Jeanne le Royer / Nɔvinyɔnu si le Ameŋutilã me
NYATAKAKADZRAÐOƑE ƑE NYATAKAKA
LE BAGBALẼ ENELIA SIA ME
--------------
Dzidzime Nɔvinyɔnu, abe alesi míekpɔe le babla etɔ̃lia me ene la, ŋlɔ, le eƒe agbe ƒe nuwuwu, le ɣeyiɣi si me magate ŋu aŋlɔ lɛta kple eƒe Dɔdzikpɔla, nuŋlɔɖigbalẽ gã eve siwo wotsɔ kpe ɖe eŋu , alo kpe ɖe esi do ŋgɔ ŋu o babla etɔ̃. M. Genêt, amesi wotsɔ nuŋɔŋlɔ siawo yi na le ƒe 1802 me, esi wòtrɔ gbɔ tso England, to Nɔvinyɔnua, si ku le ƒe ene megbe le kɔkɔenyenye ƒe ʋeʋẽ me, ƒe nya ɣaɣlawo gbɔ la, gblɔ esi wònɔ nu ƒom tso kpeɖeŋutɔ sia ŋu, si wògahiã kokoko ŋlɔ , be enye Mose III, ƒomevi aɖe le nuŋlɔɖigbalẽ eve me, afisi Nɔvinyɔnua dzro nya geɖe siwo wògblɔ xoxo me le, eye be le esia ta la, anye agbanɔamedzi nɛ be wòaƒo nu geɖe kpuie, esime wòle susu yeyeawo ta kpɔm kple ŋgɔyiyi siwo dze abe wosɔ wu ene si dze be woakpɔ eta (1).
(1) Nɔvinyɔnua ƒe ƒe mamlɛ enyi, ɣeyiɣi enelia, babla 3 lia. , axa 10. 452. Ƒe 452.
Enye nusi sɔ be míaƒo nya ta tso M. Genêt (amesi meku o vaseɖe ƒe 1817 me, si fia be ƒe wuiatɔ̃ le eƒe tɔtrɔgbɔ tso England megbe) ƒe nya siawo me be ewɔ eƒe dɔa ŋutɔŋutɔ, eye be etsɔ nu geɖe kpe ɖe eƒe dɔa ŋu nuŋlɔɖigbalẽ bubu siawo ƒe kpukpui aɖe. Gake nuka kee ɖatso eme o, kakaɖedzi li be mewɔe o. Viɖe aɖeke mele numekuku siwo katã míewɔ le nya sia ŋu o.
(II) .
Nuŋlɔɖigbalẽ siawo le mía si, gake womeŋlɔ wo o, eye abe alesi Dzidzime Nɔvinyɔnu la gblɔe ene. Míexɔa wo le Aƒetɔ Genet ƒe agbalẽwo dzraɖoƒe, amesi tsɔ wo na mí abe dɔ bliboa ƒe akpa aɖe ene, si va zu míaƒe nunɔamesi. Tsɔ kpe ɖe eŋu la, Madame de Sainte-Magdeleine (Superior kple nyɔnu saɖagaxɔmenɔla eve siwo nye Dzidzimenɔla ƒe nya ɣaɣlawo dometɔ ɖeka), ɖo eƒe kɔpi evelia ɖe mí, si wòɖo kpe edzi be esɔ pɛpɛpɛ eye wònye nyateƒe, abe alesi míakpɔe le babla sia ƒe nuwuwu ene .
Nusi kpe ɖe nya vevi sia si ŋu womate ŋu ake ɖi le le eƒe nyateƒenyenye ŋu o (1) ŋu la, enye nuwɔna aɖe si meɖi nyateƒe o, si va mía gbɔ tso M. Binel ƒe ƒomea me (2), si me Naativity Nɔvinyɔnua ŋlɔ be yewu yeƒe ŋkekewo nu , kple amesi ɖe eƒe didi mamlɛawo gblɔ le nuŋlɔɖigbalẽ bubu siawo ŋu.
Nuwɔna sia nye nya ɖe nya nu, abe alesi woɖoe ɖe mí ene.
"Ŋkeke si do ŋgɔ na eƒe ku (si nye Dzidzime Nɔvinyɔnu), alo ŋkeke eve do ŋgɔ la, ɖetugbui aɖe si si kakaɖedzi nɔ, esi wòyi ɖakpɔe ta la, egblɔ nusi wògblɔ na Madame des Séraphins xoxo la nɛ vevietɔ, eyata." be ɖasefo eve siawo nana Aƒetɔ Genet nanya nu tso eŋu ne etrɔ gbɔ.
Egblɔ nɛ be Aƒetɔ la na menya eƒe lɔlɔ̃nu le nuŋlɔɖigbalẽ mamlɛ siawo siwo womeŋlɔ o la dzi. Eyata eƒe lɔlɔ̃nu enye be woatsɔ wo ade asi na Aƒetɔ Genet, alo ne edo kpo nu, na Aƒetɔ la ƒe subɔla bubu ɖesiaɖe si yɔ fũ kple gbɔgbɔ ma ke, ale be wòaŋlɔ wo eye wòaɖe nusiwo katã wòkpɔ be wogblẽ la ɖa le wo me. , either in nyawo alo le nyagbɔgblɔawo me, siwo nyemesena zi geɖe o, alo mlɔeba le Fransegbe me, si nyemesrɔ̃ kpɔ o.
Ele be woatsɔ wo ana Sɔlemeha la ɖeɖeko, si fia be eƒe subɔlawo. Aƒetɔ la ƒe lɔlɔ̃nu enye be woagadze abe alesi wole ene o, ke boŋ be woaŋlɔ wo ɖe gbɔgbɔ ɖeka me abe dɔa ene.
“Abe alesi lɔlɔ̃nu bubu aɖeke mele asinye wu Mawu tɔ o, eye abe alesi medi be maku Katoliko, Apostolo kple Roma Sɔlemeha ƒe vinyɔnu ɖokuibɔbɔla ene la, nenemae nye didi mamlɛawo, siwo medoa gbe ɖa le, amenuveve be matsɔ ana Sɔlemeha la, . si fia be, na eƒe subɔla siwo yɔ fũ kple eƒe gbɔgbɔ, siwo medi be naneke nadze tso gbɔnye o (alo ne míagblɔe tututu la, Mawu, amesi zãa dɔwɔnu gbɔdzɔ ma tɔgbe ko tsɔ kpɔa eƒe ŋutikɔkɔe tso eme), si dzi kɔkɔe sia meda asi ɖo o Sɔleme. »
Le Dzidzime Nɔvinyɔnu ƒe didi mamlɛ siawo nu la, míesusu be ƒo wo katã ta la, enye míaƒe dɔ be míana woalé ŋku ɖe nuŋlɔɖigbalẽ siwo ŋu nya ku ɖo ŋu. Eyata míewɔ kaba gblɔ wo na Sɔlemehakplɔla geɖe siwo to vovo le woƒe ŋutetewo, woƒe nɔnɔme nyuiwo kple woƒe mawunyaŋununya me sidzedze ta.
Le numekuku tsitsi aɖe megbe la, edze abe, tsɔ kpe ɖe afɔku si le agbalẽŋlɔla la ƒe seselelãme tɔtrɔ ŋu la, to agbagbadzedze be woatrɔ asi le nuŋɔŋlɔ sia tɔgbe ŋu alo atrɔ asi le eŋu me la, le go ɖeka me la, awɔ ɖeka kple nyateƒea wu, eye le go bubu me la, si dzi nuxlẽla la lɔ̃ ɖo wu, be wòana Nɔvinyɔnua naƒo nu na eɖokui; eye be ne eƒe ɖokuibɔbɔ na wòdi be yeatsyɔ nu ye ɖokui dzi ahaɣla ye ɖokui ɖe nuxexlẽ si wodo fe na ƒe nɔnɔme te la, Mawu ƒe ŋutikɔkɔe bia be woatsɔ yeƒe susuwo aɖo dukɔa ŋkume duta agbalẽkotoku aɖeke manɔmee. Gakpe ɖe eŋu la, Nɔvinyɔnua bia be Aƒetɔ la ƒe subɔlawo kple Sɔlemeha la nadrɔ̃ ʋɔnu ye. Le ema ta la, ele be woase eya ŋutɔ; eye nuŋɔŋlɔ mamlɛ siawo, siwo nye eya ŋutɔ tɔ wòsɔ la, akpe ɖe ame ŋu wòagblɔ ʋɔnudɔdrɔ̃ aɖe le Dɔ bliboa ŋu: ɖewohĩ to ɖoɖo gɔ̃ hã dzie Mawu di be, .
Eyata wodrɔ̃ ʋɔnu be womanɔ nenema o. Eyata míeɖo seɖoƒe na nusiwo hiã vevie, bene míate ŋu atsɔ wo ayi agbalẽtaƒe.
1°. Tsɔ kpe ɖe ŋɔŋlɔdzesiwo ƒe vodada gbogboawo ŋu la, abe alesi míate ŋu asusui ene la, míeɖɔ nyagbɔgblɔ aɖewo siwo wɔ nuku akpa ɖe gbea ŋu, xɔtutu aɖewo siwo mesɔ o, nya aɖewo siwo wogbugbɔ trɔ, woŋlɔ be, alo wogbugbɔ gblɔ madzemadzee, ɖewohĩ to agbalẽŋlɔlawo ƒe vodada me wu to Nɔvinyɔnua tɔ dzi.
2°. Woƒo nu siwo kaka ɖe nuŋlɔɖigbalẽawo me, eye Nɔvinyɔnua gblɔ, esime woɖe wo ɖokui fiae la nu ƒu ɖe nyati geɖe siwo woma ɖe memamawo nu, kple tanyawo kple nuŋlɔɖi siwo le axadzi.
Gake ɖɔɖɔɖo sue siawo kple nyati siwo le nyati ɖeka me ƒoƒo ƒu ɖekae sia metrɔ naneke le Nɔvinyɔnua ƒe atsyã me o, si ame aɖe akpɔe, enye nyateƒe, zi geɖe la, fɔmaɖimaɖi mele eme o eye wòkaka gɔ̃ hã (abe alesi wòle be kɔƒe me tɔ dahe de Bretagne, amesi gblɔ na eɖokui be yemesrɔ̃ Fransegbe kpɔ o), gake si adze nuxlẽla ŋu, abe alesi eƒe vivisese, eƒe bometsitsi kple eƒe bɔbɔenyenye ene, abe alesi eƒe ŋusẽ, eƒe ŋusẽ kple eƒe kɔkɔenyenye gɔ̃ hã, vevietɔ ne Nɔvinyɔnua dzea agbagba be yeaɖe nusi ŋu wònɔ kekem ɖo le Mawu ƒe kekeli me la ɖe go.
Eyata le babla mamlɛtɔ sia me la, Dzidzime Nɔvinyɔnu la aɖe eɖokui afia abe alesi wòle ene, nutsyɔnu manɔmee kple alilikpo manɔmee; míasee wòaƒo nu gbegɔmeɖela kple domenɔla manɔmee; míanyae; míadrɔ̃ ʋɔnui.
Míawu nuƒoƒoƒu sia nu kple lɛta ʋee aɖewo siwo Nɔvinyɔnua ŋlɔ heŋlɔ na eƒe nuvɔ̃meʋuʋulawo le eƒe agbe ƒe ƒe mamlɛawo me, eye nu veviwo le wo me.
Mlɔeba la, ɖeko míeka ɖe edzi na nusiwo katã le babla sia me, le gɔmesese sia nu, be míeka ɖe edzi be ewɔ ɖeka kple nuŋlɔɖigbalẽawo pɛpɛpɛ
asinuŋɔŋlɔgbalẽ siwo gakpɔtɔ le mía si, eye míele klalo be míagblɔ na Sɔlemeha la tɔ siwo adi be yewoakpɔ wo. Le ame susɔeawo gome la, míeƒoa asa na ʋɔnudɔdrɔ̃ aɖeke le asinuŋɔŋlɔgbalẽ siawo ŋu o. Míetsɔa wo naa dukɔa abe alesi wodo ƒome kple M. Genet ƒe dɔwɔwɔ godoo ene, eye abe Dzidzime Nɔvinyɔnu ƒe nuŋɔŋlɔwo ƒe akpa dodzidzɔname aɖe ŋutɔ ene. Míexɔe se be míewɔ eƒe didi mamlɛawo dzi wòde edeƒe; eye míegblẽ kpeɖeŋutɔ sia ɖe mawunyaŋununyalawo me dzodzro kple Sɔlemeha la ƒe ʋɔnudɔdrɔ̃ me abe babla siwo do ŋgɔ ene.
(1-5) .
AGBENƆNƆ KPLEE NYAGBLƆÐIWO
OF
DZƆDZƆME ƑE KAKAÐEÐE.
FE BUBUWO ƑE NU GBƆGBƆ.
NUŊLƆÐI MƆKPƆKPƆ SIWO LA, NYƆNUVINYƆNU DO ŊGƆ DO ŊGƆ NA EƑE KU.
NYATI GBÃTƆ.
Nɔvinyɔnua ƒe agbenɔnɔ ƒe nɔnɔme ɖedzesiwo, siwo eya ŋutɔ gblɔ.
§. NYE.
Kekeli tɔxɛ aɖe si Nɔvinyɔnua xɔ tso Mawu gbɔ tso eƒe ɖevime ke. Dɔwɔwɔ ɖe eƒe luʋɔ dzi to dadaa ƒe mɔfiame gbãtɔwo dzi.
Metrɔ ɖe nya aɖe si mexɔ se be meɖe eme bɔbɔe ŋutɔ le babla kemɛa me ŋu, eye magblɔ nusi Mawu ɖe fiam. Mewɔa esia kple susu be mana Hamea nanya ɖokuinye, ale be wòate ŋu adrɔ̃ ʋɔnu nenye be womeblem le kekeli tɔxɛ siwo katã wòle be maŋlɔ la me o.
Esi wòxɔ ƒe eve kple afã la, ekpɔe be yele dze ɖom kple ŋutsu etɔ̃ siwo ku ɖe fifi agbenɔnɔ ŋu.
Kekeli tɔxɛ gbãtɔ si Mawu nam, le nye ɖevime, esime mexɔ ƒe eve kple afã kple kwasiɖa ʋee aɖewo, abe alesi Míaƒe Aƒetɔ gblɔ nam ene, elabena nyemenya ƒe si mexɔ o lae nye esi. Wobu tamesusu le asinye, ale be nyemenya Mawu ƒe nu aɖeke, alo le Mawu me o; Nyemenya amesi wɔm hekplɔm va xexeame o.
Esiae dzɔ ɖe dzinye le fofonye ƒe aƒeme, afisi nye ɖeka koe nye vi. Gbeɖeka ŋutsu etɔ̃ aɖewo nɔ anyi siwo nyemenya kura o; Nyemekpɔ fofonye kple danye le afi ma o, ŋutsu etɔ̃ siawo nɔ kplɔ̃ ŋu; wonɔ aha nom, nɔ nu kom henɔ dzidzɔ kpɔm. Le woƒe dzeɖoɖoa titina la, ame etɔ̃awo dometɔ ɖeka gblɔ be: Ah! aleke gbegbe míakpɔ dzidzɔe nye si ne míeku o! Mete ɖe zikpui la ŋu, te ɖe ŋutsu siawo dometɔ ɖeka, si bɔbɔ nɔ zikpui la dzi, kple ame eve bubu siwo tsi tre ɖe wo nɔewo ŋu.
Mawu ɖea eɖokui fianae le dzo ƒe gogloƒe ƒe nɔnɔme me.
Metsɔ kekeli si gbɔ dzɔdzɔmetɔ ŋu ɖo to nya si gblɔm ŋutsu siawo: le ɣeyiɣi ma ke me la, mekpɔe tso ŋutilã ƒe ŋkuwo dzi, eye wògakpɔ wu tso luʋɔ ƒe ŋkuwo me, dzo ƒe gogloƒe aɖe si lolo abe ʋuƒo ene do le aƒea me. Wotsɔe ƒo ɖe yame, eye keklẽ siwo le dzadzɛ eye wofa ale gbegbe la dona tso eme ale gbegbe be edze abe ɖe wodo ƒome kple dziŋgɔli ene. Le ɣeyiɣi ma me la, Mawu ƒo nu nam tso kekeli ƒe anyigba sia si ƒo xlãe la titina; emegbe metrɔ megbe de ŋutsu etɔ̃awo, metsi tre ɖe gbe si nɔ nu ƒom nam la ŋkume henɔ gbɔgblɔm nam be: “Vinye lɔlɔ̃a, se nya si gblɔm ŋutsu siawo; woƒoa nu abe bometsilawo ene. Nyee nye dziƒo kple...
anyigba; Nyee wɔ nusianu: Mewɔ fiaɖuƒe dzeani aɖe be wòana woazu wo tɔ; Mexɔ wo nyi na vinyewo, eye womedi be yewoaku ava gbɔnye o, amesi atsɔ vivisese akpe ɖeka ayɔ wo me fũ o! »
Mese egɔme, to nya ʋee siawo me, be nye Mawu, nye Wɔla ye. Le Mawunyenye kɔkɔtɔ kple dziɖula sia me la, mekpɔ xexeame katã gã sia si me nuwɔwɔ siwo Mawu ɖe tso naneke me eye wòxɔ na viawo la yɔ fũu la dze sii. Mekpɔe be nuwɔwɔ siwo katã bua nuwo ŋu nyuie la nyi bubu, ŋutikɔkɔe, tadedeagu, lɔlɔ̃ kple akpedada ƒe fe le eŋu; be ele be woaxe ŋutilãmegbenɔnɔ sia si le mía si le ete afisia ƒe adzɔ nɛ, be woatsɔ aƒo mí ɖekae kplii to eƒe lɔlɔ̃ me le dzidzɔ mavɔ me, afisi míayɔ fũ kple dzidzɔ mavɔ kplii le eƒe fiaɖuƒe me. Menya be ame mawo tɔgbee anye amesiwo wɔa nuteƒe nɛ ƒe akpa, eye be amesiwo mewɔa nuteƒe nɛ o, eye womesɔ kple eƒe lɔlɔ̃ o la, woaɖe wo ɖa tso egbɔ, eye womakpɔ gome aɖeke kplii le eƒe fiaɖuƒea me le ɣeyiɣi ma me o ɣesiaɣi.'mavɔmavɔ. Nyemenya ɣemaɣi be Mawu wɔ dzomavɔ na ame vɔ̃ɖiwo o; Mexɔe se be woahe to na wo ale gbegbe be woatsɔ wo aƒu gbe le Mawu me tegbee.
Esi nu wɔnuku gbogbo mawo ƒe mo wɔ yaa eye wòkpɔ dzidzɔ ɖe ŋunye la, Mawu yi edzi nɔ nu ƒom nam la, egblɔ nam kple lɔlɔ̃ vividoɖeameŋutɔe be: “Eye wò, vinye, ɖe mèdi be yeaku ava wɔ ɖeka kplim le tɔnye me oa.” lɔlɔ̃, le nye fiaɖuƒe ƒe dzidzɔkpɔkpɔ me? Le ɣeyiɣi ma me la, Mawu na kekeli klẽ ɖe nye gɔmesese kple nye ememe katã dzi kple kekeli si klẽna ale gbegbe eye wòtsɔ lɔlɔ̃ si le dzadzɛ eye wòfa ale gbegbe, ale gbegbe be mese le ɖokuinye me be wohem eye abe ɖe wotsɔe yi eƒe Mawunyenye me ene, to didi vevie kple esi gbɔ eme be madi be maku me.on the gaƒoƒo be mawɔ ɖeka kple nye Mawu bliboe.
Eƒe didi be yeaku be yeawɔ ɖeka kple Mawu.
Menye nya siwo me kɔ o, ke boŋ nye dzi ƒe ʋuʋu kple didiwo koe metsɔ ɖo eŋu, si ɖe eɖokui fia ale: “Nye Aƒetɔ kple nye Mawu, mehe ɖe megbe o: zi ɖeka. Metsɔ ɖokuinye na eye metsɔ ɖokuinye na wò bliboe, kple abe alesi mele le ame si nètsɔ nam la me ene; Metsɔe sa vɔe na wò kple nye agbe, si le klalo be maku le afima enumake ɖe wò lɔlɔ̃ ta eye mawɔ ɖeka kpli wò. Megblɔ nya siawo kple dzonɔameme vevie, eye mexɔe se be Mawu, amesi nyo ale gbegbe la, le nye didiwo dzi ge le ɣeyiɣi sia me; gake nublanuitɔe la ! Mawu na menya be gaƒoƒoa meɖo haɖe o; be wòawɔ nye gbedodoɖa dzi nam; gake
(6-10)
.
be do ŋgɔ la, ele be mawɔ nuteƒe na eƒe amenuvevewo eye maɖe asi le ɖokuinye ŋu le eƒe lɔlɔ̃nu te.
Oo Mawu! vɔsa ka gbegbee nye si wòle be matsɔ asa vɔe, esi mekpɔe be Mawu di kokoko be yeana manɔ agbe! Esi mekpɔe be Mawunyenye la le bu ge le ŋkunyeme la, meɖe asi le ɖokuinye ŋu na atitsoga gã sia ɖe Mawu ƒe lɔlɔ̃ ta, megblẽ ɖokuinye ɖi nɛ keŋkeŋ le nuwo katã me, eye meɖoe be manɔ agbe ɣeyiɣi didi si wòdi. Enumake Mawunyenye la bu kabakaba abe dzikedzo ene. Ke hã, Mawu gblẽ kekeli aɖe ɖe nye ememe si tsɔm yi egbɔ ɣesiaɣi kloe kple dzodzro fafɛ kple lɔlɔ̃tɔe.
Mɔnukpɔkpɔ su asinye mekpɔe dze sii zi geɖe, le nye agbe me, be Mawu na amenuvevem, tso ɣemaɣi dzi, si woyɔna be amenuveve femaxee . Kekeli siae wòtsɔ klẽ nye ememe, esiae kplɔm ɣesiaɣi, eye emee JC ɖe eɖokui fiam zi geɖe, ƒo nu kplim, fiae, ɖe eme nam eye wòɖe gbe be maŋlɔ . Nye, be maɖo to Mawu la, meŋlɔa nusianu si Mawu ŋutɔ gblɔ nam le eƒe mawume kekeli me.
Eƒe dzonɔameme ɖe Mawu ƒe ŋutikɔkɔe kple luʋɔwo ƒe ɖeɖekpɔkpɔ ŋu.
Kekeli sia wɔ dɔ le menye, togbɔ be ɖevi gbɔdzɔgbɔdzɔtɔe menye hã: eƒe gɔmeɖose nye Mawu ƒe ŋutikɔkɔe kple luʋɔwo ƒe ɖeɖekpɔkpɔ. Mawu ƒe ŋutikɔkɔe wɔ dɔ ɖe dzinye ale gbegbe tso nye ɖevime fafɛ, be madi eye madi vevie, ɖe Mawu ƒe ŋutikɔkɔe kple eƒe lɔlɔ̃ ta, be maku gbesiagbe to funyafunyawɔwɔ ƒomevi akpe ɖeka me, eye Mawu ma, to eƒe ŋusẽ me , anye ne wofɔm ɖe tsitre gbemagbe ke, ale be le ŋufɔke la, magakpe fu kple ku, ale gbegbe be nye didi be maɖi ƒo na Mawu ƒe ŋutikɔkɔe. Medo ɣli be: Mawu nyui! nye Mawu! menye ŋkeke ɖeka alo eve ta o, ke boŋ vaseɖe nye agbe ƒe nuwuwu, Aƒetɔ, alo ne míagblɔe tututu la, vaseɖe xexeame ƒe nuwuwu.
Didi bubu aɖe si nɔ menye, didi si dina be yeatsɔ dzo ɖe luʋɔwo ƒe ɖeɖekpɔkpɔ ŋu (gɔmeɖoseae nye Mawu ƒe lɔlɔ̃) si Míaƒe Aƒetɔ la tsɔ eƒe ʋu xɔasi la ƒle lae nye esi; Medi be wotso nye ŋutilã kakɛkakɛe, eye Aƒetɔ nyui la natrɔ wo ɖe gbegbɔgblɔ gbogbo mawo tɔgbe me, siwo, woɖe ɖa hekaka ɖe xexeame katã, be woado ɣli sesĩe be: Mitrɔ dzime, ne menye nenema o la, mi katã miatsrɔ̃ !
Mɔfiame gbãtɔ siwo tso dadaa gbɔ; ŋusẽkpɔɖeamedzi siwo wowɔna le eƒe luʋɔ me.
Esi mexɔ ƒe etɔ̃ alo ene la, nyemate ŋu agblɔ ƒe eveawo dometɔ si tututu danye, si nye Kristotɔ nyui la, dze nye gbedodoɖawo fiafia gɔme o. Esi wòna megblɔ be Mía Fofo, amesi le dziƒo, megblɔ na ɖokuinye be: eyae nye amesi mekpɔ eye wòƒoa nu nam ɣeaɖewoɣi. Mebia danye be nukae ema fia hã, eye nenye be eyae nye mía fofo hã; danye zã mɔnukpɔkpɔa tsɔ gblɔ Mawuɖekaetɔ̃ Kɔkɔetɔ kekeake kple Ame etɔ̃ siwo to vovo, Fofo la, Vi la kple Gbɔgbɔ Kɔkɔe la ƒe ɖekawɔwɔ ƒe nya ɣaɣla dzeani la nam. Efia num tso míaƒe subɔsubɔha kɔkɔe la ƒe nya ɣaɣlawo ŋu, to ena menya be Vi lae nye Mawuɖekaetɔ̃ Kɔkɔetɔ kekeake la ƒe ame evelia; be ezu ŋutilã le Ðetugbi Nɔaƒe kɔkɔetɔ kekeake ƒe dɔme; be eva zu ŋutsu kple ɖevi sue abe mía dometɔ mamlɛawo ene; be enye mawu-amegbetɔ kple amegbetɔ-mawu; mlɔeba la, efiam Katekismo ƒe nufiafia bliboa na ɖevi suewo. Mekpɔe be nufiafia sia dze kafukafu, eye mekpɔe be, .
Danye fiam be dzomavɔ, funyafunyawɔwɔ amewo, kple gbɔgbɔ vɔ̃wo li siwo wɔa fu ame siwo wogbe, eye be paradiso aɖe li si me vivisese ƒomevi ɖesiaɖe yɔ fũ, afisi ame sea vivi na Mawu le, tegbee. Ena menya hã be ame nyuiwoe woaxɔ le dzidzɔ teƒe sia, vevietɔ amesiwo alɔ̃ Mawu tso dzi blibo me hafi.
Vɔvɔ̃ le esi be woaƒo fi de ye.
Esi danye ɖe nuvɔ̃ vovovo siwo kuna kple esiwo mehiã o me nam, vevietɔ le Mawu kple Sɔlemeha la ƒe sededewo ŋu la, mekpɔe be enye nublanuinya ŋutɔ be togbɔ be lɔlɔ̃nu nyui aɖe le ame si hã la, ame ate ŋu ado dziku na Mawu, abu eɖokui eye wòaƒo fi de: etena ɖe dzinye ŋutɔ le nye ememe sue la me, eye blanuiléle sia mee Abosam dze eƒe amedzidzedze gbãtɔ gɔme ɖe ŋunye esi wòdo susu ɖa nam to nukpɔsusu sẽŋuwo me be mehiã be makpɔ dzidzɔ nenema gbegbe le mɔkpɔkpɔ be makpɔ Mawu ta o; be nyemakpɔe gbeɖe o, eye be mawɔ nu vɔ̃ siwo katã woɖe nam la.
Abe alesi woɖe xɔse ƒe kekeli ɖe nyanyui ƒe nyateƒeawo dzi ɖe go nam esime woɖe nya ɣaɣlawo me nam ko ene la, le ɣeyiɣi si me abosam nɔ vɔvɔ̃ siawo blemm la, nyemenya be Mawu nyui la ɖo anyi ɖe Hame kɔkɔe la me o sakramentowo, eye vevietɔ dzimetɔtrɔ si naa nuvɔ̃wɔla kple Mawu dome nɔa anyi ne dzi si trɔ dzime eye wòbɔbɔa eɖokui le esi. Esia tae le vevesese gã sia me la, nyemekpɔ naneke sesẽ o
be mafa akɔ na ɖokuinye. Afɔku sia tea ɖeɖi ŋunye ɣesiaɣi: Woaƒo fi de wò, màkpɔ Mawu gbeɖe o!
Nufiame si dadaa naa tso ʋɔnudɔdrɔ̃ si wozãna le afisiafi ŋu dzia vɔvɔ̃ si le eme ɖe edzi.
Le vevesese sia me la, eva dzɔ be danye fia mɔm be luʋɔ la, le ku ƒe gaƒoƒoa me la, ɖe eɖokui fia Mawu ƒe ʋɔnudɔdrɔ̃, amesi drɔ̃a ʋɔnui le nusi le esi nu. wowɔe nyuie alo womewɔe nyuie o. Le nye nuxaxa siwo gbɔ eme me la, mewɔa mɔnukpɔkpɔ sia ŋudɔ, eye megblɔna na ɖokuinye be: Kakaɖedzitɔe la, .
(11-15) ƒe nya.
esi ame aɖe do go le Mawu ŋkume le ku megbe ta la, menyae, menyae nyuie be elɔ̃m, matsɔ ɖokuinye aƒu gbe ɖe eƒe afɔ nu, mabia eƒe tsɔtsɔke kple dzi nyui sia, mazi edzi ale gbegbe be malɔ̃ o meɖee ɖa o, eye be wòahem kplii ayi eƒe fiaɖuƒe me. Nyemekpɔe dze sii be mele vodada me o, elabena womefia mɔm haɖe o, eye nye susua mede ŋgɔ ale gbegbe haɖe o. Susu sia fa akɔ nam eye wòna medo alɔ gbɔgbɔ vɔ̃ la vevie. Esi mexɔ mɔfiame bubuwo vɔ la, mekpɔ nye vodadaa dze sii, mebia tsɔtsɔke tso Mawu gbɔ ɖokuibɔbɔtɔe ŋutɔ, eye meʋu eme .
Eƒe vɔvɔ̃ kple eƒe ŋɔdzidoname esime dziɖegbea nɔ ɖiɖim.
Esiae nye nusi dzɔ ɖe dzinye le vevesese sia ƒe zɔzɔ me: abe alesi danye ƒo nu nam tso ʋɔnudɔdrɔ̃ bliboa kple dzesi siwo ado ŋgɔ nɛ ŋu ene, tso dziɖegbe kple anyigbaʋuʋu siwo akplɔe ɖo siwo Mawu adze le dzedzeme be yeadrɔ̃ ʋɔnu amewo ŋu ; eye abe alesi gbɔgbɔ vɔ̃a de ŋɔdzi gã aɖe ɖe nye luʋɔ me le Míaƒe Aƒetɔ la ŋu ene, to alesi wònana mese egɔme ɣesiaɣi be aƒo fi dem me; esiawo katã na be ne dziɖegbe kple dzikedzo nɔ ɖiɖim la, vɔvɔ̃ tsia dzinye; Megblɔ na ɖokuinye be: Ʋɔnudɔdrɔ̃ si wozãna le xexeame katãe nye esi! Aƒetɔ nyui lae nye esi be yeaɖe eɖokui afia be yeadrɔ̃ ʋɔnum eye ɖewohĩ yeaɖem ɖa tso egbɔ tegbee!... ahom le aƒea ƒe dzogoe sue aɖe dzi, lala Yehowa; Menɔ ŋku lém ɖe nu ŋu to ʋɔtrua alo fesre nu, afã kple afã, ne nyemete ŋu le nu kpɔm o o
Mía Aƒetɔ gbɔna, nye ŋkuwo le yamenutome ŋu ɣesiaɣi. Esi ahom la va yi, eye yame ƒe nɔnɔme va fa la, metso yi dzi kple anyime, henɔ dzidzɔ kpɔm henɔ gbɔgblɔm na ɖokuinye be: Manye egbe tɔ haɖe o; anye ɣeyiɣi bubu tɔ.
Le ɣeyiɣi kple susu me la, vɔvɔ̃ sia nu yi esi meva nɔ suku dem nyuie wu eye danye te kplɔm ɖe misa kple katekismo wɔƒe. Aleae susu kple xɔse ƒe kekeli xɔ aƒe ɖe dzinye geɖe wu, eye wòɖem tso ɖevimenɔɣi ƒe ŋɔdzinu siwo katã ŋu gɔmeɖoanyi mele o me, be wòana mage ɖe nyateƒenya sesẽwo me .
Woŋlɔ esia nam be manya tso ame siwo kplɔm la gbɔ nenye be abosam meblem o.
§. II.
Esi Nɔvinyɔnua ɣla nusiwo katã Mawu nɔ dɔ wɔm le eme la ɣeyiɣi didi aɖe vɔ la, ele nɛ be wòake ɖe wo ŋu eye wòana woaŋlɔ wo ɖi gɔ̃ hã. Wotɔ dzo eƒe nuŋɔŋlɔ gbãtɔwo, eye le yometiti didi aɖe si me wòto le nya sia ŋu megbe la, ena wogaŋlɔe ake.
Meƒoa nu tso nya ɣaɣla siwo ŋu womate ŋu agblẽ o siwo meɣla tso nye ɖevime vaseɖe ɣeyiɣi si me Mawu di be maɖe nye ememenuwo afia nye nuvɔ̃meʋuʋula la ŋu le afisia; Megale vevesese siwo nyɔnu saɖagaxɔmenɔla geɖe, vevietɔ amegã aɖe kple nuvɔ̃meʋuʋula eve, he vɛ nam la gbɔ kpɔm kokoko.
Nɔvinyɔnua ɣlaa nya ɣaɣla deto aɖe tso eƒe ememe ŋu.
Magblɔ le afisia be ele abe nukunu ene, be ɖevi si xɔ ƒe eve kple afã te ŋu ɣla nya ɣaɣla mavɔ le nusianu si nɔ dzɔdzɔm le eme, kple nusianu si wòkpɔ le Mawu me ŋu, le ɖeɖefia geɖe gɔ̃ hã me le nusi míaƒe mawume Ðela wɔe nam esime mexɔ ƒe adre alo enyi, alo enyi alo enyi. Nyemate ŋu aɖɔ ƒe si tututu mexɔ o; gake nusi menyae nye be nye ɖevime mee wònɔ. Nyemegblɔe na ame aɖeke kpɔ o. Edze abe nyemegaʋã alo to vovo tso ɖevi bubuawo gbɔ o ene. Meɣla nya ɣaɣla la ale gbegbe be nyemegblɔ nya ɖeka pɛ hã tso eŋu na nye nuvɔ̃meʋuʋula o, negbe ɖe mekpɔe dze sii be medo dziku na Mawu le nya aɖe si ku ɖe nu tɔxɛ siawo ŋu me hafi.
Be wòana eme nakɔ alesi mewɔ va bu akɔnta le nye ememe ŋu ale gbegbe be mete ŋu ŋlɔ nusi nɔ edzi yim le menye la ɖi la, ele be magblɔ be le ƒe ɖeka alo eve megbe esi megblɔ nye mawusubɔsubɔ ƒe adzɔgbeɖeɖewo le míaƒe nutoa me vɔ la, megaxɔe se kokoko be ele be woagblɔ eƒe nuvɔ̃wo ko na amesi ʋu eme. Anye ne mabui be mesɔ o ne ɖe megblɔ nye dzitsinya ŋuti nuŋlɔɖi nɛ, vevietɔ esi mexɔe se be akaɖi siwo le ame sia ame kplɔm abe nye ke ene ta; gake esi gaƒoƒoa de la, Mawu kpɔ mɔ aɖe si dzi wòato ana nye nuvɔ̃meʋuʋula nanya.
Ele nɛ be wòana woanya nusi Mawu le dɔ wɔm le eme.
Gbeɖeka do ŋgɔ na Mía Aƒetɔ ƒe Dziƒoyiyi ƒe azã la, metsɔ ɖokuinye va be maʋu eme. Nuvɔ̃meʋuʋula la, tsi tre ɖe eƒe kɔnu ŋu, tɔ tem vie be yeaɖe gbeƒã nam tso Míaƒe Aƒetɔ ƒe aʋadziɖuɖu ŋu. Mawu ƒe subɔlawo ƒe nuƒowo wɔa dɔ ɖe dzinye ŋutɔ ɣesiaɣi. Esi wòdzudzɔ nuƒoƒo vɔ la, nye, esi nyemenya nya si magblɔ o, eye nyemedi be maƒo nu gɔ̃ hã o la, megadze nuƒoƒo gɔme ake le nyati ma ke si gɔme wòdze egɔme la ŋu, eye medze nuƒoƒo gɔme kple aʋadziɖuɖuwo kple woƒe ŋudzedzekpɔkpɔ ƒe ʋuʋu dzidzɔkpɔkpɔ siwo tso Míaƒe Aƒetɔ ƒe dzodzo le anyigba dzi yi dziƒo gbɔ. Nunɔla la ɖoa tom hena ɣeyiɣi aɖe, emegbe egblɔ nam be: Nɔvinyenyɔnu, medi be nàtrɔ ava ke ɖe ŋunye le ŋkeke sia tɔgbe dzi, be nàbu akɔnta tso wò dzitsinya ŋu. Nye, amesi mewɔe kpɔ o la, ewɔ nuku nam ŋutɔ. Gake la,
(ƒe 16-20) .
nya sia na Mía Aƒetɔ, amesi na mese egɔme be eƒe lɔlɔ̃nue.
Eyata meyi nye nuvɔ̃meʋuʋula gbɔ le ɣeyiɣi si woɖo ɖi dzi; Megblɔ nu siwo katã Aƒetɔ nyui la ʋãm be magblɔ nɛ la ŋuti nuŋlɔɖi nɛ. Esi menɔ dzodzom la, nye nuvɔ̃meʋuʋula gblɔ nam be ele be matrɔ ava le ema megbe kpuie. Mewɔ kuxi geɖe nɛ, megblɔ aʋatsokaka geɖe siwo abosam ƒe aɖaŋunuwɔwɔ do ɖa nam, amesi medi be mayi nuvɔ̃meʋuʋu me ɖe nya sia ta o, hegblɔ be eya gbɔe nye fiƒodea tso. Esi nye nuvɔ̃meʋuʋula kpɔ be mebu tame la, ede se nam be mawɔe. Mexɔ dzudzɔ le dɔme eye nyemekpɔ dzidzeme boo aɖeke o. Gbɔgbɔ vɔ̃a na mekpe fu wu tsã. Nukae le vevie? Nye
trɔ gbɔ va wɔ toɖoɖo la, metsɔ nuŋlɔɖi aɖe abe alesi Mawu bia ene na nye nuvɔ̃meʋuʋula. Hafi maxɔ dzudzɔ le dɔme la, meɖe kuku nɛ vevie be wòaɖe asi le ŋunye le eƒe sededea me, ale be maganɔ dzinye be magblɔ nye dzitsinya ŋuti akɔnta nɛ o; ena mese veve akpa tso gbɔgbɔ vɔ̃ siwo le nye ememe gbɔ. Nuvɔ̃meʋuʋula nyui sia wɔ ɖe nye biabia dzi, si na nye dzi dze eme. Gbɔgbɔ vɔ̃wo dzudzɔ woƒe dzimesesẽ be yewoawɔ avu kplim. Mekpɔe be ŋutifafa le ɖokuinye me wu. Esia xɔ abe ɣleti eve ene, eye le eƒe nuwuwu la, Míaƒe Aƒetɔ, le nye nuɖuɖu kple nunono me la, de se nam vevie be mayi aɖabu nye dzitsinya ŋuti akɔnta na nye nuvɔ̃meʋuʋula, alesi wòsusu be esɔ, eye magblɔ nɛ ɖe eta be eyae de se nam be mawɔe. Exɔm le dɔmenyonyo me, . eye wòna mese egɔme be ehiã vevie na Mawu ƒe ŋutikɔkɔe kple nye luʋɔ ƒe ɖeɖekpɔkpɔ; be ele be nye nuvɔ̃meʋuʋula nakplɔm, bene abosam nagaflum o. Tso ɣemaɣi la, meɖoa to ɣesiaɣi le nye mɔfiafia te nuvɔ̃meʋuʋulawo.
Hafi maxɔ dzudzɔ le dɔme la, nye nuvɔ̃meʋuʋula gblɔ nam be yemaɖe fu nam boo o alesi yeate ŋui, le nutoa me tɔwo ƒe dɔwɔwɔ ta; be ehiã be mayi nuvɔ̃meʋuʋu le Kwasiɖagbewo alo ŋkekenyuiwo dzi, eye wògblɔ kpee be ne ɖe menya nuŋɔŋlɔ la, anye ne yezi dzinye be mawɔe nenema.
Le ƒe ewo va ɖo wuiɖekɛ siwo me wònye míaƒe nutoa me tɔwo ƒe dɔdzikpɔla me la, megblɔ nye dzitsinya ŋuti nuŋlɔɖi nɛ. Míaƒe Bisiɔp xɔe le mía si, be wòanye nudzikpɔla. Hafi wòadzo le gbɔnye la, ede se nam be magblɔ nye dzitsinya ŋuti akɔnta na amesiame si ava xɔ ɖe eteƒe, eye nenema ke na ame bubu siwo katã ava ɖe eyome.
Eƒe nuvɔ̃meʋuʋulawo dometɔ ɖeka zi edzi be wòaŋlɔ nusi Mawu gblɔ nɛ le ememe la ɖi.
Eyata esi nuvɔ̃meʋuʋula gbãtɔ sia ɖe eɖokui ɖa ta la, meƒo nu na amesi va ɖe eteƒe. Ema megbe kpuie la, ede se nam be mava ke ɖe ye ŋu le adzame, nenye be mexɔ mɔɖeɖe tso nye amegã gbɔ, elabena edi be yeaŋlɔ nye dzitsinya ŋuti nuŋlɔɖia; gake nublanuitɔe la ! mexɔ ɣeyiɣi didi o. Nyemagblɔ mɔxenuwo katã, kuxi sesẽ siwo katã do tso akpa evea siaa, kple dziku siwo do mo ɖa la le afisia o. Mekpɔe le Mawu me be gbɔgbɔ vɔ̃wo koe fɔ wo ɖe tsitre nam. Mawu de se nam hã be mayi eŋɔŋlɔ dzi, elabena eƒe lɔlɔ̃nue. Enye agbanɔamedzi na mí be míadzudzɔ míaƒe nuƒowo hena ɣeyiɣi aɖe. Le dometsotso sia me la, Dutanyanyuigblɔla aɖe va be yeawɔ mí be míaɖi ɖe eme. Nye nuvɔ̃meʋuʋula tsɔm de eƒe asiwo me le saɖeagaxɔ sia me, . eye wòde se nam be magblɔ nye dzitsinya ŋuti akɔnta nɛ. Le eya gome la, meɖe naneke si ate ŋu afia mɔe la ɖa o katã
kuxiwo kple kuxi sesẽ siwo katã do mo ɖa le nutoa me, esi wòde dzesii be mexɔ ɣeyiɣi didi akpa le nuvɔ̃meʋuʋua me; eye wòfiae agbalẽ siwo míeŋlɔ ɖekae la ƒe gɔmedzedze.
Le saɖeagaxɔa ƒe nuwuwu la, Dutanyanyuigblɔla la gblɔ nam be: Medi vevie be nàŋlɔ nu, eye mede se na wò be nàwɔe nenema. Ne wò amegã de se na wò be menye nenemae o la, mègawɔ ɖe edzi o, elabena nye sededea ƒo etɔ ta. Metsɔ ɖokuibɔbɔ nɔ eteƒe nɛ be nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo li siwo ade dzesi esia, eye be ahe kuxiwo vɛ le nutoa me kokoko. Dutanyanyuigblɔla la ɖo eŋu nam be ehiã be mayi le fiẽ me, le nutoa me dɔwo wɔwɔ vɔ megbe, kple ne nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo xɔ dzudzɔ le dɔme yi woƒe gaxɔwo me, si dzɔna le fiẽ ga enyi me. Ena mɔm tso enyi vaseɖe ewo ɖeɖeko.
Yometiti si me wòto le wɔna sia me.
Gake nublanuitɔe la ! Gbegblẽ ka gbegbee nye si abosam gblẽ! efɔ nyɔnu saɖagaxɔmenɔla ade alo adre be woanɔ ŋku lém ɖe ŋunye ahanɔ ŋku lém ɖe ŋunye tso teƒe geɖe siwo ƒo xlã nuvɔ̃meʋuʋua. Le go bubu me la, gbɔgbɔ vɔ̃wo yɔ nye susu kple susu me fũ kple vɔvɔ̃ kple ŋɔdzi, eye wogblɔ nam be medo dziku na Mawu nyui la, eye be mena mɔnukpɔkpɔ be mado dziku nɛ. Nye nuvɔ̃meʋuʋula nana meyia edzi ɣesiaɣi, eye gbɔgbɔ vɔ̃a nɔ dɔ wɔm le eƒe akpa dzi be yeaxe mɔ nam be nyemagaŋlɔ nu o.
Gbɔgbɔ vɔ̃awo, to woƒe aɖaŋudɔwo me, wɔ nyɔnu saɖagaxɔmenɔla geɖe siwo meɖea dzi ɖi o eye wodina be yewoanya nu geɖe siwo, abe alesi megblɔe ene la, va kpe ɖe hamemegã ʋɛ aɖewo siwo ƒe nɔnɔme nye ɖeka kolia ŋu la ŋudɔ. Nublanuinya lae nye be tɔnye tsi tre ɖe wo ŋu. Emegbe gbɔgbɔ vɔ̃wo ɖu dzi esi wokpɔ ha nyui sia tɔgbe le dɔ wɔm hena woƒe viɖe, eye womete ŋu tsɔ woƒe fewuɖuɖu ɖe woƒe dzidzemekpɔkpɔ fiam o.
Gbe ɖeka si meŋlɔ nu teti koe nye ema la, .
(21-25) ƒe nya.
esi medzo le nuvɔ̃meʋuʋu ƒe xɔ gbãtɔ me la, medo go gbɔgbɔ vɔ̃ eve alo etɔ̃ le ʋɔtrua nu, amesiwo nɔ bebem abe nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo ene ne wova ɖo tom. Esi mekpɔ gbɔgbɔ vɔ̃awo la, ewɔ nuku nam ŋutɔ.
Metɔ ɖe wo ŋkume be makpɔ alesi wòava zu. Wodze egɔme nɔ gbɔgblɔm nam be: Aleke kee nèɖadze agbagbae o, woke ɖe ŋuwò eye míana nàdzudzɔ nuŋɔŋlɔ. Ame ma tɔgbee, amesi míezãna, si va ɖoa to wò. Emegbe wote nukoko nam kple dzidzɔ gã aɖe kple ŋusẽ ale gbegbe be woʋuʋu ɖe wo nɔewo dzi. Megbugbɔ ɖe megbe le wo ŋu kple vlododo eye megblɔ na ɖokuinye be alakpatɔwoe wonye eye nusi wɔm wole la nye be yewoado vɔvɔ̃ nam ko.
Sedede be woadzudzɔ nuŋɔŋlɔ.
Megblɔ nya siawo katã na nye nuvɔ̃meʋuʋula, amesi gblɔ nam be ehiã ɣesiaɣi be mayi edzi. Saɖagaxɔmenɔla siwo ŋu meƒo nu tsoe la ŋlɔ lɛta le woƒe nɔnɔme ƒe atsyã nu eye womenyae o, eye woɖo lɛta sia ɖe Dziɖuɖumegã Gã la. Gbeɖeka, hafi ŋuɖoɖoa naɖo nuvɔ̃meʋuʋula gbɔ la, medo go nyɔnu saɖagaxɔmenɔla tsãtɔ si nɔ ŋgɔ na habɔbɔa eye gbɔgbɔ vɔ̃a tsɔ ŋkɔ nam be eyae ɖo tom. Megblɔ nya sia na nye nuvɔ̃meʋuʋula, eye wòɖo eŋu be: Nɔvinyɔnu, na míadzudzɔ nuŋɔŋlɔ; Maɖo lɛta ɖe Tatɔ Gãtɔ. Le ɣeyiɣi ma me la, nye nuvɔ̃meʋuʋula xɔ sedede be wòadzudzɔ nuŋɔŋlɔ; elabena ɣemaɣi la, wogblẽ nusianu ɖi.
Togbɔ be nyɔnu saɖagaxɔmenɔla siwo ŋu meƒo nu tsoe la ɖu fewu le ŋunye heɖu fewu le ŋunye hã la, edzɔ dzi nam ŋutɔ eye mexɔe se vevie be nu mawo katã wu enu tegbee. Dɔléle aɖe si nye languor dze nye nuvɔ̃meʋuʋula dzi afɔkutɔe; Menɔ vɔvɔ̃m be pepa siwo le esi la adze edzilawo, amesiwo nye xexeametɔwo tɔ, me, esi meɖo ŋku edzi be kpukpui aɖewo le nuŋlɔɖi siawo me siwo mesɔ na xexemenunyalawo le mɔ aɖeke nu o.
Nya siwo le nuŋlɔɖiawo me. Wotɔa dzo wo.
Pepa dzi asinuŋɔŋlɔ eve alo esi wu nenema ate ŋu anɔ anyi, siwo me nu geɖe le ku ɖe fifi nɔnɔmewo ŋu. Nu geɖewo hã nɔ anyi siwo ku ɖe mía dada Sɔlemeha kɔkɔe la ŋu, eye wotsɔ ɖe le Aƒetɔ la ƒe subɔlawo me etɔxɛe. Agbalẽ aɖe gakpɔtɔ nɔ anyi tso Mawu ƒe lɔlɔ̃ ŋu, si ɖe vovototo si le Mawu ƒe lɔlɔ̃ dzadzɛ kple eƒe ŋutikɔkɔe dzadzɛ si tso ŋutikɔkɔe kple ame ɖokui lɔlɔ̃ dome la me. Mawu ƒe lɔlɔ̃ dzadzɛa do ƒome kple Hadzidzi la.
Gbe ɖeka, esi mekpɔ ɖokuinye le nye nuvɔ̃meʋuʋula gbɔ la, megblɔ nye vɔvɔ̃wo nɛ, hegblɔ nɛ be: Fofo, mesusu be anyo wu be matɔ dzo nuŋɔŋlɔ siawo. Enye
ɖo eŋu be yebu eŋu abe nye ene, eye fiẽ ma tututu la, etsɔ wo katã de dzo me. Le eƒe ku megbe kpuie.
Nunɔla aɖe nɔ míaƒe dua me si nya nu tso nuŋlɔɖi siawo ŋu elabena nye nuvɔ̃meʋuʋula tsɔ wo fiae. Esi wòse be nusianu fiã la, ese nuxaxa aɖe si naneke mate ŋu aɖe afia o. Eɖoe be yeaxɔe le nye nuvɔ̃meʋuʋula ƒe ku megbe.
Nusi Nɔvinyɔnua kpea fu le nya sia ŋu tso nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo, eƒe Tatɔ kple nuvɔ̃meʋuʋulawo gbɔ.
Oo nye Mawu! ɖe wòanya wɔ be mate ŋu aɖe atitsogawo, kuɖiɖi kple ŋukpe siwo wòle be mato, tso nutoa me tɔwo kple nuvɔ̃meʋuʋulawo siaa gbɔ la me. Emegbe ɖekakpui nunɔla aɖe va zu Nutoa ƒe Dɔdzikpɔla. Ɣemaɣi ƒe Tatɔ la bia Bisiɔp la. Eyae nye amesi lé nya ɣaɣla si ŋu meƒo nu tsoe le etame la me ɖe asi, eye wòŋlɔ agbalẽ na Dziɖuɖumegã Gã la be wòadzudzɔ nuŋɔŋlɔ. Etsɔ seselelãmewo de dzinye ɖe nuvɔ̃meʋuʋula yeye sia dzi kaba, le eya ŋutɔ ƒe nukpɔsusu le wo ŋu nu.
Gbeɖeka esi mekpɔ dɔnɔ aɖe dzi le dɔnɔdzikpɔƒea la, Dɔwɔƒegã sia bia tso asinye be mamlɔ aba dzi le dɔnɔdzikpɔƒe sia. Esusu be mele alɔ̃ dɔm, eye nublanuitɔe la, menye nenemae o. Kpeɖeŋutɔ siwo nɔ anyi va yi, siwo ɖo tom le nuvɔ̃meʋuʋua me, kple nuvɔ̃meʋuʋula yeyea, si va kpe ɖe nyɔnu si nɔ kukum ŋu koe nɔ egbɔ. Dzɔgbevɔ̃e dzɔ ɖe dzinye be mese nye kukuɖeɖe. Wo dometɔ ɖesiaɖe gblɔ woƒe ŋutinya le nusi wokpɔ alo se nu; gake Dziɖuɖumegã la nya nu geɖe wu gɔ̃ hã, togbɔ be menya naneke si nye nyateƒe kple nu ŋutɔŋutɔ tso nusi ku ɖe nye dzitsinya ƒe ememe ŋu o hã, elabena Mawu de se nam. Mese dzeɖoɖo bliboa; gake nusi se veve ɖe nye dzi nu wue nye be mese nye Superior gblɔ nusi esrɔ̃ nu tso gbɔnye, togbɔ be meɖe kuku nɛ hã, le klo eveawo dzi, eƒe mo dze anyi, be wòaɣla nya si wòse hã. Ne ɖe nuvɔ̃meʋuʋula la nɔ afima la, anye ne makpɔ ŋusẽ ɖe dzinye abe alesi mase eƒe nya gbugbɔgagblɔ na nyɔnu saɖagaxɔmenɔla atɔ̃ alo ade, amesiwo katã ƒo ƒu wɔ fewuɖunya ene o. Dziɖuɖumegã la tsɔ nya ɖe nuvɔ̃meʋuʋula la ŋu be mele be mawɔ nu abe nuvɔ̃meʋuʋula tsãtɔ ene alo le afɔ ɖeka dzi o, eye be ɖeko wòle be wòaɖo tom hafi ate ŋu aʋu eme; si nuvɔ̃meʋuʋula la tsɔ de dɔwɔwɔ me nyuie ŋutɔ. Esi mese nuƒo siawo katã vɔ la, menɔ adzɔge ʋĩ ŋutɔ be maʋu nye ememe nuƒo nɛ, negbe ɖe gã aɖe li hafi be yeaɣla nya si wòse. Ne ɖe nuvɔ̃meʋuʋula la nɔ afima la, anye ne makpɔ ŋusẽ ɖe dzinye abe alesi mase eƒe nya gbugbɔgagblɔ na nyɔnu saɖagaxɔmenɔla atɔ̃ alo ade, amesiwo katã ƒo ƒu wɔ fewuɖunya ene o. Dziɖuɖumegã la tsɔ nya ɖe nuvɔ̃meʋuʋula la ŋu be mele be mawɔ nu abe nuvɔ̃meʋuʋula tsãtɔ ene alo le afɔ ɖeka dzi o, eye be ɖeko wòle be wòaɖo tom hafi ate ŋu aʋu eme; si nuvɔ̃meʋuʋula la tsɔ de dɔwɔwɔ me nyuie ŋutɔ. Esi mese nuƒo siawo katã vɔ la, menɔ adzɔge ʋĩ ŋutɔ be maʋu nye ememe nuƒo nɛ, negbe ɖe gã aɖe li hafi be yeaɣla nya si wòse. Ne ɖe nuvɔ̃meʋuʋula la nɔ afima la, anye ne makpɔ ŋusẽ ɖe dzinye abe alesi mase eƒe nya gbugbɔgagblɔ na nyɔnu saɖagaxɔmenɔla atɔ̃ alo ade, amesiwo katã ƒo ƒu wɔ fewuɖunya ene o. Dziɖuɖumegã la tsɔ nya ɖe nuvɔ̃meʋuʋula la ŋu be mele be mawɔ nu abe nuvɔ̃meʋuʋula tsãtɔ ene alo le afɔ ɖeka dzi o, eye be ɖeko wòle be wòaɖo tom hafi ate ŋu aʋu eme; si nuvɔ̃meʋuʋula la tsɔ de dɔwɔwɔ me nyuie ŋutɔ. Esi mese nuƒo siawo katã vɔ la, menɔ adzɔge ʋĩ ŋutɔ be maʋu nye ememe nuƒo nɛ, negbe ɖe gã aɖe li hafi Dziɖuɖumegã la tsɔ nya ɖe nuvɔ̃meʋuʋula la ŋu be mele be mawɔ nu abe nuvɔ̃meʋuʋula tsãtɔ ene alo le afɔ ɖeka dzi o, eye be ɖeko wòle be wòaɖo tom hafi ate ŋu aʋu eme; si nuvɔ̃meʋuʋula la tsɔ de dɔwɔwɔ me nyuie ŋutɔ. Esi mese nuƒo siawo katã vɔ la, menɔ adzɔge ʋĩ ŋutɔ be maʋu nye ememe nuƒo nɛ, negbe ɖe gã aɖe li hafi Dziɖuɖumegã la tsɔ nya ɖe nuvɔ̃meʋuʋula la ŋu be mele be mawɔ nu abe nuvɔ̃meʋuʋula tsãtɔ ene alo le afɔ ɖeka dzi o, eye be ɖeko wòle be wòaɖo tom hafi ate ŋu aʋu eme; si nuvɔ̃meʋuʋula la tsɔ de dɔwɔwɔ me nyuie ŋutɔ. Esi mese nuƒo siawo katã vɔ la, menɔ adzɔge ʋĩ ŋutɔ be maʋu nye ememe nuƒo nɛ, negbe ɖe gã aɖe li hafi hiã.
Menɔ ɖoƒe sia ƒe wuieve, eye nyemeka ɖe nuvɔ̃meʋuʋula alo Superior dzi kura o, eye
(26-30) .
gbɔgbɔ vɔ̃wo, siwo dze abe ɖe wole bɔl ƒom kplim ene la wɔ funyafunyae ɣesiaɣi. Mawu koe nya nusi wòle be makpe fu tso nyɔnu saɖagaxɔmenɔla geɖe gbɔ, vevietɔ esime menɔ Dziɖuɖumegã sia ƒe mɔfiafia te. Gake nusi veam wue nye nuvɔ̃meʋuʋulawo ƒe vlododowo kple tɔtɔ si wotsɔ ɖu dzinye: edze abe nye Mawu ƒe Ðela lae nye ema ene
eya ŋutɔ le fefea me, henɔa sedede nam le nu vovovo siwo wòna menya la ŋu. Yi, Aƒetɔ la gblɔ nam bena, mele se dem na wò be nàgblɔ nya sia ŋuti akɔnta na wò nuvɔ̃meʋuʋula. Meka ɖe edzi ŋutɔ be woaxɔm vevie ŋutɔ, eye be maɖo tom lɔlɔ̃nu faa o: nukae le vevie? Menɔ yiyim. Nuvɔ̃meʋuʋula la ɖo tom emegbe egblɔ nam be: Yi ɖagblɔ nya ma na wò nuvɔ̃meʋuʋula tɔxɛa. Enye nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo ƒe habɔbɔ aɖe ƒe nuvɔ̃meʋuʋula: ewɔa nu ƒuƒlu abe ʋetsuvi ene, le nuvɔ̃meʋuʋu me alo ne megblɔ nye ememe ŋuti nuŋlɔɖi nɛ; si na kakaɖedzi si nɔ asinye ɖe eŋu la gbɔdzɔna ŋutɔ; Susu kple xɔse dzadzɛ ta koe meƒo nu na ɖokuinye ɖo. Gbɔgbɔ vɔ̃awo nɔa fu ɖem nam ɣesiaɣi be madzo le egbɔ, henɔ gbɔgblɔm nam be nuvɔ̃meʋuʋuawo be Menɔ ewɔm nɛ nye nu gbegblẽ. Ne mebia Mawu la, mekpɔe be avem be matrɔe; be enya luʋɔwo bliboe; be enye nunɔla si ɖoa kpɔɖeŋu nyui le eƒe mawuvɔvɔ̃ me, eye be sidzedze kple nuteƒekpɔkpɔ anya nɔ esi. Esia tae, togbɔ be wotsi tre ɖe wo nɔewo ŋu eye togbɔ be abosam te wo kpɔ hã la, meto nusianu ta, eye meyi edzi yi egbɔ vaseɖe ɣeyiɣi si me Mawu de se be menye nenema o .
Míaƒe Aƒetɔ zi edzi be wòaɖe gbeƒã Franseawo ƒe Tɔtrɔ Kpata kple dziku siwo wòle be woawɔ na mía Fofo Kɔkɔe Papa la na eƒe nuvɔ̃meʋuʋula.
Nusi dzɔ ɖe dzinye vevietɔ wue nye esi fifia. Míaƒe Aƒetɔ na menya nɔnɔme si me dukɔa aɖe France dzi akpɔtɔ ayi, kple ameteteɖeanyi si me wòalé mía Fofo Kɔkɔe Papa la le, vaseɖe esime wòaxɔ ŋusẽ le esi. Míaƒe Aƒetɔ la zi dzinye be mayi aɖagblɔ eƒe akɔnta na nye nuvɔ̃meʋuʋula, amesi, esi wòse nya eve alo etɔ̃ vɔ la, egblɔ nam be: Nɔvinyenyɔnu, .
yi ɖagblɔ na wò nuvɔ̃meʋuʋula tɔxɛ, amesi ava afisia le ŋkeke ma tɔgbe dzi.
Nuvɔ̃meʋuʋula la gbee; exɔe se be yenye Jansentɔ; eʋua nuvɔ̃ me le mɔ gbadza nu.
Meyi ŋkeke si woɖo ɖi dzi, eye meƒo nu nenye be France ƒe aƒedozuzu ʋukula sia: gake esi meƒo nu tso Fofo Kɔkɔe la ƒe ameteteɖeanyi ŋu vɔ la, edo ɣli le mɔ aɖe nu be wòado vɔvɔ̃ na ame nye
: Miɖe asi le eŋu, naneke mele asiwò o negbe nu gbegblẽwo ko nàgblɔ nam. Esi mede ŋugble le nya si wògblɔ nam ŋu, esi menya be nya vɔ̃ɖiwo koe meɖea gbeƒãe nɛ ta la, nyemese nya sia si nye sinister gɔme tututu o ., eye mesusu be ele gbɔgblɔm nam be Jansentɔe menye. Eyata medzro nye agbe bliboa kple nye agbenɔnɔ me le mɔ tɔxɛawo nu, eye mebu wo be wonye Jansentɔwo ƒe mɔwo, gake dzi meɖe le ƒonye o. Ke hã, mebu ɖokuinye abe ame si woble, eye wònye amesi le Jansentɔwo ƒe mɔ dzi, le didi aɖeke manɔmee ene. Eh. ENYO! Megblɔ na ɖokuinye be, Aƒetɔ nyui la akpɔ nublanui nam. Nye amebeble si woɖe ɖe go lae nye esi, mekpɔe dze sii; Mele alakpakaɖi siwo katã tra mɔ la ƒe nuvɔ̃meʋuʋu blibo aɖe gblɔ ge; Magbe nu le eŋu, eye matrɔ dzime ɖe eta le nye agbemeŋkekewo katã me. Meyi ɖadi nuvɔ̃meʋuʋula si ƒe nya me sẽ eye wòsẽa ŋuta ale gbegbe, eye wòka mo nam ale gbegbe be megblɔ nya vɔ̃ɖiwo nɛ. Megblɔ nɛ be medi be maʋu nuvɔ̃ me le mɔ gbadza nu, elabena mesusu be woblem. Elɔ̃ faa lɔ̃ ɖe edzi. Metso ɖokuinye nu, le nye dzixɔse nu, le alakpakaɖiwo katã, nu tɔxɛwo katã, kple nusiwo katã mexɔ se be wonye vodada le menye ta, eye meɖoe kplikpaa be magbe nu le nuwo katã gbɔ si to vovo sã.
Mawu naa kekeli gãwoe.
Esiae nye nusi dzɔ ɖe dzinye le nuvɔ̃meʋuʋu le afisiafi megbe; gake nukae nuwɔwɔ la ate ŋu awɔ ne Wɔla la de se nɛ heɖu edzi! Le nye nuvɔ̃meʋuʋu megbe la, edze abe edzɔ dzi na Mawu be yeana yeƒe anyinɔnɔ ŋuti nukpɔsusu viviwo nam, eye wòna mekpɔ nusiwo katã wòdi be yeana manya la nyuie wu ene.
Míaƒe Ðela si tso dziƒo la nya alesi wòanya tameɖoɖo kplikpaa siwo katã mewɔ le nye nuvɔ̃meʋuʋu me, kple susu siwo katã nye be mɔ tɔxɛ siawo blem la yome tso nye susu me nyuie. Esi Mawu Ðela sia va, to eƒe lɔlɔ̃ vividoɖeameŋu ƒe ŋusẽkpɔɖeamedzi me, be yeayɔm be ye vi la, ewɔ dɔ ɖe dzinye ale gbegbe be metsɔ ɖokuinye nae bliboe be mawɔ nu ahakpe fu.
nusianu si dze eŋu. Susu sia ƒoe ɖe nunye vevie le Mawu me, ale gbegbe be mese le ɖokuinye me abe Mawu tɔ bliboe menye ene, eye Mawu tsɔ eɖokui na nusianu nam.
Le ƒe wuieve ƒe fukpekpe megbe la, nusianu trɔ le Nɔvinyɔnua ŋu. Ena wògaŋlɔ nu ake.
Le ƒe wuieve siwo va yi le nuvɔ̃meʋuʋula eve siawo ƒe mɔfiafia te, ɖeka fa tu eye evelia nye ame sesẽ la, menɔ fukpekpe kple avuwɔwɔ me ɣesiaɣi, ame aɖeke menɔ asinye magblɔ nye nuxaxa kplii o, eye dzi nɔ ƒonye be maɖe gbeƒã wo: menye na nye nuvɔ̃meʋuʋulawo o, alo na nye amegãwo. Gake kasia Mawu trɔ nuwo le ŋunye. Gbã la, mekpɔ ɖokuinye le amegã aɖe si dzi meka ɖo vevie la si me. Le míaƒe nuvɔ̃meʋuʋula eve dome la, ɖeka gblẽ mí ɖi, eye evelia dze dɔ heku. Dutanyanyuigblɔla aɖe va abe míaƒe nutoa ƒe dɔdzikpɔla ene si si sidzedze, nufiafia kple nuteƒekpɔkpɔ geɖe le: nye amegã ƒoe ɖe nunye be mana nye kakaɖedzie eye mana wòanya ɖokuinye. Meɖe fu nam le ewɔwɔ me o, elabena Mawue wɔm
(31-35) ƒe nya.
be mase le ɖokuinye me be yeƒe lɔlɔ̃nue, eye ne míagblɔe la, nusi Mawu dzra ɖo ɖi nam lae. Nyemegblẽ ɣeyiɣi aɖeke o, le eƒe vava megbe, le ɖokuinye ɖeɖefiae me o. Zi alesi menɔ nu ƒom nɛ la, zi nenemae mesena le ɖokuinye me be nye dzimeʋuƒo na eyama, eye megblɔa nya sia nya nɛ kple kakaɖedzi gãtɔ kekeake. Edi gbã be maʋu eme le mɔ gbadza nu. Metsi tre ɖi nɛ be nyemese le ɖokuinye me be mehiãe o. Eɖo eŋu be ehiã na ye, bene yeanyam nyuie wu. Nye nuvɔ̃meʋuʋu gblɔ, ede se nam be magblɔ nye dzitsinya ŋuti akɔnta nɛ, elabena edi be yeaŋlɔ nya sia nya si megblɔ nɛ la ɖi, eye wògblɔ kpee be nyemetsɔ ɖeke le eme bubu aɖeke wu toɖoɖo o. Ah! Emegbe mede dzesii be gaƒoƒo si Aƒetɔ la dzra ɖo ɖi na eɖokui be yeawɔ yeƒe dɔ (1), .
(1) Aƒetɔ Genet, si nye babla etɔ̃ gbãtɔwo ƒe nuŋlɔla ƒe ŋutinyae nye esia teti. Adzɔ dzi na nuxlẽla la be wòase Nɔvinyɔnua ŋutɔ wòagblɔe.
Meyia gbe sia gbe kloe be madi nye nuvɔ̃meʋuʋula be wòayi míaƒe dɔa dzi; nya siwo megblɔ nɛ me koe wòŋlɔ; emegbe le ŋkeke me alo zã me la, eŋlɔa nya siwo me mekɔ nɛ la hetrɔa asi le wo ŋu. Míezɔ kple afɔɖeɖe gãwo, togbɔ be ya kple ahom siwo nɔ dodom ɖe mía ŋu, eye abosam ʋã to nɔvinyɔnu hamevi eve alo etɔ̃ dzi, amesiwo do asi ɖa be woalé ŋku ɖe ŋunye ahadze yonyeme le afisiafi dzi hã. Wo dometɔ ɖeka koŋ abu ta le ŋuʋaʋã kple didi be yeanya nusi mawɔ alo agblɔ na nuvɔ̃meʋuʋula ta. Gawu la, enɔ ŋku lém ɖe ŋunye esi meyi ɖakpɔ ame si de ŋgɔ wu. Esiawo katã nye nuxaxa dziŋɔwo nɛ, si na wòna seselelãme ƒe dzidziƒoame nam, menye le adzame ɖeɖeko o, ke le dutoƒo hã. Eɖea nusianu si gbɔgbɔ vɔ̃a do ɖa nɛ la ɖe ŋunye le eƒe luʋɔ me; gake nuka kee wòɖanye o! Metoa toɖoɖo me ɣesiaɣi, eye nye nuvɔ̃meʋuʋula kple nye amegã kpena ɖe ŋunye. Esi meyi be madi nye nuvɔ̃meʋuʋula le fiẽ me la, nye Tatɔ kplɔm eye wòtsi nuvɔ̃meʋuʋuƒea ƒe ʋɔtru nu, le vɔvɔ̃ be ame aɖe ava ɖo tom ta; ne asitsaha aɖe xe mɔ nɛ la, etsɔa nyɔnu saɖagaxɔmenɔla si dzi woate ŋu aka ɖo si le nya ɣaɣla la me la ɖoa eteƒe.
Wozia nuvɔ̃meʋuʋula dzi be wòasi. Wotɔ te dɔa; gake woɖoa nuŋɔŋlɔ siwo Nɔvinyɔnua gblɔ na nyɔnu saɖagaxɔmenɔla aɖe si dzi wòka ɖo la ɖee.
Le ɣleti si mede adre alo enyi o me la, míaƒe dɔa wu enu kloe; gake nublanuitɔe la,! dukɔa ƒe zitɔtɔ zi míaƒe nuvɔ̃meʋuʋula dzi be wòsi. Enɔ France ɣeyiɣi aɖe wu, eye wòde se nam be mana nyɔnu saɖagaxɔmenɔla aɖe si dzi woka ɖo naŋlɔe, eye le nye amegã ƒe sedede nu; nusi míewɔ. Esi míeŋlɔ ga sue aɖe vɔ la, míetsɔe yi nɛ le teƒe si wòxɔ dzudzɔ le dɔme le.
Esi dukɔa nyae do goe le France ta la, eyi England, afisi míeɖo míaƒe nuŋlɔɖiwo ɖee le, ne míekpɔ mɔnu ko; gake eteƒe medidi o eva dzɔ be womegate ŋu ɖo naneke bubu ɖa o, eye wogblɔ na mí be míagaɖo nya bubu aɖeke ɖa o. Esi wònye be agbalẽvi sue aɖe katã sɔ gbe ɣemaɣi ta la, mía dada gblɔ nam be: Nɔvinyenyɔnu, nyemaxɔ agbalẽvi sia dzi o, mevɔ̃na na dukɔa ƒe didiwo kple tomenukukuwo akpa, matɔ dzoe, alo adzrae ɖo, mawɔ -abe wòe taflatse. Medzrae ɖo.
Nu tɔxɛ aɖee nye esi, si ɖee fia be Mawu kpɔ dɔa ta. Ŋkeke wuiatɔ̃ alo kwasiɖa etɔ̃ megbe, le Memleɖagbe ŋdi aɖe esi menɔ Sakramento Yayra la ŋgɔ la, Míaƒe Aƒetɔ gblɔ nam kple gbe sesẽ be: Yi ɖatsɔ wò agbalẽvi eye nàɖoe ɖa enumake. Mele dzodzom fifia, mele wo xɔm
nuŋɔŋlɔwo, meyina nye Tatɔ gbɔ, hegblɔna nɛ be: Danye, Aƒetɔ la gblɔ nya sia tɔgbe nam; agbalẽvi lae nye esi, taflatse miɖoe ɖa. Nye Dziɖulagã wɔ nusi Aƒetɔ la gblɔ la ade goe enumake. Agbalẽvi la va yi kple dzidzɔ ale gbegbe be esi míegblɔ na míaƒe nuvɔ̃meʋuʋula be agbalẽvi aɖewo le agbalẽvi la me, siwo adzɔ dzi na mí be míagbugbɔ aɖo ɖa ne eŋlɔ wo ɖi vɔ la, le ɣeyiɣi aɖe megbe la, agbalẽvi siwo míebia la va ɖo dedie le to yiyi me.
Esi míekpɔe be ewɔ dɔ nyuie alea ta la, míegblɔ be: Ele kokoko be míaŋlɔ nu siwo míewɔ ŋutɔŋutɔ la ɖi. Le ŋkeke enyi megbe la, míegaɖo nuŋlɔɖigbalẽ bubu ɖee; gake míese be enye agbanɔamedzi na tɔdziʋukulaawo be woatsɔ lɛta gbogbo aɖewo, kple pepa vevi bubuwo aƒu gbe ɖe ƒua me.
Nublanuitɔe la, míaƒe nuŋlɔɖigbalẽa nye wo dometɔ ɖeka: nuvɔ̃meʋuʋula la ŋlɔ na mí be yemexɔ naneke o. Le gbeƒãɖeɖe sia nu la, míegaŋlɔe o.
§. III.
Míaƒe Aƒetɔ la ɖe eɖokui fia Nɔvinyɔnua le mɔ vovovowo nu kple le nɔnɔme vovovowo me.
Meka nya ta le afisia alesi Míaƒe Aƒetɔ ɖe eɖokui fiam le mɔ vovovowo nu kple le nɔnɔme vovovowo me, evɔ meɖe naneke kloe fia gotagome sidzenuwo o.
Megatrɔna yia nye ɖevime, be mana Sɔlemeha la nanya alesi wokplɔm nyuie wu.
(36-40) .
Alesi Mía Aƒetɔ la ɖe eɖokui fia Nɔvinyɔnua.
Esi Míaƒe Aƒetɔ ɖe eɖokui fiam esime mexɔ ƒe eve kple afã la, gotagome sidzenuwo hã dzena le ɖeɖefia sia me eye luʋɔ hã kpɔnɛ. Nyemekpɔ Míaƒe Aƒetɔ la nyuie o: kekeli ƒe anyigba si ƒo xlã Mawunyenye la koe mekpɔ to gotagome sidzenuwo dzi. Le ɖeɖefiawo katã me, tso nye ɖevime gɔ̃ hã, le nusiwo katã Míaƒe Aƒetɔ la gblɔ nam me la, .
alo na mese le ɖokuinye me, esi wòtsɔm yi afisia kple afima le gbɔgbɔ me kplii, eye le goawo katã me le nu tɔxɛ mawo katã siwo dzɔ ɖe dzinye me la, sidzenuwo na ame tsɛwo mekpɔ akpa aɖeke le eme o, alo kura gɔ̃ hã. Le kpɔɖeŋu me, esi mekpɔ Mía Aƒetɔ la, menye ŋutilã ƒe ŋkuwoe wònye o. Esi wòƒo nu nam la, menye ŋutilã ƒe towoe se eƒe nya o, ke boŋ nye luʋɔ kple nye gɔmesesee, kpuie ko la, nye ememe bliboa.
Eɖe eɖokui fiae zi geɖe le nunɔla ƒe nɔnɔme me.
Mele nɔnɔme siwo me Míaƒe Aƒetɔ la ɖe eɖokui fiam zi geɖe hã gblɔ ge. Le kpɔɖeŋu me, esi gbɔgbɔ vɔ̃a dze dzinye le nye ɖevime la, Míaƒe Aƒetɔ la ɖe eɖokui fiam zi geɖe le nunɔla si do alb eye wotsɔ ka blae ƒe nɔnɔme te, Fifi la tso akɔta, mlɔeba abe nunɔla si ado awu na ene ɖu Misa Kɔkɔe. Esi mekpɔe ko la, meƒu du yi egbɔ. Eƒe awuwo nyo eye wole ɣie ale gbegbe be kekeli gã aɖe kaka ɖe eŋu.
Míaƒe Aƒetɔ ƒo nu tso aʋawɔwɔ siwo mewɔ eye wòle be malé ɖe te kple gbɔgbɔ vɔ̃wo ŋu nam. Exlɔ̃ num, eye wògblɔ nam bena: "Do wò dzi kple wò gbɔgbɔ ɖe dzi ɖe ŋunye, gbɔgbɔ vɔ̃wo mawɔ nuvevi wò o." Te ɖe ŋunye, vinye, makpɔ tawò eye mado alɔ wò le avuwɔwɔawo me. »
Mekpɔe wu zi blaeve le nunɔla ƒe nɔnɔme te, abe alesi megblɔe fifia ene. Eɖe dzesi ŋutɔ. Enye be wòaʋãm, si dzɔ vavã, bubu gã, bubu deto kple bubu ɖeka kolia na Aƒetɔ la ƒe subɔlawo; eye esi Míaƒe Aƒetɔ nya be nya geɖe anɔ asinye mawɔ asitsatsa kpli wo ta la, edi be woakpɔ tanye tso amegbetɔ ƒe lɔlɔ̃ kple amegbetɔ ƒe bubu ɖesiaɖe me la, menye le nuvɔ̃meʋuʋu me koe megblɔna o, ke boŋ vevietɔ le gbebiameawo me be wòanye agbanɔamedzi nam nanɔ wo ɖeɖeko gbɔ. Mawu di be nyemado amegbetɔ ƒe naneke le afima gbeɖe o, ke boŋ makpɔ wo le Mawu me, eye Mawu le wo me.
Eɖea eɖokui fiana nɛ zi geɖe le eƒe dzɔdzɔmenɔnɔme me, eye zi geɖe la, egaƒoa nu kplii kokoko evɔ meɖea eɖokui fianae o.
Míaƒe Aƒetɔ la ɖe eɖokui fiam zi geɖe le eƒe dzɔdzɔmenɔnɔme te, eye abe alesi wònɔ le eƒe agbe kuku me kple eƒe Apostolowo ene. Eƒo nu nam zi geɖe wu gɔ̃ hã, meɖe eɖokui fiam o eye nyemekpɔ naneke o, ɖeko wòse eƒe anyinɔnɔ si me seselelãme le ƒe tete ɖe ŋunye hese le ɖokuinye me le nye dzi me, abe alesi ame sena le eɖokui me ene, le kpɔɖeŋu me, xɔlɔ̃ aɖe si lɔ̃a ame tso dzi blibo me kple tufafatɔe ƒe anyinɔnɔ, . kple amesi va srã wò kpɔ le zã me. Dzo aɖeke mele asiwò o, bosomikaɖi aɖeke mele asiwò o, eye xɔ̃wò hã mele asiwò o. Èdea dzesi xɔ̃wòa to eƒe gbe ƒe ɖiɖime dzi, togbɔ be mèdea dzesii o hã
mekpɔa nu o. Enumake èyɔe kple eƒe ŋkɔ, eye lɔlɔ̃ si le asiwò nɛ la kaka ɖe wò dzi me eye wòdoa dzidzɔ na wò, elabena èsena le ɖokuiwò me be xɔ̃wòa le afima, togbɔ be mèkpɔe o hã. Esiae nye nusi dzɔ ɖe dzinye le Míaƒe Aƒetɔ la gome, le ɖeɖefia ʋee aɖewo siwo ɖi kpɔɖeŋu si meyɔ fifia la wu alo wu nenema me.
Atitsoga si le keklẽm ƒe dzedzeme, eye emegbe Míaƒe Aƒetɔ ƒe dzedzeme le nɔnɔme si me Pilato tsɔe ɖo ŋkume na dukɔa me.
Gake nane si le etɔxɛ wue nye esi. Esi mexɔ ƒe adre alo enyi lɔƒo la, zi geɖe la, nye ɖeka koe nɔa nyiawo dzi kpɔm le agblewo me kple gbeɖuɖɔwo me. Gbeɖeka mekpɔ ɖokuinye le agble gã aɖe me; Kasia mekpɔ atitsoga gã aɖe si le abe esi dzi woklã Míaƒe Aƒetɔ ɖe ati ŋu le ene do go tso yamenutome. Edze nam be sikae wònye bliboe, sika si le dzadzɛ eye wòklẽ ale gbegbe be dzikedzo ƒe keklẽ siwo le keklẽm tso eme siwo le abe ɣletiviwo ene. Atitsoga sia te dzodzo le yamenutome eye wòɖiɖi va anyigba dzi abe alesi mawudɔla aɖe tsɔe ene. Eɖiɖi eɖokui ɖe agblea ƒe dzogoe si dzi menɔ la dzi. Meƒu du, do nye abɔ eveawo ɖe dzi, abe ɖe medi be maxɔe ene, eye medo ɣli sesĩe kple nye ŋusẽ katã be: Oo atitsoga dzeani! si megbugbɔ gblɔ zi geɖe, vaseɖe esime meva ɖo teƒe si me kpɔe be mawudɔla la ɖee le zi dzi; gake esi menɔ teƒe ma la, meganye atitsoga o: mekpɔ nɔnɔmetata aɖe si lolo abe ame ene, afisi Mía Aƒetɔ la nɔ le nɔnɔme si me Pilato tsɔe ɖo ŋkume na dukɔ la me, hegblɔ be:Ecce homo , ŋutsu lae nye ema. Mawudɔla la lé nutata la ɖe te, eye wòdze ŋgɔm. Metsi anyi abe amesi wodrɔ̃ ʋɔnu, wobu fɔe, eye wòbu eƒe agbe kloe ene, abi kple eƒe ʋu si nɔ sisim koe le nye Ðela ƒe ŋutilã dzeani la dzi: abi kple dɔdzẽ yibɔ gãwo koe wònye; eƒe ŋgɔnɔla dzetugbe la katã nye lifi eye eƒe mo biã. Esi blanuiléle ɖu dzinye le nukpɔkpɔ sia ta la, menya be nuvɔ̃woe na wòva nɔ nɔnɔme sia me. Kasia, eye esi menya alesi wòawɔe o la, nutata la bu eye nenema ke mawudɔla hã bu; Nyemeganɔa agbe ɖe naneke me o
: Meɖe ɖokuinye ɖa, eye mete ɖe dzinye ŋutɔ, ɖo ta agblea ƒe akpa kemɛ si medzo le esi mekpɔ atitsoga la.
Míaƒe Aƒetɔ ƒe dzedzeme le luʋɔ nuteƒewɔla la ƒe dzi me.
Esi meva ɖo teƒe gbãtɔ la, kasia mekpɔ mawudɔlawo ƒe ha aɖe si do awu ɣiwo do ɖe ŋkunyeme.
(41-45)
ƒe nya.
abe sno ene, si ŋu sika alidziblanu kple abɔtaɖonu siwo dzi woŋlɔ xexlẽdzesiwo ɖo. Mawudɔla siawo, siwo woɖo ɖe ɖoɖo nu abe ɖe wole gota ene la, lé dzi si lolo abe amegbetɔ ene ɖe te, si me ʋuʋu aɖe dze le, afisi Míaƒe Aƒetɔ bɔbɔ nɔ abe fiazikpui dzi ene, eƒe afɔwo ɖo ta dzia ƒe nugbɔ. Edo fiawu, eye eƒe fiakuku le ta eye fiatikplɔ le eƒe ɖusibɔ. Nye susu katãe nye be mabu Míaƒe Aƒetɔ la ŋu le dzi sia me. Tomefafa vivi aɖe si dze eŋu la kaka ɖe eƒe mo, ale gbegbe be wòde ŋutifafa kple akɔfafa vivitɔ kekeake vɛ. Ena eƒe ŋkuwo ɖiɖi eye wòzi ɖoɖoe vevie, abe Fia gã aɖe ene; ebɔbɔ nɔ eƒe fiazikpui dzi: mawudɔlawo kɔe le aʋadziɖuɖu me nɔ ha dzim tsɔ kafui kple ŋutikɔkɔe. Nye Mɔ̃ siawo katã wɔ nuku nam ŋutɔ. Mebia Mawudɔlawo be nukae nusiawo katã fia hã; wo ɖo eŋu nam sesĩe be: “Míaƒe Fiae nɔa luʋɔ nuteƒewɔla vavã la ƒe dzime.” Kpɔ ɖa eye nàbu eŋu kpɔ, ele abe Fia si ɖua luʋɔ ƒe ŋusẽwo katã dzi heɖua wo dzi ene; ele afima abe ɖe wòle eƒe fiazikpui dzi ene; ede se na eƒe dɔlawo be woava dzɔ luʋɔ sia ŋu. Afimae wòɖina ɖe eme le ŋutifafa me, etsɔa eƒe vivisese lɔlɔ̃tɔwo kekeake yia afima. Mawudɔlawo tɔ ɖe Míaƒe Aƒetɔ gbɔ be mana mase nya siawo, eye esi woƒo nu vɔ la, nusianu bu le ŋkuʋuʋu me .
Míaƒe Aƒetɔ ƒe dzedzeme le Papa Dziɖulagã ƒe nɔnɔme me.
Meyi ɖeɖefia bubu aɖe dzi, esiae nye mamlɛtɔ si ŋu magblɔ. Nyemawu enu gbeɖe o, ne ɖe wòhiã, le nye agbe me, be magblɔ Mía Aƒetɔ ƒe ɖeɖefia siwo katã mekpɔ la ƒe akpa ewolia ko.
Gbeɖeka, esi mekpɔ ɖokuinye be nye ɖeka koe le xɔ aɖe me la, mekpɔ edze le ŋkunyeme enumake, le xɔ sia titina, Pontiff Dziɖulagã aɖe si bɔbɔ nɔ abɔtazikpui dzi. Nyemenyae o. Tso ɣemaɣi hafi mede dzesi Fofo Kɔkɔe la ƒe papa ƒe awuwo le nutatawo me. Mekpɔ Mawunyenye sia wòdo awu le numame sia si nyemenya o me. Mekpɔtɔ nye nusi wɔ nuku nam keŋkeŋ. Menye nunɔla tsɛ aɖe ƒe awuwoe wonye o; eƒe fiakuku nɔ eƒe ta dzi; eƒe mo nye gã, ɣie eye wòle amadede dzẽ me; eƒe ŋku siwo nɔ keklẽm kple keklẽ fafɛ aɖe la, ŋlɔ lɔlɔ̃ ɖe luʋɔa ƒe gogloƒe. Esi wòdo eƒe papa ƒe awudziwuiwo la, ɖeko mekpɔe evɔ nyemetsɔ dzideƒo te ɖe eŋu o.
Papa Gãtɔ sia dze eƒe ŋku dada ɖe dzinye, emegbe egblɔ nam kple dɔmenyonyo ƒe ya be: Va gbɔnye, vinye. Nya sia gbɔe meyina; gake enumake wose gbe si wɔ dɔ ɖe dzinye eye wòvɔ̃ɖi ŋutɔ le nye ta tame.
Ðu ɖokuiwò ɖe anyi! bɔbɔ ɖokuiwò! efa avi, eye medzudzɔ avifafa o vaseɖe esime meva nɔ Papa Gãtɔ la ƒe afɔ nu. Medze klo ɖe eƒe afɔ nu; Mebɔbɔ ta, mesubɔnɛ, eye emegbe mefɔ.
Papa Dziɖulagã sia, esi wòkpɔm mele ʋuʋum eye vɔvɔ̃ lém la, edze nye asiwo léle gɔme henɔ asi lém ɖe ŋunye abe alesi vifofo nyui aɖe lɔ̃a asi na via ene. Esi mese gbeƒãɖela sia si fa avi ɣesiaɣi la, bɔbɔ ɖokuiwò! Meɖe nye asi sueawo ɖa le etɔ dome be mabɔbɔ ɖe eƒe afɔ nu, eye megbugbɔ nu na wo kple lɔlɔ̃ si me bubu le. Papa Gãtɔ sia gblɔ nam be mafɔ, eye wòdze asilili ŋunye vividoɖeameŋutɔe wu, eye wòtsɔ eƒe asi kɔkɔeawo nɔ nye ŋgonu ƒom, eye
eƒe asike xɔxɔ. Esia de lɔlɔ̃ ƒe vevesese gã aɖe ɖe nye luʋɔ dzi ale gbegbe be asesẽ nam be malée ɖe te, ne ɖe Mawu ŋutɔ melé nye ɖe te o.
Menɔ Papa Dziɖulagã la ƒe afɔ nu ɣeyiɣi didi aɖe, eye mebɔbɔ ɖe afima zi geɖe abe alesi megblɔe xoxo ene. Didi vevie nɔ menye be manya Mawuɖekaetɔ̃ Kɔkɔe la ƒe ame etɔ̃awo dometɔ si le gbɔnye: Mesusu be fofoae; gake vɔvɔ̃ kple bubudedeameŋu xe mɔ nam be nyemegabiae gaglãa o. Ke hã, ale si amewo nya nu tso ŋunye nyuie kple ale si Mawu tsɔ asi lém ɖe ŋunye la na ablɔɖe vi aɖem. Megblɔna kple gbe si le bɔbɔe afã kple afã, abe amesi metsɔ dzideƒo ƒo nu o ene be: Amekae nènye? Papagã la ɖo eŋu nam be: Mia xɔlɔ̃wo dometɔ ɖekae menye. Nyemeɖi ƒo keŋkeŋ o, eye meyi edzi be: Ðetugbi Nɔaƒe Kɔkɔe lae nènyea? Papagã la ɖo eŋu nam tufafa si dze kafukafu be: Menye Ðetugbi Nɔaƒe lae menye o, vinye, xɔ̃wòwo dometɔ ɖekae menye, eye gbeɖeka ànya amesi menye. Esi wònɔ nya siawo gblɔm la, ebu: Nyemegakpɔ naneke o. Nusi mate ŋu awɔ koe nye be magase gbeƒãɖela la ƒe ɣlidodo akeÐu ɖokuiwò ɖe anyi! Meƒo nu na ɖokuinye kple gbe sia evɔ nyemenya amesi meƒo nu na o, eye megblɔ nɛ be: Amekae nye amesi nɔ gbɔnye, eye wòbu teti koe nye ema? Gbe sia ɖo eŋu nam kple gbe si sesẽ wu gɔ̃ hã be: Ah! ame kae nye esia ? enye Fofo Mavɔ la ƒe nunya . Ne míegblɔe alea la, gbea nu tso, eye nusianu wu enu.
Esiae nye nusi míaƒe Aƒetɔ na menya le ɖeɖefia sia megbe, si me wòɖe eɖokui fia le Papa Dziɖulagã aɖe si do eƒe papa ƒe awuwo ƒe nɔnɔme te. Nɔnɔme sia de dzesii be mía Fofo Kɔkɔe Papa la tsi tre ɖi na mía Aƒetɔ Yesu Kristo vavã; gbeƒãɖela sia si do ɣli madzudzɔmadzudzɔe Mibɔbɔ mia ɖokui , de dzesi vɔvɔ̃ kple bubu, si wòle be wòayi vaseɖe
(46-50) ƒe nya.
tsɔtsrɔ̃, si míetsɔ toɖoɖo, lɔlɔ̃ kple bubudede Sɔlemeha kɔkɔe la ƒe ta, kple Sɔlemeha la ŋu, abe JC ŋutɔ ene. JC le Hamea me, eye Hamea le Mawu me. Ele be míaɖo to Hamea ƒe nya abe ɖe wònye Mawu ŋutɔ ƒe nya ene.
Le ɖeɖefia si ŋu meƒo nu tsoe fifia me la, míaƒe Aƒetɔ tsɔa eƒe gbe tsakana kple gbeƒãɖela la tɔ ɣeaɖewoɣi, henɔa gbɔgblɔm nam be, mibɔbɔ mia ɖokui ɖe anyi; si ɖee fia be Papa Gãtɔ ƒe gbe nye Mawu tɔ, eye be nusiawo katã nye ɖeka. Ame sia ame si tsi tre ɖe Hamea ŋu la, tsi tre ɖe Mawu ŋu; ame si gbe toɖoɖo Hamea la, egbe toɖoɖo Mawu; ame si medi be yeade dzesi Sɔlemeha la o la, mesea Mawu gɔme nyuie o; eye amesi ɖe eɖokui ɖa tso Hamea gbɔ la, ɖe eɖokui ɖa tso Mawu gbɔ keŋkeŋ.
§. IV.
Gbɔgbɔ vɔ̃wo hã ɖea wo ɖokui fiana na Nɔvinyɔnua le mɔ vovovowo nu. Vovototo le abosam ƒe ɖeɖefiawo kple Mía Aƒetɔ tɔ dome.
Maɖe gbɔgbɔ vɔ̃wo ƒe ayemɔ siwo ku ɖe ŋunye, tetekpɔwo, aɖaŋuɖoɖowo, gbɔgbɔyɔyɔwo kple chimera siwo woɖe fu na nye susu la afia le afisia kokoko; si dzɔna enuenu ŋutɔ, si fia be esime wodze dzinye to woƒe dzedzeme nam le mɔ si woate ŋu akpɔ nu me, eye le ɣeyiɣi ma ke me la, wotsɔ ya yibɔwo tsyɔ nye susu dzi, gake ɣeyiɣi si me wodo vevesese nam wu la, enye nye mawusubɔsubɔdɔa ƒe ŋkeke, During kɔnu siwo yia edzi le hadziha la me, lã wɔadã dziŋɔ sia meganya o nusi mawɔ, dze yonyeme le afisiafi; enɔ nye ŋkume be wòado vɔvɔ̃ nam ahado vɔvɔ̃ nam. Le dzata ƒe nɔnɔme me la, etɔ ɖe ŋkunyeme, eye wònɔ nya siwo medze o gɔ̃ hã wɔm. Egblɔ nam bena: Nye tae nèle wò adzɔgbewo wɔ ge ɖo. Ena vɔvɔ̃, xaxa kple vɔvɔ̃m le susu me, si na mese veve ŋutɔ. Esi wonɔ Suscipe -ha la dzim la , ekplɔm ɖo le haƒoƒoa katã me; eye esi menɔ tɔtrɔm tso hadziha la ƒe gɔme ɖo ta agbo la nu la, etsɔ eɖokui da ɖe nye Superior, si nɔ afima la xa
nɔ anyi ɖe zikpui aɖe dzi, afisi wònɔ lalam be maxɔ nye adzɔgbeɖeɖewo le. Esi mete ɖe eŋu le Suspice -gbalẽa ƒe nuwuwu la , megblɔ sesĩe, le kɔnu si woɖo ɖi la dzi wɔwɔ me be: Xɔm, nye Mawu, le wò nya nu, eye mègatɔtɔm le nye mɔkpɔkpɔ, nye didi kple nye mɔkpɔkpɔ me o. Le gbedodoɖa sia wɔwɔ me la, nye tameɖoɖo, le nye ʋiʋliwo titina la, enye be matsɔ ɖokuinye aƒu gbe, abe ɖe ta le ta ƒom ene, ɖe Mawu ƒe nublanuikpɔkpɔ ƒe akɔnu, kple mɔkpɔkpɔ tso eƒe nyuiwɔwɔ si seɖoƒe meli na o me be akpe ɖe ŋunye le adzɔgbeɖeɖe yeye si nye la ƒe nuwɔnawo me nɔ ewɔ ge nɛ to nye adzɔgbeɖeɖewo dzi. Le ɣeyiɣi sia me la, gbɔgbɔ vɔ̃a bu. Mebɔbɔ nɔ nye Dziɖuɖumegã ƒe klowo te, afisi megblɔ nye adzɔgbeɖeɖewo le kple kakaɖedzi gã aɖe kple dzideƒo gã aɖe.
Gbɔgbɔ vɔ̃wo ƒe dzedzeme le nuvɔ̃meʋuʋuɣi.
Le kplɔ̃ɖoƒe gã aɖe ƒe ŋkeke gbãtɔ dzi, esi menɔ nuvɔ̃meʋuʋua me la, mekpɔ gbɔgbɔ vɔ̃ etɔ̃ alo ene wonɔ ɣe ɖum henɔ dzidzɔ kpɔm le wo nɔewo dome le vɔsamlekpui sue aɖe dzi. Menya le Mawu me be gbɔgbɔ vɔ̃wo ɖoe koŋ va afima be yewoaʋu nuvɔ̃me gbegblẽwo. Gbɔgbɔ vɔ̃ ɖesiaɖe ƒe dɔwɔƒe nɔ esi: wo dometɔ aɖewo ƒe dɔe nye be woadze dzeɖoɖo gɔme be woaxe mɔ ɖe dzadzraɖo ɖe nuvɔ̃meʋuʋu ŋu nu; ele be bubuawo nahe nyaʋiʋliwo vɛ le nɔvinyɔnuawo dome, le amesi axɔ nɔƒe gbãtɔ wu bubuawo ŋu. Dɔ aɖe nɔ wo dometɔ aɖewo si be woana nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo nagagbɔ dzi ɖi ne wokpɔ wo nɔvinyɔnu siwo xɔ ɣeyiɣi didi akpa le nuvɔ̃meʋuʋu me o. Gbɔgbɔ vɔ̃awo ƒe dzi dze eme wue nye be wokpɔ nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo wogbɔa dzimagbɔɖi le nuvɔ̃meʋuʋua me, henɔ gbɔgblɔm be: Nyemegale tɔtrɔm va nuvɔ̃meʋuʋu gbɔ o. Abosam nɔ eƒe dzidzɔkpɔkpɔ ƒe kɔkɔƒe ɣemaɣi .
Mede dzesi vovototo si mese le Mía Aƒetɔ ƒe ɖeɖefiawo kple abosam tɔ dome le afisia. Ele bɔbɔe be woada vo, gbɔgbɔ vɔ̃ la nya alesi wòawɔ aʋatso kekeli ƒe mawudɔla la nyuie.
Abosam ƒe susu totrowo kple ameflunyawo. Aʋatsoŋutegawo kple alakpa ɖokuitsɔtsɔna.
Abosam ƒe subɔlawo kple eƒe subɔlawo le esi; enya alesi wòasrɔ̃ dzidzɔkpɔkpɔ kple asiwɔwɔ ɖe nya dzi aɖewo siwo dzena le gota, kple le dutoƒo, ɖokuitsɔtsɔna vavãtɔ ƒe dzesiwo nyuie ŋutɔ. Tso esime menɔ anyigba dzi la, Mawu na menya ame geɖe siwo abosam ble evɔ womenyae o. Mawu zi dzinye be maxlɔ̃ nu wo eye maxlɔ̃ nu woƒe nuvɔ̃meʋuʋula, si mewɔ, le nu bubuwo dome, le wo dometɔ ɖeka gome, amesi, evɔ nyemede dzesii be eyae nye abosam ƒe fefenu o la, eku ɖe eƒe ɖeɖefia siwo wòwɔ abe ɖe wòdzɔ ene ŋu vevie ale gbegbe, na eƒe susu totrowo, na eƒe nudzodzrowo kple eƒe dzidzɔkpɔkpɔwo, be eɖi xexemenyɔnu mawo, amesiwo tsɔa gbɔdɔdɔ ƒe vivisesewo kple xexeame ƒe nyagbɔgblɔwo ko nyia woƒe dziwo: ne wole woƒe nugododeƒe hena atsyɔ̃ɖoɖo na wo ɖokui kple wo tɔ
awu siwo le atsyã me la, wotsia tre ɖe ahuhɔ̃e ŋgɔ be yewoakpɔ yewo ɖokui ahatrɔ ɖe atsyã ŋu. woɖea wo ɖokui fiana le ahuhɔ̃e ŋgɔ zi alafa ɖeka, alo ne míagblɔe tututu la, wonɔa afima ɣeyiɣi didi ŋutɔ nɔa wo nɔewo ƒe nu lé dzi na wo nɔewo henɔa ŋugble dem. Esiawoe nye nuwɔwɔ dahe siawo siwo woblena heblea wo ɖokuiwo; elabena abosam mate ŋu aflu mí míaƒe gomekpɔkpɔ manɔmee o.
Ne ekpɔ dzi si lɔ̃ be yeaɖu gbɔdɔdɔ ƒe vivisese kple vivisese siwo ŋu se meɖe mɔ ɖo o la, .
(51-55) ƒe nya.
ɣemaɣie wòtsɔa eƒe mɔ̃a ƒua gbe, eye dzi sia si di vevie be yeakpɔ dzidzɔ la ɖea mɔ kabakaba be wòaxɔe, si dzɔna ɖe nyɔnu ƒe vidzinu dzi zi geɖe; eye abe mía dada Xawa, si dina ɣesiaɣi be yeanya nu yeyewo ahasrɔ̃ nu yeyewo ene la, nuwɔwɔ dahe siawo mu aha, ne míagblɔe la, woƒe ɖokuitsɔtsɔna dzeaniwo, eye wokpɔa wo ɖokui le woƒe ememe afisi abosam kɔ eƒe fiazikpui ɖe dzi le madzudzɔmadzudzɔe . Afimae, le woƒe susu me kple le woƒe didiwo nu la, edea alakpanuwɔwɔ kple susu me ŋutega ƒomevi ɖesiaɖe si yɔa woƒe susu kple ahɔhɔ̃ me la ɖe wo dzi, afisi tamesusu wɔnuku siawo siwo ŋu wotsia dzi ɖo vevie la tso. Dzoxɔxɔ aɖe dona ɖe ahɔhɔ̃a me, eye enumake amesi woyɔna be ame kɔkɔe si dzea anyi ɖe dzidzɔkpɔkpɔ me, gake le abosam ƒe dzidzɔkpɔkpɔ me eye kutsetse aɖeke mele eŋu o la hã li: meɖi Ester dzetugbe, amesi to eƒe gbɔdzɔgbɔdzɔ si me dzidzɔ le me ɖe eƒe amewo la tɔ o; ke boŋ, to vovo na ema la, ame siawo siwo woble la bu woƒe luʋɔ eye wotsɔe de aboyo me kple abosam ƒe ŋusẽ te; elabena mesesẽna na abosam be wòaƒoe ɖe wo nu be yewole kɔkɔe o: woxɔe se vevie, woɖua vivisese siawo katã siwo abosam tana le woƒe susu me, si va zua abe nu tɔxɛ siawo katã ƒe nɔnɔmetata si me wokpɔ wo nɔewo le ene , de ŋugble le wo nɔewo ŋu eye wodze wo nɔewo kpɔkpɔ gɔme wòkpɔ dzidzɔ ŋutɔ. Zi alesi míete ɖe ʋɔnudɔdrɔ̃ si bɔ ŋu la, zi nenemae abosam awɔ alakpa subɔlawo kple alakpa subɔlawoe. ame siawo siwo woble la bu woƒe luʋɔ eye wotsɔe de aboyo me kple abosam ƒe ŋusẽ te; elabena mesesẽna na abosam be wòaƒoe ɖe wo nu be yewole kɔkɔe o: woxɔe se vevie, woɖua vivisese siawo katã siwo abosam tana le woƒe susu me, si va zua abe nu tɔxɛ siawo katã ƒe nɔnɔmetata si me wokpɔ wo nɔewo le ene , de ŋugble le wo nɔewo ŋu eye wodze wo nɔewo kpɔkpɔ gɔme wòkpɔ dzidzɔ ŋutɔ. Zi alesi míete ɖe ʋɔnudɔdrɔ̃ si bɔ ŋu la, zi nenemae abosam awɔ alakpa subɔlawo kple alakpa subɔlawoe. ame siawo siwo woble la bu woƒe luʋɔ eye wotsɔe de aboyo me kple abosam ƒe ŋusẽ te; elabena mesesẽna na abosam be wòaƒoe ɖe wo nu be yewole kɔkɔe o: woxɔe se vevie, woɖua vivisese siawo katã siwo abosam tana le woƒe susu me, si va zua abe nu tɔxɛ siawo katã ƒe nɔnɔmetata si me wokpɔ wo nɔewo le ene , de ŋugble le wo nɔewo ŋu eye wodze wo nɔewo kpɔkpɔ gɔme wòkpɔ dzidzɔ ŋutɔ. Zi alesi míete ɖe ʋɔnudɔdrɔ̃ si bɔ ŋu la, zi nenemae abosam awɔ alakpa subɔlawo kple alakpa subɔlawoe. ŋkuléle ɖe wo nɔewo ŋu eye woɖenɛ fiana le woƒe dzidzeme gã la me. Zi alesi míete ɖe ʋɔnudɔdrɔ̃ si bɔ ŋu la, zi nenemae abosam awɔ alakpa subɔlawo kple alakpa subɔlawoe. ŋkuléle ɖe wo nɔewo ŋu eye woɖenɛ fiana le woƒe dzidzeme gã la me. Zi alesi míete ɖe ʋɔnudɔdrɔ̃ si bɔ ŋu la, zi nenemae abosam awɔ alakpa subɔlawo kple alakpa subɔlawoe.
Vovototo si le Mawu ƒe dzedzeme kple gbɔgbɔ vɔ̃ ƒe dzedzeme dome.
Vovototo sia le Mawu ƒe ɖeɖefiawo kple gbɔgbɔ vɔ̃ la tɔ dome, be Mawu ƒe ɖeɖefia tsɔa eƒe lɔlɔ̃ kple eƒe gãnyenye ƒe asikaka eŋu, si naa gome luʋɔ la be wòaxɔ lɔlɔ̃ ƒe dzodzro fafɛ, si me sidzedze gã aɖe yɔ fũ le Mawu ƒe gãnyenye me. Aƒetɔ kɔkɔtɔ sia yɔa luʋɔ la fũ kple lɔlɔ̃ kple tɔtɔ: Mawu ɖea eƒe gãnyenye fiana luʋɔ la, si ŋu wòkea ɖo le ɣeyiɣi ma ke me be eƒe amemabumabu kple eƒe naneke meli o. Mlɔeba la, ekpɔa nyuie be yemaxɔ ye ɖokui dzi ase be yenye ame kɔkɔe o; esi amesiame kple eƒe nuvɔ̃meʋuʋula gɔ̃ hã gblɔe nɛ la, mexɔe se o. Nusitae nye be, zi alesi luʋɔ te ɖe Mawu ŋui la, zi nenemae Mawu wɔa ɖeka kplii; zi nenemae wòbɔbɔa eɖokui to eƒe amemabumabu kple nuwɔwɔ la ƒe nanekemanɔmanɔ nyɔŋu si wònya me. Eyata menye ɖokuibɔbɔla koe wònye o, . Mawu.
Le gbɔgbɔ vɔ̃ ƒe ɖeɖefiawo me la, esia to vovo kura; elabena abosam mekplɔa luʋɔ siwo wòble la gbeɖe be woalɔ̃ Mawu o, ema manya wɔ nɛ o. Menya nusi Mawu ƒe lɔlɔ̃ nye o. Melɔ̃e kpɔ o, eye malɔ̃e hã gbeɖe o. Ne ame siawo siwo woble la xɔe se be yewolɔ̃ Mawu la, ke woda vo ŋutɔŋutɔ. Woate ŋu akpɔe vavã, le nyateƒe me, to gbɔgbɔ vɔ̃a ƒe aɖaŋunuwɔwɔ me, nyemenya dzonɔameme si le lɔlɔ̃ na wo ɖokui kple woawo ŋutɔ ƒe nunya me o; le ɖokuibɔbɔ gome la, wole adzɔge ʋĩ tso egbɔ: ke boŋ naneke mele wo me o negbe aʋatsokaka, atsyɔ̃ɖoɖo, kple alakpanuwɔwɔ le woƒe nyawo, woƒe nuwɔnawo, kple ƒo wo katã ta le woƒe agbenɔnɔ me ko. To nyateƒenya sia tututu dzi la, woate ŋu aflu nuvɔ̃meʋuʋulawo; elabena woƒe dada kplɔa wo va ɖoa afisi woɖia gbɔ wo ɖokui le dutoƒo, gake le alakpanuwɔla kple ɖokuibɔbɔla si wɔa aʋatso, eye kutsetse aɖeke mele eŋu o, si ƒe taɖodzinu kple tameɖoɖo koe nye be yeadze ɖokuibɔbɔla le amewo kple woƒe nuvɔ̃meʋuʋulawo ŋkume, bene bubu kple ŋkɔ nasu ye si, eye woade bubu eŋu be enye ame kɔkɔe. Woƒe nublanuikpɔkpɔ kple woƒe ŋutilã ƒe fuɖenamewo lolona eye wowɔa ŋutasẽnu ɣeaɖewoɣi wu alesi wòanɔ JC ƒe nusrɔ̃la vavãwo tɔ, eye nusiawo katã nyea ɖoƒe kɔkɔ didi kple didi si mewɔ ɖeka o be yewoado, be woatsɔ aɖi kɔ na woƒe dada ƒe ŋusẽkpɔɖeamedzi ko.
Mɔ siwo dzi woato aƒo asa na gbɔgbɔ vɔ̃a ƒe alakpanyawo.
Menye ɣesiaɣie ame si Mawu ƒe gbɔgbɔ kplɔna la metoa Satana ƒe amedzidzedzewo me o; gake le nye nukpɔsusu nu, kple le nye ŋutɔ nye nuteƒekpɔkpɔ le eŋu nu la, esiawoe nye aʋawɔnu dzro siwo ta luʋɔ, si dia Mawu kple eƒe lɔlɔ̃ ƒe ŋutikɔkɔe ko, si di be yeaku na xexeame, na nuwɔwɔwo katã kple na ye ɖokui ko ele be Mawu ƒe lɔlɔ̃ kple amesi di mlɔeba be yeadze yeƒe Mawu ɖeɖeko ŋu, eye yeasubɔ eya ɖeka ko la, natsi tre ɖe eƒe futɔ, amesi menya afisi wòadze edzi le ɣeaɖewoɣi o, elabena evɔ̃nɛ eye wòʋuʋuna
be woaɖu edzi: luʋɔ sia si le nɔnɔme siawo me kple nɔnɔme nyui siawo wɔwɔ me, ne Mawu te ɖe eŋu heƒo nu kplii la, ade dzesii godoo; elabena nane li si nyemenya nusi gɔme o, si gɔme ame mate ŋu ase o, eye ame mate ŋu aɖe eme o, si dona tso mawume gbe sia me, gena ɖe dzi me, eye wònana luʋɔ la ʋuʋuna kple dzidzɔ vivi aɖe. Emegbe edoa ɣli na eɖokui toɣliɖeɖe manɔmee be: Oo nye dzi ƒe Mawu, si nye nye didiwo katã ƒe taɖodzinu ɖeka kolia, kple amesi nye dzi lɔ̃na lae nye esi! Tso ɣemaɣi dzi la, ne Mawu bia nya aɖee la, eɖoa toe kple bubu kɔkɔe si wotsaka kple vɔvɔ̃ kple tsɔtsrɔ̃. Etsɔ eɖokui nae, be yeawɔ nu, alo akpe fu, be yeanɔ agbe alo aku; nusi hea ame wue nye be wòatsɔ eɖokui asa vɔe ɖe Aƒetɔ la si me, le...
Esi nye futɔ dze dzinye eye wòdi be yeana mase egɔme be eyae nye Aƒetɔ la, nye luʋɔ dahe la mete ŋu de dzesii o; ke boŋ, ke boŋ eyae
(56-60) ƒe nya.
ʋuʋu le vɔvɔ̃ ta be yeawɔ vodada. Ekpɔe be nu geɖe siwo gɔme yemete ŋu se o la ɖe fu nɛ eye wòdze ye dzi. Tso ɣemaɣi dzi la, metsɔ nye dzi ƒe lɔlɔ̃ katã kple nye lɔlɔ̃ katã tso ɖe eŋu. Va, nye Aƒetɔ kple nye Mawu, megblɔ nɛ be, wɔ kaba nàkpe ɖe ŋunye, eye nàwɔ kaba nàva kpe ɖe ŋunye.
Eyata meɖe asi le Satana ƒe kplɔ̃ɖoƒe si bu abe dzudzɔ ene la ŋu. Esiae nye nusi me meto zi geɖe.
Matsɔ aɖaŋuɖoɖo eve alo etɔ̃ siwo ŋu viɖe le ŋutɔ siwo woatsɔ awɔ avu kple futɔa akpe ɖe eŋu le afisia. Menye be ame naku ɖe akɔfafa ŋu kura o, togbɔ be le agbenyuinɔnɔ gome la, ame xɔe se be wotso Mawu gbɔ hã; menye be ame naku ɖe eɖokui ŋu, menye akɔfafa tɔxɛwo ɖeɖeko o, ke boŋ akɔfafa dzrowo gɔ̃ hã ŋu. Ne luʋɔ aɖe di be yeadze Mawu ɖeɖeko ŋu la, zi geɖe la, ele be wòaɖe eɖokui ɖa tso nusiwo katã menye Mawu o gbɔ, tso gbɔgbɔmenuwo gbɔ abe ɣeyiɣi me tɔ ene, eye tso nuwɔwɔ nyuiwo gɔ̃ hã gbɔ abe esiwo tso vɔ̃ɖitɔwo gbɔ ene, be wòalé ŋku ɖe Mawu ŋu le nuwɔwɔwo katã me kple le dɔmenyonyo me ƒe AD, eye nàkpɔ nuwɔwɔ siwo katã le Mawu me. Le amesiwo axlẽ nya sia dome la, ame aɖewo li siwo axɔe ase be manya wɔ o; gake meɖo eŋu be míate ŋu awɔ nusianu to amenuveve ƒe kpekpeɖeŋu me. Ame mehiã amenuveve tɔxɛwo na esia o, xɔse ƒe nyateƒewo ɖeɖe sɔ gbɔ;
ame. Ne eɖo wò ƒometɔ kplikplikplitɔwo gbɔ gɔ̃ hã la, àte ŋu atsɔ xɔlɔ̃wɔwɔ si le asiwò na wo la ɖe Mawu me, eye nàlɔ̃ Mawu le wo me. Oo dzidzɔ nuwɔna na amesiwo ado dzi le eme vaseɖe nuwuwu! Míate ŋu agblɔ be wokpɔ paradiso le anyigba dzi, alo ne míagblɔe tututu la, wodze Mawu lɔlɔ̃ gɔme le anyigba dzi, kpakple wo havi, abe alesi woawɔe tegbee le dziƒo le yayratɔwo ƒe dzidzɔkpɔkpɔ me ene.
§. V.
Nɔvinyɔnua wɔa avu kple dzi ƒe dzodzrowo kple dzɔdzɔmenu siwo wòlɔ̃na, le eƒe mawusubɔsubɔdɔa wɔwɔ vɔ megbe kpuie.
Mexɔ ƒe blaeve vɔ ene alo blaeve vɔ atɔ̃ esime dzɔgbenyuie su asinye metsɔ nye mawusubɔsubɔ ƒe adzɔgbeɖeɖewo. Mawu na lãmesẽ deblibo kple nɔnɔme ƒe ŋusẽ gã aɖem, si wotsɔ léa ŋku ɖe nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo ŋu, kple mɔkpɔkpɔ be mate ŋu asubɔ nutoa me tɔwo. Le esia ta la, Mawu nyui la na yɔyɔ nyui aɖem kple lɔlɔ̃nu nyui be mawɔ nye dukɔa ƒe dɔwo, eye matsɔ, le Mawu ƒe lɔlɔ̃ kple akpedada na nutoa me tɔwo ta, subɔsubɔdɔ nyui kple kpekpeɖeŋu siwo katã mate ŋui ta .na nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo katã, eye vevietɔ na dɔnɔ siwo gbɔdzɔ, kple amesiwo hiã kpekpeɖeŋu geɖe wu; si na xɔlɔ̃ geɖe va su asinye le dzɔdzɔme nu akpa, si tsi tre ɖe dɔmenyonyo si ame ɖeka nyi le wo nɔewo ŋu la ŋu.
nyɔnu saɖagaxɔmenɔla geɖe ƒe xɔlɔ̃wɔwɔ le dzɔdzɔme nu akpa na Nɔvinyɔnua; nusiwo wòkpena le wɔna sia me.
Esia nyɔ ŋuʋaʋã ƒe gbɔgbɔwo, eye wòna mese veve ŋutɔ le nye ememe, le akpa ɖeka kple akpa kemɛ siaa. Mete ŋu kpɔe nyuie le Mawu me be gbɔgbɔ vɔ̃ la gbɔe nusiwo katã gbɔ eme siawo tso; eye le nusi ku ɖe ŋunye gome la, abe alesi menyae to nuteƒekpɔkpɔ me be futɔ sia tiam ɣesiaɣi kloe ene, eye be ewɔ nusianu si wòate ŋui, le nuwɔwɔwo ƒe akpa dzi kple le ɖokuinye si siaa, be yeaxe mɔ nam be nyemaganye nyɔnu saɖagaxɔmenɔla o la, mekpɔe togbɔ be Wogale avu wɔm ɖe ŋunye kokoko. Metsɔ nye akpa dzi le nusi mekpɔ le Mawu ƒe lɔlɔ̃nu me la nu.
Meyi ɖadi nye Superior, eye meɖe kuku nɛ, esime nyɔnu saɖagaxɔmenɔla aɖewo bia mɔ nɛ be wòana nanem, agbee, eye wòagblɔ na wo be nyemehiãe o, eye be makpɔe.
dzitsinya kpe ŋu le nye ahedada ƒe adzɔgbeɖeɖe ta. Saɖagaxɔmenɔlawo, togbɔ be ele alea hã la, wotsɔ nusianu si le wo si la va míaƒe gaxɔa me, be wòadze ŋunye. Esi meke ɖe eŋu la, metsɔe yi na Superior. Esi wonya nyae ko la, wodo dziku ɖe ŋunye, eye esia do dzidzɔ nam, elabena ena ame bubuwo, siwo tsi tre ɖe ŋunye la, do dzidzɔ nam. Eya ta nu sia nu si mate ŋu awɔ evɔ Mawu mado dziku nam o la, mewɔe be maɖe woƒe dziku dzi akpɔtɔ. Ɣeaɖewoɣi ne wokpɔ nye ɖeka ko la, woɖea nusianu si gbɔgbɔ vɔ̃a do ɖa na wo la ɖe ŋunye. Mekpɔ nublanui nam ŋutɔ esi mekpɔ wo wole fu kpem alea gbegbe le tanye. Esime wonɔ nenema dɔnɔ eve siwo nɔ dɔnɔdzikpɔƒea, siwo dometɔ ɖeka lɔ̃m, eye evelia tsi tre ɖe ŋunye, menɔ ŋutasẽnu wɔm ɖe ɖokuinye ŋu le Mawu ƒe lɔlɔ̃ ta. Medzena nyuie le evelia ŋu, eye meléa ŋku ɖe eŋudɔwɔwɔ nyuie gɔ̃ hã ŋu geɖe wu, si gblẽa nu le gbãtɔa ŋu gɔ̃ hã; si he vuvɔ kple dzimaɖitsitsi aɖe vɛ na amesiwo dze abe xɔ̃nye siwo mewɔ abe ɖe wonye xɔ̃nyewo ene, eye wòdoa dzidzɔ na ame bubuwo ŋutɔ. Le nye ememe la, mewɔ nu le nusi mekpɔ le Mawu me be eyae de blibo wu le akpa eve siawo siwo tsi tre ɖe wo nɔewo ŋu gome.
Esi mesubɔ amesiwo tsi tre ɖe ŋunye la, mexɔe se be edze Mawu ŋu, eye eƒe ŋutikɔkɔe ɖeɖeko tae nye tameɖoɖo le. Le ame bubuwo gome la, esime megbugbɔ wo na
(61-65) ƒe nya.
subɔsubɔdɔa, mese ŋunyɔnu aɖe si nyemeɖe fia wo o, mevɔ̃ be le subɔsubɔdɔ siwo mewɔna na wo ƒe akpa gãtɔ me la, nye ɣeyiɣi agblẽ le Mawu ŋkume. Esia tae meyi edzi nɔ nye tameɖoɖo nyuiwo wɔm yeyee be mawɔe ɖe Mawu ƒe lɔlɔ̃ dzadzɛ la ta ko.
Le eƒe novitiate me la, gazazãlawo wɔ nu ɖe eŋu vevie .
Esime menye postulant kple novice la, menɔa nyɔnu saɖagaxɔmenɔla aɖe si zãa ga geɖe ƒe ŋku te ɣesiaɣi. Mekpɔe abe xɔlɔ̃ vavã ene le Mawu ƒe gbɔgbɔ nu. Eɖɔ nye vodadawo katã ɖo, eye wòwɔ dɔ tsɔ tufafa kple dɔmenyonyo ɖɔ wo ɖo. Enɔ nusi wòle be mawɔ ɖe eta la fiam; gake ne ele dutoƒo, eye vevietɔ le nyɔnu saɖagaxɔmenɔla aɖewo siwo tsi tre ɖe ŋunye ŋkume la, ewɔa dzre kplim
vevienyenye, eye megblɔ vodada siwo katã mewɔ le nuɖaƒea; egblɔ nam be lãe menye, eye be nyemesrɔ̃ nuɖaɖa nyuie o: ne míagblɔe kpuie la, edze abe ewɔa nu sesẽ nam le go sia go me ene.
Esea le eɖokui me na nyɔnu saɖagaxɔmenɔla sia be enye lɔlɔ̃ si le dzɔdzɔme nu akpa si wòwɔa kaba tsɔ tea ɖe to.
Eya tae mese le ɖokuinye me be nye didi wu, elabena mekpɔe le Mawu me be eƒe nukpɔsusuwo katã kple alesi wòwɔa nu ɖe ŋunye la nye nye nyonyo ta ko. Le nye dɔwɔɖuia megbe la, edzudzɔ dzrewɔwɔ kplim le dutoƒo; gake gbɔgbɔ vɔ̃ si nɔ nye gbegblẽa dzi kpɔm ɣesiaɣi la kpɔe be mele ye gbɔ yim, eye be mesubɔe le tufafa kple akpedada me. Nyateƒee, mese le ɖokuinye me be didi aɖe le nye ememe ɖe eŋu, si nyemese le ɖokuinye me ɖe ame mamlɛawo ŋu o. Ne nye ɖeka koe nɔ egbɔ la, meƒoa ɖokuinye ɖe nu suesuesue ʋɛ aɖewo siwo menya nyuie, abe eƒe asiwo léle ene, me. Vidada nyui sia ɖe wo ɖa zi ɖeka, eye wòtsɔ dɔmenyonunana ƒe tsitretsiɖeŋu aɖe nam, hegblɔ nam be mesɔ le nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo dome be woalé asi to amenyanyɛ alo dzɔdzɔme xɔlɔ̃wɔwɔ me o; be mawusubɔlae menye, eye be Mawu ɖeɖekoe malɔ̃ eye matsɔ ɖokuinye akpe ɖe eya ɖeka ko ŋu. Nya sia nya si wògblɔ nam la na mede bubu eŋu hedze xɔlɔ̃e, esi mekpɔe be Mawu tsɔe nam be mawɔ avu kple tɔnye defaults.
Gawu la, le xɔlɔ̃wɔwɔ sia si me mesena le ɖokuinye me ɖe eŋu wògbɔ eme ŋu la, gbɔgbɔ vɔ̃a tsɔ tetekpɔ sesẽ aɖe kpe ɖe xɔlɔ̃wɔwɔ si me ɖoɖo mele o ŋu. Le nusianu si mewɔ nɛ me la, mese lɔlɔ̃ aɖe le ɖokuinye me nɛ si ɖua dzi ɣesiaɣi: eyi ŋgɔ ale gbegbe be meʋã ŋu. Esi mede dzesi susu sia la, dzika tso ƒonye ŋutɔ: esi metrɔ va ɖokuinye gbɔ la, megblɔ na Aƒetɔ la bena: Ve nublanui nam; esiae nye nusi ŋu mete ŋu wɔna. Mewɔ tameɖoɖo kplikpaa be mayi nuvɔ̃meʋuʋu gbɔ, eye matsɔ nya ɖe ɖokuinye ŋu le nusiwo katã mekpɔ be meɖi fɔ, eye vevietɔ le ɣeyiɣi sia me. Meɖoe be maƒo nu kple nyɔnu saɖagaxɔmenɔla si nye nusi me vevesese le la koŋ. Megblɔ nɛ be: Dada, do gbe ɖa na Mawu ɖe tanye. Meʋu nusiwo katã mese le ɖokuinye me ɖe eŋu le nye ememe la nɛ aɖaŋutɔe; eye be woaxe mɔ ɖe enu la, . Meɖe kuku nɛ be megaɖe fu nam nenema gbegbe o, eye meka ɖe edzi nɛ be meɖoe kplikpaa, to Mawu ƒe amenuveve me, be mawɔ avu kple dzodzro sia ɣesiaɣi si wòna wòse le eɖokui me. Medo ŋugbe nɛ be nyematsɔ ɖeke le eme nɛ o, eye be nyemalé ŋku ɖe eŋu alo ado gbe nɛ gɔ̃ hã o, elabena medi be ne ewɔ asitsadɔ kplim, alo nane hiã la, abia nye. Nublanuitɔe la, míewɔa asitsadɔ ɖekae zi geɖe, eyae nyea gazazãla, eye nye hã nye nɔvinyɔnu le nuɖaƒe. Medze klo, eye meɖe kuku nɛ be wòatsɔe akem, eye wòado gbe ɖa na Aƒetɔ la be esi wòdi be ne yewɔ asitsadɔ kplim, alo nane hiã ye la, abia nye hã. Nublanuitɔe la, míewɔa asitsadɔ ɖekae zi geɖe, eyae nyea gazazãla, eye nye hã nye nɔvinyɔnu le nuɖaƒe. Medze klo, eye meɖe kuku nɛ be wòatsɔe akem, eye wòado gbe ɖa na Aƒetɔ la be esi wòdi be ne yewɔ asitsadɔ kplim, alo nane hiã ye la, abia nye hã. Nublanuitɔe la, míewɔa asitsadɔ ɖekae zi geɖe, eyae nyea gazazãla, eye nye hã nye nɔvinyɔnu le nuɖaƒe. Medze klo, eye meɖe kuku nɛ be wòatsɔe akem, eye wòado gbe ɖa na Aƒetɔ la be BE NÀWƆ
aʋadziɖuɖu hehe va aƒeme. Vidada nyui sia do ŋugbe nam be yeawɔe, eye wògblɔ nam be mawɔ nu ɖe ye ŋu abe alesi Aƒetɔ nyui la aʋãm ene, eye wòka ɖe edzi nam be kuxi aɖeke manɔ ye ŋu o.
Emegbe míeklã; Ne ehiã ko hafi meƒoa nu kplii le ema megbe. Nyemeƒo dzi gɔ̃ hã be makɔ ŋku dzi akpɔe esime mele nu ƒom nɛ o; Menɔ ŋutasẽnu wɔm ɖe ɖokuinye ŋu ale gbegbe be menɔ ʋuʋum. Nublanuitɔe la, ekpɔe be vevesese aɖe si nɔ eƒe axadzi la meɖe fu nɛ kura o, gake metsi aba dzi o. Eva nuɖaƒea gbeɖeka ŋdi, henɔ nyatoƒoe tom le vevesese siwo wòse ŋu; ke boŋ, Oo Mawu! nuxaxa ka gbegbee nye si nye ŋutɔ mese esi mekpɔ be nye dɔe wònye be maxlɔ̃ nui ahatsɔ eƒe mɔli anae, abe alesi nɔvinyɔnuawo wɔnɛ na nyɔnu saɖagaxɔmenɔla siwo dze dɔ tsã ene. Ðokuibɔbɔ nɔ vidada nyui sia si wòbia ɖeka tso asinye. Enumake metsɔe nɛ kple dzidzeme gã aɖe, eye meda akpe na Mawu be meda nye ŋugbedodo dzi o.
Nɔvinyɔnu ƒe avuwɔwɔ be yeaɖu ye ɖokui dzi. Efia be exɔa. Eƒe aʋadziɖuɖu.
Nye nuxaxa, le dzodzro sia gome la, meɖiɖi o, togbɔ be mewɔ nu geɖe be maɖu edzi hã. Wowɔa funyafunyam zã kple keli, vovo menɔa ŋunye ɣesiaɣi o, metsia dzi ɖe alesi wòle ŋu, eye didi vevie nɔ menye be mate ɖe eŋu. Esime menɔ afima la, enye dzinye be mawɔ ɖe ŋugbe siwo medo na Mawu dzi, nyemalé ŋku ɖe eŋu o, nyemaƒo nu kplii o, eye nyemalé to ɖe eŋu kura o. Edze abe ɖeko afɔɖeɖe siawo katã na mekpe fu ene.
Gbeɖeka nyɔnu saɖagaxɔmenɔla sia gblɔ nam be: Nɔvinyenyɔnu, fiẽ sia, ne èle wò gaxɔ me la, gblɔ wò rosary nam. Ƒã hafi mege ɖe eme hafi mete gbɔgblɔ na ɖokuinye kple nuxaxa, ɖe nyɔnu saɖagaxɔmenɔla sia ŋu be: Nye
(ƒe 66-70) .
anyo ŋutɔ be magblɔ nye rosary nɛ! Mekpea fu geɖe le eŋu! Meɖoe kplikpaa kloe be nyemawɔe o. Ke hã, esi mede ŋugble le eŋu la, mesusu be ɖewohĩ Aƒetɔ nyui la akpɔ nublanui nam; Megblɔa nye rosary tsɔ dea bubu Ðetugbi Nɔaƒe Kɔkɔe la ŋu ale be wòakpɔ ɖeɖe tso dzodzro sia me tso Via lɔlɔ̃a gbɔ. Esi wogblɔe la, woxɔ nuxaxa siawo katã le asinye le ɣeyiɣi ma tututu me, eye susu siawo katã bu nenema
kaba, be nyemegabu eŋu ake o vaseɖe ŋufɔke le ŋdɔ ga wuieve lɔƒo. Dzodzro sia si woƒo fi de, si abosam dzi ɖe edzi alea gbegbe la, xɔ ɣleti ɖeka pɛpɛpɛ. Edze nam be ɣeyiɣi sia didi wu ne ɖe mekpe fu ƒe geɖe. Afɔku si dzɔ le nye ememe la va zu nusi dzi nyemate ŋu ado dzi atsɔ o to vɔvɔ̃ be mado dziku na Mawu ahaɖe asi le dzɔdzɔme ƒe gbɔdzɔgbɔdzɔ ŋu ta, eye menɔ vɔvɔ̃m be anɔ anyi le nye agbemeŋkekewo katã me. Megblɔ na ɖokuinye be: Ne ɖe nyemewɔ nye dɔwɔɖuia le nuto sia me o la, nyematso nya me gbeɖe be mawɔe o, zi alesi mese le ɖokuinye me be dzodzro ƒe habɔbɔ sia le menye ɖe nyɔnu saɖagaxɔmenɔla sia ŋu ko. Le nye vevesese si gbɔ eme ta la, madi be manye nyɔnu saɖagaxɔmenɔla si didi tso egbɔ wu kilometa alafa ɖeka hafi.
Aleae mewɔ nui le ɣleti sia me. Meɖo to nye nuvɔ̃meʋuʋula ŋkuagbãtɔe le nusianu si wògblɔ nam be mawɔ me, eye metsɔ nye ŋutɔ nye ʋɔnudɔdrɔ̃ kple susu ɖo eŋu nɛ. Anye ne madi be nyemaɖu Nuɖuɖu Kɔkɔe o, le viviti si ƒo xlã nye luʋɔ ta. Mevɔ̃, esime menɔ nuɖuɖu ɖum la, be mawɔ vɔsasa, le susu me be Mawu do dziku ɖe ŋunye vevie, elabena exɔ nu dzeani sia dzoe kekeli si ŋu meƒo nu tsoe le teƒe bubu, eye wògblẽm ɖi hegblẽm ɖe viviti me ale gbegbe be nyemegakpɔ tsidzadza aɖeke be wòafia mɔm o. Xɔse fia mɔm ɖokuitsɔtsɔna si me susu le aɖeke manɔmee, eye wotsɔ nunyalawo katã gɔ̃ hã ƒo ɖe nusi ku ɖe ɖokuitsɔtsɔna ŋu me. Ke hã, megbe nye ŋutɔ nye ʋɔnudɔdrɔ̃ be mawɔ ɖe nye nuvɔ̃meʋuʋula ƒe ʋɔnudɔdrɔ̃ dzi le nusianu me. Edi be mawɔ nuɖuɖu viviawo katã, eye kwasiɖa sia kwasiɖa koe mayi nuvɔ̃meʋuʋu.
Aƒetɔ nyui la na amenuvevem be maɖo toe. Mete ŋu ka nya ta na nye aƒenɔ eye megblɔ nusianu si nɔ edzi yim le nyɔnu saɖagaxɔmenɔla, si meyɔ nɛ la ŋu nɛ. Mexɔ akɔfafa geɖe tso eme, eye wògblɔ nam be tetekpɔ dzro aɖe koe wònye. Egblɔ kpee be aleke, nɔvinyenyɔnu, nàte ŋu aku ɖe nyɔnu saɖagaxɔmenɔla aɖe si ka mo na wò alea gbegbe, eye wòwɔ nu ɖe ŋuwò sesĩe alea gbegbe ŋu? Nye aƒenɔ hã di be mawɔ nuɖuɖu viviawo katã.
Nusi gadzɔ ɖe dzinye le ɣleti ma me enye si. Menɔ ɖoɖoezizi me ŋkeke bliboa kloe, kple nyɔnu saɖagaxɔmenɔla bubuawo gɔ̃ hã, amesiwo kpɔe be nane gblẽ le ŋunye. Wova be yewoafa akɔ nam, eye wodze agbagba be yewoaɖe gbe nam be yewoanya nusi gblẽ le ŋunye; gake meɣla nye vevesesea akpa be mate ŋu aƒo nu tso eŋu na ame aɖeke negbe nye nuvɔ̃meʋuʋula kple nye aƒenɔ ko. Saɖagaxɔmenɔlawo kpɔe kɔte be nyemele nu wɔm abe alesi mewɔna ɖaa ene o; eye nye hã, esi menɔ vɔvɔ̃m be matsɔ ɖokuinye akpe ɖe wo ŋu abe alesi meku ɖe nɔvia ŋu le ɣleti sia katã me ene la, nyemetsɔ dzideƒo, esi woƒo nu kplim la, makɔ ŋku dzi akpɔ wo ŋkume o. Nusi hiã koe meɖoa eŋu na wo, eye megblẽ wo ɖi enumake, henɔ kuku ɖem na wo be woaɖe kuku nam, elabena ele be mawɔ dɔ. afi ma
ta, be nyemewɔ nu abe tsã ene o, be nyemeƒoa nu na wo kura o, eye be nyemekpɔa wo o. Eʋu eme nam be yewoto nyatoƒoe le ŋunye. Eƒo fi dem hegblɔ nam be mele nuwo tum wògbɔ eme akpa.
Enye nuxaxa ƒe dzidziɖedzi le gonyeme si na mese egɔme be menye Mawu gbɔe wòtso o, elabena nye nuvɔ̃meʋuʋula meda asi ɖe edzi o; be alea wòhiã be magbe nu le fuɖename siawo gbɔ be maɖo to, eye be nye dzi adze eme.
Ke hã metsɔ Mawu ƒe amenuveve kpɔ ɖokuinye dzi le nusi mewɔ me, elabena nye nuvɔ̃meʋuʋula megblɔ nam gaglãa be nyemagawɔe o.
Le nye nuvɔ̃meʋuʋu megbe la, nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo de dzesii be meyi nye ɖoɖoezizi kple nye nuwɔna dzro ko dzi. Ame ɖeka koŋ nɔ anyi si va gbeɖeka va ke ɖe ŋunye le nuɖaƒe, eye le nyɔnu saɖagaxɔmenɔla geɖe ŋkume la, da tu ɖe dzinye hegblɔ nya sia nya si nɔ susu me nɛ ɖe ŋunye.
Vovo menɔ ŋunye kura o; Nyemeɖo eŋu nɛ kura o. Egblɔ nya siwo nye nuvɔ̃meʋuʋula gblɔ nam le adzame la dometɔ geɖe nam be: Be nye susu le bubum eye be nye tagbɔ le gbegblẽm. Esia kaka ɖe nutoa me: nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo nɔ ŋku lém ɖe ŋunye abe amesi ƒe susu le bubum ene.
Aƒetɔ nyui la ɖem tso fukpekpe sia me, abe alesi megblɔe le etame ene. Saɖagaxɔmenɔla si ŋu nya ku ɖo la megblɔ nya aɖeke nam tso nya siwo wogblɔ tso ŋunye le nutoa me ŋu o; gake esi mekpɔe dze sii be woɖem tso vevesese sia me keŋkeŋ ko la, mena wònyae, to nuwɔwɔ kplii abe alesi mewɔe tsã ene, mekpɔ mɔ nɛ le nusianu me eye mewɔ eƒe subɔsubɔdɔa kple dzidzɔ kple akpedada me. Esi dzodzro sia he to nam nyuie ta la, medo gbe ɖa na Aƒetɔ la be wòawum
(71-75) ƒe nya.
bliboe na dzɔdzɔmelɔlɔ̃ sia, be woakpɔ nuwɔwɔwo le Mawu me ɖeɖeko, eye woalɔ̃ wo le Yesu ƒe dzi ƒe dɔmenyonyo dzadzɛ me ko. Nyuiwɔwɔ ƒe Mawu sia yɔam fũ kple amenuveve geɖe ale gbegbe be edze nam be medzo le dzomavɔ me be matrɔ ayi Mawu ƒe anyinɔnɔ kple eƒe mawume kekeliwo ƒe vivisese gbɔ.
§. VI.
Nɔvinyɔnua ƒe avu bubuwo kple dzodzrowo, eye vevietɔ ɖe dada tɔ ŋu.
Aƒetɔ nyui la xlɔ̃ num be ele be maɖe asi le grid la ŋu, aku na dzinyelawo kple xexeame, eye mana manya nusi makpe fu tso abosam gbɔ, tso nye dzodzrowo kple xexeame gbɔ. Egblɔ nam be: “Vinye lɔlɔ̃a, ele be nàgbe nu le xexeame, dziwòlawo, gbɔ keŋkeŋ to vɔsa be màgayi agbo nu o, negbe toɖoɖo ta ko. Ƒo nu tso esia ŋu na wò nuvɔ̃meʋuʋula kple wò Tatɔ, eye nàwɔ abe alesi woɖe gbe na wò ene. »
Eɖoe be yemagayi xɔdɔme me o negbe le toɖoɖo ta ko. Wogblɔa ɣlidodo le nutoa me ɖe eŋu.
Meyi ɖadi nye Nuvɔ̃meʋuʋula kple nye Tatɔ; Meɖe gbeƒã ɖoɖo si mewɔ hena Mawu ƒe ŋutikɔkɔe kple nye luʋɔ ƒe ɖeɖekpɔkpɔ la na wo. Wo ame evea siaa da asi ɖe nye tameɖoɖo kplikpaa dzi. Nye Superior gblɔ nam be: Nɔvinyɔnu, mele be nàka atam tso eŋu o, elabena le hiahiã aɖe me la, mate ŋu akpɔe be esɔ be mana nàyi. Gake, oo nye Mawu! enye nam, le nyɔnu saɖagaxɔmenɔla geɖe gome, eye vevietɔ le wo dometɔ ɖeka gome la, vevesese ƒe dzidziɖedzi yeyee. Ame aɖewo gblɔ be enye alakpanuwɔwɔ ƒomevi aɖe le nye akpa dzi, be medi be woade dzesim to nu ɖekaɖeka aɖe wɔwɔ me, be mawɔ dɔ ɖe ame bubuwo dzi; ame bubuwo gblɔ be bometsitsi tae; be, hekpe ɖe eŋu la, susu menɔ asinye be maƒo nu na amewo le xexeame o. Wo dometɔ aɖewo nɔ anyi siwo kplɔm le adzame be woana woƒe tsi si dona tso dzi me nam, eye wona adzalẽ vevi aɖem. Nusi nyo nam enye be Nuvɔ̃meʋuʋula kple Dziɖuɖumegã la nɔ nam, si na wòte ŋu dzɔ ahom la.
Nɔvianyɔnuwo dometɔ ɖeka di vevie be yeakpɔe. Eɖoa eŋu nɛ.
Gake esi abosam kpɔ be yeƒe tu la to ye ŋu la, etrɔ ɖe dzinyelawo ŋu, amesiwo do dziku ɖe mɔ si meto ŋu; wodi vevie be yewoakpɔm, eye vevietɔ nɔvinyenyɔnuwo dometɔ ɖeka, amesi yi nuvɔ̃meʋuʋula gbɔ heɖe kuku nɛ be wòadɔm be wòayɔm ale be wòate ŋu akpɔm le nuvɔ̃meʋuʋu ƒe agbo si ʋuna ɖe nuvɔ̃meʋuʋula ƒe xɔ me la nu. Ebia be woana Superior la eye wògblɔ nɛ be wòayi aɖaxɔm ɣemaɣi, ale be mía kple nɔvinyenyɔnu míate ŋu akpɔ mía nɔewo. Nye Superior va be yeakplɔm vɛ, eye, esi wòlé nye asi, ekplɔm yi nuvɔ̃meʋuʋuƒea, oh mekpɔ nɔvinyenyɔnu wònɔ lalayem. Gbedoname gbãtɔ si wògblɔ nam enye be yeatsɔ aɖu dzinye
vlododowo, eye wòɖe asi le nusiwo katã lɔ̃ eƒe dzi ŋu, le Nuvɔ̃meʋuʋula kple Dziɖuɖumegã la ŋkume, amesiwo megblẽm ɖi o. Esi wògblɔ nya sia nya vɔ la, ŋuɖoɖo si metsɔ nɛ enye si: Nɔvinyenyɔnu, nɔ wò aƒeme, eye nàkpɔ wò nyawo dzi; mègava afisia be yeaɖe fu nam le nye akogotsitsi lɔlɔ̃a me, afisi metu ɖokuinye ɖo le Mawu ƒe lɔlɔ̃ ta o. Mena wòse egɔme be meɖoe kplikpaa bliboe be nyemayi agbo nu gbeɖe na ame aɖeke o, negbe ɖe toɖoɖo bia tso asinye hafi.
Xexeametɔwo ƒe sasrãkpɔwo. Alesi Nɔvinyɔnua te ŋu ɖee ɖa.
Mekpɔa dzidzɔ ɖe ɖiɖiɖeme vi aɖe ŋu hena ɣeyiɣi aɖe; gake ya yeye aɖe le afisia, si vɔ̃ɖi wu bubuawo. Abosam na ŋkɔ alakpatɔm le xexeametɔwo ƒe susu me, eye wòʋã wo kple bubu dzodzro ɖe ŋunye. Ena wova biam le agbo nu, togbɔ be nyemenye naneke na wo o hã. Ɣeaɖewoɣi la, woawoe nyea ame gbãtɔwo gɔ̃ hã le dua me. Nye Superior, esi wòkpɔ be ame siawo le biabiam abe ɖe didi be yewoanya nu ta ene la, ena meyi agbo la nu, eye zi geɖe la, wozi dzinye be mawɔe le toɖoɖo ta, si na mese veve ŋutɔ. Mekpɔ ayemɔ si gbɔgbɔ vɔ̃a nɔ wɔwɔm kple xexeame be yeatsɔ akplɔm ayi dada dzodzro me eye yeagblẽm dome la dze sii. Esi menɔ nusi mawɔ ŋu bum la, meva to nutovɛ aɖe vɛ be ne nudzɔdzɔ si wua ame do mo ɖa be mayi agbo nu la, amesiame, . be xexeame me tɔwoe biam be: enye be mawɔ abe ɖe nyemeɖi fɔ le nya sia nya si wogblɔ nam me o ene, vevietɔ le nyabiase tɔxɛ aɖewo ŋu, eye nyematsɔ kafukafu bubu aɖeke na wo o negbe be magblɔ na wo be do go koe meyi agbo la nu ƒe toɖoɖo. Ne amewo tso xexea me va kpɔ woƒe ƒometɔ siwo nye mawusubɔsubɔ la, wobiaam hã be: Megbe wo tẽ. Nuwɔna ƒe mɔnu sia va xɔ ɖe dzinye ŋutɔ, eye hena ɣeyiɣi aɖe la, nyemegayia agbo nu o wobia tso asinye hã be: Megbe wo tẽ. Nuwɔna ƒe mɔnu sia va xɔ ɖe dzinye ŋutɔ, eye hena ɣeyiɣi aɖe la, nyemegayia agbo nu o wobia tso asinye hã be: Megbe wo tẽ. Nuwɔna ƒe mɔnu sia va xɔ ɖe dzinye ŋutɔ, eye hena ɣeyiɣi aɖe la, nyemegayia agbo nu o Katã.
Gbɔgbɔ vɔ̃a tenɛ kpɔna kple dada. Eƒe avuwɔwɔwo.
Gake abosam tsɔ nye dzodzro vevitɔ si nye dada dze dzinye, eye wòtsɔ dziɖeleameƒo ƒe tetekpɔ sesẽwo kpee. Eteƒe medidi o eva hiã be matsɔ aʋawɔnu nugbɔwo awɔ avu kple ɖokuinye kple futɔ si tsɔ eɖokui ɖo nye susu kple nye susu ŋkume ɣesiaɣi. Egblɔ nam be kpɔ ŋkɔ nyui si le mia si fifia le xexeame kple mawusubɔsubɔ me ɖa; amesiame kloe doa ŋku ɖe ŋuwò hebua wò ame kɔkɔe. Eɖo ŋku nya vovovo siwo katã wogblɔ nam le...
grid alo le nutoa me. Nu bubu aɖeke menɔ asinye wu amenuveve si nye
J.C,, kple; Mekpɔa nu ɣeaɖewoɣi
(76-80) ƒe nya.
be esusɔ vie manyrɔm ɖe aʋli me; edze abe nusianu na medo dada eye wònye aʋawɔnu na gbɔgbɔ vɔ̃ la be wòawɔ avu kplim ene. Mebɔbɔ ɖokuinye le ta siwo do ŋgɔ na nutoa me: ɖeko esiawo katã na mese veve geɖe wu.
Ebiaa ŋukpe kple fukpekpewo tso Aƒetɔ la si. Woɖe mɔ nɛ.
Gbeɖeka esi, le nye nuxaxawo dome la, mekpɔ ɖokuinye be wole avu wɔm wògbɔ eme le goawo katã me la, mekɔ nye dzi kple nye gbɔgbɔ ɖe dzi yi dziƒo gblɔ be: “Aƒetɔ, wò amesi le ŋutasẽnuwɔwɔ ƒe nɔnɔme si me mele le nye futɔwo dome la kpɔm.” , amesiwo wɔa aʋa kplim ɣesiaɣi la, va kpe ɖe ŋunye, wò ɖeka koe ate ŋu aɖu dzi. Taflatse, Oo nye Mawu, dɔ dɔléle gã aɖewo, gbɔdzɔgbɔdzɔwo kple ŋukpewo, siwo dzea ŋutilã sia dzi kple lãmesẽ sia si de blibo ale gbegbe be nètsɔm nam le nye sɔhɛmenɔɣi, eye ɖeko wosubɔna tsɔ blea nye dzodzrowo gbɔ, eye wònye mɔnu si dzi woato ahem la ɖem le nuwɔwɔwo ŋkume, kple le nutoa me tɔwo gɔ̃ hã ŋkume, si ƒe dzi dze eme ŋutɔ eye wòdzɔa dzi nam ŋutɔ be yetsɔm de mawusubɔsubɔ me. »
Naneke menɔ ŋunye o negbe asikpeƒoƒo kple dzidzɔkpɔkpɔ ko, si nana, le gonyeme la, kplɔ̃ɖoƒe eve nɔa aƒea me ɣesiaɣi, ɖeka nye xɔlɔ̃wo tɔ, eye evelia nyea ŋuʋaʋãtɔwo. Le ɣeyiɣi sia me la, medo gbe ɖa na Aƒetɔ la be wòaƒo ŋutilã dzinɔameƒotɔ sia, eye metsɔ ɖokuinye nae bliboe be makpe fu le nusianu si dze eŋu me be mabɔbɔ ɖokuinye ɖe nuwɔwɔwo ŋkume, tsɔ wu be nye luʋɔ nabu. O nye
Mawu ! womewɔ ɖe biabia aɖeke dzi nam kaba nenema gbegbe kpɔ o. Esi menɔ gbedodoɖa sia dom ɖa na Mawu la, mese le ɖokuinye me be dzɔdzɔme ƒe amedzidzedze sesẽ aɖe tso ɖe ŋunye, si na mese be: Nukae nèbia? Ènya nuxaxa kple fukpekpe kawoe wòle be nàdo alɔe le nuto si ɖewohĩ ana nànɔ veve sem le dɔléle me abe alesi wòkpɔ dzidzɔ be yeaxɔ wò le lãmesẽ me enea? Mekpɔ ɖokuinye le fukpekpe ƒe kpekpeme te, eye mekpɔ ɖokuinye le avu wɔm kple ɖokuinye. Esi nyemegbugbɔ nye gbedodoɖaa o la, mebɔbɔ ɖokuinye ɖe Mawu ƒe lɔlɔ̃nu te, kple mɔkpɔkpɔ be ema
nye gbedodoɖa mado dziku nɛ o, elabena menɔ gbe dom ɖa ɖe eƒe lɔlɔ̃ dzadzɛ kple nye ɖeɖe ta.
Mexɔ wu ŋkeke enyi o, le alesi meɖo ŋku edzii nu, eye nyemese nye biabiaa ƒe ŋusẽkpɔɖeamedziwo gɔme o. Mawuɖela sia, si ɖea mɔ ŋutɔ eye wòlɔ̃ fukpekpe ɖe míaƒe lɔlɔ̃ ta la, tsɔ eƒe atitsoga ƒe nunana xɔasi la de bubu ŋunye, to gbɔdzɔgbɔdzɔ ƒomevi ɖesiaɖe si nye numame kple mavɔmavɔ, kple gbɔɖiɖi le Mawu kple amewo ŋkume me. Enye mɔ nyui aɖe si dzi mato awɔ avu kple nye dzodzrowo ahaɖu wo dzi to amenuveve ƒe kpekpeɖeŋu me. Gake nublanuitɔe la ! amesiwo de ŋgɔ wu la medaa alakpa gbeɖe o negbe mía ŋutɔwo gbɔe. Eye megale amedzidzedze vɔ̃ɖi aɖe si gbɔgbɔ vɔ̃ la tsɔ nam le amenuveve kple amenuveve siwo Mawu nam ɣeaɖewoɣi le vevesese gãtɔ kekeake gɔ̃ hã me la gblɔm kokoko.
Mawu doa alɔe kple amenuveve tɔxɛ aɖe le dɔwɔwɔ nɛ si me vevesese le ŋutɔ me.
Gbeɖeka menɔ amekola aɖe si me, eye eva hiã be mase veve ŋutasesẽtɔe le esi woɖe ahuhɔ̃e gã aɖe si lolo abe ɖevi ƒe ta ene le nye klo ŋu. Ele nɛ be wòatso zi geɖe. Mawu nyui sia do dzidzɔ nam kple eƒe amenuveve le dɔwɔwɔ sia wɔɣi, si xɔ abe gaƒoƒo ɖeka ƒe akpa enelia ene. Menɔ anyi ɖe abɔtazikpui dzi, womelém alo blam o, metsɔ nye klo ɖo ŋkume faa eye nyemeʋuʋu o, eye esia wɔ nuku ŋutɔ eye wòkpɔ dzidzɔ ɖe kpeɖeŋutɔawo ŋu, kple amekola gɔ̃ hã, amesi gblɔ nya ma, ne ɖe wònɔ nye teƒe , anye ne ahiã be woablae sesĩe hafi. Gake nublanuitɔe la ! ne ɖe nènya alesi nusiawo katã dzɔ le nye dzi me to Mawu ƒe lɔlɔ̃ ƒe dzo kple Mawuɖekaetɔ̃ Kɔkɔetɔ kekeake ƒe anyinɔnɔ, amesi ƒe nuƒowo vivi ale gbegbe be woƒo nu tso nye nuxaxa sesẽtɔwo katã ŋu ko!geɖe wu gɔ̃ hã, nye Mawu, geɖe wu gɔ̃ hã! eye nye dzi di be ye ŋutɔ ye tae woɖe lã siawo, be yeanye Mawu ƒe lɔlɔ̃ si de dzoe la ƒe futɔ. Gake nublanuitɔe la ! esi Mawu ƒe amenuveve bu le fiẽsi lɔƒo ta la, nye fiadu me futɔ la meto eƒe tudadaa ŋu o. Eva tsɔ tetekpɔ sesẽ aɖe blem, to bubu dzodzro siwo katã wobu nam, vevietɔ le nɔnɔme sia me, la ɖeɖefia nye susu me. Ame kɔkɔe nènye, egblɔe le susu me nam. Ame siwo katã nye dɔwɔwɔa kpɔlawo, ɖee fia le nutoa me kple xexeame, eye miele kɔkɔenyenye dem bubu me na wo.
Vɔvɔ̃ na tofloko nana wòbiaa Mawu be wòase veve vevie amenuveve aɖeke si me susu le manɔmee. Woɖe mɔ nɛ.
Le ɣeyiɣi ma me la, metsɔ nye ŋusẽ katã ɖe kuku na Mawu gblɔ be: “Aƒetɔ, nɔnɔme sia mee mele, eye aleke nye futɔ le aʋa wɔm ɖe ŋunye enye si! Meɖe kuku na wò, Oo nye Mawu, be nàna vevesese sesẽm, si sɔ kple esi me meto le dɔwɔwɔ nam. Tɔtɔm kple ɖokuinye kple bubudede ɖokuinye ŋu, nàtsɔ wò dzigbɔɖi akpe asi ɖe ŋunye, gake amenuveve aɖeke si me susu le manɔmee. Mawu nyui sia wɔ ɖe nye biabia dzi.
Nɔvinyɔnua ƒe nuxaxa sesẽwo. Eƒe dzigbɔɖi.
Ɣeyiɣi aɖe megbe la, nukokoedonamenya vɔ̃ɖi aɖe si me nunya le va susu me nam le ŋutilãa ƒe akpa si le eme, eye wòdzɔ le teƒe siwo ŋu seselelãme le ŋutɔ. Afimae wotso ɖa ɖaɖɛ ale gbegbe be mate ŋu agblɔ be wosɔ kple amekokoa ƒe lãɖeɖewo. Wotsɔ colic sesẽ aɖe kpe ɖe eŋu.
(ƒe 81-85)
Le vevesese siawo ƒe kɔkɔƒe, si nɔ anyi abe ŋkeke afã ene fafa aɖeke si dzena manɔmee la, menɔ klalo ɣesiaɣi be magbɔ dzi ɖi. Anye ne mewɔe zi alafa ɖeka na ɖeka, ne ɖe nye ŋku bu Míaƒe Aƒetɔ la ŋu hena ɣeyiɣi kpui aɖe le eƒe dzodzro me. Menɔ gbɔgblɔm nɛ be: Dzigbɔɖi na JC, ve nublanui nam! Oo nye Mawu ! aleke gbegbe nènyo eye nènyo dɔme enye si be nàna atike siwo sɔ na dzodzrowo ƒe vɔ̃ɖinyenye gãwo, vevietɔ esiwo de ŋgɔ wu, kaba alea gbegbe!
Dada ƒe afɔku. Ele be woawɔ avu kple dzodzro sia.
O abosam kple ŋunyɔnu si de ŋgɔ ŋutɔ! luʋɔ nenie nèŋe na dzomavɔ! nukae nye amegbetɔ? Enye dzudzɔ ƒe dzoxɔxɔ si kaka ɖe yame. O ne ɖe eƒe dɔwo katã, ne ɖe wonye ɖokuitsɔtsɔna gɔ̃ hã kple luʋɔwo ƒe ɖeɖekpɔkpɔ gɔ̃ hã ta la, viɖe aɖeke mele wo ŋu o, ne tameɖoɖoa mele dzadzɛ o, eye wònye Mawu ƒe ŋutikɔkɔe ƒe nyonyo ɖeka kolia ta, to ame ŋutɔ didi manɔmee me- naneke gɔ̃ hã o negbe etɔ ko ɖeɖekpɔkpɔ kple Mawu ƒe lɔlɔ̃nu! Esiawo adze egɔme tso Mawu ƒe gbɔgbɔ kple ɖokuibɔbɔ dzi vavã, .
eye wòawu enu kple dada kple dada. Emegbe womu xɔ bliboa, eye wòmu le dzomavɔ me.
Meʋuʋuna heʋuʋuna zi akpe ɖeka ne mebu lã wɔadã sia si wua ame hegbãa ame, si ƒoa adegbe eye wònaa vivisese manɔsenu dzi la ƒe aɖaŋunuwɔwɔwo ŋu. Nukae nye lã wɔadã sia si ŋu mele nu ƒom tsoe? Menye ame bubu aɖekee wònye wu mía ŋutɔwo o. Ne mebu ɖokuinye le dzodzrowo ƒe gbegblẽ nu, eye vevietɔ dada tɔ la, mesusuna be naneke mele xexeame si mele be ame nakpe fu, aƒo asa na ahatsɔ eɖokui asa vɔe o, be wòate ŋu awɔ avu kple eƒe dzodzrowo ahagblẽ wo dome o; be ele be ame nalé abɔwo ɖe asi ɣesiaɣi evɔ maɖe asi le eŋu o vaseɖe eƒe agbe ƒe gbɔgbɔ mamlɛtɔ dzi; elabena ame aɖeke mele afɔku me wu amesi xɔe se be yele ŋutifafa me kple yeƒe dzodzrowo, eye wòɖe wo dzi kpɔtɔ wozu dzodzro o. Eyae nye be ele be Mawu subɔla nalé ŋku ɖe eɖokui ŋu ɣesiaɣi, eye wòalé aʋawɔwɔ kple eƒe futɔwo ɖa tegbee. nenye be wonaa ŋutifafa ƒe dzedzeme aɖee, baba! alakpa ŋutifafae wònye. Woɣlana, futɔ ayetɔ siawo, zi nenemae wòanyo wu be woawɔ nuku na mí. JC-srafowo nɔa klalo ɣesiaɣi be yewoawɔ aʋa. Susu ƒe ŋutifafa koe wodia, kple ŋutifafa kple JC, amesi nye aʋawɔlawo ƒe fia.
Nɔvinyɔnu ƒe ɖokuibɔbɔ ƒe seselelãme.
Ne mebia ɖokuinye be aleke wòle be ame nawɔ atsɔ ɖokuibɔbɔ si dzea Mawu ŋu abɔbɔ eɖokui ɖe anyi hã la, baba! Nyemenya nusi mawɔ o, eye nyemenya alesi mawɔe hã o, elabena nyemekpɔa naneke le nufitifitiwɔwɔ tsoƒe sia me o negbe tofloko ko.
Zi alesi mebua ɖokuinye ŋui la, zi nenemae mekpɔnɛ be Mawu ƒe amenuveve ƒe kpekpeɖeŋu manɔmee la, tofloko koe mate ŋu awɔ, eye le esia me la, mele abe gbɔgbɔ vɔ̃ si mate ŋu awɔ ɖokuibɔbɔ ƒe nuwɔna aɖeke si dzea Mawu ŋu o. , eye wòate ŋui ɖeko wogblɔna be yede ŋgɔ wu. Nyateƒee! Oo nye Mawu! bɔbɔ ɖe wò afɔ nu, eye tɔtɔ tsyɔ edzi be nyemate ŋu abɔbɔ ɖokuinye o, le esia me la, meɖi gbɔgbɔ vɔ̃ la. Oo nye Mawu, mabɔbɔ ɖokuinye elabena nyemate ŋu abɔbɔ ɖokuinye o. O JC ƒe ɖokuibɔbɔ kɔkɔe, nye kpɔɖeŋu! wòe to wò amenuveve me gblɔa atike siwo katã sɔ na nye dɔlélewo dada nam. Mia gbɔe mele mɔ kpɔm na kpekpeɖeŋu kple kpekpeɖeŋu; elabena mlɔeba la, metsɔ nye ɖeɖe de wò nublanuikpɔkpɔ si seɖoƒe meli na o la si me. Togbɔ be dzomavɔ, xexeame kple nye dzodzrowo li hã la, metsɔ nye mɔkpɔkpɔ katã da ɖe dziwò, eye nye hã be to eƒe nublanuikpɔkpɔ kɔkɔea me, togbɔ be nyemedze o hã la, magblẽm ɖi nunɔamesi manɔmee o, eye mabu fɔm o .
Nyemawu enu gbeɖe ne medi be mana nye nuvɔ̃meʋuʋulawo nanya avuwɔwɔ siwo katã nye dzodzro vovovoawo, siwo tsɔ kpe ɖe abosam ƒe tetekpɔwo ŋu, na mekpe fu. Wodze dzinye tso nye ɖevime ke, eye mekpɔe do ŋgɔ be womana aʋadziɖuɖu aɖekem o vaseɖe esime maku.
Nusi mena woŋlɔ ɖe etame tso nye dzodzrowo ŋu, enye be mana amesiwo kplɔm la nanya, mɔ si dzi meto kple mɔ si dzi mewɔa avu kpli wo le, eye masrɔ̃ nu tso wo gbɔ ne gbɔgbɔ vɔ̃ la meblem le nyawo katã me o nye dzitsinya. Meɖe ɖokuinye me didi wu sã, ƒe ʋee aɖewoe nye esi va yi, eye mena nye nuvɔ̃meʋuʋula gɔ̃ hã nya ɖokuinye, amesi na meŋlɔ akaɖi kple sidzedze siwo katã Mawu nam la ɖi. Meʋu eme nɛ le afisiafi hã, ale be eya ŋutɔ nanya nye nuvɔ̃wo kple nye agbenyuinɔnɔ ƒe gbegblẽ.
AKPA II.
Ŋgɔyiyi kple mɔfiame siwo ku ɖe nya vovovo siwo ŋu woƒo nu tsoe xoxo le babla siwo do ŋgɔ me ŋu, dzomavɔ, dzimetɔtrɔ, Mawu ƒe nyuiwɔwɔ na nuvɔ̃wɔla siwo trɔ dzime anukwaretɔe, amesiwo wogbe la ƒe agbɔsɔsɔ gã, kple ʋɔnudɔdrɔ̃ mamlɛtɔ.
§. NYE.
Fuwɔame siwo wodzra ɖo ɖe dzomavɔ me na xexeame kple gbɔdɔdɔ ƒe luʋɔwo ŋuti nyatakakawo. Dzi si xexeame ƒe gbɔgbɔ gblẽ la ƒe gbegblẽ.
Le dɔléle gã aɖe me la, wokplɔ Nɔvinyɔnua yi dzomavɔ me le gbɔgbɔ me.
Fofonye, magblɔ nusi dzɔ ɖe dzinye le dɔléle gã aɖe me, afisi míaƒe Aƒetɔ dɔm le gbɔgbɔ me kplii le dzomavɔ me la na wò.
(ƒe
86-90)
Aƒetɔ nyui la kpɔa ŋudzedze ɖe ŋunye gbesiagbe tso eƒe atitsoga kɔkɔea dzi, kple dzoxɔxɔ si nu metsina o, kple gbugbɔgagblɔ sesẽwo kple kɔdzidede si me dziku le, si nɔa anyi gaƒoƒo kple afã ɣeaɖewoɣi. Gake nane si wɔ nuku ŋutɔe nye esi: le ɣeyiɣi si me dzɔdzɔme nɔ goawo katã me le ŋukpe kple vevesese me la, edze abe Mawu xɔ nye luʋɔ ƒe akpa si le etame ene, abe ɖe wòle hehem ɖe eɖokui ŋu keŋkeŋ ene. Le nɔnɔme sia me la, Mawuɖela sia kplɔm yi dzomavɔ ƒe aʋli me goglowo me. Nyemate ŋu aɖe ɖokuinye me le afisia le nu dziŋɔ kple dziŋɔ vovovo siwo Mawu na menya la ŋu o: Makeke geɖe ɖe enu le ema megbe, ne Mawu na ŋkeke ʋɛ aɖewom be mate ŋu ade dzesii le agbalẽ me.
Nya eve alo etɔ̃ koe mele gbɔgblɔm le afisia tso nusi Mawu na mekpɔ ŋu, kple fuléle si meɖea dzi ɖi o si wòtsɔna ɖe xexemetɔwo katã kple xexeame nyɔnuwo katã ŋu. Ena menya alesi wòadi nu le dzi ƒe lãgbalẽ kple lãgbalẽgolowo gɔ̃ hã me, be yeakpɔe ɖa be xexeame ƒe gbɔgbɔ sia meƒo ɖii alo gangrenous le eŋu o hã.
Emegbe la, Mawu ɖee fiam, le teƒe doviviti sia, abe teƒe aɖe si wohe ɖe agakpe dzi kloe ene, eye wòna mese egɔme be exɔ dzomavɔ ƒe nukpɔkpɔ dziŋɔ la le asinye, fifia; ale be nyemekpɔ luʋɔ aɖeke wònɔ fu kpem o, eye nyemekpɔ gbɔgbɔ vɔ̃wo dze sii o.
Míaƒe Aƒetɔ na wòkpɔa teƒe aɖe le dzomavɔ me si woɖo ɖi na xexeame ƒe luʋɔwo le ʋɔnudɔdrɔ̃ bliboa megbe.
Míaƒe Aƒetɔ ƒe lɔlɔ̃nue nye be yeafia tohehe dziŋɔ si woatsɔ ahe to na xexeametɔwo la lam, ne woku dzimetɔtrɔ vavãtɔ manɔmee eye dzimetɔtrɔ manɔmee. Míaƒe Aƒetɔ la ƒoa nu nam ɣesiaɣi abe ɖe míegogo ʋɔnudɔdrɔ̃ ene. Egblɔ nam be: "Kpɔ ɖa, agakpe sia si le gbadzaa ale gbegbe eye wòtu vɔ̃ ale gbegbe." Le nye ʋɔnudɔdrɔ̃ megbe la, nye dzɔdzɔenyenye ƒe hlɔ̃biabia aŋe xexeme luʋɔ siwo katã wɔ ɖeka kple woƒe ŋutilãwo. Mamimi wo ɖe wo nɔewo ŋu, sesĩe wu anyikpe siwo le dzodoƒe. Emegbe, Mawu ɖe alesi dzobibi siwo le dzo dam siwo woatsɔ atɔ dzo wo nɔewo tegbee la fiam .
Ekpɔ teƒe bubu si wodzra ɖo ɖi na aglãdzelawo, mamalawo, trɔ̃subɔlawo kple luʋɔ siwo ƒe gbɔdɔdɔ ƒe dzodzro vɔ̃wo.
Mawu na mekpɔ teƒe goglo bubu siwo wodzra ɖo ɖi abe tsi si me ʋuʋudedi le si nɔa ƒoƒom madzudzɔmadzudzɔe le kuɖɔ gãwo me esime wònɔ dzi yim le etame ene. Emegbe míaƒe Aƒetɔ la gblɔ nam be: “Teƒe siwo me dzidzɔ mele o lae nye esi, afisi woatsɔ luʋɔ siwo tsɔ wo ɖokui na le xexe sia me na dzodzro kple gbɔdɔdɔ ƒe vivisese ƒomevi ɖesiaɖe aƒu gbe. "Menya be teƒe sia nye luʋɔ siwo katã nye aglãdzelawo, mama kple trɔ̃subɔlawo tɔ, eye mlɔeba la, na amesiwo katã wɔa nu gbegblẽ ƒomevi ɖesiaɖe, alo amesiwo ƒoa wo ɖokui ɖe woƒe vivisesewo katã me, le woƒe lɔlɔ̃nu nu, abe ɖe wodi be yewoagbe ŋusẽkatãtɔ la ene." kple Mawu ƒe gãnyenye.
Ɣemaɣie míaƒe Aƒetɔ gblɔ nam be: "Le varvassière goglo sia (1), si nèkpɔ be ele ƒoƒom le nye dziku ƒe dziku me la, woatu afɔ wo ahaƒo wo le nye hlɔ̃biabia ƒe nyaƒoɖeamenu te." Matsɔ fukpekpe ƒomevi ɖesiaɖe si nye dzɔdzɔenyenye to vɛ la ayɔ ta sia me fũ. Menya be dɔlékuiwo ƒe ƒuƒoƒo aɖe anɔ do sia si le dzo dam abe dzo ene, eye wòle ƒoƒom kple nufitifitiwɔwɔ, amesiwo ƒe luʋɔ kple woƒe ŋutilã ano tsi le ya didi me tegbee.
(1) Dzodoƒe ƒomevi siwo lolo eye wogoglo.
Nya siwo ŋu meƒo nu tsoe va yi la ŋuti nyatakaka bubuwoe nye esi, esime míaƒe Aƒetɔ dɔm ɖe dzomavɔ me le gbɔgbɔ me, afisi wòfia nu tɔxɛ geɖem tso amesiwo wogbe la ƒe fuwɔamewo ŋu le .
Xexeame ƒe luʋɔwo ƒe dzi ƒe gbegblẽ.
Míaƒe Aƒetɔ, esi wònɔ konyi fam ɖe xexemetɔwo, amesiwo, togbɔ be eƒe lɔlɔ̃ kple eƒe numekukuwo katã le wo si hã la, wole du dzi yina dzomavɔ me la, eɖe dzi geɖe siwo me agbe le eye wole agbe abe ɖe wole agbe ene, eye wotso ŋutilã me la fiam, eye wògblɔ nam be: " Kpɔe ɖa eye nàbu gangrene si ŋu dzi siawo le ŋu, naneke meli kloe si le lãmesẽ me o. Meva nɔ ŋku lém ɖe wo ŋu hebu wo be wogblẽ wu; Mekpɔ gangrene yibɔ kple lifi si ge ɖe dzia ƒe eme.
Mía Aƒetɔ gblɔ nam be: “Ʋu dzi sia. Woxatsae ɖe ŋutigbalẽ si na wòxɔa dzi ƒe nɔnɔme eye wòléa eƒe nɔnɔme me ɖe asi. Esi meyi be maʋui la, eʋu le eɖokui si; wo katã gblẽ le eme, eye wònye ŋɔdzinu gãtɔ kekeake si wokpɔ. Ʋu yibɔ si wotsɔ ƒo ƒu, lã si gblẽ, si me ʋuʋudedi le koe mekpɔ. “Kpɔ ɖa, vinye, Aƒetɔ la gblɔ nam, xexeme luʋɔ siawo ƒe ɖiɖi; le gota la, edzena abe ɖe wole agbe eye wole agbe le woƒe ŋutilã me ene, wole agbe hele wo nyim kple xexeame kple gbɔdɔdɔ ƒe vivisesewo; gake woku le ŋkunyeme, kple dzidzɔ mavɔ, siwo medzra ɖo ɖi na wo la ta; wo nyɔ ŋu nam wu to nuvlowɔwɔawo dzi
be wowɔa gbesiagbe, nukae nye dɔlékui dziŋɔ si meɖe fia wò le dzi gbegblẽ sia me. Kpɔ ɖa, míaƒe Aƒetɔ gagblɔ nam ake, le dzi gbãtɔ sia me, xexeame ƒe luʋɔ siwo katã tsɔ wo ɖokui na bliboe na gbɔdɔdɔ ƒe vivisesewo katã, eye womate ŋu anɔ agbe bubui o la ƒe ɖiɖi. Egblɔ kpee be aleke nèle mɔ kpɔm be maxɔe
(91-95) ƒe nya.
me luʋɔ si ŋu woƒo ɖii alea, ne metrɔ ɖe ŋunye bliboe o, eye ne mewɔ dzimetɔtrɔ anukwaretɔe o? Kpɔ dzi bubuwo ƒe nɔnɔme ɖa eye nàbu eŋu kpɔ. »
Nufitifitiwɔwɔ ƒe agbɔsɔsɔ vovovowo.
Medze wo kpɔkpɔ gɔme. Ame aɖewo nɔ anyi siwo gangrene dze egɔme; ege ɖe eme ale gbegbe be wòyi dzia titina tututu. Mekpɔ ame bubu siwo dzi wota gangrene le heku ɖe ŋutilã gbagbe la me. Mlɔetɔ si mekpɔ la, ŋutigbalẽa tame koe gangrene le, eyata eɖeɖe le eŋu ahadae bɔbɔe. Míaƒe Aƒetɔ ɖe gɔmesese si le nusi mede dzesii le dzi mawo me ŋu me nam; le evelia gome la, egblɔ nam be: “Esia sɔ kple gbãtɔa kloe.” Eƒe luʋɔ gakpɔtɔ le sesẽm vie be wòaƒo eɖokui ɖe xexeame ƒe vivisesewo katã me; gake nublanuitɔe la ! eƒe eteƒe madidi o nuxaxa nu ayi. Dzi si nèkpɔ le afima, eye afisi abi la gakpɔtɔ nɔ ŋutilã me ko kum le la, tsi tre ɖi na, Míaƒe Aƒetɔ gblɔ nam, luʋɔ siwo le wo ɖokui tsɔtsɔ na xexeame lɔlɔ̃nu faa gɔme. Le mamlɛtɔ si ŋu gangrene le le nugbɔ gome la, etsi tre ɖi na luʋɔ siwo lé fu xexeame, eye wowɔa nusianu si woate ŋui be yewoaɖe yewo ɖokui ɖa tso egbɔ, gake to hiahiã wɔnublanui aɖe me la, woƒoa wo ɖokui ɖe eme ɣeaɖewoɣi.abe alesi togbɔ be wo. Abe alesi ame mate ŋu atsɔ eƒe asibidɛ ade dzo me dzo manɔmee o ene la, nenema ke luʋɔ dahe siawo hã mate ŋu aɖo dze kple xexeametɔwo ɖi ɖi manɔmee tso wo gbɔ o. »
Asitsatsa kple xexeame ƒe afɔku na amesiwo tsɔ wo ɖokui na Mawu.
Míaƒe Aƒetɔ la gblɔ kpee be: “Ame ƒomevi bubu aɖe hã li (abe, le kpɔɖeŋu me, sɔlemeha me tɔwo, alo ame siwo wotsɔ adzɔgbeɖeɖe veviwo ɖe adzɔgbe na Mawu ene) siwo doa go le vome kple xexea me tɔwo, eɖanye ƒometɔwo alo xɔlɔ̃wo, siwo doa modzaka kpli wo ko.” xexeamenuwo, alo kple woƒe vivisese dzodzrowo. Ne ame siawo siwo wotsɔ ɖe adzɔgbe na Mawu ɖo to dzidzɔtɔe, eye woyi dzeɖoɖoa dzi la, woawɔ nuvɔ̃ geɖe wu ƒomea me tɔwo, amesiwo le abe wozi wo dzi ɣeaɖewoɣi be woakpɔ wo nɔewo le ƒomea me ene, eye woase nuƒoƒo ɣeaɖewoɣi wu xexeame tɔ ne menye nenem o la. Ame siawo lé fu xexeame kple eƒe nyagbɔgblɔwo.
Luʋɔ siwo lé fu xexeame ƒe agbenɔnɔ le xexeame titina.
Le esi teƒe be woase vivi nɛ la, wotua woƒe to ɖe dzomavɔ ƒe da siwo doa dzidzɔ na ame ƒe gbe ŋu, eye le dzidzɔkpɔkpɔa teƒe la, wosea blanuiléle veve aɖe le woƒe dzi me. Ne woate ŋu axɔ dzudzɔ le dɔme aɖaŋutɔe le susu aɖe ta, alo atrɔ dzeɖoɖo sia si gblẽa nu le ame ŋu la wòazu ɖekematsɔlemetɔ bubu, si me Mawu medoa dziku le o la, wowɔa kaba kpɔa viɖe tso eme. »
Ðiƒoƒo si xexeame ƒe asitsatsa xɔe la ɖeɖeɖa bɔbɔe.
Míaƒe Aƒetɔ gblɔ nam be mamlɛtɔae ŋu gangrene le le nugbɔ, eye be nu ʋɛ aɖewo koe hiã be woatsɔ adae: eye aleae wòɖe nusi wòle be nu sue sia ase gɔme nam lae nye esi . Kristotɔ nyui siwo vɔ̃na be yewoado dziku na Mawu, eye wolé fu xexeame, eƒe nyagbɔgblɔwo kple eƒe akɔfafawo, le wo dzilawo gɔ̃ hã me la, hiã nuvɔ̃meʋuʋu nyui kple ŋkuléle ɖe wo ŋu le woƒe ememe, kple dzimetɔtrɔ ƒe nuwɔna. Afisiae woɖe gangrene sia si le ŋutigbalẽa ƒe gowo dzi, eye wokɔ dzia ŋu.
Ehiã be woasi le xexeame.
Gake, ame aɖe agblɔ be, luʋɔ siawo siwo nègblɔ be gangrene le wo ŋu la, mewɔ nuvɔ̃ o; wowɔ nu abe ame kɔkɔewo ene; ame bubuwo atsɔe akpe ɖe: kple ɖikekewo gɔ̃ hã ŋu. Vudo ! Mesusu be ele abe alesi nègblɔe ene, eye be womewɔ nuvɔ̃ le dzeɖoɖo si wowɔ kple xexeametɔwo me o: ke hã wowɔ nuvɔ̃ ɣesiaɣi, togbɔ be enye kple dzitsitsi hã, to nuɖuɖu ɖuɖu le ame siawo dome, alo to tɔtrɔgbɔ me na woƒe ƒomewo, afisi kakaɖedzi le be yewoakpɔ amesiwo yɔ fũ kple xexeame ƒe gbɔgbɔ. Mía Aƒetɔ la mewɔe nenema o
xexemenunya siawo mebua ame ŋu o; ke boŋ edoa ɣli na mí ɣesiaɣi be: misi le xexeame . Nyateƒee! wosusu be woate ŋu atsɔe ado taflatse le alesi wòhiã be woayi aɖakpɔ ƒometɔwo alo xɔlɔ̃wo gbɔ, evɔ womabu gbɔgbɔ si le wo me ŋu o ta. Míeyina wo gbɔ; ekema ele be nàxɔ wo le aƒeme: ɖe wònye be nàwɔ ɖe Mawu ƒe nya dzia? Le esi teƒe be ame naƒo asa na xexeame ƒe hadede la, etsɔa wo dea eya ŋutɔ ƒe aƒeme. Ame siwo katã mekpɔ nuvɔ̃ aɖeke le nuwɔna sia me o la, meyɔ wo be woava drɔ̃ ʋɔnu wo na Mawu, eye woakpɔe ɖa be woaɖo to wo hã.
Afɔku si le xexeame ƒe nuɖuɖu kple takpekpewo me, vevietɔ na Sɔlemeha la me tɔwo. JC to nyatoƒoe le esia ŋu.
Ne Míaƒe Aƒetɔ la kpɔ nuvɔ̃ le xexemenunyalawo me, le amesiwo lé fu xexeame gɔ̃ hã me la, nukae wòanye na sɔlemeha me tɔ siwo wokpɔna le nuɖuɖu me, le xexeame ƒe takpekpewo me, eye emegbe wowɔa atsyɔ̃ɖonuwo , afisi wòle be woaxɔ wo katã le xexeame ƒe amewo? Ne meƒo nu tso Sɔlemeha la me tɔwo ŋu la, meƒoa nu tso wo ŋu le goawo katã me, evɔ nyemenya ɖeke koŋ o; Nusi Mawu na menya tso eŋu koe menya, eye eyae zi dzinye be maƒo nu tso eŋu.
Anyo na Mawu ne amesiwo katã wotsɔ wo ɖokui na Mawu, eye wowɔ vodadawo to wo ɖokui tsɔtsɔ kpe ɖe xexeame ƒe gbɔgbɔ ŋu me la, nase nyatoƒoetoto siwo JC kaka ɖe woƒe luʋɔwo ƒe bu ŋu! Nya si wògblɔe nye esi: “Mena nuɖuɖu hehe ɖeviwo, amesiwo mebuna abe ame siwo melɔ̃na wu ene; Mexɔ wo tso
(96-100) ƒe nya.
xexeame ƒe agbɔsɔsɔ ma si nye mɔ si yi tsɔtsrɔ̃ gbɔ; Mena nuɖuɖu wo heda ami na wo le nye kplɔ̃ ŋu; Medi be magblɔ be mena amenuveve wo ɖe amenuveve dzi, eye be metsɔ nye viɖewo kple nye amenuvevewo do ŋusẽ wo tso goawo katã me: Metsɔe de asi na wo eye metsɔ Israel de woƒe dzɔdzɔ te, be woanɔ ŋudzɔ ɖe nye weinka ŋu; gake amemabumabutɔwo trɔ megbe dem; wole nye futɔwo ƒe akpa dzi, eye wole aʋa wɔm kpli wo kplim. Woʋuʋua sɔti siwo metu tsɔ doa alɔ nye sɔlemeha la eye wogbãa wo. Ðe esia nye sesẽme si mekpɔ mɔ na, le amenuveve gbogbo siwo mena wo megbea? Israel, nye dukɔ lɔlɔ̃awo, ame siwo tututu metsɔ na mi la ha mi eye wogblẽ wo dome
hena kpekpeɖeŋu: ah! baba na vɔ̃ɖinyenye ƒe subɔla mawo, amesiwo le esi teƒe be woaɖe luʋɔ siwo metsɔ na wo le gaxɔ me la, wotsɔa woƒe kpɔɖeŋu gbegblẽwo, woƒe ŋukpenanuwɔwɔwo kple woƒe aɖaŋuɖoɖo gbegblẽwo ƒua du yia dzomavɔ me! »
Míaƒe Aƒetɔ na mese egɔme be eƒe nyatoƒoetotowo nye amesiwo katã nɔ ɖoƒe siwo me luʋɔwo dzi kpɔkpɔ le; ame si ɖo kpɔɖeŋu gbegblẽ ɖi nublanuitɔe; amesiwo to woƒe nuwɔna me doa ŋukpe ɖeviwo kple tsitsiawo siaa, eye woŋlɔa woƒe dukɔa ƒe dɔwo be.
§. II.
Vɔvɔ̃ kple dzitsinya ƒe ŋɔdzidoname siwo gbɔgbɔ vɔ̃a ʋãna ɖe Nɔvinyɔnua me be wòana mɔkpɔkpɔ bu ɖee. Akɔfafa kple mɔfiame siwo wòxɔ tso Míaƒe Aƒetɔ gbɔ.
Satana dzea agbagba be yeana mɔkpɔkpɔ nabu Nɔvinyɔnua. Eɖua dzi.
Fofonye, vevesese bubu si mese le abosam ƒe yometiti me lae nye esi. Esi, le Mawu ƒe lɔlɔ̃nu nu la, medo go tso viviti ƒe teƒe sia la, wotsɔ dzomavɔ me lã wɔadã sia, míaƒe futɔ ɖeka, tsɔ dziku ɖe ŋunye, esi wòkpɔ nusi Aƒetɔ la ɖe fiam, eye wònya nusi wòbia tso asinye: Afimae wònɔ nye, ŋutsu sesẽ sia, .
ame si ƒua du ɖe ŋunye; esi fukpekpe kple vevesese sesẽtɔwo kekeake ƒe kpekpeme ɖu dzinye, eye gbesiagbe kloe le ƒuta la, mekpea fu ɣemaɣi le aʋawɔwɔ siwo me kuviawɔwɔ le me, fukpekpe ti kɔ nam, eye metutua nyea seɖoƒe; eva nɔ nye futɔa ƒe akpa dzi be yeawɔ avu kplim. Dzomavɔ me lã wɔadã sia yɔ nye susu me fũ kple eƒe yaƒoƒo vɔ̃ɖi kple dɔvɔ̃, etsɔ viviti ɣi do nye susu me, eye wòɖo ŋku nu alafa ɖeka siwo gbɔ mele be malé ŋku ɖo le dɔmenyonyo ta hafi o la dzi nam. Le nye dzoxɔxɔ ƒe ʋuwo ƒe sesẽɣi la, eƒoa bɔl kplim, nɔa ʋuʋum henɔa tɔtrɔm nam alesi wòdi; gake esi susu nyui gatrɔ va susu me nam la, medo ɖokuinye kpɔ be mabia tsɔtsɔke tso Mawu gbɔ. Eyata edzi eƒe agbagbadzedzewo ɖe edzi zi gbɔ zi eve be yeatsɔm aƒu gbe ɖe togbɛa dzi, . si na mese egɔme be meɖo ku, eye be mɔkpɔkpɔ aɖeke meli be mayi nuvɔ̃meʋuʋu me o. Mese le ɖokuinye me be nye ŋuɖoɖo ɖe Mawu ŋu le gbɔdzɔgbɔdzɔm, eye ʋuʋu aɖe si na mɔkpɔkpɔ bu ɖem esi mekpɔ ɖokuinye wotsɔ ɖokuinye ƒu gbe ɖe nye nuvɔ̃wo ƒe agado dziŋɔ la me. Emegbe le nye viviti me la, metrɔ ɖe Mawu nyui la kple Ðetugbi Nɔaƒe Kɔkɔe la ŋu; Meɖe kuku nɛ tso dzi blibo me be maɖe mɔ nam maku nuvɔ̃meʋuʋu manɔmee o.
Afisiae nye Mawu ƒe dɔmenyonyo kple nublanuikpɔkpɔ ƒe nu madze ŋunye fũu le o. Le gaƒoƒo si mede blaeve vɔ ene o me la, Aƒetɔ la ƒe subɔla si dze la va ɖo, amesi subɔam eye wòna Viaticum kɔkɔem. To sakrament la ƒe nyonyo kple amenuveve me, to nuvɔ̃meʋuʋula ƒe akaɖiwo kple aɖaŋuɖoɖo me la, Mawu, to eƒe sasrãkpɔ kɔkɔe me, ɖe nye ɖikekewo katã kple nye nuxaxa katã ɖa, eɖe nye viviti ɖa, eye wògbugbɔ ŋutifafa vivi ma kple vevesese ma nam ɖevi ƒe kakaɖedzi na fofoa nyui. Ƒo wo katã ta la, egbugbɔ kekeli dzeani ma si klẽ nye ememe katã eye wònya viviti la ɖa la nam.
Gbɔgbɔ Vɔ̃ Yeyewo ƒe Amedzidzedze. Eɖea fu na eƒe dzitsinya.
Ke hã Satana, aʋawɔnu sesẽ sia, srɔ̃ nu eye wòdzro mɔ si dzi wòate ŋu ato aɖe fu nam kokoko la me. Ke nye ya, le manyamanya be futɔ vɔ̃ɖi sia le ŋku lém ɖe nye gbegblẽ ŋu ta la, mezã ŋkeke etɔ̃ alo ene tsɔ da akpe ɖe viɖe siwo mexɔ tso nye Mawu gbɔ ta. Gbeɖeka ŋdi, kasia, avuwɔwɔa dze egɔme kple ʋuʋu le akpa si le ete si ʋuʋu bɔbɔe yi ɖokuinye dodokpɔ me. Nye dzitsinya si tsi dzi la gblɔ nam be: Èna wò nyatoƒoetotowo mete ŋu doa dzi na ɖokuiwò o, èwɔa nuvevi amesiwo subɔa wò, èzua agba eye wòtea ɖeɖi ame ŋu na wo, ènaa mɔnukpɔkpɔ wo be woado dziku: àtsɔ nusiawo katã ava Mawu ŋkume. Le ɣeyiɣi ma ke me la, etsɔa ya yibɔ aɖe ƒua gbe ɖe ŋunye, mebe viviti yɔ fũ si do viviti ɖe nye gɔmesese ŋu. Emegbe mekpɔe be dzomavɔ me lã wɔadã siae gadim kokoko he ame yi eƒe mɔ̃wo me. Mawu na amenuvevem be mate ŋu aɖo egbɔ kaba, eye mado ɣli kple nye ŋusẽ katã atsɔ aɖe kuku na eƒe kpekpeɖeŋu be: Aƒetɔ, megblɔ be, va kpe ɖe ŋunye, wɔ kaba; mègahe ɖe megbe o, elabena matsrɔ̃! Edze Mawu ŋu aɖabaƒoƒo ʋɛ aɖewo be wòɖe mɔ nam mado ɣli ahawɔ aʋa kple nye futɔ.
Mía Aƒetɔ ɖe eɖokui fiae. Efaa akɔ nɛ hefiaa nui.
Gake mlɔeba, le ɣlidodo zi geɖe ɖe Mawu ŋu, kple ɣlidodo zi gbɔ zi eve megbe la, kasia Ðela vividoɖeameŋula sia (menye to amenuveve dzro aɖe me o, si fia be to mawumeʋuʋu aɖe me, alo to xɔse ƒe nɔnɔme nyui me , gbeɖe to Mawu sia ƒe amenuveve tɔxɛ aɖeke me o nyuiwɔwɔ) .
(ƒe 101-105)
edze nam abe aʋadziɖula aʋadziɖula ene, kple ŋutsu sesẽ si nya ame bubu si le ete la do goe.
Nya siwo Míaƒe Aƒetɔ la gblɔ na nye luʋɔ si vɔvɔ̃ ɖo lae nye esi: “Nukae nèle vɔvɔ̃m na, vinyenyɔnu? nu ka tae nèle fu ɖem nɛ? Nyemebu vodada sue aɖeke ɖe mia ŋu le nu siwo katã wodo vlo mi le la me o; Metsɔ nusianu kee; Nyemedo dziku ɖe ŋuwò o. “Oo Mawu! ame si ate ŋu asusu akɔfafa kple ememe kekeli gbogbo si nya kɔkɔe siawo yɔ menye! Nyemete ŋu kpɔ nyagbɔgblɔ siwo sɔ be mabɔbɔ ɖokuinye le Mawu ŋkume, abia tsɔtsɔke nɛ ahada akpe nɛ o. Nye Ðela lɔlɔ̃tɔ la, to eƒe nyuiwɔwɔ dzadzɛ, kple eƒe ɖokuibɔbɔ gã me, nɔ gbɔnye ɣeyiɣi aɖe be yeafia gbɔgbɔ vɔ̃ la ƒe ayemɔwo katã, kple ayemɔ siwo wòtsɔ de ame siwo si nyuiwɔwɔ kple dɔmenyonyo le la ƒe susu me subɔm.
Dɔmenyonyo na wo nɔewo medzea abosam ŋu kura o. Edzea agbagba be yeaxe mɔ na wo.
Míaƒe Aƒetɔ xlɔ̃ num be makpɔ nyuie le ame akpa gãtɔ siwo te ɖe ŋunye la ŋu, amesiwo le eme kple amesiwo le egodo siaa, elabena abosam nɔa ŋudzɔ ɣesiaɣi be yeana woade nane si sɔ be woatsɔ kuxia ɖe nye ame si bɔbɔ ɖe anyi wu la me; hã Míaƒe Aƒetɔ gblɔ nam be maxlɔ̃ nu danyewo ɖe ye ta, be abosam do dziku ɖe wo ŋu; gbã, le ŋutifafa kple ɖekawɔwɔ si le JC ƒe dɔmenyonyo me, si mí ame etɔ̃a nɔ ɖekae, eye wòɖoe be yeagbã ŋutifafa ma eye yeatsɔ masɔmasɔ kple mama aƒu gbe ɖe mía dome, si tsi tre ɖe lɔlɔ̃nuwɔwɔ ŋu ale gbegbe, eye medzea Mawu ŋu o ta; be nusi medze abosam ŋu kura o enye, evelia, dɔmenyonunana kple nɔviwo ƒe nuxlɔ̃ame siwo míena mía nɔewo; eye etɔ̃lia, . nɔnɔme kple dzadzraɖo siwo míenɔ wɔwɔm, be míatrɔ ayi amenuveve gbɔ kple Mawu.
Se si dzi woazɔ ɖo le dzeɖoɖo siwo Míaƒe Aƒetɔ de se na Nɔvinyɔnua me.
Nusi Míaƒe Aƒetɔ kafu nam le nye agbe me le nye agbe me be wòaxlɔ̃ num tso abosam ƒe mɔ̃wo ŋue nye esi.
“Le dzeɖoɖowo me la, egblɔ nam, eye le wò nuƒowo katã me la, ƒo nu tso nusiwo hiã kple nusiwo ate ŋu asubɔ nye ŋutikɔkɔe ko ŋu pɛpɛpɛ, .
na dɔmenyonyo kple mía havi ƒe nufiafia. ȃoa nu fũu akpa le nya siwo metsɔ ɖeke le eme o me, vevietɔ le afisiwo nèxɔe se be naneke megblẽ le eŋu o .
Zi ɖoɖoe. Ne wogblɔ nya geɖe le ŋkuwòme la, do wò to ememetɔwo, bɔbɔ ɖokuiwò ɖe ŋkunyeme, eye mègadi be yealé ŋku ɖe eŋu nenye be nuƒoƒoawo nyo alo menyo o, alo nenye be wodo dziku nam alo womedo dziku nam o; ke boŋ tsɔ wo katã ƒu gbe abe ahomya si va yina ene ” .
Nuvɔ̃ aɖeke meli si ŋu woato nyatoƒoe le ne ame le fu kpem o. Mía Aƒetɔ la bua nusianu ŋu ne dzi la katã nye etɔ.
Míaƒe Aƒetɔ na menya, le dzɔdzɔme ƒe nyatoƒoetotowo gome, be abosam bum be mewɔ nuvɔ̃, be naneke megblẽ le eŋu o, elabena ele dzɔdzɔme nu be mato nyatoƒoe.
Egblɔ nam be: "Ne medi la, mate ŋu amenuveve wò kple amenuveve si mena nye ame kɔkɔewo, eye vevietɔ na nye xɔsetakukula, amesiwo, le woƒe vevesese sesẽa titina la, woɖu dzɔdzɔme kple etɔ katã dzi." nyatoƒoetotowo. Womate ŋu awɔe amenuveve tɔxɛ manɔmee o. Ke wò ya, ne ɖe mena amenuveve sia wò, eye nèkpe wò vevesesewo le ɖoɖoezizi me eye nyatoƒoetoto aɖeke tso dzɔdzɔme gbɔ manɔmee la, anye ne abosam ate wò kpɔ be nàwɔ dada dzodzro kple ɖokuidodoɖedzi. Esia tae, vinye, menya nusi nyo na amesiame, le nye amenuvevewo mama gɔ̃ hã me. Nusianu ɖea vi na amesi lɔ̃m. Ne wotsɔ dzi aɖe ɖo anyi bliboe na nye lɔlɔ̃ la, mebua ŋutilã kple susu ƒe fukpekpewo katã, . na hũɖeɖewo katã kple nyatoƒoetoto siwo katã do ƒome kple wo nɔewo siwo ŋutsu si le kukum ƒe agbe ƒe kpododonu hena vɛ: nusiwo katã wobu eye wodzea nye lɔlɔ̃ ŋu. »
Mía Aƒetɔ gblɔ nam be: "Srɔ̃ nye luʋɔ nuteƒewɔlawo, amesiwo mate ŋu atɔ te nyatoƒoetoto siwo nye nɔnɔme si sea veve ɣesiaɣi o: wotsɔa nyatoƒoetoto siawo ƒe xexlẽme nam ɖe nye lɔlɔ̃ dzadzɛ ƒe nuwɔna siwo woƒe dzi dina ɣesiaɣi la teƒe. mawɔ ɖokuinye." Enyo hã be matsɔ dzimetɔtrɔ vavãtɔ ƒe nuwɔnawo akpe ɖe eŋu, siwo ƒo nu tso nye lɔlɔ̃ ŋu. Enye mɔnu si dze ŋutɔ si dzi woato aɖu futɔa dzi. Aʋawɔnu siwo mena wò be nàtsɔ awɔ avu kplii lae nye esi: Kpɔ nyuie eye nàdo gbe ɖa. Mɔ si dzi nàto aɖu dzata sia dzi enye be nàku ɖe ŋunye kple nye lɔlɔ̃ ŋu madzemadzee; be wòatsɔ eƒe dzi blibo kple eƒe luʋɔ blibo akpɔ dzinye be yealɔ̃m bliboe wu, eye wòawɔ ɖeka kple nye lɔlɔ̃ ƒe sedede si tso Mawu gbɔ la, lɔlɔ̃ deblibo na havi. »
Nya si Mía Aƒetɔ gblɔ nam enye si: “Mègavɔ̃ o, vinyenyɔnu, makpe ɖe ŋuwò kple nye amenuveve; gake medi be miawɔ dɔ kplii eye miato eme kple miaƒe ŋusẽ katã. »
§. III.
Nuvɔ̃meʋuʋu ƒe Nyabiasewo. Mawusubɔsubɔ, tso nunɔlawo dzi va ɖo dzimetɔtrɔ ƒe ʋɔnudrɔ̃ƒe. Mawu ƒe dɔmenyonyo kple lɔlɔ̃ na nuvɔ̃wɔla siwo trɔ dzime vavã.
Fofonye, megblɔ nusiwo me meto le nye ememe la ŋuti nuŋlɔɖi na wò, .
(ƒe 106-110)
le nyabiase geɖe siwo wobia tso nuvɔ̃meʋuʋu ŋu ta.
Ne nunɔla aɖeke meli le ku me o la, mehiã be wòaʋu eƒe nuvɔ̃wo me na xexemenunya o, eye mesɔ gɔ̃ hã o.
Meva kpɔ ɖokuinye gbeɖeka le dɔwɔƒe aɖe si me wonɔ nya hem le le nuvɔ̃meʋuʋu ŋu. Wogblɔ nam be: Nɔvinyenyɔnu, ne èle ku me, eye màte ŋu ayi nuvɔ̃meʋuʋu na nunɔla si dzi woda asi ɖo o la, ele be nàʋu eme na xexemenunya, eye nàtsɔ ɖokuibɔbɔ atso wò nuvɔ̃wo nu. Mawu adi be wòadze eŋu, togbɔ be ŋusẽ aɖeke menɔ xexemenunyalawo si be wòana tsɔtsɔke wò o hã. Megbe aɖaŋuɖoɖo sia, hegblɔ be mele be woawɔe kura o: be, le nɔnɔme ma me la, maʋu ɖokuinye na Mawu, eye mabia tsɔtsɔke tso egbɔ kple nye dzi blibo.
Esi mekpɔ be nye ɖeka koe la, metrɔ yi nye ememe le Mawu kple mía dome, eye mebu nuƒo siwo woƒo nam la ŋu. Nusi Mawu na menyae nye esi: Nuwɔna sia menyo kura be woawɔ o, elabena emetsonuwo adze vodada eye woable luʋɔwo. Mawu medi be woabɔbɔ ye ɖokui nenema o. Míaƒe Aƒetɔ gblɔ nam be tso eƒe Hamea ƒe gɔmedzedze vaseɖe fifia la, abosam di be yeatsrɔ̃ nuvɔ̃meʋuʋu si nuteƒewɔlawo wɔna na yeƒe subɔlawo; be, le ema ta la, ezã aɖaŋunu ƒomevi ɖesiaɖe kple alakpanyawo tsɔ na wodze aʋatsodzixɔse me.
Ŋutsu si le kukum ate ŋu agblɔ nusiwo katã hiã be wòatsɔ aɖɔ eƒe ƒomenyawo ɖo, aɖɔ eƒe madzɔmadzɔnyenyewo ɖo, kple bubuawo na exɔlɔ̃ aɖe, eye ele nɛ gɔ̃ hã.
Gake nɔnɔme aɖe si me menɔna le Mawu me eye Mawu da asi ɖe edzi lae nye esi
: le kpɔɖeŋu me, le xɔlɔ̃ eve siwo dɔmenyonyo ƒe ka siwo le Katoliko-xɔse me wɔ ɖeka le gome la, ewɔa nuku na ɖeka le ku me, evɔ mete ŋu xɔ kpekpeɖeŋu aɖeke tso nunɔla nyuiwo gbɔ o; ame dahe sia si le kukum la sena le eɖokui me be yeƒe dzitsinya le vɔvɔ̃m eye wòtsi dzi ɖe ƒomenya geɖe ŋu: ɣemaɣie wòate ŋu, le nusi mekpɔ le Mawu ƒe lɔlɔ̃nu me nu la, aɖe eƒe dzitsinya ƒe nyawo afia exɔlɔ̃ kplikplikpli. Mawu fia esiwo wòate ŋu atsɔ ade asi nɛ la nam
: nyaʋiʋliwo, nya siwo wotsɔ ɖe ɖevi suewo ŋu, gagbugbɔɖoɖo, mlɔeba, zi geɖe la, asitsatsa ɖesiaɖe si me dzitsinya le, eye wòhiã be woake ɖe eŋu kple ame bubuwo; gake nusi Mawu xe mɔ na ŋutsu sia si le kukum enye be maɖoe be yeaʋu yeƒe vodadawo me alo atsɔ nya ɖe ye ɖokui ŋu abe alesi dzimetrɔla awɔ le nunɔla ƒe afɔ nu ene o. Ne efi fi la, mele be wòagblɔ nuvɔ̃ sia ale o, ke boŋ ɖeko wòagblɔ be: Menyi fe geɖe le ame sia tɔgbe ŋu; Meɖe kuku na wò be nàtsɔ nye nyuiwɔwɔ aɖi kɔ nɛ; eye le kpɔɖeŋu me, ne wofi fifi la ɖekae la, ate ŋu agblɔe nɛ eye ele be wòagblɔe, aƒoe ɖe enu be wòatrɔ ava kplii. Ne ame sia ke si le kukum la do vlo ame aɖewo, eye wòto esia me kpe asi ɖe woƒe ŋkɔ gbegblẽ ŋu la, ke ele be wòake ɖe eƒe vodada ŋu na exɔlɔ̃a nenema ke, to tsitretsitsi nɛ be nya si wògblɔ tso ame siawo ŋu la nye alakpa, .
Gake nuvɔ̃ ɣaɣla siwo katã ŋutsu sia si le kukum la wɔ le adzame la, mele be wòaƒo nu tso wo ŋu na exɔlɔ̃ o, alo na xexemenunya aɖeke o, aleke kee wòɖale kɔkɔe o. Ele be wòado dzidzɔ na eɖokui ɖe dzimetɔtrɔ gã aɖe me, aʋu eme ahatsɔ nya ɖe eɖokui ŋu, le eƒe dzi ƒe adzame, na Mawu, eye wòabia tsɔtsɔke, le eƒe luʋɔ ƒe vevesese me, ɖe eƒe agbe me nuvɔ̃wo katã ta, vevietɔ esiwo wòse le eɖokui me be yeɖi fɔ tso ɣemaɣi eƒe nuvɔ̃meʋuʋu mamlɛtɔ kple didi ŋutɔŋutɔ be yeaʋu eme na nunɔla si dzi woda asi ɖo, ne wɔnaa do mo ɖa; eye kple tameɖoɖo kplikpaa sesẽ, ne Mawu gbugbɔe ɖo lãmesẽ me la, be yeatrɔ eƒe agbenɔnɔ, geɖe wu le Mawu ƒe lɔlɔ̃ ta wu tso dzomavɔvɔvɔ̃ me. Mekpɔe le Mawu me be le ame siwo katã kuna le nɔnɔme kɔkɔe siawo me, le xɔse vavãtɔ me la, lɔlɔ̃ kple ŋuɖoɖo ɖe Mawu ƒe nublanuikpɔkpɔwo ŋu, .
Vɔ̃ɖinyenye si ame aɖe awɔ si, le hiahiã gã aɖeke manɔmee la, ɖe eƒe nuvɔ̃ ɣaɣlawo ɖe go na ame bubu.
Mawu na menya vɔ̃ɖinyenye si ame si ɖe eƒe nuvɔ̃ ɣaɣlawo ɖe go na ame bubu, si mehiã boo aɖeke o, abe alesi meɖe eme le etame ene la, awɔ nam. Mesusu be ŋutsu sia si le kukum la wɔ ahasi, si Mawu ɖeɖeko nya; ne eva ke ɖe eŋu na exɔlɔ̃a la, edoa ŋukpee, eye ŋkɔ nyui si le eŋu la buna. Nya si Mawu gblɔ nam enye si: Nuvevi geɖe, eye wògagblẽa nu le ame ŋu wu, ne ame ƒe ŋkɔ bu le ŋukpenanuwɔwɔ me, abe alesi wògblẽa nu le ame havi tɔ ŋu ene. Mawu na menya be yegbe ɖokuibɔbɔ sia; gake nane si ku ɖe ŋukpenya sia ŋue nye esi:
Nɔvinyɔnua tu eƒe nu na ŋutsu mawuvɔ̃la aɖe si ƒo nu tsi tre ɖe nuvɔ̃meʋuʋu ŋu.
Mekpɔ ɖokuinye le dɔwɔƒe aɖe si me ame aɖe si si mawusubɔsubɔ mele o, si lé mawuvɔ̃lawo ƒe gbe ɖe asi la me. Medzudzɔ nunɔla nyuiawo yɔyɔ gbeɖe o, ame aɖeke metsɔ dzideƒo do kplamatse eƒe nyawo o; egblɔ le eƒe nuƒo vɔ̃ɖiwo me be ne yeʋu nuvɔ̃ me na nunɔla siawo ƒomevi la, efia be ŋkɔ nyui si le ye ŋu la bu; be ŋutsu siawo nɔ vodada ƒomevi ɖesiaɖe te abe ame mamlɛawo ene: egblɔ eƒe seselelãmewo eme kɔ, eye wòɖe alesi gbegbe wòle be yeaʋu eme na wo la fia. Emegbe etrɔ eƒe nuƒoa na mawudɔlawo, eye wògblɔ be yeaʋu eme na mawudɔla aɖe, elabena wonye gbɔgbɔme nɔnɔme; edze abe ɖe wòdi be yeado vlo Mawu le esi mena mawudɔlawo mí be míaʋu eme o ene.
Nye amesi kpe fu le nye dzi me esi mese nuƒo mawo tɔgbe la, metso nya me nɛ kple gbe si me dzideƒo le; eye dzonɔameme ma si ŋu nyemate ŋu aɖɔ ɖokuinye ɖo o la nagbɔ agbe, evɔ wònye ŋutikɔkɔe ƒe nyabiase vevietɔ
(ƒe 111-115)
Mawu kple luʋɔwo ƒe ɖeɖekpɔkpɔ ŋuti la, mele egblɔm nɛ bena: Amekae Mawu gblɔ na mawudɔlawo, serafimwo gɔ̃ hã be: Woatsɔ amesiwo ƒe nuvɔ̃wo ke, eye woalé amesiwo ƒe nuvɔ̃wo lé ɖe asi? Mawu na amenuvevem be nyateƒe sẽŋu sia tɔgbe do eƒe nu; eye dzi menɔ eƒo be yeaɖo nya ɖeka pɛ hã ŋu o la, etrɔ eƒe nuƒoƒo.
Nunɔla ƒe bubu, gãnyenye kple mawumeŋusẽ le dzimetɔtrɔ ƒe ʋɔnudrɔ̃ƒe.
Fofonye, le nuvɔ̃meʋuʋu ƒe nyatia me la, nusi dzɔ ɖe dzinye to kekeli si gbɔ dzɔdzɔmetɔ ŋu, alo ne míagblɔe tututu la, to xɔse ƒe akaɖi, si dzi Mawu to klẽ ɖe nye gbɔgbɔ kple nye gɔmesese le eƒe subɔlawo ŋu me lae nye esi. Le nuvɔ̃meʋuʋua wɔɣi la, mekpɔ wo be wotrɔ wozu Mawu, mefia be ŋusẽ sẽŋu si tso Mawu katã gbɔ si Mawu tsɔ de wo de woƒe ʋɔnudrɔ̃ƒe ƒe subɔsubɔdɔa me. Wotsi tre ɖi na mía Aƒetɔ JC ƒe amenyenye nyuie le woƒe ʋɔnudrɔ̃lagã ƒe ʋɔnudrɔ̃ƒe, eye wolé dzɔdzɔenyenye ƒe nudanu kple Mawu ƒe nublanuikpɔkpɔ ɖe asi, be woalé ŋku ɖe nuvɔ̃ siwo katã wose la ŋu ahada wo kpɔ; nusi woyɔna be kɔkɔeƒe la ƒe kpekpeme. Nuka wɔm subɔla dzetugbe siawo le? Woɖea dzimetrɔlawo le dɔ me alo ɖea asi le wo ŋu, le nɔnɔme nyui alo vɔ̃ siwo wokpɔ dze sii alo ke ɖe wo ŋu le wo me nu. Gake, oo nye Mawu! nukunu ka gbegbee nye si mekpɔ ɣemaɣi! Mawu ɖe subɔlawo fiam le tsɔtsɔke ƒe ɣeyiɣia me; wodona tso wo ɖokui me be yewoawɔ nu le Mawu me, to eƒe ŋusẽ katã kple eƒe ŋusẽ si seɖoƒe meli na o me; wotsɔa nu vɔ̃wo kea Mawu; eye abe Mawu ene la, medo ɣli ɣemaɣi le nye ememe be: Oo aɖaŋuɖotakpekpewo kple ame vɔ̃ɖiwo kple mawumavɔ̃lawo ƒe nuƒowo! ʋu ŋku na xɔse la kple katoliko subɔsubɔha la, eye àkpɔ nukunu kple nukunu geɖe ŋutɔ le míaƒe sakramentowo katã kple míaƒe nya ɣaɣla dzeaniwo me
! Míaƒe Aƒetɔ na manya be dukɔ mavɔ̃mawu sia nye dzimaxɔsetɔwo wu Farisitɔwo; wobua kekeli vodadatɔe be viviti, eye viviti nye kekeli.
Tɔtrɔ kpata be Mawu ƒe nyuiwɔwɔ wɔa dɔ le luʋɔwo me le nunɔla ƒe tsɔtsɔke le dzimetɔtrɔ ƒe ʋɔnudrɔ̃ƒea.
Fofonye, nane si ku ɖe nuvɔ̃meʋuʋu ŋu, kple nublanuikpɔkpɔ na dzimetɔtrɔ nyuiwo le dzimetɔtrɔ ƒe ʋɔnudrɔ̃ƒeae nye esi. Yehowa ƒe gbɔgbɔ kplɔm yi to kɔkɔ aɖe dzi; afimae mekpɔ dzobibi aɖe si yɔ fũ kple ati si ƒu ŋutɔ, be woatɔ dzoe. Wodzrae ɖo abe alesi wodzrae ɖo le Nubabla Xoxoa me ene be wòaɖu amesiwo ŋu wowɔ nuvevii. Tete menya le Mawu fofo la me be eƒe dzɔdzɔenyenye ƒe hlɔ̃biabia kple eƒe dziku, si te gbagbã abe dziɖegbe, dzo kple dziɖegbe ene, si kaka ɖe afisia kple afima ƒo xlã ati la. Ɣemaɣi la, míenye ame ʋɛ aɖewo siwo dze klo, eye míedidi tso ati la gbɔ o; míedo míaƒe abɔwo ɖe dzi, míekɔ míaƒe asiwo ɖe dziƒo, eye míenɔ ɣli dom be: Nublanuikpɔkpɔ, Aƒetɔ! nublanuikpɔkpɔ, nye Mawu!
Nye Mawu, míele tsɔtsɔke biam na wò ɖe mía kple wò dukɔ blibo la ta; nublanui na mí! Ku koe míenɔ lalam, si ƒe ɣeyiɣia nye esi Mawu ƒe dziku ƒe dzo si ge ɖe dzodoƒea be wòafiãe le ɣeyiɣi kpui aɖe me la de dzesii, eye míexɔe se be míatsrɔ̃ mí katã le ɣeyiɣi ma tututu me.
Gake, oo Mawu! tɔtrɔ kae nye si! Enumake míekpɔ alẽvi sue aɖe do, si xɔ abe ƒe ɖeka ene, si katã le ɣie, eye ɖi aɖeke mele eŋu o. Edze le dzodoƒea tame, eye wòɖee fia be enye amesi ŋu wowɔ nuvevii le atitsoga la dzi. Enumake dziɖegbe kple ahom la nu tso; míekpɔ ʋɔnudrɔ̃la la ƒe dziku trɔ zu vifofo ƒe dzi ƒe lɔlɔ̃, si tso dziƒo ƒe kɔkɔƒe, abe ŋusẽkpɔɖeamedzi fafɛ ene, eye abe dzo kɔkɔe si me nu nyui aɖeke mele o ene, kaka ɖe dzo si ƒo xlã alẽvi la dzi.
Enumake esi míekpɔ tɔtrɔ gã aɖe si míele mɔ kpɔm na boo o la, míese ŋutifafa vivi aɖe, dzidzɔ vivi aɖe, kple akɔfafa gã aɖe le míaƒe dziwo me.
Eyata meƒo nu na Mawu gblɔ nɛ bena: Nye Mawu! nukae nu siawo katã fia? Míesusu be míebu, eye kasia wò nyuiwɔwɔ kple wò nublanuikpɔkpɔ ɖu wò dzɔdzɔenyenye dzi. Mawu ɖo eŋu nam be: “Nuvɔ̃wɔlawo ƒe nuvlowɔwɔwo lia nye fiazikpui dzi, eye magblẽ nu sia nu le nye dzɔdzɔenyenye me, negbe ɖe alẽvi fatu, si do ɖe ati sia dzi, kple amesi ƒe nyonyo ta.” wowɔ ɖeka kple eƒe dzedzeme kple eƒe vɔsa si nye dzi geɖe siwo trɔ dzime, siwo bɔbɔ wo ɖokui eye wotrɔ dzime vavã, siwo, le Fia Dawid ƒe kpɔɖeŋu nu la, wokpɔa wo ɖokui le dzimetɔtrɔ ƒe ʋɔnudrɔ̃ƒea; abe amesiwo ŋu wowɔ nuvevii siwo le klalo be yewoakpe fu ahatɔ dzo wo ɖe nye lɔlɔ̃ ta ene. Enumake vinyea va kpe ɖe wo ŋu to nunɔla siwo ɖe asi le wo ŋu ƒe subɔsubɔdɔa dzi. Tɔtrɔ kpata sia si nèkpɔ la dzɔna le dzimetɔtrɔ ƒe ʋɔnudrɔ̃ƒe le dzi siwo, dzimetɔtrɔ vavãtɔ, di be yewoatrɔ dzime la me. Yehowa gblɔ kpee be miekpɔe be nye dziɖegbewo le titim tso afisia kple afima ƒo xlã atiawo; aleae mewɔa aʋa kple nuvɔ̃wɔlawo. Medoa vɔvɔ̃ na wo, mena wovɔ̃na, woʋuʋuna eye woʋuʋuna; Mena nye dzikedzowo kple nye dziɖegbewo ɖina le woƒe dzi ƒe gogloƒe, eye megblɔna na wo be ne womewɔ dzimetɔtrɔ kaba o la, wo katã woatsrɔ̃. Nyemetsɔa nye dzikedzo ƒua gbe ɖe wo dzi zi ɖeka o; wokpɔa nye dziku ƒe aŋutrɔwo le dzodzom le tsatsam, eye melalana be makpɔe ɖa be woatrɔ hã ɣlidodo be woakpɔ nublanuikpɔkpɔ. »
Nuvɔ̃meʋuʋu ka ƒomevie wòle be nuvɔ̃wɔla ŋukpetɔ si mate ŋu axɔ nunɔla si dzi woda asi ɖo o nawɔ le ku ƒe ʋɔtru nu.
Fofo, nuvɔ̃meʋuʋu ƒomevi bubu si Mawu na menya na nuvɔ̃wɔla siwo tsɔ wo ɖokui na lae nye esi
(ƒe 116-120)
le woƒe agbenɔɣi na nuvlowɔwɔ ƒomevi ɖesiaɖe si ta dukɔa do dziku ɖo. Ne nuvɔ̃wɔla sia tɔgbe kpɔ eɖokui, le ku ƒe nuwuwu, kpekpeɖeŋu aɖeke manɔmee tso nunɔla si dzi woda asi ɖo gbɔ o, eye Mawu ƒe nublanuikpɔkpɔ dzadzɛ ƒe amenuveve tɔxɛ aɖe ka asi eŋu la, ele be wòado dzidzɔ na eɖokui ɖe dzimetɔtrɔ vevie me, eye wòalé blanui vevie ɖe eta nuvlowɔwɔ siwo katã vuvu eƒe dzi; eye le alesi manya wɔ be wòate ŋu aʋu nuvɔ̃ me na nunɔla o ta la, ele be, abe alesi Mawu na menyae ene, naɖe eƒe nuvɔ̃meʋuʋu le dutoƒo ale: Aƒo ame gbogbo aɖewo nu ƒu, siwo nye ŋutsuwo kple nyɔnuwo, ƒe ɖesiaɖe me tɔwo, kple le ŋgɔgbe la, woabɔbɔ wo ɖokui kple woƒe ŋutilã ɖe anyigba; ne mate ŋui o la, le dzi kple susu me ya teti. Le nɔnɔme sia me, esi wòɖoe be yeaʋu eme na Fofo Ŋusẽkatãtɔ la, ke menye na nuwɔwɔ siwo ƒo xlãe o, . eye xɔse ƒe gbɔgbɔ na wògbɔ agbe, eye wòtu eɖokui ɖe JC ƒe dzedzeme dzi, kple Sɔlemeha la ƒe gbɔgbɔ dzi la, ele be wòagblɔ sesĩe be: Meʋua ɖokuinye me na Mawu, Fofo Ŋusẽkatãtɔ la; Metsoa ɖokuinye nu le nye agbe me nuvlowɔwɔwo katã ta, le dziƒo kple anyigba ŋkume, kple ame siwo katã sea nye nyawo la ŋkume. Meɖe kuku na wo be woado gbe ɖa na Mawu ɖe tanye. Emegbe ele be wòaɖe nuvlowɔwɔ siwo katã wòwɔ le dutoƒo le eƒe agbe me, gãtɔ kekeake gɔ̃ hã, me, alesi wòate ŋui, le amesiwo nɔ afima ƒe ŋkume, atsɔ axe ŋukpenya siwo katã wòwɔ la teƒe le dutoƒo, eye wòagbugbɔ nu gbegblẽ siwo katã wòwɔ la aɖo eteƒe esi kplɔe ɖo. Esiae nye nusi Mawu na menya: Mele be nuvɔ̃wɔla sia, le eƒe nuvɔ̃meʋuʋu me la, nabu tameɖoɖoa, alo susu si nye be Mawu ɖeɖeko ŋue wòʋua eme hetsɔa nya ɖe eɖokui ŋu o. ,
Ne ame dahe sia si le kukum, esi wòɖi kɔ na nusiwo katã wòate ŋui nɛ vɔ la, zã ŋkeke ʋɛawo, eye ɖewohĩ gaƒoƒo ʋɛ siwo susɔ nɛ, tsɔ le tsɔtsɔke biam tso Mawu gbɔ ɣesiaɣi, le dzimetɔtrɔ vevie ƒe aɖatsiwo me la, menya le Mawu me be togbɔ be eƒe agbe vɔ̃ɖi la, ele be wòakpɔ mɔ na Aƒetɔ la ƒe nublanuikpɔkpɔ, eye be Mawu atsɔe akee to JC ƒe dzedzeme dzi Ẽ, Mawu abu eƒe nuvɔ̃meʋuʋu le dutoƒo ŋu; axɔe, esime wòanye mama gãtɔ kekeake, nenye be le eƒe nuvɔ̃meʋuʋu si katã wògblɔ me la, ewɔ nusiwo katã Sɔlemeha la bia la, ewɔ nusiwo katã wòhe ɖe megbe kple nusiwo woatsɔ axe fe ɖe eta.
§. IV.
Xexemetɔ gbogbo aɖewo siwo le du dzi yina dzomavɔ me gbesiagbe. Dzimetɔtrɔ ƒe amenuveve yeye siwo Mawu naa nuvɔ̃wɔlawo, ƒo wo katã ta to nuxlɔ̃ame nana wo me
eƒe ʋɔnudɔdrɔ̃ gogo. Xexemetɔwo ƒe ku si me dzimetɔtrɔ mele o.
Ate ŋu adzɔ be le xexeame la, ame aɖewo li siwo menye xexeametɔwo bliboe alo Kristotɔ nyuiwo kura o: le kpɔɖeŋu me, ame aɖe si lɔ̃a xexeame ƒe vivisesewo vevie la aɖo to mawunya aɖe , ɣeaɖewoɣi la, nuxexlẽ nyui aɖe; anye nuvɔ̃meʋuʋula nyui aɖe hã si afia mɔ si dzi wòato akpɔ ɖeɖe. Ame sia kpɔnɛ be yele fi ƒom ye ɖokui ne eyi edzi le xexeame yome tim le eƒe nugbɔmewɔwɔwo me. Dzodzo le xexeame keŋkeŋ evɔ matrɔ ayi edzi ahado gbe nɛ mamlɛtɔ o la manya wɔ nɛ o. Ah! nukae amewo agblɔ, egblɔ na eɖokui be, nukae amewo agblɔ, ne nyemegatrɔ yi bɔl la gbɔ o, eye ne womegakpɔm le nukokoedonamela la me o? Nya siwo amewo agblɔ tso eŋu kple amegbetɔ ƒe bubudede eŋu la xe mɔ nɛ; ekpɔa nɔnɔme aɖe si me wòtrɔna ɖo; ɣeaɖewoɣi koe ayi xexeame, eye ne meyi o ko yi afima zi etɔ̃ alo zi ene pɛ ko le ƒea me, azi ɖoɖoe na xexeame, gake atsɔ nusiwo ku ɖe xexeame ŋu kple lɔlɔ̃ si le esi ɖe eƒe dzi me ɣesiaɣi. Ayi nuvɔ̃meʋuʋu gbɔ; nuvɔ̃meʋuʋula la, esi wòkpɔ be ame sia ɖe yeƒe sasrãkpɔwo dzi kpɔtɔ ŋutɔ le xexeame ta la, exɔe se be enyo be yele ʋuʋum le eŋu, eye be yeƒe dzi di be yeaɖe ye ɖokui ɖa tso egbɔ. Enaa tsɔtsɔkee eye wòkplɔnɛ yia nuɖuɖu kple nunono me. Wobua eŋu be enye Kristotɔ luʋɔ vavã si wɔa dɔ tso eƒe ɖeɖekpɔkpɔ ŋu alo di be yeawɔe. Gake nublanuitɔe la! Nyateƒee! Megblẽe ɖe Mawu ƒe ʋɔnudɔdrɔ̃ si me be wòatso nya me le nusi ava dzɔ ŋu. nuvɔ̃meʋuʋula la, esi wòkpɔ be ame sia ɖe yeƒe sasrãkpɔwo dzi kpɔtɔ ŋutɔ le xexeame ta la, exɔe se be enyo be yele ʋuʋum le eŋu, eye be yeƒe dzi di be yeaɖe ye ɖokui ɖa tso egbɔ. Enaa tsɔtsɔkee eye wòkplɔnɛ yia nuɖuɖu kple nunono me. Wobua eŋu be enye Kristotɔ luʋɔ vavã si wɔa dɔ tso eƒe ɖeɖekpɔkpɔ ŋu alo di be yeawɔe. Gake nublanuitɔe la! Nyateƒee! Megblẽe ɖe Mawu ƒe ʋɔnudɔdrɔ̃ si me be wòatso nya me le nusi ava dzɔ ŋu. nuvɔ̃meʋuʋula la, esi wòkpɔ be ame sia ɖe yeƒe sasrãkpɔwo dzi kpɔtɔ ŋutɔ le xexeame ta la, exɔe se be enyo be yele ʋuʋum le eŋu, eye be yeƒe dzi di be yeaɖe ye ɖokui ɖa tso egbɔ. Enaa tsɔtsɔkee eye wòkplɔnɛ yia nuɖuɖu kple nunono me. Wobua eŋu be enye Kristotɔ luʋɔ vavã si wɔa dɔ tso eƒe ɖeɖekpɔkpɔ ŋu alo di be yeawɔe. Gake nublanuitɔe la! Nyateƒee! Megblẽe ɖe Mawu ƒe ʋɔnudɔdrɔ̃ si me be wòatso nya me le nusi ava dzɔ ŋu.
Lã siwo tsi tre ɖi na amesiwo lɔ̃a anyigba ƒe nunɔamesiwo ɖeɖeko ƒe ŋutega.
Aƒetɔ la kplɔm yi gbedadaƒo gã aɖe si me lãnyiƒe nyuiwo kple sɔ, tedzi kple tedzi gbogbo aɖewo nɔ, siwo ɖua gbe heɖua gbe abe ɖe wole eɖum ene. Metsi dzi ɖe nusi ema fia ŋu. Mawu na menya be le lã siawo ƒe nɔnɔmetata te la, woɖe anyigba ƒe ŋuklẽlawo fia, amesiwo le woƒe dzodzrowo me la, abe lã wɔadã mawo siwo ɖua gbe ene, wotsɔa wo ɖokui léna ɖe anyigba ɖeɖeko ŋu, eye wotsɔa sika kple klosalo ƒoa ƒui agbe ma ke si mekpɔ le lã mawo siwo ɖua gbe la me.
Tsɔtsrɔ̃ ƒe mɔ gbadza; ame gbogbo aɖewo siwo zɔna yia afima.
Le ŋutega sia megbe la, Mawu kplɔm to mɔ sue siwo woƒo, le mɔ gã aɖe si me wode se nam be nyemage ɖe eme o la ƒe go kemɛ dzi. Woxe mɔ nam
le goa dzi be mana makpɔ amesiwo va yina ahabu wo ŋu. Enye mɔ nyui aɖe ŋutɔ, si lolo wu mɔ dzrowo, eye wotue nyuie wu sã; enɔ dzɔdzɔe, do aɖeke menɔ eme o, kɔkɔme aɖeke menɔ eme o, kpe gbadzɛ aɖeke menɔ eme o, alo naneke si ate ŋu ana afɔa nakli nu o. Dzidzɔ koe wònye na dzɔdzɔme be woazɔ mɔ sia. Nye, amesi wonana mezɔa mɔ sue siwo dzi ŋùwo kple ŋùwo yɔa zi geɖe dzi la, mebia be mato mɔ sia dzi. Ame si subɔ abe nye mɔfiala ene la ɖo eŋu nam be: ènyaa
(ƒe 121-125)
nyuie afikae wòkplɔa ame yia? Ekplɔa ame yia dzomavɔ me; woyɔe be mɔ kɔkɔ si keke; eye mɔ si kplɔa ame yia Paradiso me lae nye mɔ xaxɛ si dzi ŋùwo kple ŋùwo kaka ɖo.
Le ɣeyiɣi ma ke me la, mekpɔ ameha gã aɖe si va yina, kple ŋutsu kple nyɔnu siaa ƒe tɔtɔ gã aɖe, tasiaɖamwo, tasiaɖamwo, kple tasiaɖam ƒomevi ɖesiaɖe siwo amegbetɔ ate ŋu azã hena mɔzɔzɔ. Ame aɖewo nɔ sɔ dzi; wo dometɔ akpa gãtɔ nɔ afɔ zɔm; wosɔ gbɔ ale gbegbe be mɔa yɔ fũ kple wo; Amewo koe mekpɔ. Dukɔwo katã, dɔwɔɖui ɖesiaɖe, kple ƒe ɖesiaɖe kloe dometɔ aɖewo nɔ anyi. Nunɔlawo, saɖagaxɔmenɔlawo, nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo, kple ɖevi siwo xɔ tso ƒe enyi va ɖo ewo gɔ̃ hã nɔ afima. Wode dzesi ame dahewo le afima, gake le xexlẽme sue aɖe me, wosɔ kple nunɔla ʋɛawo wu alo wu nenema. Ameha wɔnublanui sia ƒe akpa gãtɔ nye kesinɔtɔwo, xexemetɔwo kple hadomenuwɔlawo, le amesiwo katã lé ɖe wo nɔewo ŋu le dzi kple gbɔgbɔ me kpuie me.
Woƒe mɔe nye esi: tasiaɖamawo kple ʋua me dɔwɔlawo katã zɔ du sesĩe ale gbegbe be wowɔ toɣliɖeɖe dziŋɔ aɖe. Amesiwo nɔ sɔ dzi ƒu du gbɔgbɔtsixetsixe; ame siwo zɔ afɔ la zɔ kple woƒe ŋusẽ katã. Mɔ̃ siawo katã klẽ abe alesi wòle le xexeame ene. Mekpɔ atsyɔ̃ɖoɖo wɔnuku aɖe do, tasiaɖamwo nɔ ŋgɔgbe kple megbe, eye le tasiaɖam siawo xa la, ame geɖe, xexeame tɔ le woƒe awudodo ƒe atsyɔ̃ɖoɖo me, eye wole ŋgɔ yim kple atsyɔ̃ɖoɖo ma ke si wotsɔ yia bɔlwo kple takpekpewo me. Ewɔ nukpɔkpɔ dzeani aɖe, eye woƒe ameha la xɔ mɔ bliboa kloe. Nusiwo le keklẽm koe míekpɔ le wo katã dome
gomekpɔkpɔ le eme; gake ame siwo menye xexemetɔwo alo xexemetɔwo o koe kpɔ wo.
Mebia be amekawoe nye ame siawo, eye afikae wonɔ du ƒum sesĩe nenema gbegbe ɖo? Míaƒe Aƒetɔ gblɔ nam be ame siawo le du dzi yina dzomavɔ me; be edze abe, be woakpɔ xexemevi siawo le nu wɔm le woƒe agbenɔɣi, eye woakpɔ wo woaƒu du le xexeame ƒe vivisese siwo kplɔa ame yia dzomavɔ me yome ene, be wowɔa kaba ƒua du yia woƒe dzɔgbevɔ̃e gbɔ, abe ɖe wole vɔvɔ̃m be yewomanɔ afima o ene.va ɖo kpuie sɔ gbɔ, alo abe ɖe wole vɔvɔ̃m be dzomavɔ le sisim le yewo si ene.
Aƒetɔ la gblɔ kpee be: "Mefia funyafunya siwo le wo lalam le dzo dziŋɔ sia me la wò: ɖe nède dzesii le mɔ gã sia nu be nuvɔ̃wɔlawo katã yia mɔ ɖeka dzia? Miekpɔ ɖeka trɔ gbɔ tso dzomavɔ me kpɔ o; gake wo katã woyia afima evɔ wometrɔna yia afima o. »
Amenuveve yeye siwo Míaƒe Aƒetɔ naa xexeame be woakpɔ luʋɔwo ta be woagage ɖe dzomavɔ me o.
Esiae Aƒetɔ la gblɔ nam be: “Mena amenuveve yeyewo xexeame, xexemetɔwo kple nye dukɔ blibo la, be woaɖe wo tso nye tohehewo ƒe dziku me, eyata mena ŋutega geɖewo mi, be nye. ” meɖe nu geɖewo fia mi, eye be metia mi be miata nusiawo katã bena nye Hamea nanyae; susu siawo tae mezi dziwò be nàna woaŋlɔe ɖo. »
Nɔvinyɔnu si Mawu tia, tso eƒe ɖevime ke, be wòaxlɔ̃ nu nuvɔ̃wɔlawo tso ʋɔnudɔdrɔ̃ bliboa ƒe tete ŋu .
“Metia wò tso wò ɖevime ke, eye le nuvɔ̃wɔlawo ŋu bubu ta, bena maxe mɔ na ameha siwo gena ɖe dzomavɔ me gbesiagbe. Ame aɖewo li siwo awɔ nuku na wo le nusiwo katã meɖe gbeƒãe na wo, kple nuxlɔ̃ame siwo menana wo la me. Migana wòawɔ nuku na wo o; nuxlɔ̃ame bubu aɖe gali enye si: ʋɔnudɔdrɔ̃ bliboa gogo, eye nye ŋkeke gã la gbɔna. Metsɔa nuxlɔ̃ame siawo naa nuvɔ̃wɔlawo ale be woatrɔ dzime, eye susu sia tae meta esia ɖo. Eya ta megagblɔ na mi ake be: Ẽ, ʋɔnudɔdrɔ̃ la gogo; Nyateƒee! baba! Nyateƒee! Dzɔgbevɔ̃e ka gbegbee nye si wònye le eƒe tete ɖe eŋu me! Vi geɖe ŋutɔe atsrɔ̃ hafi woadzi wo! Aleke gbegbee ku agbã sɔhɛ siwo nye vidzinu evea siaa le woƒe mɔzɔzɔa titina! Vidzĩ siwo le no me atsrɔ̃ kple wo dada. Ekema baba na xexemetɔwo, baba na agbe gbegblẽtɔwo, mlɔeba baba na nuvɔ̃wɔla siwo katã aganɔ nuvɔ̃ me evɔ womewɔ dzimetɔtrɔ o! »
Ne Mía Aƒetɔ gblɔ be ʋɔnudɔdrɔ̃ gogo la, efia be nusianu gogo le Mawu ŋkume; eye ne egblɔ be yeƒe ŋkeke gã la gbɔna la, menye ɖe wòle vava ge kpuie nenema o; gake nusi menya le Mawu me tso ʋɔnudɔdrɔ̃ mamlɛtɔ ŋue nye esi.
Mekpɔ ɖokuinye le Mawu ŋkume. Mese gbe aɖe si ɖi dziɖegbe nɔ gbɔgblɔm be: Baba, baba, baba na ƒe alafa si va yi! Mese egɔme, to gbe sesẽ sia dzi, be dzɔgbevɔ̃e siawo nye esiwo ava ɖo ʋɔnudɔdrɔ̃a ƒe teteƒewo, kple ʋɔnudɔdrɔ̃a ŋutɔ gbɔ. Nyemegblɔ nya ɖeka pɛ hã o; eye esi Aƒetɔ la na menyae be ame aɖeke le anyigba dzi manya ŋkeke alo ƒe si me amegbetɔvi la aɖi va anyigba dzi adrɔ̃ ʋɔnu amewo katã o la, nyemegabia azɔ o.
Nɔvinyɔnua drɔ̃a ʋɔnu, le Mawu ƒe kekeli nu, le ɣeyiɣi si me ʋɔnudɔdrɔ̃ si woadrɔ̃ le xexeame katã kloe la ava.
Gake nusi Mawu di be makpɔ le yeƒe kekeli me enye si. Medze ŋkuléle ɖe Mawu ƒe kekeli me gɔme le ƒe alafa si dze egɔme le ƒe 1800 me; Mekpɔe to kekeli sia dzi be ʋɔnudɔdrɔ̃a menɔ afima o, eye be manye ƒe alafa si va yi o. Mebu, le kekeli sia ke ƒe nutsyɔnu te, ƒe alafa 1900, vaseɖe eƒe nuwuwu lɔƒo, .
(ƒe 126-130)
be woakpɔe le mɔ nyuitɔ nu be anye mamlɛtɔ hã. Míaƒe Aƒetɔ na menyam, eye le ɣeyiɣi ma ke me la, ena ɖikeke menɔ menye nenye be anye ƒe alafa 1900 ƒe nuwuwu, alo le ƒe 2000. Gake nusi mekpɔe nye be ne ʋɔnudɔdrɔ̃a va le ƒe alafa 1900 me , nuwuwu lɔƒo koe ava; eye be ne ƒe alafa sia va yi la, ƒe 2000 tɔ mava yi ne meva o, abe alesi mekpɔe le Mawu ƒe kekeli me ene.
Nuvɔ̃wɔla siwo dzi ʋɔnudɔdrɔ̃a ƒe gbeƒãɖeɖe makpɔ ŋusẽ boo aɖeke ɖo o, elabena egakpɔtɔ le adzɔge ʋĩi la, wogayɔ wo, to Nɔvinyɔnu la dzi, le woƒe kuɣi si gogo wu la me.
Nuvɔ̃wɔlawo afa akɔ na wo ɖokui, esi wokpɔe be ʋɔnudɔdrɔ̃ gakpɔtɔ le adzɔge vie ene, eye woagblɔ be: míakpɔ ɣeyiɣi mawo o; woaɖe mí tso dzɔgbevɔ̃e siwo wòle be wòado ŋgɔ na wo la me. Nuvɔ̃wɔla dzɔgbevɔ̃etɔ dahe siwo mebua dzɔgbevɔ̃e mavɔwo ŋu kura o, eye amesiwo vɔ̃na na ɣeyiɣi ƒe tɔwo ale gbegbe, baba! ne èku hafi dzudzɔ xexeame ƒe vivisesewo, eye hafi nàʋu eme nyuie la, mɔkpɔkpɔ kae ate ŋu anɔ asiwò le ku me? Menye xexeame kple nuvɔ̃e nèle dzodzom o, ke boŋ xexeame kple nuvɔ̃e le dzodzom le ŋuwò. Le ɣeyiɣi sia me la, èsena le ɖokuiwò me, nyateƒee, be lɔlɔ̃ kple vivisese si le yeƒe dzi me la le vɔvɔm hele bubum. Gake ɖe wòtso dzimetɔtrɔ vevie ta? Mawu ƒe lɔlɔ̃ tae? Ao. Nuxaxa sia tsoa ku ƒe ŋɔdzidoname si nuvɔ̃wɔlawo kpɔna be ele tetem ɖe eŋu togbɔ be woawo ŋutɔwo hã. Elabena ɣemaɣi la, mɔkpɔkpɔ buna be yewoate ŋu aɖi kɔ na yewoƒe vivisesewo tso fifia dzi, eye ŋkuɖoɖo vivisese siawo siwo va yi dzie nana wogena ɖe mɔkpɔkpɔbuɖeame me. Nusianu si wokpɔna le anyigba dzi la sɔ be woatsɔ dziku ade woƒe dzi me ko, elabena nusianu va zua esi dze ŋgᴐ.
Hadomegbenɔnɔ ŋuti nunyala aɖe si le eƒe ku ƒe aba dzi ƒe nɔnɔmetata.
Ðe wòanye hadomenuwɔla, dɔnɔa xɔlɔ̃ vevi aɖe, kple eƒe kpeɖeŋutɔ, alo xɔlɔ̃ sia ƒomevi gɔ̃ hã, siwo ava ƒo xlã ŋutsu dahe sia si le kukum ƒe aba be yewoafa akɔ nɛa? Gake gbe si woléna ɖe asi le wo xɔlɔ̃ dahe la ŋue nye esi: Wogblɔna be mele be míaƒo nu tso ku ŋu nɛ o, alo axlɔ̃ nui be ele kukum o, elabena ema alé blanui akpa. Esiae dzɔna, eye wodoa fiƒodegbe sia ɖe ƒometɔ kplikplikpliwo gɔ̃ hã dome. Nyateƒee! mehiã be woaxlɔ̃ nui be ele kukum o, esenɛ le eɖokui me nyuie ŋutɔ. Eyata ele be míado dzidzɔ na ame dahe sia si le kukum, ele be míagbugbɔe awɔ. Eyata woyina ɖaƒoa nu kplii ɖekaɖeka tso nusi wonya be ena wòkpɔ dzidzɔ le eƒe agbe me ŋu, tso bɔlƒoƒo, kplɔ̃ɖoƒewo, kpuie ko la, nusianu si susu me, alo ne míagblɔe tututu la, gbɔgbɔ vɔ̃a, doa susu ɖa na wo ŋu. Le ŋutsu sia si le kukum gome la, vivisese siwo katã... wogblɔna nɛ be yi gbogbo aɖewoe wotsɔ ƒua gbe ɖe eƒe dzi me; vevesese si wòsena la metsoa dzimetɔtrɔ vevie ɖe nuvɔ̃ siwo wòwɔ ta o, ke boŋ vevesese ɖe xexe si me wòle dzodzom le ƒe vivisesewo ta. Ne eƒe ŋusẽ do kpo nu, eye gbɔdzɔgbɔdzɔ xɔ edzi la, edzea ku ƒe kpododonuwo sese enuenu; eƒe ta tɔtɔ, eye wògblɔa nya ʋɛ aɖewo siwo mete ŋu gblɔna kura o. Eyata exɔlɔ̃wo kple dukɔmeviwo katã gblẽe ɖi eye womegatrɔna gbɔna o edzea ku ƒe gbɔdzɔgbɔdzɔwo sese enuenu; eƒe ta tɔtɔ, eye wògblɔa nya ʋɛ aɖewo siwo mete ŋu gblɔna kura o. Eyata exɔlɔ̃wo kple dukɔmeviwo katã gblẽe ɖi eye womegatrɔna gbɔna o edzea ku ƒe gbɔdzɔgbɔdzɔwo sese enuenu; eƒe ta tɔtɔ, eye wògblɔa nya ʋɛ aɖewo siwo mete ŋu gblɔna kura o. Eyata exɔlɔ̃wo kple dukɔmeviwo katã gblẽe ɖi eye womegatrɔna gbɔna o gawu.
Dzilawo dɔ ame be wòayɔ nunɔla aɖe be wòaʋu eme, gake Aƒetɔ la ƒe subɔla ɖe nya aɖewo tso eme, siwo gɔmesese sesẽ nɛ ŋutɔ; mlɔeba la, ewɔa dzimetɔtrɔ ƒe nuwɔna aɖe, si nunɔla la na wògblɔnɛ alesi wòate ŋui; emegbe esi wòle vɔvɔ̃m be yeato eme la, enaa tsɔtsɔke kple nuɖuɖu vivii, sakrament mamlɛ siwo nye gbɔdzɔe kple akɔfafa
luʋɔ siwo trɔ dzime, gake wova zua eyama, kple nuvɔ̃wɔla siwo ɖi eyama, xaxa kple mɔkpɔkpɔbuɖeame koe.
Mɔkpɔkpɔbuɖeame le nuvɔ̃wɔla si le kukum la ŋu.
Mɔkpɔkpɔbuɖeame sia dzea egɔme tso nunɔla si va ɖe gbeƒã Mawu ƒe nya la nɛ la kpɔkpɔ me. Subɔla sia dina be yeatsɔ xɔse, Mawu ƒe lɔlɔ̃, mɔkpɔkpɔ ɖe eƒe nublanuikpɔkpɔwo me, kple dzimetɔtrɔ vevie ade yeƒe susu kple dzi me. Gake nublanuitɔe la! menye ema dometɔ aɖekee wònye o; esia to vovo kura na ema. Ame si le kukum la dzea eƒe dzomavɔ gɔme tso ɣeyiɣi sia me kple mɔkpɔkpɔbuɖeame ƒe dziku si vɔvɔ̃ si dzea aglã ɖe eƒe sidzenuwo ŋu ɖe lɔlɔ̃nya ɖeka si tso Mawu gbɔ la gagbɔa agbe, elabena ekpɔa le eɖokui me be yeƒe dzitsinya yɔ fũ kple nuvlowɔwɔwo katã, si bu fɔe dzɔgbevɔ̃e mavɔ; edze abe esea gbɔgbɔ vɔ̃ siwo ƒo xlã eƒe aba, siwo tsoa enu, eye wonana wònyaa nuvɔ̃ siwo ŋu mebu kpɔ o la hekpɔa wo vie ene. Edze nɛ be wole eƒe nuvlowɔla luʋɔ, si nye wo tɔ, lalam be...
Zi geɖe la, ne luʋɔa le dodom le ŋutilãa me ko hafi gbɔgbɔ vɔ̃wo ƒe tete ɖe ame ŋu dziŋɔ siawo dzɔna; emegbe abosam tsɔa eƒe aɖi gãtɔ kekeake ƒua gbe ɖe eŋu be wòagatrɔ ayi Mawu gbɔ o. Naneke kloe megasusɔ na ame dahe sia si le kukum, le eƒe nuxaxawo dome o negbe hũɖeɖe ko: edzea agbagba be yeafɔ ye ɖokui ɖe tsitre na yeƒe Mawu; ke, nuka gblɔm mele? Nyateƒee! meganye eƒe Mawu o; enye Mawu hlɔ̃biala si tsɔ eƒe dzɔdzɔenyenye ƒe dziɖegbewo kple ɣlidodowo ɖe eŋu, eye wòle klalo be yeabu fɔe!
Luʋɔ dahe! ameka gbɔe nàto, esi wònye be kpekpeɖeŋu kple kpekpeɖeŋu ɖesiaɖe ŋlɔla gblẽ wò ɖi ta? Ŋutsu sia si le kukum la kpɔe be atike aɖeke megali na yeƒe nubuname o, eye abe ɖe womeƒo fi de ye o ene la, egaƒo fi de eɖokui geɖe wu: egena ɖe fuléle kple fuléle Mawu ŋutɔ me, eye abe gbɔgbɔ vɔ̃wo ene la, egblɔa busunya ɖe eŋu eyama, eye ne mate ŋu awɔe kple nu o la, ewɔnɛ tso dzi me. Le mɔkpɔkpɔbuɖeame me la, egbugbɔa eɖokui nana
(ƒe 131-135)
gbɔgbɔ vɔ̃, eye wòlɔ̃ be yeaxɔ yeƒe luʋɔ ne edo tso yeƒe kukua me; etsɔ eɖokui na nɛ be wòanɔ egbɔ tegbee le dzomavɔ me.
Luʋɔ dahe sia ƒe gaƒoƒo de; ɣeyiɣi aɖeke megali nɛ o, mɔkpɔkpɔ megali o, nublanuikpɔkpɔ megali o. Edo go tso eƒe ŋutilã me le dzimetɔtrɔ mamlɛtɔ me, eye gbɔgbɔ vɔ̃wo tsɔe yi Ʋɔnudrɔ̃la dziɖula la ŋkume, eye wògblɔ nɛ kple gbe si ɖi dziɖegbe be: Te ɖa le gbɔnye; yi dzo mavɔ, si wodzra ɖo na gbɔgbɔ vɔ̃wo kple amesiwo subɔ wo la gbɔ.
Nɔvinyɔnua le dzi dem ƒo na nuvɔ̃wɔlawo vevie be woawɔ kpɔɖeŋu sia ŋudɔ eye womagalala ku natrɔ dzime o.
Bu eŋu kpɔ azɔ, xexeme luʋɔwo, kple mi nuvɔ̃wɔla siwo ku ɖe miaƒe nuvlowɔwɔ ƒe dzodzrowo ŋu, eye mienɔa agbe le dzimetɔtrɔ me, mide ŋugble le nu siawo katã ŋu eye mide ŋugble le wo ŋu. Èfaa akɔ na ɖokuiwò le peccavi nyui aɖe dzi le ku ƒe gaƒoƒo me; ku va, eye peccavi nyui la , afikae wòle? Ðe màte ŋu aku abe ame siwo wogbe ene, abe ame dahe ma si le kukum si ƒe nuwuwu wɔnublanui si ŋu meƒo nu tsoe na wò teti koe nye ema ene oa? Ah! lebenɛ! ne èle agbe abe amesiwo wogbe ene la, èdea afɔku me be yeaku abe amesiwo wogbe ene, eye be, le Mawu ƒe ʋɔnudɔdrɔ̃ me la, tohehe ma ke si ƒo amesiwo wogbe la axɔ.
Afikae akɔfafa si le asiwò fifia, be mènye dzesi dziŋɔ siwo wòle be wòado ŋgɔ na ʋɔnudɔdrɔ̃ bliboa ƒe ɖasefo o la le? Nyateƒee
! èka ɖe wò ɖeɖekpɔkpɔ dzi wua? ɖe nèle dedie wu tso dzɔgbevɔ̃e dziŋɔ siwo ado ŋgɔ na ʋɔnudɔdrɔ̃ sia si le amewo katã si la mea? Bu vɔvɔ̃ kple dɔléle siwo le ame dahe sia si le kukum ŋu kpɔ: hekpe ɖe eƒe ememe vevesese siwo ŋu meƒo nu tsoe, eye gbɔgbɔ vɔ̃wo kpɔkpɔ hena vɛ nɛ ŋu la, ekpɔa exɔlɔ̃ veviwo kple ƒometɔwo katã le gota. , siwo gblẽa ɖi e; xexeame gã sia katã, eƒe vivisesewo katã, ŋkeke ƒe kekeli gɔ̃ hã, nu yina, eye eƒe ŋku siwo do viviti la ɖea viviti ɣi aɖe ko fianae: megate ŋu ƒoa nu kple ame aɖeke o; eƒe to gɔ̃ hã megate ŋu sea nu o. Nyateƒee! gblɔ nam, afɔku siawo katã, dzɔgbevɔ̃e siawo katã, siwo wɔ ɖeka le ame ɖeka me, ɖe womexɔ asi oa alo ɖe womevɔ̃ɖi wu esiwo ado ŋgɔ na ʋɔnudɔdrɔ̃a gɔ̃ hã oa? Ðe ŋutsu sia si le kukum la mate ŋu agblɔe kple nyateƒe be: Nyee nye esi le xexeame ƒe nuwuwu oa! afisiae mele vaseɖe ku me! afisiae mele le ʋɔnudɔdrɔ̃ la gbɔ! Ne menye nusi bɔ o la, manyo na amesi ku le eme wu o woka mo na wo.
Viɖe kae wòanye na wò be nànɔ dzomavɔ me ƒe blaatɔ̃ alo ƒe alafa eve, esime nèle ʋɔnudɔdrɔ̃ si ava amewo katã lalam? ɖeko nàkpe fu geɖe wu, eye le esia ta màvo tso ʋɔnudɔdrɔ̃ sia ƒe vɔvɔ̃wo me o. Enye nusi wogbe be: Agakpewo, towo, ge ɖe mía dzi, gbã mí, ale be míagava xexeame katã ƒe Ʋɔnudrɔ̃la dziɖula la ŋkume o.
AKPA III.
Le blibodede kple Kristotɔwo ƒe nɔnɔme nyuiwo, vevietɔ le xɔse kple Mawu lɔlɔ̃, ɖeɖekpɔkpɔ ƒe nɔnɔme nyui veviwo ŋu.
§. NYE.
Ŋutega si me Nɔvinyɔnua srɔ̃a nusi blibodede vavãtɔ nye.
Kpɔɖeŋu aɖe si Aƒetɔ la ɖe fiam na ame siwo di be yewoadze agbagba be yewoade blibo lae nye esi.
Nɔvinyɔnua ƒe mawudɔla si kpɔa edzi lae kpɔa edzi be wòakplɔe ayi afisi Mawu ɖo be yeaɖɔe ɖo.
Gbeɖeka la, Míaƒe Aƒetɔ la gblɔ nam be: “Wò Dzɔla Mawudɔla si akplɔ wò ayi afisi medi be nàyi lae nye esi: ɖo toe. Mawudɔla sia ɖe eɖokui fiam le ɖekakpui si xɔ tso ƒe wuiatɔ̃ va ɖo wuiade ƒe nɔnɔme me. Edze abe dziƒotɔ ene ŋutɔ, eye tufafa, dɔmenyonyo kple dɔmenyonyo gã aɖe yɔe fũ ɖe ŋunye. Egblɔ nam be: Dze yonyeme.
Teƒe vovovo siwo wòtona.
Ekplɔm to mɔ kple dukɔ siwo nyemenya kura o me. Míekpɔ nuto aɖe; Medi be makpɔ nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo; Woƒe nu lé dzi nam ŋutɔ. Medi be manɔ afima: nye Mawudɔla nyui la tsi tre ɖe eŋu vevie, hegblɔ be: Menye afisi Mawu di be nànɔ o. Meyi edzi dze eyome. Esi míenɔ mɔa dzi la, míedo go subɔla aɖewo, amesiwo ƒoe ɖe nunye be mayi aɖanɔ yewo gbɔ. Nye Mawudɔla nyui la gakpɔtɔ tsi tre ɖe eŋu. Míeyi ŋgɔ wu ema to teƒe siwo ame aɖeke mele o. Afimae ŋutsuwo ƒe saɖagaxɔ kple nyɔnuviwo ƒe saɖagaxɔ aɖe nɔ didiƒe tso ŋutsuwo ƒe saɖagaxɔ gbɔ. Medi be mage ɖe nyɔnuviawo ƒe saɖagaxɔ me akpɔ woƒe aƒea. Sɔlemexɔ sue aɖe nɔ wo si si wotsɔ ɖokuitsɔtsɔna ƒomevi ɖesiaɖe ɖo atsyɔ̃ na, esiwo di be yewoanya nu gɔ̃ hã, eye wotsɔ nɔnɔmetatawo ɖo atsyɔ̃ na wo
si tsi tre ɖi na Mía Aƒetɔ ƒe agbe kple ku. Enɔ abe paradiso sue aɖe ene. Edzɔ dzi nam ŋutɔ le afima, eye megblɔ na nye Mawudɔla nyui la be: Manɔ afisia; ke egagblɔ nam bena: Ao; menye Mawu ƒe lɔlɔ̃nue wònye o. Eyata megadze eyome ake.
Mawudɔla la gblẽe ɖe gbedadaƒo eye wòna agbalẽ aɖee be wòade ŋugble le eŋu.
Ekplɔm yi ave doviviti aɖe si me naneke mevivina o negbe ɖoɖoezizi kple ŋutifafa ko; atiwo yɔe fũ ale gbegbe be le ŋdɔ ga wuieve me la, viviti dona le afima alo ŋkekea me mekɔna tututu o. Le teƒe sue aɖe le avea me, afisi wotso atiawo le, eye melolo wu aƒe aɖe ƒe teƒe o la, nye mawudɔla nyui la gblɔ nam bena: Nɔ afima, afisiae Mawu di wò le. Medze klo; ena agbalẽm eye wògblɔ nam be: Esiae nye nusi Mawu na wò be nàde ŋugble le dzogbe sia; de ŋugble le eŋu nyuie. Eye le ɣeyiɣi ma ke me la, ebu.
Agbalẽa me nyawo. Nɔvinyɔnua ƒe agbenɔnɔ kple Mía Aƒetɔ ƒe nufiame.
Esi mekpɔ ɖokuinye be nye ɖeka koe, nyemenya afisi mele o, eye nyemenya ame aɖeke o la, mexlẽe kple nuxaxa kple vevesese si gbɔ eme be: Le ɣeyiɣi kpui aɖe megbe la, megblɔ na ɖokuinye be: Ele be maxlẽ nye agbalẽa; e
(ƒe 136-140)
anye nye akɔfafa: Mawu gbɔe wòtso; nu dzeaniwo anɔ anyi. Meʋu agbalẽa. Le agbalẽawo katã tame la, woŋlɔ: Mawu ɖeɖeko , eye nya siawo koe nye, Mawu ɖeɖeko . Nu bubu ɖesiaɖe nɔ ƒuƒlu.
Zã nɔ aƒe tum, si na vɔvɔ̃ kple vɔvɔ̃ ʋuʋum. Eyata metrɔ ɖe Mawu ŋu kple aɖatsiwo kple hũɖeɖe. Aƒetɔ, megblɔ be, kpɔ nublanui nam; kpɔ nɔnɔme si me mele la ɖa! Mía Aƒetɔ la va kpe ɖe ŋunye, eye wògblɔ nam be: “Vinye, gake xlẽ wò agbalẽ. — Aƒetɔ, naneke kloe meli woaxlẽ o. Mía Aƒetɔ ɖo eŋu nam be: “Wosɔ gbɔ; de ŋugble le nya eve siawo ko ŋu; wosɔ gbɔ wu esiwo nàde dzesii. Ke hã àte ŋui to nye amenuveve ƒe kpekpeɖeŋu me. Milé ɖe ŋunye ɖeɖeko ŋu; gblẽ nuwɔwɔwo katã ɖi, nyui kple vɔ̃ siaa: migalé naneke me ɖe asi, agbalẽ sia gɔ̃ hã, alo nɔnɔmetata aɖeke, alo ɖokuitsɔtsɔna ƒe naneke o. »
§. II.
Xɔse ƒe vevienyenye. Tso eƒe ɖevime ke la, Nɔvinyɔnua tsɔ xɔse dzadzɛ nye eƒe agbenɔnɔ ƒe se.
Xɔse nye emetsonu mamlɛtɔ. Nyateƒee! Nyateƒee! nɔnɔme nyui siae nye esi dzi woŋea aɖaba ƒua edzi wu! elabena nuwɔwɔwo ƒe akpa gãtɔ ku ɖe xexeame ƒe nu dzodzrowo ŋu, ke menye nuvlowɔlawo o; ŋlɔ Katolikotɔwo, Apostolotɔwo kple Romatɔwo ƒe xɔse kple mawusubɔsubɔ be eye nàdo vloe: ke hã, eya gbɔe wòle be míalé ɖe asi, míanɔ te sesĩe eye míaʋuʋu maʋãmaʋãe ɖe dzomavɔ ƒe ŋusẽwo katã ŋu, siwo dzi wowɔa avu kplii ɣesiaɣi
Nɔvinyɔnua ƒe agbenɔnɔ to xɔse dzadzɛ me.
Xɔse xɔasi siae kpe ɖe ŋunye ɣesiaɣi le nye agbe me. Tso nye ɖevime ke, eye esi wonya fiam be Mawu kple Katoliko-ha kɔkɔe la ƒe vie menye ko la, meku ɖe eŋu abe Mawu ŋutɔ ene; eye esi melé ɖokuinye ɖe eŋu sesĩe abe sɔti si womate ŋu aʋuʋu o ene la, meɖe akɔfafa tɔxɛawo katã ɖa, kple esiwo mebɔ o gɔ̃ hã, si fia be, nuwuwu siwo ŋu Mawu tsɔ wo ɖo nam, kple esiwo mekpɔna la koe mezãna ɖo wo dzi, eye wòdo wo kpɔ le xɔse ƒe kekeli me ko. Ne meke ɖe nane si tsi tre ɖe xɔse ŋu ŋu la, esi mekpɔe ko la, metsɔe ƒu gbe le gbɔnye be magabu eŋu akpɔ gbeɖe o, meka ɖe edzi vevie be nusianu si tsi tre ɖe xɔse ŋu la tsi tre ɖe Mawu ŋu. Melɔ̃a dzeɖoɖo kple Mawu, . to susu me gbedodoɖa me alo to gbedodoɖa kple gbe me, eye ɣesiaɣi le Nyanyui la ƒe xɔse ƒe nyateƒenyawo, mawusubɔsubɔ kɔkɔe ƒe nyagbɔgblɔwo kple nya ɣaɣlawo dzi. Akɔfafa vivi aɖeke menɔ asinye wu esime Mawu gblẽ xɔse ƒe nuwɔna dzadzɛa ɖe nye ememe, kple esime meɖɔ akɔfafa si me susu le kpɔ hese le ɖokuinye me wu xɔse aɖe tɔ o amamaɖeɖenuwɔnawo.
Mawu na amenuvevem be makpɔ ŋudzedze ɖe ŋunye, le nye agbemeŋkekewo katã kloe me, kple xɔse dzadzɛ sia wɔwɔ; eye ne Mawu di be yeana manya nu tɔxɛ geɖewo la, ke nuwuwu tae wòna mekpɔ: akaɖi siawo ta wo ɖokui ɖe menye be yewoawɔ nusiwo Mawu de se nam la ko, eye mawɔ ɖe wo dzi. Toɖoɖo si wowɔ la, nyemegaku ɖe ŋutegaawo ŋu kura o, eye nyemegaku ɖe ɖeɖefiaawo ŋu kura o; edzo le nye ŋkuɖodzinyawo me eye wòdo le nye susu me, abe ɖe naneke medzɔ ɖe dzinye o ene, eye mekpɔ ɖokuinye le esia me
xɔse ƒe nuwɔna si me dzidzɔ le, nuwɔna si mele mɔ kpɔm be makpɔ ta na, to Mawu ƒe amenuveve me, eye medi be manɔ agbe ahaku le eme.
Abe alesi mexɔe se be xɔse kple lɔlɔ̃ mee ame ɖua Mawu ƒe dzi dzi ene la, xɔse kple lɔlɔ̃ hã mee ame ɖua nuxaxa sesẽtɔwo kple tetekpɔ siwo me afɔku le wu, gbɔgbɔ, luʋɔ, kple gɔ̃ hã ƒe fukpekpewo katã dzi ƒe ŋutilã la, elabena xɔse mee wònye be eƒe Dzikpɔkpɔ kɔkɔe lae ɖea mí ɖa eye wònaa atitsoga siwo katã wòɖo ɖi na mí le míaƒe agbemeŋkekewo katã me la mí le ɣeyiɣi kple teƒe.
Nɔvinyɔnua ge ɖe kuɖiɖi gã aɖe me eye wòxɔe se be yemelɔ̃ Mawu o.
Mele nyagbe aɖe si do dzidzɔ na Míaƒe Aƒetɔ la ɖom ɖem la gblɔ ge le afisia, Esi megbe nu le grating la gbɔ vɔ megbe, eye le ema megbe la, to lɔlɔ̃nu faa nuwɔna aɖe me la, meɖe asi le dzɔdzɔmelɔlɔ̃ ɖesiaɖe si le asinye na nuwɔwɔwo hã ŋu, le Mawu ƒe lɔlɔ̃ ta, esi medi be malɔ̃ wo le Mawu me kple Mawu ta le JC ƒe dɔmenyonyo ƒe ɖekawɔwɔ me ko, be mate ŋu aƒo ɖokuinye ɖe Mawu ɖeɖeko ŋu ta la, mese kuɖiɖi gã aɖe le nye ememe na nusianu si ku ɖe Mawu ŋu, eye kple ema la, amamaɖeɖenuwɔna sia tɔgbe le xɔse, be ele nam be maɖo ŋku nye nyɔnyrɔxɔxɔ ƒe adzɔgbeɖeɖewo kple nye subɔsubɔha ƒe nyateƒe gbãtɔwo dzi, be magagbɔ agbe ahado ŋusẽ ɖokuinye le Kristotɔwo kple mawusubɔsubɔ nuwɔna siwo wòle be mawɔ le nye nutoa me la me. O! aleke gbegbe vevesese sia nye agba kple ɖeɖiteameŋu enye si! Xɔse ƒe gbɔgbɔ dzadzɛa koe melé ɖokuinye ɖe te; edze abe nye xɔse le kpo dom nu le ŋunye gɔ̃ hã ene, alo be ka aɖe koe melé ɖe eŋu. Le Mawu ƒe lɔlɔ̃ gome la, medo ŋugbe na ɖokuinye be esi meɖe ɖokuinye tso anyigba dzi lɔlɔ̃wo katã me vɔ megbe kple amegbetɔwo la, nyemagakpɔ mɔxenu aɖeke be malɔ̃ Mawu bliboe o; eye le ema me la, mesusu be nusianu gakpɔtɔ le dziku dom nam
(ƒe 141-145)
si menɔ mɔ kpɔm na tsã; gake menɔ ŋku ɖom xɔse dzi na ɖokuinye; eya koe ate ŋu afa akɔ nam; elabena abe alesi megblɔe na ɖokuinye ene la, enye xɔse vavãtɔ be Mawu le afisiafi, be Mawu kpɔam eye wònyam le nɔnɔme si me mele me. Mena susu sia nye nye kpeɖeŋutɔ ɖeka kolia kple nye akɔfafa ɖeka kolia. Ɣeaɖewoɣi la, susu wɔnublanuiwo vaa susu me nam ŋutɔ: Enyo! miedzo le xexeame, miegbe nu le dzɔdzɔme xɔlɔ̃wɔwɔwo gbɔ, si
wɔa akɔfafa kple vivisese na habɔbɔwo: èwɔ esia be yealɔ̃ Aƒetɔ nyui la nyuie wu; kpɔe ɖa be èlɔ̃e wu hã. Kura o, ke boŋ mèlɔ̃a Mawu alo nuwɔwɔwo o; èle abe ŋutinu kuku si me agbe ƒe nuwɔna aɖeke megale o ene.
Le vevesese gã sia me la, Nɔvinyɔnua to xɔse dzadzɛ dzi.
Edze abe vlododo siawo he ku va nye dzi me kple susu be nyemelɔ̃ Mawu o, eye be nusianu si mewɔ alo susu na Mawu la nye dɔwɔwɔ kukuwo ko. Be magatrɔ ɖe nuwɔwɔwo ƒe akpa dzi la, nyɔ ŋu nam akpa, eye mekpɔ ŋlɔmiwɔwɔ, dzɔdzɔmelɔlɔ̃ dzro sia ƒe nanekemanɔmanɔ dze sii nyuie akpa. Eyata emegbe metrɔ ɖe Mawu ƒe akpa dzi gblɔ bena: Aƒetɔ, ènya nɔnɔme wɔnublanui si me mele le esi nyemete ŋu lɔ̃ wò o ta; ke, nye Mawu, xɔse fiam be, Mawu sẽŋu aɖee nènye le ɖokuiwò me, Mawu si yɔ fũ kple ŋutikɔkɔe kple gãnyenye, amesi mawudɔlawo kple ame kɔkɔewo subɔna helɔ̃na seɖoƒemanɔmee. Ànye ŋutikɔkɔe Mawu tegbee eye dzidzɔ mavɔ ayɔ wò fũ Le nya siawo me la megblɔ be: Oo nye Mawu! kple a
didi vevie be malɔ̃ wò, dzɔgbevɔ̃e le ŋunye be nyemelɔ̃ wò o; gake, oo nye Mawu! wòe nye ema, eye ema sɔ gbɔ nam. Le nye fukpekpe me la, megbugbɔ gblɔ zi geɖe ɖe wo nɔewo yome be: Mawu li, eye ema sɔ gbɔ nam. Metrɔna ɣeaɖewoɣi esi megblɔna be: Mawu li tegbee, eye megagblɔna ake be: Mawu le dzidzɔ kpɔm tegbee; Medi be malɔ̃e le eya ŋutɔ kple eya ŋutɔ me. Le gonyeme la, mazu nu sia nu si dze eŋu. Mefia to seselelãme siawo me be metsɔ nye ŋusẽ katã, nye dzidzɔkpɔkpɔ katã, nye paradiso gɔ̃ hã, de Mawu ƒe Amenyenye mavɔ la me; eye le esia me la, nye luʋɔ do dzidzɔ nam kple dzidzɔ kple dzidzɔ, hegblɔ kple nye dzi blibo bena: Mawu li, eye ema sɔ gbɔ nam.
Esi gbɔgbɔ vɔ̃ la va be yeaɖe fu nam eye yeana mase: Woaƒo fi de wò, wò nuwɔnawo katã bu le Mawu ŋkume, elabena mèlɔ̃e o la, nyemete ŋu bu nya aɖeke ŋu magblɔ o, negbe be mado nye gbɔgbɔ ɖe dzi na Mawu, kple be bu eƒe blibodede siwo katã dze kafukafu ŋu kpɔ. Nye dzi se akɔfafa gã aɖe ale gbegbe be esi meŋlɔ ɖokuinye be la, megblɔ be: Mawu li, eye ema sɔ gbɔ nam.
Eƒe xɔse si me dɔmenyonyo le eye metsɔ ɖeke le eme o.
Ɣeaɖeɣi, esime menɔ vevesese sia me la, nyɔnu saɖagaxɔmenɔla aɖe ƒo nu nam tso nye ɖeɖekpɔkpɔ ƒe nya la ŋu, eye wògblɔ nam be nya sia koe wòle be míawɔ le xexe sia me, eye be ele be míatsɔe ɖe dzi vevie .
Nye, mesusu be nyemelɔ̃ Aƒetɔ nyui la o, eye be nye ɖeɖekpɔkpɔ ɖo afɔku me ŋutɔ. Le esia ta meɖo eŋu nɛ bena: Nɔvinyenyɔnu, meɖe asi le nye ɖeɖekpɔkpɔ ŋu
le Mawu si me, ale be Mawu ƒe ŋutikɔkɔe dzadzɛ koe medi eye mele didim: be Aƒetɔ nyui la nawɔ nu sia nu si dze eŋu nam.
Tsɔe be Mawu na menya be ewɔ luʋɔ aɖe ɖekae kple tɔnye, na manya hã be ele be woaƒo fi de ɖeka alo evelia, eye be Mawu gɔ̃ hã, esi wògblẽ nyaa ɖe nye tiatia me la, egblɔ nam be: Metsɔ tiatia la na wò; ne èdi la, wòe ava nye fiaɖuƒe me, eye woaƒo fi de ame bubu sia.
Ke hã, ne ame sia va nye fiaɖuƒe la, anye ŋutikɔkɔe nam wu wò ŋutɔ. Le susu sia me, esi menɔ nu ƒom na nyɔnu saɖagaxɔmenɔla la, meɖo eŋu nɛ dzideƒotɔe be matsɔ nye ɖeɖekpɔkpɔ asa vɔe ɖe Mawu ƒe ŋutikɔkɔe ta, kple luʋɔ sia si ade ŋutikɔkɔe nɛ wu nye le paradiso me ta.
Eƒe ŋusẽmanɔamesi le gbedodoɖa me.
Tohehe sia xɔ ƒe geɖe; Nyemate ŋu agblɔ xexlẽmea nyuie o. Nusi ɖe fu nam wue nye be menɔ nye ɣeyiɣi gblẽm keŋkeŋ le gbedodoɖa me. Esi menɔ nutoa me tɔwo gbɔ le Sakramento Yayra la ŋgɔ, eye míenɔ gbedodoɖa ƒe nya xlẽm la, megblɔ na ɖokuinye be: Mele ɖokuinye zãm nyuie, be mate ŋu alé nuxexlẽa ɖe te be mate kpɔ awɔ nye gbedodoɖaa. Esi wowu nuxexlẽa nu la, nyemete ŋu ɖo ŋku nya mamlɛtɔ dzi wu gbãtɔa o. Mezã ɣeyiɣi geɖe tsɔ nɔ numekuku wɔm tso nyati si ŋu nuxexlẽa ku ɖo ŋu. Ne meke ɖe nane ŋu la, melénɛ, eye mesusu be ele asinye; dzodzroe wònye, eto abe keklẽ ene, eye nyemekpɔ naneke kura si ŋu matsɔ ɖokuinye awɔ o. Esi mekpɔ esia la, metsi tre ɖe Mawu ŋkume le Sakramento Yayra la ŋkume, . eye metɔ ɖe afima nya aɖeke magblɔmagblɔe, elabena nyemeɖo ŋku naneke dzi o. Esi amegã la na dzesi be mawu gbedodoɖaa nu la, mefɔ abe ame mamlɛawo ene; Megblɔ na míaƒe Aƒetɔ bena: Enyo! nye Aƒetɔ, mele dzodzom abe alesi meva ene; Mebu ɣesiaɣi gbedodoɖa.
Nɔvinyɔnua ƒe vɔsa kalẽtɔe, si ɖee tso tohehe didi sia me mlɔeba.
Ɣebubuɣiwo, le gbedodoɖa me la, medo vlo Mawu nyui la gblɔ bena: Aƒetɔ, ewɔ nublanui nam ŋutɔ be nyemelɔ̃ wò o! Meɖea asi le nuwɔwɔwo ƒe dzɔdzɔmelɔlɔ̃ katã ŋu le wò lɔlɔ̃ ta, kple be madze ŋuwò, eye nyemedi be maɖe ɖokuinye ɖa le eme o; Dɔmenyonyo dzadzɛ koe medi be malɔ̃ wo. Enyo, Aƒetɔ, .
(ƒe 146-150)
Metsɔ dzidzɔ si makpɔ le wò lɔlɔ̃ me la sa vɔe; Metsɔ nuxaxa siwo didi siwo le menye be malɔ̃ wò eye nyemate ŋu alɔ̃ wò o la he vɛ na wò. Nye Mawu, mebɔbɔ ɖokuinye be mazã nye ŋkeke mamlɛawo le vevesese me le afisi mele, eye nyematrɔ ayi nuwɔwɔwo gbɔ gbeɖe o; woƒe xɔlɔ̃wɔwɔwo, vivisese siwo ame ɖɔna le afima la mevivina akpa o eye wovivina akpa. Ne mèdi o la, oo nye Mawu! be melɔ̃ wò la, mazã nye agbemeŋkeke mamlɛawo malɔ̃ naneke kura o. Mele mɔ kpɔm, Oo nye Mawu! be àwɔ amenuvevem be malɔ̃ wò le mavɔmavɔ me ya teti.
Edze nam be ɖeko Mawuɖela sia nɔ lalam be vɔsa sia le nye akpa dzi be wòaɖe nye vevesese ɖa, ale gbegbe be woɖem tso nye seselelãmemanɔamesi kple nye susu ƒe ŋkumaʋumaʋu me, eye be nyemenya alesi mawɔe o. Kasia kekeli dzeani la, si gbɔna abe dzɔdzɔenyenye ƒe ɣe ene la, na kekeli klẽ eye wòge ɖe nye gɔmesese me, eye wòdo dzidzɔ na nye luʋɔ, si ƒe mo wɔ yaa le tɔtrɔ si me dzidzɔ le alea ta.
§. III.
Alesi Nɔvinyɔnua do gbe ɖa le eƒe agbemeŋkekewo katã me. Gbedodoɖa ƒe mɔnu si Míaƒe Aƒetɔ fiae.
Magblɔ nya geɖe tso gbedodoɖa ŋu, eye le goawo katã me tso nusiwo dzɔ ɖe dzinye le nya sia ŋu le nye agbemeŋkekewo katã me ŋu. Ame aɖeke mefia gbedodoɖam kpɔ o; Mexɔe se be Mawu ŋutɔ koe nɔ anyi.
Tso eƒe ɖevime ke la, Nɔvinyɔnua léa be na Mawu eye wòdea ŋugble le agblewo titina, evɔ menya be ele gbe dom ɖa o.
Tso nye ɖevime fafɛ, esime nye ɖeka menɔ agble me nɔ nyiwo dzi kpɔm la, mesusui, evɔ nyemenya be esia le gbedodoɖa wɔm o, eye be edze Mawu ŋu. Meɖo dze, ŋdiwo ƒe akpa gãtɔ, ɣeaɖewoɣi le Mía Aƒetɔ ƒe vevesese ƒe nya ɣaɣlawo ŋu, ɣeaɖewoɣi le Mawu ƒe ʋɔnudɔdrɔ̃wo ŋu; ɣebubuɣiwo ku ɖe dzomavɔ ŋu, kple nusianu si va susu me nam tso Mawu ŋu. Mena wòge ɖe ɖokuinye me abe ɖe menɔ afima ene, evɔ nyemenya be gbedodoɖa alo gbedodoɖae o. Ðeko mesusu be wole nenema
nu siwo ku ɖe Mawu kple míaƒe luʋɔwo ƒe ɖeɖekpɔkpɔ ŋu, eye be enyo be míade ŋugble le wo ŋu ahaƒo nu tso wo ŋu.
Esi wòge ɖe mawusubɔsubɔ me ta la, menya alesi wòanɔ gbe dom ɖa o.
Vodada sia mee menɔ va se ɖe esime mege ɖe mawusubɔsubɔ me. Esi mekpɔ nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo, le gbedodoɖa ƒe nya la xexlẽ vɔ megbe, wodze klo le ɖoɖoezizi me la, metsi dzi vevie le ɖokuinye me ɖe nusi wɔm wole ŋu. Mebia nyɔnu saɖagaxɔmenɔla aɖewo be; woɖo eŋu be yewole gbe dom ɖa. Esia medze ŋunye o; Nyemese nusi gbedodoɖa sia nye gɔme o, eye nyemenya nusi matsɔ ade gbedodoɖa sia me o. Mesusuna ɣeaɖewoɣi be gbedodoɖa mawoe ame kpɔna le agbalẽwo me, siwo me wòtsɔa gbedodoɖawo dea gbedodoɖawo ƒe gɔmedzedze. Meɖo ŋku edzi be le nye katekismo ƒe nufiafia, si wofiam me la, gbedodoɖa ƒomevi eve nɔ anyi, susu kple gbe; susu me gbedodoɖa ma wɔ aɖaŋu kple dzi le eƒe ememe, nyawo megblɔe o; gake mesusu be ele abe Pater kple Ave si ame gblɔna le eƒe dzi me evɔ meyɔe o ene.
Etoa gbedodoɖa ƒe mɔnu si wogblɔ le agbalẽawo me dzi, gake medzea edzi o.
Le esiawo katã ta la, nyemegabi ɖe dɔa me o. Vovo nɔ nye aƒenɔ ŋu ale gbegbe be mefia mɔm o. Meto agbalẽwo zazã me. Mekpɔ ame aɖewo siwo fia alesi mawɔe lam. Megblɔna na ɖokuinye bena: Oo nye Mawu, nyemedo gbe ɖa kpɔ o; Ele be mawɔ dɔ ahatsɔ ɖokuinye ana be mawɔe. Medi be masrɔ̃ mɔnu si mekpɔ le agbalẽawo me be matsɔ ade dɔwɔwɔ me. Ɣeaɖewoɣi la, metsɔa ɖokuinye na, to nye susu ƒe ŋusẽ me, be mawɔ ɖe nuwɔnaawo dzi; mlɔeba la, gbedodoɖaa wu enu eye nyemete ŋu zɔ ɖe gbedodoɖamɔnu sia katã si ame kpɔna le agbalẽwo me dzi haɖe o; kple ema dzi ƒuƒu abe dzoka xɔxɔ ene, susu si wobla ŋku, eye wònɔa ŋutasẽnu ƒomevi aɖe me ɣesiaɣi. Megblɔ na Aƒetɔ nyui la, eye medzɔ dzi nam ŋutɔ be:
Edoa gbe ɖa eye wòsusuna be yemele ewɔm o.
Edzɔna ɣeaɖewoɣi be ne medze gbedodoɖa gɔme, ne meyɔ Gbɔgbɔ Kɔkɔe la, eye esi metsɔ ɖokuinye da ɖe Mawu ŋkume la, míaƒe Ðela na eƒe anyinɔnɔ dze nam ale gbegbe, be ehe nye gbɔgbɔ kple nye gɔmesese va egbɔ, eye be, esi meŋlɔ gbedodoɖa ƒe mɔnuwo katã be la, I
susu geɖe wu. Esi Dziɖuɖumegã la na dzesi be madzo le gbedodoɖaa me, si, edze nam be exɔ ɣeyiɣi kpui aɖe ko la, medzo kple ame mamlɛawo ke hã, nye dzi medzɔ ɖe nye dzɔgbese ŋu kura o. Ah! Aƒetɔ, megblɔ be, nyemedo gbe ɖa o. Aleke kee wòɖale o, Aƒetɔ, nyemate ŋu awɔ naneke o; Meŋlɔ mɔnua be, eye nyemebu eŋu kura o.
Metrɔ yi nye dɔme, afisi nyemeƒoa nu boo aɖeke le tsã o, eye medea ŋugble le nya vevi siwo kpɔ ŋusẽ ɖe dzinye wu le nuxexlẽ si mewɔ le ŋdi me la ŋu. Zi geɖe la, nye nuxexlẽwo ku ɖe Mía Aƒetɔ Yesu Kristo ƒe agbenɔnɔ, ku kple vevesese ŋu, kple Nyanyui la ŋu.
Míaƒe Aƒetɔ fia gbedodoɖa ƒe mɔnu aɖee si kpɔa dzidzedze nɛ.
Míaƒe Ðela lɔlɔ̃tɔ la, esi wòkpɔ ŋukpe kple vevesese si me menɔ le gbedodoɖa gome la, eya ŋutɔ ɖem tso eme, eye wòna menya be ele be magblẽ agbalẽwo ƒe mɔnu ɖi. Eya ŋutɔ fia num, hegblɔ nam be: “De ŋugble eye nàbu tame le wò dzi me, ne èle.”
_ (ƒe 151-155) .
le gbedodoɖa me, eye nàde ŋugble le eŋu esime nèle ewɔm ne èle dɔ wɔm. Emegbe Mawu gblɔ nam be: Ne miedze gbedodoɖa gɔme, le mia ɖokui si alo kple nutoa me tɔwo la, mitsɔ mia ɖokui ɖo nye ŋkume kple ɖokuibɔbɔ, miyɔ Gbɔgbɔ Kɔkɔe la ƒe kpekpeɖeŋu; Metsɔ ɖokuinye na be mana nya siwo ŋu wòle be miado gbe ɖa le la mi eye made dzesi wo.
Zi geɖe la, ele be, ne ège ɖe gbedodoɖa me la, nàlé ŋku ɖe nusiwo medze Nye Aƒetɔ Dziɖulagã ŋu o wu ŋu le ɖokuiwò me, eye nàwɔ dɔ ɣesiaɣi be yeatsrɔ̃ wò dzodzro si ɖua dzi, negbe ɖe mehe wò dzi kple wò susu yi teƒe bubu hafi. Ti wò dzodzrowo tsɔtsrɔ̃ yome le wò gbedodoɖa me, abe alesi megblɔe na wò ene. Medze nusɔsrɔ̃ nyui siawo wɔwɔ gɔme, alesi mate ŋui, kple amenuveve ƒe kpekpeɖeŋu. Dzɔgbenyuietɔe la, menɔ ɖokuinye me be makpɔ vodada siwo me megena ɖo zi geɖe. Mekpɔe dze sii vevietɔ be dada kple ɖokuilɔlɔ̃e ɖu dzinye, eye be dzodzro sia mee mewɔ nuvɔ̃ bubuawo ɖo.
Exɔa aɖatsi ƒe nunana tsɔ fa konyi le eƒe nuvɔ̃wo ta.
Aƒetɔ la gblẽm ɖi abe ƒe ɖeka ene le gbedodoɖa sia me, eye nyemeɖo ŋku edzi be Mawu kpɔ ŋudzedze ɖe aɖatsi ƒe nunana ŋu ale gbegbe abe alesi wònɔ le nya siawo me ene o. Le gbedodoɖa me la, nyemate ŋu aʋli ɖokuinye ta tso eme hafi o; enɔ abe ŋutasẽnuwɔwɔ fafɛ aɖe si ŋu nyemete ŋu tsi tre ɖo o ene. Togbɔ be menɔ teƒe aɖe si ame aɖeke mele o, afisi nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo mete ŋu kpɔam ŋkume kple ŋkume gɔ̃ hã o hã la, eva dzɔ be ame aɖewo de dzesii. Ame siwo di be yewoanya nu la nɔ anyi siwo, le gbedodoɖaa ƒe nuwuwu la, wova kpɔ ŋkunyeme be yewoakpɔe ɖa be mefa avi hã, emegbe wotrɔ gbɔ kple alɔgbɔnukoko. Woyi ɖadi nye aƒenɔ, eye wogblɔ nɛ be tetekpɔwo kple susu me kuxiwo le ŋunye, be gbedodoɖa me koe mefaa avi, eye be ele be wòafia mɔm. Zi ɖeka, esi medzo le gbedodoɖa dzi la, nye aƒenɔ va ƒo nu nam, eye wògblɔ nam be: Nɔvinyenyɔnu, nukatae nèle avi fam alea gbegbe ɖo? nuxaxa kawoe le ŋuwò? Meɖo eŋu be nuxaxa bubu aɖeke mele asinye wu nye nuvɔ̃wo kple vevietɔ tɔnye o dada.
Mete ŋu nya nu bubu aɖeke o, negbe ɖe menɔ konyi fam le nye nuvɔ̃wo ta ko.
Edea ŋugble le nya ɣaɣlawo ŋu.
Míaƒe Aƒetɔ na meyi gbedodoɖa sia dzi hena ɣeyiɣi aɖe. Ɣeaɖewoɣi, vevietɔ le ƒea ƒe azã gãwo me la, Míaƒe Aƒetɔ la trɔa nye gbedodoɖa, eye zi geɖe la, ena medea ŋugble le nya ɣaɣla siwo ŋkekenyui siawo tsi tre ɖi na ŋu. Tso ɣemaɣi la, megblẽ ɖokuinye ɖe eƒe asi me, vevietɔ le gbedodoɖa ta. Ne míexlẽ gbedodoɖa ƒe nya la, meɖoa toe abe ame mamlɛawo ene. Esi medze gbedodoɖa gɔme la, le ɣeyiɣi sia me la, Míaƒe Aƒetɔ la hem va egbɔ le nya bubu aɖe ŋu, si me, alesi mate ŋui la, mewɔ ɖokuinye nuteƒewɔla be madze eƒe nusiwo hea amewo yome, evɔ nyemexɔ aɖaŋuɖoɖo alo aɖaŋuɖoɖo aɖeke tso ame aɖeke gbɔ o. Mawu ɖeɖeko gbɔ le nye gbedodoɖa dzi.
Evɔ̃na be yeawɔ vodada; Míaƒe Aƒetɔ la ka ɖe edzi nɛ.
Ɣeaɖewoɣi la, eva susu me nam be mewɔ vodada, elabena megblɔna na ɖokuinye be: Saɖagaxɔmenɔlawo katã doa gbe ɖa le gbedodoɖa ƒe nya ɖeka dzi, eye medoa gbe ɖa le bubu dzi. Edze abe menye nyee nye nutoa me tɔwo o ene. Le esia ta la, Míaƒe Aƒetɔ na menya be mehiã be mado gbe ɖa le nya ɖeka ŋu o; be menye mí katã ƒe nuhiahiãwo sɔ o, eye be womeyɔ mí katã ɖe amenuveve ƒe seƒe ɖeka o; be le gonyeme la, ele be madze eyome; be ne edzɔ dzi nɛ la, ana mado gbe ɖa le nuxexlẽa dzi, eye be le dzesi sia dzi la, manya be amenuveve ƒe nuheŋusẽ adze gbedodoɖa ƒe nya si bɔ dzi. Eyata meɖoe kplikpaa be nyemawɔe o
be matra ɖa, le nye gbedodoɖa me, tso aɖaŋuɖoɖo kple aɖaŋuɖoɖo siwo Mawu nam la gbɔ, nuxaxa kple tetekpɔ ɖesiaɖe si ate ŋu ava dzinye.
Nuvɔ̃meʋuʋula aɖe ɖo kpe edzi le eƒe gbedodoɖa me.
Ƒe blaetɔ̃ megbe la, mekpɔ ɖokuinye le nuvɔ̃meʋuʋula aɖe si di be magblɔ nye dzitsinya ŋuti nuŋlɔɖi la ƒe mɔfiafia te. Megblɔ nɛ be esi meva mawusubɔsubɔ me la, gbedodoɖa sesẽ nam ŋutɔ, eye megblɔ nya aɖe si Mía Aƒetɔ gblɔ nam le nya sia ŋu la nɛ. Eɖo eŋu nam be mewɔe nyuie ŋutɔ be megblẽ agbalẽwo ƒe mɔnu ɖi, eye be madi be mawɔ ɖe edzi hafi o. Megblɔ alesi Mawu nɔ kplɔm, kple alesi menɔ gbe dom ɖa la ŋuti nuŋlɔɖi nɛ; eɖo eŋu be nye hã mele edzi dzem nyuie, eye be le ye gome la, ele ewɔm le mɔ ma ke nu. Eƒe ŋudzedzekpɔkpɔ fa akɔ nam ŋutɔ, elabena vɔvɔ̃ aɖe nɔ menye be mawɔ vodada, eye medi be Sɔlemeha la me tɔ aɖe si dzi mate ŋu aka ɖo la ƒe nukpɔsusu nanɔ asinye.
Nɔvinyɔnu ƒe seselelãmewo le agbalẽ siwo ƒo nu tso agbe si me kɔ, kekeli, kple ɖekawɔwɔ ŋu.
Nusi mebia nunɔla nyui sia tso agbalẽ siwo ƒo nu tso luʋɔwo ƒe agbenɔnɔ ŋu, abe, le kpɔɖeŋu me, ŋutiklɔdzo, kekeli kple ɖekawɔwɔ ƒe agbe ene, xexlẽ ŋue nye esi. Megblɔ nye seselelãme le eŋu nɛ, hegblɔ nɛ be nyemeɖɔ agbalẽ siwo ƒo nu tso ʋukuku ŋu kpɔ o
luʋɔwo, negbe ɖe wònye ŋutiklɔdzo ƒe agbenɔnɔ ƒe nya ko hafi, eye be, vaseɖe nye ku me la, nane anɔ asinye magblẽ ɣesiaɣi, vodadawo anɔ asinye maɖɔ ɖo eye nye dzi akɔ. Nunɔla la ɖo eŋu be le esia me la, egakpɔtɔ le asinye
(ƒe 156-160)
wɔe nyuie, eye be ne menye nenema o la, abosam ate ŋu aflu luʋɔwo bɔbɔe.
§. IV.
Ame sia ame si di be yeatrɔ ayi Mawu gbɔ eye yeazɔ Mía Aƒetɔ ƒe afɔtoƒewo la, ele be wòakplɔ eɖokui to xɔse kple Mawu ƒe lɔlɔ̃ me.
Xɔse kple sededewo dzi wɔwɔ to lɔlɔ̃ me koe nye mɔ ɖeka kolia si kplɔa ame yia Mawu gbɔ.
Nusi Míaƒe Aƒetɔ fiam enye si, kple nusi wòdi be luʋɔwo katã nadze yome siwo di be yewoadze ye yome. Ele be woatsɔ xɔse si kplɔa ame yia Mawu gbɔ tẽe la abe woƒe nuwɔnawo ƒe gɔmeɖose ene, eye ele be woaɖe wo ɖokui afia vevietɔ to eƒe se kɔkɔea kple eƒe se vovovoawo lɔlɔ̃ me. Mɔ sia dzie Mawu tona kɔa nuvɔ̃wɔla gãtɔwo gɔ̃ hã ƒe luʋɔ tso nuvɔ̃ ƒe tsikpe me, eye wòkplɔa luʋɔ nuteƒewɔla yia ɖeɖekpɔkpɔ ƒe nɔnɔme nyui veviwo gbɔ.
Le nusi mekpɔna le Mawu me hena xɔse, mɔkpɔkpɔ kple dɔmenyonyo nu la, edze nam be luʋɔ si wɔa dɔ nyui siawo mate ŋu atsrɔ̃ o. Ne edze anyi la, egafɔna to nɔnɔme nyui sesẽ siawo me. Mawu ɖenɛ tso afɔku kple mɔnukpɔkpɔ siwo me afɔku le be wòado dziku nɛ la katã me. Mlɔeba la, edze nam be to avuwɔwɔ kple nɔnɔme nyui siawo me la, evo tso afɔku wɔnublanui siwo katã ate ŋu adzɔ ɖe edzi le eƒe agbemeŋkekewo katã me, eye woakplɔe ayi tsɔtsrɔ̃ me la me.
Ŋutega si ɖo kpe nyateƒenya sia dzi. Nɔvinyɔnua kpɔ eɖokui le ta goglo aɖe me eye wòkpɔ Míaƒe Aƒetɔ la le kɔkɔƒe aɖe.
Kpɔɖeŋu aɖe si atsi tre ɖi na nusi míeŋlɔ ɖe etame eye wòagbugbɔ akplɔe ɖoe nye esi. Aƒetɔ la ƒe Gbɔgbɔ kplɔm gbeɖeka yi ta aɖe si goglo ŋutɔ si ŋu togbɛwo ƒo xlãe la gbɔ. Le kɔkɔƒe aɖe si te ɖe ta la ŋu dzi la, mekpɔ Míaƒe Aƒetɔ, le amegbetɔ ƒe nɔnɔme me, si nɔ zɔzɔm to mɔ aɖe si le kɔkɔƒea dzi. Nye, esi mekpɔ be afɔku ƒomevi ɖesiaɖe ƒo xlãm le goawo katã me, kpekpeɖeŋu aɖeke manɔmee la, megblɔ na ɖokuinye be: Aƒetɔ lae nye esi, eya ɖeka koe ate ŋu aɖem le afisi mele. Megblɔ nya sia le xɔse gbagbe si na mese egɔme be ele be makpe ɖe ɖokuinye ŋu eye mawɔ nye ŋutete katã be mado le ta sia me alia to kɔkɔwo hafi aɖo Míaƒe Aƒetɔ gbɔ tẽ. Xɔse ƒoe ɖe nunye be Míaƒe Aƒetɔ ate ŋu ahem tso afɔku sia me enumake, to Eƒe ŋusẽ me, manɔmee exɔ asi nam; gake mekpɔnɛ hã xɔse be ele be nye ŋutɔ mawɔ dɔ ahadze agbagba alia, eye be to esia me la, mate ŋu akpɔ mɔ vevie be maɖo egbɔ.
Agbagba siwo wòdzena be yealia ayi mía Aƒetɔ gbɔ.
Le ɣeyiɣi ma me la, mezã nye ŋusẽ katã tsɔ he ɖokuinye do goe le agado sia me eye melia tẽ yi kɔkɔƒe si mekpɔ Mía Aƒetɔ la le. Afɔku geɖe dzɔ ɖe dzinye hafi meva ɖo Míaƒe Aƒetɔ gbɔ ale gbegbe be, ne menye xɔse si lém ɖe te o la, anye ne dzi aɖe le ƒonye keŋkeŋ, eye mɔkpɔkpɔ ɖesiaɖe bu le asinye. Esi meɖe afɔ etɔ̃ alo ene yi toa dzi vɔ la, anyigba mu eye megadze anyi. Abe alesi meyi dzi kabakaba ene, eye enumake kloe la, medze anyi. Nyemate ŋu agblɔ zi nenie dzɔgbevɔ̃e siawo dzɔ ɖe dzinye o. Ɣeaɖewoɣi la, melia, sesẽ ŋutɔ, va ɖo toa tame kloe, eye melé nusianu si mexɔ se be ate ŋu akpe ɖe ŋunye la ɖe asi, to suesuesuewo (1) siwo dona tso anyigba me. ; le ɣeyiɣi si me wova nye asi me la, .
(1) Gbewo ƒe nugbɔwo.
Ðeɖiteameŋu xɔ dzinye, eye togbɔ be medze agbagba geɖe hã la, mekpɔe be, le esi teƒe be mawɔ ŋgɔyiyi la, mele hehem ɖe megbe. Mese mɔkpɔkpɔbuɖeame gã aɖe le nye ememe si xe mɔ nam be nyemegadze agbagba yeyewo be mayi dzi o. Meʋu eme be ne menye xɔse si va xɔ nam tae o la, anye ne dzi menɔ ƒonye be magalia toa tame o, ewɔ kabakaba ale gbegbe; gake esi megagbɔ agbe ɖokuinye kple dzideƒo yeye la, meɖoe be nyemagblẽ ɣeyiɣi o eye mawɔ dɔ madzudzɔmadzudzɔe be maɖo Míaƒe Aƒetɔ gbɔ, evɔ wòle be maku le dɔa me hafi.
Dodokpɔ si me Míaƒe Aƒetɔ la tsɔ Nɔvinyɔnua de hafi ɖee tso afɔku me.
Eyata kpɔ ɖa, megatrɔ yi dzi kple ɖeɖiteameŋu si mewɔna ɖaa, eye mete ŋu ɖo etame; ale be mate ŋu atsɔ nye abɔwo aɖo mɔ si dzi Mía Aƒetɔ la le la ƒe go kemɛ dzi. Eto ŋunye ŋutɔ evɔ mewɔ abe ɖe wòkpɔm ene o; Mete ɣlidodo bena: Aƒetɔ, kpɔ nublanui nam; tsɔ wò asi nam, ne menye nenema o la, matsrɔ̃. Míaƒe Aƒetɔ te ɖe eŋu, tsɔ eɖokui ɖo ŋkunyeme kple ɖekematsɔleme aɖe, eye wògblẽm ɖi hena ɣeyiɣi aɖe le afisi menɔ la ƒe nuwuwu, evɔ mena kpekpeɖeŋu aɖekem o. Nye, le nye ememe la, menɔ gbɔgblɔm ɣesiaɣi be: Aƒetɔ, tsɔ wò asi nam; eye meɖe kuku nɛ la, metsɔ asi ɖeka lé ɖokuinye ɖe anyigba sesẽ la dzi, eye medo evelia ɖe enu. Míaƒe Aƒetɔ la va gblɔ nam bena: Èlɔ̃ma? Meɖoa eŋu be: Oo! ẽ, Aƒetɔ, melɔ̃ wò. Gake ɖe ema teƒe
be wòatsɔ eƒe asi nam gbã la, Mawu Ðela sia bɔbɔ, tsɔ eƒe asi ɖo nye dzi dzi eye wòlée ɖe afima hena ɣeyiɣi kpui aɖe (abe ɖe wòna manya be ele dziwo me kum ene), be yeakpɔe ɖa be ame aɖe si wolɔ̃ vavã la nɔ anyi hã ; emegbe esi melé nye asi la, mekpɔ ɖokuinye enumake le to kɔkɔawo dzi, afisi mezɔ kple Míaƒe Aƒetɔ la abe gaƒoƒo afã ene. Mía tɔ
(ƒe 161-165)
Aƒetɔ fia num vevietɔ le eƒe lɔlɔ̃ kɔkɔe ƒe sedede gã la ŋu; eye medo gbe na ɖokuinye, mese le ɖokuinye me be eƒe mawume lɔlɔ̃ ƒe dzo ƒo nye dzi; eye esi mekpɔ dzidzɔ be mele nye Mawu ŋkume ta la, mexɔe se be nusianu wu enu eye nyemagakpe fu o .
Nɔvinyɔnua ƒe dɔ yeyewo. Etsoa ʋuƒo gbadza siwo wotsɔ ƒo ɖe tsiawo tame.
Gake nublanuitɔe la! aleke gbegbe mewɔ vodada le nye mɔkpɔkpɔ me enye si! Le ɣeyiɣi si me susu sia va tame nam la, míaƒe Mawu Ðela la trɔ ɖe ŋunye hegblɔ nam be: “Wo katã mewu enu o; mɔ didi aɖe gale asiwò nàzɔ; eye wòfia mɔ sue aɖe si me ʋuʋudedi le eye wòle kpuie ale gbegbe, ale gbegbe be ŋù siwo wotsɔ bla ɖe wo nɔewo ŋu la ka wo nɔewo tso mɔa ƒe akpa ɖeka yi akpa kemɛ, “Afi mae wò mɔ le, Mía Aƒetɔ gblɔ nam; ele be nàzɔ mɔ ma dzi. Megblɔna be: Ah! Aƒetɔ, nyemate ŋui o; mate ŋu ayi afima o, ne mèva kplim o. Mía Aƒetɔ gblɔ nam be: “Enyo! Mayi kpli wò; eye enumake eto ŋkunyeme. Wofa akɔ nam nyuie be Míaƒe Aƒetɔ la le gbɔnye. Le mɔ sue ma ƒe nuwuwu la, ʋuƒo siwo keke afɔ afã o, eye wotsɔ wo ƒo ɖe titina tsi gã aɖe si ƒe nuwuwu nyemete ŋu kpɔ o. Esi míeva te ɖe ʋuƒo siawo ŋu la, Míaƒe Aƒetɔ gblɔ nam be ehiã be míato ʋuƒo siawo ŋu. Megblɔ bena: Aƒetɔ, nyemate ŋu aɖo afɔ afima o. Mía Aƒetɔ gblɔ nam be: “Mègavɔ̃ o; ne xɔse kple nye lɔlɔ̃ le asiwò la, àto nusianu me. » Megblɔ bena: Aƒetɔ, taflatse tsɔ wò asi nam. Afi siae Yehowa le eƒe asi nam. Nyemese le ɖokuinye me kura be mele zɔzɔm o; Aƒetɔ la kplɔm kple duƒuƒu kple bɔbɔe ale gbegbe be vevesese aɖeke menɔ ŋunye o, ke boŋ vivisese koe .
Nɔvinyɔnu la ƒe dɔwɔwɔwo nye kpɔɖeŋu na nuvɔ̃wɔla siwo di be yewoawɔ dzimetɔtrɔ.
Esi míeyi ŋgɔ nyuie le tsiawo dzi la, Míaƒe Aƒetɔ la gblɔ nam be: “Mele be malé wò asi ɣesiaɣi o, elabena dzedzeme manɔ ŋuwò nenema gbegbe o; Ele vevie be miakplɔ mia ɖokui to xɔse me eye be miawo ɖeɖe miazɔ le ʋuƒo siwo katã wòle be miato le miaƒe mɔ dzi la dzi, vevietɔ esi, to mia zɔzɔ to mɔ siawo dzi me la, medi be mianye kpɔɖeŋu na nuvɔ̃wɔlawo, ale be wotrɔna yia dzimetɔtrɔ gbɔ to nye amenuveve me, eye be wòasubɔ mi abe dzimetɔtrɔ ene ɖe miaƒe nuvɔ̃wo ta. Mègavɔ̃ o; Magblẽ wò ɖi, gake nye gbɔgbɔ akplɔ wò ayi afisiafi si medi be nàyi: Manɔ kpli wò to nye amenuveve kple nye lɔlɔ̃ me. Megblɔna be: Ah! Aƒetɔ, le nye xaxa me la, zɔ afɔ eve alo etɔ̃ ya teti do ŋgɔ nam, be nàkpɔe ɖa be nye ɖeka mate ŋu azɔ yowòme hã. Aƒetɔ la tsɔe nam. Nye ɖeka medze azɔlizɔzɔ gɔme, eye dzi nɔ ƒonye wu. Mía Aƒetɔ gblɔ nam be: “Vinye, dzi nenɔ ƒowò; èkpɔnɛ nyuie ŋutɔ be wò ɖeka nèzɔna nyuie; eye le ɣeyiɣi ma ke me la, ebu, eye mekpɔ ɖokuinye le tsiawo titina, le dzronyigba dzi, eye ame aɖeke mekpe ɖe ŋunye o ame.
Eƒe xɔse kple eƒe lɔlɔ̃ ƒe dɔmenyonyo.
Metsɔ dzideƒo bla aʋakpa; Meɖo ŋu ɖe Mawu ƒe amenuveve kple eƒe lɔlɔ̃ ŋu, eye medze azɔlizɔzɔ gɔme sesẽ ŋutɔ. Mɔa dze nam abe ɖe wòdidi ale gbegbe ene! vɔvɔ̃ kple kuviawɔwɔ xɔ nye susu ale gbegbe! Ðeɖiteameŋu si nye ŋutilã se le eɖokui me la ɖu dzinye, eye ɣeaɖewoɣi la, nye afɔwo gɔ̃ hã nɔa tsatsam henɔa ʋuʋum le vɔvɔ̃ ta. Ne metɔ vie be maɖi ɖe eme la, ɣemaɣie wòdze nam be manyrɔ ɖe tsiawo me. Melé dzi ɖe ƒo eye meti nye mɔ yome wògbɔ eme.
Eto agado aɖe si me ʋuʋudedi le me.
Esi meva ɖo ʋuƒoawo ƒe nuwuwu mlɔeba, le ƒuta aɖe ƒe go kemɛ dzi la, Aƒetɔ la ƒe gbɔgbɔ kplɔm to mɔ sesẽ aɖe ŋutɔ si le abe agado si yɔ fũ kple tsi siwo me ʋuʋudedi le ene, ale gbegbe be edze abe ɣesiaɣi la, manɔ nenema ene mimie.
Eva ɖoa agbalẽdzraɖoƒe aɖe si le gbadzaa ŋutɔ ƒe go kemɛ dzi, le ta aɖe si me lã siwo tana siwo me aɖi le, siwo nye gbɔgbɔ vɔ̃wo ƒe nɔnɔmetatawo, yɔ fũu la tame.
Mɔ sia gakpɔtɔ didi. Ewu enu ɖe ʋuƒo didi aɖe ŋutɔ si wotsɔ ƒo ɖe kpe sɔti eve dzi. Kplɔ̃ sia si mekeke wu asibidɛ etɔ̃ o la nɔ mɔ aɖe titina si keke abe afɔ wuiatɔ̃ ene, si goglo ŋutɔ, eye agado siwo me meto teti koe nye ema la ƒe tsiɖɔɖɔ yɔe fũ.
Eƒe tsi siwo tsi anyi la yɔ fũ kple asps, dziɖegbewo, dawo kple aɖi bubu geɖe (1) siwo doa woƒe aɖe doa goe eye wodona ɖe woƒe asike ƒe nugbɔ le dziku kple dziku me.
(1) Lã siwo tana siwo me aɖi le.
Ɣemaɣi la, menɔ ʋuƒo si dzi mebu afɔku gã siawo ŋu tsoe la ƒe nuwuwu. Mete Mawu yɔyɔ be wòakpe ɖe ŋunye, be maɖe kuku nɛ be wòakpɔ nublanui nam, hegblɔ be ne meva kpe ɖe ŋunye o la, matsrɔ̃ ge. Emegbe mekpɔe be dzideƒo gã aɖe gagbɔ agbe, eye menɔ mɔ kpɔm be Mawu ado ŋusẽm to eƒe amenuveve me.
Mawu na menya, to ememe kekeli aɖe dzi, be ta sia medidi tso dzomavɔ gbɔ o, eye be abosam ƒe gbɔgbɔ le da siawo ƒe ŋutilã me be wòana agbe nanɔ wo eye wòado dziku na wo ɖe ame siwo katã, esi wodze ta sia me la, . woƒe agbe bu enumake eye wodzea dzomavɔ me.
Menɔ Mía Aƒetɔ ƒe anyinɔnɔ lalam, eye medi be magakpɔe le amegbetɔ ƒe nɔnɔme me, ale be wòaɖem tso afɔku dziŋɔ sia me; gake ao, menya be Aƒetɔ la ƒe gbɔgbɔ nɔ ʋãm be mazɔ.
Afɔku gã aɖee wòƒua du. Eƒe dzideƒo. Míaƒe Aƒetɔ ɖee.
Esi meyi ŋgɔ vie le ʋuƒoa dzi la, vɔvɔ̃ na da siwo le ete la na mekli nu: Mekpɔe
(ƒe 166-170)
esime menɔ gegem ɖe ʋuƒoa te. Mawu ɖe mɔ nam be nyemalé nye abɔwo ɖe ʋuƒoa ŋu o, si medze mimi kple nye ŋusẽ katã, eye menɔ e te abe gaƒoƒo ɖeka ƒe akpa enelia ene, si na nye ŋutilã bliboa sesẽ, be mate ŋu agbugbɔ nye afɔwo aɖo on. le Plɛti dzi. Metsɔ nye ŋusẽ katã yɔ Aƒetɔ la; edze nam enumake le ʋuƒoa dzi, eye wògblɔe nam
: Dzi nedzɔ wò, vinye, nusianu wu enu kpuie; èle wò vevesesewo tame; eye le ɣeyiɣi ma ke me la, mekpɔ ɖokuinye, to agbagbadzedze vi aɖe me, le nye klowo dzi le ʋuƒo si dzi metsɔ asi eveawo lé ɖe asi la dzi. Megblɔ bena: Aƒetɔ, kpɔ afɔku si me mele la ɖa; tsɔ wò asi nam; wò kpekpeɖeŋu kple ŋusẽ katã ƒe asi manɔmee la, nyemate ŋu aɖe afɔ aɖeke o. Míaƒe Aƒetɔ, kple dɔmenyonyo si dze kafukafu, lé nye asi hegblɔ be: Vinye, wò dzimetɔtrɔ wu enu; anye kpɔɖeŋu na luʋɔ siwo katã di be yewoadze yonyeme.
Emegbe Míaƒe Aƒetɔ, kple eƒe asi sesẽ la, kɔm tso afɔku me eye wòkɔm to yame kplii yi tsi gã siwo meto, eye ʋuƒo siwo dzi woŋlɔ nu ɖo la gbɔ. Esi Míaƒe Aƒetɔ tsɔ eƒe asi nam la, mese le ɖokuinye me be mele bɔbɔe abe amesi mesea eƒe ŋutilã ƒe kpekpeme kura o ene, eye mekpɔ ɖokuinye be mele zɔzɔm ƒuƒlu le tsiawo dzi abe Míaƒe Aƒetɔ ene. Ekplɔm yi gbedadaƒo aɖe gbɔ eye wòbu.
Numeɖeɖewo tso ŋutega sia si me nusɔsrɔ̃wo le na amesiame, eye vevietɔ na nuvɔ̃wɔla gãwo.
Nusi Aƒetɔ la na menyae nye si, le eƒe kekeli me, le nusi ku ɖe mɔ si dzi wòna mezɔ la ƒe mɔzɔzɔ ŋu; le ɖeɖiteameŋu, vɔvɔ̃, vɔvɔ̃ kple afɔku siwo me meto ŋu. Nu siawo ƒomevi katã ɖe dzesi eye wonyo be woalé ŋku ɖe wo ŋu, na nye abe alesi wòle le ame mamlɛawo katã gome ene, eye vevietɔ na nuvɔ̃wɔla gãwo kple amesiwo katã na nu le teteɖeanyi gãwo me le Katoliko, Apostolo kple Roma subɔsubɔ kɔkɔea godo, nenye be nenemae wotrɔna yia Sɔlemeha Kɔkɔe la ƒe akɔnu, eye wowɔa nusiwo katã woƒe nuvlowɔwɔwo bia be woaxe na wo, abe alesi mekpɔnɛ le Mawu me ene.
1°. Ebia agbagbadzedze geɖe hafi woate ŋu ado le nuvɔ̃ me atrɔ ayi Mawu gbɔ.
Míaƒe Aƒetɔ di be magblɔ nya ʋee aɖewo tso eŋu. Gbã la, ta gã sia si me menɔ, kple afisi mekpɔ Míaƒe Aƒetɔ le le togbɛwo dzi la, fia, to ɖeɖiteameŋu si mese le ɖokuinye me be mayi Mawu gbɔ, dzimetɔtrɔ ƒe ɖeɖiteameŋu kple megbededewo katã, kple alesi gbegbe nuvɔ̃wɔlawo gblẽna be woatrɔ ayi Mawu gbɔ .
2°. Dzimetɔtrɔ vavãtɔ aɖeke meli dzimetrɔmatrɔ manɔmee o.
Evelia, ɖekematsɔleme si Mawu xɔm, biam be melɔ̃e hã, eye wòdzro eme vaseɖe nye dzi me be nyateƒee mele gbɔgblɔm hã la, fia dodokpɔ si Míaƒe Aƒetɔ la awɔ ne nuvɔ̃wɔla la trɔ gbɔ va egbɔ. , le ʋɔnudrɔ̃ƒe si drɔ̃a dzimetɔtrɔ. Adzro nu me vaseɖe titina ƒe
eƒe dzi; adi nu le eƒe dzitsinya ƒe ʋuʋudedi kple dowo me, eye wòakpɔe ɖa be nusi dzimetrɔla la ʋua eme kple eƒe nu la le yeƒe dzi me ŋutɔŋutɔ hã, ne lɔlɔ̃ le eme, eye ne eƒe dzi trɔ dzime eye wòbɔbɔ eɖokui vavã. Ne nɔnɔme siawo siwo hiã eye wobia tso nuvɔ̃wɔla la si la, Mía Aƒetɔ la akpɔ nublanui nɛ to asiƒoƒo kple ehehe va eɖokui gbɔ to nunɔla ƒe tsɔtsɔke me. Gake, baba, baba, baba na nuvɔ̃wɔla siwo metrɔ dzime o, ameflulawo kple ameflulawo siwo vaa dzimetɔtrɔ ƒe ʋɔnudrɔ̃ƒea ɖoɖo siawo manɔmee. Mele egblɔm na mi bena, mekpɔe le Mawu me be amu wo, le esi teƒe be wòatsɔ eƒe asi ana wo, eye wòana woadze nuvɔ̃ ƒe tsikpe goglo la me, si me wowɔa abe ɖe wodi be yewoado tsoe ene, si ana woabu fɔ wu eye wonye nuvlowɔlawo wu tsã.
3°. Dzidzɔ kple dzitsinya ƒe ŋutifafa na nuvɔ̃wɔla si trɔ dzime vavã.
Etɔ̃lia, mekpɔe le Mawu me be mɔ siwo katã Aƒetɔ la na mezɔ mɔ, kple tsi gã siwo meto kple vevesese kple kuxi geɖe, gake Mía Aƒetɔ kpe ɖe eŋu hekplɔe la, fia be nuvɔ̃wɔla, si trɔ gbɔ va Mawu gbɔ to nuvɔ̃meʋuʋu nyui, le dzidzɔ kple dzitsinya ƒe ŋutifafa gã aɖe me. Mekpɔe le Aƒetɔ la me be egblɔe nɛ, abe alesi wògblɔ nam esime mesusu be mewɔ nu sia nu ene
: Ele kokoko be nàwɔ dɔ; mɔ didi aɖe gale asiwò nàzɔ.
4° ƒe didime. Ele be dzimetɔtrɔ ƒe agbagbadzedzewo nanɔ anyi vaseɖe ku me.
Enelia, ɣemaɣie wòkplɔa wo toa dzimetɔtrɔ ƒe mɔ si me vevesese kple dɔsesẽwɔwɔ le, si yɔ fũ kple xaxa ƒe tsiwo, si woate ŋu ato to amenuveve kple mawusubɔsubɔ ƒe nɔnɔme nyui veviwo ƒe kpekpeɖeŋu me ko. Nyemeɖea ɖokuinye me le ema ŋu o; àte ŋu ase egɔme nyuie be medi be maƒo nu tso atitsoga ƒomevi ɖesiaɖe kple ŋutilã kple gbɔgbɔ ƒe fukpekpe siwo kplɔa mí yia ku me ŋu, elabena ele be dzimetɔtrɔ vavãtɔ nato eƒe agbe ƒe mɔ dzi, vaseɖe eƒe gbɔgbɔ mamlɛtɔ me, le dzimetɔtrɔ vavãtɔ ƒe gbɔgbɔ me.
5° ƒe didime. Gbɔgbɔ vɔ̃a dzia eƒe amedzidzedze zi gbɔ zi eve ne ku le aƒe tum. Luʋɔ si trɔ dzime ƒe kakaɖedzi gbagbe.
Atɔ̃lia, mlɔeba la, ʋuƒo sia si wotsɔ ƒo ɖe dawo kple kposɔwo tame, si Mawu na meto le ŋutega si ŋu míeƒo nu tsoe le etame la fia nuvɔ̃wɔla daheawo, eye nye ŋutɔ nye gbãtɔ, le ku gaƒoƒoa me. Edze abe le ɣeyiɣi sia me la, gbɔgbɔ vɔ̃wo katã le zɔzɔm hele kame dem ene
woƒe vɔ̃ɖinyenye be yewoahe luʋɔ dahe si trɔ dzime la ayi dzomavɔ ƒe aʋli me. Mekpɔnɛ le Mawu me be zi alesi luʋɔ sia wɔ dzimetɔtrɔ, eye zi alesi wòwɔ nɔnɔme nyuiwoe la, zi nenemae gbɔgbɔ vɔ̃wo dzina ɖe edzi zi gbɔ zi eve
(ƒe 171-175)
ƒe agbagbadzedze be míaxɔe le esi, henɔ gbɔgblɔm na mía nɔewo be: Ne míesusui le ɣeyiɣi sia me la, ewu enu, ebu ɖe mía si tegbee.
Gake, lé dzi ɖe ƒo, luʋɔ nyui si trɔ dzime, mègavɔ̃ na dawo kple dawo ƒe ɣlidodo o; mègavɔ̃ na asps ƒe ɖuɖu o; Mawu le klalo be yeakpe ɖe ŋuwò. Ne ehe ɖe megbe vie la, ɖeko wòdo wò kpɔ geɖe wu; eyata gbɔ dzi ɖi eye dzi megaɖe le ƒowò gbeɖe o. Enye nyateƒe be Ðela vividoɖeameŋula sia ava, eye wòagblɔ nya kɔkɔe siawo na wò be: “Mègavɔ̃ o, meli kpli wò; dzi ɖe ƒo, èɖo wò xaxawo ƒe nuwuwu, nusianu awu enu kpuie. Eyata luʋɔ dahe sia si kpɔe be yebu kloe la, tsɔ lɔlɔ̃ ƒe ƒutsotsoe aɖe ƒu gbe ɖe yeƒe Mawu ŋu, hegblɔ be: Aƒetɔ, ɖem tso afɔku sia me eye nàtsɔ wò asi nam. Le ɣeyiɣi ma ke me la, nyuiwɔwɔ ƒe Mawu sia gblɔ nɛ be: Wowu enu, wò dzimetɔtrɔ kple wò vevesesewo katã wu enu wu enu Eye wòtsɔ eƒe asi ŋusẽkatãtɔ la xɔe le esi , .
eƒe luʋɔ ɖeɖe ɖa tso eƒe ŋutilã gbɔ, eye wòɖee tegbee tso dzodzrowo kple abosam ƒe ŋutasẽdziɖuɖu me.
§. V.
Le Xɔse ƒe Kekeliwo Ŋu.
Le canvas dɔwɔwɔ aɖe ƒe wɔna me la, Míaƒe Aƒetɔ la na Nɔvinyɔnua nya le nusi nye xɔse ƒe kekeli me.
Gbeɖeka menɔ dɔ wɔm le nutoa me xɔ me, afisi wozã avɔ ɣi aɖe si woɖo be woatsɔ awɔ nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo ƒe taɖa le. Esiae nye be woawɔ abɔta gbadza gã aɖe si keke sentimeta ɖeka. Ɣemaɣi ƒe Dziɖuɖumegã la kpɔe be esɔ, ale be abɔta sia le dzɔdzɔe ŋutɔ, be woahe ka aɖe
le avɔa ŋu, be woatsɔ ana eƒe abɔta nanɔ dzɔdzɔe. Mekpɔ nyɔnu saɖagaxɔmenɔla siwo ka sia hehe sesẽna ŋutɔ, eye amegbetɔ ƒe gbɔgbɔ ƒe aɖaŋu kple vivisese si le dɔ sue sia hehe va eƒe blibodede gãtɔ kekeake me la dze ŋunye le ɖokuinye me .
Le fiẽ me, esi menɔ míaƒe gaxɔ me ta la, medze gbedodoɖa gɔme. Le esi teƒe be mabu nya la ŋu ahade ŋugble le eŋu la, meŋlɔ ɖokuinye be, eye kasia mekpɔe be mele dɔ sia si nye Dziɖuɖumegã wɔ la ŋu bum, eye le nye susu me la, vovo menɔ ŋunye le nusiwo katã do ƒome kple dɔ sia ŋu o. Le ŋku ƒe ʋuʋu me la, Míaƒe Aƒetɔ ɖe eɖokui fiam hegblɔ nam be: “Afisia, vinye, èƒo ɖokuiwò ɖe wò Dziɖulagã ƒe dɔwɔwɔ ŋu bubu me. Metɔtɔ, vevietɔ esi Mía Aƒetɔ lém le vodada aɖe me eye menɔ nu siwo ŋu viɖe aɖeke mele o ŋu bum ta; elabena, vevietɔ la, megblɔ na ɖokuinye be: Nye Dziɖuɖumegã magblɔ nam be makpe asi ɖe dɔ sia ŋu o, elabena nye ŋkuwo mekpɔa nu nyuie o. Meganɔ gbɔgblɔm na ɖokuinye kokoko be: Ne ezi dzinye la, ɖe wòle be maɖo toea? Mesusu be ẽ, be ele be míaɖo to, eye be
Susu siawo mee Míaƒe Aƒetɔ la wɔ nuku nam. Etsɔ aklala kakɛ aɖe si le ɣie abe sno ene, eye wòle nyuie ŋutɔ la nam, hegblɔ nam be: “Afisia, vinye, kpɔe ɖa be àte ŋu akpɔ avɔ sia ƒe ka hã.”
Mete ŋkuléle ɖe eŋu hebu eŋu; gake nublanuitɔe la ! Eteƒe medidina hafi megblɔna be: Aƒetɔ, manya wɔ nam be mate ŋu akpɔ ka ɖeka ko o, eye nyemate ŋu ata ɖeka pɛ hã tso web la me o. Mekpɔa avɔ sia wòle gbadzaa abe lãgbalẽ ene. Mía Aƒetɔ ɖo eŋu nam be: “Vinye, mexɔe se vavã be mèkpɔe o. Mele kekeli aɖe nam wò, si aklẽ wò xɔse ƒe ŋku, si mele dzadzɛ o. »
Le ɣeyiɣi ma ke me la, etsɔ bosomikaɖi gã aɖe, si ɖi Ŋutitotoŋkekenyui ƒe bosomikaɖi, si klẽna kple dzo si meɖi ŋutilãmedzo ƒe dzobibi tututu o la nam. Dzo sia nɔ dzadzɛ ale gbegbe eye wòzu dziƒotɔe ale gbegbe; efɔ kple dzonɔameme ale gbegbe, eye le ablaɖeɖe kple ayemɔ nu ale gbegbe be edze abe ewɔa nu ɣesiaɣi bosomikaɖia ƒe akpa aɖeke maɖumaɖu ene. Emegbe la, Mía Aƒetɔ gblɔ nam be: “Ʋu wò asiwo, ele be nàlée. Mesusu be ŋutilãa ƒe asiwoe. Medze agbagba be maʋuʋu nye abɔwo vie eye maʋu nye asiwo be maxɔ bosomikaɖia. Mesusu be maxɔ ŋutilãme bosomikaɖi aɖe; gake ao, nye asiwo mewɔ ɖeka ɖe naneke dzi o, eye ke hã mekpɔ akaɖi si Míaƒe Aƒetɔ tsɔ de nye asiwo me.
Ɣemaɣie wotsɔ kekeli yeye, si tso dziƒo bliboe kple esi tso Mawu gbɔ bliboe la klẽ ɖe nye luʋɔ dzi le nusi ku ɖe xɔse ƒe nyateƒenyawo ŋu etɔxɛe ŋu. Le ɣeyiɣi ma me la, Míaƒe Aƒetɔ la tsi tre ɖi na aklala la nam hegblɔ nam be: “Kpɔ ɖa, nye.”
ɖevi. Mekpɔe nyuie le aklala nyui sia me, eye edze nam be mede vovototo atsyɔ̃ɖoɖo vovovoawo katã dome, kple dɔ sia ƒe vivisesewo katã dome.
Xɔse ƒe kekeli si tsi tre ɖe amegbetɔ ƒe kekeli dzadzɛ ŋu.
Mía Aƒetɔ gblɔ kpee be: “Vinye, èkpɔa dzidzɔ ɖe wò Dziɖuɖumegã ŋu le dɔ si wòwɔ ta; ɖeka si ƒe vivi to vovoe nye esi; enye Gbɔgbɔ Kɔkɔe la ƒe dɔwɔwɔ si tsi tre ɖe nu viviwo katã ŋu tẽ, kple amegbetɔ ƒe gbɔgbɔ ƒe ayemɔwo katã. Xexeametɔwo ƒoa woƒe nu viviwo le woƒe awuwo, woƒe nunono, woƒe nuɖuɖu gɔ̃ hã me, eye le esia me la, wowɔa nu to xexeame ƒe gbɔgbɔ dzi. Gake le nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo dome la, amesiwo wɔa nu alea la wɔa nuvɔ̃
(ƒe 176-180)
tsi tre ɖe woƒe nɔnɔmea ƒe blibodede ŋu, eye woaɖee afia be xexeame ƒe mɔwo ƒe nane gakpɔtɔ le yewoƒe susu me. Ne ɖeko woatsɔ ya si ŋu wògblẽ nu le abla pin, eye le xexeame ƒe gbɔgbɔ me la, ema medzea ŋunye o; eye esiawo nye vodada siwo ŋu wòle be woakɔ le ŋutiklɔdzo me ya teti.
“Ke wò vinye, mègatu wò Superior ɖo o, togbɔ be mena nènya be eƒe vivisese medze ŋunye o hã. Ðeko nuvɔ̃ medzea ŋunye le nukpɔsusuwo kple vɔ̃ɖinyenye nu: eye miaƒe Tatɔ mesusu be medze ŋunye o. Ŋkuagbã kple numanyamanya ƒe vodada siawoe woŋlɔna be. »
Ame siwo wotsɔ ɖe adzɔgbe na Mawu la wɔa vodada geɖe be woalé avu le ŋutiklɔdzo me, eye wowɔa nu to amegbetɔ ƒe gbɔgbɔ dzi.
Mía Aƒetɔ na menya le eƒe kekeli me be, le ame siwo wotsɔ ɖe adzɔgbe na Mawu le ku gaƒoƒo me gɔ̃ hã me la, vodada gbogbo aɖewo li siwo wowɔ to amegbetɔ ƒe manyamanya me, to ŋkuɖoɖo nu dzi, kple to woƒe nuteƒemawɔmawɔ me.be woalé ŋku ɖe nu sueawo ŋu nuwo. Enye vodadawo ƒe aʋli si wòle be woatsɔ tohehe dziŋɔ kple didiwo ake le ŋutiklɔdzo me. Afimae wokpɔe le be yewolɔ̃ aɖaka aɖe si wòle be woatsrɔ̃ to dzimetɔtrɔ me, to ka ɖesiaɖe ɖeɖeɖa me eye yewolɔ̃e.
Mía Aƒetɔ gblɔ nam be: “Mitsɔ xɔse ƒe kekeli, si klẽna ɖe ememe tso ememe, eye wòkɔa dzi ŋu la bla aʋakpa. Tameɖoɖo ƒe dzadzɛnyenye nanɔ asiwò le nyawo katã me, le nuwɔnawo katã me kple le nuxaxawo katã me; elabena ame sia ame si azu numame nɛ be wòawɔ nuteƒe nam le nu suewo me la, makpɔ eta to nye amenuveve me be wòagage ɖe nu vɔ̃ gãwo me o.”
Míaƒe Aƒetɔ na xɔse ƒe akaɖi Nɔvinyɔnua be wòawɔ nu eye wòawɔ avu kple xɔse ƒe futɔwo.
Mía Aƒetɔ gblɔ nam be: “Elabena, vinye, metsɔ xɔse ƒe akaɖi la na wò be wòakplɔ wò ato afɔku vovovowo me, to gododo gbegblẽwo me kple viviti teƒe siwo nàto la me. Woadze dziwò ahado kpo nu le nye Sɔlemeha la kple nye ŋutɔ ta, anɔ nye Nyanyui la ta ʋlim tso abosam ƒe nyaʋiʋli siwo wòle be nàwɔ avu kplii la me. Gake megagblɔ na mi ake be: Miwɔ nuteƒe be miadze xɔse ƒe gbɔgbɔ la yome ahawɔ edzi. »
Xɔse ƒe nunana nye gbɔgbɔmenunana bliboe.
Mebia Míaƒe Aƒetɔ, le ɖokuibɔbɔ blibo me be, nukatae bosomikaɖi si mekpɔ, eye wòtsɔ de nye asiwo me la, mete ŋu se le ɖokuinye me ne meka asi eŋu o? Míaƒe Aƒetɔ ɖo eŋu nam be: “Vinye, amenuveve sia ƒomevi le kɔkɔe akpa eye wònye mawume akpa be wòate ŋu ase nu gɔme na sidzenuwo. Wotsɔe na wò be nàdo ŋusẽ wò xɔse, eye nàwɔ avu kple xɔse ƒe futɔwo. Zi geɖe la, amenuveve siwo mena tsɔ doa ŋusẽ xɔse alo dzia edzi la katã nyea gbɔgbɔ me tɔ, eye zi geɖe la, womedzea sidzenuwo te o. »
Megagblɔ ake be: Aƒetɔ, esi nègblɔ nam be maxɔ bosomikaɖi la le nye asiwo me la, nukatae mese le ɖokuinye me be woxe mɔ ɖe nye ŋutilã bliboa kple nye abɔwo katã nu alea gbegbe, le esi meʋuʋu nye abɔwo kple asiwo vie kple agbagbadzedze ta, be mate ŋui xɔ bosomikaɖi si nètsɔ ɖo ŋkunyeme la? Míaƒe Aƒetɔ ɖo eŋu nam be: “Vinye, meɖoe koŋ wɔ nu alea be mana nàkpɔe ahanya be nunana si metsɔ na wò la nye gbɔgbɔ me tɔ bliboe, be sidzenuwo mekpɔ gome aɖeke kloe le eme o, eye wole abe alesi wode se ɖe enu ene.” . »
Ŋusẽkpɔɖeamedzi siwo xɔse ƒe kekeli wɔ ɖe Nɔvinyɔnua dzi. Eƒe toɖoɖo kple ɖokuibɔbɔ ɖe Katoliko-ha la te.
Enye agbanɔamedzi nam be made dzesi nukpɔsusu siwo xɔse ƒe akaɖi ƒe nunana sia wɔ ɖe nye luʋɔ dzi le afisia. Zi ale si mexɔe la, ena kekeli klẽ ɖe nye...
gɔmesese to kekeli si gbɔ dzɔdzɔmetɔ ŋu me, si na mekpɔ, le ɣeyiɣi kpui aɖe kloe me, alesi wòhiã be míalé ŋku ɖe xɔse kple Katoliko-subɔsubɔha ƒe nyateƒewo ŋu, abɔbɔ mía ɖokui ɖe wo te, eye míaɖo to mía dada Sɔlemeha kɔkɔe la, abe alesi Mawu ŋutɔ! Mekpɔ (abe alesi ame aɖewo menya alesi nyemate ŋu aɖe eme o ene) kekeli sia si nɔ mɔ kpui aɖe yome tim be mayi Mawu gbɔ tẽ.
Eƒe dzonɔameme be yealé yeƒe xɔse me ɖe asi ahaʋli eta le amesiwo dze edzi la si me.
Nusi wògawɔ le menye, esime dzɔgbevɔ̃e dzɔ ɖe dzinye be medzo le nye nutoa me lae nye esi. Esubɔm, le nye ememe, abe mɔfiala kple nuxlɔ̃ame tso afɔku ƒomevi ɖesiaɖe ŋu ene, eye wònye ametakpɔnu tso nye futɔwo si me to takpɔkpɔ zi geɖe be nyemage ɖe woƒe asiwo me o me. Esi nye futɔwo dze dzinye la, etsɔ nya si ŋu wòle be maɖo be matsɔ aʋli nye xɔse ta la de nye nu me; elabena Mawu ɖe mɔ be xɔse ƒe futɔ geɖe siwo tsɔm de dɔ me la dze dzinye, be yewoatrɔ dzime, wogblɔ, eye yewoablem ɖe yewoƒe mɔ̃wo me. Ɣemaɣie mekpɔ alesi gbegbe amenuveve sẽ ŋui le afɔkuwo me; etsɔ nusi wòle ŋuɖoɖo nam ɖe Mawu kple mawusubɔsubɔ ta la de nye dzi me kple nye nu me.
Meto Nyanyuigbalẽa dzi, henɔ gbe dom ɖa na Aƒetɔ la be wòana gɔmesese nam to eƒe amenuveve me, be mate ŋu aɖe eme na wo, eye maxɔ aʋawɔnuwo le eme atsɔ awɔ avu kple abosam ƒe nyaʋiʋli siwo wolɔ̃a wɔwɔ nam.
Ɣeaɖewoɣi esi wokpɔe be nye ŋuɖoɖowo ɖu yewo dzi, eye ame siwo nɔ afima la te nukoko la, wodoa dziku, eye woƒe susu nɔa fu ɖem na wo. Nye, esi mekpɔ ema la, meɖe ɖokuinye ɖa vaseɖe esime woyɔm ake, eye esi woyɔm ake be mava dze amedzidzedze yeye aɖe dzi, si me wòle be mawɔ avu le xɔse ƒe nyati bubuwo ŋu, alo le nu bubuwo ŋu.Nyanyui la ƒe nya bubuwo.
(ƒe 181-185)
Mawu nyui sia kpɔ tanye ale gbegbe be mekpɔ le Nyanyui Kɔkɔe la me, si mexlẽna hedea ŋugble le eŋu gbesiagbe, amenuveve yeyewo kple kekeli yeyewo, siwo subɔam abe kpekpeɖeŋu ene ɖe nye futɔwo ŋu.
Esi woyɔm be mava wɔ aʋa la, metrɔ yi afima le toɖoɖo nye nuvɔ̃meʋuʋulawo, amesiwo de dɔ asi nam be mawɔe ta.
Nyemate ŋu agblɔ amedzidzedze agbɔsɔsɔme si wòle be mawɔ ɖe wo ŋu o: ɣeaɖewoɣi la, wova doa gbe nam gɔ̃ hã le nya vevi aɖe ŋu. Mawu nyui sia meɖe mɔ nam gbeɖe be manɔ anyi zi ɖeka pɛ hã ne nyemeɖo eŋu na wo le nya la ŋu o, eye nyemeka ɖe edzi na wo be woda vo o, eye be to nusi mexlẽ le Nyanyuigbalẽ kɔkɔe la me, kple nusi Mía Aƒetɔ gblɔ le afima me ɖeɖe na wo me . Menɔ Nyanyuia me nyawo gblɔm be matsɔ atɔtɔ woƒe tsitretsiɖeŋunya geɖe. Ɣeaɖewoɣi la, wowɔa bometsinya kple amegbetɔ ƒe nyaʋiʋli mawo tɔgbe nam, eye wotsakaa gbɔgbɔmenuwo kple dzɔdzɔmenuwo; ɣebubuɣiwo la, wogblɔa nya siwo tɔtɔm nam le nufiafia ƒe nya geɖe siwo do ƒome kple wo nɔewo ŋu ale gbegbe be nyemenya nusi maɖo wo ŋu o”. Esi wonɔ gbeƒã ɖem nya siawo katã nam la, . Ðeko menɔ ɣli dom na Mawu be: Nye Mawu! kpe ɖe ŋunye eye nàkpe ɖe ŋunye!
Nɔvinyɔnua xɔa kpekpeɖeŋu tɔxɛ tso Mawu gbɔ. Etrɔa dzixɔsea ƒe futɔ geɖe.
Kpɔ nusi amenuveve ate ŋu awɔ le nyati siwo gbɔdzɔ wu me le afisia, le agbledela dahe aɖe ƒe vinyɔnu me, amesi menya nusi wònye be woasrɔ̃ nu, alo be woasrɔ̃ nane o, vevietɔ le woƒe abosam ƒe mawunyaŋununya ƒe nyawo me, si tsɔa eƒe aɖi ƒua gbe ɖe afisiafi, kple esi trɔa nyui wòzua vɔ̃. Esi wòdzɔ be Mawu di be yeagblẽm ɖi ƒuƒlu le ɣeyiɣi si me wòhiã be maƒo nu, be yeana manya yeƒe amenuveve nyuie wu, eye yeana bubu kple ŋutikɔkɔe katãe la, ɣeyiɣi siawo mee Mawu ɖe mɔ nam be maƒo nu.didi wu eye wògade ŋgɔ wu: kasia kekelia klẽ ɖe nye gɔmesese dzi, eye ɣeaɖewoɣi gaƒoƒo blibowo kple afã va yina nyemedzudzɔ nuƒoƒo o.
Gbeɖeka la, ame geɖe va teƒe si míaƒe nyaʋiʋliwo katã yia edzi le; Mekpɔ ɖokuinye le nya si megblɔ fifia la me; kasia Mawu ƒe kekeli si yome medze le nye gbɔgbɔ me, eye wòna meƒo nu la, te do kpo nu; Nyemete ŋu kpɔ naneke o, eye megblɔ nya ɖeka pɛ hã evɔ nyemenya nya si magblɔ emegbe o. Gake amekae makpɔ dzidzɔ ɖe Mawu ƒe nyuiwɔwɔ ŋu o! le ŋku ƒe ʋuʋu me, esi nyemedzudzɔ nuƒoƒo vie o la, etsɔ nyati si dze kafukafu la de nye susu me kple nye nu me, si wɔ dɔ be menya alesi wòhiã be woaɖe ame ɖokui tso aʋatsodzixɔse, si na mekpɔ dzidzɔ la me mɔnu si dzi mato awɔ avu kplii, eye wòna vovo menɔ ŋunye ɣeyiɣi didi o. Mawu nyui sia, to eƒe amenuveve me, ɖu dzi, eye wòkpɔ eƒe ŋutikɔkɔe tso eme; eye woɖem tso aʋatsodzixɔse me.
ɖe gbeƒãe gaglãa ɖe subɔsubɔha nyui la ta, gake vevietɔ esi ƒe dzi me sẽ wu bubuawo, eye esi wònya nu geɖe wu be wòagblɔe nam vɔ megbe.
Wodze edzi le ŋutilã me nɔnɔ ƒe nya ɣaɣla la ta, eye wotsi tre ɖe nunɔlawo kple mawusubɔlawo ƒe agbenɔnɔ gbegblẽ ŋu.
Nyati si na mese veve eye wòsesẽ nam wue nye Nya la ƒe Ŋutilã me nɔnɔ ƒe nya ɣaɣla. Ðeko wodi be yewoaxɔ JC be enye ŋutsu, eye wolɔ̃ ɖe edzi be woklãe ɖe ati ŋu eye be eku, gake womedi be yewoaxɔe ase be wofɔe ɖe tsitre o.
Nu bubu aɖe gali si te ɖe dzinye wu; elabena nyemete ŋu kpɔ ŋuɖoɖo aɖeke kura o; enye be wotsɔ wo ɖokui ƒu gbe ɖe ame siwo wotsɔ ɖe adzɔgbe na Mawu, nunɔlawo, ŋutsuwo kple nyɔnu mawusubɔlawo ƒe agbenɔnɔ dzi. Wogblɔ woƒe vodadawo nam tsitotsito, wogblɔ busunya ɖe wo ŋu be wonye nyateƒe kple alakpa, wobua fɔ woƒe agbegbegblẽnɔnɔ, yɔa woƒe kesinɔnu gbogboawo be ŋukeklẽ, eye wogblɔ nya alafa bubu siwo womate ŋu agbugbɔ agblɔ o. Wobu nuvɔ̃meʋuʋu be enye bometsitsi, eye nuvɔ̃meʋuʋulawo abe fefenya ene: Nya siwo Míaƒe Aƒetɔ gblɔ le Nyanyui la me koe mate ŋu aɖo nya mawo katã ŋu, le nusi ku ɖe Dzimetɔtrɔ ƒe Sakramento kple eƒe subɔlawo ŋu; eye megblɔ kpee be ne Yuda aɖe le apostoloawo ƒe ha me, si fia be, le Hame kɔkɔe la katã me, le eƒe subɔlawo dome la, . JC ƒe ŋusẽ meɖi naneke o, bubu le eŋu, be eƒe ʋɔnudɔdrɔ̃wo navɔ̃e ahavɔ̃e o; eye le ema megbe la, meyɔ wo va Mawu ƒe ʋɔnudɔdrɔ̃ gbɔ kple woƒe alakpanyawo kple nuƒoƒo totrowo katã, eye mebia wo be ɖe woaɖo to wo ɣemaɣi hã. Gake, to Mawu ƒe amenuveve me la, ame geɖewo nɔ anyi siwo kpɔe dze sii be yewoda vo, eye woyi ɖaʋu nuvɔ̃ me; ale be, hafi madzo le kanton si me menɔ me la, dzidzɔ nɔ wo dometɔ geɖe si be woɖu nu kple nunono, woli ke ŋutɔ le xɔse me, eye woɖe kpɔɖeŋu nyui fia to woƒe mawuvɔvɔ̃ me. to Mawu ƒe amenuveve me la, ame geɖewo nɔ anyi siwo kpɔe dze sii be yewoda vo, eye woyi ɖaʋu nuvɔ̃ me; ale be, hafi madzo le kanton si me menɔ me la, dzidzɔ nɔ wo dometɔ geɖe si be woɖu nu kple nunono, woli ke ŋutɔ le xɔse me, eye woɖe kpɔɖeŋu nyui fia to woƒe mawuvɔvɔ̃ me. to Mawu ƒe amenuveve me la, ame geɖewo nɔ anyi siwo kpɔe dze sii be yewoda vo, eye woyi ɖaʋu nuvɔ̃ me; ale be, hafi madzo le kanton si me menɔ me la, dzidzɔ nɔ wo dometɔ geɖe si be woɖu nu kple nunono, woli ke ŋutɔ le xɔse me, eye woɖe kpɔɖeŋu nyui fia to woƒe mawuvɔvɔ̃ me.
Nɔnɔme si dze kafukafu si le xɔse bɔbɔe kple dɔmenyonyo si le kɔƒenutome nyɔnu dahe aɖe ŋu.
Nya sue bubu aɖee nye esi tsɔ ɖe alesi amenuveve dze kafukafu le luʋɔ siwo wɔa nuteƒe nɛ eye woɖoa toe la me. Gbeɖeka medo go kɔƒenutome nyɔnu sue aɖe, amesi bia tso asinye be maxlẽ Nyanyuigbalẽa na ye hena Deti Kwasiɖagbe, henɔ nyatoƒoe tom vevie be nunɔlawo megali o, eye ame aɖeke megali si aɖe gbeƒã Mawu ƒe nya o. Mexlẽ nya sia nɛ
(ƒe 186-190)
kple dzidzɔ: esi mexlẽ nyanyui sia vɔ la, hafi maɖe eme nɛ, eye makpɔe ɖa be ede suku hã la, mebiae be nukae nya ma tɔgbe fia hã; eɖo eŋu be: Nɔvinyenyɔnu, nyemate ŋu anya ema o, nyemate ŋu axlẽ nu kura o; Mɔfiame aɖeke mele asinye o negbe esi nunɔlawo nam le nye ɖevime be maɖu nye Easter, kple nunɔla aƒetɔ si ɖe gbeƒã na mí le míaƒe sɔlemeha la tɔ ko. Mete tɔ ɖe edzi be: Enyo, xɔ̃nye nyui, gblɔ nusi nèsusu tso ɖokuiwò ŋu le nya sia ŋu nam. Eɖo eŋu nam pɛpɛpɛ alesi wòate ŋui le xɔse ƒe nyateƒea nu. Meto nyanyui sia ƒe nya bubuawo katã me, eye megadze egɔme biae be nukae wòsusu tso eŋu, kple nusi wòfia hã. Eɖo eŋu nam, eye (le alesi mate ŋu anyae le Mawu me) eɖe nu sia nu me nam le xɔse ƒe nyateƒe me, . kple Gbɔgbɔ Kɔkɔe la ƒe kekeliwo me; eye le teƒe siwo medi be mafia nui gɔ̃ hã la, eyae fia num boŋ, eye wòna menya nyateƒeawo; si nyemenya o.
Mete nyabiasewo biabia tso xɔse la ƒe nyateƒenyawo ŋu, kple nɔnɔme siwo hiã eye wobia tso esi be wòaʋu eƒe xɔse me, le eƒe agbe afɔku me gɔ̃ hã ŋu. Mate ŋu agblɔ na mi be nyɔnu sue siae ƒo afakaka nam; Mekpɔe le eme, to eƒe ŋuɖoɖowo me, be eƒe luʋɔ li ke abe agakpe ene, be wòatsɔ yometiti kple xaxa vovovo siwo katã adzɔ dzi na Mawu be wòadɔ ye, alo srɔ̃a, alo viawo ɖa. Meva egbɔ gblɔ be: Gake, xɔ̃nye nyui, nenye be enye xɔse ƒe nya aɖe si wòle be woagbe la, ne menye nenema o la, woabu fɔ srɔ̃wò, viwòwo kple wò ŋutɔ wò ku ŋutasesẽtɔe to funyafunyawɔwɔ dziŋɔ aɖe ƒomevi me !... Metsɔ tɔgbuiyɔviawo ƒe veveseseɖeamenu gɔ̃ hã tsi tre ɖi nɛ.Eƒe dzi se seƒoƒo kple seraphic lɔlɔ̃ ƒe seselelãme; kple eya hã
gblɔ nam be: Nɔvinyenyɔnu, to Mawu ƒe amenuveve me la, nyemagbe nye xɔse gbeɖe o, eye nyemaɖe asi le ŋutasẽdziɖulawo te gbeɖe le funyafunya siwo katã woate ŋu ahe nam ta o . Mawu ƒe lɔlɔ̃ tae wòtsɔ eɖokui na, eye
abe aʋadziɖuɖu ene, be wòakpɔ srɔ̃a kple viawo woaku le afima eye wòaku kpli wo ɖe JC kple nu nyui sia tɔgbe ta.
Mekpɔ dzidzɔ ɖe ʋuʋu nyui siwo katã amenuveve wɔ le nyɔnu sia ŋu to eƒe nuteƒewɔwɔ me la ŋu. Ðeko mate ŋu, hafi madzo le egbɔ, akafu eƒe kutrikuku, aƒoe ɖe enu be wòabia Mawu na amewo katã
eƒe agbemeŋkeke mamlɛa, be wòagadi mɔ bubu aɖeke wu esi dzi Gbɔgbɔ Kɔkɔe la tsɔe da ɖo o, be wòazɔ mɔ dzeani sia si nye xɔse kple nyanyui la ƒe nyateƒewo dzi ɣesiaɣi, eye wòafiae viawo .
§. VI.
Le xɔse, mɔkpɔkpɔ kple dɔmenyonyo, ɖeɖekpɔkpɔ ƒe nɔnɔme nyui veviwo ŋu.
Xɔse, mɔkpɔkpɔ kple dɔmenyonyo, nɔnɔme nyui etɔ̃ siwo hiã na ɖeɖekpɔkpɔ.
Ele be maɖe nusi mekpɔ le Mawu me ku ɖe xɔse, mɔkpɔkpɔ kple Kristotɔwo ƒe dɔmenyonyo ƒe nɔnɔme nyuiwo ŋu la me le afisia. Le kpɔɖeŋu me, mekpɔe le Mawu me be hafi wòate ŋu awɔ Kristotɔ nyui la, ele be xɔse si me agbe le eye wòle agbe nanɔ esi; Xɔse si ɖea eɖokui fiana to dɔwɔwɔwo me lae mefia; be ele be mɔkpɔkpɔ sesẽ aɖe, si wotu ɖe JC ƒe nyonyo dzi, si mawume Ðela sia tsɔ da ɖe Sɔlemeha kɔkɔe la ƒe akɔnu abe nudzraɖoƒe ene, kple kakaɖedzi gã aɖe kpe ɖe xɔse sia ŋu; be to JC ƒe se si dzi mí katã míeka atam be míawɔ ɖe edzi le míaƒe nyɔnyrɔxɔxɔ me la dzi wɔwɔ lɔlɔ̃tɔe me, eye esi wòwɔ nuteƒe na amenuveve si JC de míaƒe luʋɔwo dzi le nyɔnyrɔxɔxɔ kɔkɔe me to xɔse, mɔkpɔkpɔ kple dɔmenyonyo me la, akpɔ ɖeɖe mavɔ.
Xɔse, mɔkpɔkpɔ kple dɔmenyonyo, gɔmeɖose kple kadodo si le nɔnɔme nyui bubuawo dome.
Nɔnɔme nyui etɔ̃ siawo doa alɔ wo nɔewo hedoa agbe wo nɔewo, eye mekpɔnɛ le Mawu me be ne woɖo wo anyi nyuie le luʋɔ si wɔa eƒe nuwɔnawo kple Kristotɔwo ƒe nɔnɔme nyui siwo nɔ te ɖe wo dzi me la, ŋusẽ sia gakpɔtɔ le mawume nɔnɔme nyui etɔ̃ siawo si.be woahe wo katã vɛ nɔnɔme nyui bubu siwo le luʋɔ me, eye be woatsɔ wo awɔ ɖeka kplikplikpli wu, to kadodo blibo si tso Mawu gbɔ me, ɖe xɔse, mɔkpɔkpɔ kple dɔmenyonyo ŋu. Esia me, kple le gɔmesese sia nu la, mekpɔa nusi naa Kristotɔ deblibo la le Mawu me.
Mía Aƒetɔ, le eƒe agbe si ku me la, bia xɔse ƒe nuwɔna aɖe tso amesiwo wòdi be yeada gbe le wo si gbɔ.
Esi Mía Aƒetɔ, le eƒe agbe kuku me, nɔ anyigba dzi, eye wòzɔ mɔ to xexeame be yeaɖo yeƒe Nyanyui la anyi eye yeatrɔ nuvɔ̃wɔlawo to
eƒe nya kɔkɔe la, mede dzesi nane si na dzideƒo gã aɖem be matsɔ ɖokuinye akpe ɖe xɔse ƒe nyateƒenyawo ŋu geɖe wu, eye be kple xɔse gbagbe si sɔ kple mawunyaŋununya ƒe nɔnɔme nyui etɔ̃awo. Eyata nusi mede dzesii le Nyanyui Kɔkɔe la me, si Mía Aƒetɔ ɖe gbeƒãe lae nye esi. Nya gbãtɔ si wògblɔna na nuvɔ̃wɔlawo zi geɖe, ne edi be yeada gbe le ŋutilã kple luʋɔ ŋu lae nye esi: Èxɔe sea, alo xɔse le asiwòa? Nuvɔ̃wɔla dahe siawo ɖo eŋu be: Ɛ̃, Aƒetɔ, mexɔe se. Mehiã be Ðela lɔlɔ̃ sia nabia wo be woanya ne xɔse le wo si o; e kpɔ woƒe dzi ƒe ememe, eye wònyae nyuie wu nuvɔ̃wɔla dahe mawo ne ɖe le wo si alo mele wo si o. Gake nya si Aƒetɔ la gblɔ nam enye si: “Mezã biabia sia kple nye dukɔ, be mana woanya be to xɔse ƒe nɔnɔme nyui sia dzie medi be matsɔ nye amenuveve ana wo eye mawɔ woƒe didiwo dzi na wo, eye le ɣeyiɣi ma ke me.”
(ƒe 191-195)
be maɖe bubu si nɔ asinye ɖe xɔse ƒe kesinɔnu xɔasi la ŋu afia ƒe alafa siwo gbɔna. Míaƒe Aƒetɔ gblɔ nam be zi nenie mezã nya sia ne mele nye nya kɔkɔe la ɖem fia! Ame sia ame si xɔ dzinye se la, woakpɔ ɖeɖe; ke ame si mexɔ edzi se o la, wodrɔ̃ ʋɔnui xoxo. »
Le Sɔlemeha la godo, abe alesi wòle le xɔse godo ene la, ɖeɖekpɔkpɔ aɖeke meli o.
Mekpɔe le Mawu me be le Hame Kɔkɔe la godo la, ɖeɖekpɔkpɔ aɖeke meli o, abe alesi ɖeɖekpɔkpɔ mele xɔse godo o ene. Mina míaʋuʋu, eye míavɔ̃ ɣesiaɣi be xɔse ƒe kesinɔnu xɔasi sia manɔ mía si o; Mebe, xɔse sia si me agbe le, si me agbe le, si ŋu mɔkpɔkpɔ kple dɔmenyonyo kpe ɖo, eye le ɣeyiɣi ma ke me la, nɔnɔme nyui siwo katã Mawu biana, eye wònaa mí to eƒe amenuvevewo me be míazu Kristotɔ nyuiwo. Mina míado gbe ɖa na Míaƒe Aƒetɔ madzudzɔmadzudzɔe be wòana xɔse ƒe kesinɔnu xɔasi sia mí; mina míagblɔ nɛ, abe nuvɔ̃wɔla dahe ma si le Nyanyui la me ene, amesi Míaƒe Aƒetɔ biae be exɔ edzi se hã. Esi wòse le eɖokui me be yeƒe xɔse le ʋuʋum la, eɖo eŋu be: Mexɔe se, Aƒetɔ, gake dzi nye xɔse ɖe edzi.
Lɔlɔ̃ ƒe ƒutsotsoewo tso Nɔvinyɔnua gbɔ.
Mekpɔ nusita Mía Aƒetɔ la zãa xɔse ƒe nusi ʋãa ame ɣesiaɣi kloe la le Mawu me, ne míagblɔ mɔkpɔkpɔ ƒe nusi ʋãa ame, alo dɔmenyonyo, si wòva tsɔ va anyigba dzi be yeatsɔ atɔ dzo eyomedzelawo katã ƒe dzi o. Mawu sia si menye naneke o negbe lɔlɔ̃ ko la, de se si nya kpɔ ale gbegbe eye wòle kɔkɔe ale gbegbe be míalɔ̃e la na mí. Mawu ƒe lɔlɔ̃ sia, le Paulo Kɔkɔe nyui la ƒe nya nu la, ƒo nɔnɔme nyui bubuwo katã ta; mesesẽ nɛ be wòagblɔ be dɔmenyonyo ƒo xɔse kple mɔkpɔkpɔ ta o; eye mekpɔnɛ le Mawu me be lɔlɔ̃ hea nɔnɔme nyui bubuawo katã vaa eɖokui gbɔ abe ɖe wole aʋadziɖuɖu me ene, eye wòtrɔa wo katã wozua lɔlɔ̃. Oo lɔlɔ̃! Oo lɔlɔ̃ kɔkɔe! si dzona ɣesiaɣi evɔ meɖua wò gbeɖe o: Oo lɔlɔ̃ mavɔmavɔ! Oo lɔlɔ̃ mavɔ si nu mayi gbeɖe o, eye wòanɔ anyi ɖaa, ẽ, .
Mekpɔnɛ le Mawu me, eye susu si ta xɔse le mía si gɔ̃ hã ɖee fia mí, be ne Kristotɔ wɔnuteƒe aɖe, le ku ƒe gaƒoƒoa me, gblẽ Sɔlemeha la ɖi le aʋawɔla me be yeayi aɖawɔ ɖeka, to JC, kple Aʋadziɖuha la ƒe nyonyo ta; ɣemaɣie xɔse kple mɔkpɔkpɔ mazu naneke o. Emegbe yayratɔwo akpɔ nusi dzi woxɔ se to xɔse ƒe nɔnɔme nyui si tso Mawu gbɔ me; nusiwo katã mɔkpɔkpɔ ƒe nɔnɔme nyui na wokpɔ mɔ na la anɔ wo si keŋkeŋ; ke le dɔmenyonyo ta la, ava aɖɔ wo tso goawo katã me abe tɔmelã le atsiaƒu titina ene;
eye le mavɔmavɔ me katã la, woanɔ abe ɖe womi wo le lɔlɔ̃ ƒe vivisese ƒe tɔsisiwo me ene, kple aʋadziɖuɖu si woakpɔ le lɔlɔ̃ sia ƒe amesinɔnɔ me: womaganɔ agbe o negbe le lɔlɔ̃ kple lɔlɔ̃ me ko.
Susu si ta Mía Aƒetɔ kafu xɔse evɔ meƒo nu tso dɔmenyonyo ŋu o. Xɔse, dɔmenyonyo ƒe gɔmeɖose.
Mekpɔ nusita Míaƒe Aƒetɔ kafu xɔse na eƒe Hamea ale gbegbe be wòɖoe anyi gɔ̃ hã be enye mawunyaŋununya ƒe nɔnɔme nyui etɔ̃awo dometɔ gbãtɔ le Mawu me. Menya be enye xɔse ƒe nɔnɔme nyui (kaɖi sia si tso Mawu gbɔ keŋkeŋ, si klẽna ɖe luʋɔ dzi, abe alesi megblɔe xoxo ene), si si nunɔamesi si dze kafukafu le be wòado luʋɔ ɖe dzi wòava sidzedze Mawu me. , eƒe nɔnɔmewo, kple vevietɔ le eƒe nyuiwɔwɔ si seɖoƒe meli na o, eƒe nublanuikpɔkpɔ gã, kple eƒe dɔmenyonyo si nu metsina o, si wòtsɔ kpea fu na nuvɔ̃wɔlawo le woƒe nuvlowɔwɔwo me, amesiwo eƒe lɔlɔ̃ si seɖoƒe meli na o doa eƒe abɔwo ɖe enu ɣesiaɣi be yeaxɔ wo le dzimetɔtrɔ me.
Xɔse sia ke gakpɔtɔ naa luʋɔ la kpɔnɛ be Mawu sia ke, si yɔ fũ kple nyuiwɔwɔ alea gbegbe, ne nuvɔ̃wɔla la zã eƒe dzigbɔɖi kple eƒe amenuvevewo le mɔ gbegblẽ nu, evɔ metrɔ gbɔ va egbɔ anukwaretɔe to JC ƒe dzedzeme kple dzimetɔtrɔ me o, Mawu sia
ŋusẽtɔ atrɔ eƒe lɔlɔ̃ kple dɔmenyonyo wòazu dɔmedzoe si ŋu womate ŋu afa o kple tohehe dzɔdzɔe.
Nuvɔ̃wɔlawo ƒe dzimetɔtrɔ dzɔna to xɔse me.
Ne luʋɔ aɖe ɖe mɔ be woaka asi eŋu eye wòʋu ŋku ɖe nyateƒenya siawo siwo le vevie ale gbegbe na eƒe ɖeɖekpɔkpɔ ŋu; ne xɔse ƒe akaɖi, megagbugbɔ gblɔna ake, na wonya wo eye wose wo gɔme; ne egblɔ be, le nyateƒenya siawo siwo ƒoe eye wòka asi eŋu la kpɔkpɔ me be: ewɔe, metsɔ ɖokuinye na eye metsɔ ɖokuinye na Mawu ŋusẽkatãtɔ sia ɖe nusiwo katã wòadi be yeawɔ kplim ta; enye nuwɔna gã aɖe si wòwɔna to xɔse ƒe nɔnɔme nyui me le afisia. Mekpɔe be luʋɔ sia le abe nuvɔ̃wɔla dahe siwo ɖo nya ŋu na Mía Aƒetɔ esime wònɔ anyigba dzi ene.
: Ɛ̃, Aƒetɔ, mexɔe se; eye be Míaƒe Aƒetɔ la, le nya sia me, kɔ amenuveve ƒe kesinɔnuwo ɖe wo dzi.
Mekpɔe le Mawu me be esiae nye nusi Míaƒe Aƒetɔ la gakpɔtɔ wɔna gbesiagbe le luʋɔ dahe gbogbo mawo siwo woɖi ɖe nuvɔ̃ ƒe ku ƒe viviti kple vɔvɔli me la gome. Eƒoa wo gbã to xɔse ƒe nyateƒe dzeaniawo ƒe eme kɔ nyuie me, eye wòtoa esia me dzraa wo ɖo geɖe wu be woaxɔ eƒe amenuveve gbogboawo; elabena, ne xɔse sia na wonya Mawu vɔ, eye woge ɖe sidzedze sia me to didi vavãtɔ be yewoanye etɔ katã me vɔ la, ɣemaɣie Mawu tsɔa eƒe amenuvevewo ɖoa luʋɔ siawo dzi.
Mekpɔe le Mawu me be luʋɔ dzɔgbenyuitɔ sia, si kpɔ xɔse ƒe keklẽ bɔbɔewo ko haɖe la, le ɣeyiɣi sia me se le eɖokui me be yedzi ye le ye me, to sidzedze si wòfɔ to xɔse ƒe nɔnɔme nyui me, mɔkpɔkpɔ sesẽ aɖe le dɔmenyonyo kple nublanuikpɔkpɔ me Mawu, si wotu ɖe JC ƒe nyonyo dzi Ðoɖo kɔkɔe siawo dzie wotɔa JC ƒe dɔmenyonyo ƒe dzo kɔkɔe la ɖo
(ƒe 196-200)
luʋɔ sia, eye be egbɔa agbee, naa agbee eye wònana wònɔa agbe le dɔ nyui wɔwɔwo katã me, le JC ƒe dɔmenyonyo me, kple to JC ƒe dɔmenyonyo me, ne ewɔ nuteƒe nɛ.
Dɔmenyonyo ƒe ŋusẽkpɔɖeamedzi ɖe luʋɔ me.
Mekpɔe le Mawu me be Mawu ƒe lɔlɔ̃ ƒe nɔnɔme nyuiwo ƒe fianyɔnu dzetugbe sia, ne ege ɖe luʋɔ aɖe me la, enaa wònɔa agbe le eme kple to edzi; etrɔa nusianu wòzua lɔlɔ̃ kple ɖe lɔlɔ̃ ta; mewɔa dɔ aɖeke gbeɖe o; ele dzidzim ɖe edzi ɣesiaɣi vaseɖe esime wòkplɔ luʋɔ la yi Mawu ŋutɔ, amesi nye agbe mavɔ la ƒe akɔnu; eye mekpɔnɛ le Mawu me be luʋɔ si dze aglã ɖe nɔnɔme nyuiwo ƒe fianyɔnu sia ŋu, amesi to eƒe vɔ̃ɖinyenye me medi be yeadze yeƒe mawumeʋuʋu yome o, eye wòzi edzi be wòadzo le egbɔ la, gblẽa agbe ɖi be yeadze ku me.
Luʋɔ siwo nɔa agbe hekuna dɔmenyonyo manɔmee ƒe dzɔgbevɔ̃e wɔnublanui.
Megakpɔnɛ le Mawu me, eye megagblɔnɛ ake, be luʋɔ si me Mawu ƒe lɔlɔ̃ mele o la nye agbemanɔsitɔ, eye be Mawu ƒe lɔlɔ̃ nye míaƒe luʋɔ ƒe agbe wu, wu míaƒe luʋɔ nye míaƒe ŋutilã ƒe agbe. Nyateƒee! Meʋuʋuna ɖe ɖokuinye kple luʋɔ siwo katã akpɔ dzɔgbevɔ̃e la ta, le woƒe ŋkekewo ƒe nuwuwu, be woaku lɔlɔ̃ manɔmee; elabena mekpɔe le Mawu me be agbe mele luʋɔ dahe siawo si o, eye woku ɖe mawume lɔlɔ̃ ma si naa agbe le Mawu ŋutɔ ƒe akɔnu la ƒe agbe mavɔ kple yayra la ta. Ah! luʋɔ dahewo! womanɔ agbe gbeɖe o negbe ɖeko woakpe fu tegbee. Abe tohehe le esi womedi gbeɖe be yewoalɔ̃ Mawu le yewoƒe agbenɔɣi o ta ene la, womalɔ̃ Mawu lɔlɔ̃ sia gbeɖe o, eye, le esia ta, ne woxɔ Mawu ƒe lɔlɔ̃ sia le wo si la, woaku tegbee. Nyateƒee! Nyateƒee! Mekpɔe le Mawu me be luʋɔwo ƒe akpa gãtɔ bu le esi woda se gã sia si le kɔkɔe ale gbegbe eye wònye Mawu ƒe lɔlɔ̃ ƒe mawume alea gbegbe dzi ta!....
Esime wonɔ anyigba dzi la, ŋkɔ koe wonye Kristotɔwo, eye woɖe mɔ, ne míagblɔe la, wotsi xɔse, mɔkpɔkpɔ kple dɔmenyonyo, siwo nye mawusubɔsubɔ kple ɖeɖekpɔkpɔ ƒe nɔnɔme nyui veviwo, le wo me. wozã woƒe agbe le vɔvɔ̃, vivisese kple kuviawɔwɔ aɖe me le nya siwo ku ɖe woƒe ɖeɖekpɔkpɔ ŋu me eye woŋlɔ woƒe nyɔnyrɔxɔxɔ ƒe adzɔgbeɖeɖewo be le wo ɖokui si. Eyata xɔse si nɔ wo me nye xɔse kuku si me ŋusẽ aɖeke megale o: woƒe mɔkpɔkpɔ nye dzodzro; Mawu ƒe lɔlɔ̃ tsi eye wògblẽ wo ɖi, elabena mawume lɔlɔ̃ sia mate ŋu anɔ dzi si me xɔse tsi le la me o.
Eteƒe medidina hafi Kristotɔ si nɔa agbe dɔmenyonyo manɔmee la ƒoa eɖokui ɖe gbɔdɔdɔ ƒe vivisesewo me eye megaxɔa se o.
Nublanuitɔ kekeake si mekpɔe nye be esia dzɔna le luʋɔwo me le woƒe manyamanya kloe me: le esi wohe woƒe agbe ƒe geɖe le tufafa, ɖekematsɔleme kple kuviawɔwɔ me le nusi ku ɖe Mawu subɔsubɔ kple woƒe ɖeɖekpɔkpɔ ŋu ta, dɔwɔna kple ŋusẽ aɖeke mele wo si o negbe ɖeko le woƒe dzodzrowo kple woƒe vivisese siwo mewɔ ɖeka o ta la, wowua enu to woƒe dziwo tsɔtsɔ kpe ɖe vivisese siwo katã ŋu wode se ɖo kple nuvlowɔlawo gɔ̃ hã ŋu me.
Mekpɔnɛ le Mawu me be luʋɔ siawo ɖua nu henɔa agbe ɖe dzɔdzɔme, eye wogblẽa dzɔdzɔme ko. Luʋɔ dahe siawo ƒe ŋku gbã eye abe ɖe sidzenuwo ƒe vivisesewo xɔ wo ɖokui me ene; ale be ne wobu wo nyuie be wowɔ ɖeka kplikplikpli kple ŋutilã ƒe ŋutilã la, tso gbɔgbɔmetɔwo nyenye me la, wozua dzɔdzɔmenuwo katã kple ŋutilã me tɔwo katã, ale be womegate ŋu kpɔa nunyiame o negbe le dzɔdzɔme kple dzɔdzɔme vivisesewo me ko.
Èɖaƒo nu na wo tso mawusubɔsubɔ kɔkɔe alo xɔse ƒe nyateƒenyawo ŋu o, le nyateƒe me la, womeganya naneke kloe tso eŋu o, elabena le woƒe dzime la, womegadina be yewoaxɔe ase o negbe nusi dzea wo ŋu ko; wogbea xɔse ƒe nyati geɖe eye wowɔa abe ɖe woxɔ ame bubuwo dzi se ene. Eye afikae tɔtrɔ sia tso le luʋɔ si le kɔkɔe alea eye wònye mawume le eƒe nɔnɔme me alea gbegbe me? Mekpɔe le Mawu me be etso nyateƒe si wònye be xɔse megale wo si o, etsi le wo me, womegaƒoa nu o, womegawɔa nu o negbe le dzɔdzɔme nu ko. Nusi na woƒe ŋku gbã keŋkeŋ le xɔsenyawo me enye be dzɔdzɔme, si zu numame na be yeaɖu gbɔdɔdɔ ƒe vivisesewo la, dina ɣesiaɣi be yeakpɔ alo ase le eɖokui me, age ɖe nane me alo anya nane le xɔsenyawo me: ale womagate ŋu axɔ gbɔgbɔmenuwo dzi ase o, . siwo medzea woƒe sidzenuwo te o. Baba, baba, baba na luʋɔ ŋkuagbãtɔ mawo siwo ɖoe koŋ gbã ŋku na wo ɖokui!
Xɔse ƒe bu, nusi gbɔ Sɔlemeha la ƒe vɔ̃ɖinyenyewo katã tso.
Mekpɔe le Mawu me be dzɔgbevɔ̃e siawoe he mama kple aʋatsodzixɔse geɖe vɛ le xexeame eye wònyi wo, tso Sɔlemeha la ƒe gɔmedzedze vaseɖe fifia; ame si tsɔ luʋɔ geɖewo ƒu gbe ɖe dzomavɔ me; siwo kɔ ʋu geɖe ɖi, eye wohe aʋawɔwɔ kple amewuwu geɖe vɛ.
Nɔvinyɔnua, le eƒe ɖevime la, se mɔfiame aɖe tso eƒe sɔlemeha ƒe nunɔla gbɔ ku ɖe kakaɖedzi si le xɔse la ŋu. Eƒe susuwo le esia ŋu.
Esi mexɔ ƒe adre alo enyi la, dzinyelawo kplɔm yi Misa Kɔkɔe. Nufialagã la ɖe gbeƒã tso xɔse kple subɔsubɔhawo ƒe nyateƒenyawo ŋu, eye wòyi edzi
nusi wòle be nàna amewo naxɔe ase ahawɔ hafi akpɔ ɖeɖe. Egblɔ na mí be mele be míaka ɖe míaƒe sidzenu siwo blea ame dzi o; be xɔse medze sidzenuwo te o; be ehiã be ame natu eƒe xɔse ɖe Míaƒe Aƒetɔ ƒe nya dzi, eye wòaxɔ nusiwo katã wògblɔ kple nusiwo wòɖe fia, kple nusiwo katã Sɔlemeha la do susua ɖa na mí be míaxɔ dzi ase. Aƒetɔ la ƒe subɔla nyui sia tsɔ kpɔɖeŋu aɖe vɛ na mí le teƒea. Ɣe ƒe keklẽ to ahuhɔ̃ewo me, eye wòɖo nuƒolanɔƒea ƒe afɔ. Egblɔ be èkpɔ Ɣe ƒe keklẽ siawoa? Ɛ̃. Kakaɖedzi le eŋu ŋutɔ be
(ƒe 201-205)
ɣe klẽna, elabena eƒe keklẽwoe nye esi le ŋkuwòme. Vudo! ɖikeke mele eme o be nusi xɔse do ɖa na mí la nye nyateƒe wu nyateƒe be míekpɔa ɣe to eƒe keklẽ ƒe keklẽ me; elabena míaƒe ŋku, siwo kpɔa nusi dzea sidzenuwo te ko la, ate ŋu aflu mí, eye xɔse mate ŋu aflu mí gbeɖe o.
Meɖo toe kple susu geɖe, eye Mawu na amenuvevem be maʋu nye susu ɖe nyateƒe gã siwo woɖe gbeƒãe nam la ŋu. Gake ɣe ƒe keklẽ ƒe kpɔɖeŋua wɔ nuku nam ŋutɔ, eye wòna nu geɖem be made ŋugble le nye ememe ŋu, eye megblɔ na ɖokuinye be: Enye nyateƒe be ɣeae, elabena eklẽna; gake ele be matsɔ ɖokuinye akpe ɖe nusi Sɔlemeha la fiam to eƒe subɔlawo dzi ɖeɖeko ŋu; Ele be maxɔ alesi wofiaa num dzi ase. Megatrɔ va de ŋugble le ɖokuinye me le mɔ bubu nu, hegblɔ be: Ele be míaƒe mawusubɔsubɔ nanɔ kɔkɔe ŋutɔ, elabena xɔse si nana míeléa ŋku ɖe eŋu la nye gbɔgbɔ me tɔ eye wònye mawume ale gbegbe be míaƒe sidzenuwo mate ŋu ake ɖe naneke ŋu o; esi míaƒe subɔsubɔha ƒe nya ɣaɣla dzeaniwo medzea míaƒe sidzenuwo te o ta la, .
Megagblɔ na ɖokuinye ake, esi mele Hamea godo, eye menɔ ŋugble dem le nusi mese ŋu be: Nye Mawu, kpɔ nublanui nam, na wò Gbɔgbɔ Kɔkɔe kple gɔmesesem, bena xɔse nasu asinye, eye maxɔ nyateƒe siwo katã li la dzi ase fia num; na maxɔe ase, menye le dzɔdzɔme nu o, ke boŋ to gbɔgbɔ me kple mawume tamesusuwo dzi, elabena nɔnɔme nyui kɔkɔe sia nye gbɔgbɔ me tɔ bliboe eye wòtso Mawu gbɔ bliboe. Meganɔ gbɔgblɔm na ɖokuinye kokoko be: Ne nye sidzenuwo va ɖe fu nam eye wòkplɔm yi tamebubu me la, maɖe wo ɖa to xɔse ƒe nuwɔna aɖe me; Nye
Mado vlo wo abe lãwo ƒe dzɔdzɔme si menya nusi wògblɔ o, eye ate ŋu aflum ene.
Nɔvinyɔnua ƒe ŋkuléle ɖe eŋu be wòafia nu eɖokui le xɔse ƒe nyateƒenyawo me, eye wòado ŋusẽ eɖokui nyuie le nɔnɔme nyui sia me.
Ɣeaɖewoɣi, ne mebu nye subɔsubɔha si wofiaam gbesiagbe ŋu la, mebiaa nya nenye be nusi wofiam la nye xɔse ƒe nyati aɖe hã, eye zi geɖe la, woɖoa eŋu nam be ɛ̃, eye be ele be wòaxɔe ase hafi akpɔ ɖeɖe .
Mekpɔ nyuie ŋutɔ, vevietɔ, be masrɔ̃ mawunyaŋununya ƒe nɔnɔme nyui etɔ̃awo, eye made dzesi nusi wofia nyuie, kple numeɖeɖe si nunɔlawo na. Gake nusi na meʋu wu enye kekeli si mexɔ tso Mawu gbɔ, to eƒe mawume amenuveve me, le Credo ƒe nyatiwo me ɖeɖe le Fransegbe me. Mekpɔe be ema dze kafukafu, eye megblɔ be: Aƒetɔ! Aleke gbegbe wò se la le kɔkɔe nye si! Wofiam be maxɔ Mawu, Fofo Ŋusẽkatãtɔ la dzi ase; eye menɔ ŋugble dem le ɖokuinye me la, megblɔ be: Ɛ̃, nye Mawu, mexɔ dziwò se, eye esia le wò nya kɔkɔe la dzi.
Xɔse léa Nɔvinyɔnua ɖe te le eƒe tetekpɔwo katã me.
Nye xɔse gasẽ ɖe edzi esi menɔ tsitsim; to Mawu ƒe amenuveve me la, mekplɔ ɖokuinye ɣesiaɣi to xɔse ƒe kekeliwo dzi, kple xɔse amama, si ɖe vovo tso dzɔdzɔme ƒe seselelãmewo katã gbɔ. Le nye agbemeŋkekewo katã me la, xɔse nye nye kesinɔnu kple nye akɔfafa. Le nye ŋkeke vɔ̃wo katã me la, mefia le tetekpɔ siwo me ŋutasẽnuwɔwɔ kple dzimesesẽ le wu, siwo Mawu di be mato la ƒe zɔzɔ me, tsi tre ɖe xɔse la ŋu kple ɖe míaƒe subɔsubɔha kɔkɔe la ƒe nya ɣaɣla veviwo ŋu, ɣeaɖewoɣi ɖeɖi tea mía ŋu eye abosam ƒoa nya ɖe mía nu.siwo trɔna ɣesiaɣi na nutsotso kple eƒe aŋutrɔ siwo me aɖi le, le afisia, le Mawu ƒe amenuveve me la, enye aʋawɔnu si nɔ asinye ɣesiaɣi. Xɔsee wònye; eye megblɔ, eye mekɔ nye dzi ɖe dzi tẽ ɖe Mawu ŋu be: Nye Mawu! Mexɔe se, eye mele klalo be makpe fu le nusianu si dze ŋuwò, . eye matsɔ nye agbe asa vɔe ɖe nye xɔse ta. Elabena nya, .Mexɔe se , megblɔ na Mawu be zi geɖe la, nye dzi xɔ xɔse ƒe nyatiwo katã dzi se, le esiwo nyemenya o, kpakple esiwo menya hã dzi. Aleae wòle be le nye tetekpɔa ƒe gogloƒe tututu la, mekpɔ, to nye xɔse me, kpekpeɖeŋu gã aɖe, kple ŋusẽ si ŋu dzideƒo yeye kpe ɖo, be maxɔ xɔse ƒe nyateƒewo katã ahaxɔ wo dzi ase, le nye agbe ƒe afɔku me gɔ̃ hã .
Xɔse fiaa mɔ ame le nu tɔxɛwo me, siwo me ame ɖoa afɔku me be wòawɔ vodadawo eye wòabu eɖokui.
Xɔse nye nye akɔfafa, menye le nye tetekpɔwo me ɖeɖeko o, ke boŋ le nu tɔxɛ geɖe siwo dzɔ ɖe dzinye hã me, abe ŋutegawo, ɖeɖefiawo, kple nɔnɔme geɖe siwo mebɔ o, eye Mawu di be yeaɖe fu nam ene. Le nya sia me la, menya be le nu tɔxɛ siawo me la, ame ɖoa afɔku gã aɖe me be woawɔ vodada, adze alakpa me, eye wòabu eɖokui le wɔna sia me. Xɔsee nye nye mɔfianu kple nye akɔfafa. Eya mee metsɔ nye ŋusẽ kple nye dzi ƒe lɔlɔ̃ katã de eme, le nusiwo katã mebɔ o ŋu bum abe ɖekematsɔlemetɔe ene, nyemagblɔe kple fuléle o, kple tsitretsiɖeŋu gã aɖe ale gbegbe be mevɔ̃na ɣeaɖewoɣi be matsi tre ɖe eŋu.Mawu ƒe lɔlɔ̃nu eye be wòado dziku nɛ. Nusi mewɔ ɣemaɣi koe nye fefe
Elɔ̃ Mía Aƒetɔ ƒe anyinɔnɔ to xɔse me wu eƒe anyinɔnɔ si me susu le to ɖeɖefia me.
Le kpɔɖeŋu me, xɔse gbagbe sia na mexɔe se be Mawu le míaƒe nya ɣaɣla kɔkɔewo kple vɔsamlekpui kɔkɔe la me vavã wu ne, to amenuveve tɔxɛ aɖe me la, eɖe eɖokui fiam eye wòɖe mɔ be woakpɔe nam, kple ŋutilã ƒe ŋkuwo , to nukpɔkpɔ si me susu le me, alo tso luʋɔ ƒe ŋkuwo me, to nukpɔkpɔ si me nunya le me, kple kakaɖedzi kplikplikpli be enye Mía Aƒetɔ vavã.
(ƒe 206-210)
Alesi, to Mawu ƒe amenuveve me, mezãe le nɔnɔme geɖe siwo me Míaƒe Aƒetɔ ƒe anyinɔnɔ dze nam le mɔ tɔxɛ aɖe nu lae nye esi. Esi mekpɔ ɖokuinye le Míaƒe Aƒetɔ la ŋkume, le Sakramento Yayra la ŋkume, henɔ vɔvɔ̃m ɣesiaɣi be woaflum la, metrɔ ɖe xɔse ŋu, eye megblɔ na ɖokuinye be: ne Mawu nyui lae nye esia la, nyemado dziku nɛ to xɔse me o. Mebɔbɔ hede ta agu na Míaƒe Aƒetɔ le Sakramento Yayra la me, to xɔse ƒe nuwɔna aɖe me, hegblɔ be: Aƒetɔ, mexɔe se vevie be Mawu vavã kple Ame vavãe nènye; be èle Sakramento Yayratɔ Kekeake la me le
vɔsamlekpui la dzi; eye afimae nye Aƒetɔ, mekpɔ wò eye metsɔ xɔse ƒe ŋkuwo de ŋugble le ŋuwò. Ne mekpɔ ɖeɖefia aɖewo alo se wo la, mekpɔa nyuie ŋutɔ, to Mawu ƒe amenuveve me, be malé ŋku ɖe wo ŋu enumake, kple xɔse ƒe akaɖi; eye esi mekpɔ nane si tsi tre ɖe xɔse ŋu la, megbee, eye megbe nu le egbɔ kple ŋɔdzi. Xɔse manɔmee la, anye ne mebu ɣeyiɣi didi aɖee nye sia. Xɔse sia nye nye kekeli le viviti sia si Satana tsɔ ƒu gbe ɖe nye susu me zi geɖe to nye dzodzrowo dzi, kple tetekpɔ siwo wònyɔ ɖe menye me la ƒe ɣeyiɣi me.
Ele be Kristotɔ vavã nanɔ klalo be nusianu nabu eye yeakpe fu nusianu ɖe xɔse ta le ɣeyiɣi wɔnublanui siwo me míele mía ɖokui me.
Mekpɔe le Mawu me be ele be Kristotɔ vavãtɔ, le nɔnɔme ɖesiaɖe me, nanɔ nɔnɔme si me wòabu nusianu, akpe fu le nusianu me, eye wòatsɔ eƒe agbe gɔ̃ hã ana ɖe xɔse la ta. Be woanye Kristotɔ deblibo, eye wòate ŋu alé ame ƒe xɔse me ɖe asi le agbe ƒe afɔɖeɖe siwo me afɔku le me, eye vevietɔ le ŋkeke vɔ̃ siwo me míele, kple afisi Kristotɔwo katã anɔ, le dzɔgbevɔ̃e siwo katã dzɔna kple esiwo ava dzɔ le fifia dome la me kple xexeame ƒe nuwuwu la, ele be míawɔ mɔkpɔkpɔ kple dɔmenyonyo ŋudɔ .
AKPA IV.
Le blibodede si gbɔ woyɔ ame siwo wotsɔ ɖe adzɔgbe na Mawu ɖo la dzi. Afikae mawusubɔsubɔ ƒe adzɔgbeɖeɖe ƒe agbanɔamedzia keke ta ɖo? Ŋutasẽnuwɔwɔ siwo ge ɖe nutoawo me, ŋutsuwo kple nyɔnuwo siaa. Aleke wòle be nyɔnu saɖagaxɔmenɔla siwo tɔtrɔ kpata la tsɔ de woƒe nutoawo godo la nawɔ nu le xexeame?
§. 1 lia.
Subɔsubɔhawo ge tso woƒe dzonɔameme me, eye yɔyɔ ƒe anyimanɔmanɔ kple gbɔgbɔ si nye...
xexe si ge ɖe eme. Amekawoe nye luʋɔ siwo Míaƒe Aƒetɔ lɔ̃na wu le Sɔlemeha la me?
Agbalẽ sia ƒo nu tso Aƒetɔ ƒe weingble ŋu, mefia ŋutsuwo kple nyɔnuwo ƒe nuto siwo me mawusubɔlawo le; ƒe vovototo si le nyui kple vɔ̃ dome; ƒe dodokpɔ si wòle be woawɔ le yɔyɔwo na mawusubɔsubɔgbenɔnɔ me, be woate ŋu ade vovototo Mawu tɔ kple abosam tɔ dome; elabena saɖagaxɔmenɔlawo kple nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo ƒe akpa gãtɔ buna le mawusubɔsubɔ me to ŋlɔmiwɔwɔ, kɔnu gbegblẽwo, kple vevietɔ le xexeame ƒe gbɔgbɔ ta.
Míaƒe Aƒetɔ ƒe nyatoƒoetoto le nuto siwo xexeame ƒe gbɔgbɔ tro la ŋu.
Mía Aƒetɔ gblɔ nam be: “Nye weingble zu aƒedo keŋkeŋ, fiafitɔwo ge ɖe eme le adzame kple zã ƒe ɖoɖoezizi me; wogblẽe keŋkeŋ; wogblẽ nusianu si metsɔ da ɖe afima si xɔ asi wu eye wòxɔ asi wu la dome alo xɔ wo le wo si; egblẽ zu atikutsetse vevewo le nye dzi me: weintsetse nyui si menɔ lalam la menye naneke wu verjuice o; ezu nye futɔwo ƒe nukokoe, eye ame siwo va yina la tu afɔe. Meɖe mɔ nɛ nenema, Aƒetɔ la gblɔe le nye dziku me. »
Menya le Mawu me be zã me adzodala siawo, siwo va le adzame la, nye xexeame ƒe gbɔgbɔ si woƒo fi de, amesiwo tsɔ aɖaŋudzedze ƒo wo ɖokui nu ƒu, eye le mawuvɔvɔ̃ ƒe aʋatsokaka te, ɖe ame ɖeka kple ƒe subɔsubɔha gbogbotɔ kekeake me vidzinu si to vovo na ema.
Xexeame ƒe gbɔgbɔ si wotsɔ yɔyɔ gbegblẽwo va nutoawo me.
Esiae Aƒetɔ la gblɔ nam be: “Kpɔ ɖa, xexemedukɔ siawo, kple ale si woƒe gbɔgbɔwo yɔ fũ kple xexeame ƒe gbɔgbɔ. Mawu na mekpɔ gɔ̃ hã, le woƒe ememe, alesi xexeame ƒe gbɔgbɔ ge ɖe afima to yɔyɔ gbegblẽwo me, mefia to yɔyɔ siwo abosam to vɛ me. Ne gbɔgbɔ vɔ̃wo kpɔ nuto nyui aɖe, si me xexeame ƒe gbɔgbɔ le ƒuƒlu, si yɔ fũ kple Mawu ƒe gbɔgbɔ, eye luʋɔawo katã kpe ɖe wo nɔewo ŋu le be woawɔ woƒe dɔwo eye woadze Mawu ŋu la, wodoa dziku le dziku ta; eye esi womekpɔ mɔ aɖeke be woadze edzi o ta la, wogblɔna na wo ɖokui be: ele be míakplɔ xexeame nyɔnuviwo vɛ, to wo nana woaxɔe ase me
be yɔyɔ le wo si be woanye mawusubɔlawo, eye be Mawu yɔ wo va nuto ma tɔgbe me.
Xexeame ƒe sɔhɛ siwo va zua mawusubɔlawo le dzikudodo ta.
Nyɔnuvi aɖewo li siwo nye xexeametɔwo ale gbegbe be ɣeaɖewoɣi, ne wodzo le bɔl la gbɔ, afisi wokpɔ ŋukpe aɖe le la, woava, le liʋiliʋilili kple dzikudodo ƒe gbɔgbɔ me, ɖe nutoa me be yewoabia tso ame si de ŋgɔ wu gbɔ, be wòaƒo nu kplii.
(211-215) ƒe nya.
le adzame le woƒe yɔyɔ me, si wogblɔna be dzodzro nyuiwo kpena ɖe eŋu; gake le ete la, alakpanuwɔna nyuiwo koe le wo si. Wogblɔna be Mawue yɔ yewo; wobiaa nutoa me tɔwo ƒe gege ɖe eme veviedodotɔe eye tso ŋkeke ɖeka dzi.
Dziɖuɖumegã la lɔ̃ ɖe wo dzi, eye woƒe nɔnɔme siwo dze abe ɖe wonyo ene la ble wo.
Edzɔa dzi na Superior dahe sia be yeakpɔ nɔnɔme nyui mawo; exɔe se be amenuveve dzi ɖuɖue. Ne abosam kpɔ mɔnu aɖe la, metɔ ɖe afima o, ekplɔa ame bubuwo tso du siwo te ɖe eŋu me, kple tso du siwo le didiƒe gɔ̃ hã me, eye le ɣeyiɣi kpui aɖe me la, míakpɔ postulant siwo wu adre va ɖo enyi le nutoa me, amesiwo katã le ŋgɔ na Satana ƒe gbɔgbɔ le woƒe yɔyɔ me.
Ame siawoe nye fiafitɔ siwo, le Yehowa ƒe nya nu la, le zã ƒe adzame, agbã eƒe weingblea ahaɖee ɖa. Abosam kpɔa egbɔ vevie be yeade dzo woƒe yɔyɔa me, eye yeana woadze ame nyuiwo, le nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo kple woawo ŋutɔwo ƒe ŋkume siaa. Ena wose egɔme be ne yewotrɔ yi xexeame la, dzidzɔ si wokpɔna le xexeame ƒe nyagbɔgblɔwo katã ta la aƒo fi de yewo. Efiaa kpɔɖeŋu nyui siwo nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo ɖona le duta la wo, eye wòƒonɛ ɖe wo nu be woawo hã yewoawɔ nenema ke; be sea mesesẽ nenema gbegbe o, eye be woawɔ edzi nyuie. Abosam kpɔa egbɔ vevie be woawɔ ɖeka le gbɔgbɔ ɖeka me, eye le ɖekawɔwɔ kple xɔlɔ̃wɔwɔ ɖeka me.
dzɔdzɔme nu. Woƒe zɔhɛ siwo le xexeame, kpakple wo dzilawo, medoa kpo vava ƒo nuƒo didiwo tso xexeame ƒe vivisesewo ŋu na wo o, eye wogblɔa nusianu si doa dzidzɔ na wo wu eye wòadze wo ŋu wu la na wo.
Saɖagaxɔmenɔla yeyeawo, ne woxɔ wo ɖe sukua me vɔ la, wowɔa kadodo le adzame eye wodzraa vivisesewo ɖo.
Aleae gbɔgbɔ vɔ̃a dzea gbagbã gɔme le nuto sia me, to xexeame ƒe gbɔgbɔ dodo ɖe ŋgɔ to grid la dzi yiyi enuenu me. Amesiawo siwo woyɔna be postulants la le ka ƒom ɖekae xoxo, eye Satana ƒe gbɔgbɔ ʋã wo; eye ne wodo le aƒenɔa ŋkume la, ɣemaɣie woʋua woƒe dziwo na wo nɔewo, eye wogblɔa woƒe seselelãmewo ɖe wo nɔewo ŋu.
Woakpɔ ame aɖe si agblɔ be: Aleke, xɔ̃nye nyui, míate ŋu atsɔ vivisese kple modzakaɖeɖe geɖe siwo míese vivi na le bɔlƒoƒo me, le fefea me, kple ame sia tɔgbi asa vɔe? Ame bubuwo ade dzi ƒo nɛ, aɖo eŋu be: Aleke, xɔ̃nye nyui, nyɔnu saɖagaxɔmenɔla siwo le nuto sia me metsɔ vivisese siawo katã sa vɔe nyuie o? Mègavɔ̃ o, wogblɔ kpee enumake be, míanye xɔ̃wò nyuiwo ɣesiaɣi le agbe me katã: míatsɔ nusianu si míate ŋui axe fe na wò ɖe vivisese siwo nàbu ta. Esi míewɔ ɖeka le dzi kple susu me ta la, míete ŋu naa mía ɖokui kpɔa dzidzɔ. Gawu la, míakpɔ mía xɔlɔ̃wo kple míaƒe ƒometɔwo katã le agbo nu, amesiwo aƒo nu kpli mí ahado dzidzɔ na míaƒe dzi to nuƒoƒo na mí tso aʋadziɖuɖu siwo xexea le wɔwɔm ŋu. Míadze xɔlɔ̃wo
Woɣlaa woƒe aƒenɔ kple Superior la heblenɛ le woƒe novitiate me.
Wofiaa wo nɔewo alesi woawɔ nu ɖe aƒenɔa ŋu ne ena wobu akɔnta le woƒe yɔyɔ ŋu, eye wo ame evea siaa dzraa dɔ kple nugbeɖoɖo siwo wowɔ ɖekae la ƒe nya ɣaɣla ɖo.
Aƒenɔ dahe sia biaa nya tso postulants siawo katã ŋu: ebiaa amesiwo wònya be wonye xexeametɔwo, nenye be wogasena le wo ɖokui me kokoko be xexeame ƒe vivisesewo ƒe nu léa dzi na yewo hã, eye nukae nye susu si ta woyɔ wo ɖo. Esiawo dometɔ ɖesiaɖe
postulants, siwo fia nu wo nɔewo nyuie alea la ɖo eŋu be: Danye, dzidzɔ si mekpɔ ɖe xexeame ŋue na meɖe asi le eŋu be mava zu nyɔnu saɖagaxɔmenɔla, elabena mesusu be ne metsi xexeame la, maƒo fi de ɖokuinye afima eye nyemete ŋu wɔ nye ɖeɖekpɔkpɔ le afima o: ema tae woyɔm ɖo; eye yɔyɔ ƒe susu nyuitɔwo kekeake le wo katã si, ɖe wo nɔewo yome. Wotsɔa numame kɔkɔe la naa wo, si woxɔna kple dzitsitsi, eye le woƒe novitiate ƒe zɔzɔ me la, zi geɖe la, wowɔa cabal ɖekae ɣesiaɣi; wotoa mɔxeɖenu dzi koe woɖoa to; woblaa wo ɖokui abe ɖe wotsɔ kɔsɔkɔsɔ bla wo ɖokui ene be yewoalé wo ɖokui le nuto si me yewoge ɖo ƒe dziɖuɖu me léle ɖe asi me, be woatsri vivisese siwo katã woate ŋu akpɔ emegbe, le wo nɔewo dome alo le agbo nu; eye wogblɔna na wo nɔewo bena: Ele be míanɔ ŋudzɔ, nɔvinyenyɔnuwo, elabena ne míeyi agbo nu enuenu la, mía dada nyuiwo ati mí yome; woanɔ mía yome ɣesiaɣi: anyo wu be woalé mí aboyoe hena ɣeyiɣi aɖe.
Le woƒe dɔwɔɖuia megbe la, wotsɔa wo ɖokui nana xexeame ƒe gbɔgbɔ faa, wodaa sewo dzi, eye vɔ̃ɖinyenye xɔa nutoa me tɔwo.
Afisiae nye ŋkeke si dzi woawɔ dɔa le mlɔeba: afisiae wo katã wonye mawusubɔlawo, le ŋkɔ kple numame me ko. Ne womeka ɖe edzi na wo ko be yewomagado go akpɔ gbeɖe o, mina woana ŋusẽ, alesi woate ŋui, woƒe xexeame ƒe didiwo katã, eye woadzo ayi agbo la gbɔ, afisi xexeame ƒe ame ƒomevi ɖesiaɖe le. Le sasrãkpɔ siawo me la, ame ƒoa nu tso vivisese manɔsenu kple xexeame ƒe nyagbɔgblɔwo katã ŋu; wodoa agbalẽ kple agbalẽ geɖe siwo wɔ ɖeka kple woƒe didiwo na nyɔnu saɖagaxɔmenɔla siawo.
Saɖagaxɔmenɔla vɔ̃ɖi siawo meɖoa to o
(216-220) ƒe nya.
ne nuwo meɖe fu na wo le gota o ko. Woƒoa asa na toɖoɖo le nusianu si woate ŋu aɣla ɖe woƒe aƒenɔ kple woƒe tatɔ me. Wowɔa kplɔ̃ɖoƒewo be woakpɔ le zã me, aɖu nu le wo nɔewo dome, eye woaɖu nu viviwo kple nuɖuɖu siwo woɖa ɖe woƒe vivisese nu, siwo wo dzilawo kple xɔlɔ̃wo tsɔ vɛ na wo le adzame eye wotsi tre ɖe toɖoɖo ŋu.
Nyemawu enu gbeɖe ne megblɔ nusianu si mekpɔ le Mawu me tso nyɔnu saɖagaxɔmenɔla siawo, woawo ŋutɔ ƒe dzikudodo, kple amesiwo wohe vɛ ŋu o. Eteƒe medidina hafi xexe sia si woƒo fi de la ƒe gbɔgbɔ keke ta ɖe nutoa me tɔwo katã dzi o, eye afimae wòle, tso ame kɔkɔe si wònye gbɔ la, wotro keŋkeŋ kloe.
Saɖagaxɔmenɔla aɖewo ƒe kpɔɖeŋu nyui aɖe na ame bubuwo ƒe tɔtɔ.
Gake nyɔnu saɖagaxɔmenɔla ʋɛ aɖewo nɔa anyi ɣesiaɣi siwo nɔa te sesĩe ɖe tɔsisia ŋu, wowɔa ɖoɖo nyuie, eye woɖoa kpɔɖeŋu nyui. Mawu ɖe mɔ nɛ ale be wòatɔtɔ vɔvɔ̃nɔtɔ siwo mewɔa nuteƒe nɛ o. Mawu na menya nu geɖe tso nuto sia ƒe kpɔɖeŋu gbegblẽa ŋu. Megblɔ xoxo be menye Mawue na sidzedze sia koŋ o, eye be menye nuto ma tɔgbe, ɖoɖo ma tɔgbe, alo hame ma tɔgbe ƒe nyae wònye o, le kpɔɖeŋu me.
Nuto siwo nye Mía Aƒetɔ tɔ, kple esiwo nye Abosam tɔ.
Mawu na menya be ne abosam ƒe nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo le nutoawo me la, mía Aƒetɔ hã tɔe nye, eye be ne abosam ƒe nuto siwo katã kloe nye eya ŋutɔ tɔ la, etɔ hã le Míaƒe Aƒetɔ hã si; be enya alesi wòade dzesi wo nyuie, eye be ye ŋutɔ yeakpɔ wo gbɔ gbeɖeka. Gake nusi ɖe fu nam vevie enye be nuto siwo me tɔwo, ŋutsuwo kple nyɔnuwo siaa, siwo nye Mía Aƒetɔ la tɔ, ƒe xexlẽme mesɔ gbɔ wu abosam tɔ o.
Xexeame ƒe gbɔgbɔ gakpɔtɔ gena ɖe nuto aɖe me to xexeame ƒe boarders dzi.
Míaƒe Aƒetɔ la na mekpɔe hã be xexeame ƒe gbɔgbɔ gena ɖe nuto aɖewo me to agbo nu, eye wògena ɖe bubuwo me to xexeametɔwo kple boarder siwo meɖea mɔ ɖe nu ŋu o siwo nya nu tso nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo ŋu nyuie dzi. Woto esia dzi nana be woƒe dukɔa ƒe gbɔgbɔ buna, ale be eteƒe medidina hafi woƒe mawusubɔsubɔ ƒe gbɔgbɔ trɔna zua xexemenunya ƒe gbɔgbɔ o. Saɖagaxɔmenɔla siawo dze egɔme nyuie, eye Mawu yɔ wo vavã, gake nublanuitɔe la, woɖe asi le wo ɖokui ŋu yi kple xexeame ƒe gbɔgbɔ ƒe tɔsisi si ge ɖe nuto bliboa me. Saɖagaxɔmenɔla dahe siawo wu enu gbegblẽ.
Nukae nye yɔyɔ nyui ƒe dzesiwo.
Mekpɔe le Mawu me be ne nyɔnuvi siwo tsɔ wo ɖokui fia be yewoage ɖe subɔsubɔha kɔkɔe la me, di be yewoanya nenye be Mawu yɔ yewo vavã, eye ne yewoƒe yɔyɔ tso Gbɔgbɔ Kɔkɔe la gbɔ la, ele be woalé ŋku ɖe nusi nye la ŋu le woƒe dzi ƒe gogloƒe motif si xɔ aƒe ɖe amewo me.
Nya gbãtɔ si le yɔyɔ nyui me enye fuléle xexeame. Kpɔe ɖa be èlé fu xexeame kple xexeame ƒe nyagbɔgblɔwo abe nuvɔ̃ ene hã. Evelia, kpɔe ɖa be dzimetɔtrɔ ƒe didia naa agbe le mewò ɖe Mawu ƒe lɔlɔ̃ ta eye be nàkpɔ egbɔ be yexɔ ɖeɖe hã. Etɔ̃lia, ne tso susu siawo gbɔe dzimetɔtrɔ ƒe didia do mo ɖa le wò dzi me. Ah! eyata milée, eye mida akpe na Mawu ɖe nunana xɔasi sia ta, elabena wometsɔe na amewo katã o; megawɔa nu abe Satana ƒe nyɔnu saɖagaxɔmenɔla siwo woble, eye woblea wo ɖokui to abosam ƒe aɖaŋuɖoɖo siwo nana wo katã woƒoa dzo kple didi be yewoanye nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo, eye wòdoa dzidzɔ na wo ɖe woƒe yɔyɔ ŋu o, evɔ ɖeko wodina be ‘yewoatsɔ yewo ɖokui aƒu gbe ɖe eme’ nuto aɖe, evɔ womebu eŋu nenye be Mawu gbɔe woƒe yɔyɔ tso alo metso o, .
Yɔyɔ vɔ̃ɖi ƒomevi vovovowo.
Abosam blea ame geɖewo. Susu bubu aɖeke manɔ ame aɖewo si wu vɔvɔ̃ be yewoava da ahe le xexeame, kesinɔnu sue aɖe koe anɔ yewo si, eye yewoƒe nu mede ŋgɔ o ale gbegbe be woakpɔe kɔte be masɔ gbɔ na yewoƒe beléle na alesi yewoalé eme ɖe asi ne yewokpɔtɔ le xexeame o . Emegbe nuxaxa kple dzikudodo nana wowɔa tameɖoɖo kplikpaa sia: Mazu nyɔnu saɖagaxɔmenɔla le nuto sia tɔgbe me, elabena enye kesinɔtɔ ŋutɔ eye wònye atsyã ŋutɔ; nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo wɔa nu ɖe wo nɔewo ŋu nyuie le afima, gbɔgbɔ kple kadodo ƒe ablɔɖe geɖe le wo si kple xexeametɔwo. Ne ɖe nye ga sue si mekpɔna dzie menɔa agbe ɖo la, kakaɖedzitɔe la, nyemaɖu nu nyuie abe alesi manɔ afima ene o. Wein le wo si gbesiagbe kloe, ɣesiaɣi la, cider nyui, kɔfi kple aha ƒomevi vovovowo nɔa wo si. agbe.
Ame bubuwo hã li siwo abosam blea wo le susu bubu aɖe ta. Le ŋuʋaʋã si womate ŋu ado dzi atsɔ o la, woatsɔ wo ɖokui aƒu gbe ɖe nuto aɖe me be woanye mawusubɔlawo. Le bubuwo me la, anye didi aɖe si sina le wo nu ƒe bu. Mlɔeba la, ame bubuwo ava ge ɖe mawusubɔsubɔ me tso susu gbegblẽ bubuwo ta. Emegbe wokpɔa woƒe vodada dzea sii; gake amegbetɔ ƒe bubudedeameŋu xea mɔ na wo be woagaʋu eme na wo dzilawo o. Woadi be yewoaɖe yewoƒe ɖeɖekpɔkpɔ ɖe go tsɔ wu be yewoadzo le nutoa me. Aleae abosam nyɔa afɔku wɔnublanui ƒomevi ɖesiaɖe ɖe nyɔnuviwo me, si nyea taflatsedodo na wo be woazu nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo.
Vɔ̃ɖinyenye si nyɔnu saɖagaxɔmenɔla siwo bia tso woƒe ƒometɔwo si be woage ɖe mawusubɔsubɔ me la wɔna.
Enye vɔ̃ɖinyenye gã aɖe kokoko na nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo be woabia nyɔnuviwo, axlɔ̃ nu wo, alo aƒoe ɖe wo nu be woazu nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo le woƒe nutoa me. Ɣeaɖewoɣi
(ƒe 221-225)
anye nyruiyɔvi si do ŋugbe na nyruiayɔvi, eye ɣeaɖewoɣi nɔvinyɔnu si hea nɔvianyɔnu. Wonye ɖetugbui siwo si amegbetɔ ƒe nukpɔsusuwo koe le, eye ema koe hiã be woanye mawusubɔlawo.
Nyɔnuvi siwo gbɔgbɔ vɔ̃ la kplɔna be woazu nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo la tiaa nuto si me ɖoɖo mele o wu ɣesiaɣi, eye xexeame ƒe gbɔgbɔ yɔa wo me fũ, elabena gbɔgbɔ sia le woƒe didiwo nu.
Xexeame ƒe nutoawo ƒe nɔnɔmetata. Míaƒe Aƒetɔ ƒe nyatoƒoetotowo le nya sia ŋu.
Míaƒe Aƒetɔ na menya be Satana ƒe nuto aɖewo li, siwo sɔ gbɔ eye kesinɔnuwo yɔ fũ; si na woƒe xexemenunya dzɔ. Saɖagaxɔmenɔlawo tu nuwo ɖe ŋgɔ ale gbegbe be wozãa woƒe ŋkekewo katã kloe tsɔ nɔa vivisese kple dzidzɔkpɔkpɔ me kple xexeametɔwo, le gota, le agbo nu, kple le eme siaa; be ewɔa kɔfi kplɔ̃ɖoƒewo kple nuɖuɖu vivi siwo nyɔa gbɔdɔdɔ ƒe dzodzro ɖe ame me wu dometɔ geɖe; mlɔeba la, be wotsɔa numeɖenuwo ɖoa afima kple wein kple aha sesẽ ƒomevi vovovowo; be xexeame me tɔwo, ŋutsu alo nyɔnu nyenye, va afima be yewoaɖe modzaka kple nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo, amesiwo meɖea asi le naneke ŋu na wo be woano aha, aɖu nu, ako nu ahakpɔ dzidzɔ ɖekae kple xexeme ŋutsuwo kple nyɔnuwo o.
Míaƒe Aƒetɔ la gblɔ nam be: “Kpɔ xexeme nyɔnu saɖagaxɔmenɔla siawo ɖa, alesi wodoa dziku nam, alesi wowɔ ɖeka kple nye futɔwo hebla wo ɖokui kple dzi ƒe dzidzɔ! Nukatae womegblẽ wo ɖi le xexeame o? Woƒe dzɔgbevɔ̃ea malolo nenema gbegbe o; elabena ɖeko wova afisia be yewoana yewoƒe dzomavɔ nazu nublanuitɔ zi gbɔ zi eve. »
Emegbe míaƒe Aƒetɔ la gblɔ nam be: "Nukae nàgagblɔ tso saɖagaxɔ gã mawo siwo, le ŋkɔ si nye mawusubɔsubɔ me la, woƒe dziwo yɔ fũ kple xexeame ƒe gbɔgbɔ ŋu?" Esi ŋutikɔkɔe le wo ŋu eye wotsɔ toflokonyenye, bubudede wo ɖokui ŋu kple bubu si le woƒe ɖoƒea ŋu do wo ɖokui ɖe dzi ta la, woɖua saɖagaxɔmenɔla siwo le woƒe toɖoɖo te dzi abe fia suewo ene. Edze abe wole nu ƒom na lackeys ene. Ele be woazɔ le woƒe lɔlɔ̃nu alo woƒe seselelãme wɔnukua ƒe dzesi suetɔ kekeake nu. Xexeame ƒe gbɔgbɔe ɖua wo katã dzi le fiƒodeƒe siawo me. Màte ŋu ake ɖe Israel-vi nyui ɖeka alo eve ŋu kura o. Xexemehabɔbɔ siwo ame kpɔna le afima, kple nuɖuɖu dzeani siwo wonana le aƒe siawo me la, ƒe dɔwɔnuwo sɔ gbɔ wu xexeametɔwo tɔ ɣeaɖewoɣi. Emegbe ehiã be abbé gã sia, kple mawusubɔla geɖe siwo le esi na... hadomenuwɔnawo.
Nukae mayɔ amesiawo siwo woyɔna be mawusubɔlawo? Nukae matsɔ ŋkɔ na woƒe aƒewo? Fiafitɔwo ƒe aƒe, alo ne míagblɔe tututu la, fiasã alo gbɔgbɔ vɔ̃ la naa ɖoɖo eƒe dumevi siwo woɖo be woayi tsiẽƒe. Ame si di be yealɔ̃ xexeame la lé fum; ame si le xexe sia me kple lɔlɔ̃ la dzo le gbɔnye, eye nye hã medzo le egbɔ. Ameƒomevi vovovowo me tɔwo siwo ku ɖe xexeame ŋu, siwo tsɔ wo ɖokui na ɖe eŋu kple dzi ƒe dzidzɔ la, trɔ megbe dem. Mele egblɔm na wo le nye dziku me bena: Megbãa mi hã; Metrɔ megbe de wò; Naneke megale asinye o negbe vuvɔ kple sesẽnuwɔwɔ ko na wò. Ne wometrɔ dzime o la, ele abe ɖe wobu fɔ wo xoxo ɖe dzomavɔ ƒe fuwɔamewo me ene, eye womagakpɔ gome aɖeke kplim gbeɖe o. »
Míaƒe Aƒetɔ fa akɔ na Nɔvinyɔnua to nana be wòanya luʋɔ siwo wòlɔ̃na wu le eƒe dzi me le eƒe Hamea me.
Emegbe Míaƒe Aƒetɔ la ƒo nu na eɖokui nam, eye wògblɔ nam be: “Meɖe fu na wò, melé blanui na wò dzi, esi meɖe nye weingble ƒe aƒedowo katã fia wò; gake wo katã mebu haɖe o. Va kpɔ ɖa, eye nàkpɔ dzidzɔ ɖe ŋunye; be mafia agble me seƒoƒo kple bali me liliti mi le afima. Medi be madze egɔme kple luʋɔ siwo melɔ̃na wu le nye dzi me le Sɔlemeha la me la ɖeɖefia mi; eye ɖikeke mele eme o be wonye nye subɔla wɔnuteƒewo katã, amesiwo, le nye lɔlɔ̃ ta, tsɔa woƒe agbe nɔa woƒe apostolonyenye ƒe dɔ sesẽ kple kutrikuku me hena luʋɔwo ƒe ɖeɖekpɔkpɔ, evɔ le ema ta womeŋea aɖaba ƒua wo ɖokui dzi o” le woawo ŋutɔ ƒe ɖeɖekpɔkpɔ ƒe nya la me. »
Ale Míaƒe Aƒetɔ la gblɔ nam enye si: “Maxɔ wo ɖe nye fiaɖuƒe me abe fiawo ene, eye woanye nye dzi ƒe lɔlɔ̃tɔwo wu. Le nye ʋɔnudɔdrɔ̃ me la, mana woanɔ fiazikpuiwo dzi, afisi woadrɔ̃ ʋɔnu Israel-to wuieveawo kplim le. Mama nye ŋutikɔkɔe kple dzidzɔkpɔkpɔ kpli wo tegbee. Woawoe ate ɖe nye fiazikpui ŋu wu. Edze abe Mawu, le mavɔmavɔ me katã, akpɔ dzidzɔ be yeakɔ tsi tso yeƒe akɔnu dzeani la me ene
wo dzi, abe eƒe lɔlɔ̃tɔ vevitɔwo ene, amenuveve vivitɔwo kple eƒe dzi ƒe vivisesewo katã. Atsi wo me eye wòatsɔ dzo si le dzadzɛ eye wòvivi ale gbegbe be yayratɔwo katã le woƒe dzidzɔkpɔkpɔ me akpɔ dzidzɔ eye woakafu Aƒetɔ la, agblɔ be: Ŋutikɔkɔe, akpedada kple yayra na Fofo la, Vi la kple Susu Kɔkɔe la ! Ŋutikɔkɔe na Mawuɖekaetɔ̃ gã la ɖe lɔlɔ̃ katã ta, le ŋutikɔkɔe ƒe teƒeɖoɖo siwo katã nètsɔna naa wò subɔlawo ta. Woado ɣli kple dzidzɔ le akpedada me be: Ao! Aƒetɔ, èle nusi gbɔ eme, kple nusi gbɔ eme mavɔ me, si nu mayi gbeɖe o!
(226-230) ƒe nya.
§. II
Nuto siwo me dzo le eye wowɔa dɔ edziedzi. Blibodede ka gbegbee mawusubɔsubɔ ƒe luʋɔ fɔna to adzɔgbeɖeɖeawo dzi wɔwɔ nuteƒewɔwɔtɔe me. Nuto yeyewo ɖoɖo le xexlẽme sue aɖe ko me.
Nuto kɔkɔe aɖe ƒe nɔnɔmetata. Eyae nye amesi Mía Aƒetɔ ƒe amenuveve le.
Mía Aƒetɔ gblɔ nam be: “Èdi be yeava kpɔ nye wainka, wainka lɔlɔ̃ sia? Ele abe atikutsetsebɔ dzeani aɖe si wodo ɖe ati nyui ƒomevi ɖesiaɖe , siwo tsea ku nyuiwo le agbɔsɔsɔ me ene. Mebe mawusubɔsubɔha siwo me ŋutsuwo kple nyɔnuwo siaa le. Woawo nye tɔnye, eye nye hã menye wo tɔ. Wozɔna le nye lɔlɔ̃ me eye le nye ametakpɔkpɔ te. Xexeame ƒe gbɔgbɔ kple xexeame ƒe lɔlɔ̃ ƒe mɔnu aɖeke mele afima o. Bu eŋu kpɔ eye nàkpɔe ɖa, Aƒetɔ la gblɔ nam be; Mele woƒe ememe, alesi woɖo wo ɖe ɖoɖo nu nyuie, eye wòsɔ ɖe bubu si le woƒe dukɔa nu nu la fiam mi. »
Ememe kple egodo blibodede si gbɔ nyɔnu saɖagaxɔmenɔla nyuiwo dzea agbagba ɖo ɣesiaɣi.
Emegbe nye susu me kɔ le nyɔnu saɖagaxɔmenɔla kɔkɔe siwo tsɔa woƒe dzi blibo tsɔa woƒe nɔnɔme deblibo la ƒe blibodede le ememe kple egodo ŋu. Menya le Mawu me be nyɔnu saɖagaxɔmenɔla nyui si tsɔa eƒe dzi blibo, be Mawu ƒe lɔlɔ̃, nade blibo la, Mawu bua eŋu xoxo be ede blibo, elabena ekpɔa blibodede ƒe didi gã sia le eƒe dzi me, eye be eƒe nuwɔnawo sɔ na didi sia. Megakpɔ xexeame si woklã ɖe ati ŋu ɖe eta, eye wòklã ɖe ati ŋu ɖe xexeame ta, eye wòku keŋkeŋ na eƒe toflokonyenyewo katã kple eƒe ŋukeklẽwo katã to fuléle si wòdo dzi nɛ me.
Woƒe gotagome blibodede. Womeyia agbo nu gbeɖe o negbe ne ehiã vevie ko. Agbenɔnɔ si woxɔna emegbe.
Le nuto siawo me la, agbo aɖeke meli o, na postulants gɔ̃ hã o, negbe ɖe wònye ƒomea ƒe asitsatsa kpata ta hafi. Míenya alesi wòle be woayi grid na nyɔnu saɖagaxɔmenɔla aɖewo koŋ o; gake nya aɖewo li siwo hiã vevie be woayi afima na Dziɖuɖumegã la, kple na amesiwo kpɔa ga si woda ɖe gadzraɖoƒewo gbɔ, eye wokpɔa aƒea ƒe ɣeyiɣi kpui aɖe ƒe nyawo dzi. Wogblɔ alesi wowɔa nui le afima nam. Le kpɔɖeŋu me, Superior aɖe si wobia tso esi le agbo nu la, yia afima kple JC srɔ̃ vavãtɔ ƒe ɖokuibɔbɔ, eƒe nutsyɔnu ɖiɖi, eƒe ŋkuwo ɖiɖi, metsɔa didi be yeanya nu ƒe ŋkuwo ƒua gbe ɖe afisia kple afima o, eye wòdaa eƒe nyawo le mɔ si nu ɖeke menɔ o nu si le esi madzemadzee. Le abɔbɔ ɖokuibɔbɔtɔe megbe la, ebia ameawo be woawoe... yɔ nyati si hea wo vɛ, eye nuka ŋue wòku ɖo? Xexeametɔwo na wòse egɔme be yewova srã ye kpɔ eye yewova kpɔe. Enumake nyɔnu saɖagaxɔmenɔla nyui sia ɖo eŋu be: JC srɔ̃ nyui menya nusi wònye be woaxɔ sasrãkpɔwo o, eye menya wo tɔtrɔ gbɔ hã o. Megblẽ ema ɖe xexeametɔwo si me; míegakpɔa gome kplii o; míaƒe ku ƒe kpẽa ɖi (1). Míeɖe asi le mía ɖokui kple anyigba dzi nuwo katã ŋu; míeku le xexeame, eye míeɖi kple JC, kple le eƒe lɔlɔ̃ ta. Esi wòdzo la, eɖe kuku na wo be woagaɖe fu na wo be yewoatrɔ ava hena nyati ma ke o, eye wògblɔ na wo be agbo nu koe yeyina le yeƒe nutoa me ƒe asitsanyawo gbɔ.
(1) Nyagbɔgblɔ si wonya le kɔƒenutowo me. Toll the knell nye be míaxlɔ̃ nu, to gaƒoɖokui ƒe ɖiɖi me, be ɖeko ame aɖe ku teti koe nye ema, ale be míado gbe ɖa ɖe eta.
Eƒe gadzraɖoƒea ƒe asitsatsa ta koe nudzraɖoƒedzikpɔla la yia afima ɖo, eye wòyina afima le gbɔgbɔ ma ke me abe eƒe Tatɔ ene.
Ne eva dzɔ be wozi wo dzi be woayi agbo nu, eye xexeametɔwo dzra ɖo be yewoatsɔ nya aɖewo alo ɖewo vɛ na yewo
ŋutinyawo, womevɔ̃na be yewoazi ɖoɖoezizi ɖe wo dzi o, hegblɔna na wo be: JC srɔ̃ menya nuƒoƒo tso xexeame ƒe nyawo ŋu o, medi be yeasrɔ̃ yeyewo o; eku ɖe wo katã ta. Ðeko wòdi be yeanya JC si woklã ɖe ati ŋu ƒe agbenɔnɔ .
Dziƒolagã la, le vɔvɔ̃ na xexeame ƒe gbɔgbɔ ta, dzroa postulants la me nyuie hedoa wo kpɔna.
Wovɔ̃na be yewoatsɔ xexeame ƒe gbɔgbɔ ƒe dzo ƒe dzobibi aɖewo ade yewoƒe nutoa me ale gbegbe be ne postulants va wo ɖokui la, Superior la biaa nya wo eye meka ɖe woƒe nyawo dzi o. Ebia wo be ɖe wogbe xexeame hã, eye be wolé fui hã. Ðetugbui siawo ɖoa eŋu be yewodi be yewoaɖe asi le eŋu, eye esia tae yewole biabiam be yewoage ɖe nutoa me ɖo. Gake Dziɖuɖumegã la gblɔ na wo be: Aƒenɔwo, ɖe miagakpɔe akea; yi ɖawɔ dzimetɔtrɔ; wò nuvɔ̃wo ƒe abiwo katã gakpɔtɔ nye ʋu. Yi ɖabia aɖaŋuɖoɖo, eye nàgblɔ wò yɔyɔ ŋuti nuŋlɔɖi na wò nuvɔ̃meʋuʋula; eye ne èlé fu xexeame, eye ŋunyɔnu ŋutɔŋutɔ le wò dzi me la, àtrɔ ava, eye míakpɔ nusi míawɔ.
Ne woge ɖe nutoa me la, Dziɖuɖumegã la tsɔa tufafa kple aɖaŋudzedze léa ŋku ɖe didiwo, didiwo kple didi siwo le wo me ɖe vɔ̃ɖinyenye ŋu, eye vevietɔ le agbo nu kple agbo la nu, eye wòɖea mɔ na wo ɣeaɖewoɣi be woayi afima, be yeakpɔ woƒe ƒometɔ kplikplikplitɔwo ; to vovo na ema la, grid point. Eléa ŋku ɖe alesi wokpɔna ne agbo la te ɖe wo dzi la ŋu nyuie, gake mewɔa nu kpata o. Ne ekpɔ nublanuinya aɖe, si ɖe nukokoedoname ƒe nɔnɔme ʋɛ aɖewo gɔ̃ hã fia eye wòfa avi la, nyɔnu saɖagaxɔmenɔla nyui sia kpɔnɛ kɔte be lɔlɔ̃ gakpɔtɔ le dzi sia me na xexeame, elabena ekpɔa didi kple lɔlɔ̃ na grid la le eme. eyata eya hã
(231-235) ƒe nya.
gblɔ na postulant sia be: Vinyenyɔnuvi, trɔ yi dziwòlawo gbɔ, eye nàkɔ wò dzi ŋu tso xexeame ƒe lɔlɔ̃ me, vaseɖe esime nàse le ɖokuiwò me be yelé fui eye nèlé fui, ɖe lɔlɔ̃ sia si le asiwò nɛ la teƒe.
Emegbe ne woyi edzi le yɔyɔa sem la, àte ŋu atrɔ ava, ne èdi.
JC ƒe dɔmenyohabɔbɔa naa nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo katã wɔa ɖeka le wo nɔewo dome.
Dɔmenyonyo si nɔ nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo si le wo nɔewo dome la le kɔkɔe bliboe. Dzi ɖeka kple luʋɔ ɖeka koe nɔ wo katã si le JC ƒe dɔmenyonyo ƒe ɖekawɔwɔ me; wo katã wowɔ didi ɖeka kple lɔlɔ̃nu ɖeka be woadze Mawu ŋu ɖekae. JC ƒe tufafa kple dɔmenyonyo lɔlɔ̃ si wòzãna tsɔ ɖua nyɔnuvi siawo katã dzi abe vidada nyui ene la nɔ Superior la si. Mlɔeba, wo katã ƒo ƒu wɔ paradiso si wokpɔ mɔ na. Edze abe ɖe wole nusi woawɔ tegbee le paradiso ƒe dzidzɔkpɔkpɔ me la gɔme dzem le afisia ene.
Mewua nusi ku ɖe woƒe gota gome ŋu nu; gake Míaƒe Aƒetɔ di be magblɔ nya aɖe tso woƒe ememe le afisia ŋu.
Woƒe blibodede ememetɔ. Wonana wònyea Kristotɔwo kple mawusubɔlawo ƒe dɔwo wɔwɔ.
Dɔ siwo wowɔna abe nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo ene mexea mɔ na wo be woagalé ŋku ɖe woƒe dɔwo abe Kristotɔwo ene o, abe nyɔnu saɖagaxɔmenɔla deblibo nyenye ene o. Blibodede ƒe teƒe eve siawo subɔa wo abe aʋala eve ene, siwo dzi Mawu ƒe lɔlɔ̃ kɔa wo ɖe dzi ɣesiaɣi kloe yia wo denyigba dzi, xexeame ƒuƒlu eye wòdidi tso ƒe alafa la ƒe dzimaɖitsitsiwo kple eƒe vivisesewo katã gbɔ: woƒe luʋɔwo yɔ fũ kple Mawu ƒe gbɔgbɔ; dzi dzadzɛ si meɖi fɔ o naa agbe wo, eye Mawu ƒe anyinɔnɔ kplɔa wo le nuwo katã me.
Subɔsubɔhawo ƒe adzɔgbeɖeɖe eneawo ƒe blibodede.
Gake mina míakpɔ alesi srɔ̃tɔ dzadzɛ siawo bua woƒe adzɔgbeɖeɖe ƒe blibodede le goawo katã me, kple adzɔgbeɖeɖe ɖesiaɖe ƒe blibodede koŋ. Gake nublanuitɔe la! amekae ate ŋu agblɔe, eye wòase egɔme kura gɔ̃ hã? Mawu Srɔ̃tɔ, si nye ɖasefo le woƒe dɔwɔwɔwo ƒe blibodede, kple mawume lɔlɔ̃ ƒe kutsetsewo ŋu koe ate ŋu aƒo nu tso eŋu. Ke hã, Mawu di be magblɔ nya ʋɛ aɖewo tso adzɔgbeɖeɖe ɖesiaɖe koŋ ŋu. Eyata maƒo nu tso mawusubɔsubɔ ƒe adzɔgbeɖeɖe eneawo ƒe blibodede ŋu kpuie.
Toɖoɖo ƒe adzɔgbeɖeɖe ƒe blibodede. Woɖoa to le Mawu kple Mawu ta.
Toɖoɖo ƒe adzɔgbeɖeɖe. - Srɔ̃nyɔnu dzadzɛ siawo, to lɔlɔ̃ fatu kple lɔlɔ̃ me, tsɔa wo ɖokui ɖoa adzɔgbe na srɔ̃ŋutsu mawu la, eye wobua, to toɖoɖo ƒe adzɔgbeɖeɖe me, nusi wòbia tso wo si, kple nusi wòle be woawɔ be wòawɔ ɖeka kple eƒe dzi si tso dziƒo wu. Emegbe woɖoa to Mawu to lɔlɔ̃ kple woƒe lɔlɔ̃nu ƒe ʋuʋu me; woɖoa to Mawu le anyigba dzi afisia, abe alesi mawudɔlawo ɖoa toe le dziƒo ene. Woɖoa to Mawu ƒe gbɔgbɔmeʋaʋã, amenuveve ƒe ʋuʋu, woƒe nuvɔ̃meʋuʋulawo, amegã gãwo, kple woƒe amegã. Woɖoa to ame sia ame abe Mawu ŋutɔ ene, wokpɔa wo le Mawu me ko, eye Mawu le wo me.
Ahedada ƒe adzɔgbeɖeɖe ƒe blibodede. Wobua JC tɔ abe kpɔɖeŋu ene.
Ahedada ƒe adzɔgbeɖeɖe. - Woléa ŋku ɖe eŋu nenye be dzɔdzɔmelɔlɔ̃ alo ɖokuididi aɖe le yewo si. Nya kae magblɔ? woda ahe le anyigbadzinuwo katã me, woxɔa vivisese maɖifɔwo gɔ̃ hã le wo si. Esi wometsɔ ɖeke le naneke me o, eye woɖe wo ɖokui ɖa tso nusiwo katã menye Mawu o gbɔ ta la, wotsɔa wo Srɔ̃tɔ mawume, amesi ŋu wobua be enye yewoƒe kpɔɖeŋu, ƒe ahedada kɔkɔe la abe kpɔɖeŋu ene.
Tso esime wòzu ŋutilã la wodze Mawu ƒe Alẽvi mawu sia yome le afisiafi si wòyi, mefia le eƒe agbe ƒe nya ɣaɣlawo katã me, le eƒe ku kple eƒe dzodzro me, le dɔ sesẽ siwo katã wòto tsɔ ɖe gbeƒã eƒe Nyanyui la, kple le funyafunyawɔwɔ si wòdo dzi tsɔ wu eƒe agbe xɔasi la nu le atitsoga la dzi. Srɔ̃nyɔnu kɔkɔe siawo doa go kplii zi geɖe gbesiagbe: wodea ŋugble le eŋu le eƒe nya ɣaɣlawo katã me; wokpɔe be eƒe agbe ƒe gɔmedzedze sɔ kple eƒe ku, eye be ewua ku le ahedada kɔkɔe ƒe akɔnu, abe alesi wòxɔe le edziɣi le lãnuɖuƒe si le lã eve dome ene. Afimae srɔ̃nyɔnu kɔkɔe siawo mu aha le eye woƒe ahedada kɔkɔe, eƒe gbegbe kɔkɔe, eƒe fuɖenamewo, eƒe agbagbadzedzewo, .
Aleke gbegbe wògbɔ emee nye gbegbe, fukpekpe kple vlododo, JC ɖe eɖokui dzi kpɔtɔ le lɔlɔ̃ na ahedada ta.
Nyemawu enu gbeɖe o nenye be ehiã be magblɔ nusiwo katã kplɔe ɖo kple nusiwo katã kpe ɖe JC ƒe ahedada kɔkɔea ŋu, kple nusiwo katã wòle be amesiwo di be yewoasrɔ̃e ahazɔ eƒe afɔtoƒewo nawɔ. Gake mina míase nya si wògblɔ
JC ŋutɔ le nuƒoƒo tso anyigba ƒe nunɔamesiwo, akɔfafawo, nusiwo le bɔbɔe kple agbe me vivisesewo ŋu, siwo nye nu gbãtɔ siwo ame ɖea eɖokui ɖa tsoe to...
ahedada kɔkɔe. “Akpɔkplɔwo ƒe dowo le wo si, eye xeviwo ƒe atɔ le wo si be woaxɔ wo viwo, mía Aƒetɔ ye gblɔe, eye afi aɖeke mele amegbetɔvi si wòatsɔ ta aɖo o. Míaƒe Aƒetɔ gagblɔ to eƒe nyagblɔɖilawo ƒe nu me be:
“Nudzodzoe menye ke menye ame o; Mezu ame kukuwo ƒe vlodoame kple amewo ƒe gbeɖuɖɔ. »
Amesiawo nye ahedada kɔkɔe kple gbegbe kɔkɔe ƒe zɔhɛ xɔasiwo. O J. C. ƒe ahedada kɔkɔe, ŋusẽ kple adzewɔwɔ ka gbegbee nye si le asiwò! èku afakaka na fiawo ƒe fia, èmue kple didi kple lɔlɔ̃ be yeazu ye tɔ. Le ku me hafi wòɖe lɔlɔ̃ geɖe fia wò: èɖee dzi kpɔtɔ va ɖo vlododo mamlɛtɔ dzi, to ekplɔm amama, abe anyigbadzodzoe ene, yi ati si nye
(236-240) ƒe nya.
atitsoga la, abe alesi wògblɔe ene. JC ƒe ahedada kɔkɔe, mɔ ka nue nèna eƒe dzi dze eme le le lɔlɔ̃ gbogbo si wòdzi na wò le eƒe agbe kɔkɔetɔ kekeake ƒe zɔzɔ me, ale gbegbe be wòdi ɣesiaɣi be yeanye zɔhɛ? ekema esiae nye fetu si nènae le ku me! JC ye ŋutɔ gblɔe be: “Dzidzedzewo yɔ menye fũ. »
Aleae lɔlɔ̃ si gbɔ eme si JC tsɔ na ahedada kɔkɔe, kple ɖe gbegbe kɔkɔe si le abe vianyɔnu tsitsitɔ ene la le. Nu ka! Aƒetɔ, ɖe wò lɔlɔ̃ na ahedada kɔkɔe la le abe dɔwuame kple tsikɔwuame si na wò ƒu enea? eɖi ƒo na wò, gake nukae na wò dzi dze eme? Nyateƒee! Aƒetɔ, vlododowo. Ðe emae nye wò didiwo ƒe taɖodzinua? Enyo, Aƒetɔ, baba! Nyateƒee! wò dzi dze eme! eye esia tae nègblɔna be nusianu wu enu, abe ɖe nèdi be yeagblɔ be yeƒe didiwo katã va eme ene.
Nuxlɔ̃ame vividoɖeameŋutɔe be woaxɔ vovototodedeameme tso nusianu gbɔ kple tsitretsiɖeŋunyawo ƒe...
JC
Miva, O JC srɔ̃tɔ kɔkɔewo, miva de ŋugble le mia srɔ̃ kple miaƒe kpɔɖeŋua ŋu! va eye nàxɔ, le eƒe kuɣi, eƒe nya mamlɛawo, kple eƒe lɔlɔ̃nu kɔkɔe ƒe didiwo! Didi siwo ƒonɛ ɖe enu enye be nàsrɔ̃e, azɔ, alesi nàte ŋui, le afɔtoƒe siwo wòde dzesii na wò, be nàyi kplii ayi Kalvari toa dzi. Gake
tso kplii le atitsoga la dzi, ale be màgaka asi anyigba ŋu azɔ o; elabena nu mae wòdi. Edi be yeahe wò ava ye ɖokui gbɔ to vovototodedeameme le nusiwo katã wowɔ gbɔ le afisiafi me; mi, vevietɔ amesiwo do ahedada kɔkɔe kple gbegbe kɔkɔe ƒe adzɔgbe. Ne egblɔ kple eƒe nuyi viviwo be: “Ne wofɔ Amegbetɔvi ɖe dziƒo kple anyigba dome la, ahe nusianu ava eɖokui gbɔ. Ameka gbɔe woŋlɔ nya siawo ɖo, ne menye luʋɔ siwo katã di be yewoasrɔ̃e ahazɔ eƒe afɔtoƒewo o, eye vevietɔ na amesiwo tsɔ wo ɖokui na etɔxɛe na eƒe subɔsubɔdɔa? Ekema miva, luʋɔ bibiwo; wòe nye ema
JC lala, eye wòdi, tso yeƒe atitsoga tame, be yeahe ye ɖokui.
Didi sesẽ siwo le JC srɔ̃wo si be woakpe fu ɖe eta eye woawɔ ɖeka kplii le atitsoga la dzi.
Afimae srɔ̃a kɔkɔewo ƒoa wo ɖokui ɖe ku ŋuti ŋugbledede kple wo srɔ̃ ƒe dzodzro me le, afisi eƒe lɔlɔ̃ ƒe didi si doa dzo na wo la mua wo, eye wofiãna kple didi be yewoawɔ ɖeka kplii, menye le ɣeyiɣi, gake le mavɔmavɔ me hã. Ahamumu kɔkɔe sia nana woŋlɔa nusiwo katã wowɔ be eye wòɖea wo ɖa tso nusianu si le anyigba dzi gbɔ. Wokpɔa wo srɔ̃ si kpe fu le woƒe lɔlɔ̃ ta le eƒe agbemeŋkekewo katã me, eye ɖeko wòwu eƒe fukpekpe nu le atitsoga la dzi. Esi wosrɔ̃ eƒe kpɔɖeŋua la, eƒe lɔlɔ̃ doa dzo wo, eye woƒe didi be yewoakpe fu abe eya ene la fiãna.
Wodoa ɣli na wo ɖokui be: Be malɔ̃ eye makpe fu, eye makpe fu ɖe srɔ̃nye ta, esiawo katã nye nye didiwo kple nye dzidzɔkpɔkpɔwo katã. Woƒe dzi ku ɖe atitsoga ŋu, eye woƒe luʋɔ wɔ ɖeka kple JC Emegbe wogblɔna be: Megbɔ ɖe eme le amesi melɔ̃ la ƒe vɔvɔli te. Nukae wòfia be woagbɔ ɖe eme , le srɔ̃tɔ kɔkɔe sia ƒe susu nu, le amesi wòlɔ̃ la ƒe vɔvɔli te? Esia fia be ese le eɖokui me ŋutɔŋutɔ be yelé ɖe asi, eye be yeku ɖe eŋu eye abe ɖe woklã ye ɖe ati ŋu kple JC ene, eye le eƒe lɔlɔ̃ ta, le atitsoga ƒe ati dzi, eye be afimae wòdi be yeawɔ yeƒe susɔea le eƒe ŋkekewo. Esiae na wògblɔ be: Maɖi ɖe eme le amesi melɔ̃ la ƒe vɔvɔli te. Nukae ɖiɖiɖeme fia? Srɔ̃nyɔnu kɔkɔe la se egɔme nyuie, efia be: Ne nye futɔ ti yonyeme, eye ne avuwɔwɔa ti kɔ nam la, masi ayi dziƒo srɔ̃nye gbɔ, eye afima maɖi ɖe eme le amesi ƒe nu lé dzi nam la ƒe vɔvɔli te .
Srɔ̃tɔ kɔkɔe sia biaa nya tso srɔ̃a ŋu le afisi wòkplɔa eƒe alẽwo yia gbeɖuƒe le, afisi wòɖina ɖe eme le le ŋdɔ ga wuieve me, kple afisi wòɖina ɖe eme le. Emegbe ekpɔe dze sii be yeƒe lɔlɔ̃ si me dzo le wu ƒe ŋdɔ ga wuieve le atitsoga la dzi, be afimae dzɔdzɔenyenye ƒe ɣe ƒe ŋdɔ ga wuieve le, eye be le kuku ɖe mía ta me la, afimae wòtsɔa keklẽ sesẽtɔ kekeake ƒua gbe ɖe luʋɔwo dzi tso eƒe lɔlɔ̃ si tso Mawu gbɔ. Ɣemaɣie le eƒe ʋuwo me la, srɔ̃tɔ kɔkɔe sia do ɣli be: Na ŋugblededelawo nadi woƒe akɔfafa kple woƒe vivisesewo alesi wodi: woawo
akpɔe le Tabor dzi; wogblɔna kple apostolo la bena: Enyo le afisia, mina míanɔ afima. Ke nye ya la, srɔ̃tɔ kɔkɔe sia gblɔ be, wowɔ nye nyametsotso, eye wowɔ nye tiatia: Medi be maɖo nye nɔƒe anyi le Kalvari, eye maɖi ɖe eme le amesi melɔ̃ la ƒe vɔvɔli te. Gake esi wòkpɔ be srɔ̃a ku le lɔlɔ̃ na ye ta la, lɔlɔ̃ ma tsɔ eƒe aƒetɔ bɔbɔ ɖe ku te, eye be eya tae wòku le lɔlɔ̃ ta la, Baba! egblɔ be, ne srɔ̃nye ku le lɔlɔ̃ nam ta la, nyemagate ŋu anɔ agbe o. Le eƒe lɔlɔ̃ na mía Aƒetɔ ƒe ʋuwo me la, edze abe lɔlɔ̃ sia naa megbededee, eye wòtsɔnɛ yia ku me ene. Ate ŋu agblɔ kple nyateƒe be: Nyemegale xexeame o, eye le eƒe dzodzrowo hã me o; Meku na emawo katã, eye meku na ɖokuinye: ao, nyemegale agbe o, JC ye le agbe le menye, eye nyemegale agbe o
Dzadzɛnyenye ƒe adzɔgbeɖeɖe ƒe blibodede. Woɖi mawudɔlawo le woƒe dzadzɛnyenye me.
Atamkaka na Adzɔgbeɖeɖe. —Gake nya kae magblɔ tso ɖetugbui leaƒe dzadzɛ siawo siwo ŋu ɖiƒoƒo aɖeke mele o ŋu? Magblɔ be, liliti dzeaniwoe wonye, eye baliwo me lilitiwo le woƒe ɣie kple dzadzɛnyenye ta; mele be nàka asi wo ŋu kple wò asibidɛ ƒe nugbɔ gɔ̃ hã o, eye mègatsɔ wò gbɔgbɔ ɖe wo dzi o, elabena àgblẽ wo dome.
(241-245) ƒe nya.
Wotsɔa woƒe fia Yesu, si nye wo srɔ̃ kple ɖetugbui leaƒe lɔ̃la, ƒe fleur-de-lis ɖoa atsyɔ̃ na ɖetugbui leaƒe siawo. Wosrɔ̃a, ɖetugbui leaƒe dzadzɛ siawo, le anyigba dzi, nusi mawudɔlawo wɔna le dziƒo; gake nuka gblɔm mele, mawudɔlawo ʋã ŋui, esi wokpɔ be ɖetugbui leaƒewo srɔ̃a yewo tututu le ŋutilã si kuna me kple le afɔku geɖewo dome, eye be, le nɔnɔme nyui kple lɔlɔ̃ na wo srɔ̃ me la, wole dzadzɛ abe woawo hã ene nye le dzɔdzɔme nu. Nya sia dzie mawudɔlawo ƒe mo wɔ yaa eye woƒe nu lé dzi na wo la do ɣli be: Oo amenuveve ƒe nukunu! Oo lɔlɔ̃ ƒe nukunu! Ŋutikɔkɔe na Dziƒoʋĩtɔ la tegbee !
Atamkaka si wotsɔ wu enu ƒe blibodede. Dzi ƒe ameɖokuiɖeɖeɖa, kple kadodo kplikplikpli kple JC
Atamkaka si Wotsɔ Wu Nui. — Nya si Aƒetɔ la gblɔ tso nyɔnu saɖagaxɔmenɔla siwo dzea agbagba be yewoade blibo ŋue nye esi: “Makplɔ nye lɔlɔ̃tɔ ayi ameɖekɛgaxɔ goglo aɖe me, si didi tso xexeame kple toɣliɖeɖe gbɔ. Mía Aƒetɔ, le nuƒoƒo alea me la, efia dzi ƒe akogotsitsi. Ne egblɔ be: adzɔge tso xexeame kple toɣliɖeɖe gbɔ la, mègaxɔe se be srɔ̃tɔ si tso dziƒo la na srɔ̃a wɔa kluvi na susu gbogbo aɖewo siwo me mekɔ o eye viɖe aɖeke mele wo ŋu o, ke menye be míagblɔ vɔ̃wo o, eye be eɖea mɔ eƒe susuŋudɔwɔwɔ be wòatsɔe ayi afisia eye afima evɔ eyae menye aƒenɔ o. Esɔ na nyɔnu saɖagaxɔmenɔla vɔ̃ɖi alo srɔ̃nyɔnu mawɔnuteƒe; esia tae srɔ̃tɔ kɔkɔe la gblɔ be: “Maɖee ɖa le xexeame kple toɣliɖeɖe me; eye afimae maƒo nu na eƒe dzi le. »
O akogotsitsi ka gbegbee nye si! Oo dzi kple susu ƒe ɖoɖoezizi ka gbegbee nye si! alo ne míagblɔe tututu la, dzeɖoɖo vivi ka gbegbee nye si srɔ̃ŋutsu kɔkɔe la ɖona kple srɔ̃a si le abɔ si wotu me, eye srɔ̃ŋutsua ɖeɖeko si ƒe safui le! Ame aɖeke megena ɖe afima o negbe srɔ̃a kple eya ŋutɔ ko. Egena ɖe eme ne elɔ̃, eye le ŋkeke alo zã ƒe gaƒoƒo ɖesiaɖe si wòdi.
Alesi Míaƒe Aƒetɔ ɖɔa srɔ̃a ƒe vodadawo ɖo heɖɔa wo ɖo. Eƒe dzimetɔtrɔ.
Egena ɖe afima ɣeaɖewoɣi be yeakpɔe ɖa be ye srɔ̃ mele dɔ aɖeke wɔm alo le alɔ̃ dɔm o hã, alo ne eƒe nuwɔnawo ƒe kutsetsewo ɖo tsitsi gbɔ, nenye be ɖewo le ƒoƒom alo wotro; ne nane meli, le eƒe nuwɔnawo katã me, si dea abi srɔ̃tɔ kɔkɔe la ƒe dzi ŋu o. Emegbe eléa ŋku ɖe eŋu be eƒe nuwɔnawo katã le blibodede me hã; eɖea eƒe vodadawo fianae dɔmenyonyo kple ŋukpedodoe vevie; ena wònya be lɔlɔ̃ si le ye si nɛ la meɖea mɔ nɛ be wòakpɔ ɖiƒoƒo siawo le yeƒe dzi me o. Esia tae mele egblɔm be srɔ̃ŋutsu kɔkɔe la yina hetrɔna ne elɔ̃, elabena ekema eɖea eɖokui ɖa be yeawɔ nuvevi ye srɔ̃ eye yeasubɔe hena eƒe ŋutikɔkɔe; egblẽnɛ ɖi le hũɖeɖe kple aɖatsiwo me le dzimetɔtrɔ vevie ta le esi wòdo dziku na srɔ̃a ta. Esusu be edo dziku ɖe ye ŋu, eye mɔnukpɔkpɔwo koe wòdia be yeadzra ye kplii dome ɖo ahadze ye ŋu. Le esia ta edzia eƒe dzonɔameme katã zi gbɔ zi eve le dzimetɔtrɔ kple lɔlɔ̃ ƒe gbɔgbɔ me .
Esi wòkpɔ Srɔ̃tɔ Kɔkɔe la wòtrɔ yi eƒe abɔ me la, egblɔ nya siawo nɛ be: Va, nye lɔlɔ̃tɔ, wò abɔ me! Egblɔ be nukatae le wò abɔ me ? Elabena abɔ siae nye eƒe dzi si wòtsɔ na Aƒetɔ la kple eƒe kutsetsewo katã, eƒe dɔwɔwɔwo katã kple eƒe kutsetsewo katã; esia tae wòyɔe be ŋugbetɔsrɔ̃ ƒe abɔ, si eya ŋutɔ tu le eme kple egodo, ale be ame aɖeke mege ɖe eme o negbe ŋugbetɔsrɔ̃a ko. Egblɔ be, va, va, va srã nye nuwɔnawo katã kpɔ; va kpɔ vodada siwo mawɔ to nye lɔlɔ̃ sue kple nye sue la dzi, Oo nye lɔlɔ̃tɔ
ƒe ŋudzɔnɔnɔ. Emegbe Srɔ̃tɔ Kɔkɔe la kpla asi kɔ nɛ, ge ɖe eƒe akɔnu, eye wòtsɔ avuléle kɔkɔe la nɛ, hegblɔ nɛ be: Srɔ̃nye, nye lɔlɔ̃tɔ, wò dzi ɖi abɔ si yɔ fũ kple roses, lilies kple seƒoƒo ƒomevi ɖesiaɖe, siwo katã doa dzidzɔ nam dzi to ʋeʋẽ nyui si wokaka me.
De dzesi amenuveve si Mía Aƒetɔ la wɔna na srɔ̃a. Ekɔa eƒe dzi ŋu eye wònaa lɔlɔ̃ ƒe asikaka eŋu.
Mía Aƒetɔ la wɔa dɔmenyo gã aɖe nɛ be wòatsɔ aɖo eƒe dzi si trɔ dzime eye wòbɔbɔ eɖokui la ƒe lɔlɔ̃ kple dzimetɔtrɔ tso agbe sia me. Do ŋgɔ la, ena wòkpɔ vodada siwo wòwɔ eye wòlɔ̃a wɔwɔ, togbɔ be vodada siawo le sue ŋutɔ hã, eye ne míagblɔe nyuie wu gɔ̃ hã la, blibomademade koe wonye hã. Gake abe alesi Mawu koe ate ŋu anya míaƒe dziwo ahadzro wo me bliboe ene la, srɔ̃ŋutsu mawu sia kpɔ le srɔ̃a ƒe dzi me abe dzɔdzɔme tɔ ƒe ka ene, si woate ŋu atsɔ asɔ kple taɖa, eye medze srɔ̃ŋutsua ŋu o, elabena taɖa siae si he vodada sue aɖewo vɛ le ɣeyiɣi aɖewo me. Le ɣeyiɣi ma ke me la, míaƒe Ðela lɔlɔ̃tɔ la kpɔ lɔlɔ̃ geɖe, ɖokuibɔbɔ geɖe, didi gã aɖe le dzi ma me be yeadze ye srɔ̃ ŋu, . kple dzonɔameme ale gbegbe be wòawɔ dzimetɔtrɔ ahakɔ eɖokui ŋu ale gbegbe be wòbia amenuveve sia tso srɔ̃a gbɔ madzudzɔmadzudzɔe. Srɔ̃ŋutsu mawu sia kpɔe be ye srɔ̃ ƒe nudzodzro nyuiwo katã dzro ye. Enya nyuie be menya be taɖa sia si le yeƒe dzi me la, tso lɔlɔ̃ si gbɔ eme si srɔ̃ŋutsu mawu sia tsɔ na srɔ̃a gbɔ eye lɔlɔ̃ si gbɔ eme sia tututue zi edzi be wòagblɔ amenuveve gã aɖe ŋutɔ nɛ le taɖa sia ɖeɖe ɖa me kple eƒe dzi dzadzɛnyenye kple ɖiƒoƒo aɖeke manɔmee le eƒe ŋkume. Mawuɖela sia wɔ dɔ dzeani sia le eƒe dzi me, evɔ menyae o. menya be taɖa sia si le yeƒe dzi me la, tso lɔlɔ̃ si gbɔ eme si srɔ̃ŋutsu mawu sia tsɔ na srɔ̃a gbɔ o eye lɔlɔ̃ si gbɔ eme sia tututue zi edzi be wòagblɔ amenuveve gã aɖe ŋutɔ nɛ to taɖa ma vuvu me eye wòna eƒe dzi le dzadzɛ eye ɖiƒoƒo aɖeke mele eŋu le eƒe ŋkume o. Mawuɖela sia wɔ dɔ dzeani sia le eƒe dzi me, evɔ menyae o. menya be taɖa sia si le yeƒe dzi me la, tso lɔlɔ̃ si gbɔ eme si srɔ̃ŋutsu mawu sia tsɔ na srɔ̃a gbɔ o eye lɔlɔ̃ si gbɔ eme sia tututue zi edzi be wòagblɔ amenuveve gã aɖe ŋutɔ nɛ to taɖa ma vuvu me eye wòna eƒe dzi le dzadzɛ eye ɖiƒoƒo aɖeke mele eŋu le eƒe ŋkume o. Mawuɖela sia wɔ dɔ dzeani sia le eƒe dzi me, evɔ menyae o.
Dɔmenyonyo gã sia ƒe ŋusẽkpɔɖeamedzi ɣaɣla.
Amenuveve sia lolo akpa be wòagakpɔ ŋusẽ ɖe edzi o. Le dɔwɔwɔ sia me la, ŋugbetɔa se lɔlɔ̃ ƒe asikaka eŋu ma si Míaƒe Aƒetɔ la tsɔ kɔ eƒe dzi ŋu la enumake. Le ɣeyiɣi ma ke me la, edo ɣli be, .
(246-250) ƒe nya.
le ɖokuibɔbɔ deto me: Oo srɔ̃nye! nye dzi xɔ abi le wò lɔlɔ̃ ta; fifia nye katã mezu tɔwò. Mía Aƒetɔ ɖo eŋu nɛ be: “Tsɔ ɖokuiwò na katãm, srɔ̃nye, eye mazu tɔwò katã tegbee.
»
Srɔ̃tɔ kɔkɔe sia kpɔ eɖokui le ɣeyiɣi ma me abe ɖe wòbu le eɖokui me ene, menya nusi wòzu o, eye wòkpɔ eɖokui be yetrɔ zu Mawu ɖeɖeko. Esiae na wòdo ɣli kple dzidzɔ kple dzidzɔ be: Mawu ɖeka! Mawu ɖeka koe! Megblɔna tsã be: Nye kple Mawu! gake fifia si mekpɔ Mawu ɖeka ko, eye mebu ɖokuinye le ɖokuinye me la, nyemagate ŋu agblɔ nya bubu aɖeke o: Mawu ɖeka le nye nuwɔnawo katã me: Mawu ɖeka le nye agbe me: Mawu ɖeka le nye ku me, eye Mawu ɖeka koele mavɔ me. Esiae nye teƒeɖoɖo si Mawu naa srɔ̃a le agbe sia me, eye esiae nye ŋusẽkpɔɖeamedzi si eƒe dɔwɔwɔ le srɔ̃a ƒe dzi me hena vɛ. Esi Míaƒe Aƒetɔ kpɔ wo wowɔ ɖeka kple eƒe amenuveve kple nuteƒewɔwɔ gã sia la, Srɔ̃tɔ mawu sia gagbugbɔ nu nɛ le eƒe lɔlɔ̃ kɔkɔe la ƒe nugbugbɔ me, eye wògblɔ nɛ be; “Nye lɔlɔ̃tɔ, èdze tugbe, eye ànye nye dzi ƒe lɔlɔ̃tɔ tegbee. »
Mía Aƒetɔ gagblɔ nɛ be: “Oo Sion vinyɔnu dzetugbe, aleke gbegbe wò nuwɔnawo doa dzidzɔ nam enye si! amegã vinyɔnu, aleke gbegbe wò nyadɔdrɔ̃ dze ŋunyee nye si! Wò srɔ̃nye, amesi magblɔ na wò kpuie, ne meɖe wò le aboyoƒe sia la, gbɔe wòanɔ kplim le nye fiaɖuƒe me be: Va, nye akpakpa! va, nye lɔlɔ̃tɔ! va, nɔvinyenyɔnu! va, srɔ̃nye! dzomeŋɔli wu enu, tsidzadzaa tɔ le míaƒe cantonwo me, afu alo vuvɔ megale afima o. Dzomeŋɔli dze egɔme, akpakpa la na wòse. Va, nye dzi ƒe lɔlɔ̃tɔwo, nàse vivi na mavɔŋkeke dzeani la, afisi dzɔdzɔenyenye ƒe ɣe klẽna ɣesiaɣi eye meɖoa to gbeɖe o! »
Míaƒe Aƒetɔ na menya be nuto nyui si me nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo katã yɔ fũ kple dzonɔameme ɖe woƒe ɖeɖekpɔkpɔ kple Mawu ƒe ŋutikɔkɔe ŋu, naa agbe wo nɔewo be woawɔ woƒe adzɔgbeɖeɖewo kple woƒe sewo dzi, eye woakɔ wo ɖokui ŋu ɖekae , la lɔ̃na nɛ abe alesi hadzidzi ƒe kɔnsɛt si me vivisese le, si ne eƒe lɔlɔ̃ doa ŋusẽe la, wɔa ɖeka kple mawudɔlawo ƒe hadzidziwo, kple bubu kple ŋutikɔkɔe si wogbugbɔna nɛ le dziƒo.
Nuto yeyewo, siwo ƒe xexlẽme le ʋɛ, siwo Míaƒe Aƒetɔ do ŋugbe na eƒe Hamea.
Mía Aƒetɔ gblɔ nam be: “Nye wainka gbagbã la tsrɔ̃ eɖokui; gake esi metsɔe fia mi katã esi womeɖe asi le eŋu o eye metsɔ ɖeke le eme o, wo katã wogbã eye wotu afɔkpoe la, ɖe miekpɔe be madzi vi suewoa ?
weintsetsewo, siwo woabla ahado ɖe gliawo ƒe afɔ nu, eye made dɔ asi na weingbledelawo be woakpɔ wo dzi vevie? Mana nye gbɔgbɔ wo, si atse ku le wo me. Gake esi nuto siwo akpɔ gbɔdzɔe la asɔ gbɔ ŋutɔ le xexlẽme me ta la, abe alesi meɖee fia mi ene la, weingbledelawo ade weintsetsewo le afisia kple afima ko, eye woanɔ adzɔge tso wo nɔewo gbɔ ŋutɔ. Wo dometɔ akpa gãtɔ anɔ anyi vaseɖe Kristo ƒe Futɔ la ƒe dziɖuɣi. Amesiwo Kristo ƒe Futɔ la akpɔ le eƒe ŋusẽ te la akpe fu enumake be woawu xɔse, eye woagbã nuto siwo katã le ŋutsu alo nyɔnu nyenye me la katã eye woawu wo nu. »
§. III.
Le nyɔnu saɖagaxɔmenɔla siwo nɔa agbe fafɛ kple blibomademade dzi. Nusiwo hea woƒe dzodzodzoetsitsi vɛ kple tohehe.
Míaƒe Aƒetɔ na Nɔvinyɔnua nya nyɔnu saɖagaxɔmenɔla madeblibowo ƒe agbe fafɛ.
Míaƒe Aƒetɔ gblɔ nam be: “Mefia nyɔnu saɖagaxɔmenɔla siwo gblẽ keŋkeŋ la wò, eye emegbe mefia nyɔnu saɖagaxɔmenɔla siwo léa be na wo la wò.” ɣesiaɣi yi blibodede gbɔ, siwo dometɔ aɖewo li siwo to nye amenuveve ƒe kpekpeɖeŋu me va zua ame deblibowo. Gake bubu siwo mevɔ̃ɖi abe esiwo meɖe fia mi ene o, eye womenyo abe esiwo nye srɔ̃nye ŋutɔŋutɔwo ene o lae nye esi. Wɔ dɔ tso woƒe blibodede ŋu. Wonye nyɔnu saɖagaxɔmenɔla madeblibo siwo gblẽ tso wo fofowo ƒe gbɔgbɔ gbãtɔa me, eye wodze anyi vivivi ɖe nuwɔna aɖe si na woƒe nɔnɔme ƒe gbɔgbɔ bu me. Nuto aɖewo li siwo me nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo ƒe akpa gãtɔ dzea anyi le, le woƒe ɖeɖekpɔkpɔ ƒe nya la gome, ɖe dziɖeleameƒo, vivisese, vɔvɔ̃nɔnyenye me, kpuie ko la, ɖe ɖekematsɔleme siwo katã kpena ɖe agbe fafɛ kple fafɛ le mawusubɔsubɔ me ŋu me. »
Nusiwo hea dzoxɔxɔ sia vɛ. Dzi ƒe kadodo, ŋuʋaʋã, bubudede ame ɖokui ŋu.
Metsɔ dzideƒo bia Míaƒe Aƒetɔ be: Nukatae, Aƒetɔ, nyɔnu saɖagaxɔmenɔla dahe siawo ge ɖe nɔnɔme wɔnublanui sia me? Eɖo eŋu nam be: “Menye nye amenuveve tae woabui o. Mena amenuveve wo ɖe amenuveve dzi, vevietɔ le gbɔɖemeɣiwo kple mawunyadɔgbedelawo ƒe ɣeyiɣiwo me, afisi meʋu luʋɔ ƒe ŋkuwo na wo wu vevietɔ. Metsɔ woƒe
vodadawo, eye ƒo legba sue mawo katã ta la, wotsɔa wo ɖe asi le woƒe dzi ƒe gogloƒe. Mena wonya be afimae woƒe vodadawo katã kple woƒe luʋɔ ƒe nɔnɔme gbegblẽa tso. Nye amenuveve ka wo, ewɔ nuvevi woƒe didiwo, eye medze agbagba be yeage ɖe woƒe dzi me. Gake viɖe aɖeke mele nu mawo katã ŋu o la, wodi be yewoaɖo to yewoƒe legbawo wu be yewoaɖo to nye amenuveve. »
(ƒe 251-255)
Nu si Aƒetɔ la na menya le legba siawo ŋu enye si. Le ame aɖewo me la, anye xɔlɔ̃wɔwɔ kple lɔlɔ̃ na nutoa me nyɔnu saɖagaxɔmenɔla aɖewo, alo na ame aɖe si le xexeame, si ame medi be yeaɖe asi le kura o; le bubuwo me la, anye ŋuʋaʋã alo ŋuʋaʋã le adzame ɖe wo nɔvinyɔnuwo dometɔ ɖeka si wotsɔ ɖo wo ta, eye wokpɔe be wode bubu yewo ŋu hedea bubu yewo ŋu wu yewo. Bubu sue aɖe kple lɔlɔ̃ aɖe anɔ ame bubu sia ŋu na eɖokui, elabena ekpɔa eɖokui le ɔfiswo me, eye wodea bubu eŋu be gbɔgbɔ le esi, eye be ŋutete le esi ale gbegbe be wòaxɔ eƒe nɔƒe.
Ame yeye aɖe si wɔa eƒe dɔa kple dzi ƒe kukuɖeɖe aɖe na xexeame ƒe kpɔɖeŋu. Eƒe agbe madeblibo, kple eƒe nuvɔ̃meʋuʋu ƒe nu gbegblẽ.
O! nya kae magblɔ? Nu ƒomevi alafa ɖeka li siwo abosam ate ŋu aflu. Le kpɔɖeŋu me, ame yeye si menya nu boo aɖeke tso nɔnɔme si wòdi be yeaxɔ ŋu o la, tsɔa xexeame ƒe gbɔgbɔ fiƒode sia si meku alo meku le eƒe dzi me haɖe o la tsɔa eɖokui nana. Esiae nye vɔ̃ɖinyenye; eye esiae nye nusi ŋu wòle be nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo nakpɔ nyuie le ŋutɔ, vevietɔ aƒenɔwo, amesiwo wòle be woanya woƒe sukuvi yeyewo nyuie eye woafia nu wo nyuie. Aleke woate ŋu akpɔ mɔ be nyati nyui aɖe nanɔ ame si ƒe dzi me xexeame ƒe gbɔgbɔ gakpɔtɔ le la me? elabena xɔlɔ̃wɔwɔ kple lɔlɔ̃ si le ɖetugbui sia si gblɔ be yeagblɔ be yegakpɔtɔ le xexeame ŋu la ɖo kpe edzi be eƒe gbɔgbɔ gakpɔtɔ le esi.
Gake, àgblɔ nam be, mawuvɔvɔ̃ gã aɖe le ame yeye nyui sia si; etena ɖe sakramentowo ŋu, eʋu nuvɔ̃meʋuʋu nyui aɖe le xexeame katã. Ele be woaxɔe ase be eʋu eƒe nuvɔ̃wo katã me, eye vevietɔ nusiwo katã ku ɖe xexeame ŋu. Ðewohĩ ẽ; gake ɖe wòʋu eme be vivisese kple xɔlɔ̃wɔwɔ ƒe legba ma na xexeame si me nusiawo katã gakpɔtɔ ɖe mɔ le be wòanɔ agbea
eƒe dzi ? Eʋu eme be! eye emae na wòge ɖe alakpa ŋutifafa me! Aɖe gbeƒã zi nenie wòyi bɔlƒoƒea alo yi kpekpe siwo wowɔna le zãtiƒe; agblɔ nusianu si dzɔ ɖe edzi le ɣeyiɣi ma me gɔ̃ hã, eye wòsusu be yewu enu. Nuvɔ̃meʋuʋula si akpɔe wòatsɔ nya ɖe eɖokui ŋu pɛpɛpɛ alea la maxɔe ase be vivisese kple xexeame ƒe mɔwo ƒe kuku ɖe eŋu gakpɔtɔ le yeƒe dzi me o.
Ewɔa eƒe dɔwɔɖui, eye le eƒe dɔwɔɖuia megbe la, le esi teƒe be wòadze agbagba be yeaxe mɔ na legba sia la, exɔa eƒe dzidzɔkpɔkpɔ kple dzidzeme le agbo nu. Emegbe le nuvɔ̃meʋuʋuawo me la, etsoa eɖokui nu be yegblẽ ɣeyiɣi geɖe akpa le agbo nu, be yeƒo nu ɣeyiɣi didi akpa le afima kple xexeametɔwo, kple xexeame ƒe nuwo; gake ekpɔa egbɔ nyuie be yematsɔ nya ɖe eɖokui ŋu be yetsɔ ɖe le xexeame ƒe vivisesewo ŋu si gakpɔtɔ le yeƒe dzi me, dzidzeme si wòkpɔna le wo ŋu bubu kple nuƒoƒo tso wo ŋu me, eye be yeana wonya be esia gbɔe wòtso o vivisese si tsoa eƒe lɔlɔ̃ na grid kple nuƒoƒo na amewo le xexeame.
Nyemegblɔa nya aɖeke tso nusi mekpɔna le Mawu ŋu ku ɖe nyɔnu saɖagaxɔmenɔla siawo ƒe nuvɔ̃meʋuʋu kple nuɖuɖu viviwo ŋu o. Nyemetsɔa dzideƒo gblɔa nusi mekpɔna le Mawu ŋu o, eye Mawu aɖe taflatse nam be nyemawɔe o. Gake wole abe ame bubu siwo katã, abe woawo ene la, woaɣla woƒe legba sue la, eye woawɔ alakpa le woƒe nuvɔ̃meʋuʋu me ɖe woƒe dzitsinya ƒe vlododowo, kple nuteƒewɔwɔ si ame nyi le amenuveve ŋu la ŋu.
Tohehe si nye dzoxɔxɔ si me kɔ. Susu ƒe ŋkuʋuʋu kple dzi ƒe sesẽ.
Zi geɖe la, Mawu zu numame na be wòahe to na ame mawo le woƒe nuvɔ̃wo ƒe lolome kple nɔnɔme nu. Wodzea gbɔgbɔ ƒe ŋkumaʋumaʋu aɖe me, vevietɔ le woƒe dzitsinya ƒe ememe, le fe si wonyi le Mawu ŋu gome. Xɔse ƒe kekeli nu fa, woƒe dziwo sesẽna abe kpe ene kloe. Wogblẽa wo ɖokui ɖe ɖekematsɔleme kple vivisese me, ale be wowɔa woƒe adzɔgbeɖeɖewo kple woƒe sewo dzi edziedzi ko. Nenema kee wòle le nuvɔ̃meʋuʋu kple nuɖuɖu kple nunono hã gome. Mlɔeba la, le woƒe agbanɔamedziwo katã dome la, gotagome, si fia be, aŋgba koe wowɔa dɔ le; gake le woƒe adzɔgbeɖeɖewo ƒe lãkusi kple woƒe sewo ta la, womenya naneke kura tso wo ŋu o, le susu si ta wo
Ðeko ame ate ŋu ado le nɔnɔme wɔnublanui sia me to amenuveve tɔxɛ aɖe si mehiã be ame aɖeke nado ŋugbe na eɖokui o la me.
Woazã woƒe agbemeŋkeke mamlɛawo le nɔnɔme wɔnublanui sia me, nenye be Mawu, to eƒe nyuiwɔwɔ dzadzɛ me, mena amenuveve tɔxɛ kple sesẽ siwo kɔa wo ɖe dzi eye wokplɔa wo tso woƒe ŋkumaʋumaʋu me la wo o. Gake mele be amesiwo le nɔnɔme wɔnublanui sia me naɖo ŋu ɖe amenuveve tɔxɛ siawo ŋu o, elabena Mawu metsɔa wo naa ame aɖeke o; eye ne eɖe mɔ nɛ ɣeaɖewoɣi la, amesiwo dze eŋu koe wòwɔa esia le.
§. IV.
Le ŋukeklẽ kple ŋutasẽnuwɔwɔ ɖe ame dahewo ŋu, si wobu fɔe wu le ŋutsu kple nyɔnu mawusubɔlawo gome wu xexeametɔwo gɔ̃ hã ŋu. Yometiti siwo subɔsubɔha me tɔ si wɔa nuteƒe na eƒe adzɔgbeɖeɖewo, le nuto si me woda le wo dzi me. Alesi Mawu di be woawɔ ɖɔɖɔɖo le nutoawo me.
Mawu ƒe dziku ɖe nublanuitɔwo ŋu.
Nusi Mawu zi dzinye be maŋlɔe nye esi. Mekpɔ Aƒetɔ la le eƒe dziku kple eƒe dzɔdzɔenyenye me wòtsɔ eƒe nu kɔkɔe kple dziɖegbe gblɔ fɔbubu ƒe ʋɔnudɔdrɔ̃wo ɖe nublanuitɔ siwo tsɔa nusianu saa vɔe be yewoaƒo anyigba dzi nunɔamesiwo, kesinɔnuwo kple kesinɔnuwo nu ƒu , .
(ƒe 256-260)
ame siwo le dziƒo ŋu bubu manɔmee, eye woƒe dzi siwo dɔ le wuwum la le abe dɔwuametɔ siwo mate ŋu aɖi ƒo o la tɔ ene. Ðe sika kple klosalo yɔ woƒe akplowo kple aɖakawo me fũ, ɖe woƒe anyigbawo keke ɖe enu ŋutɔa, ɖe dɔ gakpɔtɔ le wo wum wu tsãa. Dzodzro, abosam ƒe dzodzro, doa dzo na woƒe dzi ɣesiaɣi: zi alesi nu geɖe le wo si la, zi nenemae wodina be yewoanɔ wo si. Mekpɔnɛ le Mawu me be dzɔgbevɔ̃etɔ siawo le kpuie abe ame dahe siwo nye ŋuklẽlawo be yewoatsɔ azu kesinɔtɔwo ene.
Ame dahewo ƒe nuxaxa kple fukpekpewo.
Togbɔ be nublanuitɔ ɣlaa eƒe kesinɔnu gã siwo gbeɖuɖɔ gblẽna hegblẽa nu le anyigba ƒe akɔnu hã la, Mawu kpɔa ahosia kple tsyɔ̃evi la le go bubu me wole hũ ɖem hele konyi fam le agbemenuhiahiãwo xɔxɔ le wo si ta. Ekpɔa wo wole gbɔdzɔgbɔdzɔm hele fu kpem ale gbegbe be wohea agbe si le kukum si le ɣleti geɖe megbe, alo ne èlɔ̃ ƒe geɖe ƒe ʋɛnyenye la, kplɔa wo yia ku me le mɔ si womate ŋu ade dzesii o nu.
Woƒe ku kaba si kesinɔtɔwo ƒe nublanuinyawo hena vɛ, hea Mawu ƒe hlɔ̃biabia vɛ.
Mekpɔnɛ le Mawu me be ame dahe siawo kuna kpata, eye abe ɖe wokuna kpata ene, le dɔwuame kple nuxaxa ta, si ƒã hafi wòdzena le xexeame ƒe ŋkume. Gake Mawu si gena ɖe nusianu me, si kpea fu le nusianu me la, kpɔe kɔte be nu evelia siwo gbɔ wòtso, siwo hiã na dzɔdzɔmegbenɔnɔ la, mete ŋu lé ame dahe gbogbo mawo ɖe te o, eye na fɔmaɖila dahe gbogbo aɖewo siwo gakpɔtɔ le vidzidɔa me gɔ̃ hã, eye wodi wu se le wo ɖokui me be ehiã be yewoano aha aɖu nu tsɔ wu be yewoafɔ fu be wodzi yewo. Ekpɔ vidada aɖe si le nu xam wòle eƒe aɖatsiwo tsakatsaka kple via tɔ. Oo ɖevia kple dadaa ƒe aɖatsiwo! èlia, èlia Mawu ƒe fiazikpui la be yeaɖiɖi dzikedzo kple dziɖegbe siwo Mawu aƒu gbe ɖe ŋuklẽlawo ƒe ta dzi, kple dzi sesẽwo ɖe ame dahe siwo woate ŋu akpe ɖe wo ŋu la tso eme.
Megakpɔnɛ le Mawu me kokoko be ɖevi sue maɖifɔ siawo, kple ɖevi sue dahe geɖewo, kpea fu tso woƒe vidzĩme ke to nuɖuɖu si hiã na agbe ƒe anyimanɔmanɔ me, eye be nu makpɔmakpɔ sia, le fukpekpe geɖe megbe la, kplɔa wo yia ku me le akpa gãtɔ me. esi kplᴐe ɖo. Ɣeaɖewoɣi ne edzɔ be nusi hiã le wo si gɔ̃ hã, esi dzɔdzɔmemɔ̃wo le kpuie, eye dɔgboa gbɔdzɔ la, edzɔna be, abe alesi nuɖuɖu ƒe ŋusẽkpɔɖeamedzie nye be wòawɔ nu le ŋutete kple dzɔdzɔmeŋusẽ si le esi be wòatsi ahakpɔ ŋusẽ le eme kple esi mele eme o ene , ne woɖo ŋutsu sesẽ kple sesẽ ƒe ƒewo me la, wotsrɔ̃na.
Nyuiwɔwɔ ƒe Mawu sia si ɖo seɖoƒe na míaƒe ŋkekewo kple míaƒe ƒewo, eye wòɖo míaƒe ku ƒe gaƒoƒo la, lɔ̃ faa be yeaɖe mɔ nu evelia siwo ŋu meƒo nu tsoe fifia la nawɔ nu ɖe ame dahewo ŋu; eye be woaxe mɔ na dzɔdzɔmeŋusẽwo, esi wokpe fu ɣesiaɣi ta la, be woagaxɔ ŋusẽ ake o; ale be dzoxɔxɔ suetɔ kekeake, alo dɔléle sue aɖe, nana wo dzi ɖena kpɔtɔna tso ŋkeke yi ŋkeke, eye wòtsoa woƒe agbe ka le woƒe ƒexɔxɔ ƒe seƒoƒo me. Esia dzɔna evɔ medzena le xexeame ƒe ŋkume be nusiwo mebɔ o gbɔe woƒe ku tsona o. Woagblɔ be: Dzoxɔxɔe, .
enye dɔléle si na ame dahe sia ku. Gake nublanuitɔe la ! Aleke gbegbe Mawu ƒe ʋɔnudɔdrɔ̃wo to vovo tso amegbetɔwo tɔ gbɔe nye si! Mekpɔe le Mawu me be, adrɔ̃ ʋɔnu wo eye wòabu fɔ wo, ne wometrɔ dzime o, be wonye ame dahe siwo nye eƒe hameviwo wulawo kple amewulawo. Gake eƒe dziɖegbewo adze ŋuklẽlawo kple kesinɔtɔ siwo si ŋusẽ nɔ be woakpe ɖe wo ŋu, eye womeɖe wo ɖokui ɖa tso dɔmenyonunana ƒe dɔ si Mawu kafu na ame dahewo alea gbegbe la me o la dzi koŋ.
Gake nublanuitɔe la ! baba! Mekpɔe le Mawu me be ne le eƒe dzɔdzɔenyenye ƒe sesẽ nu la, ewɔ nu ɖe xexeametɔwo ŋu vevie nenema gbegbe le woƒe ŋukeklẽ ta la, ɖe wòawɔ nu ɖe mawusubɔla ŋuklẽlawo ŋu vevie le saɖagaxɔa mea? Esiae nye nusi mekpɔna le Mawu me, eye nusi léa nye dzi kple blanuiléle kple ŋɔdzidoname, enye be ŋukeklẽ ɖua dzi le eƒe dziku katã me; eye ne dzodzro sia si woƒo fi de la xɔ mawusubɔsubɔ me tɔ geɖe; vevietɔ le amesiwo si ŋutilãmenunɔamesiwo le si me, abe amesiwo wotsɔ gbɔgbɔmenuwo de asi na ene la, ɣemaɣie woƒoa sika kple klosalo. Nya kae magblɔ? Woda le ahedada kɔkɔe ƒe adzɔgbeɖeɖe dzi le mɔ ƒomevi ɖesiaɖe nu; fififiawo, nyɔnuwo gbɔ dɔdɔ sesẽe dzina ɖe edzi gbesiagbe.
Woƒe nya sesẽwo wɔwɔ ɖe ame dahewo ŋu.
Ne ame dahewo va le hũ ɖem le woƒe ʋɔtruwo nu la, baba! woƒe ɣlidodo nyea nyahehe kple agba na wo. Ne senyala la tsɔ nane na wo le vome la, anye be wòaɖe wo le dɔ me eye wòade se na wo kple ya si me dzideƒo le be woagatrɔ ava ɣebubuɣi atsɔ aɖe fu na wo geɖe wu o, eye wòagblɔ kpee be Dziɖuɖumegã lae si nutoa me tɔwo ƒe adzɔnuwo le. ; be, le eya gome la, bursar koe wònye; be womenye etɔ o, be nutoa me tɔwoe wonye, eye be eɖe adzɔgbe be yeahe ahe.
Mawu do ŋɔdzi na wo be yeabia hlɔ̃.
Gbegbɔgblɔ aleae ŋuklẽla sia ɖina le JC ƒe ame dahewo ƒe to me Oo gbe si woƒo fi de! aleke gbegbe nèdoa dziku na Mawue! eye dzɔgbevɔ̃e ka gbegbee nye si nèhe vɛ! Oo alakpanuwɔla, Míaƒe Aƒetɔ gblɔe, ètsɔa ahedada kɔkɔe ƒe adzɔgbeɖeɖe tsyɔa nɔnɔme nyui ƒe nutsyɔnu dzi! Mienye naneke wu fiafitɔ, amewula kple nye ame dahewo wula o; luʋɔ siwo le wò mɔfiafia te gɔ̃ hã ƒe amewula. Èdaa ami, nublanuitɔ, ɖe anyigba ƒe nunɔamesiwo kple vivisese siwo
(261-265)
ƒe nya.
nye wò gomenɔamesi kple wò mawu le xexe sia me, esime mele wò ʋɔnudrɔ̃gbe lalam, si me matsɔ nye dziku ƒe dziɖegbewo aƒu gbe ɖe dziwò kple wò zɔhɛwo dzi le mavɔmavɔ me.
Mekpɔnɛ hã le Mawu me be nuto aɖe si wogblẽ hegblẽ alea to se kɔkɔeawo kple adzɔgbeɖeɖewo katã dzi dada me, eye be nuto blibo aɖe gɔ̃ hã si tsɔ eɖokui na abosam to ŋukeklẽ ƒe dzodzro sia me, kple dzodzrowo katã kple si ƒe ŋku gbã la, va zu vlodoametɔ le Aƒetɔ la ŋkume ale gbegbe be ele be woatrɔ ɖe eƒe nyuiwɔwɔ ŋu, ale be woaƒoe ɖe enu be wòagbɔ dzi ɖi ale be wòagatsɔ dzo aƒu gbe tso dziƒo ɖe wo dzi o, eye wòaƒu du ayi aʋli la gɔme ƒe dzomavɔ do ŋgɔ na ɣeyiɣia.
Le nuto gbegblẽwo me la, mawusubɔla nyui aɖewo li siwo tsia tre ɖe ŋukpenanuwɔwɔ ŋu.
Le nuto nyɔŋu siawo me la, mawusubɔsubɔ me tɔ siwo nye nuvlowɔlawo kple fɔɖilawo wu le Mawu ŋkume wu bubuawo ɣesiaɣi. Le kpɔɖeŋu me, mawusubɔla aɖewo ƒe habɔbɔ aɖe anɔ nuto vɔ̃ɖi siawo me le woƒe abosam ƒe dzodzrowo me, eye woanye amesiwo ƒe tamebubu kple nuwɔna ɖeka; woadi be yewoawɔ ɖeka kpli yewo nutoa me mawusubɔlawo katã, eye to gbɔgbɔ vɔ̃ la ƒe aɖaŋunuwɔwɔ me la, woakpɔ dzidzedze nyuie akpa. Gake Mawu ɖe mɔ be ame aɖewo nanɔ anyi ɣesiaɣi siwo trɔ megbe de wo, eye womedi be yewoadze yewoƒe sidzenu si wogbe la yome o.
Nukae dzɔna tso afima? Mekpɔnɛ le Mawu me be mawusubɔla nyui ɖeka koe anɔ tsitre ɖe ame bubuwo ƒe nufitifitiwɔwɔ titina. Dadala si nye amegã, si tsɔ Lusifa ƒe dada do eɖokui ɖe dzi la, ade se nɛ, le Mawu ƒe se nu alo le eƒe didiwo nu, be wòawɔ nu siawo tɔgbe alo mawɔe o; mawusubɔla kɔkɔe sia si yɔ fũ kple Mawu ƒe gbɔgbɔ kple eƒe nɔnɔme la tsɔa eƒe ŋusẽ katã tsia tre ɖe sedede mawo tɔgbe ŋu, eye mevɔ̃na na ŋukpe siwo katã doa ŋɔdzi nɛ o.
Yometiti siwo me subɔsubɔhakplɔla wɔnuteƒe aɖe to. Toɖoɖo ŋkuagbãtɔe zazã ɖe mɔ gbegblẽ nu.
Womegabua mawusubɔla nyui sia be enye naneke wu xɔsegbela tso toɖoɖo ƒe adzɔgbeɖeɖe gbɔ o; elabena ehiã, abe alesi wogblɔnɛ le nuto gbegblẽ siawo me ene, .
ɖo to ŋkumaʋumaʋui, eye màbu eŋu ne nuvɔ̃ li alo meli o. Mate ŋu agblɔ nya aɖe le afisia tso nusi mekpɔ le Mawu ŋu le toɖoɖo ŋkuagbãtɔ sia si wowɔ abe ɖe wòle ene la ŋu. Le nuto gbegblẽ siwo ŋu meƒo nu tsoe me la, mawusubɔlawo, be woate ŋu awɔ ɖeka nyuie wu la, tea tɔ ɖe toɖoɖo geɖe dzi hewɔa eŋudɔ, si woyɔna be toɖoɖo ŋkuagbãtɔe na woƒe amegãwo. Esia ɖeɖeko mee wowɔa woƒe kɔkɔenyenye si wowɔna abe ɖe wole wo ɖokui si ene la katã le; eye esia tae wodea dzesi woƒe nusrɔ̃lawo kple woƒe| novices alakpanuwɔwɔ nyui sia si wɔa aʋatso JC ƒe toɖoɖo vavãtɔ kple kɔkɔe le atitsoga dzi. Gake mekpɔe le Mawu me be woake ɖe ayemɔ gbegblẽ sia ŋu le ʋɔnudrɔ̃gbe, eye emegbe woanya be alakpa toɖoɖo ŋkuagbãtɔ sia mava o
Sɔhɛ yeye siwo ƒe susu le kpuie siwo ɖea mɔ be woatsɔ nusi dze na nɔnɔme nyui vavãtɔ ko ŋudɔ alakpatɔe ble wo ɖokui.
Le sɔhɛ siwo ɖea wo ɖokui fiana be yewoage ɖe mawusubɔsubɔ me dome la, susu sue aɖewo siwo ƒe susu le kpuie li siwo ɖea mɔ toɖoɖo ŋkuagbãtɔ sia xɔa wo ɖokui kple dzidzeme, elabena wogblɔna na wo be: Womeƒo fi de toɖola kpɔ o; ne èdi be yeanɔ kɔkɔe la, ɖo to wò amegãwo ŋkumaʋumaʋui, elabena wonya nusianu si hiã be woanɔ kɔkɔe ahade blibo.
Mekpɔnɛ le Mawu me be teviwo li siwo seɖoƒe li na ale gbegbe, be ɖeko woku ɖe woƒe amegã ƒe kpɔɖeŋu yome, asikpeƒoƒo nɛ le eƒe nuwɔnawo katã me, kple toɖoɖoe ŋkumaʋumaʋutɔe ŋu. Abosam tsɔa alakpanu aɖe kpena ɖe eŋu si naa woƒe dzitsinya fa eye wòdoa dzidzɔ na wo, to nana wose gbɔgbɔ vɔ̃ sia me! be woƒe agbanɔamedzi vevitɔ kekeakee nye be woaɖo to ŋkunɔwo le nusianu me. Mlɔeba la, woɖea mɔ na tɔsisi kple nuto gbegblẽ sia ƒe zɔzɔme si bɔ; woɖoa to le ɣeyiɣia me kple le ɣeyiɣi manɔmee, zã kple keli, be woayi fefewo, ɣeɖuɖuwo, kplɔ̃ɖoƒewo, kple xexeame ƒe modzakaɖeɖewo ƒe kpekpewo me, le aƒeme kple xexeame siaa: mlɔeba woɖoa to ŋkumaʋumaʋutɔe tsi tre ɖe Mawu ƒe se kple ƒe se kɔkɔeawo, siwo tsi tre ɖe woƒe adzɔgbeɖeɖewo kple woƒe dukplɔsewo ŋu;
Vɔ̃ɖinyenye sia me tsonu: xɔse ƒe bu kple dɔ vevitɔ kekeake ŋɔŋlɔ be.
Mekpɔe le Mawu me be vevietɔ sɔhɛ mawusubɔla siawo siwo ŋu meƒo nu tsoe teti koe nye ema, bu Katoliko-subɔsubɔha ƒe xɔse ƒe gbɔgbɔ ale gbegbe, eye woŋlɔa Mawu kple Sɔlemeha Kɔkɔe la be ale gbegbe, ale gbegbe be woɖea woƒe agbanɔamedzi vevitɔwo katã ɖa , eye be woasusui be, ne woɖo to ko la, evɔ womawɔe nenema o
dzro eme kpɔ be vɔ̃ li alo meli o hã, woazu ame kɔkɔewo, eye be wowɔ mawusubɔsubɔ sue sia na wo katã na wo, ale be woayi dziƒo. Esiawo nye alakpanya siwo me kɔ ŋutɔ.
Gake, àgblɔ nam be, ɖe amegã gãwo meli siwo aɖɔ ŋlɔmiwɔwɔ gã mawo ɖo oa? Nyateƒee! Nyateƒee! Mekpɔnɛ le Mawu me be nuto vɔ̃ɖi siawo ƒe amegãwoe tia amegã gã siawo, menye to Mawu ƒe gbɔgbɔ dzi o, ke boŋ amegbetɔ ƒe gbɔgbɔe, ale be woate ŋu asubɔ woƒe dzodzro siwo mewɔ ɖeka o.
Amegã gãwo ƒe nuwɔna le woƒe sasrãkpɔwo me.
Azɔ hã mekpɔa alesi amegã gã siawo wɔa woƒe sasrãkpɔwoe, kple alesi wowɔa ɖɔɖɔɖo le nuto gbegblẽ siawo ƒe ŋlɔmiwɔwɔ ŋu le Mawu me. Le woƒe vava me la, asikpeƒoƒo kple dzidzɔkpɔkpɔ koe nɔa nutomedzikpɔla kple eƒe kpeɖeŋutɔwo gbɔ, ɖe ...
(266-270) ƒe nya.
si de ŋgɔ wu kple nutoa me subɔsubɔhawo katã, amesiwo ƒe amegã medoa kpo kafukafu kple ɖokuibɔbɔ ɖe eƒe sededewo katã te ƒe ɖiɖi o. Eƒoa nu tso sɔhɛ mawusubɔla siawo, amesiwo wònyi hebɔbɔ wo ɖe toɖoɖo ƒe kɔkuti te la kafukafu ŋu koŋ, eye wòna mɔkpɔkpɔ be woava zu tevi gãwo gbeɖeka.
Gake akpa si tsi tre ɖe eŋue nye esi: Ne ame ɖeka alo eve aɖewo li siwo léa sea me ɖe asi eye wogbea toɖoɖo amesi de ŋgɔ wu le nusiwo katã wonya be wotsi tre ɖe Mawu kple sea ŋu me la, ke amesiawoe gblɔna be yewode ŋgɔ wu eye bubuawo nye mawusubɔlawo ƒe nutoa me tɔwo. Ameŋugblẽnya vɔ̃ɖi kawo gbegbee nye si! wonye gbɔgbɔ sesẽwo alo aglãdzelawo, siwo daa woƒe adzɔgbeɖeɖe dzi tohehemaxɔmaxɔe, eye woƒe ɖokuitsɔtsɔna vovovowo le wo si. Nyemawu enu gbeɖe o, ne megblɔ nusiwo katã abosam to vɛ be yeatsɔ ayɔ amegã gã siwo tsɔa dziku ɖoa to nyatakaka siawo katã ɖe tevi dahe kple nyui siawo ŋu ƒe towo kple ta. Nusi ŋu wotsi dzi ɖo koe nye be yewoanya dzimetɔtrɔ alo tohehe siwo asɔ ɖe dzɔgbevɔ̃etɔ siawo ƒe nuvlowɔwɔ nu alesi dze; eye ne mawusubɔla nyui ɖeka koe li, abe alesi megblɔe le etame ene la, . geɖe.
Subɔsubɔla wɔnuteƒewo bu fɔe hehe to na wo.
Mekpɔe le Mawu me be amegã gã siawo ɖe gbe be woatsɔ mawusubɔla sia ava yewo ŋkume. Aleke gbegbee nɔnɔmetata si mekpɔna le Mawu me na amesi ŋu wowɔ nublanui le la nye vevesese enye si!... Gake, baba! nuka gblɔm mele !. Oo amesi ŋu wowɔ nuvevii dzidzɔtɔ! O
dzɔgbenyuitɔ si ŋu wowɔ nuvevii! miele teƒe nam le JC-ʋa sia si wotsɔ ɖo Kayafa, Pilato kple Herodes ŋkume la me. Mekpɔa amesi ŋu wowɔ nuvevii sia wòbɔbɔ nɔ klo dzi, eƒe mo le anyigba, abe ɖe wotsɔ nya ɖe eŋu le nutoa me ƒe nuvlowɔwɔwo katã ta ene, eye wòbu fɔ eɖokui be yeɖi fɔ le wo ta le Mawu ŋkume. Ebiaa tsɔtsɔke tso Mawu gbɔ, tso eƒe amegãwo gbɔ, kple tso nutoa me tɔwo katã gbɔ, ɖe vodada kple vevesese siwo katã wòhe vɛ na wo ta; exɔa vlododo kple ameŋugblẽnya siwo dona tso eƒe amegãwo ƒe nu siwo me dzo le me la dzigbɔɖi kple ɖokuibɔbɔ. Ame maɖifɔ sia si ŋu wowɔ nuvevii, si le Mía Aƒetɔ ƒe kpɔɖeŋu yome la, meɖoa naneke ŋu o eye wòzi ɖoɖoe deto: Ese le eɖokui me be viɖe aɖeke manɔ yeƒe taflatsɛdodowo katã ŋu o, menye ɖe Mawu ƒe ŋutikɔkɔe ta o, alo ɖe woƒe luʋɔwo ɖeɖe ta, alo le eya ŋutɔ ƒe susu ta o. Esia tae wòzi ɖoɖoe ɖo, . eye wòbɔbɔa eɖokui ɖe tohehe kple dzimetɔtrɔ vovovo siwo katã woazi nɛ la te do ŋgɔ. Míebua tame, hafi adzo le ta la me, le dzimetɔtrɔ si wòle be woazi ɖe aglãdzela sia dzi, ɖe xɔsegbela sia dzi. Amegãwo katã ƒe susu le ɖeka, eye wogblɔna be ehiã be woabia nyae, eye woabiae nenye be edi be woatsɔ ye ade toɖoɖo ŋkuagbãtɔe te, si fia be woagblɔ na nusiwo katã yeƒe amegã abia tso esi. Ne aglãdzela sia di be yeazu toɖola deblibo la, eƒe dzimetɔtrɔ anɔ bɔbɔe eye wòanɔ anyi ɣeyiɣi kpui aɖe ko; gake ne edi be yeado dzi le yeƒe aglãdzedzea me la, ele be eƒe dzimetɔtrɔ nadidi abe eƒe agbenɔƒe ene. Emegbe míebiaa nya saɖagaxɔmenɔla nyui sia, si sesẽ abe aŋɔka ene: zi alesi míeƒoe la, zi nenemae wòsesẽna eye ŋusẽ nɔa eŋu be wòaxɔ ƒoƒoawo, evɔ metrɔa ɖeke o. Míebiaa saɖagaxɔmenɔla sia, míexɔnɛ sesĩe, . woɖea dzimetɔtrɔ sesẽ siwo woawɔ nɛ, ne medi be yeatrɔ yeƒe susu o la fianae. Ame aɖe tsɔa vivi kple nublanuinya aɖewo tsakana kple nya viviawo; míenae wòse egɔme be míazã vivisese ɖe ye ŋu. Saɖagaxɔmenɔla nyui sia si sesẽ abe agakpe ene la tsi tre ɖe eŋu be J. C. koe yeaɖo to, Sɔlemeha la ɖeɖeko, eƒe dziɖuɖu kple eƒe nusianu ɖeɖeko didiwo.
Emegbe dziku ƒe ɣlidodo ɖekae tso amegãwo kple mawusubɔlawo gbɔ ɖe amesi ŋu wowɔ nuvevii sia ŋu, eye wokpɔe be Aƒetɔ la ƒe kalẽtɔ sia ƒe ŋuɖoɖowo ɖu yewo dzi; eye esi wose le wo ɖokui me be dzitsinya le vlo dom yewo ɖe yewoƒe nuvlowɔwɔwo ta la, wogblɔna na amegã gãwo be: Miɖe nusi xɔ ŋkɔ vɔ̃ɖi sia si medze be wòadze le mía dome le nutoa me o la ɖa le míaƒe ŋkume. Emegbe amegã nublanuimakpɔla siawo siwo le abe fiawo, aƒetɔwo kple ʋɔnudrɔ̃lawo ene na amesiwo le woƒe ŋusẽ te la, bua fɔ ame maɖifɔ sia
sedede si bu fɔe be nutoa me tɔwo nahe to nɛ zi gbɔ zi geɖe, ade gaxɔ si anɔ anyi tegbee me, ɣeaɖewoɣi woatsɔe aƒu gbe ɖe do bɔbɔe aɖe me alo ɖe gaxɔ doviviti aɖe me, eye woaɖee dzi akpɔtɔ be, le nuɖuɖu ɖesiaɖe ta la, gã aɖe koe anɔ esi abolo yibɔ si woƒe avuwo maɖu o, kple tsi na eƒe nunono. Dzimetɔtrɔla kɔkɔe sia akpɔ dzidzɔ kokoko ne esɔ gbɔ nɛ.
Nutoa me tɔwo ɖua dzi eye wotsɔa yayrawo ƒua gbe ɖe woƒe Tatɔ Gãwo dzi, gblɔna na wo be yewodze be yewoaɖu dzi, be yewonya alesi woaɖɔ nu gbegblẽ wɔwɔ ɖo ahado alɔ nɔnɔme nyuiwo nyuie, eye be yewoɖe wo tso agba dziŋɔ aɖe me .si nye nusi womate ŋu ado dzi atsɔ o wo. Mekpɔe le Mawu me be edzɔa dzi na dɔla nyui sia be eya ɖeka xɔ dzudzɔ le dɔme kple Mawu eye wobu fɔe be wòaku, wu be wòato eƒe ŋkeke mamlɛawo le amegãxi siawo siwo le ɣli dom la dome.
Mawu ɖea eƒe lɔlɔ̃nu fiana le nutoawo ƒe ɖɔɖɔɖo ŋu na Nɔvinyɔnua.
Nusiwo mekpɔ le Mawu me, eye Mawu zi dzinye bliboe be maŋlɔ ɖi lae nye esi. Enye Mawu ƒe lɔlɔ̃nu be ŋutsuwo kple nyɔnu mawusubɔlawo katã naganɔ dziɖuɖua te alo anɔ woƒe habɔbɔa ƒe mawusubɔlawo ƒe nutometɔwo, gɔmeɖelawo kple amegã gãwo ƒe dzikpɔkpɔ te o, .
(ƒe 271-275)
le kuxi siwo do tso eme, eye woate ŋu ado mo ɖa kokoko ta. Mawu ƒe lɔlɔ̃nu enye be woanɔ saɖagaxɔ si me woƒe saɖagaxɔwo le ƒe bisiɔp ƒe dziɖuɖu, ʋɔnudrɔ̃ƒe kple amehehe te. Ƒe geɖe enye sia la, Aƒetɔ la na menya esia nam: Nyemetsɔ dzideƒo ŋlɔe ɖe agbalẽ me o gake fifia ele nam be maɖe asi le Mawu ƒe lɔlɔ̃nu te eye maɖo toe.
§. V.
Ahedada ƒe adzɔgbeɖeɖe meɖea asi le mawusubɔla ŋu be wòagakpe ɖe ame dahewo ŋu o. Le go aɖewo me la, wo
ele be woawɔe. Se nyui aɖewo siwo woatsɔ awɔ adzɔgbeɖeɖe sia dzi bliboe.
Nɔvinyɔnua hea ɖe megbe le kpekpeɖeŋu nana nyɔnu dahe aɖe me, le eƒe atamkaka be yeahe ahe ta. Nusɔsrɔ̃ si Míaƒe Aƒetɔ nae le nya sia ŋu.
Nusi dzɔ ɖe dzinye nyitsɔ laa enye si. Nyɔnu dahe aɖe si atitsoga gã geɖe siwo ŋu atitsoga gã geɖe le, siwo wotsɔ ƒoe abe ɖe wògbɔ eme ene la, gblɔe nam, si na aɖatsi ge le ŋkunyeme, eye wòtsɔ vevesese to nye dzi me. Le atitsoga siawo katã ta la, egahiã abolo kokoko, eye awu aɖeke menɔ esi na eya ŋutɔ kple viawo o. Nyemete ŋu kpe ɖe eŋu le nye dzi ƒe didi nu o, elabena mɔɖeɖe menɔ asinye tso nye Superior gbɔ o. Le gaƒoƒo ʋɛ aɖewo megbe, esi mekpɔ ɖokuinye be nye ɖeka koe la, menɔ nusi mate ŋu ana hena nyɔnu dahe sia ƒe kpekpeɖeŋu ŋu bum le nye dzi me. Megblɔ na ɖokuinye be: canvas ell eve alo etɔ̃ le asinye siwo madi be manae; gake nye Superior maɖe mɔ ɖe eŋu o. Esi menɔ susu siawo ƒom ɖe nye susu me la, gbe aɖe si mese le nye ta tame, . abe alesi wòtso Míaƒe Aƒetɔ gbɔ ene la, egblɔ nam be: “Ne medie o la, gblɔ nɛ be Aƒetɔ la hiãe be wòatsyɔ eƒe ŋutinu amamawo dzi.” »
Esi nya wɔdɔɖeamedzi siawo wɔ nuku nam eye wòwɔ nuku nam ta la, mete nye ta kɔkɔ henɔ ŋku lém ɖe afisi gbea tso ŋu. Nyemede dzesii be nutata aɖe le nye ta tame si me nya sia tso va gbɔnye o. Etsi tre ɖi na Míaƒe Aƒetɔ si woklã ɖe atitsoga ŋu, kple amewula siwo nɔ dɔ wɔm be yewoakɔ atitsoga la ɖe dzi wòanɔ tsitrenu be yewoatsɔe ade do si yewowɔ la me, eye yewoalée ɖe te. Medze ŋugbledede gɔme eye metsɔ nye ŋkuwo ɖo Míaƒe Ðela si woklã ɖe ati ŋu la ƒe nɔnɔmetata la ŋu; kpɔ ɖa, le ɣeyiɣi ma me la, Míaƒe Aƒetɔ ƒo nu nam zi evelia. Mekpɔe eye mese be gbe sia Vɔ nyuie tso Yesu ƒe nɔnɔmetata si woklã ɖe ati ŋu la me; eye nya siwo wògblɔ nam esime menɔ ekpɔm lae nye esi: Woklãm amama ɖe atitsoga la ŋu. Ame siwo, le lɔlɔ̃ nam ta, atsyɔ nye ame dahewo ƒe abɔ kple afɔ amamawo dzi ahado awu na wo la, ana dzidzɔ geɖem wu ne ɖe le nye dzodzro ƒe ŋkekea dzi la, wowɔ dɔmenyonyo nam be woatsɔ atsyɔ nye amamaɖeɖenuwɔnawo dzi le atitsoga ŋu. »
Ele be nyɔnu saɖagaxɔmenɔla si ka atam be yeahe ahe, ne woɖe mɔ nɛ la, ama nusi le esi kple ame dahewo, le go aɖewo me.
Nusi mawumenya sia na menya le nye ememe, le nusi ku ɖe ŋunye ŋu, le adzɔgbeɖeɖe ƒe nuwɔna kple blibodede gome le
ahedada kɔkɔe. Gbã la, Mawu na menya be aklala kple awu kakɛ geɖe le asinye, eye be edi be, le nye Dziɖulagã ƒe mɔɖeɖe nu, mamã wo ahama wo kple ame dahewo; be ele nam be mawɔe nenema, eye be nyemagblɔ be: Menye ame dahe eye melɔ̃a ame o. Elabena ɣeyiɣi aɖewo li siwo me ame dahewo naa dɔmenyonyo na wo nɔewo. Tsɔe sɔ kple, Míaƒe Aƒetɔ na mese, wò ahedada kple wò hiahiã kple nyɔnu dahe sia tɔ. Esia na metɔtɔ ŋutɔ le ɖokuinye me, eye vɔvɔ̃ gɔ̃ hã ʋuʋum le nye ɖeɖekpɔkpɔ ta le nye ahedada kɔkɔe ƒe adzɔgbeɖeɖe ta. Nyateƒee! Megblɔ na ɖokuinye be, Ele be manye ame dahe keŋkeŋ, meɖe adzɔgbe, evɔ naneke mehiãm o. Dɔmenyonyo léa be nam alea le nye dɔlélewo kple nye gbɔdzɔgbɔdzɔwo me, . be nyemetoa nu geɖe wu le ɣeyiɣi bubu me o. Esia na metsi dzitsinya ƒomevi aɖe.
Míaƒe Aƒetɔ na mese egɔme be mebia be ye srɔ̃ vavãwo, be yewoawɔ ɖe ahedada kɔkɔe ƒe adzɔgbeɖeɖe dzi la, woaɖe nubiabia dzi akpɔtɔ abe ame dahe siwo biaa woƒe abolo tso aƒe me yi aƒe me ene o; be yemaɖe mɔ nenema gɔ̃ hã nadzɔ o; eye be, ne edzɔ alea la, womade blibo wu le eƒe ŋkume o. Gake nu ɖeka si medzea Mawu ŋu o enye be wòakpɔ dzodzro aɖe le srɔ̃awo me si nana wovɔ̃na ɣesiaɣi be hiãkame kple ahedada na ɣeyiɣi si gbɔna, kple ŋukeklẽ aɖe si nana wotoa nyatoƒoe mehiã o; ale be ame aɖewo li siwo le klalo ɣesiaɣi be yewoaxɔ, le lɔlɔ̃ ta gɔ̃ hã, eye womagana nu gbeɖe o.
Nɔnɔme tɔxɛ siwo me wòle be nyɔnu saɖagaxɔmenɔla nakpe ɖe ame dahewo ŋu le.
Mawu na mese egɔme be, le ahedada ƒe adzɔgbeɖeɖe, kple dɔmenyonyo si wòde se na le ɣeyiɣi siwo me wòhiã fifia kple esiwo hiã kpata nu la, enye agbanɔamedzi na nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo be woana dɔmenyonyo suewo alo gãwo, abe Kristotɔ bubuwo ene; abe le kpɔɖeŋu me, le dɔwuame alo hiãkame ƒe ɣeyiɣi tɔxɛwo me ene. Mekpɔe le Mawu me be hafi nyɔnu saɖagaxɔmenɔla naɖe ame ƒe agbe la, ele be wòama eƒe abolo kakɛa kplii, evɔ nusi le esi koe nye: ne míagblɔe la, ele be wòama, ne míagblɔe la, aɖu nu, be wòaɖe nɔviaŋutsu ƒe agbe; ƒã hafi esia dzɔna.
Ele be dzi nanɔ mawusubɔla luʋɔ si si ŋukeklẽ ɖesiaɖe mele o, eye wòaɖo ŋu ɖe Providence ƒe belélename nyuie ŋu.
"Minya tso miaƒe dziwo me, mía Aƒetɔ gblɔ na srɔ̃awo, ŋukeklẽ katã kple wo katã."
(ƒe 276-280)
dzodzro, ne ènya kpɔe dze sii ko. Mienye lɔlɔ̃nu faa dɔwɔla dahewo, miegblẽ nusianu ɖi be woadze yonyeme; gblẽ ɖokuiwò ɖi na nye Mawu ƒe nukpɔkpɔ manɔmee. Aleke nèsusum be mato nyatoƒoe le ŋunye? vidadaa aŋlɔ via si le vidzidɔ me be kaba wu be maŋlɔ wò be. »
Ahedada ƒe nuwɔna le nuɖuɖu, awudodo kple aba dzi.
Mekpɔe le Míaƒe Aƒetɔ me be hafi mawusubɔla nawɔ eƒe ahedada ƒe adzɔgbeɖeɖe dzi eye wòanɔ agbe ɖe enu bliboe la, ele be, le eƒe agbemeŋkekewo katã me la, nuwɔna nanɔ esi be wòalɔ̃ faa atsri nane si nye eƒe nuɖuɖu dzro ko. Menye ɖe Mawu di be míaɖe mía ɖokui afia be míadze dɔ o, ke boŋ be míanɔ míaƒe nuɖuɖudzroame dzi vie, eye míatsri, nenye be abolo si ƒe nu me yɔ fũ, alo nane si le kplɔ̃ dzi koe wònye. Medze le Mawu ŋkume be amesi gblɔna be yeda ahe la naƒo eɖokui ɖe nuɖuɖu kple nunono madzemadzee me o; si fia be woaɖi ƒo ahaɖi ƒo le nusi dzɔdzɔme ƒe agbɔsɔsɔ kple eƒe nuɖuɖudzroame bia nu, abe alesi xexemetɔwo wɔnɛ ene. Ame siawo wɔa nuvɔ̃ geɖe wu
wu wo; eye ne enye numame le nuɖuɖu ɖesiaɖe kple gbe sia gbe me la, woda le woƒe ahedada ƒe adzɔgbeɖeɖe dzi, eye womewɔa edzi kura o. Le nya sia me la, ele be nyɔnu saɖagaxɔmenɔla hã nasusui be yeado ahedada kɔkɔe kple gbegbe kɔkɔe ƒe dzesi aɖe gbesiagbe le yeƒe awuwo me, kple le eƒe aba dzi gɔ̃ hã, be nane si tsi tre ɖi na ahedada kɔkɔe, eye wòaɖo ŋku edzi nɛ la nanɔ esi. Ele be wòawɔ sasrãkpɔa, alo wòana eƒe Tatɔ nawɔe, be wòakpɔ egbɔ be yemedo awu le mɔ si awɔ nuku na ahedada kɔkɔe la nu o, eye wòagalé ŋku ɖe eŋu ake ne nane meli si wu nusi hiã ko o, be wòanɔ nenema ate ŋu awɔ nu vi aɖe na ame dahewo.
Nuxlɔ̃ame na ahedada ƒe blibodede ŋutɔŋutɔ. Nuka mee blibodede sia le?
Nya si Aƒetɔ la gblɔ enye si: “Mienye lɔlɔ̃nu faa dɔwɔla dahewo kple ame dahewo; gake mesɔ gbɔ o, be woate ŋu awɔ adzɔgbeɖeɖe sia dzi, eye woanɔ blibodede ƒe mɔ dzi, be woada ahe le lɔlɔ̃nu me ko o: ele be lɔlɔ̃nu hã nawɔ nu. Eyata ehiã be esia nana míatsɔ míaƒe asiwo ade dɔ me ahawɔ ahedada kɔkɔe ƒe nuwɔnawo. Ame dahe bubuawo da ahe vavã, eye woda ahe le hiahiã blibo ta, eye zi geɖe la, wotsi tre ɖe woƒe lɔlɔ̃nu ŋu; gake le mi amesiwo nye lɔlɔ̃nu faa dɔwɔla dahewo gome la, mianye ame dahe nyui gbeɖe o, alo ade blibo le nye ŋkume o, ne miaƒe lɔlɔ̃nu mewɔ dɔ ɖe nye lɔlɔ̃ ta le ɣeyiɣi ɖesiaɖe kloe me o. Ne lɔlɔ̃nu sia mewɔ dɔ o, togbɔ be didi nyui siwo ate ŋu aflu mí bɔbɔe yɔe fũ hã la, ahedada kɔkɔe ƒe nuwɔnawo dzea anyi enumake. »
Mɔnukpɔkpɔ, alo ne míagblɔe tututu la, JC si woklã ɖe ati ŋu kple eƒe ahedada kɔkɔe la ƒe aflagae nye esi. Enɔa eme be woatsɔ ame ƒe agbemeŋkekewo katã ƒe dzimetɔtrɔ ƒe atitsoga si nye ahedada kɔkɔe kple ememe kple gotagome sidzenuwo ƒe kuku le ame ɖokui ƒe gbegbe kɔkɔe, vlododo kple tsɔtsrɔ̃ me, le JC si woklã ɖe ati ŋu la kpɔkpɔ me. Esiae nye dzidzenu si megbe wòle be míazɔ le; esiae nye mɔ si dzi woato ayi nɔnɔme nyuiwo katã ƒe blibodede vavãtɔ gbɔ.
Alesi wòle be nyɔnu saɖagaxɔmenɔla nawɔ ga si wonae ŋudɔ atsɔ akpɔ eƒe agbemenuhiahiãwoe.
Nusi Mawu na menyae nye si. Ne nutoa me tɔwo kple Dziɖuɖumegã la tsɔ ga aɖe de nyɔnu saɖagaxɔmenɔla aɖe si me hena eƒe agbenɔnɔ kple edzikpɔkpɔ la, ele be nyɔnu saɖagaxɔmenɔla sia, hafi wòate ŋu anɔ eƒe ahedada ƒe adzɔgbeɖeɖe ƒe blibodede me la, azã ga sia ahazãe le eƒe nuwuwu nu wotsɔe nɛ. Zi alesi ga le esi na eƒe agbenɔnɔ ko la, mele be wòaxɔ dɔmenyonunana o, elabena mehiã ŋutɔŋutɔ be wòaxɔe o, eye ame dahe vavãwo koe wòtso. Be míanɔ ahedada ƒe adzɔgbeɖeɖe ƒe blibodede me la, ele be hiahiã aɖe nanɔ anyi fifia be míate ŋu axɔ, le Mawu ƒe lɔlɔ̃ ta, dɔmenyonyo siwo wona mí. Ne fiakuku ewo koe le asiwò, eye nètsɔ wo de gaxɔ me to ŋukeklẽ ƒe gbɔgbɔ si ŋu meƒo nu tsoe la me la, . kple vɔvɔ̃ na hiahiã siwo gbɔna; ne le ema megbe la, ènɔa agbe ɖe luʋɔ nyuiwo ƒe dɔmenyonyo ta, eye nèxɔ dɔmenyonunana siwo katã wona wò la, èwɔ ɖokuiwò aƒetɔ tsi tre ɖe ahedada ƒe adzɔgbeɖeɖe ŋu, eye nèwɔ nuvɔ̃ vevie evɔ mède dzesii kloe o. Ne ga gbogbo aɖee wònye la, ke ele be nàwɔe gbã
be nàzã ga ɖe wò nuhiahiãwo kple nuhiahiãwo ŋu, hafi axɔ dɔmenyonunana. Ne enye ga sue aɖe si mesɔ gbɔ be wòatsɔ aɖu wò ƒe afã o la, ele be nàtsɔ ga sue sia atsaka kple dɔmenyonunana siwo nèxɔna, eye nàzãe ne menye be nàdo dziku na Mawu o. Le kpɔɖeŋu me, viɖe gã aɖe le nyɔnu saɖagaxɔmenɔla siwo kpɔa woƒe agbemenuhiahiãwo, to woƒe dɔwɔwɔ me, alo to woƒe dzɔdzɔmeŋutinunya alo woƒe ŋutetewo me la dzi. Ke hã mekpɔe le Mawu me be nusi de blibo wu na woe nye ne, esi ga sue aɖe alo geɖe le wo si wodzra ɖo ɖi, alo abe ɖe wole gadzraɖoƒe ene la, wotsakae kple esi wona wo hena woƒe agbenɔnɔ fifia, be ŋukeklẽ nagava xɔ wo o . Le hiahiã si dze ƒã me, ne ame dahewo ƒe ƒome blibowo hiã tu vevie la, ele be woaxɔe ga sia si wodzra ɖo ɖi la xɔxɔ, vɔvɔ̃ manɔmee be yeaɖe edzi akpɔtɔ, be woatsɔ akpe ɖe ame dahewo ŋu. Ne womewɔe nenema o la, eye woawo hã
(ƒe 281-285)
wotsɔa ga dea gadzraɖoƒe ƒe geɖe la, wozua ga home sia tɔ.
Vodada si Nɔvinyɔnua lɔ̃ ɖe edzi be yewɔ nusi tsi tre ɖe ahedada ŋu.
Vodada si mewɔ, eye Mawu na menyae lae nye esi. Esi mawuvɔ̃lawo mete ŋu kpɔ ga le nye ƒexɔxɔ kple nye gbɔdzɔgbɔdzɔwo ta o ta la, wona pounde alafa ɖekam le dɔmenyonyo ta ƒe sia ƒe, be makpe asi ɖe nuɖuɖu nam ame siwo gbɔ mele kplim la ta. Pounde alafa ɖeka blaatɔ̃ vɔ etɔ̃ hã nɔ asinye si nye Superior tsɔ nam be wòakpe ɖe ŋunye manɔ agbe: Medzra ga sia ɖo abe gadzraɖoƒe ene, eye nyemenya ame siwo naa nuɖuɖum le dɔmenyonyo ta o. Nye Superior nyui la gblɔ nam gbeɖeka be: Nɔvinyenyɔnu, medi be nàxɔ ga aɖe si nèdzra ɖo ɖi, pounde blaatɔ̃ ƒe sia ƒe, .
si nàtsɔ akpe ɖe pounde alafa si dɔmenyotɔwo naa wò be nàtsɔ akpe ɖe amesiwo naa nuɖuɖu wò ŋu. Ƒe etɔ̃ anɔ asiwò; enyo wu be nàzã wo ɖe wò nuɖuɖu ŋu, wu be nàɖe dɔmenyonunana le ame dahewo si, elabena kakaɖedzi li be amesiwo naa nuɖuɖu wò le dɔmenyonyo ta la, naa nu ʋɛ aɖewo ko na ame dahewo. Aleke nèxɔe se
be woaxɔ wò le Mawu ŋkume, eye nàdzra ga ma ɖo na nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo le wò ku megbea?
Mexɔ sedede sia abe ɖe wòtso Mawu gbɔ ene; Edzɔ dzi nam gɔ̃ hã, eye medo ŋugbe na nye Superior be yeawui. Nye dzudzɔxɔxɔledɔmega ƒe akpa enelia ɖiɖi, eye metsɔ nusi nye Superior ŋlɔ nam kpe ɖe eŋu. Gake nublanuitɔe la! ŋugbledede fiƒode aɖe si va gbɔnye le nye nuhiahiãwo le nye dɔlélewo me kple nye beléle na wo ŋue nye esi. Mekpɔe be awu aɖeke menɔ asinye na dzomeŋɔli o; Meƒo nu tso eŋu na nye Tatɔ, eye metsɔ nye nuhiahiãwo ɖo eteƒe nɛ tsɔ wu be mava.
Vidada nyui sia ɖe asi le nye teƒenɔlawo ŋu esi wògblɔ nam be ele be mazã ga sia alesi mehiãe, atsɔ ado awu na ɖokuinye alo na nye nuhiahiãwo le nye dɔlélewo me.
Esiae nye nusi Mawu na menya kple nusi wòzi dzinye be mawɔ. Ede se nam be magbugbɔ ga si wòle be mana wo hafi la ana amesiwo naa nuɖuɖum tso ɣeyiɣi si me mena quarters. Mekpɔnɛ be menyi fe pounde blaatɔ̃ le pounde blaade vɔ etɔ̃ siwo gakpɔtɔ le asinye la dome. Mawu di be matsɔ ga sia atso fe si menyi la ta fifia, elabena manɔ ahedada blibo me le ɣeyiɣi kpui aɖe ƒe nunɔamesiwo ta. Ke hã, esi meka atam be maɖo to ta la, ɖeko mawɔ nu ɖe nye nuvɔ̃meʋuʋula kple nye Tatɔ ƒe aɖaŋuɖoɖo nu.
§. VI.
Nuwɔna si dzi nyɔnu saɖagaxɔmenɔla siwo tɔtrɔ kpata la zi wo dzi be woadzo le woƒe saɖagaxɔwo me akplɔ ɖo le xexeame. Awu si wòle be woado. Le ɣeyiɣi sia me la, Nɔvinyɔnua gblɔa eƒe dzodzo ƒe nɔnɔmewo kple agbenɔnɔ ŋuti se siwo Mía Aƒetɔ la nɛ.
Agbalẽ sia lé ŋku ɖe ame siwo wotsɔ ɖe adzɔgbe na Mawu, vevietɔ mawusubɔlawo, le tɔtrɔ kpata kple yometitiwo ƒe ɣeyiɣiwo me ɖe Sɔlemeha la ŋu, esime yometitilawo ƒe ŋutasẽnuwɔwɔ nyã mawusubɔlawo ɖa le woƒe nutoawo me be woatsɔ wo ade xexeame abe alẽ siwo le tsaglãla tsam ene eye sɔlemehakplɔla aɖeke mele wo si o.
Nusi Aƒetɔ la zi dzinye be maŋlɔ tso agbenɔnɔ si wòle be nyɔnu saɖagaxɔmenɔla siwo kpɔe be wozi yewo dzi be yewoanɔ xexeame nazɔ ɖo ŋu enye si, le nusi wòna menya ɣeyiɣi aɖe do ŋgɔ na fiƒode sia nu
afɔku, si me wodo ŋɔdzi na mí be míadzo le míaƒe nutoa me to ŋusẽ kple ŋutasẽnuwɔwɔ me.
Nɔvinyɔnua tsi dzodzodzoe esi wòse be woaɖe ye le yeƒe nutoa me. Etoa gbedodoɖa dzi.
Dzɔgbevɔ̃e sia si nyemese kpɔ o la xɔ nye dzi ale gbegbe be nyemenya nya si maɖo o. Enumake metrɔ ɖe Míaƒe Aƒetɔ ŋu, henɔ gbe dom ɖa nɛ le ɖekawɔwɔ me kple gbedodoɖa kɔkɔe si wòdo le Amibɔ me le eƒe Fukpekpe kɔkɔe la ƒe ŋkeke gbãtɔ dzi. Esiae nye nusi mebia Aƒetɔ la: Nye Mawu, ne anya wɔ la, na kplu sia nato mía ŋu míanoe o. Megbugbɔa gbedodoɖa sia doa gbe ɖa ɣesiaɣi si wogblɔ nya vɔ̃ɖi si nye be kakaɖedzi li be woaɖe mí ado goe le míaƒe nutoa me na mí. Esi ɣeyiɣi te ŋu su asinye la, meyi Sakramento Yayra la ŋgɔ be mado ɣli bia nublanuikpɔkpɔ le Míaƒe Aƒetɔ ƒe afɔ nu, eye megbugbɔa gbedodoɖa ɖeka ma ke gblɔna ɣesiaɣi.
Míaƒe Aƒetɔ ɖe gbeƒã nɛ be woɖo eƒe dodo le eƒe dzɔdzɔenyenye me. Ebɔbɔa eɖokui ɖe ete.
Mía Aƒetɔ gblɔ nam be: “Ẽ, àdo go, meɖoe le nye dzɔdzɔenyenye me. Eye Mawu na mese egɔme be menye nye ɖeɖekoe yeƒe sededewo nye o, ke boŋ nutoawo katã kloe hã tɔ, si na metsɔm de ɣlidodo si vɔ̃ɖi wu ku me.
Ke hã, meɖe asi le ɖokuinye ŋu na Mawu ƒe lɔlɔ̃nu, eye metsɔ ɖokuinye sa vɔe na eƒe dzɔdzɔenyenye le vɔsa si Míaƒe Aƒetɔ la tsɔ sa vɔ eye wòtsɔ na Fofoa to eƒe Fukpekpe kɔkɔe la xɔxɔ me ƒe ɖekawɔwɔ me. Megblɔ be: Nyateƒee! Aƒetɔ, le vɔsa si metsɔna na wò me la, nusianu dzea aglã nye sidzenuwo, dzɔdzɔme kple nye ŋutɔ nye lɔlɔ̃nu; ke hã mele vɔsam na mi. Wò lɔlɔ̃nu kɔkɔe la nava eme, ke menye tɔnye o. Emegbe metsɔ nye ɣlidodowo katã tsi tre ɖi na Míaƒe Aƒetɔ, hegblɔ nɛ bena: Aƒetɔ, vɔsa sia xɔ asi nam wu ku. Aleke, nye Mawu, mawɔ ayi xexe si melé fui vevie, eye medzo kple dzi gã alea la me? aleke mawɔ ɖe adzɔgbeɖeɖe siwo menye
(ƒe 286-290)
le nuto aɖe me? Eye metsɔ hũɖeɖe zi gbɔ zi eve gblɔ be: Nye Mawu, afikae nàkplɔm ayi, afikae nàdam ɖo be mawɔ nye agbanɔamedziwo dzi eye makpɔ nye nɔnɔme ƒe gbɔgbɔ ta? Mía Aƒetɔ la na nye ɣlidodowo fa esi wògblɔ nam be: “Vinyenyɔnu, mègaxa nu nenema gbegbe o; te ɖe ŋunye, manɔ gbɔwò ɖaa, eye matsɔ wò ade nye dzi me.”
Alesi woɖe nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo ɖa le woƒe nutoa me.
Emegbe ŋkeke si dzi míaƒe afɔkua dze egɔme tsoe la va nye esi. Asrafo gbogbo aɖewo siwo tsɔ tu ɖe asi va dzɔ: wo dometɔ aɖewo ɖe wo ɖokui ɖa, wolia gliawo, eye gaxɔdzikpɔla aɖe kɔ gaƒoɖokuiawo; emegbe woyi hadziha la ƒe fesrewo nu afisi mí katã míeƒo ƒu ɖo. Ame eve to fesreawo nu, eye woʋu ʋɔtru siwo katã le eme: emegbe wo katã woge ɖe hadziha la me kple aʋawɔnuwo, gake womeka asi mía ŋu alo do vlo mí o, womeƒo nu gɔ̃ hã o. Saɖagaxɔmenɔla geɖe dzilawo dɔ amewo ɖa be woatsɔ tasiaɖam siwo wotsɔ yia xɔa me.
Nɔvinyɔnu ƒe tsitretsiɖeŋu hafi ge ɖe ʋua me.
Holy Providence ɖe mɔ be nyee nye ame gbãtɔ si ge ɖe tasiaɖam la me, eye esiae dzɔ ɖe dzinye: Mese le ɖokuinye me be míaƒe Aƒetɔ la wɔ dɔ ɖe nye ememe, amesi gblɔ nam be: “Ƒo nu na hamea , eye nàna wòanya tɔwò.” vevesese kple wò dzi ƒe seselelãmewo. Enumake, nyemebu eŋu alo de ŋugble o, megblɔ be: Aƒetɔwo, mɔɖeɖe be maƒo nu; wona nyaselawom. Megblɔ na wo kple gbe sesẽ si me agbe le be: Minyae, aƒetɔwo, be ne ɖe se si ɖe mí ɖa le míaƒe nutoa me la, te míaƒe agbe kpɔ boŋ la, anye ne amenuveve kple amenuveve gã aɖee wònye na mí. Eye enumake mege ɖe tasiaɖam la me kple mía dada eve, amesiwo bia tso wo nɔviŋutsu si be wòakplɔm ɖe asi le dɔmenyonyo ta.
Eƒe tsitretsiɖeŋua ƒe ŋusẽkpɔɖeamedziwo.
Esi míeva ɖo la, Míaƒe Aƒetɔ na mese egɔme be ne ɖe, le ame gbogbo mawo kpɔkpɔ me la, mí katã míedo go nya aɖeke magblɔmagblɔe, abe alẽwo ene la, anye ne asrafo aɖewo anɔ anyi siwo ŋu woado ŋukpe wo vevie hafi. , hesusu be yewo na míekpɔ dzidzɔ wu vevesese. Gake le esi teƒe be woado ŋukpe wo la, asrafo siwo do dziku vevie la dometɔ geɖe te avifafa. Míaƒe Aƒetɔ la na mese egɔme hã be le ʋɔnudɔdrɔ̃ si bɔ me la, be yeaɖe eƒe dzɔdzɔenyenye afia la, yeazã ɖewo
nya siwo wòtsɔ de nu me nam, be yeatsɔ aɖe vevesese si wòhe ye srɔ̃wo ɖo la afia.
Agbenɔnɔ ŋuti se siwo Míaƒe Aƒetɔ na Nɔvinyɔnua.
Ŋkeke eve alo etɔ̃ le dzodzo le nutoa me megbe, henɔ kuku ɖem le nye gbedodoɖawo me be Mawu nakpe ɖe ŋunye eye wòakplɔm ayi aɖatsi bali sia me; Míaƒe Aƒetɔ, to eƒe nyuiwɔwɔ dzadzɛ me, fia alesi mawɔ nui, eye esiae wògblɔ nam be: “Dzra aʋakpa abe asrafo si gena ɖe aʋagbedzi ene, tsɔ aʋawɔnu siwo adze ame dzi eye nàʋli wo ɖokui ta; xɔse gbagbe, mɔkpɔkpɔ sesẽ, dɔmenyohabɔbɔ si me dzo le nanɔ asiwò; anye nye lɔlɔ̃ gã si ana nàɖu wò futɔwo katã dzi, eye nàɖu dzi le wò aʋawɔwɔwo katã me. Na gotagome ameɖekɛganɔƒe nanɔ anyi alesi nàte ŋui. Le susu kple dzi ƒe ameɖekɛga ememetɔ ta la, ehiã na wò godoo. Zɔ le nye ŋkume esime vɔvɔli le ŋutilã la yome, emae nye mɔ si dzi nàto azu blibo. Si le xexeame abe alesi mesi le enu ene; lé fu eƒe nyagbɔgblɔwo kple nuƒoƒo, abe nuvɔ̃ ene; miwɔ ɖoɖoezizi kple gbedodoɖa ŋudɔ; lɔ̃ gbedodoɖa kple dɔwɔwɔ; wɔ dzimetɔtrɔ le aɖatsiwo kple vevesese me le esi nèkpɔ nye dziku alea ta, kple dzi si trɔ dzime eye woɖi gbɔe ƒe hũɖeɖe. Míaƒe Aƒetɔ la gblɔ kpee be: “Ale ememe agbenɔnɔ ƒe agbenɔnɔ le, si meɖo na mi. Mede se na mi be mialé ŋku ɖe eŋu alesi miate ŋui. Manɔ kpli wò le wò xaxawo katã me; eye afi si wokplɔ wò le la, makplɔ wò ɖo. Malé ŋku ɖe wò afɔɖeɖewo katã ŋu, masubɔ abe wò mɔfiala ene le mɔ siwo katã mènya o la dzi. Nyee nye pastɔ nyui la. Menya nye alẽwo, eye nye alẽwo hã nyam; ale mayɔ wo ŋkɔ, mazɔ wo ŋgɔ, eye woadze yonyeme. » lé fu eƒe nyagbɔgblɔwo kple nuƒoƒo, abe nuvɔ̃ ene; miwɔ ɖoɖoezizi kple gbedodoɖa ŋudɔ; lɔ̃ gbedodoɖa kple dɔwɔwɔ; wɔ dzimetɔtrɔ le aɖatsiwo kple vevesese me le esi nèkpɔ nye dziku alea ta, kple dzi si trɔ dzime eye woɖi gbɔe ƒe hũɖeɖe. Míaƒe Aƒetɔ la gblɔ kpee be: “Ale ememe agbenɔnɔ ƒe agbenɔnɔ le, si meɖo na mi. Mede se na mi be mialé ŋku ɖe eŋu alesi miate ŋui. Manɔ kpli wò le wò xaxawo katã me; eye afi si wokplɔ wò le la, makplɔ wò ɖo. Malé ŋku ɖe wò afɔɖeɖewo katã ŋu, masubɔ abe wò mɔfiala ene le mɔ siwo katã mènya o la dzi. Nyee nye pastɔ nyui la. Menya nye alẽwo, eye nye alẽwo hã nyam; ale mayɔ wo ŋkɔ, mazɔ wo ŋgɔ, eye woadze yonyeme. » lé fu eƒe nyagbɔgblɔwo kple nuƒoƒo, abe nuvɔ̃ ene; miwɔ ɖoɖoezizi kple gbedodoɖa ŋudɔ; lɔ̃ gbedodoɖa kple dɔwɔwɔ; wɔ dzimetɔtrɔ le aɖatsiwo kple vevesese me le esi nèkpɔ nye dziku alea ta, kple dzi si trɔ dzime eye woɖi gbɔe ƒe hũɖeɖe. Míaƒe Aƒetɔ la gblɔ kpee be: “Ale ememe agbenɔnɔ ƒe agbenɔnɔ le, si meɖo na mi. Mede se na mi be mialé ŋku ɖe eŋu alesi miate ŋui. Manɔ kpli wò le wò xaxawo katã me; eye afi si wokplɔ wò le la, makplɔ wò ɖo. Malé ŋku ɖe wò afɔɖeɖewo katã ŋu, masubɔ abe wò mɔfiala ene le mɔ siwo katã mènya o la dzi. Nyee nye pastɔ nyui la. Menya nye alẽwo, eye nye alẽwo hã nyam; ale mayɔ wo ŋkɔ, mazɔ wo ŋgɔ, eye woadze yonyeme. » miwɔ ɖoɖoezizi kple gbedodoɖa ŋudɔ; lɔ̃ gbedodoɖa kple dɔwɔwɔ; wɔ dzimetɔtrɔ le aɖatsiwo kple vevesese me le esi nèkpɔ nye dziku alea ta, kple dzi si trɔ dzime eye woɖi gbɔe ƒe hũɖeɖe. Míaƒe Aƒetɔ la gblɔ kpee be: “Ale ememe agbenɔnɔ ƒe agbenɔnɔ le, si meɖo na mi. Mede se na mi be mialé ŋku ɖe eŋu alesi miate ŋui. Manɔ kpli wò le wò xaxawo katã me; eye afi si wokplɔ wò le la, makplɔ wò ɖo. Malé ŋku ɖe wò afɔɖeɖewo katã ŋu, masubɔ abe wò mɔfiala ene le mɔ siwo katã mènya o la dzi. Nyee nye pastɔ nyui la. Menya nye alẽwo, eye nye alẽwo hã nyam; ale mayɔ wo ŋkɔ, mazɔ wo ŋgɔ, eye woadze yonyeme. » miwɔ ɖoɖoezizi kple gbedodoɖa ŋudɔ; lɔ̃ gbedodoɖa kple dɔwɔwɔ; wɔ dzimetɔtrɔ le aɖatsiwo kple vevesese me le esi nèkpɔ nye dziku alea ta, kple dzi si trɔ dzime eye woɖi gbɔe ƒe hũɖeɖe. Míaƒe Aƒetɔ la gblɔ kpee be: “Ale ememe agbenɔnɔ ƒe agbenɔnɔ le, si meɖo na mi. Mede se na mi be mialé ŋku ɖe eŋu alesi miate ŋui. Manɔ kpli wò le wò xaxawo katã me; eye afi si wokplɔ wò le la, makplɔ wò ɖo. Malé ŋku ɖe wò afɔɖeɖewo katã ŋu, masubɔ abe wò mɔfiala ene le mɔ siwo katã mènya o la dzi. Nyee nye pastɔ nyui la. Menya nye alẽwo, eye nye alẽwo hã nyam; ale mayɔ wo ŋkɔ, mazɔ wo ŋgɔ, eye woadze yonyeme. » wɔ dzimetɔtrɔ le aɖatsiwo kple vevesese me le esi nèkpɔ nye dziku alea ta, kple dzi si trɔ dzime eye woɖi gbɔe ƒe hũɖeɖe. Míaƒe Aƒetɔ la gblɔ kpee be: “Ale ememe agbenɔnɔ ƒe agbenɔnɔ le, si meɖo na mi. Mede se na mi be mialé ŋku ɖe eŋu alesi miate ŋui. Manɔ kpli wò le wò xaxawo katã me; eye afi si wokplɔ wò le la, makplɔ wò ɖo. Malé ŋku ɖe wò afɔɖeɖewo katã ŋu, masubɔ abe wò mɔfiala ene le mɔ siwo katã mènya o la dzi. Nyee nye pastɔ nyui la. Menya nye alẽwo, eye nye alẽwo hã nyam; ale mayɔ wo ŋkɔ, mazɔ wo ŋgɔ, eye woadze yonyeme. » wɔ dzimetɔtrɔ le aɖatsiwo kple vevesese me le esi nèkpɔ nye dziku alea ta, kple dzi si trɔ dzime eye woɖi gbɔe ƒe hũɖeɖe. Míaƒe Aƒetɔ la gblɔ kpee be: “Ale ememe agbenɔnɔ ƒe agbenɔnɔ le, si meɖo na mi. Mede se na mi be mialé ŋku ɖe eŋu alesi miate ŋui. Manɔ kpli wò le wò xaxawo katã me; eye afi si wokplɔ wò le la, makplɔ wò ɖo. Malé ŋku ɖe wò afɔɖeɖewo katã ŋu, masubɔ abe wò mɔfiala ene le mɔ siwo katã mènya o la dzi. Nyee nye pastɔ nyui la. Menya nye alẽwo, eye nye alẽwo hã nyam; ale mayɔ wo ŋkɔ, mazɔ wo ŋgɔ, eye woadze yonyeme. » lé ŋku ɖe eŋu alesi nàte ŋui. Manɔ kpli wò le wò xaxawo katã me; eye afi si wokplɔ wò le la, makplɔ wò ɖo. Malé ŋku ɖe wò afɔɖeɖewo katã ŋu, masubɔ abe wò mɔfiala ene le mɔ siwo katã mènya o la dzi. Nyee nye pastɔ nyui la. Menya nye alẽwo, eye nye alẽwo hã nyam; ale mayɔ wo ŋkɔ, mazɔ wo ŋgɔ, eye woadze yonyeme. » lé ŋku ɖe eŋu alesi nàte ŋui. Manɔ kpli wò le wò xaxawo katã me; eye afi si wokplɔ wò le la, makplɔ wò ɖo. Malé ŋku ɖe wò afɔɖeɖewo katã ŋu, masubɔ abe wò mɔfiala ene le mɔ siwo katã mènya o la dzi. Nyee nye pastɔ nyui la. Menya nye alẽwo, eye nye alẽwo hã nyam; ale mayɔ wo ŋkɔ, mazɔ wo ŋgɔ, eye woadze yonyeme. »
To xaxa sia me la, Míaƒe Aƒetɔ la anya nyɔnu saɖagaxɔmenɔla siwo nye etɔ. Alé be na wo.
Emegbe Aƒetɔ la gblɔ nam be: “Kpɔ ɖa, medo nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo katã kpɔ, ame nyuiwo kple ame vɔ̃ɖiwo hã, eye to esia me la, míakpɔ wo dometɔ siwo nye tɔnye. Saɖagaxɔmenɔla siwo nye tɔnye la akpɔ woƒe nɔnɔme ƒe gbɔgbɔ le dzi me ɣesiaɣi to lɔlɔ̃ si le wo si nam me: eyata nyemagblẽ wo ɖi gbeɖe o. Abe alesi woƒe dzi atrɔ ɖe ŋunye ɣesiaɣi kloe ene la, nye ŋku anɔ wo ŋu ɣesiaɣi. Le hiahiã kpatawo me, kple le vevesese siwo me woato me la, manɔ klalo ɣesiaɣi be makpe ɖe wo ŋu. Vidadaa aŋlɔ vi siwo wòdzi le eƒe dɔme la be kaba wu be maŋlɔ wo be. Manye woƒe Mawu, wo fofo kple wo srɔ̃, mlɔeba woƒe fia. »
Míaƒe Aƒetɔ fa akɔ na Nɔvinyɔnua le vevesese si wòsena le esi woxɔ sakramentoawo le esi me.
Gbeɖeka, esi míaƒe Aƒetɔ nɔ veve sem vevie le esi woxɔ sakramentowo le esi ta la, egblɔ vlododo tufafa sia nam be: “Nuka ŋue nèle nyatoƒoe tom le, vinyenyɔnuvi? Ðe menye wò pastɔ, wò nuvɔ̃meʋuʋula, wò dɔdzikpɔlae menye oa? Aleke nàwɔ ato nyatoƒoe le ŋunye? Nyee nye wò katã le nuwo katã me. »
Amenuveve siwo Míaƒe Aƒetɔ do ŋugbe na mawusubɔlawo katã. Amesiwo aɖe vi na, kple amesiwo maɖe vi na o.
Emegbe Aƒetɔ la gblɔ nam be: “Makpɔ nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo katã dzi, mafia nu wo katã le bliboe, la.”
(ƒe 291-295)
nyui kple vɔ̃; eye le nye dzɔdzɔenyenye ƒe ʋɔnudrɔ̃ƒe la, womakpɔ vlododo aɖeke ɖe ŋunye o: ke boŋ woadrɔ̃ ʋɔnu wo ɖokui le nuwɔna wɔnublanui si woazɔ ɖo la ta, si agblẽ nu le nye amenuveve ŋu. Mafia nu wo eye mafia nu wo to agbalẽ nyuiwo kple nye subɔlawo ƒe mɔfiamewo dzi. Zi alafa ɖeka, le adzame la, metsɔ nye amenuveve ƒe ʋuʋu viviwo eye wògena ɖe eme, si na wonya nusi woawɔ kple nusi woaƒo asa na. Srɔ̃nye nuteƒewɔla aɖo tom, eye le toɖoɖo nye gbɔgbɔmeʋaʋãwo ta la, awɔ nusi maɖe gbe nɛ tso eƒe dɔwo kple eƒe agbanɔamedziwo ŋu la dzi alesi wòate ŋui. Gake ɖe xexeme nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawoe aɖo toma? Ao. Mayi zi alafa ɖeka aɖaƒo woƒe dzi ƒe ʋɔtru, womaʋum o. Le esi teƒe be amesiawo nawɔ nu abe ɖetugbui leaƒe aɖaŋudzela siwo to ŋkuléle ɖe wo ɖokui ŋu me ƒoa asa na wɔna gbegblẽ siwo katã ate ŋu akplɔ wo ayi nuvɔ̃ me ene la, ke boŋ wodia wo eye woyia wo gbɔ.woawo ŋutɔwo. Le nye ɣeyiɣi me la, maɖe ɖokuinye ɖa le wo ŋu, abe alesi woawo hã woɖea wo ɖokui ɖa le ŋunye ene. Nukae mate ŋu akpɔ mɔ na tso nyɔnu saɖagaxɔmenɔla xexemetɔ kple nuteƒemawɔla siawo gbɔ le woƒe nutoa me, negbe ɖe wotu afɔ nye viɖewo katã dzi, eye wokpɔa dzidzɔ le xexeame ƒe dzeɖoɖowo didi me, le esi teƒe be woawɔ nuteƒe na nye amenuveve. Magblẽ wo ɖe woƒe susu si wogbe la me; Maɖe mɔ na wo be woaƒu du le viviseseawo me eye ke boŋ wodia wo eye woyia afima le wo ɖokui si. Le nye ɣeyiɣi me la, maɖe ɖokuinye ɖa le wo ŋu, abe alesi woawo hã woɖea wo ɖokui ɖa le ŋunye ene. Nukae mate ŋu akpɔ mɔ na tso nyɔnu saɖagaxɔmenɔla xexemetɔ kple nuteƒemawɔla siawo gbɔ le woƒe nutoa me, negbe ɖe wotu afɔ nye viɖewo katã dzi, eye wokpɔa dzidzɔ le xexeame ƒe dzeɖoɖowo didi me, le esi teƒe be woawɔ nuteƒe na nye amenuveve. Magblẽ wo ɖe woƒe susu si wogbe la me; Maɖe mɔ na wo be woaƒu du le viviseseawo me eye ke boŋ wodia wo eye woyia afima le wo ɖokui si. Le nye ɣeyiɣi me la, maɖe ɖokuinye ɖa le wo ŋu, abe alesi woawo hã woɖea wo ɖokui ɖa le ŋunye ene. Nukae mate ŋu akpɔ mɔ na tso nyɔnu saɖagaxɔmenɔla xexemetɔ kple nuteƒemawɔla siawo gbɔ le woƒe nutoa me, negbe ɖe wotu afɔ nye viɖewo katã dzi, eye wokpɔa dzidzɔ le xexeame ƒe dzeɖoɖowo didi me, le esi teƒe be woawɔ nuteƒe na nye amenuveve. Magblẽ wo ɖe woƒe susu si wogbe la me; Maɖe mɔ na wo be woaƒu du le viviseseawo me eye wɔ nuteƒe na nye amenuveve. Magblẽ wo ɖe woƒe susu si wogbe la me; Maɖe mɔ na wo be woaƒu du le viviseseawo me eye wɔ nuteƒe na nye amenuveve. Magblẽ wo ɖe woƒe susu si wogbe la me; Maɖe mɔ na wo be woaƒu du le viviseseawo me eye
di xexeame ƒe dzidzeme; eye le esi teƒe be woatu xexeame ɖo la, woado ŋukpee.
"Kura o, to vovo na ema la, srɔ̃nye to alesi wòléa ŋku ɖe eɖokui kple eƒe agbanɔamedziwo ŋu me la, ana amewo katã nade bubu eŋu, na eƒe futɔwo gɔ̃ hã, eye amesiame akpɔe ɖe dzi ahakpɔe adze sii be enye mawusubɔla nyui kple nyateƒetɔ. ." Eye nusi megblɔ tso nyɔnu saɖagaxɔmenɔla nyui sia ŋu la, megblɔna tso amesiwo katã nye tɔnye eye wowɔa nuteƒe nam ŋu. Woawoe megblɔ na be: Mide blibo, abe alesi mia Fofo si le Dziƒo la de blibo ene. Minɔ kɔkɔe elabena mia Fofo si le dziƒo la le kɔkɔe zi gbɔ zi etɔ̃. »
Awu si nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo ado le xexeame godoo.
Enye agbanɔamedzi nam be magblɔ nusi Mawu na menya le eƒe kekeli me ku ɖe nyɔnu saɖagaxɔmenɔla siwo wotsɔ ƒu gbe ɖe xexeame ƒe awudodo ŋu, eye woɖe mawusubɔsubɔ ƒe numame kɔkɔe si le wo si be woado xexemewuwo na wo la ŋu.
Woƒe ɖa ƒe atsyã.
Mekpɔe le Mawu me be mesɔ be JC srɔ̃ dzadzɛ nado eƒe ta kple kɔ ɖe xexeametɔwo ƒe atsyã nu. Mawu ƒe lɔlɔ̃nu enye be nyɔnu saɖagaxɔmenɔla ɖesiaɖe nado aŋekotoku ɖe ta si axatsa ɖe mo eye wòaƒo xlã kɔla, be nusi ge tso aŋea me ɖe akɔta kple abɔta la, nakɔ ɖe dzi aƒo xlã kɔla; be woatsɔ mawusubɔsubɔ ƒe taɖodzinu abla ta ɖe wimple la dzi; eɖanye ŋgonu ƒe akpa etɔ̃lia alo afã o, le rolet taɖa si yɔa taɖaa dzi vie, si dzea ŋgonu la te; be kɔmewu la nanye aklala si wofli alo aklala ɣie; be coif la ƒe avɔ nanye ƒomevi ɖeka kple asigɛ si woatsɔ aɖo wimple la ƒe gotagome, si wotsɔa aŋe bla ɖe kɔla la tame; be wobla tatsyɔnu ƒe ta eveawo hã ɖe asike te, eye womekɔ ɖe ta dzi o; be bolnet la nanye alẽfu, eye seda ƒe go aɖeke manɔ eŋu o; be eyɔa taɖa si keke abe asibidɛ ene ɖo ta ŋkumeɖoboloa gbɔ; be nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo donɛ gbesiagbe tsɔ kpena ɖe xɔmetsovɔa ŋu; ke ne wozi wo dzi le hiahiã ta be woado go la, . woaɖiɖie ɖe anyi, ne wodi, ɖe woƒe ɖokuitsɔtsɔna me.
Woƒe awuwo ƒe amadede kple woƒe bɔbɔenyenye.
Nusi megakpɔ le Mawu gbɔ le xexemenunyawu siwo katã nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo ate ŋu ado ŋue nye esi. Amadede etɔ̃e li: gbãtɔ nye aŋutiɖiɖi, si nye avɔ si wotsɔ lãfu wɔe bɔbɔetɔ kekeake, be woatsɔ asrɔ̃ ɖetugbui leaƒeawo
nunyala siwo le Sɔlemeha kɔkɔea me gbea xexeame kple eƒe nyagbɔgblɔwo katã, eye be, be yewoaɖee afia be yewoléa trenɔnɔ me ɖe asi la, wodoa awu siwo ƒe amadede nye aŋutiɖiɖi; awu evelia ƒe amadede nye yevu, be wòasrɔ̃ sɔlemeha ƒe awuwo tɔ; etɔ̃lia nye ɣie, le awu ɣi si wotsɔ na Míaƒe Aƒetɔ le Herodes gbɔ la sɔsrɔ̃ me. Awu ɣi sia ate ŋu anye alɔ alo aklala, alo alẽfu bɔbɔetɔ kekeake ko.
Mekpɔe le Mawu me be nyɔnu saɖagaxɔmenɔla dahe siwo si ga mele be woaƒle numame blibo aɖeke o la, ate ŋu azã woƒe nutoa me tɔwo ƒe mawusubɔsubɔwuwo, aɖe wo ɖa ahado wo ɖe xexemewuwo me, amadede ka kee woɖanye o; wosusui be womenye xexeame ƒe amadede o.
Saɖagaxɔmenɔlawo katã ate ŋu ado awu siwo ƒe amadede nye etɔ̃ siwo míeyɔ ɖe etame la dometɔ ɖeka, eye woate ŋu ado awu siwo ƒe amadede nye aŋutiɖiɖi gɔ̃ hã, si nye kɔnu le woƒe nutoa me, nenye be awu siawo nye avɔ bɔbɔetɔ kekeake eye le ɖokuibɔbɔ nu la, ahedada kɔkɔe kple gbegbe kɔkɔe.
Woƒe afɔkpawo.
Si le atsyãwo katã nu le xexeame, le afɔkpawo gɔ̃ hã me; be afɔkpaawo nate ɖe esiwo wodona le nutoa me ŋu alesi woate ŋui; nenɔ nenema ke le sɔtɔawo hã gome, eye fli aɖeke naganɔ flannels alo avɔawo me gbeɖe o. Ne ame ʋɛ aɖewo, le dɔmenyonyo ta, .
(296-300) ƒe nya.
na awu siwo ŋu fli le aɖewo nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo, ele be woana woade ama wo hafi ado wo. Wozi wo dzi hã, ne wodo go la, woado alẽfuwu yibɔ ɖe woƒe awuwo dzi, xexeame ƒe atsyã aɖeke manɔmee, hena ɖokuibɔbɔ geɖe wu.
Woƒe alɔ̃dɔɣi.
Wozi nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo katã dzi, alesi woate ŋui, be woamlɔ abawo dzi, abe alesi wòle le woƒe nutoawo me ene, eye woawɔ woƒe ɖa abe alesi wonɔ ene. Ele be amesiwo mlɔa awu ʋlaya la nado woƒe awu ʋlaya kple woƒe
belt, abe alesi wòle le woƒe nutoa me ene. Menya ame geɖe siwo wɔa esia. Le ŋɔdziɣiwo la, nyɔnu saɖagaxɔmenɔla ɖesiaɖe ate ŋu atrɔ eɖokui axɔ sakramentoawo.
§. VII.
Alesi wòle be nyɔnu saɖagaxɔmenɔla siwo le xexeame nawɔ ɖe woƒe adzɔgbeɖeɖewo dzii. Toɖoɖo kple ahedada ƒe adzɔgbeɖeɖewo.
Ele na nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo be woadze agbagba ade blibo to woƒe adzɔgbeɖeɖewo dzi wɔwɔ me.
Enye agbanɔamedzi kokoko, le nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo gome, be magblɔ nane tso woƒe adzɔgbeɖeɖewo dzi wɔwɔ ŋu esime wole xexeame. Saɖagaxɔmenɔlawo li siwo mede blibo o ale gbegbe be wosusuna be esi yewole yewoƒe nutoawo godo ta la, naneke kloe mele yewo si yewoawɔ ɖe yewoƒe adzɔgbeɖeɖe alo yewoƒe sewo dzi o. Edze na wo be wote fli ɖe nusianu me eye womeganye agba le wo dzi be woawɔ naneke o, elabena womegale woƒe nutoa me o. Ŋkuagbã sia tso nyateƒe si wònye be wometsɔa woƒe dzi blibo dina be yewoade blibo o, si nye agbanɔamedzi na wo ke hã be woadze agbagba awɔe, le nuvɔ̃ si kuna ƒe tohehe te.
Elabena ne Míaƒe Aƒetɔ gblɔ le eƒe Nyanyuigbalẽa me be: "Mide blibo abe alesi mia Fofo si le dziƒo de blibo ene" la, mekpɔe le Mawu me be menye dada kple dzideƒo ƒe amesinɔnɔ be woadi be yewoaɖo Mawu si le kɔkɔe zi gbɔ zi etɔ̃ ƒe kɔkɔenyenye gbɔ o. Míaƒe Aƒetɔ to esia me ɖee fia be ele be Kristotɔ ɖesiaɖe nalé be na eƒe nɔnɔme ƒe blibodede, gake vevietɔ be ame sia ame si wotsɔ kɔkɔenyenye ƒe nɔnɔme si me Mawu yɔe na la tsɔ eɖokui na Mawu la, ƒe agbanɔamedzie wònye be wòalé be na eƒe dzi blibo kple eƒe blibodede eƒe luʋɔ blibo ɖe Mawu lɔlɔ̃ ta, kple le nuvɔ̃ si kuna ƒe vevesese te; eye be ne edzudzɔ agbagbadzedze be yeawɔ blibodede, eye ne eŋlɔ nya gã sia be, le vlododo, alo ɖekematsɔleme, alo vɔvɔ̃ be yeava zu amesi wɔa nu ŋuɖɔɖɔɖo ta la, enye vodada.
Aʋatsokaka si ku ɖe toɖoɖo ƒe adzɔgbeɖeɖe ŋu.
Mekpɔnɛ le Mawu me be nyɔnu saɖagaxɔmenɔla mawo te ɖa le Mawu ŋu heŋlɔnɛ be; na woaŋlɔ wo ɖokui be eye woaŋlɔ woƒe agbanɔamedzi akpa gãtɔ be. Le kpɔɖeŋu me, le toɖoɖo ƒe adzɔgbeɖeɖe ƒe nya la gome la, nyɔnu saɖagaxɔmenɔla madeblibo siwo ƒe agbanɔamedzie wònye be woanɔ xexeame la akpɔe be yewole toɖoɖo ƒe kɔkuti godo, eye yewomegale Dziɖuɖumegã la ƒe ŋkume o;
eye esi mɔɖeɖe blibo su wo si le dzodzo le nutoa me ta la, wowɔa agbenɔnɔ ƒe ɖoɖo na wo ɖokui le xexeame, le woƒe dzidzɔkpɔkpɔ nu kple le woawo ŋutɔ ƒe lɔlɔ̃nu nu; wogblɔna na wo ɖokui be: Wodzudzɔm le Mawu ŋkume, nye Dziɖulagã ɖe mɔ nam bliboe. Wonana amesiame si di be yeaɖo to wo sea egɔme be yewole nu wɔm kple yewoƒe Tatɔ ƒe mɔɖeɖe.
Ne woyi nuvɔ̃meʋuʋu me la, womekpɔa naneke kloe si dzi woatsɔ awɔ woƒe dodokpɔa o. Ne mɔɖeɖe aɖe le wo si be woabia woƒe nuvɔ̃meʋuʋula la, womaƒo nu na amesiwo si nuteƒekpɔkpɔ geɖe wu le le mawusubɔsubɔ me o; woayi aɖadi ame aɖe si ɖewohĩ mawɔ nusɔsrɔ̃ aɖeke tso saɖagaxɔmenɔlawo ƒe adzɔgbeɖeɖewo ŋu gbeɖe o: woabia mɔ tso esi be wòaɖi tsa ahano ya nyui aɖe hena woƒe lãmesẽ. Nuvɔ̃meʋuʋula sia si menya alesi gbegbe adzɔgbeɖeɖeawo ƒe agbanɔamedzi loloe nyuie o la ɖea mɔ na nusianu le nusianu me kple le ƒua dzi. Nyɔnuvi daheawo! ema koe nye nusi wodi.
Ne Dziɖuɖumegã la se be wonaa ablɔɖe geɖe yewo ɖokui, eye ne edi be yeaka mo na wo ahawɔ dɔmenyonunana ƒe tsitretsiɖeŋunyawo na wo la, woɖoa eŋu nɛ be: Dada, nye nuvɔ̃meʋuʋula ƒe mɔɖeɖe le asinye. Dada Gãtɔ nyui sia aɖo eŋu na wo be: Nɔvinyenyɔnuwo, aƒetɔ nunɔlawo katã megblɔa nya ɖeka o; Mekpɔ ame aɖewo siwo kpɔa vɔ̃ le afisi ame bubuwo mekpɔa ɖeke o. Saɖagaxɔmenɔla siawo aɖo eŋu nɛ be: Danye, àdi amesiwo ŋu woɖɔa ŋu ɖo wu: le mía gome la, míeɖoa to míaƒe nuvɔ̃meʋuʋula, eye míele ɖeɖekpɔkpɔ ƒe mɔ dzi. Le mɔ si ana wòanye agbanɔamedzi na Dziɖuɖumegã la be wòaɖe asi le eɖokui ŋu ahaɖe asi le eŋu nu.
Toɖoɖo vavãtɔ ƒe nɔnɔme.
Nusiwo katã gblẽ le ŋuwò la tsoa ɖokuiwò me yiyi alesi dze o, kple ŋugbledede le wò agbanɔamedziwo ŋu me. Saɖagaxɔmenɔla si dzea agbagba be yeawɔ blibodede la kpɔa nyati geɖe siwo ŋu wòate ŋu adzro eɖokui me le. Ne ele zɔzɔm le Mawu ŋkume la, maɖe afɔ aɖeke, afɔɖeɖe aɖeke o, mawɔ dɔ aɖeke Mawu kple eƒe dzitsinya mabia gbee be yeanya ne nane le ema me si tsi tre ɖe yeƒe didiwo ŋu alo tsi tre ɖe eƒe agbanɔamedziwo ŋu o. Esi wòɖo ŋku edzi be Míaƒe Aƒetɔ la nye toɖola, eye wòɖo to vaseɖe ku me le atitsoga ŋu le míaƒe lɔlɔ̃ ta la, awɔ etɔ sinua be yeatsɔ lɔlɔ̃ anae, eye mawɔ naneke le eƒe nuwɔnawo katã me si ate ŋu atsi tre ɖe eŋu o
(301-305) ƒe nya.
na Mawu ƒe lɔlɔ̃nu. Esi wòtsia dzi ɖe eɖokui me dzodzro ŋu ɣesiaɣi kloe ta la, egblɔ na eɖokui be: Ðe esia nye Mawu ƒe lɔlɔ̃nu si wɔm mele nyateƒea? afi si Mawu di be manɔ lae melea? Eɖoa to eƒe amenuveve kɔkɔe la alesi wòate ŋui, eye wòsusuna be Mawu ŋutɔe yeɖoa toe. Eɖoa to eƒe Superior le game dzi, to lɛtaŋɔŋlɔ dzi, ne edidi tso egbɔ akpa, alo le ame ŋutɔ gbɔ to egbɔ yiyi me. Saɖagaxɔmenɔla nyui sia biaa mɔɖeɖe tso esi pɛpɛpɛ, eye wògblɔa eƒe agbenɔnɔ ŋuti nuŋlɔɖi nɛ menye le gota gome ɖeɖeko o, ke le ememe hã. Eŋlɔa dɔmenyonunana ƒe aɖaŋuɖoɖo kple tsitretsiɖeŋunya siwo dadaa nyui ɖona nɛ la ɖe eƒe dzi me ɣeyiɣi didi aɖe do ŋgɔ, ne míebu eŋu be Mawu ŋutɔ ƒe nɔƒe le esi nɛ.
Mawu ƒe xɔse kple lɔlɔ̃, mawusubɔla nyui ƒe aʋawɔnu siwo wotsɔ dzea ame dzi kple ametakpɔnu.
Saɖagaxɔmenɔla nyui sia nɔa eƒe alɔnu si nyea amedzidzedze kple ametakpɔnu me ɣesiaɣi, abe alesi míegblɔe xoxo ene. Aʋawɔnu siawoe nye Mawu ƒe xɔse kple lɔlɔ̃. Xɔse ƒe akaɖi kplɔnɛ le eƒe afɔɖeɖewo katã me eye wònaa kekeli kɔna nɛ le eƒe nuwɔnawo katã me. Mawu ƒe lɔlɔ̃ doa dzoe wòdzena nyuie eye wòwɔa ɖeka kplii kplikplikpli kple srɔ̃a ale gbegbe be ame aɖe agblɔ be Mawu tɔe wònye wu ye ŋutɔ tɔ; be Mawu le abe eƒe agbe ƒe agbe ene, kple eƒe luʋɔ ƒe luʋɔ.
Esi wònye numame nɛ be wòawɔ nu to xɔse ƒe nyateƒe siwo kplɔnɛ yia Mawu gbɔ tẽ, mɔ gbegblẽ aɖeke manɔmee ta la, dɔ bubu aɖeke mele esi wu be wòadze srɔ̃a ŋu ahanɔ agbe le eƒe ŋuɖoɖo ɖe eŋu te kple eƒe ŋkume o. Edea ŋugble, alesi wòate ŋui, le eƒe se kɔkɔea, eƒe sedede siwo tso Mawu gbɔ kple eƒe agbanɔamedziwo katã ŋu, eye wòka ɖe edzi be mɔ siae Mawu de dzesii na ye be yeakpɔ dzidzɔ le dziƒo. Woayra nyɔnu saɖagaxɔmenɔla siwo awɔ nu alea!
Saɖagaxɔmenɔla ƒe nɔnɔme si Mawu ƒe anyinɔnɔ zu numame na.
Le nye nutoa me la, menya nyɔnu saɖagaxɔmenɔla aɖe si, esi wònɔ nu ƒom nam tso Mawu nyui la ŋu la, egblɔ nam kasia, le mɔ aɖe nu be yeatsɔ aɖee afia be yeƒe dzi ƒe agbɔsɔsɔ gbɔe wòtso be: Ah! Nɔvinyenyɔnu, dzɔgbevɔ̃e gã kae nye si wònye be Mawu ƒe anyinɔnɔ si didi abe pater kple ave ɖeka ko ene la bu! Mebiae didi aɖeke manɔmee, ke boŋ be mafia mɔ ɖokuinye, alesi wòwɔa nu kple nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo le dɔwɔƒe, afisi woɖea mɔ nɛ be wòaƒo nu le esime wòle dɔ wɔm le ŋdɔ me. Eɖo eŋu kpuie be: Nɔvinyenyɔnu, abe alesi...
Mawu ƒe anyinɔnɔ zu numame nam, edzɔna ɖe dzinye ɣeaɖewoɣi, le nya ʋɛ aɖewo gbɔgblɔ na nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo megbe la, nye susu katã meganɔa nuwɔwɔawo kple nusianu si wogblɔna ŋu o; ale be nyemete ŋu bu akɔnta le nya sia nya si wogblɔ kple nu sia nu si dzɔ la ŋu o.
Nuka mee mawusubɔsubɔ ƒe ahedada vavãtɔ le? Alesi wòkeke tae.
Mina míagblɔ nya aɖe hã tso ahedada ƒe adzɔgbeɖeɖe si wòle be mawusubɔlawo nawɔ le xexeame, le yometitiɣiwo me. Ele be woawɔ ahedada kɔkɔe, si womate ŋu ama tso gbegbe kɔkɔe, si nye vianyɔnu tsitsitɔ gbɔ o la pɛpɛpɛ. Nu etɔ̃e le nɔnɔme nyui sia me: ŋutilã me nu nyuiwo katã ƒe ahedada blibo, gbɔgbɔ ƒe ahedada, dzi ƒe ahedada, si fia be didiwo katã, akɔfafa ɖesiaɖe gɔ̃ hã ƒe ahedada.
JC ahedada
Metrɔna vaa Mawu ƒe kpɔɖeŋu sia gbɔ ɣesiaɣi, míaƒe Ðela lɔlɔ̃tɔ, amesi wɔ ahedada gã ma tɔgbe tso edziɣi vaseɖe eƒe kugbe. Ame aɖe kpɔa ahedada kɔkɔe sia kple gbegbe kɔkɔe sia wòklẽna le eƒe amenyenye me. Ah! tsitretsitsi ka gbegbee nye si wònye na Mawu xɔla sia, be woadzii ɖe aɖuɖɔ me, le lã eve dome, eye woatsɔe mlɔ lãnuɖunu me! Edzea ahedada xɔxɔ gɔme, eye wòkplɔnɛ ɖo le eƒe agbemeŋkekewo katã me yia yɔdoa gbɔ, abe alesi míekpɔe le Nyanyui la me ene, si wòva be yeaɖe gbeƒãe na mí be yeafia nu mí le eƒe se kɔkɔe la me. Mawuɖela siae wɔ dziƒo kple anyigba.
Nuwo katã nye etɔ, eye ke hã ɣeyiɣi kpui aɖe ƒe nunɔamesi aɖeke menɔ esi o, aƒe, alo anyigba, alo gakpɔkpɔ hã menɔ esi o, eye dɔmenyotɔwo ƒe dɔmenyonunana ɖeɖeko dzie wònɔa agbe ɖo. Enɔ xexe sia me abe mɔzɔla si va yina ene, amesi si naneke mele o negbe eƒe agbe ko, eye be wòawɔ eƒe mɔzɔzɔa nye dɔmenyonunana siwo wonae ko. Menye ɖeko, Mawu ƒe Ðela sia, si sɔ gbɔ be wòaxe adzɔa na Kaisaro la le esi o. Ele be wòawɔ nukunu aɖe; zi geɖe la, ewɔa nukunuwo na eƒe nuwɔwɔwo ne wohiã nu eye nuɖuɖu mele wo si o, abe alesi wòdzɔ le aboloawo ƒe dzidziɖedzi gome ene. Nyateƒee! Mawuɖela sia mewɔa nu geɖe na eɖokui o, eye mewɔa nu geɖe na eƒe apostolowo hã o; elabena wogblɔ be gbeɖeka esi wonɔ nu hiãm eye wohiã nuɖuɖu, evɔ naneke menɔ wo si woatsɔ akpɔ wo ɖokui dzi o la, Ðela vividoɖeameŋula sia si, . nukunu aɖe ƒe mɔɖeɖe aɖeke meli o; ke eya kple eƒe apostoloawo dze lu ƒe towo lãm le agble aɖe me, wogbã wo ɖe asiwo me, eye wotsɔ aŋe ʋee aɖewo de woƒe nu me, siwo woɖuna tsɔ fa woƒe dɔwuame vie. Oo, nuka! mawume Ðela, èwɔ nukunuwo zi geɖe ale gbegbe be nàna nunyiame
saɖagaxɔmenɔla siwo le dzogbewo ƒe gogloƒe! èɖo abolo ɖe wo to wò mawudɔlawo dzi, eye ɣeaɖewoɣi la, to lãwo gɔ̃ hã dzi!
Oo ahedada kɔkɔe! Oo gbegbe kɔkɔe! aleke gbegbe nye Ðela lɔ̃ wòe nye si! exɔa wò abe eƒe zɔhɛ ene le eƒe agbemeŋkekewo katã me, eye wòku ɖe ŋuwò vaseɖe ku me. Edi be yeaku le wò akɔnu. Ewɔ nam be dziƒo kple anyigba lɔ̃ ɖe edzi eye wowɔ dɔ ɖekae tsɔ ɖe fu eye wohe fukpekpe vɛ
(306-310) ƒe nya.
nɔnɔme ɖesiaɖe Ðela vividoɖeameŋula sia. Mawu kple amegbetɔ ƒe akɔfafa katã le esi. Edze abe dziŋgɔli trɔ zu akɔbli be yeagbe kpekpeɖeŋu ɖesiaɖe nɛ ene. Nu ka! edoa gbe ɖa na Fofoa, eye Fofo mawu sia megaɖoa to Via, kple Via tenua o! Nukae nye nyatoƒoetoto dzɔdzɔe si ɖe Ðela lɔ̃ame sia si le atitsoga ŋu la gblɔ be: Nye Mawu, nukatae nègblẽm ɖi? Etoa nyatoƒoe le tsikɔwuame ŋu, wotsɔa gall kple vinegar dea tsii; wogbe tsi kplu ɖeka nono nɛ. Oo ahedada kɔkɔe! mieɖe eya ŋutɔ ƒe awuwo le eŋu be yeagblẽe ɖi amama ɖe atitsoga la dzi! Oo, hiãkame ka gbegbee nye si! O, gbegblẽ ka gbegbee nye si! Oo, nusianu ƒe vɔsa ka gbegbee nye si! O nye mawume Ðela, nɔnɔme ka mee nèɖe dzi kpɔtɔ le le míaƒe lɔlɔ̃ ta!
JC ƒe atitsogae nye nuƒolanɔƒe si wòɖea gbeƒã blibodede si de ŋgɔ wu ɖesiaɖe tsoe na luʋɔwo.
Mekpɔe le Mawu me be Mawuɖela sia si tso dziƒo, Mawu vavã kple ame vavã, si kpe ɖe atitsoga ŋu la, wɔ atitsoga sia wòzu nuƒolanɔƒe, si me, abe mawume mawunyagblɔla ene la, eɖoa kpɔɖeŋu, ɖea gbeƒã nufiafia kɔkɔetɔ kekeake, eye wòɖea wo katã fiana nɔnɔme nyuiwo le woƒe blibodede si de ŋgɔ wu eye wònye mawume me. Be woakpɔe le nɔnɔme sia me, afisi wòwɔ nukunu gãtɔ kekeake si nɔ anyi kpɔ, eye amegbetɔwo mate ŋu ase egɔme gbeɖe o; be míakpɔ nukunu sia ƒe nane la, ele be míabu Mawume Ðela sia si le atitsoga la dzi abe ɖe wòle dzɔdzɔenyenye ƒe fiazikpui dzi ene, afisi wògblɔ nya siawo tsoe, siwo wògblɔ le eƒe agbe kuku me be: “Ne wofɔ Amegbetɔvi ɖe tsitre le dziƒo kple anyigba dome la, . ahe nusianu ava eɖokui gbɔ. Mekpɔnɛ le Mawu me be ehea nusianu vaa eɖokui gbɔ to xɔse gbagbe me, to lɔlɔ̃ veviedodotɔe kple didi be yeatsɔe aɖo blibodede gbɔ, ɖesiaɖe le yeƒe nɔnɔme me.
Luʋɔ siwo wotsɔ adzɔgbeɖeɖe siwo melɔ̃na be yewoade blibo o me tsɔ wo ɖokui na Mawu la trɔna ɖe megbe evɔ womedea dzesii o.
Mekpɔnɛ le Mawu me be luʋɔ siwo katã ka atam vevie eye wotsɔ wo ɖokui na Mawu etɔxɛe wu Kristotɔ dzrowo la, ƒe agbanɔamedzie wònye, le woƒe dɔwɔɖui nu, be woalɔ̃ ɖe blibodede gbɔ madzudzɔmadzudzɔe; ne woɖe wo ɖokui ɖa tso teƒe sia, alo woŋlɔ wo ɖokui be be yewole agbe fafɛ nɔm hele agbagba dzem be yewoalé titina la, si fia be menye be yewoanye ame vɔ̃ɖiwo keŋkeŋ o, le vɔvɔ̃ be yewoana ŋukpenanuwɔwɔ ta, ke boŋ be yewoaɖee ɖa hã didi kple mɔnu si dzi woato adze agbagba be yewoƒe nɔnɔmea nade blibo; ne, le nɔnɔme sia me la, wonɔa agbe dzidzemetɔe, hexɔe se be yewoawɔ yewoƒe ɖeɖekpɔkpɔ la, luʋɔ siawo ŋlɔa nya siawo be: Amesi medoa ŋgɔ o la trɔna ɖe megbe. Mekpɔnɛ le Mawu me be wogbugbɔna ɖe megbe le mɔ aɖe nu, be wodzea anyi tso ŋkumaʋumaʋu me yia ŋkumaʋumaʋu me, eye womenya o kloe; womekpɔnɛ dzea sii gɔ̃ hã be yewole tsɔtsrɔ̃ ƒe mɔ dzi o.
Ke boŋ luʋɔ wɔnuteƒewo, siwo dzea agbagba ɣesiaɣi be yewoade blibo la, yia ŋgɔ ŋutɔ evɔ womedea dzesii o.
Mekpɔnɛ hã le Mawu me be luʋɔ siwo wɔa nuteƒe be woaɖo to amenuveve eye woatsɔ nusi wòʋãa wo ade dɔwɔwɔ me, amesiwo meɖoa seɖoƒe aɖeke na woƒe didiwo ƒe dɔwɔwɔ o; amesiwo dina ɣesiaɣi be yewoakɔ yewo ɖokui ŋu ahakɔ yewo ɖokui ŋu, eye wowɔa dɔ le kekeli kple xɔse ƒe gbɔgbɔ me kpakple Mawu ƒe lɔlɔ̃ dzadzɛ la me, be yewoatsɔ adze yewoƒe Mawu Ðela ŋu geɖe wu to nɔnɔme nyuiawo wɔwɔ me; Mekpɔnɛ le Mawu me, megblɔ be, zi geɖe la, edzɔna ɖe luʋɔ nyui siawo dzi be woayi ŋgɔ kple afɔɖeɖe gãwo ayi blibodede gbɔ, kloe evɔ womedea dzesii o. Mekpɔa kɔkɔenyenye ƒe amenuveve siwo le sisim ɖe luʋɔ siawo dzi ɣesiaɣi, eye wotoa wo hea wo vaa eɖokui gbɔ, amesi nye blibodede katã ŋlɔla la le Ðela lɔlɔ̃tɔ sia me.
Ahedada ƒe nuwɔna. Ame ŋutɔ ƒe naneke ƒe amesinɔnɔ; xɔ nusianu le dɔmenyonunana me.
Afisia, le ahedada kɔkɔe gome la, enye nusi wòle be mawusubɔla siwo katã ƒe agbanɔamedzie wònye be woanɔ xexeame nawɔ le gotagome kple ememe.
Ele be woaka ɖe edzi na wo ɖokui vevie be yewole ame dahewo ƒe ɖoƒe eye be yewoɖe adzɔgbe be yewoada ahe. Ame dahe siwo biaa dɔmenyonunana le agbowo nu la ate ŋu atsɔ nusiwo wona wo la aƒu gbe, eye woagblɔ be: tɔnyee nye esia; gake nyɔnu saɖagaxɔmenɔla mate ŋu agblɔe o, alo abu eŋu gɔ̃ hã o, ele be wòalé ŋku ɖe eɖokui ŋu
abe mɔzɔla ene, amedzro si nɔa agbe ɖe dɔmenyonyo kɔkɔe si Providence kɔkɔe la ƒlena nɛ ƒe gazazã nu, eye wòxɔa nusianu, nenye be pear alo akɔɖu, alo tsi kplu ɖeka koe wònye gɔ̃ hã. Ele be wòaxɔ nusianu tso dɔmenyonyo me abe dɔmenyonunana ene; esia wɔwɔ masesẽ nɛ o, nenye be enye ame dahe vavã le dzi, susu kple lɔlɔ̃nu me.
Gake, nyɔnu saɖagaxɔmenɔla aɖe agblɔ nam be, ƒometɔe menye eye wodzim ŋutɔ; Nye ƒometɔ kplikplikpliwo gbɔe mele, nyemate ŋu aɖe ɖokuinye ɖe vovo o le nye ahedada ƒe adzɔgbeɖeɖe ta, ele nam be maɖu nu le woƒe kplɔ̃ ŋu. Nusi mekpɔ le Mawu me enye si, Saɖagaxɔmenɔla ɖesiaɖe ku na edzilawo; ele be wòaxɔ nyui siwo katã wowɔ nɛ tso lɔlɔ̃ dzadzɛ kple Mawu ƒe lɔlɔ̃ ta la tso wo gbɔ.
Saɖagaxɔmenɔla ƒe agbenɔnɔ kple ƒometɔ dahewo.
Ne Mawu tsɔ nyɔnu saɖagaxɔmenɔla aɖe da ɖe ahedada kɔkɔe ƒe kplɔ̃ ŋu, eye wòdoe kpɔ kple ʋɛ, si dzɔna ne ele ame dahe siwo mate ŋu ana agbemenuhiahiãwo kura o gbɔ la, ekema nyɔnu saɖagaxɔmenɔla nyui sia, si tsɔ eƒe ahedada ƒe adzɔgbeɖeɖe le dzi me , akpe fu le hiãkame me kple dzidzɔ kple akɔfafa, eye ayra Aƒetɔ la be wòakpɔe be yeate ŋu awɔ yeƒe ahedada ƒe adzɔgbeɖeɖe dzi. Eye esiae wòle be nyɔnu saɖagaxɔmenɔla ɖesiaɖe nawɔ, ne Mawu na mɔnukpɔkpɔe.
Lɔlɔ̃ ƒe fli na ahedada le nyɔnu saɖagaxɔmenɔla aɖe me egbea.
Esiae nye nusi nyɔnu saɖagaxɔmenɔla nyui aɖe wɔ le míaƒe ŋkekea me. Wotsɔe da ɖe aƒe dahe aɖe me le xɔ xoxo aɖe me. Ʋuƒo geɖe nɔ anyi siwo me ʋetsuviwo kple ke koe xe. Elɔ̃ eɖokui le
(311-315) ƒe nya.
hovel sia. Alo di be, le dɔmenyonyo ta, yeatsɔe ade teƒe bubu. Ao, egblɔ be, nyemate ŋu adzo le nɔƒe sia si do ƒome kple lãkpɔ si le Betlehem afisi wodzi nye Ðela le alea gbegbe o. Be wòakpɔ eƒe agbemenuhiahiãwo la, exɔ ɖevi suewo be woafia nu. Le eƒe fetu ta la, ame aɖewo tsɔ abolo suesuesuewo vɛ nɛ, eye bubuwo tsɔe vɛ nɛ
chanteaux suewo (1); ale be ɣeaɖewoɣi la, wosɔ gbɔ akpa zi ɖeka. Eɖui kple aŋɔ; gake le vɔvɔ̃ be yeana wòabu ta la, elɔ̃ be woana aboloe zi ɖeka alo zi eve ko le kwasiɖa me, eye woanae le agbɔsɔsɔ sue aɖewo me. Mawu, amesi gadi kokoko be yeadoe kpɔ la, ɖe mɔ ame nyui siawo ŋlɔ be be yewoatsɔ abolo vɛ nɛ le ŋkeke si woɖo ɖi dzi. Nutsitsidɔ ƒe ɣeyiɣi aɖe gɔ̃ hã mee wònɔ. Ðeko nyɔnu saɖagaxɔmenɔla sia mesusu be naneke mele ye si yeaɖu o. Esi gaƒoƒoa de, ŋdɔ ga wuieve la, eyi ɖaɖu fiẽnu. Abolo sue aɖe si ƒe nu me eve alo etɔ̃ koe wòkpɔna. Ɣemaɣie eƒe dzi ƒo se le dzidzɔ kple akɔfafa me.
(1) Abolo ƒe akpa enelia.
Ah! egblɔ bena, nyee nye esi le ahedada kɔkɔe ƒe kplɔ̃ ŋu. Nye Mawu! Meda akpe na mi be miena mete ŋu wɔ nye ahedada ƒe adzɔgbeɖeɖe dzi.
Le ɣeyiɣi ma me la, eva ɖo ŋku edzi be eɖola, le Mía Aƒetɔ ƒe kpɔɖeŋu yome la, ɖe kuku be wòana eƒe abolo. Egblɔ be mele be mate Mawu kpɔ, eye masusu be ele nukunu aɖe wɔ ge be yeana nuɖuɖum o. Mele abolo xɔ ge le agbowo nu, le Mawu ta. Eƒe dzi si yɔ fũ kple lɔlɔ̃ na Mawu la nɔ dzidzɔ kpɔm, eye wòkpɔ dzidzɔ be yekpɔ mɔnukpɔkpɔ sia be yeawɔ ɖokuibɔbɔ kple gbeɖeɖe kɔkɔe. Edzo, eye wòyi aƒelika si te ɖe eŋu wu gbɔ. Le ame dahe nyui ƒe gbɔgbɔ me, le Mawu ƒe lɔlɔ̃ ta, kple le lɔlɔ̃ ta la, ebiaa abolo kakɛ ɖeka hena fiẽnuɖuɖu. Ame dahe siawo, siwo ƒe mo wɔ yaa ŋutɔ eye woƒe mo wɔ yaa la, tsɔ nusi woate ŋu akpɔ la nɛ hena eƒe fiẽnuɖuɖu, eye wogblɔ nɛ bena: Aƒenɔ, ne èhiãe la, va míaƒe aƒeme, zi alesi abolo le mía si ko la, àkpɔe; gake, taflatse, . mègabiae le dɔmenyonyo dzadzɛ ta o, eye le mɔ sia nu hã la, mevea mí akpa o. Ne èva be yeaxɔ ɖewo tso mía gbɔ la, ne ɖeviawo nɔ afima la, . afisiae wotsɔ aboloa da ɖo, ge ɖe eme dzideƒotɔe, abe wò aƒe ene, eye nàxɔ agbɔsɔsɔme si nèhiã. Saɖagaxɔmenɔla la ɖo eŋu be: Ao, xɔ̃nyewo, nyemawɔ nenema o, eye mele kuku ɖem na mi be miagase veve mia ɖokui ɣesiaɣi si miekpɔm meva be mabia dɔmenyonunana mi le dɔmenyonyo kple Mawu ƒe lɔlɔ̃ ta o. Mawɔe, elabena ele nam be mawɔe eye elabena mezi ɖokuinye dzi be mawɔe to nye ahedada ƒe adzɔgbeɖeɖe me. Mele kuku ɖem na wò be mègaxe mɔ nam be nyemagawɔe o, elabena àdo vevesese gã aɖe nam. Nu sia nu si mebia tso mia si la, mebiaa mi tso lɔlɔ̃ me, eye nu sia nu si mexɔna la, mexɔna tso lɔlɔ̃ kple Mawu ƒe lɔlɔ̃ ta. Esia tae, nye ame nyuiwo, taflatse migakpɔe be enye nu gbegblẽ o. Nyemate ŋu awɔe bubui o. Meva zu numame nam le bubudede nye ahedada ƒe adzɔgbeɖeɖe ŋu ta, .
Saɖagaxɔmenɔla ƒe agbenɔnɔ na ƒometɔ kesinɔtɔwo.
Mekpɔnɛ le Mawu me be nyɔnu saɖagaxɔmenɔla siwo le hadomegbenɔnɔ me eye dzila kesinɔtɔwo ŋutɔ le wo si la ƒe nublanuikpɔkpɔ wu amesiwo ŋu meƒo nu tsoe teti koe nye ema. Ke hã, woate ŋu awɔ ɖe woƒe adzɔgbeɖeɖewo dzi, le ememe ya teti, eye woalɔ̃ be yewoade blibo, ne wowɔ nusi Mawu na meŋlɔ la le gotagome. Nenye be ele wo dzi be woaɖu nu le wo dzilawo ƒe kplɔ̃ ŋu gbesiagbe, eye womate ŋu awɔ nu bubu aɖeke o la, ele be ahedada kɔkɔe nanɔ susu me na wo, eye Mía Aƒetɔ, amesi kpɔa wo eye wòbua wo le afisiafi la ƒe anyinɔnɔ. To mɔ sia dzi la, dzi anɔ wo ƒo, eye kakaɖedzi gã aɖe anɔ wo si ɖe Mawu kple Mía Aƒetɔ ƒe lɔlɔ̃ ŋu.
Esi wole kplɔ̃ ŋu ta la, ele be ya si sɔ nanɔ wo si, awu siwo sɔ na nyɔnu saɖagaxɔmenɔla, eye woawɔ ɖeka kple ahedada kple gbegbe kɔkɔe. Mele be xexemenu aɖeke nanɔ wo si o, le awudodo, nuƒoƒo kple nudodo me o; ŋku siwo bɔbɔ ɖe anyi evɔ womakpɔ ŋusẽ ɖe ame dzi o, be woaƒo nu ʋɛ aɖewo ko eye le hiahiã ta ko; kpɔ nyuie be woagatsɔ woƒe susu aɖo xexeame alo nya ƒaƒãwo gbɔgblɔ ŋu, kple esiwo dzea nɔnɔme nyui geɖe dzi le ɣeyiɣi ɖeka me o. Ele be woazi ɖoɖoe deto, nya aɖeke matsaka le dzeɖoɖoa me o, negbe ɖeko, ne wogbugbɔ wo tso woƒe ɖoɖoezizi me la, ɖeko woaɖo eŋu be: Nya aɖeke mele asinye magblɔ na nuƒo siawo o, menye nye nɔnɔmee wonye o eye nyemetsi dzi o nye; eye wotrɔ yi wo ɖokui gbɔ, . woaɖo ŋku edzi be Míaƒe Aƒetɔ la bua wo ŋu eye wòléa ŋku ɖe wo ŋu ne wole woƒe nuɖuɖu ɖum. Ne zi geɖe la, wosubɔa kplɔ̃a nyuie la, mele be woaŋlɔ ahedada kɔkɔe kple gbegbe kɔkɔe be o, . si womate ŋu ama tso ɖokuibɔbɔ, si nɔa agbe ɖe kutrikukuwo ko nu o.
Ele be nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo nazã wein, kɔfi kple aha sesẽ abe atike ene ko eye le hiahiã ta. Ele be woagbe amekpekpe ɖesiaɖe be woava ɖu nu eye womade ɖeke o.
Mekpɔe le Mawu me be mele be nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo nazã wein, aha sesẽ, alo kɔfi o, negbe ɖe woxɔ wo abe atike ene alo le hiahiã gã aɖe ta hafi. Ne edzɔ be wobia tso nyɔnu saɖagaxɔmenɔla aɖe si, le eƒe ƒomea me alo le teƒe bubu, be wòayi fiẽnuɖuƒe, fiẽnuɖuƒe alo numeɖenuɖuƒe la, mele be wòayi kura o; esia tsi tre ɖe eƒe didiwo kple eƒe agbanɔamedziwo ŋu kura. Eɖea eɖokui ɖe go
(ƒe
316-320)
ewɔa eɖokui le xexeame, tsi tre ɖe Mawu ƒe mɔxexe ɖe enu ŋu. Ele be wòaɖo nya ŋu na ame siwo kpenɛ be wòava ɖu nu le woƒe teƒe: Enye agbanɔamedzi nam, nyemate ŋu ayi afima o, nye dzitsinya meɖe mɔ nam o, le nye dɔwo kple nye agbanɔamedziwo gome. Mele be wòavɔ̃ be yeana wòadze abe yeƒe nɔnɔmea ƒe gbɔgbɔ xea mɔ nɛ be yeaɖe ye ɖokui afia le xexeame o.
Ele be nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo nakpɔ nyuie le nusiwo wotsɔ na wo, nusiwo wokpɔna to woƒe dɔwɔwɔ me, kple ga ŋu tsɔtsɔ kpe ɖe wo nɔewo ŋu me.
Ne edzɔ ɖe nyɔnu saɖagaxɔmenɔla si le edzilawo gbɔ, kesinɔtɔwo alo ame dahewo, dzi be wonaa nuɖuɖu wo dzilawo alo ame bubuwo la, ele be wòaɖe asi le eɖokui ŋu keŋkeŋ, eye wòawɔ nusianu si wòate ŋui be yemade nuɖuƒea o. , ne ehiã be wòava ɖu nu gɔ̃ hã ɖu nu le dziƒoxɔ aɖe ƒe dzogoe dzi. Ele be wòaɖe eɖokui ɖe aga hã, alesi wòate ŋui, eye wòagblɔ eƒe susu me gbedodoɖawo, eƒe ɔfis, awɔ eƒe nuxexlẽwo, kple eƒe dɔwo le ɣeyiɣi siwo me wòwɔ wo le eƒe nutoa me .
Nena nyɔnu saɖagaxɔmenɔla ɖesiaɖe nakpɔ egbɔ be yematsɔ lɔlɔ̃ si sɔ akpe ɖe nusi dɔmenyonunana kple woƒe dɔwɔwɔ ate ŋu ahe vɛ na wo ŋu o: mina woasusu be ahedada ƒe gbɔgbɔ xe mɔ na yewo be yewomagblɔ be: tɔnyee nye ema; eye gɔ̃ hã be womate ŋu atɔ te le wo ɖokui si ɖe susu sia ŋu o, elabena naneke mele wo si o negbe ga si wodzra ɖo si wòle be wòasubɔ na woƒe zazã le hiahiã me, eye mele be woazãe le susu ma ta atsɔ aƒle nusiwo mehiã o, alo awudodo le xexeame ƒe gbɔgbɔ nu o, . alo nuɖuɖu siwo me wodea nu vivii akpa o, si atsi tre ɖe ahedada kple ku ƒe gbɔgbɔ ŋu.
Esi nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo, le nɔnɔme si me dzidzɔ mele o si me wokpɔ wo ɖokui le me la, mate ŋu aɖe asi le ga aɖe ƒe amesinɔnɔ ŋu o ta la, mina woakpɔ egbɔ be ga sia si woƒo fi de la nagawɔ vodada geɖe o. Abosam adze agbagba ɖesiaɖe be yeatsɔ dzodzro kple lɔlɔ̃ siwo ana wòaɖi kɔ na eƒe dzodzro vɔ̃wo ade nyɔnu saɖagaxɔmenɔla si meku o la me. Abu eƒe ga ŋu zi alafa ɖeka, eye wòase le eɖokui me be nusianu si ate ŋu ana yeƒe dzi nadze eme la nanɔ ye si, le awudodo me alo le nuɖuɖu me. Kura o, nyɔnu saɖagaxɔmenɔla bubuwo ya adi be nusi hiã la nanɔ yewo si tsɔ wu be yewoaɖe ŋku ɖe yewoƒe ga ŋu. Woawɔ dɔ zã kple keli, agblẽ woƒe gbedodoɖawo, nuxexlẽwo kple ɖokuitsɔtsɔna gbedodoɖawo, siwo nye kɔnu le woƒe nutoa me la ɖi, si agblẽ nu le woƒe...
hello, kple esia be woakpɔ ga eye woadzi woƒe gakotoku ɖe edzi. Ðeko nàtsɔ hũɖeɖe lé ŋku ɖe wò ga ŋu; bu eŋu be da aɖee nèdzra ɖo ɖe ye ŋu, eye be ne èzãe le mɔ gbegblẽ nu le wò agbanɔamedziwo nu la, da sia aɖu wò eye wòatsrɔ̃ wò.
Saɖagaxɔmenɔla aɖe si gbɔgbɔ vɔ̃a dze agbagba be yeate kple gakotoku si me sika kple klosalo yɔ fũu ƒe mɔ̃.
Subɔsubɔha me tɔ kɔkɔe aɖe si nɔ mɔ dzi kple eƒe zɔhɛ la, ekpɔ gbɔgbɔ vɔ̃ la wònɔ mɔ̃ aɖe dam na wo, eye wòtsɔ gakotoku aɖe da ɖe mɔ si dzi wòle be woato la dzi. Woɖe gakotoku sia, eye wokpɔ sika kple klosalo le eme. Ame kɔkɔe nyui la toa afima meka asi gakotoku sia ŋu o, eye wòléa ŋku ɖe saɖagaxɔmenɔla si nɔ eŋu la ŋu, be wòagaka asi eŋu o. Ðeko saɖagaxɔmenɔla sia bɔbɔ be yeatsɔ yeƒe asi ade gakotokua dzi. Ame kemɛa xe mɔ nɛ enumake, hegblɔ nɛ be: nɔvinye, nuka wɔm nèle? Abosam ye da mɔ̃ na mí. Ne èka asi gakotokua ŋu la, abosam le eme le da si aɖu wò asi ƒe nɔnɔme me. Le ɣeyiɣi sia me la, abosam, esi wòkpɔ eɖokui be woɖu ye dzi la, ebu abe dzudzɔ ene.
Ele be mawusubɔlawo naƒo asa na aba siwo le anyigba dzi.
Mekpɔnɛ le Mawu me be ele be nyɔnu saɖagaxɔmenɔla siwo le dzila kesinɔtɔwo gbɔ nakpɔ nyuie be yewomadɔ alɔ̃ blewu akpa le avɔa dzi o. Ne wole dukplɔla siwo tsi tre ɖe wo ŋu le mawusubɔsubɔ ta gbɔ la, ele be woadzo le woƒe aƒewo me keŋkeŋ aɖadi sitsoƒe bubu le Kristotɔ nyui aɖewo gbɔ.
§. VII.
Nyati ma ke dzi yiyi. Atamkaka siwo ku ɖe dzadzɛnyenye kple nuwuwu ŋu. Nyataƒoƒo le agbanɔamedzi si le wo dzi be woadze agbagba ade blibodede ŋu, kple nyɔnu saɖagaxɔmenɔla siwo ŋea aɖaba ƒua woƒe adzɔgbeɖeɖe be yewoawɔ ɖe xexeame ƒe nyagbɔgblɔwo kple kɔnyinyiwo dzi ƒe ŋkumaʋumaʋu nublanuitɔe ŋu.
Mɔ gotagome si dzi woato awɔ dzadzɛnyenye ƒe adzɔgbeɖeɖe dzi le xexeame. Awudodo bɔbɔe. Ðokuibɔbɔ le nusianu me.
Mina míayi dzadzɛnyenye kple nutsotso ƒe adzɔgbeɖeɖewo dzi azɔ. Dzadzɛnyenye ƒe adzɔgbeɖeɖe, le gota gome la, nye be JC srɔ̃ dzadzɛ aɖe nanɔ ŋudzɔ be yeakpɔ yeƒe kesinɔnuwo ta abe alesi nublanuitɔ la dzɔa ta tso fiafitɔwo ŋu ene, le vɔvɔ̃ be woaxɔ yeƒe kesinɔnuwo le esi ta. Ele be ɖokuibɔbɔ nanɔ nyɔnu saɖagaxɔmenɔla nyui si wòanye eƒe gomenɔamesi; ele be wòabɔbɔ eɖokui le eƒe awuwo me, abe alesi megblɔe zi geɖe xoxo ene, eye esi megagbugbɔ gblɔe ake; mele be naneke nanɔ eƒe awuwo me si le atsyã me o, ke hã mele be woaƒoe alo aŋetu gɔ̃ hã o. Kura o, ele be wòatsɔ eƒe awudodo agblẽ xexeame ƒe atsyãwo me, ale be amesiame si akpɔe la nagblɔ be yemele atsyã me o. Ele be wòazɔ kple ŋku siwo bɔbɔ ɖe anyi, ne xexemenunyalawo kpe ɖe eŋu, eye ne ekplɔe ɖo gɔ̃ hã ele nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo gbɔ. Le eƒe nyawo katã me, le eƒe nuwɔnawo katã me, le eƒe nɔnɔme me, le nya ɖeka me le nusianu me la, ele be wòaɖe ɖokuibɔbɔ kɔkɔe ƒe kpɔɖeŋu afia, eye wòatsɔ JC srɔ̃ ƒe nɔnɔmetata ayi afisiafi Ele be wòatsɔ eɖokui ana etɔxɛe le ŋudzɔ be wòagbugbɔ nu na ame sia ame , vevietɔ ŋutsuwo, menye nɔviaŋutsuwo gɔ̃ hã o, eye
(ƒe 321-325)
be yeaɖee afia be yeɖe ye ɖokui ɖe aga ŋutɔ gɔ̃ hã ɖe yeƒe vidzinu me tɔwo ŋu, negbe ɖe wonye nɔvinyɔnu siwo le adzɔge tso egbɔ, eye ƒã hafi wòkpɔna, alo eƒe ƒometɔ kplikplikpliwo ƒe tɔgbuiyɔviwo, alo ame bubuwo gɔ̃ hã. Gake le ŋutsuviwo gome la, mele be wòagbugbɔ nu na wo wu ƒe wuieve o. Mele be wòamlɔ xexemenunyalawo gbɔ gbeɖe o, nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo gɔ̃ hã o, negbe ɖe wòhiã vevie hafi, eye zi ɖeka koe wòato.
Mele be nyɔnu saɖagaxɔmenɔla ɖeka alo le hadede me natso eƒe afɔwo ɖe ɖeka dzi gbeɖe o. Nɔnɔme sia nye xexeame ƒe kɔnu, si medze na nyɔnu saɖagaxɔmenɔla o.
Mègaxɔ amedzrowo o.
Mele be amewo nava srãe kpɔ gbeɖe le xexeame o, vevietɔ le srɔ̃ɖeɖe ŋuti nya la ŋu, negbe ɖe wòwɔ nuku nɛ, eye mete ŋu ƒo asa nɛ o. Àte ŋu aɖe kuku ɣesiaɣi anukwaretɔe kple ameŋububutɔe, agblɔ be: etsi tre ɖe míaƒe dukɔa ŋu be míaxɔ sasrãkpɔ tso xexeametɔwo gbɔ, elabena wode se ɖe enu na mí to míaƒe sewo kple míaƒe
agbanɔamedziwo, be woaxɔ sasrãkpɔwo, alo be woatrɔ tikitiwo gɔ̃ hã. Mekpɔnɛ le Mawu me be sasrãkpɔ siawo medzea eŋu kura o, elabena ele abe lɛtaŋɔŋlɔ aɖe me léle ɖe asi kple xexeame ene; si ƒlea nuƒoƒo kple xexeametɔwo siwo, ɣeaɖewoɣi, tsi tre ɖe nyɔnu saɖagaxɔmenɔla ƒe agbanɔamedziwo ŋu.
Nɔnɔme aɖe si le nyɔnu saɖagaxɔmenɔla si, wozi edzi be wòanɔ gbebiame siwo me afɔku le me la, NS kpe ɖe eŋu hefia mɔe
Menya nyɔnu saɖagaxɔmenɔla aɖe si esi wòdzo le eƒe nutoa me la, enɔ ame siwo va srã wo kpɔ la gbɔ. Saɖagaxɔmenɔla sia, si ŋu kpee ŋutɔ, eye wònɔ fu kpem le eƒe dzitsinya me be yease, le xexeametɔwo ƒe dzeɖoɖo siawo me, nuƒo geɖe siwo tsi tre ɖe eƒe agbanɔamedziwo ŋu la, tsi tre ɖi na ame siwo wònɔ agbe kplii, be viɖe aɖeke mele eŋu be wòanɔ dzeɖoɖo siwo xexea me tɔ siawo wɔ, eye be eƒe dzitsinya kpe ŋu akpa. Eɖe kuku na wo be woaɖe mɔ na ye ɖeka yeaxɔ dzudzɔ le dɔme ayi xɔ aɖe me. Gake ame siawo ɖo eŋu be manɔ nenema o, eye wodi be wòanɔ yewo gbɔ. Saɖagaxɔmenɔla sia susu be ele be yeaɖo to, eye wòtso nya me esi wòkpɔe be yemate ŋu awɔ nu bubu aɖeke o.
Gbe ɖeka, le bubuawo dome la, ŋutsu kple nyɔnu siaa va srã mí kpɔ. Saɖagaxɔmenɔla sia nɔ dɔ wɔm; eye esi womeɖe mɔ nɛ be wòadzo le egbɔ ado go le xɔa me o ta la, ame mate ŋu agblɔ alesi gbegbe woƒe dzeɖoɖoa na wòse vevee o. Mete ŋu tsɔ eɖokui na be yeakɔ ŋku dzi akpɔ wo o.
Aƒetɔ aɖe koŋ mete nuƒoƒo tso Kristotɔ ŋu o, ke boŋ trɔ̃subɔla aɖe ŋue. Saɖagaxɔmenɔla sia nɔ agbagba dzem geɖe wu be yeakɔ yeƒe dzi ɖe dzi na Mawu, esi wòkpɔe be meɖe mɔ be yeaɖo eŋu nɛ o, hegblɔ be: Aƒetɔ, kpɔ nublanui nam, eye mègana matsrɔ̃ o. Mawu nyui sia va xɔ nɛ, eye le mɔ tɔxɛ aɖe nu la, egblɔ nɛ be: “Vinyenyɔnu, nyee nye esi, maƒo nu kpli wò. Saɖagaxɔmenɔla sia kpɔe be Mawu ƒe nu lé dzi nɛ vevie ale gbegbe be megase ŋutilã ƒe towo gɔme o, ke hã medzudzɔ dɔwɔwɔ o. Menya alesi dzeɖoɖoa wu enui o. Megakpɔ nya aɖeke alo se nya aɖeke si wogblɔ la o, eye woɖe wo ɖokui ɖa evɔ mede dzesii o .
Míaƒe Aƒetɔ na nyɔnu saɖagaxɔmenɔla sia ke nya be menye agbanɔamedzi le ye dzi be yeaɖo to ame siwo gbɔ yele o, eye be, le etsɔme gɔ̃ hã la, le aƒe ɖesiaɖe si me wòle me la, ne wodi be yewoalée ɖe asi na ye be yeahe nuwo vɛ woawɔe wòatsi tre ɖe ame ƒe agbanɔamedziwo ŋu, alo esi alé xexeame ƒe nyagbɔgblɔwo me ɖe asi la, mele be wòaɖo toe o, eye wòanɔ te sesĩe le gbegbe me;
be ne ameawo yi edzi la, woadi aƒe bubu, afisi tɔtɔ sia ke maɖu fia le o. Aƒetɔ la kpena ɖe amesiwo ɖoa egbɔ, eye lɔlɔ̃nu nyui le wo si be yewoadze eŋu la ŋu ɣesiaɣi.
Gotagome mɔ si dzi woato awɔ ɖe adzɔgbeɖeɖe si nye nutsotso dzi le xexeame. Vodada si ku ɖe adzɔgbeɖeɖe sia ŋu.
Nya aɖe gakpɔtɔ le asinye magblɔ tso adzɔgbeɖeɖe si wotsɔ wu enu ƒe gota gome ŋu.
Nyemeƒo nu tso nusi ku ɖe adzɔgbeɖeɖeawo ƒe ememe ŋu o, elabena mekpɔe le etame. Saɖagaxɔmenɔla geɖe li siwo xɔe se be menye agba le yewo dzi be yewoaɖe adzɔgbe be yewoaxe mɔ ɖe dɔa nu o, eye sɔlemeha me aƒetɔ geɖe gɔ̃ hã susui nenema ke. Menya ame ɖeka si si seselelãme sia le. Enye nya si ku ɖe tsaɖiɖi le kɔƒenutowo me ŋu. Nunɔla aƒetɔ sia gblɔ nam be ele be mazɔ kple dɔwɔƒea. Meɖo eŋu be nyemate ŋu awɔe o le nye adzɔgbeɖeɖe si mewɔ le saɖagaxɔ me ta. Eɖo eŋu be nyemetsɔ agba le nutsotsoa dzi wu ye o. Aƒetɔ nunɔlaawo se egɔme be hafi woawɔ ɖe adzɔgbeɖeɖe si nye be woaxe mɔ ɖe enu dzi la, ehiã be woanɔ nutoa me kple le xɔ me, ale be ne wowɔ wo be woage ɖe eme hena nusiwo hiã ko hafi xexeametɔwo nate ŋu age ɖe eme; eye ne wotsɔe nenema la, woƒe nya le eteƒe.
Mele be nyɔnu saɖagaxɔmenɔla nado go madzemadzee o.
Saɖagaxɔmenɔla si si eƒe dukɔa ƒe gbɔgbɔ mele o, axɔe ase bɔbɔe be yemagate ŋu awɔ ɖe eƒe adzɔgbeɖeɖe be yeaxe mɔ ɖe enu o, eye le susu si ta yemegale nutoa me o ta la, axɔe ase be woɖe asi le eŋu. Gake mawusubɔla nyui si si ememe gbɔgbɔ le eye wòlɔ̃ eƒe agbanɔamedziwo le eƒe dzi me, togbɔ be ele eƒe nutoa godo hã la, awɔ nusianu si wòate ŋui be yealé yeƒe adzɔgbeɖeɖewo me ɖe asi le afima, eye vevietɔ le saɖagaxɔ me. Atsri eƒe nyawo
(ƒe 326-330)
be wòava adzo, kple sasrãkpɔ ɖesiaɖe si wòbu be mehiã o alo mehiã o.
Nɔnɔme kawo mee nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo ate ŋu ado go le.
Esiae nye nusi mekpɔna le Mawu me. Saɖagaxɔmenɔlawo ate ŋu ado go le se nu ne enye nya si ku ɖe Sakramentowo gbɔ yiyi ŋu, le didiƒe alo teƒe si te ɖe wo ŋu, alo be woatrɔ nuvɔ̃meʋuʋulawo, esime womeka ɖe esi le wo si dzi o. Nenema ke woate ŋu ado go aɖi kɔ na mía dada Sɔlemeha Kɔkɔe la ƒe sedede, to kpekpeɖeŋu nana le Misa ƒe Vɔsa Kɔkɔe la me. Le go sia me la, nyɔnu saɖagaxɔmenɔla nyui la ayi eƒe mɔ dzi tẽ, eye eƒe adzɔgbeɖeɖe mamlɛtɔ anɔ susu me nɛ ɣesiaɣi. Ne ese Misa la eye wòwɔ eƒe agbanɔamedziwo vɔ la, atrɔ ayi eƒe aƒeme tẽ, eye matsa le afisia alo afima o. Kura o, nyɔnu saɖagaxɔmenɔla si ƒe tagbɔ gblẽ, si ŋlɔ eƒe adzɔgbeɖeɖe be yeaxe mɔ ɖe Misa nu be, ayi Misa Kɔkɔe la wɔƒe, eye ne esee vɔ la, matsɔ ɖeke le eme bubu aɖeke o negbe tsaɖiɖi kple sasrãkpɔ le xexeame ko. Aɖu nu zi ɖeka le aƒe ɖeka me, eye ɣebubuɣi le aƒe bubu me. Mekpɔe le Mawu ŋkume be nyɔnu saɖagaxɔmenɔla sia le nu gblẽm le ame ŋu wu nyuiwɔwɔ, eye be anyo nɛ wu be wòanɔ aƒeme ase Misa Kɔkɔe. Edze nam, le nusi mekpɔ le Mawu me nu, be menye agbanɔamedzi na nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo be woayi Vespers, alo ayi Xɔname o, ne wogogo Sɔlemeha la gɔ̃ hã, eye be ele na wo wu be woalé ameɖekɛgaxɔ me ɖe asi le woƒe tɔxɛ kple be na woƒe didia nava eme. Ne xexeame metu wo ɖo nyuie o, eye wòdoa vlo wo ɖe eta la, mina woaɖo eŋu be yewowɔ ɖeka kple Sɔlemeha la to yewoƒe gbedodoɖawo me, gake be yewoƒe adzɔgbeɖeɖe be yewoakpɔ saɖagaxɔ me xe mɔ na yewo be yewomate ŋu ado go o eye wòna mɔnukpɔkpɔ wo be woade. Mekpɔnɛ gɔ̃ hã be le kwasiɖaa ƒe ŋkeke siwo me Misa Kɔkɔe menye sedede o la, .
Le nyɔnu saɖagaxɔmenɔla siwo woƒo ƒu be woakpɔ woƒe agbemenuhiahiãwo, eye womate ŋu aƒle subɔvi o gome la, woate ŋu ado go le se nu hena nusiwo katã hiã na agbe, kple nuhiahiã bubuwo katã. Saɖagaxɔmenɔlawo ate ŋu ado go kokoko aɖagblɔ woƒe ememenyawo na woƒe amegã, eye woakpɔ alesi wòle be woawɔ nui le woƒe agbanɔamedziwo gome. Ne amegã la ka atam (1) la, ɖikeke mele eme o be mele be nàbia mɔ nɛ o, eye màkpɔe adze sii hã be eyae nye yeƒe amegã o. Saɖagaxɔmenɔlawo ate ŋu ado go ayi aɖakpɔ yewo nɔvinyɔnuwo le nutoa me kokoko, akpɔe ɖa be womehiã wo o, le gbɔgbɔ me alo le ŋutilã me gome hã, eye woakpe ɖe wo ŋu le woƒe nuhiahiãwo me. Saɖagaxɔmenɔla siwo le teƒe xaxɛ eye abɔ aɖeke mele wo si o, . ate ŋu ado go aɖaxɔ ya nyui aɖe le abɔ siwo te ɖe wo ŋu wu eye woɖe wo ɖokui ɖe aga wu me; gake ele be woatia ɣeyiɣi si me ame aɖeke manɔ afima o, vevietɔ ŋutsu aɖeke manɔ afima o.
(1) Ka atam si Sewɔtakpekpea bia tso asiwò.
Dɔ si doa dzidzɔ na Mawu wu si nyɔnu saɖagaxɔmenɔla siwo ƒe agbanɔamedzie wònye be woakpɔ woƒe agbemenuhiahiãwo ate ŋu awɔe nye be woafia nu ɖevi suewo.
Le nyɔnu saɖagaxɔmenɔla siwo ƒe agbanɔamedzie wònye be woakpɔ woƒe agbemenuhiahiãwo gome la, mekpɔnɛ le Mawu me be le dɔ siwo katã woate ŋu awɔ dome la, esi dzea Mawu ŋu wue nye be woafia nu ɖevi suewo. Mawu akpɔ eƒe ŋutikɔkɔe kple nyɔnu saɖagaxɔmenɔla nyui siawo ƒe ɖeɖekpɔkpɔ; eye nenye be enye ame ƒe xɔse ʋuʋu le ame ƒe agbe afɔku me ƒe nya la, ke ame akpɔ nyɔnu saɖagaxɔmenɔla siawo sesĩe abe agakpe ene le atsiaƒu ƒe ƒutsotsoewo titina.Mekpɔe le Mawu me be nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo ate ŋu afia nu ŋutsuvi suewo hã abe nyɔnuvi suewo ene , eye nàfia xɔse la ƒe nyateƒe veviwo wo, be wòana woate ŋu awɔ woƒe nuɖuɖu gbãtɔ. Mele be woafia nuxexlẽ alo nuŋɔŋlɔ wo o, ke boŋ katekismo la koe.
Ne xexemenunya ŋutsu alo nyɔnu siwo te ɖe wo ŋu ale gbegbe siwo si suku le nɔ anyi la, ekema nyɔnuviwo koe wòle be woafia nu wo.
Ele be nyɔnu saɖagaxɔmenɔla nawɔ eƒe agbanɔamedziwo katã dzi le lɔlɔ̃ ta tututu.
Ele vevie hã be nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo naɖe woƒe agbanɔamedzi veviwo dometɔ aɖeke ɖa o, eye vevietɔ esiwo nye sedede, negbe ɖe Sɔlemeha la na wo le wo si hafi. Mía Aƒetɔ gblɔ le Nyanyui la me be ame siwo lɔ̃nɛ la ŋutɔe alé eƒe sededewo me ɖe asi. Ðikekemanɔmee la, lɔlɔ̃ koŋ koe Aƒetɔ nyui la bua; lɔlɔ̃e nana nusianu wɔa nusianu eye wòwɔa nusianu. Lɔlɔ̃ menye dɔmawɔmawɔ gbeɖe o, edoa dzi ɣesiaɣi evɔ megblɔna gbeɖe be: Susu sɔ gbɔ o. Nyateƒetɔwo koe anɔ anyi, JC srɔ̃ siwo alɔ̃e alea; ame si alé Mawu ƒe se kɔkɔeawo me ɖe asi; ame si alɔ̃ tso dzi blibo me be yealé yeƒe agbanɔamedziwo katã me ɖe asi, eye wòado dzi to woƒe lɔlɔ̃ me be yewoalɔ̃e geɖe wu: elabena JC srɔ̃ nuteƒewɔla, .
Mawu tsɔa gbɔdzɔgbɔdzɔ ƒe vodadawo kea luʋɔ si lɔ̃nɛ la bɔbɔe.
Menye ɖe amesiwo lɔ̃a ame vavã la mewɔa vodada o: ẽ, wowɔa vodada. Lɔlɔ̃ menaa ame nyea amesi ŋu fɔɖiɖi aɖeke mele o, vevietɔ le ɣeyiɣi siawo siwo me nɔnɔme nyui ƒe mɔ sesẽ ale gbegbe eye afɔɖeɖewo le glidzaglidza ale gbegbe la me. Gake ne èdze anyi, J. C. srɔ̃ dzadzɛ, dzi megaɖe le ƒowò o la, míaƒe Ðela lɔlɔ̃tɔ la le klalo be yeafɔ wò ɖe tsitre ahatsɔe ake wò, nenye be wò dzi te ɖe dziwò ŋutɔ, eye didi gã aɖe le wò lɔlɔ̃nu me be yeawɔ nusi nyo wu. Mawu nyui sia nya míaƒe gbɔdzɔgbɔdzɔwo kple míaƒe gbɔdzɔgbɔdzɔwo, eye wònya be míate ŋu awɔ naneke eƒe amenuveve manɔmee o. Womato eŋu o;
(ƒe 331-335)
eyata mina míadze agbagba asɔ kplii eye míawɔ nuteƒe nɛ.
Nusi Nɔvinyɔnua ŋlɔ tso blibodede ŋu la tso Mawu gbɔ. Agbanɔamedzi be wòasɔ kple amenuveve eye wòadze agbagba be yeawɔ blibodede.
Ne ɖe meŋlɔ nu le etame tso saɖagaxɔmenɔlawo ƒe adzɔgbeɖeɖewo ŋu le woƒe blibodede me la, anye ne nyemate ŋu aɖe asi le eŋu o; metso gbɔnye o. Xɔ nusi mekpɔ le Mawu me ku ɖe amenuveve, nuwɔna, Kristotɔwo kple mawusubɔsubɔ ƒe nɔnɔme nyuiwo ŋu dzi se; elabena mekpɔnɛ le Mawu me be, abe alesi wòde blibo seɖoƒemanɔmee ene la, amenuveve kple nɔnɔme nyuiwo katã ƒe taɖodzinue nye be yewoakplɔ mí ayi blibodede gbɔ, eye mekpɔnɛ le ŋkuʋuʋu me be nusianu si tso Mawu gbɔ enumake la de blibo. Mekpɔnɛ hã le Mawu me be amenuveve aɖewo li siwo bia blibodede geɖe wu ame aɖewo wu bubuwo. Ele na mí katã be míaŋlɔ lɛta le amenuveve siwo Mawu na mí la nu. Mèdoa blibodede abe awu ʋlaya ene o; enye mɔ xaxɛ ŋutɔ eye wòsesẽ ŋutɔ. Míewɔa anyidzedze zi geɖe, gake
ele be nàfɔ eye màgblẽ blibodede ƒe mɔa ɖi na afɔɖeɖe siwo mesɔ o kple anyidzedze o.
Blibodede ƒe se siawo meku ɖe xexeme nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo ŋu o. Woƒe nuwɔna wɔnublanui la.
Nusiwo meŋlɔ ɖe etame la ku ɖe nyɔnu saɖagaxɔmenɔla nyui siwo ƒe dzi me woƒe ɖeɖekpɔkpɔ le koŋ ŋu eye woalé ŋku ɖe nusianu si woate ŋui ŋu le woƒe dukɔa ƒe agbanɔamedziwo me to Mawu ƒe amenuveve me; gake ema meku ɖe xexeme nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo ŋu o. Meyɔa wo nenema, elabena woƒua du le xexeametɔwo ƒe mɔ gbadzaa dzi, woɖea asi le woƒe adzɔgbeɖeɖe kple agbanɔamedziwo ƒe nuwɔnawo katã ŋu, woblea wo ɖokui, eye wogblɔna be, esi womegale yewoƒe nutoa me o ta la, womegatsɔa agba aɖeke ɖe yewo dzi o.
Oo nye Mawu! miegblɔ le Nyanyui la me be yee nye Alẽkplɔla nyui la eye be yenya yeƒe alẽwo, eye be wonya wò; be wòe
zɔ wo ŋgɔ, eye woadze yowòme. Ah! ɖikeke mele eme o be nyɔnu saɖagaxɔmenɔla vɔ̃ɖiwo ɖea wo ɖokui fiana, elabena womedzea yowòme o. Kura o, èyɔ wo zi geɖe to wò amenuvevewo me, gake wotrɔ megbe de wò hesi le gbɔwò, woƒu du yi xexeame ƒe gbɔdɔdɔ ƒe vivisesewo kple tofloko siwo blea ame gbɔ. Wogadze kokoko be woanye srɔ̃wòwo ƒe xexlẽme; gake nublanuitɔe la,! wonye srɔ̃nyɔnu siwo ɖi ɖetugbui leaƒe bometsila siwo si ami mele le woƒe akaɖiwo me o, si fia be xɔse mele wo si o, lɔlɔ̃ mele wo si o, eye womedi be yewoadze yewo srɔ̃ ŋu o. Wokpɔa wo woƒua du le tsɔtsrɔ̃ ƒe mɔ dzi hele wo ɖokui ɖe go vɔvɔ̃manɔmee le nu vɔ̃ wɔwɔ ƒe ɣeyiɣi akpe ɖeka me, tsi tre ɖe woƒe adzɔgbeɖeɖe kple agbanɔamedziwo ŋu, hele xexemetɔwo ƒe hadede dim, . to woƒe nya gbegblẽwo dzi wɔwɔ kple wo sɔsrɔ̃ le woƒe atsyãwo me me. Nyateƒee! Nyateƒee! nukae ame ate ŋu abu ahagblɔ tso ame dahe siawo siwo tra mɔ la ŋu? Ŋkekea mesɔ gbɔ na wo be woadi vivisese siwo me ɖoɖo mele o le xexeametɔwo dome o, wogazãa woƒe zãwo ƒe akpa aɖe le afima kokoko. Le woƒe awuwo kple atsyɔ̃ɖonuwo gɔ̃ hã me la, woɖea wo ɖokui fiana. Nukae magblɔ tso awu mawo siwo wotsɔ seda, muslin, cambric, kple Indiatɔwo wɔ le atsyã nu ŋu? tatsyɔnu siwo wotsɔ ka kple gbe wɔe, siwo ŋu wotsɔ lãgbalẽgoe gã siwo le atsyã me wu ɖo, eye gaƒoɖokui le axadzia? Tso ta vaseɖe afɔ gbɔ la, nusianu si ku ɖe wo ŋu srɔ̃a atsyã. Ŋukpe ka gbegbee nye si nyɔnu saɖagaxɔmenɔla siawo hena vɛ ne woxɔ sasrãkpɔ tso amewo gbɔ le xexeame eye wotrɔ wo gbɔ le mɔ sia nu! nukae ame ate ŋu abu ahagblɔ tso ame dahe siawo siwo tra mɔ la ŋu? Ŋkekea mesɔ gbɔ na wo be woadi vivisese siwo me ɖoɖo mele o le xexeametɔwo dome o, wogazãa woƒe zãwo ƒe akpa aɖe le afima kokoko. Le woƒe awuwo kple atsyɔ̃ɖonuwo gɔ̃ hã me la, woɖea wo ɖokui fiana. Nukae magblɔ tso awu mawo siwo wotsɔ seda, muslin, cambric, kple Indiatɔwo wɔ le atsyã nu ŋu? tatsyɔnu siwo wotsɔ ka kple gbe wɔe, siwo ŋu wotsɔ lãgbalẽgoe gã siwo le atsyã me wu ɖo, eye gaƒoɖokui le axadzia? Tso ta vaseɖe afɔ gbɔ la, nusianu si ku ɖe wo ŋu srɔ̃a atsyã. Ŋukpe ka gbegbee nye si nyɔnu saɖagaxɔmenɔla siawo hena vɛ ne woxɔ sasrãkpɔ tso amewo gbɔ le xexeame eye wotrɔ wo gbɔ le mɔ sia nu! nukae ame ate ŋu abu ahagblɔ tso ame dahe siawo siwo tra mɔ la ŋu? Ŋkekea mesɔ gbɔ na wo be woadi vivisese siwo me ɖoɖo mele o le xexeametɔwo dome o, wogazãa woƒe zãwo ƒe akpa aɖe le afima kokoko. Le woƒe awuwo kple atsyɔ̃ɖonuwo gɔ̃ hã me la, woɖea wo ɖokui fiana. Nukae magblɔ tso awu mawo siwo wotsɔ seda, muslin, cambric, kple Indiatɔwo wɔ le atsyã nu ŋu? tatsyɔnu siwo wotsɔ ka kple gbe wɔe, siwo ŋu wotsɔ lãgbalẽgoe gã siwo le atsyã me wu ɖo, eye gaƒoɖokui le axadzia? Tso ta vaseɖe afɔ gbɔ la, nusianu si ku ɖe wo ŋu srɔ̃a atsyã. Ŋukpe ka gbegbee nye si nyɔnu saɖagaxɔmenɔla siawo hena vɛ ne woxɔ sasrãkpɔ tso amewo gbɔ le xexeame eye wotrɔ wo gbɔ le mɔ sia nu! Nukae magblɔ tso awu mawo siwo wotsɔ seda, muslin, cambric, kple Indiatɔwo wɔ le atsyã nu ŋu? tatsyɔnu siwo wotsɔ ka kple gbe wɔe, siwo ŋu wotsɔ lãgbalẽgoe gã siwo le atsyã me wu ɖo, eye gaƒoɖokui le axadzia? Tso ta vaseɖe afɔ gbɔ la, nusianu si ku ɖe wo ŋu srɔ̃a atsyã. Ŋukpe ka gbegbee nye si nyɔnu saɖagaxɔmenɔla siawo hena vɛ ne woxɔ sasrãkpɔ tso amewo gbɔ le xexeame eye wotrɔ wo gbɔ le mɔ sia nu! Nukae magblɔ tso awu mawo siwo wotsɔ seda, muslin, cambric, kple Indiatɔwo wɔ le atsyã nu ŋu? tatsyɔnu siwo wotsɔ ka kple gbe wɔe, siwo ŋu wotsɔ lãgbalẽgoe gã siwo le atsyã me wu ɖo, eye gaƒoɖokui le axadzia? Tso ta vaseɖe afɔ gbɔ la, nusianu si ku ɖe wo ŋu srɔ̃a atsyã. Ŋukpe ka gbegbee nye si nyɔnu saɖagaxɔmenɔla siawo hena vɛ ne woxɔ sasrãkpɔ tso amewo gbɔ le xexeame eye wotrɔ wo gbɔ le mɔ sia nu!
Saɖagaxɔmenɔla dzimaxɔsetɔ ƒomevi vovovowo. Nu si wonye le Mawu ŋkume.
Megakpɔa nyɔnu saɖagaxɔmenɔla bubuwo le Mawu me kokoko, eye le wo dometɔ geɖe wu me, amesiwo, ne wotsɔe be wonye afisi wotso la, wotea tɔ ɖe edzi be yewomanye ame vɔ̃ɖi kura, alo atsyɔ̃ɖoɖo deŋgɔ nenema o, alo xexemetɔwo abe amesiwo gbɔ metso.be maƒo nu ene o; gake ke hã wosrɔ̃a nyɔnu saɖagaxɔmenɔla vɔ̃ɖiwo wu ame nyuiwo. Megakpɔnɛ le Mawu me kokoko be ame siwo ka atam kple ame siwo ɖe srɔ̃ lae nye esiwo vɔ̃ɖi wu. Wobua wo le Mawu kple amewo ŋkume abe ŋunyɔnuwo ene. Saɖagaxɔmenɔla bubu geɖe gakpɔtɔ li siwo meka atam o, siwo meɖe srɔ̃ o, gake wo de ŋgɔ ale gbegbe, dadalawo kple xexeametɔwo ale gbegbe, ale gbegbe be Mawu lé fu wo eye wòtsɔ wo de amesiwo ƒoa wo ɖokui ɖe woƒe gɔmesese si wogbe la me.
Le nyɔnu saɖagaxɔmenɔla siwo léa titina ɖe asi le nyui kple vɔ̃ dome gome la, wonyea wo tɔ, to woƒe madzudzɔmadzudzɔe me, ɣeaɖewoɣi la, wonyea Mawu tɔ, ɣeaɖewoɣi la, wonyea abosam tɔ. Wotrɔna zi geɖe, eye ne wode dzesii la, wodzea agbagba be yewoagafɔ ake kple amenuveve ƒe kpekpeɖeŋu. Gake ŋukpenanu siwo wonana
wogblẽa nu le ame ŋu kura eye wogblẽa nu le nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo katã ŋu negbe nyɔnu saɖagaxɔmenɔla nyui siwo sɔ pɛpɛpɛ koe mele eme o. Esiae nye ŋkɔ si Mawu tsɔ na wo. Saɖagaxɔmenɔla nyui siawo siwo dzea agbagba be yewoade blibo la medzroa alesi ame bubuwo wɔa nui me o; Mawu kple woƒe dzitsinya koe woɖoa to. Gake le nyɔnu saɖagaxɔmenɔla madeblibowo alo vɔ̃ɖitɔwo gome la, mekpɔe be abosam daa mɔ̃wo na wo eye wònaa tetekpɔa wo be woade ŋugble le nyɔnu saɖagaxɔmenɔla bubuawo ƒe nuwɔna gbegblẽwo ŋu, to nana wose be: Saɖagaxɔmenɔla sia tɔgbe kple bubu ma tɔgbe wɔa esia nyuie, wɔe nyuie be. Le kpɔɖeŋu me, xexeame ƒe dɔwɔƒewo, dzeɖoɖo kple xexemetɔwo, asiƒleƒe kple sasrãkpɔ siwo ŋu viɖe aɖeke mele o, nya kae magblɔ mlɔeba? vodada alafa ɖeka bubuwo, nyea kpɔɖeŋu gbegblẽwo na ɖeka kple evelia, eye wogblɔna be: Esi wònye be nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo wɔa esiawo nyuie ta
(ƒe 336-340)
nuwo, mate ŋu awɔ wo hã. Aleae wogblɔa vɔ̃ɖinyenye sia si kakana abe dɔvɔ̃ ene la na wo nɔewoe. Eyata esi míedo kpo gege ɖe mía ɖokui me hede ŋugble le míaƒe susu ƒe nɔnɔme ŋu ta koe vɔ̃ɖinyenye geɖe dzɔna.
Gɔmeɖoanyila kɔkɔe aɖe ɖe eɖokui fia nyɔnu saɖagaxɔmenɔla aɖe si le eƒe ha me. Nusɔsrɔ̃ si wònae.
Megblɔ nusi dzɔ ɖe nyɔnu saɖagaxɔmenɔla aɖe si gakpɔtɔ le agbe dzi le afisia, esime wònɔ eƒe nutoa me. Gbeɖeka eƒe gɔmeɖola kɔkɔe la ɖe eɖokui fiae eye wòɖe eɖokui fiae. Esi dzidzɔ kple akɔfafa tsɔe yi ta la, etsɔ eɖokui ƒu gbe ɖe eƒe klo dzi eye wòdze egɔme nɔ gbɔgblɔm nɛ be: Ah! fofonye, ah! fofonye, taflatse gblɔ nya aɖe nam na nye sukudede. Ame kɔkɔe nyui sia ɖo eŋu nɛ bena: Èyɔm be fofowò, eye nèto nyateƒe, elabena nye hã mele eteƒe. Ge ɖe ɖokuiwò me, kpɔe ɖa eye nàbu eŋu nenye be vinyee nènye. Enumake ebu.
Le ɣeyiɣi sia me la, nyɔnu saɖagaxɔmenɔla la bia Mawu be wòana amenuveve ye be yeanya yeƒe dzitsinya ƒe nɔnɔme. Emegbe exɔ ememe kekeli si na wòke ɖe vodada geɖe ŋu le eƒe adzɔgbeɖeɖewo, eƒe dziɖuɖu kple eƒe agbanɔamedziwo katã me. Le ɣeyiɣi ma ke me la, kekeli sia na wòkpɔ blibodede ƒe nɔnɔme le afisi wòle be wòanɔ
dze agbagba be yeaɖo yeƒe dukɔa ƒe kɔkɔenyenye gbɔ. Ekpɔ alesi gbegbe wòdidi tso egbɔ hã to eƒe vodadawo dzi.
KPEKPEÐEŊU V.
Nyatakaka aɖewo tso Mía Aƒetɔ Yesu Kristo ƒe vevesese le Amibɔ me, kple eƒe tsitretsitsi ŋu. Eɖea vi na luʋɔwo ƒe gbɔdzɔe le Kɔkɔeƒe. Nuxlɔ̃ame si Dzidzime Nɔvinyɔnu xɔ tso Míaƒe Aƒetɔ kple Ðetugbi Nɔaƒe Kɔkɔe la gbɔ.
§. NYE.
Nɔnɔme siwo me JC ƒe vevesese le Nusiwo gbɔ eƒe vevesesewo tso. Eƒe lɔlɔ̃ na amewo ƒe gãnyenye.
JC ƒe ememe nɔnɔme le eƒe ku ƒe agbenɔnɔ me kple le eƒe dzodzroa me.
Megblɔ nusi Míaƒe Aƒetɔ gblɔ nam tso eƒe dzodzro kɔkɔe la ƒe nya geɖe ŋu le afisia. Míaƒe Aƒetɔ gblɔ nam be le eƒe kugbenɔnɔ katã me la, eƒe mawunyenye ƒe eme kɔ tegbee, abe Mawu ene, ɖee fia eye wòwɔ ɖeka kple eƒe amegbetɔnyenye kɔkɔe, abe amegbetɔ ene; ale be, abe Mawu kple amegbetɔ ene la, ese vivi nɛ le eɖokui me, evɔ meʋuʋu wo le egodo o, eye le Tabor To dzi la, eƒe keklẽ sue aɖe koe wòɖe mɔ na wòdze. Gake le eƒe vevesese ƒe ŋkekewo me, tso fiẽnuɖuɖu mamlɛtɔ dzi vaseɖe eƒe ŋutilã kɔkɔe la ƒe tsitretsitsi dzi la, woxɔ míaƒe Aƒetɔ la, abe amegbetɔ ene, le eƒe mawunyenye ƒe eme kɔ nyuie sia si tso Mawu gbɔ la si.
Míaƒe Aƒetɔ gblɔ nam be: “Wohee abe crepe yibɔ ene ɖe nye susu kple nye gɔmesese dzi ale be nye luʋɔ lɔlɔ̃a nɔ abe ɖe woƒo xlãe eye wotsyɔ nu edzi ene: megakpɔ naneke o negbe atitsoga kple nye dzodzro ƒe fuwɔamewo ko; gake vevietɔ la, funyafunyawɔwɔ gãtɔ kekeake si ƒoe ɖe enue nye nuvlowɔwɔ siwo wowɔ eye woawɔe tso xexeame ƒe gɔmedzedze vaseɖe ƒe alafaawo ƒe nuwuwu, siwo va ɖe agba ɖe edzi, ƒe xexlẽme kple woƒe lolome, . kple Mawu fofonye ƒe dzɔdzɔenyenye, amesi bia be woatsɔ Mawu aɖe ƒe ʋu avu yewo. Emae na metu esia ɖe te ko
nyatoƒoetoto, te ɖe Amibɔa ŋu: Nye luʋɔ lé blanui vaseɖe ku me. »
Teƒe si Mía Aƒetɔ la kpe eƒe vevesese vɔ̃ɖi la le ƒe ŋutega gbãtɔ. Eƒe ŋutilã ƒe nɔnɔme si wota ɖe anyigba dzi.
Mekpɔ ɖokuinye gbeɖeka, zi evelia, le Amitibɔ me, le teƒe si tututu Míaƒe Aƒetɔ la kpe eƒe vevesese sesẽ la le. Zi gbãtɔ si mekpɔ teƒe sia la, Míaƒe Aƒetɔ meɖe eɖokui fiam o. Nye ɖeka koe nɔ anyi; ke hã mekpɔe, le Mawu ƒe kekeli me, be enye teƒe si nye Ðela kpe fu le ale gbegbe, eye esiae nye nusi mede dzesii. Nukpɔsusu si Yesu ƒe ŋutilã kɔkɔe la wɔ ɖe teƒe si wòdze klo le la nyrɔ ɖe afima vie, esime Míaƒe Aƒetɔ la bɔbɔ eƒe mo kɔkɔetɔ kekeake ɖe anyigba. Mekpɔ eƒe nɔnɔmetata kɔkɔe si wota, eƒe abɔwo kple eƒe abɔta, kple eƒe nɔnɔme si le abe a
ŋutilã le anyigba. Mekpɔe be to eƒe ʋu xɔasi la ƒe fifia, si ge ɖe eƒe awu ʋlaya me, teƒe si wòbiã le, eye be anyigba sia gɔ̃ hã xɔ amadede aɖe, abe ɖe wotsɔ esia ƒoe hetu afɔe ene
ʋu xɔasi aɖe. Teƒe aɖewo nɔ anyi siwo yɔ fũ kple ʋu wu wo nɔewo, eye vevietɔ teƒe si wòbɔbɔ eƒe mo kɔkɔetɔ kekeake le; eye míate ŋu axɔe ase be míaƒe Mawu Ðela la fa avi le ʋu ƒe aɖatsiwo me. Le afisi eƒe awudziwui ƒe abɔtawo vuvu le la, woate ŋu akpɔ ʋu ƒe aɖatsi gãwo wòlé ɖe wo nɔewo ŋu eye woƒo ƒu ɖe anyigba, eye woge tso eƒe awuwo me. Esiae nye nusi mekpɔ zi gbãtɔ, le Yawoɖagbe Kɔkɔe ƒe fiẽ aɖe me.
Teƒe ma ke ƒe ŋutega evelia. Mía Aƒetɔ la ɖe eɖokui fiae eye wòɖe gɔmesese si le gbedodoɖa si wòdo na Fofoa ŋu la me nɛ.
Ɣeyiɣi aɖe le esi mekpɔ nusi megblɔ fifia megbe, abe alesi mekpɔa Yawoɖagbe Gã la ƒe zã tsã ene, eye metsɔnɛ yia ɣie kloe le Sakramento Yayra la ŋgɔ, tsɔ de bubu míaƒe Mawu Ðela ƒe dzodzro kɔkɔe ŋu, henɔ ŋugble dem le zã ma me le nya ɣaɣla wɔnublanuiawo ŋu ƒe Míaƒe Aƒetɔ la, mede ŋugble le eƒe vevesese le Amibɔa me ŋu. Kasia mekpɔ ɖokuinye le Aƒetɔ la ƒe gbɔgbɔ me le teƒe ma ke si mekpɔ ɣeyiɣi aɖe do ŋgɔ. Mede dzesi teƒe ma ke, si mekpɔ, eye wogblɔ nam be eyae nye afisi Míaƒe Aƒetɔ la kpe fu le.
(ƒe
341-345)
eƒe vevesese kɔkɔe la. Le ɣeyiɣi ma ke me la, Míaƒe Aƒetɔ la dze abe ɖe wòte ɖe ŋunye ŋutɔ ene, eye wògblɔ nam be: “Vinye, afi siae mekpe fu geɖe le le wò lɔlɔ̃ kple ameƒomea katã ƒe lɔlɔ̃ ta. Mewɔ avu eye nye ɖeka koe nɔ avu wɔm kple nye futɔwo katã.
Medi be mafia mi be zi gbãtɔ si mebɔbɔ ɖokuinye ɖe Mawu fofonye ƒe gãnyenye ŋkume la, enye be mabia amenuveve to nye amegbetɔnyenye kɔkɔe si kpɔe be yexɔ aƒe ɖe goawo katã me la ƒe seselelãme kple eƒe ʋuʋu me. Le ŋukpe ƒe nɔnɔme sia me la, mewɔ nɔnɔmetata sia na Mawu ƒe gãnyenye kɔkɔe la, hegblɔ be: Fofonye, ne anya wɔ la, na vlododo kple ŋukpe ƒe kplu sia nato eŋu nyemanoe o. Gake enumake nye lɔlɔ̃ na ameƒomea, si ŋu ŋusẽ le wu amewulawo kple nye dukɔ be wòana maku, enumake lɔlɔ̃ sia si tso mawume, mavɔ eye seɖoƒe meli na o la, ɖoa eŋu nam le fofonye ƒe lɔlɔ̃nu kɔkɔe ƒe ɖekawɔwɔ me, be mewɔe o di, be yetsi tre ɖe eŋu, be yeaɖu dzi, eye be yeanye amesi aɖu ku dzi, kple atitsoga ƒe ku dzi. Eye meɖo eŋu bena: Fofonye, .
JC ƒe gbedodoɖa gbãtɔ
Nye gbedodoɖa gbãtɔ, si nye dzɔdzɔme ƒe ŋusẽkpɔɖeamedzi, tso aƒedo kple ŋunyɔnu siwo wowɔ le teƒe kɔkɔewo kpɔkpɔ, vɔsasa katã kple nya ɣaɣla kɔkɔewo ƒe ɖiƒoƒo katã, kple nye dukɔ tiatia, amesiwo nye la kpɔkpɔ gbɔ ake ɖee tso trɔ̃subɔlawo kple amedzrowo dome, eye amesi tututu, le nye nuwɔwɔwo katã dome la, tia eɖokui hetia eɖokui be yeaklãm ɖe ati ŋu abe ame vɔ̃ɖi kple fiafitɔ ene; ke hã ewɔ ɖeka kplii nye nuwɔwɔwo katã, nye subɔlawo, nunɔlawo, saɖagaxɔmenɔlawo kple nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo, amesiwo katã to adzɔgbeɖeɖe veviwo me va zu nye lɔlɔ̃tɔ kple ame siwo ŋu mekpɔa ŋudzedze ɖo, eye wo dometɔ geɖe trɔ megbe dem emegbe, eye m de asi abe nye apostoloawo dometɔ ɖeka ene , Yuda... Ah! nye dukɔ, nu ka tae miedem asi alea? Ne ya teti la, mèbu wò ... luʋɔ̃! Akpa ka dzie madi kpekpeɖeŋu tsoe, .
esi amesiwo dzi wòle be mabu ŋu ɖo hafi la gblẽm ɖi ta !. Eyata nye...
amewo, nubabla xoxoa tɔwo kple esiwo le nubabla yeyea me la, kpena be yewoado alɔe: na agbalẽfialawo kple Farisitɔwo, ne woawum; na Pilato be wòabu fɔm, eye na amewulawo be woaklãm ɖe ati ŋu. Woɖea wo ɖokui ɖa tso luʋɔ maɖifɔwo kple nuteƒewɔlawo gbɔ, bene yewoaɖo aɖaŋu
kple Yuda be wòadem asi. Dzɔgbevɔ̃e siawo katã ne wotsɔ wo ƒo ƒui la le abe tɔsisi si heam ɖe anyi eye wòxɔam ɖe Mawu fofonye ƒe gãnyenye kple dzɔdzɔenyenye ŋkume ene. »
Míaƒe Aƒetɔ ƒe dɔmenyonyo na eƒe Apostolowo.
Mía Aƒetɔ la gblɔ nam be: “Metso zi gbãtɔ be mayi aɖagagbɔ agbe nye apostolo siwo nɔ alɔ̃ dɔm la ƒe dzideƒo. Dɔmenyonyo si nɔ nye dzi me na wo kple na nye subɔlawo katã le Sɔlemeha yeyea me meɖe mɔ nam be magblẽ wo ɖi o. Esi menyɔ wo le ŋutilã kple luʋɔ me vɔ la, metrɔ yi nye gbedodoɖaa gbɔ, afisi mede ŋugble le agɔdzedze si wowɔ ɖe Mawu fofonye ŋu, to nuvlowɔwɔ siwo ƒe xexlẽme mexɔ hetsɔ dedienɔnɔ na wo la ƒe agbɔsɔsɔ gã kple woƒe lolome dzi. , be madzrae ɖo, abe Mawu, Mawu fofonye ƒe gãnyenye, amesi do dziku, eye wòkpe fu, abe amegbetɔ ene, le funyafunyawɔwɔwo, vevesesewo, tsɔtsrɔ̃wo, kple mlɔeba ku, si nye dukɔ ƒe nuvɔ̃wo dze na la me.
JC ƒe gbedodoɖa evelia
Megabɔbɔ ta hegblɔ bena: Fofonye, esi wònye wò lɔlɔ̃nu be mano kplu sia ta la, melɔ̃ ɖe edzi; Wò lɔlɔ̃nu nava eme, ke menye nye lɔlɔ̃nu o. Míaƒe Aƒetɔ la trɔ gbɔ zi evelia be yeanyɔ eƒe apostolowo, gake ɖeko wònyɔa wo nya aɖeke magblɔmagblɔe na wo, eye emegbe wòtrɔna yia eƒe gbedodoɖa dzi.
JC pastɔ nyui la. Eléa be na eƒe apostolowo. Kpɔɖeŋu si wòna eƒe Sɔlemeha la ƒe sɔlemehakplɔlawo.
Nya si Mía Aƒetɔ gblɔ nam enye si: “Nyee nye alẽkplɔla vavã kple nyui la. Nyemegblẽa nye alẽwo ɖi gbeɖe o. » Tete Míaƒe Aƒetɔ la kpɔ ŋkunyeme gblɔ bena: « Dzɔdzɔme ƒe nuheŋusẽ si le fu kpem, eye wònana wonyrɔna ɖe alɔ̃dɔdɔ ƒomevi aɖe me la ɖu nye apostolowo dzi.
Wole tsitre ɖi na sɔlemehakplɔla vɔvɔ̃nɔtɔ siwo ƒe nu mefa o, siwo lɔlɔ̃ kple lɔlɔ̃ si le wo si na wo ɖokui la do agba nam. Wodɔa alɔ̃ vɔvɔ̃tɔe, eye woƒe ŋku bua beléle kple ŋudzɔnɔnɔ si wòle be woanɔ wo si ɖe woƒe alẽhawo ŋu. Ðe miekpɔ kpɔɖeŋu si metsɔna naa wo to nye apostolo siwo le alɔ̃ dɔm tso dzɔdzɔme alɔ̃dɔdɔ me ko, kple to gbɔdzɔgbɔdzɔ me la, nyɔnyrɔ; miekpɔ alesi mekpɔa wo dzii, kple alesi to lɔlɔ̃ si le asinye na wo me la, meŋlɔa nye ɖeɖiteameŋu kple nye vevesesewo katã be, kple esia le nye fifia si le ʋu ɖum la titina tututu, si nana megbɔdzɔna eye wòtsia dzodzodzoe, kple nye hã
dzi ɖe kpɔtɔ va zu vevesese kloea? Ke hã, nye amegbetɔnyenye kɔkɔe la metsɔ ɖeke le eme o, nye dɔmenyonyo kɔam eye wònana mewɔa nu be mayi wo gbɔ.
Alesi amenuveve wɔa dɔ le luʋɔ me. Amenuveve ƒe ƒoƒo gbãtɔ si nyɔa luʋɔwo la nu sẽna wu evelia.
Gake de dzesi nu ɖeka le afisia, Míaƒe Aƒetɔ gblɔ nam, eye nàsrɔ̃ nusi amenuveve ƒe nunana la nye. Zi gbãtɔ si meyi be manyɔ wo la, medo vɔvɔ̃ na wo. Megbugbɔ wo yi megbe vie le nye ƒe sesẽme
(ƒe 346-350)
» dɔmenyonyo, vevietɔ esi metia be wòanye nye Sɔlemeha la ƒe ta; Metsɔ tɔtɔ tsyɔ edzi, kpakple apostolo bubuawo hã, eye megblɔ nɛ be: Nuka! Petro, ɖe nèle alɔ̃ dɔma? màte ŋu akpɔ gaƒoƒo ɖeka kplim oa? Le ɣeyiɣi ma ke me la, to nye nya dzi na wòse le eƒe ememe be: Nuka! Petro, ɖe mènya be Abosam le didim be yeaɖu wò eye yeaɖe wò abe alesi ame ƒoa lu ene oa? Mexlɔ̃ nu mi xoxo. Gake nuka! èdɔa alɔ̃! Megaxlɔ̃ nu mi ake be: minɔ ŋudzɔ eye mido gbe ɖa, ne miagadze anyi o le tetekpɔ me kple Satana ƒe mɔ̃wo me. Mègaɖo ŋu ɖe ɖokuiwò ŋu o. Megaxlɔ̃ nu mi ake. Susu wɔa nu kabakaba, eye dzɔdzɔme nye nuwɔametɔ eye wògbɔdzɔ. Míaƒe Aƒetɔ la gblɔ nam be yegblɔ nya ma ke na apostolo bubuawo. “Míaƒe Aƒetɔ la yi edzi be, ɖe miekpɔe azɔ, alesi amenuveve wɔa dɔe, to kpɔɖeŋu si metsɔna na mi tso nye apostolo siwo dɔa alɔ̃ le esi teƒe be woanɔ ŋku lém ɖe nu ŋu ahado gbe ɖa la mea? Ne menyɔ Israel ƒe dzɔlawo, siwo dɔa alɔ̃ le gbɔgbɔ me to woƒe luʋɔ ƒe alɔ̃dɔdɔ me la, nye amenuveve medoa kpo vava be yeanyɔ wo, be mana woase be futɔwo le yewo yome tim, eye mana woakpɔ afɔku siwo me wole o nye., afɔku siwo doa ŋɔdzi na wo, kple alesi wòle be woakpɔ woƒe alẽwo dzii, siwo ŋu wòle be woaɖo eŋu ɖo; mlɔeba la, amenuveve sia doa vɔvɔ̃ na ame eye wòdea dzo vɔvɔ̃ me: egadzea egɔme ake, . eƒoa dziɖegbe, eye le ema megbe la, eɖea eɖokui ɖa be yeakpɔe ɖa be sɔlemehakplɔlawo awɔ eƒe aɖaŋuɖoɖoa ŋudɔ hã. Ne wotrɔ yi alɔ̃ me la, ɖeko wònyɔa wo, eye wòɖea eɖokui fiana woƒe susu kple dzi, eye wòɖea eɖokui ɖa enumake, evɔ megawɔa dɔ ɖe wo dzi o. »
Le kpɔɖeŋu sia nu la, nya si Mía Aƒetɔ gagblɔ nam enye si: “Xɔe se, vinye, be amenuveve ƒe ƒoƒo gbãtɔ si metsɔna naa luʋɔ ɖe eƒe dzimetɔtrɔ ta la, ƒe nukpɔkpɔwo kple ʋuʋu sesẽna sã wu lãɖeɖe evelia. ” Ne luʋɔ sia mewɔ nuxlɔ̃ame gbãtɔa ŋudɔ o eye nublanuitɔe la, egadze anyi ɖe eƒe nu gbegblẽ dzrowo me la, amenuveve fa miamiamia ɖe eŋu, ɖeko wòtsɔa eɖokui ɖoa ŋkume, nyɔa eƒe gbɔgbɔ, nana wòkpɔa vodada siwo me wògage ɖo. ; eye emegbe, vɔvɔ̃ alo vɔvɔ̃ manɔmee la, eɖea eɖokui ɖa, eye aleae mezɔ kple nye apostolowo. Zi evelia si meva wo gbɔ la, nyemegblɔ nya ɖeka pɛ hã na wo o. Ðeko meɖe ɖokuinye fia wo henyɔ wo, eye metrɔ yi nye gbedodoɖaa gbɔ enumake. »
JC ƒe gbedodoɖa etɔ̃lia Eƒe vevesese gã si wòhe vɛ le akpa ɖeka tso Mawu ƒe agɔdzedze ƒe gãnyenye gbɔ, eye le akpa kemɛ la, nuvɔ̃wɔla ʋɛ siwo akpɔ viɖe tso nye ku me gbɔ.
Mía Aƒetɔ gblɔ nam be: “Mebɔbɔ ɖokuinye zi etɔ̃lia le Mawu fofonye ƒe gãnyenye ŋkume, eye mebiae be wòana amenuveve kple nublanuikpɔkpɔ na ameƒomea katã, hegblɔ nɛ bena: Fofo Kɔkɔe, Fofo dzɔdzɔe, Fofo lɔlɔ̃tɔ, esi wò lɔlɔ̃ hiã.” xɔ na ameƒomea katã, nye hã medie. Wò lɔlɔ̃nu kɔkɔe la nava eme; Nu sia nu si nèdi la dim mele, elabena tɔnye nye wò lɔlɔ̃nu kɔkɔe, eye míenye ɖeka. Nya si Míaƒe Aƒetɔ la gblɔ kpee enye si: “Ɣeyiɣi si me vevesese le wu ɖesiaɖe na nye luʋɔ enye si. Tɔsisi sesẽ aɖe ge tso goawo katã me, si nye lɔlɔ̃ kple Mawu fofonye ƒe dzɔdzɔenyenye siaa he vɛ. Mekpɔe be womim le goawo katã me, eye nyemekpɔ akɔfafa ɣeyiɣi aɖeke o. Mekpɔ Mawu fofonye ƒe dzɔdzɔenyenye, si do dziku ɖe ameƒomea ƒe nuvlowɔwɔwo katã ŋu, amesi bia hlɔ̃biabia kple dzidzeme na wo. Mawu ƒe agɔdzedze si lia fofonye ƒe gãnyenye kɔkɔtɔ ƒe fiazikpui la, na meʋuʋu eye meʋuʋu le nye amegbetɔnyenye kɔkɔe la ƒe akpa sia akpa; eye nye dzi, to vevesese kple nuxaxa geɖe me, ge ɖe nusi nye Mawu si seɖoƒe meli na o ƒe agɔdzedze me” le eƒe blibodede kɔkɔewo katã me. »
Amegbetɔwo alo mawudɔlawo mase nusi nye Mawu ƒe agɔdzedze gɔme gbeɖe o. JC koe se egɔme.
Mawuɖela sia si tsɔ ŋkubiãnya gã aɖe ƒu gbe nam la, egblɔ nam be: “Vinye, ènya nusi nye Mawu ƒe agɔdzedzea? Ao, mèwɔe o , eye màwɔe hã gbeɖe o. Serafim kɔkɔtɔwo manya o, eye mate ŋu ase afisi nuvlowɔwɔ dziŋɔa keke ta ɖo gɔme gbeɖe o
Mawu ƒe agɔdzedze. Be ame nase nuvlowɔwɔ sia gɔme eye wòanyae la, ele be wòase Mawu ŋutɔ gɔme ahanyae; si mate ŋu adzɔ o, eye wòanye na nuwɔwɔwo katã tegbee. Mawu ɖeka koe li si nya eɖokui, eye wòsea eɖokui gɔme le eƒe nɔnɔmewo katã kple eƒe mawume blibodedewo katã me.
Le gonyeme, vinye, menya nusi nye Mawu ƒe agɔdzedze; egena ɖe nye dzi me, eye wòdzena abe ɖe vevesese mae ɖe akpa eve ene, ne mekpɔ dziku si wodo ɖe Mawu fofonye ŋu le akpa ɖeka, eye le akpa kemɛ la, nuvɔ̃wɔlawo ƒe nɔnɔme dziŋɔ la kpɔkpɔ, amesiwo ŋu wòalɔ̃ le afima ame ʋɛ aɖewo koe adi be yewoawɔ nye ɖeɖekpɔkpɔ, nye amenuvevewo kple nye fukpekpewo katã ŋudɔ, kple gbemelã gbogbo dziŋɔ sia siwo woagbe tegbee la ŋudɔ, le esi menye ɖeko womewɔ nuteƒe na nye amenuveve ko o, ke boŋ ɖe esi wodo vlo wo to nye sededewo kple nye sededewo dzi dada me, eye amesiwo awɔ wo ɖokui nuvlowɔlawo geɖe wu, to
(ƒe 351-355)
dzedzeme siwo katã su asinye na wo to nye dzodzro kple nye ku me. Esiae na megagblɔ ake be:
Yesu ƒe dzi si di vevie be yeaxɔ na ye Fofo eye wòbiaa amewo katã ƒe ɖeɖekpɔkpɔ la ƒe didi vevie.
Oo Fofo dzɔdzɔe! ele be ame nakpe fu alea gbegbe eye viɖe aɖeke mele eŋu o ɖe luʋɔ gbogbo mawo ta! Oo Fofo lɔlɔ̃tɔ! nye lɔlɔ̃ di wo katã, gake womedi o; nye lɔlɔ̃ yɔa wo katã, gake wotsia to, eye womeɖoa nye dzi ƒe veveseseɖeamenu kple nye lɔlɔ̃ si le du dzi le wo yome, ƒoe ɖe wo nu, ɖea kuku na wo be woava gbɔnye eye woakpɔ ɖeɖe o; gake wosina le ŋkunyeme, trɔa megbe nam, eye wodoa vlom. Oo Fofo, si yɔ fũ kple nublanuikpɔkpɔ! Nyee nye Mawu abe wò ene; kpɔ alesi woƒe nuvlowɔwɔwo ɖe dzinye kpɔtɔe ɖa; kpɔ nye vevesesea ɖa! Ŋutsu menye abe woawo ene, eye mesea veve ɖe wo nu. Nyee nye ameƒomea ƒe ta, eye mesea nye hameviwo katã ƒe vevesesewo kple dzɔgbevɔ̃ewo katã le nye dzi me. »
JC ƒe vevesese ɖaɖɛwo Eƒe ʋu ƒe fifia, eƒe vevesese.
Míaƒe Aƒetɔ yi edzi ale: Esi veveseseawo nɔ tetem ɖe goawo katã me kple ŋutasẽnuwɔwɔ gã aɖe la, nye ʋu ƒe fifia gadze egɔme ake le ʋuʋudedi me ɣesiaɣi kloe. Nye amegbetɔnyenye kɔkɔe la ge ɖe gbɔdzɔgbɔdzɔwo, kpododonuwo kple kuviawɔwɔ si kuna me; nye ŋutilã katã ʋuʋu; edze nam be nye amegbetɔnyenye kɔkɔe la le kpo dom nu; eye vevesese sia gbegbe kplɔm yi ku me hafi, ne ɖe nye ɣeyiɣia de. Nye ɖeka koe lé nye aʋawɔwɔwo katã ɖe te; Mewɔ avu kple ɖokuinye, to lɔlɔ̃ si metsɔ na nuvɔ̃wɔlawo katã me, gake vevietɔ na nuvɔ̃wɔla siwo katã trɔ dzime kple nye tiatiawo katã. Emegbe mebɔbɔ, nye mo kɔkɔe ŋutɔ la ɖe anyigba, eye mele tsi le nye ʋu ƒe fifia me. Gbɔdzɔgbɔdzɔ kple gbɔdzɔgbɔdzɔ do agba na nye ŋutilã. Nye lɔlɔ̃a di be yeana mase veve sesẽ aɖe si me nyemate ŋu akɔ ɖokuinye ɖe dzi tso anyigba o, alo aʋuʋu nye abɔwo kple afɔwo, alo akɔ nye ta gɔ̃ hã ɖe dzi, si nèkpɔ be ewɔ nuku nam, abe ɖe mefɔ tso nye gbedodoɖa me teti koe nye ema ene. »
Le eƒe vevesese me la, JC trɔ ɖe Fofoa ŋu.
Emegbe Mawuɖela sia gblɔ nam be: “Esi mekpɔ ɖokuinye le nye vevesesea ƒe nuwuwu mamlɛawo, ɖa ɣi aɖe kaka ɖe nye abɔwo katã dzi, nye dzi si nɔ ƒoƒom le vevesese kple lɔlɔ̃ ta, nye gbɔgbɔtsixe tsi gbɔdzɔgbɔdzɔ le ɣeyiɣi aɖewo me la, metrɔ ɖe nye dzi.” Fofo, eye wògblɔ nɛ bena: Fofonye, kpɔ nublanui nam; kpɔe ɖa be vevesese aɖe li abe tɔnye ene hã. Fofonye, nu sia nu si nèdi la medi! gake kpɔ nye vevesesewo ƒe agbɔsɔsɔ si gbɔ eme. Menyrɔ ɖe fukpekpewo kple dzimaɖitsitsiwo ƒe atsiaƒu me. Kpɔ nye ʋu si eteƒe medidi o va le nye awuwo katã dzi kple anyigba: nye ŋusẽ gblẽm ɖi, nye ŋutilã bliboa le kpododonu ƒe nɔnɔme aɖe me si dze abe ɖe wòɖem dzi kpɔtɔ va ɖo ku me ene. »
Fofoa dɔ mawudɔlawo ɖa be woafa akɔ nɛ. Nusɔsrɔ̃ na amesiwo le fu kpem.
Míaƒe Aƒetɔ la trɔ ɖe ŋunye gblɔ nam be, “Kpɔ ɖa, mele kpɔɖeŋu gã aɖe nam le alesi wòhiã be míado go Mawu le agbe ƒe fukpekpe kple xaxa gãtɔwo me, kple ku ƒe vevesesewo gɔ̃ hã me, eye nàbia kpekpeɖeŋu tso egbɔ.” Amesiame si to gbedodoɖa dzi la, woafa akɔ nɛ, abe alesi nye ŋutɔ mefa akɔ na tso Fofonye si tso Mawu gbɔ ene. Esi medo gbe ɖa ko la, mawudɔla geɖewo ɖi tso dziƒo, le Fofonye ƒe sedede nu, siwo va fa akɔ nam le nye fukpekpe si gbɔ eme me. Mawudɔla siawo kɔm tso anyigba dzi, afisi nye ʋu si xɔ dzo la lém ɖe dzi le. Wolém ɖe woƒe akɔnu hetsɔm mlɔ woƒe akɔnu. Nye hameviwo, .
katã vuvɔ kple sesẽ, te ʋuʋu vie, eye nye ŋusẽ gatrɔ vivivi. Emegbe mekpɔ mawudɔla nyui geɖewo ƒo xlãm, amesiwo Fofonye dɔ ɖa be woafa akɔ nam le nye xaxa me, eye mawudɔla siawo gblɔ nam be:
Mawudɔlawo ƒe nuƒoƒo na JC
“Oo Aƒetɔ, dziƒo kple anyigba ƒe Fia! Fofowò dɔ mí ɖa be míafa akɔ na wò, wò, nye Mawu, amesi nènye akɔfafa na fukpelawo katã, dzidzɔ kple dzidzɔkpɔkpɔ na paradisowo katã, wò mawudɔlawo katã, kple eteƒe madidi o na wò amesiwo katã nèɖo ɖi do ŋgɔ. Kpɔ ɖa, Oo Aƒetɔ, Fofo Mavɔ la ƒe vi, ŋutikɔkɔe ka gbegbee nèle na Fofowò! eƒe dzi dze eme, eƒe dzi le dzidzɔ kpɔm. Wòe nye Mawu ƒe alẽvi fatu ma egbea, amesi ɖea xexeame ƒe nuvɔ̃wo katã ɖa.
Ẽ, èɖi kɔ na Mawu ƒe agɔdzedze; mieɖi ƒo le Mawu kple abe Mawu ene, eye mieɖi ƒo na Mawu. Ẽ, dzi dzɔ Fofowò, elabena naneke si mede Mawu aɖe ƒe ʋu nu mehiã be woatsɔ aɖi kɔ na eƒe dzɔdzɔenyenye o. Ẽ, Fofowò ƒe dzi dze eme, Mawu ƒe alẽvi si nye mawume, alẽvi si nye mawume si le dzadzɛ ale gbegbe, si le kɔkɔe ale gbegbe eye meɖi fɔ o! Fofowò ƒe dzi dze eme, gake wò lɔlɔ̃ ya meɖi ƒo o: edi, Mawu ƒe lɔlɔ̃ sia, be yeaɖu yeƒe futɔwo katã dzi. Edi, aʋadziɖula sesẽ sia kple aʋawɔnu sesẽ sia, be yeaxɔ ku le yeƒe fiaɖuƒea me, eye yeaɖu dziwò Nyemenya luʋɔ yayra miliɔn kple biliɔn nenie o, amesiwo anye dzomavɔ ƒe lãlélawo hafi, amesiwo akpɔ viɖe tso wò dzedzeme me o , eye ame si, nuteƒewɔla na wò amenuvevewo, azɔ wò afɔtoƒewo.
(ƒe 356-360)
“Oo nye fia, bu eŋu kpɔ! aʋadziɖuɖu ka gbegbee nye si wò dzodzro kɔkɔea ahe vɛ, eye ŋutikɔkɔe ka gbegbee nye si wò lɔlɔ̃ ƒe aʋadziɖuɖu dzeani sia axɔ! Atitsoga kple kplu si Fofo Mavɔ la ɖo ɖe wò lae nye esi; enye nunana si wòna wò egbea. Gake, mawume alẽvi, anye, atitsoga kɔkɔe sia, ne èku ɖe edzi vɔ la, anye Kristotɔwo katã ƒe tadedeagu ƒe nyati eye wòazu. Oo Mawu ƒe Alẽvi si tso dziƒo! Ele nam be magblɔ na mi, tso Mawu mia Fofo gbɔ, be wotso afia na mi be miaku, eye miaku ɖe atitsoga ŋu.
Menye wò futɔwoe bua fɔ wò o, ke boŋ amewo katã ƒe nuvɔ̃woe, siwo ta wò lɔlɔ̃ na wò kakaɖedzi le. Fofo Mavɔ la
drɔ̃ ʋɔnu wò eye wòbu fɔ wò ɖe ku me, eye wò lɔlɔ̃ bu fɔ wò ɖe eta: ebiae tso asiwò, Oo Mawu dziɖula kple tadedeagu, amesi nuwɔwɔwo katã nyi bubu, kafukafu, tadedeagu kple toɖoɖo ƒe fe le! Wò dzi le klalo, Oo mawume Yesu, wò dzi le klalo be yeaɖo to, menye Fofowò ƒe lɔlɔ̃nu kple wò lɔlɔ̃ ɖeɖeko o, ke boŋ dzɔdzɔenyenye yometitiwo, kple amewula siwo aƒo wò ɖe atitsoga ŋu hã. »
JC le eƒe vevesese megbe la, ŋusẽ gaɖo eŋu eye wòdze tugbe. Edze abe eƒe fifia si ʋu ɖi la ƒe dzesi aɖeke mele eŋu o ene.
Nya si Aƒetɔ la gblɔ nam enye si: "Esi nye ŋusẽ de asi tɔtrɔ me, eye ŋusẽ yeye gaɖo ŋunye la, medze klo eye meɖe asi le ɖokuinye ŋu, eye meɖo ŋu ɖe mawudɔla si kpe ɖe ŋunye la ŋu vie. , nye ʋu ƒe fifia nu tso, eye." esi wosẽ ʋukaawo me ta la, nye ʋu nɔ tsatsam le dzɔdzɔme ƒe zɔzɔme dzro ko nu. Mawudɔla nyui sia, kple avɔ ɣi, tutu nye mo kɔkɔe, nye asiwo kple nye awuwo, ale be megakpɔ nye dzɔdzɔme tugbedzedze gbãtɔ, nye ŋusẽ kple nye ŋusẽ. Le ɣeyiɣi ma ke me la, nye awuwo ƒe amadede va nɔ abe tsã ene, ale be nye ta, alo nye abɔwo, alo nye awuwo melé nye ʋu xɔasi la ƒe ɖi aɖeke ɖe te o.
JC ƒe vevesese kple ŋusẽ si wògakpɔna le ema megbe. Lɔlɔ̃ gã si wòkpɔ ɖe amegbetɔwo dzi.
Lɔlɔ̃ si le asinye be makpe fu geɖe wu ɖe amegbetɔwo ta la xɔ nye dzɔdzɔmeŋusẽ katã le asinye, eye wòɖiɖi va zu naneke to vevesese wɔnublanui aɖe si nu sẽ, si me nye amegbetɔnyenye kɔkɔe la to la me. Nuƒo si mawudɔlawo ƒo nam tso lɔlɔ̃ sia ke ŋu la mefia nu yeye aɖekem o. Menyae tso mavɔmavɔ me ke; Mekpɔ nuwo katã le Fofonye me le eƒe sedede mavɔwo me, eye menyae; gake nye dzi dze eme ŋutɔ le Mawu ƒe lɔlɔ̃ kple nye dzodzro kɔkɔe ƒe vlododowo sese me, eye wòkpɔ dzidzɔ wu Tabor gɔ̃ hã le nye nɔnɔmetɔtrɔ me. Mose kple Eliya, amesiwo va srãm kpɔ be yewoade bubu ŋunye geɖe wu la, meƒo nu tso nu bubu aɖeke ŋu nam o negbe funyafunyawɔwɔ vovovo siwo nye dzodzro la ko. Nenema ke nye mawudɔlawo, to woƒe nuƒoƒo me, tsɔ nye dzodzro ƒe nɔnɔme, kple ŋutikɔkɔe si Fofonye axɔ tso eme la tsi tre ɖi nam. Fofonye ƒe ŋutikɔkɔe ƒe dzonɔameme sia, si tso lɔlɔ̃ si le asinye nɛ tso mavɔmavɔ me la le abe dzo fiã, si le nye dzi me, si nu mayi gbeɖe o ene. Lɔlɔ̃ sia ke gatsɔ nye amegbetɔ ƒe ŋusẽ katã nam; eye esi ne míagblɔe la, exɔ nusianu le asinye vɔ la, egbugbɔ nusianu nam, eye wògatsɔ nye dziɖulanyenye ƒe ŋusẽ ɖo asinye. Nye dzi katã nɔ dzo dam le esia ta
dzo si ɖua ame eye wònye dzo kɔkɔe. Nusi va susu me nam koe nye fukpekpewo, ŋukpedodowo, vlododowo, ƒoƒoawo, ŋùwo ƒe fiakuku, ɖaƒoƒo, mlɔeba atitsoga kple ku. Gbemelã si xɔ dzo akpa eye tsikɔ wui la, meƒua du sesĩe yia tsidzɔƒewo gbɔ o, ale gbegbe be nye dzi, si tsikɔ le wuwum le didi be yeaɖi kɔ na Mawu Fofonye ƒe ŋutikɔkɔe kple luʋɔwo ƒe ɖeɖekpɔkpɔ ta la, ƒu du yi ɖe atitsoga ƒe ku me.
Ŋusẽ kae JC tsona be yeayi funyafunyawɔwɔ kple ku me. Eƒe tsikɔwuame si tso lɔlɔ̃ na luʋɔwo ƒe ɖeɖekpɔkpɔ gbɔ.
» Esi nye lɔlɔ̃ ƒe dzo yeye sia do agbe ta la, mefɔ ɖe nye gbedodoɖa teƒe, abe dzata si tsona be yeaƒu du aɖu yeƒe lã ene. Nye dzi, le nye dzodzroa me la, no tsi didi tso kplu veve sia si Fofonye tsɔ nam la me. Menoe le nye tsikɔwuame ƒe tɔtrɔ nu, si kplɔm be manoe vaseɖe ʋuʋudedi me; eye wògakpɔtɔ nɔ atitsoga la dzi la, nye lɔlɔ̃a zi dzinye be magblɔ be tsikɔ gakpɔtɔ le ewum. »
Mɔ si dzi woato atsi JC ƒe tsikɔwuame nue nye dzimetɔtrɔ kple dzimetɔtrɔ tso dzime.
Míaƒe Aƒetɔ la trɔ ɖe ŋunye gblɔ nam be: “Vinye, wòe, kple amegbetɔƒomea katã, si ate ŋu aɖi kɔ na tsikɔwuame ɖula sia: enye nyateƒe be fukpekpe geɖe siwo me nye ŋutilã kɔkɔe la do dzi to la te ŋu nam a dzɔdzɔmetsikɔwuame gã aɖe; ke didi si nɔ menye le ɖokuinye me to luʋɔwo ƒe ɖeɖekpɔkpɔ kple Mawu Fofonye ƒe ŋutikɔkɔe ƒe lɔlɔ̃ vevie me la, na tsikɔwuame gawuam eye funyafunyawɔwɔ si nu sẽ wu sã. Miae, luʋɔ lɔlɔ̃awo, mie xɔ asi nam ale gbegbe!Ah! nye nuxaxawo katã maŋlɔ wo be, ne èɖi kɔ na nye tsikɔwuame, to tsi nanam tso dzi si trɔ dzime eye wòbɔbɔ eɖokui me le Mawu ƒe lɔlɔ̃ ta le esi wòdo dziku nam ale gbegbe ta. Esia koe nye nusi mebia be matsi nye tsikɔwuame nu le dzo (1) si hea nye tsikɔwuame vɛ ɣesiaɣi la me. Nusi nye dzodzroa hiãe nye
(1) Nyagbɔgblɔ si mebɔ o, nyawo zazã ɖe mɔ gbegblẽ nu, tamebubu dzinɔameƒotɔe, si tso Ŋɔŋlɔawo ƒe atsyã me, eye ame aɖe agbɔdzɔ godoo ne edze agbagba be yeaɖee afia ne menye nenema o. Gakpe ɖe eŋu la, ele be nuxlẽla naɖo ŋku edzi (eye wòte ŋu de dzesii vaseɖe fifia) be Nɔvinyɔnu la ƒe atsyãe míenaa, ke menye mía tɔ o.
(ƒe 361-365)
be woaɖe mi tso gbɔgbɔ me tsikɔwuame ma si nye miaƒe luʋɔwo ƒe ɖeɖe mavɔ la me
: enye nyateƒe be mewɔ nusianu le nye agbe kuku me to nye fukpekpewo kple nye ku me; si na megblɔ le atitsoga la dzi be: Wowu nusianu nu. Ẽ, ɖikeke mele eme o be wowɔ nusianu le nye akpa dzi, nusianu wu enu, wowu nusianu nu hena Mawu Fofonye ƒe ŋutikɔkɔe kple miaƒe ɖeɖekpɔkpɔ; ke le wò akpa dzi la, nuwo katã mewu enu o, nuwo katã mewu enu o, eye nuwo katã mewu enu o. Ele be nàwɔ nu aduadu kple nye amenuveve; be le nye dzodzro kɔkɔe ƒe nyonyowo ƒe ɖekawɔwɔ me la, miazɔ nye afɔtoƒewo; be nàtsɔ nye atitsoga le wò agbemeŋkekewo katã me hena nye lɔlɔ̃ kple nye ŋutikɔkɔe, le dzimetɔtrɔ me ɖe wò nuvɔ̃wo kple nuvɔ̃wɔlawo tɔ ta. »
JC dzra ɖo be yeagakpe fu ake, ɖe luʋɔ ɖeka ta, eƒe dzodzro ƒe fukpekpewo katã, ne ehiã.
Mía Aƒetɔ gblɔ nam be: “Nusiwo katã le dzinye le dzime na Fofonye ƒe ŋutikɔkɔe, kple luʋɔwo ɖeɖe, be, ne ehiã kokoko be makpe fu ɖe luʋɔ ɖeka ta, nusiwo katã me meto, kple be nye.” Papa aɖe mɔ nɛ, makpe fu le dzi blibo me be mana wòayrae tegbee. »
§. II.
JC ƒe tsitretsitsi kple eƒe nɔnɔmewo. Nukunu siwo dzɔ le JC ƒe yɔdo me esime eƒe luʋɔ do go eƒe ŋutikɔkɔe ŋutilã. Manya wɔ be woaɖe Mawu ƒe lɔlɔ̃ si gbɔ eme na amewo me eye woase egɔme gɔ̃ hã o.
Mía Aƒetɔ la ɖe eɖokui fia nɔvinyɔnua eye wògblɔ ɣeyiɣi si me wofɔe ɖe tsitre la nɛ.
Megblɔ Míaƒe Aƒetɔ JC ƒe tsitretsitsi ƒe aʋadziɖuɖu ŋu nya le afisia, le nusi wòna menya nu. Le Memleɖa Kɔkɔe ƒe zã me, do ŋgɔ na Easter Kwasiɖagbe, le ga ɖeka le zãtitina megbe la, menyɔ. Esi menɔ nye aba dzi, eye menɔ ŋudzɔ ŋutɔ ta la, mese gaƒoɖokui gã la ƒe ƒoƒo ga ɖeka; le ɣeyiɣi ma me la, Míaƒe Aƒetɔ la ɖe eɖokui fiam eye wògblɔ nam be: “Vinye, gaƒoƒo siae mefɔ tso ame kukuwo dome eye medzo le yɔdo la me aʋadziɖuɖu kple ŋutikɔkɔe: va be nye.”
kpɔ gome le nye tsitretsitsi me. Meɖe fu na wò esi mena nènya nye vevesese ƒe vevesese le Amibɔa me: esia tae, vinye, medi be mado dzidzɔ na wò eye mana nànya nane tso nye tsitretsitsi aʋadziɖuɖutɔe ŋu. »
Wotsɔ Nɔvinyɔnua yi JC ƒe yɔdo me.Ekpɔ luʋɔ dzɔdzɔewo katã ƒe kpekpe le afima tso limbo me, kple mawudɔlawo ƒe aʋakɔ geɖewo.
Le ɣeyiɣi si me wotsɔm yi abɔ si me woda Míaƒe Aƒetɔ la ɖo le yɔdoa me la me. Mía Aƒetɔ gblɔ nam be: “Afi siae medo go tsoe, eye meɖu ku dzi; nye ŋutikɔkɔe luʋɔ tsɔ Nubabla Xoxoa me ame dzɔdzɔe yayratɔwo ƒe aʋakɔ tso limbo vɛ. Esi meva ɖo yɔdoa gbɔ la, meɖe nye ŋutilã kɔkɔe la katã fia wo wòku eye agbe megale eŋu o, abiwo xɔ wo dzi eye wo katã woda kpekpem le ƒoƒo siwo mexɔ la ƒe abiwo ta. Le ɣeyiɣi ma me la, yame klẽ kple eme kɔ tso mawudɔlawo ƒe aʋakɔ siwo ɖiɖi kabakaba abe dzikedzo ene, eye wova ƒu kplakplakpla le abɔa me tsɔ de bubu nye aʋadziɖuɖua ŋu la gbɔ. »
Hadziha enyiawo dometɔ ɖesiaɖe ƒe akpa aɖe nɔ mawudɔla siawo dome; woɖo wo ɖokui ɖe ɖoɖo nyui nu ƒo xlã yɔdoa, afisi wowɔ hadziha aɖe ko le, si ƒe ŋgɔnɔla Mawudɔla Gãtɔ Kɔkɔe Mixael nye. Blemafofowoe ɖo hadziha evelia. Wotsɔ nyagblɔɖilawo, xɔsetakukulawo, kple amesiwo katã kpe fu wu le JC ta la nɔ range me kple blemafofowo ƒe hadziha: ame dzɔdzɔe mamlɛawoe nye hadziha etɔ̃lia; woɖo wo ɖe ɖoɖo nyui aɖe ŋutɔ nu le abɔa me, ƒo xlã Yɔdo Kɔkɔe la.
Blemafofo kɔkɔe geɖewo ƒe tsitretsitsi.
Wofɔ blema blemafofowo ƒe ŋutilã geɖe, abe nyagblɔɖilawo kple ame bubu geɖewo tɔ ene, ɖe tsitre kple Mía Aƒetɔ, eye le ŋkuʋuʋu me la, woƒe luʋɔwo wɔ ɖeka kple woƒe ŋutikɔkɔe ŋutilãwo; eye ame gbagbe aɖeke menɔ tsitretsitsia me o negbe amesiwo wona dzidzɔ, eye le Míaƒe Aƒetɔ ƒe dzedzeme ta la, wodze eye wodze be woase vivi na eƒe aʋadziɖuɖu ŋutikɔkɔe.
Mawudɔlawo kple ame kɔkɔewo ƒe dzidzɔhawo le JC ƒe tsitretsitsiɣi
Esi aʋakɔ sia katã kpɔ eƒe ŋutilã kɔkɔe la vɔ la, le ɣeyiɣi kpui aɖe me, le mawudɔlawo kple ame kɔkɔewo ŋkume la, luʋɔ dzetugbe sia gawɔ ɖeka kple eƒe ŋutilã kɔkɔe la, eye Míaƒe Aƒetɔ la do le takpekpe dzeani sia titina, abe alesi wòle ene. le dziƒo, si yɔ fũ kple ŋutikɔkɔe kple gãnyenye kɔkɔ ale gbegbe ƒe keklẽ, be
atsyɔ̃ɖoɖo klẽ tso eme le goawo katã me. Mawudɔla kɔkɔewo ƒe ha gbãtɔ do Gloria in excelsis Deo , eye hadziha eve mamlɛawo ɖo eŋu le woƒe tɔtrɔ me, eye wo katã wowɔ ɖeka, kple haƒoƒo viviwo ƒe kɔnsɛt, si ɖi Paradiso tɔ. Mese be wole ha dzim be: Vavãe nye ŋkeke si Yehowa wɔ; mikpɔ dzidzɔ! dziƒo kple anyigba naʋuʋu le dzidzɔ kple dzidzɔ ta, elabena JC tsi tre vavã, eye be magabɔbɔ ɖe ku te o. Woatsɔ bubu, ŋutikɔkɔe, ŋusẽ, bubudedeameŋu kple tadedeagu ana Mawu ƒe Alẽvi la tegbee, amesi kpe fu le ameƒomea ƒe ɖeɖekpɔkpɔ ta!...
Ne JC gagbɔ agbe la, mawudɔlawo katã, ame kɔkɔewo katã, kple Maria, dadaa mawume la dea ta agu nɛ.
Míaƒe Aƒetɔ gblɔ nam be esi wòɖe eɖokui fia le ŋutilã kple luʋɔ me la, efɔ ɖe tsitre vavã, eye le eƒe ŋutikɔkɔe katã me la, ha blibo la, kple mawudɔla siwo tsi dziƒo la, wobɔbɔ wo ɖokui, de ta agu nɛ le gbɔgbɔ kple nyateƒe me, eye wokpɔe dze sii be enye
(ƒe 366-370)
Mawu vavã kple ame vavã, abe dziƒo kple anyigba ƒe fia ene, abe ameƒomea ƒe xɔnametɔ ene, kple agbagbeawo kple ame kukuwo ƒe ʋɔnudrɔ̃la dziɖula. Emegbe egblɔ kpee be: “Danye mawume, amesi tso cenacle, to nye eme kɔ nyuie me, kpɔ nusiwo katã nɔ dzɔdzɔm la, bɔbɔ eɖokui gbã kple mawudɔlawo kple ame kɔkɔewo ƒe gbɔgbɔwo katã, be yeade ta agu nam eye yeaɖe kpɔɖeŋu afia gbɔgbɔ yayrawo katã.” kple ameƒomea katã. »
Le dzidzɔha siawo kple aʋadziɖuɖu wɔnuku sia me la, Mawuɖekaetɔ̃ kɔkɔetɔ kekeake si wolɔ̃na wu, ɖekawɔwɔ si womate ŋu ama ɣesiaɣi o, do le aʋadziɖuɖua titina, kple ŋutikɔkɔe ma ke kple gãnyenye ma ke si ɖea eɖokui fiana le dziƒo, eye wòna wokpɔ eɖokui mawudɔlawo katã kple ame kɔkɔewo katã. Le afisia, le nusi menya le Mawu ƒe kekeli me nu la, nye nya si Fofo Mavɔ la gblɔ na Via lɔlɔ̃a be: “Wòe nye Vinye; Medzi wò tso mavɔmavɔ me le nye ŋutikɔkɔe ƒe atsyɔ̃ me. Medzi wò egbea Mawu vavã kple ame vavã, fia makumaku kple matrɔmatrɔ, kple Mawu abe nye ene: Medzi wò Mawu kple amegbetɔ, amesi kpe fu le wò amegbetɔnyenye kɔkɔe me. Wòe nye esi
ɖu ku kple wò futɔwo katã dzi, eye nèfɔ ɖe tsitre le wò ŋutikɔkɔe me vavã. Wòe nye Vinye, nye Nya, kple Vinye lɔlɔ̃a si me metsɔ nye dziɖeleameƒo kple nye dzidzɔkpɔkpɔ mavɔwo katã da ɖo. Wotsɔ ŋusẽ katã, ŋusẽwo katã na wò, le dziƒo kple anyigba dzi, kple aʋli la ƒe gogloƒewo siaa. »
Sɔlemeha si ɖu dzi la ƒe gɔmedzedze, kple amenuveve yeyewo ƒe blibonyenye kɔ ɖe Sɔlemeha la ƒe aʋawɔla la dzi.
Emegbe Míaƒe Aƒetɔ la na menya be Hame si ɖu dzi la dze egɔme le eƒe tsitretsitsi me, elabena esi wòfɔ ɖe tsitre la, ewɔ ŋutikɔkɔe ƒe dzidzɔkpɔkpɔ na yayratɔ siwo katã nɔ afima. Nukunu bubu aɖee nye esi, enye Sɔlemeha ƒe aʋawɔla yeyea kpɔkpɔ, si yɔ fũ kple amenuveve, sakramento kple dzedze si seɖoƒe meli na o, siwo nye dzodzro kple...
mía Aƒetɔ ƒe ku kple eƒe tsitretsitsi kɔkɔe la ŋuti. Woɖe nya ɣaɣla dzeani siawo katã fiam le Mawu me to nukpɔkpɔ si me dzidzɔ le, si Sɔlemeha yeye si ɖu dzi la ƒe takpekpe bliboa kpɔ to Mawuɖekaetɔ̃ kɔkɔetɔ kekeake si wolɔ̃na wu le eƒe ŋutikɔkɔe me ƒe ŋutega me.
Sɔlemeha bliboa ƒe aʋawɔla ƒe ŋutega le bliboe, eye emegbe vevietɔ, ame tiatiawo ƒe aʋakɔ bliboa vaseɖe xexeame ƒe nuwuwu.
Luʋɔ yayra siawo gakpɔ le Mawu me be Sɔlemeha la ƒe aʋawɔla bliboa ƒo ƒu ɖe wo ŋkume, eye wonya amesiwo woɖo ɖi do ŋgɔ kple amesiwo wogbe, amesiwo katã wɔ Míaƒe Aƒetɔ ƒe amenuveve kple dzedzeme ŋudɔ nyuie, kple amesiwo katã wɔ ŋlɔmi le wo ŋu. Gake ƒo wo katã ta la, dzidzɔ kple dzidzɔ ka gbegbee meyɔ ŋutikɔkɔe luʋɔ siawo me fũ o, esime wotsɔe tsi tre ɖi na wo be ame siwo woɖo ɖi do ŋgɔ ƒe aʋakɔ, si me papa gbogbo aɖewo, apostolowo, xɔsetakukula dɔmenyotɔwo, nuvɔ̃meʋuʋulawo, sekewɔlawo kple ɖetugbui leaƒe geɖe le, eye míagagblɔ Kristotɔ wɔnuteƒe siwo tso dukɔ ɖesiaɖe me kple ƒe ɖesiaɖe me ƒe xexlẽme si seɖoƒe meli na o, kple ame kɔkɔe dzimetɔtrɔ geɖe siwo va ɣie le kɔkuti te ƒe dzimetɔtrɔ, si srɔ̃a woƒe Ðela lɔlɔ̃tɔ la ƒe kpɔɖeŋu! Edze abe wokpɔ aʋawɔla dɔmenyotɔ siawo wonɔ ŋgɔ yim le asrafohawo me be yewoawɔ ɖeka kpli yewo, eye yewoato Sɔlemeha la ƒe aʋawɔla me ayi Sɔlemeha la me aʋadziɖuɖutɔe ene; si na be Sɔlemeha ɖeka kple vavãtɔ koe le Mawu me. Emegbe esi dzidzɔ ƒe ʋu yɔ fũ le Míaƒe Aƒetɔ ƒe dzedzeme kpɔkpɔ ta la, wo katã wodze hadzidzi sia dzidzi gɔme: Oo dzidzɔ ƒe vodada si dze na Ðela ma tɔgbe na mí!
Fofo Mavɔ la naa eƒe yayra ame tiatiawo katã.
Le ɣeyiɣi sia me la, takpekpe bliboa se Fofo Mavɔ la ƒe gbe, Etsɔ yayra la na amesiwo katã kpa Hame si ɖu dzi la, eye le ɣeyiɣi ma ke me la, eyra yayratɔ siwo katã wòkpɔ, le eƒe sedede mavɔwo me, be woawɔ dzimetɔtrɔ, be wòasɔ kple Via ƒe ɖeɖekpɔkpɔ ƒe amenuvevewo, eye wòasrɔ̃ eƒe kpɔɖeŋu. Egblɔ be: “Ẽ, meyra wo le ɣeyiɣi kple mavɔ me. Matsɔ wo ava nye fiaɖuƒe me to Vinye ƒe fukpekpe kple ku ƒe nyonyo me: maxɔ wo ɖe nye fiaɖuƒe me le Vinye ƒe ŋkɔ me kple to Vinye dzi. »
Nɔvinyɔnu ƒe ŋugbledede le JC ƒe lɔlɔ̃ ŋu si wòle be míaɖo eŋu kple lɔlɔ̃.
Wòe, Oo Nya si trɔ zu ŋutilã, Mawu vavã kple ame vavã, amesi to wò ku kple dzodzro me ʋu dziƒoʋɔtru si wotu ƒe akpe ene sɔŋ la na wo. Wòe nye woƒe mɔ kple woƒe agbe, eye nèkplɔa wo yia nyateƒe la gbɔ; mlɔeba wòe nye woƒe ɖeɖekpɔkpɔ. Wò lɔlɔ̃ na wò dukɔ ɖu dzi eye nèɖu dzi le ŋutikɔkɔe me; gake Mawu ƒe lɔlɔ̃ sia (1) di abe lɔlɔ̃ ƒe fetu ene, edi be woalɔ̃ ye; ame siwo lɔ̃nɛ la ƒe ɖeɖeko koe wòanye. Woawo tae Mawu ƒe lɔlɔ̃ sia ɖu dzi le ale gbegbe; be etsɔ eƒe dɔwɔwɔwo kple eƒe aʋadziɖuɖu ƒo ku ɖe amewo katã ta. Megblɔ na amesiame, elabena Mawu ƒe lɔlɔ̃ sia di be woaɖe ame sia ame, eye ame sia ame nalɔ̃e. Afi siae woanɔ tegbee. Nusi woyɔna be ku enye ku mavɔ: ŋutilã ƒe ku wobua eŋu dzodzro; ke sue aɖe koe agafɔ le ŋkeke mamlɛa dzi; ke nusi woyɔna be ku vavãtɔ la nye ku mavɔ. Enye
(1) Míede dzesii zi geɖe xoxo, eye míagade dzesii ake, vevietɔ le Dzidzime Nɔvinyɔnu ƒe ŋugbledede siawo me, be ewɔa JC ƒe lɔlɔ̃ na ŋutsuwo ƒe amenyenye, le nusi Yohanes Kɔkɔe gblɔ nu, ep. 1, c. 4, c. 8: Quoniam Deus ƒe lɔlɔ̃nu faa; elabena Mawu nye lɔlɔ̃. Eyatae Nɔvinyɔnua ƒe nyagbɔgblɔ siawo: Lɔlɔ̃ dina be woalɔ̃ ye; lɔlɔ̃ lɔlɔ̃ , kple bubuawo, kple bubuawo.
(ƒe 371-375)
amesi lɔlɔ̃ ƒo ɖe luʋɔ siwo katã adi be yewoawɔ ɖeka kplii eye yewoalɔ̃e kple woƒe dzi blibo, kple woƒe luʋɔ blibo, kple woƒe susu blibo kple woƒe ŋusẽ katã.
Ele be míaƒe lɔlɔ̃ na JC nanɔ anyi ɖaa eye seɖoƒe meli na o. Ele be wòanye femaxee eye mía ŋutɔwo míatiae.
Medi be seɖoƒe nanɔ míaƒe lɔlɔ̃ na ye ŋu o. Mawu ƒe lɔlɔ̃ seɖoƒe meli na o, eye wòafiã tegbee ɣesiaɣi, maɖui gbeɖe o. Azɔ hã Mawu ƒe lɔlɔ̃ sia di be amesiwo katã di be yewoalɔ̃ ye eye yewoawɔ nyui na yeƒe lɔlɔ̃ la, nado dzi vaseɖe ku me. Ame sia ame si ku le lɔlɔ̃ ta la, aku le ku me. Mawu ƒe lɔlɔ̃, to eƒe aʋadziɖuɖu me, menye ɖeko wòmu ku o, ke edo dzomavɔ ƒe agbowo hã na mí, eye
ʋu eƒe fiaɖuƒea me tɔwo. Lɔlɔ̃e nye dziƒofiaɖuƒe la ƒe safui; ame si lɔ̃a ame eye wòwɔ dɔ nyuiwo ɖe eƒe lɔlɔ̃ ta la koe míaʋu.
Mawu ƒe lɔlɔ̃ sia si lɔ̃ mí ale gbegbe, eye wògalɔ̃ mí kple lɔlɔ̃ si seɖoƒe meli na o, si di be, to eƒe tiatiawɔblɔɖe kple ye ŋutɔ ƒe lɔlɔ̃nu me, yeaɖiɖi tso dziƒo ƒe kɔkɔƒewo axɔ atitsoga, fukpekpe kple ŋukpe ƒomevi ɖesiaɖe , eye mlɔeba ku, evɔ womezi edzi o negbe le eƒe nyuiwɔwɔ si lolo akpa kple eƒe lɔlɔ̃ si lolo akpa ta ko la, di be amesiwo lɔ̃e, nalɔ̃ ye to woƒe tiatiawɔblɔɖe kple woƒe lɔlɔ̃nu nyui me. Ede se aɖe be míalɔ̃e: efia dziƒomɔ mí, si nye eƒe kpɔɖeŋu yome dzedze kple eƒe Mawu ƒe sededewo dzi wɔwɔ. Ezia eɖokui dzi gɔ̃ hã, si nye Mawu ƒe lɔlɔ̃ sia, be wòana amenuveve siwo sɔ gbɔ wu be wòana míaƒe ɖeɖekpɔkpɔ nava eme; gake ame siwo di be yewoaɖe yewo ɖokui la koe wòaɖe, mazi tiatiawɔblɔɖe dzi o .
Ne míefia mɔ mí vɔ la, mía ŋutɔwo gbɔe wòtso be míadze eyome alo míadze eyome o: míaƒe dzɔgbese le mía si me. Ne míedi be míagatsɔ mía ɖokui ana ku mavɔ, be míagaʋu dzomavɔ si wòtu na mí la ake, eye míagbe nu le fiaɖuƒe si Mawu ƒe lɔlɔ̃ sia dzra ɖo na mí la gbɔ la, ke míevo. Ne woƒo fi de wò la, wòe di be yeaƒo fi de ye ɖokui le esi mèdi be yeawɔ tiatia nyui aɖeke o ta. Èlɔ̃ be yeadze wò dzodzrowo kple wò didi siwo mesɔ o yome, eye nèlɔ̃a ɖokuiwò le wò ŋutɔ wò nɔnɔme si wò dzodzrowo gblẽ la me; esia tae Mawu ƒe lɔlɔ̃ sia agblɔ na wò be:
“Nyemenya wò o; mèle ame siwo lɔ̃m la ƒe xexlẽme me o; èbu, eye nèdi be yeawɔe. »
Amesiwo Wogblẽ ɖi ƒe xexlẽme manyaxlẽwo ƒe ŋutega. Fofo Mavɔ la ƒoa fi dea wo.
Fofo Mavɔ la, to kekeli yeye aɖe dzi, ɖe Sɔlemeha yeye si ɖu dzi si me ame tiatiawo le, kple yayratɔwo ƒe dzidzɔkpɔkpɔ le mavɔmavɔ me fia. Eɖe nugbegblẽ le ame dzɔgbevɔ̃etɔ siwo le dzomavɔ me, siwo ƒe xexlẽme dzi ŋɔ ale gbegbe la fia le ɣeyiɣi ma ke me, be ne ɖe luʋɔ yayra siawo te ŋu le xaxa kple fukpekpe me la, anye ne woƒe dzidzɔkpɔkpɔ kple woƒe aʋadziɖuɖu me gblẽ. Gake ao: nusianu kpena ɖe Aƒetɔ la ƒe ŋutikɔkɔe ŋu. Ne menye eƒe lɔlɔ̃ mee o la, ke eƒe dzɔdzɔenyenye mavɔ mee míado ŋutikɔkɔe nɛ togbɔ be mawumavɔ̃la siwo dzea aglã ɖe Mawu ŋu ɣesiaɣi ƒe lɔlɔ̃nu dzi sẽ hã.
Fofo Mavɔ la, esi wòɖe amesiwo wogbe ƒe xexlẽme dziŋɔ la ɖe go le yayratɔwo ƒe sidzedze kple nukpɔkpɔ me vɔ la, egblɔ le wo ŋkume be: “Elabena wò, mawumavɔ̃la, meƒo fi de wò, meƒo fi de wò le nye sedede mavɔ, siwo menya la me.” tso mavɔmavɔ me ke la, wò vɔ̃ɖinyenye kple wò vivime alakpanuwɔwɔwo, kple alesi nàwɔ fefem; ke nye ŋusẽ kple nye dzɔdzɔenyenye aɖu fewu le ŋuwò tegbee. »
Fofo Mavɔ lae nye viaŋutsu si nye xexeame katã ƒe fia kple agbagbeawo kple ame kukuwo ƒe ʋɔnudrɔ̃la dziɖula.
Emegbe Fofo Mavɔ la nɔ nu ƒom na via gblɔ nɛ be: “Wòe nye Fia, kple ŋutikɔkɔe Fia; Metsɔ wò ɖo agbagbeawo kple ame kukuwo ƒe ʋɔnudrɔ̃lagã.
Ànye ŋutikɔkɔe kple dzidzɔ na amesiwo lɔ̃ wò; ke le wò futɔwo gome la, àtsɔ gayibɔ aɖu wo dzi, eye àgbã wo ɖe wò afɔ te. Wò ŋusẽ aɖu wo dzi, eye wòatɔtɔ wo le aʋli me. »
Mawu kpɔa nusianu be enye nya aɖe tso mavɔmavɔ katã me kple mavɔmavɔ me.
Meɖea nusi menɔa agbe le Mawu me fiana le afisia. Le ʋɔnudrɔ̃gbe bliboa dzi, esime Míaƒe Aƒetɔ agblɔ na eƒe ame tiatiawo bena: Miva, Fofonye ƒe yayratɔwo, miaxɔ fiaɖuƒe si wodzra ɖo ɖi na mi tso xexeame ƒe gɔmedzedze; eye be agblɔ na ame vɔ̃ɖiwo nenema ke be: “Mi fiƒodelawo, midzo le gbɔnye, miyi dzo mavɔ si wodzra ɖo na abosam kple eƒe ha me tɔwo la gbɔ; » Menya le Mawu me be Mía Aƒetɔ la aƒo nu alea, elabena tso mavɔmavɔ kple mavɔmavɔ me la, nusiwo katã Mawu wɔ, abe nusiwo katã wòawɔ ene, ɣeyiɣi siwo va yi, fifia kple etsɔme nɔa egbɔ ɣesiaɣi abe dometsotso ene.
Alesi Nɔvinyɔnua nɔa agbe ɖe nya ɣaɣla siwo katã ŋu wòka nya ta le fifia la nu.
Ne megblɔ nusiwo katã mekpɔ le Mawu me le tsitretsitsi ƒe nya ɣaɣla dzeani la me le afisia la, mègaxɔe se be mekpɔe le nya ɣaɣla sia me o, abe alesi wònɔ le nya ɣaɣla bubuawo katã me ene, wòdze ƒã eye le yayratɔwo ƒe nɔnɔme nu o. Nyateƒee! Mele vɔvɔ̃m ŋutɔ eye mele vɔvɔ̃m ŋutɔ be nyemadze nɛ gbeɖe o. Le kpɔɖeŋu me, esi megblɔ be Mawuɖekaetɔ̃ Kɔkɔetɔ kekeake la kpɔ eɖokui le Yɔdo Kɔkɔe la me, le yayratɔwo dome, eye wòɖe eɖokui fia le eƒe ŋutikɔkɔe kple abe alesi wònɔ le dziƒo ene me la, enyo! Kekeli ƒe gogloƒe aɖe si ƒo xlã mawume ame etɔ̃awo koe mekpɔ, eye nyemekpɔ ame etɔ̃ siwo wolɔ̃na la dometɔ aɖeke o. Meʋua eme be ame gbagbe aɖeke mate ŋui o eye mesɔ gbɔ o
(ƒe 376-380)
dzadzɛ be wòakpɔ Mawu ɖaa abe alesi wòle le eƒe ŋutikɔkɔe me ene; mete ŋu kpɔa ame ɖeka pɛ hã si woyra le Aƒetɔ la ƒe ŋutikɔkɔe me o. Meʋua eme be ne edzɔ nenema la, anye nukunu gã aɖee. Mexɔe se be Mawu wɔa nukunuwo ne elɔ̃; gake le gonyeme la, nya si mate ŋu agblɔ tso eŋu koe nye be amegbetɔ mate ŋu akpɔ nu kɔkɔe kple mawume mawo tɔgbe gbeɖe ne mebu eƒe agbe o. Megaɖe gbeƒãe be esi edzɔ dzi na míaƒe Ðela lɔlɔ̃tɔ la be wòaɖe eƒe mawume nya ɣaɣlawo dometɔ aɖe fiam, le kpɔɖeŋu me, eƒe tsitretsitsi kɔkɔea tɔ la, eƒo nu nam, eye be esi wòƒo nu nam la, eƒe gbe klẽ ɖe nye ememe katã, eye wòwɔ nu ɖe eme nye gɔmesese nye nɔnɔmetata si woɖe kpuie ƒomevi aɖe, si me mekpɔ nusiwo katã nyuiwɔwɔ ƒe Mawu sia di be yeana manya, eye eya hã wozi ame dzi be wòaŋlɔ nane ɖe agbalẽ me; nusi mewɔ le toɖoɖo ta.
Nusi wòŋlɔ la bɔbɔ kura wu nusi wòkpɔ le Mawu me. Manya wɔ be woaɖe eme o.
Nu si meŋlɔ la le anyigba ʋĩi eye megogo nusi mekpɔ kple nusi menya le Mawu me o. Mebia tsɔtsɔke tso Míaƒe Aƒetɔ gbɔ le esi meɖe ɖokuinye me vɔ̃ɖi alea ta, eye be nyemete ŋu gblɔ alo tu nusi mekpɔ alo nusi mekpɔ ɖo o. Míaƒe Aƒetɔ la na menya be menye nye ŋusẽ mee wòle o, eye be mele be madze agbagba gɔ̃ hã be maɖe nusi wòna mekpɔ le eƒe mawunyenye me la me eme nakɔ o; ema anye be woate Mawu kpɔ.
Mawu ƒe lɔlɔ̃ ƒo nusianu ta nye nusi womate ŋu aɖe o. Yayratɔ siwo le dziƒo mase nya sia gɔme bliboe gbeɖe o.
Le kpɔɖeŋu me, Míaƒe Aƒetɔ na mekpɔ eƒe lɔlɔ̃ ƒe aʋadziɖuɖu ƒe kpɔɖeŋu sue aɖe le eƒe ku kple eƒe dzodzro ƒe nya ɣaɣla la me. Nyemenya nenye be Aƒetɔ la azi dzinye be maŋlɔ eƒe nane ɖe agbalẽ me o, eye menya le eƒe kekeli me be mebiae tso asinye o. “Aleke, vinye, .
egblɔ bena, ɖe nàte ŋu ana woaŋlɔ nu kɔkɔe mawo tɔgbe, eye nàɖe nu sue si meɖe fia wò la mea? ènya be Mawu ŋutɔ ƒe dɔwɔwɔe nye Mawu ƒe lɔlɔ̃ ƒe aʋadziɖuɖua? Yayratɔ siwo le dziƒo la anɔ anyi tegbee le ŋugbledede, ekpɔkpɔ, ŋudzedzekpɔkpɔ kple lɔlɔ̃ me le nye lɔlɔ̃ ƒe aʋadziɖuɖu dzeani sia, nye lɔlɔ̃ ƒe aʋadziɖuɖu dzeani sia le nye agbe ƒe nya ɣaɣlawo katã me, ku kple dzodzro, kple le nusiwo katã me mewɔ le me nye Hamea to nye amenuveve kple sakramentowo me; gake vevietɔ nye lɔlɔ̃ ƒe aʋadziɖuɖu dzeani sia si to nye amenuveve me gena ɖe dziwo me kple ŋutasẽnuwɔwɔ fafɛ, eye wòhea wo va gbɔnye evɔ mexea mɔ na woawo ŋutɔ ƒe ablɔɖe o.
Aleke nàte ŋu aɖe nusiawo katã siwo nye lɔlɔ̃ gã aɖe si nɔa agbe ɖe aʋadziɖuɖu kple aʋadziɖuɖuwo ko dzi, eye ku gɔ̃ hã mete ŋu tsi tre ɖe eŋu o la ƒe ŋusẽkpɔɖeamedzi me? Woakpɔ dzidzɔ ɖe yayratɔ siwo katã le dziƒo ŋu le lɔlɔ̃ me tegbee, evɔ womate ŋu ase egɔme bliboe o. » Afisiae Míaƒe Aƒetɔ gblɔ kpee be : « Dzi si lɔ̃a ame eye wòsubɔa Mawu ƒe lɔlɔ̃ sia ƒe ɖoɖoezizi, dea bubu eƒe gãnyenye ŋu wu nyagbɔgblɔ, sidzedze kple numeɖeɖe. »
Míaƒe Aƒetɔ si tsi tsitre la do go tso abɔa me kple ame dzɔdzɔewo kple mawudɔlawo ƒe ha la, eye wòyi ɖasrã Dadaa kɔkɔe la kpɔ.
Hafi Míaƒe Aƒetɔ la nadzo le abɔa me kple asrafoha yayra siawo katã la, takpekpe bliboa dzi akpedada ƒe hadzidzi aɖe na Aƒetɔ la. Aʋadziɖuɖu sia xɔ abe gaƒoƒo ɖeka ene; ale be menya be ga eve kloe nye ema esime takpekpe nyui sia bu le abɔa me. Le Míaƒe Aƒetɔ ƒe tsitretsitsi ƒe ɣeyiɣia me la, ŋdi kanya do, eye esi Míaƒe Aƒetɔ dzo le abɔa me la, ɣea do aɖabaƒoƒo ʋee aɖewo. Ede ŋgɔ le eƒe duɖimekekea me be yeakpɔ nusi dzɔ le Ðela la ƒe tsitretsitsi me teƒe.
Sasrãkpɔ gbãtɔ si míaƒe ŋutikɔkɔe Aƒetɔ la wɔ esi wòdzo le abɔa me enye cenacle, afisi wòyi kabakaba wu alesi wòsusui, be yeayi aɖasrã Maria, Ðetugbi Nɔaƒe Kɔkɔetɔ, dadaa, si nye bubume kple mawume, kpɔ. Eyi ɖasrãe kpɔ abe Mawu vavã kple ame vavã kple ame makumaku ene. Dzidzɔ si Míaƒe Aƒetɔ nae le eƒe aʋadziɖuɖu me
tsitretsitsi, sɔ kple vevesese gã siwo me wòto le atitsoga la ƒe afɔ nu. Le ŋkeke blaene siwo Míaƒe Aƒetɔ nɔ anyigba dzi me la, ɣeyiɣi akpa gãtɔ la, enɔa egbɔ le ŋutilã kple luʋɔ me. Mehiã na esia be Ðetugbi Nɔaƒe Kɔkɔe la nanɔ ɖeka ɣesiaɣi eye hadede aɖeke mele eŋu o, elabena Míaƒe Aƒetɔ la wɔ eɖokui ame si womate ŋu akpɔ o, eye wòna mawudɔlawo kple yayratɔwo ƒe ha bliboa hã, siwo kplɔnɛ ɖo le afisiafi la, womekpɔnɛ na Ðetugbi Nɔaƒe Kɔkɔe la o.
JC ƒe dzedzeme na eƒe apostolowo.
Mena apostoloawo megakpɔa eɖokui o. Ewɔ ɖeɖefia geɖe na wo, abe alesi Nyanyuigbalẽa gblɔe ene, si me wòɖe eɖokui fia wo le amegbetɔ ƒe mɔ nu, tsɔ eƒe gãnyenye ƒe keklẽ tsi tre ɖe wo ŋu, na wonya eƒe amegbetɔnyenye kɔkɔe la na wo, ɖo dze kpli wo nyuie, ka ɖe edzi na wo , nyateƒee, be efɔ ɖe tsitre vavã, hele gbɔgblɔm na wo be mele be vɔvɔ̃ nanɔ yewo si o, be yedo yeƒe ŋutilã kɔkɔe, ŋutilã kple ƒuwo, eye wòto esia me ɖo kpe edzi na wo be wofɔ ye ɖe tsitre vavã. Mía Aƒetɔ la na wo sasrãkpɔ siawo katã be yeado xɔse, si le ame aɖewo me la, egakpɔtɔ gbɔdzɔ ŋutɔ la, eye wòaƒo ke ɖe to ɖe wo me.
Nyɔnu kɔkɔeawo yia yɔdo la gbɔ. Mawudɔlawo ɖe kpea ɖa. Vɔvɔ̃ na dzɔlawo. Mawudɔlawo ɖe gbeƒã na nyɔnu kɔkɔeawo be JC tsi tre.
Esi takpekpe xɔŋkɔ sia dzo le abɔa me la, eteƒe madidi o nyɔnu siwo nɔ yɔdoa gbɔ yim, eye wodo susua ɖa be woatsɔ atike na míaƒe Mawu Ðela ƒe ŋutilã kɔkɔe la, ava ɖo. Mawu dɔ mawudɔlawo ɖa ɖe woƒe
(ƒe 381-385)
ɖe gbeƒã míaƒe Ðela lɔlɔ̃tɔ la ƒe tsitretsitsi ŋuti nya gã dzeani sia. Eɖe mɔ eƒe mawudɔlawo dometɔ ɖeka ɖe eɖokui fia dzɔlawo le dzedzeme be yeado vɔvɔ̃ na wo ahado vɔvɔ̃ na wo. Le ɣeyiɣi ma ke me la, dzɔla siawo se toɣliɖeɖe gã aɖe si tso kpe, si mawudɔlawo ƒo tso yɔdo la ƒe mɔnu. Wotsɔ anyigbaʋuʋu aɖe kpe ɖe toɣliɖeɖe sia ŋu, si lolo ale gbegbe, .
vevietɔ le abɔ me kple Yerusalem, be ame aɖeke mate ŋu anɔ te o. Womu dzɔlaawo ɖe anyi be woku afã kple afã. Esi wohaya tso vɔvɔ̃ me ko la, wosi le abɔa me, eye nyɔnu kɔkɔeawo va ɖo afima. Afimae mawudɔlawo gblɔ na wo le bena: Miawo la, migavɔ̃ naneke o, eye migavɔ̃ o, elabena míenya bena, Yesu Nazarettɔ la dim miele; gake megale afisia o, efɔ abe alesi wògblɔe ene; yi ɖagblɔe na Petro kple apostolo bubuawo, eye nàka ɖe edzi na wo be woakpɔe le Galilea, abe alesi wòdo ŋugbe na wo ene.
§. III.
Nuwɔna si Míaƒe Aƒetɔ fia Dzidzi Nɔvinyɔnu, eye woɖee tso eƒe Fukpekpe me, be wòakpe asi ɖe luʋɔ siwo le ŋutiklɔdzo me ƒe gbɔdzɔe ŋu ŋutɔ.
Míaƒe Aƒetɔ na menya alesi wòhiã be woaɖe gbɔdzɔe na luʋɔ siwo le Ŋutiklɔdzo me” Enye to gbedodoɖa kpuiwo kple didi siwo wòtsɔ ɖo eƒe dzi me gɔ̃ hã me, le tameɖoɖo kple bubudede eƒe ku kɔkɔe ƒe dzedzeme ta.eye seselelãme sesẽ. Mawu na menya didi ɖeka si wowɔ kple lɔlɔ̃ kple beléle tsɔ de bubu nya ɣaɣla atɔ̃ siwo me nuxaxa le ŋu, eye wòxɔa nya ɣaɣla aɖe tso ɣeyiɣi yi ɣeyiɣi kple didi ɖesiaɖe, eye wòtsɔa nusiwo katã Míaƒe Aƒetɔ la kpe fu hedo dzi to kpakple eƒe dzedzewo katã naa, hena gbɔdzɔe luʋɔ siwo le Ŋutiklɔdzo me, alo ɖeka koŋ, ƒe viɖe seɖoƒe meli na o le woƒe ɖeɖekpɔkpɔ kaba ta.
Ɣeyiɣi ka mee Míaƒe Aƒetɔ fia nuwɔna sia Nɔvinyɔnua.
Esiae nye wɔna si me Mawu na ɖokuitsɔtsɔna sia ŋuti sidzedzem le.
Saɖagaxɔmenɔla aɖe si nye nyɔnu saɖagaxɔmenɔla tsã la ku. Ame si ava nɔ eƒe gaxɔ me le eƒe megbe la vɔ̃ na ame kukua, eye wòɖe kuku nam be mayi aɖamlɔ afima ɣleti ɖeka. Gbeɖeka zã me la, mefɔ le zãtitina, le nye nuvɔ̃meʋuʋula kple nye Tatɔ ƒe mɔɖeɖe nu, eye medze gbedodoɖa gɔme, dze ŋgɔ Sakramento Yayra la, eye mewɔ ɖeka le dzi kple susu me kple nyɔnu saɖagaxɔmenɔla siwo nɔ matins gblɔm ɣemaɣi. Zi geɖe la, zã siwo Míaƒe Aƒetɔ de dzesii nam be mado gbe ɖa, vevietɔ zã siwo tso Yawoɖa vaseɖe Dzoɖa la, exlɔ̃a num tsã be mafɔ; eye menɔ gbedodoɖa me vaseɖe ɣeyiɣi si me
Mía Aƒetɔ la na menya be ele be magatrɔ ayi aba dzi. Zã siawo dometɔ ɖeka mee Míaƒe Aƒetɔ la fiam ɖokuitsɔtsɔna sia, si woɖe tso eƒe dzodzro kɔkɔea me, tsɔ do alɔ luʋɔ siwo le Kɔkɔeƒe, eye aleae wòdzɔe nye esi:
Saɖagaxɔmenɔla aɖe si ku la ɖe eɖokui fiae hebia tso esi be wòado gbe ɖa ɖe ye ta.
Esi mexɔ Mía Aƒetɔ ƒe mɔɖeɖe be mayi aɖadze nye ɖiɖiɖeme gɔme ake vɔ la, mefɔ tso nye gbedodoɖa me, eye metrɔ ɖe aba la ƒe axadzi be mamlɔ anyi. Metsɔ ŋutilã kple luʋɔ ƒe ŋkuwo kpɔ ame kukua kple eƒe mo, abe alesi wònɔ le eƒe agbenɔɣi ene, kple eƒe zãwuwo me, amesi tsɔa eɖokui ɖoa ŋkunye ɣesiaɣi be yeaxe mɔ nam be nyemage ɖe aba dzi o, henɔa vlo domm be tso esime mefɔ la, nyee medo gbe ɖa ɖe eta o. Metrɔ ƒo xlã aba la be mamlɔ anyi; enɔa ŋkunyeme ɣesiaɣi be wòaxe mɔ nam be nyemagaɖoe o.
Esi mekpɔ esia la, meƒo nu na mía Aƒetɔ, eye megblɔ nɛ bena: Aƒetɔ, ɖe mɔ nam manɔ gbedodoɖa me vie ɖe ame kuku sia ta, hafi amlɔ anyi. Ao, Míaƒe Aƒetɔ ɖo eŋu be, medi be nàmlɔ anyi. Esi wògakpɔtɔ nɔ ŋkunyeme la, Míaƒe Aƒetɔ la gblɔ nam be: “Ka asi eŋu kple wò asi. Egatsɔ eƒe megbe trɔ ɖe ŋunye kokoko. Medo nye asi ɖa kple vɔvɔ̃ gã, gake kple xɔse, eye metsɔ nye ŋuɖoɖo katã ɖo Mawu, amesi ƒe anyinɔnɔ dze nam abe ɖe wose le ɖokuinye me ene la ŋu, nyemekpɔe le mɔ aɖeke nu o. Ame kukua koe mekpɔ. Esi mesusu be mele nye asi dam ɖe eƒe akɔta hele asi kam eŋu la, nyemeka asi naneke ŋu kura o, eye kaba abe alesi mesusui ene la, enɔ afima le axanye, eye wòɖe mɔ nam. Memlɔ anyi kaba, eye esi menɔ aba dzi la, le dzinu ƒe keklẽ dzeani aɖe ƒe amenuveve te, . si na ɖe gaxɔa me, eye eƒe keklẽ sɔ kple ŋkekea tɔ kloe la, mekpɔe wònɔ tsatsam le míaƒe aba ŋu, eye wònɔ agbagba dzem be yealie ɖe eme. Ɣeyiɣi sia mee Míaƒe Aƒetɔ la fiam gbedodoɖa kpui sia ɖe luʋɔ siwo le Ŋutiklɔdzo me si ŋu meƒo nu tsoe teti koe nye ema la lam. Mawu nyui sia gblɔ nam be: “Tsɔ nu siwo katã mekpe fu hedo dzi le nye gbedodoɖa ƒe nya ɣaɣla vevesesetɔe me le Amibɔa me la na Fofonye Mavɔ la, ɖe luʋɔ sia ta, eye nàtsɔ wo ana to lɔlɔ̃ kple ɖekawɔwɔ me kple lɔlɔ̃ si kplii.” Mekpe fu le eŋu. Medɔ alɔ̃ nɔ gbedodoɖa sia gblɔm, eye esi menyɔ la, enɔ nenema fia gbedodoɖa kpui sia ɖe luʋɔ siwo le Kɔkɔeƒe si ŋu meƒo nu tsoe fifia la ta. Mawu nyui sia gblɔ nam be: “Tsɔ nu siwo katã mekpe fu hedo dzi le nye gbedodoɖa ƒe nya ɣaɣla vevesesetɔe me le Amibɔa me la na Fofonye Mavɔ la, ɖe luʋɔ sia ta, eye nàtsɔ wo ana to lɔlɔ̃ kple ɖekawɔwɔ me kple lɔlɔ̃ si kplii.” Mekpe fu le eŋu. Medɔ alɔ̃ nɔ gbedodoɖa sia gblɔm, eye esi menyɔ la, enɔ nenema fia gbedodoɖa kpui sia ɖe luʋɔ siwo le Kɔkɔeƒe si ŋu meƒo nu tsoe fifia la ta. Mawu nyui sia gblɔ nam be: “Tsɔ nu siwo katã mekpe fu hedo dzi le nye gbedodoɖa ƒe nya ɣaɣla vevesesetɔe me le Amibɔa me la na Fofonye Mavɔ la, ɖe luʋɔ sia ta, eye nàtsɔ wo ana to lɔlɔ̃ kple ɖekawɔwɔ me kple lɔlɔ̃ si kplii.” Mekpe fu le eŋu. Medɔ alɔ̃ nɔ gbedodoɖa sia gblɔm, eye esi menyɔ la, enɔ nenema ŋkeke.
(ƒe 386-390)
§. IV.
Dzidzime Nɔvinyɔnua ƒe didi vevie be woaŋlɔ nu tɔxɛwo. Nuxlɔ̃ame si wòxɔna le nya sia ŋu tso Míaƒe Aƒetɔ gbɔ eye tso afima la, Ðetugbi Nɔaƒe Kɔkɔetɔ kekeake.
Toɖoɖo Nɔvinyɔnua, togbɔ be medi be amewo naŋlɔ nu o hã.
Fofo, mena nènya nusi wu dzɔdzɔme didi si le asinye, eye wònɔna ɣesiaɣi, be maŋlɔ nya ɣaɣla tɔxɛ siwo Mawu de asi nam, eye metsɔna ɖe asi le nye dzitsinya ƒe nya ɣaɣla me la ɖi. Togbɔ be vevesese si mesena le amewo ƒe nuŋɔŋlɔ nana me hã la, mena ɣesiaɣi, to Mawu ƒe amenuveve me, si manɔmee la, nyemate ŋu awɔ naneke o, na woŋlɔ wo ɣesiaɣi si nye Mawu ƒe Ðela kple nye nuvɔ̃meʋuʋulawo de se nam be mawɔe; togbɔ be abosam ƒe tetekpɔ aɖe kpena ɖe ŋunyɔnu kple vevesesea ŋu, si kplɔam ɣesiaɣi be nyemaŋlɔ nu o hã, le susu si ta nuŋɔŋlɔ siae anye nusi ahe nye gbegblẽ vɛ ta.
Eƒoa adegbe le eɖokui ŋu kple mɔkpɔkpɔ be maganɔ ye dzi be yeaŋlɔ nu o. Mawu ƒe lɔlɔ̃nu tsi tre ɖe eŋu. Vlododo siwo Ðetugbi Nɔaƒe Kɔkɔe la gblɔ nɛ.
Tso esime menɔ nu ŋlɔm la, edzɔa dzi na nye Mawu Ðela la be wòana dometsotso didi aɖem, ƒe geɖe gɔ̃ hã ɖe wo nɔewo yome, ale be mexɔe se zi geɖe be ewu enu, eye be Aƒetɔ nyui la mebia tso asinye be mawɔ geɖe wu o ŋlᴐ; si fa akɔ nam ŋutɔ. Le fifi ɣeyiɣi si me mena amewo ŋlɔa nu le la, ŋkeke ene alo atɔ̃ koe li siwo me mesusu wu tsã be nyemegale ewɔm o; si fa akɔ nam ŋutɔ, esi wòkpɔm alea wòvo tso nye vevesese kple vevesese bubu geɖe siwo dona tso afima me.
Gake nublanuitɔe la ! viɖe kae le ŋutsu si le srɔ̃ɖeŋugbedodoa ŋu? Mawu nyui sia wɔa ɖoɖo ɖe eƒe lɔlɔ̃nu kɔkɔe ƒe sededewo nu, kple alesi wòlɔ̃.
Nusi dzɔ ɖe dzinye le ŋkeke ʋee siawo siwo va yi me, si ka Mawu ƒe lɔlɔ̃nu le Ŋɔŋlɔawo ŋu lae nye esi. Mawu na menyae wu tsã be eƒe dzidzɔkpɔkpɔ kple eƒe lɔlɔ̃nu kɔkɔe lae megale eŋlɔm. Le nya sia ŋu la, Ðetugbi Nɔaƒe Kɔkɔe la gblɔ nam be yeadi be maŋlɔ nya aɖewo siwo yena menya tso yeƒe nya ɣaɣlawo ŋu, vevietɔ la ɖi hafi
le eƒe ŋutikɔkɔe ƒe ɖokuitsɔtsɔna dzi; eye wòwɔ vlodoame ƒomevi aɖe nam: Aleke, vinyenyɔnu; egblɔ nam be, mèƒo nu tso ŋunye le wò nuŋɔŋlɔwo me o! naneke menɔ asiwò si woŋlɔ ɖe nu vovovo geɖe siwo mena nènya la ŋu o, nye, amesi xɔ wò le nye ametakpɔkpɔ te tso wò ɖevime ke, eye wòtrɔa mɔ na avu sesẽwo kple tetekpɔ siwo gbɔgbɔ vɔ̃wo di be yewoanyɔ ɖe WÒ ŋu zi geɖe ! Xexe bubu me koe nànya le, vinyenyɔnuvi, beléle tɔxɛ si mekpɔ na wò, kple ametakpɔkpɔ ƒe amenuveve siwo mekpɔ na wò tso Vinye si tso dziƒo la gbɔ.
Ŋukpe kple tɔtɔ wɔ nuku nam le Ðetugbi Nɔaƒe Kɔkɔe la ŋkume. Mebia tsɔtsɔke tso Míaƒe Aƒetɔ kple Ðetugbi Nɔaƒe Kɔkɔetɔ gbɔ ɖe akpemadamademade kple nuteƒemawɔmawɔ siwo katã mewɔ le nye agbemeŋkekewo katã me ta, kple ɖe dzesi sue si mekpɔ le vidada nyui sia tɔgbe ƒe lɔlɔ̃ kple dɔmetɔtrɔ ŋu ta. Medo ŋugbe be mawɔ nuteƒe geɖe wu; Metsɔ ɖokuinye na eyama ale be wòawɔ nusi dze eŋu nam; eye meɖe kuku nɛ, togbɔ be nyemedze o hã, be wòagagblẽm ɖi o, eye wòado gbe ɖa na Via lɔlɔ̃tɔ kekeake ɖe tanye, bena wòatsɔ nye nuvɔ̃wo katã akem. Medo ŋugbe nɛ be maɖo toe vaseɖe nye agbe ƒe gbɔgbɔ mamlɛtɔ dzi, eye mana wòaŋlɔ nu tso nusiwo ku ɖe eŋu ŋu, eye nusi manya be aɖe vi wu na Mawu ƒe ŋutikɔkɔe kple luʋɔwo ƒe ɖeɖekpɔkpɔ .
Míaƒe Aƒetɔ si doa vlo Nɔvinyɔnua le nya ma ke ŋu la ƒe dzedzeme.
Gbesigbe ame kɔkɔe la ɖe eɖokui fiam la, le gaƒoƒo geɖe megbe la, Míaƒe Aƒetɔ la ɖe eɖokui fiam ɖe nya ma ke ta. Ena menya be nu geɖe le nye ememe siwo tso egbɔ eye meɣla wo, le susu be womehiã o ta. Efia asi nya vovovo siwo wòdi be maŋlɔ ɖi, kpakple amenuveve kple amenuveve geɖe siwo dadaa kɔkɔea nam la nam, nyati ɖesiaɖe, eye wògblɔ nam be yetsɔm de asi na yeƒe ametakpɔkpɔ .
Edo toɖoɖo Mía Aƒetɔ la katã ƒe ŋugbe, eye wòtsɔ ɖokuibɔbɔ tsi tre ɖi na eƒe ŋunyɔnu. Ŋuɖoɖo tso Míaƒe Aƒetɔ gbɔ. Eƒe ŋunyɔnuwo nye amenuveve gã aɖe.
Medo ŋugbe na Míaƒe Aƒetɔ la be mabɔbɔ ɖokuinye ahaɖo toe, atsɔ tɔtɔ gã kple ɖokuibɔbɔ deto, vevesese kple ŋunyɔnu siwo wòle be maŋlɔ hafi la le tsitre ɖi na Eyama. Nusi Mía Aƒetɔ la ma nam enye si: “Ènya vinye, be ŋunyɔnu sia nye amenuveve si nye.”
mena wò, kple amenuveve tɔxɛ aɖe si mena wò, le Dada kɔkɔetɔ kekeake ƒe gbedodoɖa me, eye wòna nèdze, kple nye amenuveve, to wò toɖoɖo me. Vevesese ma manɔmee, amenuveve ma si kpena ɖe ŋuwò ɣesiaɣi si nèŋlɔ nu manɔmee la, abosam, amesi nɔ ŋudzɔ tso gɔmedzedzea me ke be yeaɖe tetekpɔ dziŋɔ aɖe na wò, si dada kple dada ƒe dzodzro vɔ̃ do dzidzɔ na wò , la ado wò dzi kple wò susu kple tofloko, le nu tɔxɛ siwo meɖe fia mi la ta. Anye ne ana tetekpɔ kple didi tɔxɛ aɖe wò be woaŋlɔ nusiwo doa dzidzɔ na ame eye woana woanya, si to dzodzro si aʋuʋu le mewò ɣesiaɣi me la, atsaka kple eya ŋutɔ tɔ, eye wòana nàkpɔ nu yeyewo hafi nuwo. Kpɔ ɖa, vinye dahe, afi si nànɔ!
(ƒe 391-395)
Aʋa kawoe, ɣlidodo kawoe, kple amedzidzedze si me afɔku le ka gbegbee nye si tsɔtsrɔ̃ ƒe gbɔgbɔ sia ahe vɛ na wò! Vevesese sia si metsɔ na wò, si gakpɔtɔ kpe ɖe tɔtɔ aɖe ŋu, fuléle sia ɖe nusiwo katã dze abe ɖe wole etɔxɛ ene ŋu, kple didi si wòle be nàɣla ɖe amegbetɔwo ƒe ŋkume la, esiawo katã kpɔa tawò tso tetekpɔ wɔnublanui si nye la me ɖe gbeƒãe na wò teti koe nye ema. »
Nɔvinyɔnua, si me vevesese ge ɖo la, gblẽa eɖokui ɖi keŋkeŋ na NS
Medze anyi ɖe Aƒetɔ la ŋkume wu tsã, le ŋukpe, tɔtɔ kple vevesese ƒe dzidziɖedzi me, le esi nyemeda akpe na Mawu kple Ðetugbi Nɔaƒe Kɔkɔe la alea gbegbe o, eye meto nyatoƒoe zi geɖe le vevesese si mese le ɖokuinye me be maŋlɔ nu ta. Megblẽ ɖokuinye ɖe Míaƒe Aƒetɔ la si me keŋkeŋ, ɖe nusianu si wòdi be yeaŋlɔ togbɔ be nye ŋunyɔnu hã.
AKPA VI.
Nyatakaka yeyewo kple kpeɖeŋutɔ na nusi Dzidzime Nɔvinyɔnu ŋlɔ le babla gbãtɔwo me tso tɔtrɔ kpata la, emetsonuwo kple eƒe ŋgɔyiyi ŋu. Dodokpɔwo
mawuvɔvɔ̃ ɣesiaɣi vaseɖe xexeame ƒe nuwuwu be yeagblẽ JC dzixɔse me eye yeagbã yeƒe Sɔlemeha la.
Ŋutifafa ƒe dometsotsowo na Sɔlemeha la, si gakpɔtɔ li togbɔ be wodze agbagba hã. Eƒe aʋadziɖuɖuwo, kple dzimetɔtrɔ siwo me nunya le le eƒe futɔ gãtɔwo dome kple le Kristo ƒe Futɔ la ƒe kpeɖeŋutɔwo gɔ̃ hã dome. Kristo ƒe Futɔ la ƒe dziɖuɣi ƒe nɔnɔme aɖewo. Eƒe anyidzedze. eƒe zɔhɛwo ƒe dzɔgbese.
§. NYE.
Louis XVI ƒe ku. Eƒe dzidzɔkpɔkpɔ le Dziƒo.
Nɔvinyɔnua nya Louis XVI ƒe ku ƒe eve do ŋgɔ. Eƒe gbedodoɖawo be yeahe yeƒe susu ɖa.
Nusi ŋu magblɔ le afisia tso míaƒe Fia lɔlɔ̃tɔ kple lɔlɔ̃tɔ Louis XVI, France Fia, ƒe ku ŋu, kple dzidzɔ si eƒe luʋɔ kpɔna le dziƒo le Mawu ƒe amenuveve me ŋue nye esi. Gbe ɖeka esi menɔ gbe dom ɖa le Sakramento Yayra la ŋgɔ la, Aƒetɔ la gblɔ nam be woawu Fia la. Nye, esi mese nya wɔnublanui sia la, meɖe kuku na Míaƒe Aƒetɔ ɖokuibɔbɔtɔe ŋutɔ be wòagaɖe mɔ nusia nadzɔ o. Tso esime nyadzɔdzɔ wɔnublanui sia, si mese ƒe eve do ŋgɔ na eƒe ku la, metsɔ nya ɣaɣla deto aɖe ɣla ɖe nye dzi me tso dzɔgbevɔ̃e gã sia tɔgbe ŋu, evɔ nyemegblɔe na ame aɖeke o. Medo gbe ɖa na Mawu madzudzɔmadzudzɔe be wòahe kplu sia ɖa le ŋunye kple France katã; gake nye gbedodoɖawo gbɔdzɔ akpa be Mawu naɖo ŋunye.
Le Fia la ƒe ku megbe la, enya be eɖu fia le dziƒo.
Ƒe eve kple edzivɔ megbe la, ƒoƒo sia si wua ame eye woƒo fi de, si tsɔ vevesese kple vevesese ƒe yi to nye dzi me; gake ŋkeke ʋɛ aɖewo le nya wɔnublanui sia megbe la, Mía Aƒetɔ la ɖe eɖokui fiam hegblɔ be: “Vinye, kpɔ dzidzɔ! Metsɔ wò Fia ƒe ku ɖe fu na wò, gake meva be matsɔ esia afa akɔ na wò
nya nyui: enye ŋutikɔkɔetɔ, aʋadziɖula, kple Fia le nye fiaɖuƒe me; enye
fiakuku. Metsɔ fiatikplɔ kple xɔxɔnu, si anɔ anyi tegbee la nɛ, womaxɔ eƒe fiatikplɔ kple eƒe fiakuku le esi gbeɖe o. »
§. II.
Ati wɔnuku aɖe, si ƒe ke gã ene le, si nye mawumavɔ̃mavɔ̃ si le ŋɔdzi dom be yeate Sɔlemeha la ɖe anyi la ƒe nɔnɔmetata kple eƒe nɔnɔmetata. Agbagbadzedze siwo Sɔlemeha la me viwo dze be yewoatso ati sia ahaɖee ɖa.
Ati gã aɖe si ƒe ke le ene ƒe ŋutega.
Esiae nye nusi Aƒetɔ la na menya le tɔtrɔ kpata la ŋu: Aƒetɔ la ƒe gbɔgbɔ na mekpɔ ati kɔkɔ wɔnuku aɖe si lolo ŋutɔ; elé ɖe anyigba ŋu, si me ke ene siwo lolo abe ʋuƒo ene ƒo ke ɖe to ɖe eme le: ke siawo dometɔ etɔ̃ dze le anyigba dzi eye wowɔ abe afɔti etɔ̃, alo afɔti etɔ̃ ene, tsɔ lé ati gã sia ɖe te; ke enelia nɔ ati la ƒe dzime, eye wòge ɖe anyigba ƒe dɔgbowo me kple ke etɔ̃ mamlɛawo ale gbegbe be ame aɖe agblɔ be yewokpɔ yewoƒe ŋusẽ kple yewoƒe ŋusẽ tso dzomavɔ ƒe vɔ̃ɖinyenye me , abe gbɔgbɔ ene ƒe Aƒetɔ la gblɔ nam.
Nukae fia eƒe aŋgba ƒe sesẽ, kple eƒe alɔ siwo wotso ƒe akpa aɖe. Eɖoa ŋu ɖe Sɔlemeha la ŋu be yeagbãe.
Aŋgbawo alo amagbewo hã menɔ ati sia ŋu o; eƒe aŋgbawo le abe tu ƒe ga ene, eye wòsesẽ nenema ke. Wogblɔ nam be esia fia be eƒe gbɔgbɔa anye aʋawɔla ɣesiaɣi. Ati gã sia kɔkɔ ale gbegbe be nyemete ŋu kpɔ cupel (1) la o; ebɔbɔ ɖe axa ɖeka, ale be le eƒe lolome wɔnuku ta la, edze abe mɔ gbadza aɖe si dzi ame ate ŋu ato azɔ ati sia dzi ene. Sɔlemexɔ gã aɖe si nya kpɔ ŋutɔ la nɔ ati sia ƒe akɔta te; ati sia bɔbɔ ɖe edzi abe ɖe wòle egbãm ahatsrɔ̃e ene . Aƒetɔ la ƒe gbɔgbɔ gblɔ nam be manɔ nenema o, be yeakpɔ yeƒe Hamea ta, eye yeado alɔe vaseɖe ƒe alafaawo ƒe nuwuwu; be woate ŋu ate edzi nyuie, gake be, togbɔ be yometitiwo li hã la, ɖeko wòava le dzidzedze kpɔm ɖe edzi.
(1) Etame.
Wotso ati sia ƒe alɔwo; gake míegblẽ afɔ eve alo etɔ̃ ɖi
(396-400) ƒe nya.
ƒe alɔwo, ale be womelã wo sɔsɔe kple ati la o, eye wometso wo katã ɖe mɔ ɖeka nu o. Wotso esiwo nɔ togbɛa tame la ƒuƒlu, si nye mɔ si to ati sia dzi. Mekpɔ mawuvɔ̃la geɖewo, kple ame nyanyɛ aɖewo gɔ̃ hã, wonɔ dzi yim nɔ ɖiɖim tso ati sia dzi. Megakpɔa dɔwɔlawo le afima kokoko, kple aŋetuwo, fíawo kple dɔwɔnu bubu geɖe, abe alesi wole nɔnɔme me be yewoaɖee le ke me ahatsoe ene.
Nusi Aƒetɔ la gblɔ nam enye si: alɔ siawo siwo wotso la tsi tre ɖi na aʋa sia si wòɖe mɔ na le France ƒe eme, abe ɖe wòle hlɔ̃biabia eɖokui, le eƒe dzɔdzɔenyenye me, na mawumavɔ̃la siwo ƒe nɔnɔmetata kple eƒe nɔnɔmetata le ene. Mekpɔe le Mawu me be to dɔgbo ƒe aʋawɔwɔ sia si wotsɔ kpe ɖe dutafiakukuwo ŋu dzi la, nyemenya luʋɔ nenie, siwo nye dadalawo kple vɔ̃ɖinyenye ƒe ŋutasẽlawo wu, siwo wotsɔ ƒu gbe ɖe dzomavɔ ƒe aʋli me o. Kpɔ ɖa, Aƒetɔ la gblɔ nam bena, ale si mefena kple mawumavɔ̃lawo; Mexɔa nye ŋutikɔkɔe tso eme to nye dzɔdzɔenyenye ŋutɔŋutɔ dzi.
Sɔlemeha bliboa ƒe agbagbadzedze siwo ŋu viɖe aɖeke mele o le dɔwɔwɔ me kple gbedodoɖa be woalã ati sia ahaɖee ɖa. Woalãe, gake womaɖee ɖa o.
Mebia Míaƒe Aƒetɔ be nuka dim ame siawo siwo le dzi yim nɔ ɖiɖim tso ati sia dzi; eɖo eŋu be: "Wo le dzi yim be yewoaɖo ka gãwo ahaɖo wo ɖe ɖoɖo nu, siwo wotsɔ bla ɖe ati sia ƒe xɔtaxɔe ŋu be woatsɔ ahee ado goe le teƒe si wòbɔbɔ ɖe Sɔlemeha la dzi le." Emegbe Míaƒe Aƒetɔ la na menya nusiwo katã ku ɖe ati sia ŋu la le mɔ si me kɔ wu nu, eye wògblɔ nam be: “Hame bliboa le dɔ wɔm be yeatso ati sia; míadi be míaɖee ɖa, gake nyemedi be maɖee ɖa o. Nuteƒewɔlawo tsɔa woƒe gbedodoɖawo kple woƒe hũɖeɖe siwo ka nye dzi la ɖea kuku nam; woase woƒe aɖatsiwo. Mado ɣeyiɣi si woatsɔ atso ati sia ɖe ŋgɔ; gake, nye lɔlɔ̃nue wònye, anyigba ƒe kɔkɔme koe woatsoe. Èkpɔa, Aƒetɔ la gblɔ kpee be, .
alesi ame dahe siawo katã tsia dzimaɖi, amesiwo dometɔ geɖe le ati la ƒe afɔ nu kple dɔwɔnu siwo woatsɔ aɖee ɖa? gake èkpɔe, viɖe aɖeke mele woƒe agbagbadzedzewo ŋu o, womate ŋu awɔ naneke o. Nye lɔlɔ̃nue xea mɔ na wo. Menya gbɔgbɔ vɔ̃ɖi siawo ƒe ŋutasẽnuwɔwɔ kple sesẽme, siwo sesẽ wu ati sia ƒe aŋgba si me fía mate ŋu age ɖo o; ke mawɔ nukunu to nye amenuveve me. Nye manɔmee la, ŋutsuwo mate ŋu awɔ naneke o. »
Ɣemaɣie menya le Mawu me be nusianu ava nuwuwu. Gake ɣekaɣie? Nyemenya kura o. Mawu aɖe ɣeyiɣia dzi akpɔtɔ atsɔ ado alɔ Sɔlemeha kɔkɔe la ƒe gbedodoɖawo; gake nyemenya haɖe nenye be egogo alo didi o.
Amekawoe nye luʋɔ siwo ƒe gbedodoɖawo kple avuwɔwɔwo ka Mawu ƒe dzi eye wokplɔnɛ be wòahe ɣeyiɣi si me woatso ati la vɛ.
Mekpɔ ame siwo ƒe gbedodoɖawo ka Mawu ƒe dzi la le Mawu me, eye mewɔ ŋutasẽnu kɔkɔe ƒomevi aɖe nɛ, si me dɔmenyonyo ƒe Mawu sia, si menye naneke o negbe lɔlɔ̃ ko la, ɖe mɔ na eɖokui be wòaʋã. Menya vevietɔ be nunɔla nyuiwoe ƒoa nu kple hũɖeɖe eye wodoa gbe ɖa le dzimetɔtrɔ ƒe kɔkuti te, wɔa ɖeka kple míaƒe ŋkekea me xɔsetakukula kɔkɔewo, siwo doa gbe ɖa le Mawu ƒe dɔmenyonyo ƒe dzonɔameme me, si le dzadzɛ eye wòde blibo. Esi wobɔbɔ ɖe Mawu ƒe fiazikpui ŋkume, le ɖekawɔwɔ me kple Mawu ƒe Alẽvi si kpe fu ɖe mía ta la, wodo ɣli be woakpɔ nublanui na Sɔlemeha la ƒe aʋawɔla.
Megakpɔnɛ le Mawu me kokoko be dɔwɔla siawo, kple woƒe dɔwɔnuwo, tsi tre ɖi na aʋawɔwɔ siwo wowɔ ɖe taɖodzinu nyui ta, kple tameɖoɖo nyuiwo, kple le se siwo sɔ nu. Gake Mawu xe mɔ ɖe amewuwu kple amewuwu siwo wowɔ to alakpanuwɔwɔ alo fuléle me, kpuie ko la, adzodada ƒomevi ɖesiaɖe nu. Nu siwo gbɔ eme siawo, le esi teƒe be woado míaƒe ɖeɖekpɔkpɔ ɖe ŋgɔ la, wohenɛ ɖe megbe.
Megakpɔa Hame Kɔkɔe la ƒe dukɔwo le Mawu me, amesiwo gakpɔtɔ le amenuveve me, woɖo wo ɖe ʋuʋu me, eye wole ɖoɖoezizi gã aɖe me wɔa nu hewɔa avu kple gbɔgbɔmeʋawɔnuwo, be yewoatsɔ woƒe gbedodoɖawo atso ati la, siwo wotsɔ ka siawo siwo wotsɔ tsi tre ɖi na wohea ati la tso eƒe didiƒe, ale be magate Sɔlemeha kɔkɔe la ɖe anyi ɖe edzi o. Mekpɔa Mawu abe asrafoha kɔkɔe aɖe ene, si wɔa nu le mɔ eve nu, gake le susu ɖeka nu. Le go ɖeka me la, nunɔlawo, ŋutsuwo kple nyɔnu mawusubɔlawo, kple Mawu ƒe dukɔwo katã, amesiwo tsɔa gbɔgbɔmeʋawɔnuwo wɔa avu, eye wowɔ ɖeka kple Mawu ƒe dukɔ ƒe aʋakɔwo le ɣeyiɣi ɖeka me, amesiwo, le go bubu me la, , . ʋli nya nyui la ta. Megakpɔnɛ le Mawu me kokoko be ele be wo katã woawɔ ɖeka awɔ xɔse ƒe avu nyui la, gake bu
menye dzideƒo, si si mɔkpɔkpɔ ƒe aʋawɔnuwo le ɣesiaɣi, eye JC ƒe dɔmenyonyo le dzi me, si ta wòwɔa avu kplii le o.
Ehiã be míagbɔ dzi ɖi eye míawɔ dɔ kple dzideƒo, va se ɖe esime Aƒetɔ la ƒe gaƒoƒo naɖo.
Mina míagbɔ dzi ɖi ɣeyiɣi didi aɖe. Ne Aƒetɔ la le blewu le kpekpeɖeŋunana mí me la, mina míabɔbɔ mía ɖokui ɖe eƒe lɔlɔ̃nu kɔkɔe kple lɔlɔ̃tɔ la te, eye míanɔ mɔ kpɔm vevie be ava kaba alo emegbe. Ẽ, ava, mele egblɔm na mi ake be: mina míalala Aƒetɔ la, menye le kuviawɔwɔ me o, ke boŋ to dɔwɔwɔ kple avuwɔwɔ ɖe eƒe lɔlɔ̃ ta me. Togbɔ be míate ŋu awɔ naneke ne mele mía gbɔ o, eye togbɔ be ne eƒe ɣeyiɣia de ko hafi míate ŋu akpɔ mɔ be míakpɔ dzidzedze hã la, medi subɔla vɔvɔ̃nɔtɔwo, amesiwo ƒe dzi buna, eye woƒe kuviawɔwɔ ate ŋu awɔe o
(401-405) ƒe nya.
hehe ɖe megbe le eƒe dɔa ŋu tsɔ wu be wòadoe ɖe ŋgɔ. Mina míagafa akɔ na mía ɖokui ake; ne Aƒetɔ la ƒe gaƒoƒo ɖo, abe alesi wòdo ŋugbe be yeawɔ nukunu dzeani sia ene la, nusianu anyo.
§. III.
Le ɣeyiɣi didi aɖe megbe la, wotso ati la mlɔeba. Aʋadziɖuɖu kple ŋutifafa na Sɔlemeha la hena ɣeyiɣi aɖe. Eƒe yometila geɖe ƒe dzimetɔtrɔ. Xɔse la keke ta le dukɔ geɖe me.
Le ɣeyiɣi kpui aɖe megbe la, Mawu atso ati gã la. Sɔlemeha la ƒe Dzidzɔ, si akeke ta ayi dukɔ geɖe me.
Mekpɔe le Mawu me be ɣeyiɣi aɖe ava esime woalã ati gã sia, si míekpɔ fifia be egblẽ ale gbegbe le vɔ̃ɖinyenye kple nufitifitiwɔwɔ me, eye aɖi kple dɔlékuiwutikewo koe tsea ku la. Ne Yehowa ƒe gaƒoƒo la ade
ne eva la, atɔ Satana ƒe alɔ sesẽ ma le ɣeyiɣi kpui aɖe me, eye wòagbã ati gã ma, kabakaba wu alesi Dawid sue la gbã ame dzɔtsu gã Goliat. Tete woado ɣli bena: Dzi nedzɔ mi, Yehowa ƒe alɔ ŋusẽkatãtɔ la ƒe ŋusẽ ɖu nuvɔ̃wɔlawo dzi. Mekpɔe le Mawu me be mía dada Sɔlemeha kɔkɔe la akeke ta ayi fiaɖuƒe geɖewo me, le teƒe siwo meganɔ anyi le ƒe alafa geɖe o gɔ̃ hã. Atse ku geɖe, abe ɖe wòabia hlɔ̃ ɖe dziku siwo wòato le mawumavɔ̃mavɔ̃ ƒe ameteteɖeanyi kple eƒe futɔwo yometiti me la ta ene.
Nusiwo dona tso mawuvɔ̃lawo yometiti ɖe Sɔlemeha la ŋu kple nusiwo gbɔ wòtso.
Mekpɔa alesi yometiti la kaka ɖe didiƒe ŋutɔ le Mawu me, kple alesi wòfiã nusianu le teƒe aɖewo abe dzobibi ene, eye wòhe dzo geɖe vɛ le dukɔ bubu geɖe me le eƒe dzobibiwo ta le dukɔ bubu geɖe me afisi wòdze abe mele be wòage ɖe eme o ene . Gake, nuka gblɔm mele? Mawu wɔ nuku ŋutɔ! eɖea mɔ na mawumavɔ̃lawo be woawɔ nu hena ɣeyiɣi aɖe le afisiafi si eƒe vɔ̃ɖinyenye si ŋu fɔbubu le la afia mɔe, eye Aƒetɔ la gɔ̃ hã akpɔ eƒe ŋutikɔkɔe tso eƒe vɔ̃ɖinyenye me. Mekpɔe le Aƒetɔ la ƒe kekeli me, be xɔse kple subɔsubɔ kɔkɔe la nɔ gbɔdzɔgbɔdzɔm le Kristotɔwo ƒe fiaɖuƒewo katã kloe me. Mawu ɖe mɔ be wotsɔ ame mavɔ̃mawuwo ƒe atikplɔ ƒo wo, be wòanyɔ wo tso alɔ̃ me; eye ne Mawu na eƒe dzɔdzɔenyenye aɖi kɔ vɔ la, akɔ amenuveve gbogbo aɖewo ɖe eƒe Hamea dzi; akeke xɔse la ɖe enu, .
Sɔlemeha la me viwo ƒe dzonɔameme le woƒe ɖeɖekpɔkpɔ megbe. Yometila geɖe ƒe dzimetɔtrɔ.
Mekpɔa ame dahewo katã, dɔsesẽwɔwɔ kple dodokpɔ siwo Mawu ɖo ɖe wo la ti kɔ na wo, wole ʋuʋum le dzidzɔ kple dzidzɔ si Mawu akɔ ɖe woƒe dziwo me ta. Woagblɔ bena: Aƒetɔ, èkɔ sɔhɛmenɔɣi ƒe dzidzɔ kple ŋusẽ ɖe míaƒe dziwo me; míegasea agbagbadzedzewo, alo ɖeɖiteameŋuwo, alo yometiti siwo míedo dzi to o.
Sɔlemeha la ava zu, to eƒe xɔse kple eƒe lɔlɔ̃ me, veviedonula kple dzidzedzekpɔkpɔ wu tsã. Vidada nyui sia akpɔ nu wɔdɔɖeamedzi geɖe, tso eyometilawo gɔ̃ hã gbɔ, amesiwo ava tsɔ wo ɖokui ƒu gbe ɖe eƒe afɔ nu, ade dzesii, eye woabia Mawu kple eƒe tsɔtsɔke ɖe nuvlowɔwɔ kple dziku siwo katã wowɔ ɖe eŋu ta. Vidada kɔkɔe sia axɔ wo le JC ƒe dɔmenyonyo me Ẽ, vidada nyui sia, si ƒe ŋugbedodo be yeanye dzimetɔtrɔ vavãtɔ kple dzimetɔtrɔ anukwaretɔ siwo tso dzimetɔtrɔ dzi la wɔ dɔ ɖe edzi; wobɔbɔ wo ɖe anyi eye wogbãe le vevesese ta, .
woƒe agbemeŋkeke mamlɛawo katã, axɔ dzimetɔtrɔ dahe siawo ɖe woƒe akɔnu. Magabu wo abe yeƒe futɔwo ene o, ke boŋ atsɔ wo ade viawo dome.
Ɣeyiɣi didi si Sɔlemeha la ƒe ŋutifafa sia anɔ, si akpe ɖe vɔvɔ̃ aɖe ŋu. Aʋawɔwɔ enuenu. Tɔtrɔ Siwo Va Dukɔmeviwo ƒe Sewo Me.
Mekpɔe le Mawu me be Sɔlemeha la ase vivi na ŋutifafa deto hena ɣeyiɣi aɖe, si dze nam be edidi vie, aʋawɔwɔ nutsitsidɔa adidi wu ɣeyiɣi sia, wu alesi wòanɔ le fifia kple ʋɔnudɔdrɔ̃ bliboa dome, le tɔtrɔ kpatawo ƒe dometsotsowo me . Zi alesi míete ɖe ʋɔnudɔdrɔ̃ bliboa ŋui la, zi nenemae tɔtrɔ kpata siwo woawɔ ɖe Sɔlemeha la ŋu la anɔ kpuie; eye ŋutifafa si ava emegbe hã anɔ kpuie wu, elabena míanɔ ŋgɔ yim le ɣeyiɣi ƒe nuwuwu lɔƒo, afisi ɣeyiɣi aɖeke masusɔ kloe be míazã, na ame dzɔdzɔewo, be woawɔ nyui, alo na mawumavɔ̃lawo o. , be woawɔ vɔ̃.
Mekpɔe le Mawu me be woagbugbɔ Sɔlemeha la aɖo te, eye megblɔ be akpɔ ŋutifafa didi aɖe ŋutɔ, gake egakpɔtɔ le vɔvɔ̃ me vie, elabena akpɔ aʋawɔwɔ geɖe, zi geɖe, le fia geɖewo kple fiaɖuƒewo ƒe amegãwo dome. Aʋa siawo ƒe aʋawɔɣiwo anɔ kpuie, eye zitɔtɔ geɖe anɔ dukɔmeviwo ƒe sewo me.
§. IV.
Kasia ke gã eneawo miea woƒe aŋgbawo. Sɔlemeha la ƒe ati dzeani la kple ati ene siwo do tso gbãtɔa ƒe kewo me ƒe ŋutega. Amedzidzedze yeye ɖe Sɔlemeha la ŋu, si ɖu edzi.
Eyata megblɔ le etame be woatso ati la; gake esi wònye be anyigba koe woalãe ta la, ke eneawo ami woƒe vɔ̃ɖinyenye dzro ko, si avɔ̃ɖi wu tsã gɔ̃ hã. Megblɔ le etame hã be Sɔlemeha la ƒe ŋutifafa, ne wogbugbɔe ɖo anyi la, ɣeyiɣi sia anɔ anyi didi vie. Le ke eneawo gome la, mekpɔ wo, abe ƒe blaetɔ̃ enye sia (1), le mɔ sia nu.
(1) Nɔvinyɔnua gblɔ nya sia le ƒe 1798, si nye ƒe si me wòku la megbe hafi. Eyata ŋutega si ŋu wòƒo nu tsoe la dzɔ, le ƒe 1768 me lɔƒo.
(406-410)
ƒe nya.
Ati dzeani aɖe si tsi tre ɖi na Sɔlemeha la ƒe ŋutega, kple ati gã ene siwo do tso ati gbãtɔ ƒe ke ene me, si nye mawumavɔ̃mavɔ̃ ƒe nɔnɔmetata. Sɔlemeha la na wotsɔ afɔ lã wo.
Aƒetɔ la ƒe gbɔgbɔ kplɔm yi to kɔkɔ aɖe dzi, afisi mekpɔ ati gã aɖe si ƒe alɔwo xɔ nyuie, eye seƒoƒo kple atikutsetse ƒomevi geɖewo yɔe, eƒe amagbe dzeaniwo, eƒe ŋusẽ gã, kple eƒe kutsetsewo ƒe atsyɔ̃ɖoɖo vovovo siwo wotsɔ ɖo ŋkume sight ŋkuléle ɖe nu ŋu si dze kafukafu. Afɔ wuiatɔ̃ alo blaeve tso ati dzeani sia gbɔ la, mekpɔ yameʋu ene siwo nɔ dodom tso anyigba dze ŋgɔ wo nɔewo, le dzogoe ene me, eye wo dome didi afɔ ene alo atɔ̃. Le ɣeyiɣi kpui aɖe ko me la, wo ame eneawo tsi sɔsɔe, wotutu woƒe kpluwo yi dzi le ati dzeani sia si me atikutsetsewo yɔ fũu la tame, eye wova lolo abe ata ene, wozu amadede dzẽ ŋutɔ, eye wole dzɔdzɔe abe aŋutrɔ ene. Enumake mese ame geɖewo nɔ nu ƒom, siwo nɔ ati si me atikutsetsewo yɔ fũu la me, eye wogblɔ be: Gbemelã siwo le alilikpo dodo ge na míaƒe ati lae nye esi; mele be woakpɔ wo ta o, elabena wovɔ̃ɖi eye woƒe kutsetsewo vena ŋutɔ. Le ɣeyiɣi ma ke me la, dɔwɔla aɖewo do eye wotso wo vaseɖe anyigba.
Wona menya be ati gã dzeani sia, si me atikutsetsewo yɔ alea gbegbe la, tsi tre ɖi na Sɔlemeha la, eye be alɔ ene siawo siwo mekpɔ wotsi, eye wogblẽ enumake la, nye Sɔlemeha la ƒe futɔwo, amesiwo, le wo ɖokui me vɔ megbe aɣla woƒe dɔwo kple woƒe nugbeɖoɖowo, awɔ kaba ava ɖo kple veviedodo katã be yewoadze mía dada Sɔlemeha kɔkɔe, si ati dzeani sia tsi tre ɖi na la dzi. Megakpɔnɛ le Mawu me kokoko be ati sia ƒe ke eneawoe nye nɔnɔmetata si le tsitre ɖi na dukɔa. (1) .
(1) Nɔvinyɔnua de vovototo nu eve me kɔte le afisia: 1° yameʋu ene siwo dona tso ke eneawo me, siwo tsi tre ɖi na Sɔlemeha la ƒe futɔwo alo mawumavɔ̃lawo ƒe ŋgɔnɔlawo; 2° ke ene siwo woɣla ɖe anyigba te, siwo fia ameha la, amehawo (alo nusi wòyɔna be dukɔa , le nya si wozã le eƒe ɣeyiɣia me nu), siwo ɖea mɔ mawuvɔ̃lawo blea wo heblea wo. Nya sia aɖe vi ŋutɔ na nusiwo akplɔe ɖo gɔmesese.
Nyagblɔɖi ƒe ŋutega la ƒe ŋgɔyiyi. Woɖo nugbe ɖe Sɔlemeha la ŋu le adzame le adzame. Sɔlemeha la ƒe futɔwo ɖea wo ɖokui fiana zi ɖeka. Egbea wo le eƒe akɔnu.
Nusi mekpɔ le Mawu ƒe kekeli me, le ɣeyiɣi siwo gbɔna ŋu, si fia be, le ƒe alafaawo ƒe yiyi me, tso afisia va ɖo ʋɔnudɔdrɔ̃ bliboa dzi lae nye esi.
Fukpekpe geɖe agasusɔ na Sɔlemeha la kokoko. Amedzidzedze gbãtɔ si wòle be wòalé ɖe te le esi me tom wòle fifia megbe la atso Satana ƒe gbɔgbɔ gbɔ, amesi afɔ lãmesẽfefewɔhawo kple takpekpewo ɖe eŋu. Ame aɖewo gɔ̃ hã anɔ anyi siwo aɣla wo ɖokui ɖe adzame teƒewo awɔ woƒe abosam ƒe ɖoɖowo. Woazã abosamwo gɔ̃ hã, akunyawɔwɔ kple afakaka ƒe aɖaŋu, kple esiawo katã le woƒe dziku kple vɔ̃ɖinyenye me, atsɔ adze Sɔlemeha la dzi, eye woaɖe mawusubɔsubɔ ɖa ahatsrɔ̃e. Emegbe woado kpata, eye kaba kloe abe alesi mekpɔ yameʋu eneawo do tso anyigba, afisi woɣla wo ɖo ene. Emegbe woaɖe woƒe dɔwɔwɔwo afia, eye míato esia me ade dzesi woƒe dɔwo kple woƒe abosam ƒe vɔ̃ɖinyenye.
Gake woaɖe wo ɖokui afia le mɔ̃ aɖe si adze ame siwo di be yewoanya nu geɖe kple ŋutsu siwo si mawusubɔsubɔ boo aɖeke mele o la ŋu. Woato woƒe ayemɔwo dzi adze agbagba be yewoatsɔ yewo ɖokui ade susuawo me, eye yewoaɖee afia amesiame be yewoƒe mɔwo sɔ eye wosɔ na amegbetɔ ɖesiaɖe ƒe susu. Esia tsi tre ɖi na atikutsetse ene siwo mekpɔ, eye wozu ati fẽ ene siwo ƒe dzedzeme nyo alea, siwo le dzɔdzɔe, siwo sɔ nyuie, eye woƒe amadede dzeaniwo le amadede dzẽ me. Wo katã adze abe ɖe wokpɔ dzidzedze le ameflunyawo me nyuie ene, eye woaxɔe ase be yewole ŋgɔyiyi gã aɖe wɔm to yewoƒe vɔ̃ɖinyenye me. Gake nukae Satana ƒe gbɔgbɔ ate ŋu awɔ ɖe Mawu ŋu ne edi be yeaɖee ɖa ! Mekpɔnɛ le Mawu me be woƒe dziɖuɖu, alo ne míagblɔe tututu la, woƒe dɔa
manɔ anyi eteƒe nadidi o. Gbɔgbɔ Kɔkɔe la, si le míaƒe Dada Kɔkɔe Hamea dzi ɖum la, ana viawo nanya be wonye afakala kple ameblela siwo di be yewoable wo. Ekema Hamea atso nya me to Gbɔgbɔ Kɔkɔe la ƒe kekeli me, be ati vɔ̃ɖiwo kple gbemelã siawo nye, siwo tse ku vevewo ko, eye ele be woalã wo ahalã wo kaba.
Gake ɣeyiɣi si sɔ le wo si be woaxɔ ame geɖe ɖe woƒe kplɔ̃ɖoƒea.
Mekpɔnɛ to esia me le Mawu me be woatrɔ woƒe ɖoɖowo enumake.
Gake ne megblɔ enumake la, menye ɖe medi be mafia be ɣleti ɖeka, ƒe ɖeka koe wòanɔ anyi o. Mekpɔe le Mawu me be esia ate ŋu ayi edzi ƒe geɖe bubu, eye nyemekpɔe be wote Sɔlemeha la ɖe anyi le eƒe subɔlawo me, alo le woƒe subɔsubɔdɔ kɔkɔe la me o. Gake nublanuitɔe la, ame geɖe anɔ anyi, siwo nye ŋutsuwo kple nyɔnuwo siaa, siwo aɖe mɔ woƒe afakakawo naflu wo. Woaxɔ woƒe alakpanyagbɔgblɔwo dzi ase ale gbegbe be woadze wo dzi wɔwɔ gɔme.
§. V.
Ame vɔ̃ɖiwo gaɣlana ɖe anyigba te, eye woŋlɔa agbalẽ siwo gblẽa nu le ame ŋu. Woƒe ŋgɔyiyi kabakaba si woɣla. Abosam ƒe alakpanuwɔwɔ le woƒe zɔhɛwo ŋu. Esi dada le woƒe dzidzedzekpɔkpɔwo ta la, wodona le woƒe saɖeagaxɔwo me, eye woblea ameawo to woƒe alakpa nɔnɔme nyui siwo dzena la dzi.
Sɔlemeha la ƒe nukunuwɔwɔ kple fukpekpe, si ƒoa ƒu ɖe aɖaŋuɖotakpekpe me eye wòva ke ɖe woƒe alakpanuwɔwɔ ŋu mlɔeba.
Mawumavɔvɔ̃lawo gaɖea wo ɖokui ɖa yia mɔ siwo le adzame, eye wokpaa agbalẽwo tsɔ blea dukɔwo.
Satelait siawo adzo eye womagadze le dutoƒo o: gake woawɔ takpekpewo le zã me, eye abe lã wɔadãwo ene la, woahe ɖe megbe ayi avewo ƒe gogloƒe. Mekpɔe le Mawu me be woƒe nyagbɔgblɔ gbegblẽwo ana woaŋlɔ agbalẽvi geɖe, siwo woatsɔ ana woƒe akpa gbegblẽa me tɔwo, amesiwo woanɔ kplii
(ƒe 411-415)
lɛtaŋɔŋlɔwo. Ame mawo tɔgbe anɔ afisiafi; geɖe anɔ duawo kple kɔƒewo me; ɖewo anɔ kɔƒenutowo me kple afisiafi kloe ƒo xlã teƒe si woaxe asrafowo le. Ame vɔ̃ɖi siawo, le ɖetsɔleme ta, asubɔ wo geɖe le woƒe vɔ̃ɖinyenye me, to nuɖuɖu kple nusiwo katã hiã nana wo, le gbɔɖemeƒe ɣaɣla siawo me. Woatsɔ nusiwo katã asɔ na woƒe dɔwo wɔwɔ la vɛ na woƒe zɔhɛwo, eye woatsɔ agbalẽvi siwo katã woakpa to Satana ƒe gbɔgbɔ dzi eye woayɔ fũ kple ɖokuitsɔtsɔna dzeani ƒomevi ɖesiaɖe, nu yeyewo kple alakpanya siwo woaɖe boblo be wonye nyateƒe. Ŋutinya siawo anye ɖeklemiɖeɖe mawusubɔsubɔ ɣesiaɣi. Tsɔ kpe ɖe agbalẽ gbadza siwo...
ƒe dɔwɔwɔwo, siwo woƒe hadɔwɔlawo ata, eye woama na ame siwo wonya be woƒe nu adze yewo ŋu.
Nuka gblẽm le agbalẽ siawo ŋu? Ameblenu ƒe ŋgɔyiyi ɣaɣla .
O! Aleke gbegbe woagblẽ nu le agbalẽ siawo siwo ŋu woƒo fi de, siwo woakafu le vɔ̃ɖinyenye ta na amesiwo katã xlẽ wo alo se wo xlẽ lae nye si! vɔ̃ɖinyenye si xɔa ame me wu dɔvɔ̃a! Asitsatsa gbegblẽ siawo katã anɔ anyi eteƒe nadidi evɔ womadze le gota o; nusianu adzɔ le ɖoɖoezizi me, eye woatsɔ adzame si ŋu womate ŋu agblẽ nu le o atsyɔ edzi
: abe dzo si le bibim esime wòle kukum (1) tso anyime, eye wòkakana eƒe dzobibi makɔmakɔe ene la, vɔ̃ɖinyenye sia akaka ɖe teƒe gã aɖe kple dukɔ geɖewo me, eye wòanye afɔku geɖe wu na Hame Kɔkɔe la , be mía made dzesi eƒe dzowo katã kpuie o.
(1) Le ɖoɖoezizi me, vivivi, le mɔ si womate ŋu ade dzesii o nu.
Amesiwo woble, le vɔvɔ̃ be Sɔlemeha la nava ke ɖe yewo ŋu ta la, wɔa alakpanuwɔwɔ ƒe ɖoɖo nyɔŋu aɖe le wo nɔewo dome.
Le aɖaŋu sia si, abe alesi megbugbɔ gblɔe ene la, anɔ anyi ɣeyiɣi didi me la, woawɔ nusianu si woate ŋui be yewoaɣla ye ɖokui ɖe Sɔlemeha la. Gake ne nunɔla aɖewo de dzesii, le dugãwo me alo le kɔƒenutowo me, ame aɖewo le dzudzɔ tum tso dzo fiƒode sia me la, woatso ɖe ame siwo me woade dzesi ɖokuitsɔtsɔna ƒe nu tɔxɛ aɖewo le la ŋu, eye woato vovo vie gɔ̃ hã tso kɔnu nyuiawo gbɔ ƒe Sɔlemeha Kɔkɔe la.
Eyata ayemɔ si Satana azã, kple nufiame fiƒode si hadɔwɔla dzɔgbevɔ̃etɔ siawo ana wo nɔewoe nye esi: Woagblɔ be mikpɔ nyuie be woakpɔ mi ahake ɖe mia ŋu. Gake ne edzɔ be míede dzesi nane eye míetsi dzi la, mina míakpɔ nyuie ŋutɔ, ne míetsɔ míaƒe agbe de afɔku me gɔ̃ hã, be míagagblɔ nusi ŋu wòku ɖo o, eye míake ɖe míaƒe nya ɣaɣla la ŋu na ame aɖeke o. Ke boŋ mina míawɔ mía ɖokui toɖolawo na subɔlawo, abe ɖevi sue siwo ŋu tsitretsiɖeŋu kple kpekpeɖeŋumanɔamesi mele o ene. Mina míabɔbɔ mía ɖokui le dzedzeme me; mina míaʋu eme alesi míedi, eye míate ɖe sakramentowo ŋu abe alesi míaƒe nuvɔ̃meʋuʋula kpɔ be esɔ ene. Ne etsi dzi na mí le nane si ku ɖe míaƒe nya ɣaɣla ŋu la, ele be míatsi tre ɖi nɛ be míemenya naneke kura le nya sia ŋu o, eye míawɔ nu abe amedzrowo ene, . abe ɖe nya sia nye amedzro na mí kura ene. Ne ena míeka ɖe nane dzi, si wokpɔ mí míele wɔwɔm, alo nya aɖe si wose míele gbɔgblɔm, eye míete ŋu kpɔ ɖasefowo gɔ̃ hã le eŋu la, mele be míaʋli nya o, ke boŋ míawɔ nu le ŋutifafa me.kple tufafa; gɔ̃ hã lɔ̃ ɖe nya la dzi ne míe
edze ƒã be kakaɖedzi le wo ŋu; be míagblɔ be míeda ƒu, be míaƒe manyamanya kple míaƒe sukumademade gbɔe wòtso; be míesusu be míele veve sem o; be míabɔbɔ mía ɖokui ɖe Hamea kple eƒe subɔlawo te, abe Mawu ŋutɔ ene, eye be míele klalo be míawɔ dzimetɔtrɔ siwo katã woazi ɖe mía dzi : to mɔ sia dzi la, míaƒo asa na woƒe nyadɔdrɔ̃, eye woabu mía ŋu nyuie . Le ema ta la, ahiã be míade dzesi míaƒe vodadawo ƒe dzimetɔtrɔ gã aɖe le dzedzeme me, eye míadzi ɖe edzi le dzimetɔtrɔ siwo ame aɖe azi ɖe mía dzi gɔ̃ hã dzi.
Mekpɔe le Mawu me be Satana ƒe satelaitwo, amesiwo, ɣla, abe alesi megblɔe xoxo ene, le anyigba te kple teƒe siwo womenya o, anye dukɔ vɔ̃ɖi sia katã si ŋu meƒo nu tsoe fifia la ƒe ŋgɔnɔlawo la, aɖo alakpase aɖe si woawo shall call inviolable : woafia nu ahaɖu dzi abe Satana ƒe sewɔlawo ene.
Ameblelawo dona tso woƒe gbɔɖemeƒewo mlɔeba. Sɔlemeha la ƒe fukpekpe gã aɖe.
Ne wokpɔe be yewoɖu nusrɔ̃la gbogbo aɖewo siwo lolo abe alesi wòhiã be woatsɔ ayɔ fiaɖuƒe aɖe me ene kloe la, ekema woagblɔ na wo ɖokui be: Ele be míado eye míahe míaƒe tameɖoɖo nyuiwo ava kekeli me. Ekema amegãxi ʋetsuvi siawo ado tso woƒe agadowo me, eye alẽgbalẽ tsyɔ wo dzi; woanye amegãxi siwo ƒe dzi gbã eye dɔ le wuwum vavã, siwo le klalo be yewoaɖu luʋɔwo. O, aleke gbegbe Hame kɔkɔe la wɔa nublanui nam enye si! Oo, aleke gbegbe wòahiã be wòakpe fu le eƒe futɔwo si me enye si! woadze edzi ahadze edzi tso goawo katã me, amedzrowo, trɔ̃subɔlawo, kple eya ŋutɔ viawo gɔ̃ hã, amesiwo avuvu eƒe dɔgbowo abe dawo ene, eye woanɔ eƒe futɔwo ƒe akpa dzi awɔ aʋa kplii.
O dada kɔkɔe si le fu kpem, le viawo ƒe ku ta wu le eɖokui ta! Ẽ, togbɔ be mawumavɔ̃mavɔ̃, eƒe ayemɔwo kple abosam ƒe alakpadadawo le eŋu hã la, vidada nyui sia si Gbɔgbɔ Kɔkɔe la do alɔe la, .
(ƒe 416-420)
anɔ anyi vaseɖe ʋɔnudrɔ̃gbe la, abe alesi menyae le Mawu me ene, eye abe alesi mena woŋlɔe ene, le toɖoɖo ta, le babla kemɛa me, ƒe geɖe enye sia :
esia tae nusi mexɔ se be nyemetsɔ de evelia me o, kple nusi menya tso ɣemaɣi le Mawu me le nya sia ŋu koe metsɔ de afisia ɖo.
Woblea ame heblea ame to woƒe alakpa nɔnɔme nyuiwo dzi, eye woɣlaa woƒe nufiafia si woƒo fi de la.
Megblɔ alesi dukɔ vɔ̃ɖi sia aɖe eɖokui afia le eƒe tete ɖe Sɔlemeha Kɔkɔe la ŋu me le afisia. Ame aɖe akpɔe, ase nu tso ɖokuitsɔtsɔna ƒe nuwɔnawo, kple ame gbogbo aɖewo ƒe austerities ŋu. Ame aɖe akpɔ duawo me nɔlawo woana dɔmenyonyo gã aɖe na ame dahewo, eye woana ga gbogbo aɖe gɔ̃ hã na Sɔlemeha la. Menye ema koe o, woadzra woƒe domenyinu ƒe adzɔnuwo gɔ̃ hã, eye be be woana dukɔa nanya be woɖea nusianu kloe le wo ɖokui si tsɔ wɔa dɔmenyonunana. Woana mɔɖeɖe be woatu kɔdziwo, saɖagaxɔwo, ɖewo le du aɖe me, eye bubuwo le du bubu me. Woaɖo hamewo kple nutoawo; si agblẽ nu le Sɔlemeha la ŋu ŋutɔ, to mawuvɔvɔ̃ kple dɔmenyonyo ƒe dzedzeme si dzi woakpɔ ŋusẽ ɖo me. Rector geɖe (1), . ɖokuitsɔtsɔna.
Nunɔla geɖewo aƒo asikpe ɖe woƒe dzonɔameme ta: woable bisiɔpwo gɔ̃ hã. Le gɔmedzedzea me la, woaɣla woƒe se si woƒo fi de la, si woƒe kpeɖeŋutɔwo katã aŋlɔ, ade asi ete eye woada asi ɖe edzi. Ƒe geɖe koe woata se sia si woƒo fi de la do ŋgɔ na Kristo ƒe Futɔ la ƒe vava, kpakple agbalẽ gbegblẽ siwo me woade dzesi mɔ si dzi woato awɔ woƒe sea dzi le. Woaɣla woƒe nuŋɔŋlɔwo katã ɖe Hame Kɔkɔe la me tɔwo; dukɔ vɔ̃ɖi sia koe anɔ anyi si axlẽ wo, eye le adzame kple adzame teƒewo gɔ̃ hã, siwo alakpanuwɔla siawo adzra ɖo ɖi na nuxexlẽ sia.
(1) Míenya be le Brittany la, nunɔlawo ƒe ŋkɔe nye nunɔlawo .
Sɔlemeha si ƒoa ƒu ɖe aɖaŋuɖotakpekpe me, dea se be woakpɔ wo dzi, eye wòva ke ɖe woƒe alakpanuwɔwɔ ŋu mlɔeba la ƒe nuku.
Mekpɔe le Mawu me be tɔtrɔ sia tɔgbe awɔ nuku na nunɔlawo kple Aƒetɔ la ƒe subɔlawo katã, evɔ mawunyadɔgbededɔ kple mawunyagbɔgblɔ geɖe menɔ anyi wu alesi wònɔna ɖaa o. Gake Aƒetɔ la ƒe subɔlawo anɔ anyi, amesiwo, esi Gbɔgbɔ Kɔkɔe la na kekeli geɖe wu la, vɔvɔ̃ alé wo, eye kakaɖedzi manɔ alesi nusiawo katã ava yi ŋu o, kple nusi ahe dzo gã sia tɔgbe vɛ, si akaka kple esia duƒuƒu geɖe.
Mekpɔe le Mawu me be subɔla nyuiwo, siwo Gbɔgbɔ Kɔkɔe la kplɔna ɣesiaɣi, bisiɔpgãwo kple bisiɔpwo, ayɔ aɖaŋuɖotakpekpe aɖe be woaɖo aɖaŋu le wo nɔewo dome. Mekpɔe le Mawu me be Gbɔgbɔ Kɔkɔe lae atso nya me, be woalé ŋku ɖe woƒe dukɔa ƒe ame xɔŋkɔwo ŋu; be woatsɔ dzɔlawo ade ŋudzɔ le adzame, be woalé ŋku ɖe woƒe agbenɔnɔ ŋu, le ŋkeke kple zã siaa me. Míagaxɔ ɣeyiɣi didi ne míeke ɖe nu gbogbo aɖewo siwo ŋu ɖikeke le ŋu o, siwo aɖo kpe edzi be dziku nɔ wo si ɖe Sɔlemeha la ŋu, eye míaka ɖe edzi be wonye ameflulawo kple alakpanuwɔlawo. Vevietɔ le amesiwo ƒe dɔe nye be woakpɔ wo dzi ƒe aɖaŋu kple ŋudzɔnɔnɔ ta la, woxɔ agbalẽ aɖewo le ame ŋutɔ siwo ɣla wo nyuie alea la si. Eyata Mawu aɖe mɔ be woaɖe wo ɖa keŋkeŋ, eye ɖikeke aɖeke maganɔ anyi o, . abe alesi Míaƒe Aƒetɔ gblɔe le eƒe Nyanyui kɔkɔea me ene, be futɔ la va le zã me be yeaƒã gbewo ɖe nuku nyuiawo dome le Hamea ƒe agble me. Oo Mawu! vevesese kple zitɔtɔ ka mee mía dada Sɔlemeha Kɔkɔe la anɔ, ne kasia wòkpɔ woƒe ŋgɔyiyi, woƒe kekeme, kple luʋɔ gbogbo siwo woahe va woƒe kplɔ̃ɖoƒea!
Luʋɔ siwo woble ƒe xexlẽme gbogbo aɖe; le woƒe nu lédziname ta.
Mekpɔe le Mawu me be tso esime wodze gbeƒãɖeɖe wo ɖokui na Sɔlemeha la gɔme, vaseɖe esime Hamea va nya la, dukɔ gbegblẽe wònye. Mekpɔe le Mawu me be tso ɣeyiɣi si me woado tso woƒe agadowo me, vaseɖe ɣeyiɣi si me Sɔlemeha la ade dzesi woƒe vɔ̃ɖinyenye la, ɣeyiɣi didi aɖe ava yi, ɖewohĩ ƒe alafa afã, wu alo wu nenema, nyemate ŋu agblɔe tututu o. Le ɣeyiɣi siawo katã me la, woƒe abosam ƒe dɔ kple woƒe alakpanuwɔwɔ gblẽnu, si ana woadze abe ame kɔkɔewo ene la, ahe luʋɔ gbogbo aɖewo ava wo megbe; ale be nu madzɔmadzɔdɔ sia adzi ɖe edzi ɣesiaɣi, eye wòanɔ anyi vaseɖe xexeame ƒe nuwuwu, anɔ mía dada Hame kɔkɔe la yome tim ɣesiaɣi.
Megakpɔe le Mawu me be ame siwo ate ŋu aflu wo wu to abosam ƒe ayemɔwo alo mawumavɔ̃lawo ƒe ayemɔwo dzi la anye amesiwo, ne wole ʋuʋum le xɔse me la, xɔse kuku koe anɔ woƒe dzi me, si nye be gblɔ be, ŋusẽ manɔmee eye dɔwɔna manɔmee, eye gawu la, ana dzɔdzɔme gbegblẽ ƒe seselelãme, didi be yeanya nu ƒe gbɔgbɔ, ʋuʋudedi, kple abe alesi wòle le dzɔdzɔme nu ƒe dzodzro, sidzedze alo nusianu sɔsrɔ̃ ƒe dzimaɖitsitsi aɖe teƒe ene dzɔna le mawusubɔsubɔ ƒe nu yeye dzeani siawo me.
Abe alesi, abe alesi megblɔe xoxo ene la, le fifia kple ʋɔnudɔdrɔ̃ dome la, womakpɔ amebeble alea gbegbe le mawusubɔsubɔ ƒe amadede te, ɖokuitsɔtsɔna kple kɔkɔenyenye geɖe le dzedzeme kple ŋkɔ nyui me gbeɖe o, abe alesi mekpɔa alakpanuwɔla siawo hã, amesiwo ƒe nya meƒo nu, do sɔ ene le dadalawo dzi, eye dada kple ɖokuidodoɖedzi yɔ wo me fũ
(ƒe 421-425)
Lusifa, ƒo nu nyuiwo; woahe luʋɔ dzodzro siwo katã ŋu meƒo nu tsoe fifia, eye Kristotɔwo ƒe ŋkɔ koe kloe le wo ŋu la ava wo gbɔ. Mekpɔnɛ le Mawu me be woaƒu du ayi nu yeye siawo katã gbɔ eye woaɖe mɔ woalé wo bɔbɔe eye wòasẽ wu alesi tɔƒodelawo léa tɔmelã siwo le woƒe avɔwo me (1).
(1) Tɔdziʋu si me woɖea lã le.
Mɔ si dzi nàto aƒo asa na ameblenu.
Megakpɔnɛ le Mawu me kokoko be, be ame naƒo asa na dzɔgbevɔ̃e gbogbo mawo to amenuveve ƒe kpekpeɖeŋu me la, ele be ame nalé ɖe xɔse ŋu madzemadzee, ɖeɖi mate eŋu gbeɖe le avuwɔwɔ kple eƒe futɔwo me o, anɔ tsitre sesĩe abe agakpe ene le atsiaƒu titina.le dziku si ƒoe ɖe edzi me eƒe ƒutsotsoewo ƒe akpa sia akpa, be woaɖo ŋku eƒe dzixɔse gbãtɔwo dzi ɣesiaɣi, ale be JC ƒe se kɔkɔe kple mawume la nanye míaƒe kpekpeɖeŋu kple míaƒe nuwɔna ƒe dziɖuɖu ɣesiaɣi vaseɖe míaƒe agbe ƒe hũɖeɖe mamlɛtɔ dzi.
Le Mawu ƒe ŋkɔ me la, mina míaɖe didi be míanya nu kple didi ɖesiaɖe ɖa le míaƒe susu me na ɖokuitsɔtsɔna tɔxɛ siwo katã ƒe dzedzeme nya kpɔ la gota, eye wòklẽna le xexeame ŋkume le mawuvɔvɔ̃ kple kɔkɔenyenye ƒe amadede te. Le Mawu ƒe lɔlɔ̃ ta la, mina míagbe nu yeye kple nu tɔxɛ siawo katã, eye míado míaƒe ɖeɖekpɔkpɔ ƒe asitsatsa ɖe ŋgɔ kple vɔvɔ̃ kple dzodzo. Mina míatsɔ míaƒe xɔse, míaƒe lɔlɔ̃ kple míaƒe mɔkpɔkpɔ ade Mawu kple mía dada Hame kɔkɔe la me, eye mina míaɣla mía ɖokui, abe koklozi suewo ene, le eƒe ametakpɔkpɔ kɔkɔe ƒe aʋalawo te: magblẽ mí ɖi gbeɖe o, eye akpe ɖe mía ŋu ɣesiaɣi mí le ɣeyiɣi wɔnublanuitɔwo kple esiwo me afɔku le wu me, negbe ɖe mía ŋutɔwo míegblẽe ɖi gbã, abe ɖevi madakpewo kple aglãdzelawo ene, be míaƒu du awɔ ɖeka kple eƒe futɔwo ahawɔ avu kplii kpli wo .
§. VI.
Gbɔgbɔmemɔ siwo Sɔlemeha la zã le aƒedo gã sia tɔgbe me. Luʋɔ gbogbo aɖewo siwo woble la trɔa dzime. Dziku kple alakpanuwɔlawo ƒe dzikudodo; woƒe nufiafia nyɔŋu la. Woabia gbe woƒe ŋgɔnɔlawo.
Satana ƒe ŋgɔnɔla kple eƒe kpeɖeŋutɔ geɖe, siwo va zua ame kɔkɔewo kple xɔsetakukulawo gɔ̃ hã ƒe dzimetɔtrɔ si me nunya le.
Sɔlemeha la dea se be woatsi nu adɔ, azɔ mɔ, gbedodoɖa le dutoƒo, mawunyadɔgbedelawo, kple bubuawo.
Esiae adzɔ ne alakpanuwɔlawo kpɔe be Sɔlemeha kɔkɔe la ke ɖe woƒe vɔ̃ɖinyenye ŋu. Ne Sɔlemeha la nya nya dukɔ totro sia si aflu nuteƒewɔlawo le ɖokuitsɔtsɔna ƒe atsyɔ̃ɖoɖo kple amadedewo te ko la, zitɔtɔ aɖe ado mo ɖa le Sɔlemeha Kɔkɔe la me, kple seselelãme aɖe si ke hã magbã le dziƒo o. Gake mekpɔe le Mawu me be Hamea, be yeana woanya yeƒe fukpekpe ƒe nyatia nyuie la, atsɔ eƒe gbɔgbɔmeʋawɔnuwo abla eɖokui bliboe. Woaɖe gbe be woatsi nutsitsidɔ, amewo ƒe zɔzɔ kple gbedodoɖa le dutoƒo; woawɔ mawunyadɔgbededɔwo le dugãwo kple kɔƒenutowo katã kloe me, woaɖo gaƒoƒo blaeneawo ɖe teƒe geɖe; ɖeɖi ate gbeƒãɖelawo ŋu le Mawu ƒe nya la gbɔgblɔ me; eye, le nya sia gome la, . adze abe ɖe Mawu ƒe amenuveve ado alɔ wo ene, abe ɖe ɖeɖi metea wo ŋu o ene. Mekpɔnɛ le Mawu me be le woƒe mawunyagbɔgblɔwo me la, woaka asi alakpanuwɔwɔ ƒe nya wɔnublanui sia ŋu zi geɖe, gake womayɔ ame aɖeke ŋkɔ o; ke hã woayɔ nyateƒenya ʋɛ aɖewo koŋ, eye woaƒo asa na mɔnukpɔkpɔ aɖeke nana ame aɖeke be wòawɔ ŋukpenanu.
Adzɔxexe ƒe azã le Katoliko-fiaɖuƒewo katã me. Luʋɔ geɖe siwo woble heble la ƒe dzimetɔtrɔ.
Fofo Kɔkɔe Papa, si nye Ha kɔkɔe la ƒe ta, aɖo Ablɔɖeŋkeke le Kristotɔwo ƒe fiaɖuƒewo katã me. Gbedodoɖa geɖe kple dɔ nyui geɖe wɔwɔ mazu dzodzro o. Mekpɔe le Mawu me be esia aɖe luʋɔ geɖe siwo, esi woxɔe se be yewole ame deblibotɔ kekeake yome tim la, tsɔ wo ɖokui ƒu gbe ɖe akpa gbegblẽ me, eye woagbe nu le egbɔ to mawunya siwo wose me, kple to nyadɔdrɔ̃ nyuiwo dzi la ɖa le alakpanuwɔwɔa me nuvɔ̃meʋuʋula siwo alé ŋku ɖe wo ŋu nyuie le dzimetɔtrɔ ƒe ʋɔnudrɔ̃ƒea. Nuwɔna siawo siwo ɖea vi ale gbegbe dzie nuvɔ̃meʋuʋulawo alé luʋɔ geɖe siwo anɔ ʋuʋum eye woanɔ klalo be yewoalé
na akpa si mesɔ o, eye amesiwo aku ɖe xɔse la kple Subɔsubɔha kɔkɔe la ŋu wu tsã.
Dzikudodo kple alakpanuwɔlawo ƒe dzikudodo le esi wokpɔ wo ɖokui ɖe go keŋkeŋ ta.
Dukɔ gbegblẽa, evɔ mana naneke nagbã le gota o la, aku le dzikudodo me le eɖokui me: ade dzesi tɔtrɔ sia evɔ mate ŋu agblɔ nya aɖeke o; gake ne alakpanuwɔla siawo siwo ƒo ƒu la katã nya nyuie be woke ɖe yewo ŋu la, woado dziku le woƒe adzame. Edze abe mekpɔa wo abe dzatawo ƒe ha ene le dziku kple mɔkpɔkpɔbuɖeame me, wole afɔ ƒom anyigba, le woƒe aɖuwo ƒom, le woƒe taɖa vuvum, eye wole wo nɔewo ƒom, hele gbɔgblɔm be: it’s an indiscretion , it is a betrayal. Le gɔmesese aɖe nu la, woato nyateƒe, elabena mekpɔe le Mawu me be luʋɔ siwo atrɔ dzime ahagblẽ woƒe akpaa ɖi, aƒo nu tsi tre ɖe wo ŋu na Sɔlemeha la, eye woaɖe gbeƒã woƒe vodadawo kple woƒe xɔse gbegblẽ nɛ; ale be Sɔlemeha Kɔkɔe la magake ɖi le woƒe
(ƒe 426-430)
nyagbɔgblɔ gbegblẽwo. JC ƒe subɔlawo katã, esi wole nu yeye siwo ŋu woke ɖo la, atsɔ gbɔgbɔmeʋawɔnu yeyewo abla wo ɖokui atsɔ awɔ avu kple nu gbegblẽwo katã.
Woƒe vodadawo, kple woƒe ɖoɖo be yewoatsrɔ̃ Sɔlemeha la.
Mawu na menya vodada geɖe siwo woatsɔ ade woƒe se me, vevietɔ esi ku ɖe Nya Mavɔ la ƒe Ŋutilã Kɔkɔe la ŋu, si wotsɔ ŋutilã wɔ le Ðetugbi Nɔaƒe Maria Kɔkɔe la ƒe dɔme, amesi va zu amegbetɔ le ɖekawɔwɔ kple míaƒe amegbetɔ me dzɔdzɔme, eye amesi to esia me nye Mawu vavã kple ame vavã, Mawu kple amegbetɔ bliboe. Anye míaƒe subɔsubɔha kɔkɔe la ƒe nya ɣaɣla dodzidzɔname sia, si dzi woadze ŋutasesẽtɔe wu, eye woawɔ abe ɖe woɖee ɖa keŋkeŋ ene. O luʋɔ kpɔdzidzɔ siwo Mawu ana amenuveve be woakpe fu le yometiti kple xɔsetaku me le nya ɣaɣla dzeani sia ƒe nyateƒenyenye ta! Mekpɔe le Mawu me be woakɔ ʋu geɖe ɖe Hame kɔkɔe la me ɖe nyateƒe gã siawo ta. Mele egblɔm ɖe nyateƒe gã siawo ta, le nya ɣaɣla kɔkɔe kawo ta
woxatsa ɖe ŋutilã me nɔnɔ ƒe nya ɣaɣla si doa dzidzɔ na ame la me! Nyateƒee! Nyateƒee! Nyateƒee! ele be, ne amenuveve le Mawu si la, míafa avi le ʋu ƒe aɖatsi me, alo míaku le vevesese ta boŋ, ne míesusu be mawumavɔ̃lawo di be yewoaɖe Nya la ƒe ŋutilã me nɔnɔ ƒe nya ɣaɣla dzeani sia ɖa.
Mekpɔe le Mawu me be woagblɔ be yewoaɖe mía tɔ ɖa ahatsrɔ̃ wo keŋkeŋ Dada Sɔlemeha Kɔkɔe la. Eye nyateƒee, ne Mawu, abe alesi wòdo ŋugbe na mí ene la, malée ɖe te ahaɖu edzi to eƒe Gbɔgbɔ Kɔkɔe la dzi o la, ɖe womaɖe mía dada nyui Hame kɔkɔe, JC srɔ̃, ɖa oa? eye ɖe wòate ŋu anɔ te ɖe dzomavɔ kple amegbetɔwo ƒe dziku nua? Le nya sia me la, mekpɔe le Mawu me be woƒe tameɖoɖo anye be yewoaɖe míaƒe subɔsubɔ kɔkɔea ɖa keŋkeŋ. Woagblɔ na wo ɖokui be, Mesia sia si wowɔ abe ɖe wòwɔ eɖokui ene la tsɔ eɖokui wɔ Kristotɔwo ƒe subɔsubɔha ƒe ta; ele be míatsrɔ̃ nusiwo katã wòɖo anyi heɖo ɖe woƒe sea me hena woƒe agbenɔnɔ. Mekpɔe le Mawu me be satelait siawo katã magadi be yewoakpe fu le Sɔlemeha Kɔkɔe la me o, eɖanye nunɔla, alo vɔsa, alo vɔsamlekpui, alo nuvɔ̃meʋuʋu, alo nuɖuɖu kple nunono, alo sakrament aɖeke o. Womadi be míaƒe subɔsubɔha kɔkɔe la ƒe dzesi aɖeke nadze o, . Kristotɔwo.
Mawumavɔ̃lawo ƒe nugbeɖoɖo le woƒe mɔkpɔkpɔbuɖeame me. Tameɖoɖo kplikpaa be woayi aɖabia woƒe amegãwo le du xɔŋkɔtɔ kekeake me.
Megakpɔnɛ le Mawu me kokoko be le mawumavɔ̃la siawo siwo ƒo ƒu ɖe woƒe anyigba te ƒe dziku kple mɔkpɔkpɔbuɖeame megbe, abe alesi megblɔe le etame ene la, nugbeɖoɖo gbegblẽ si woawɔ lae nye esi: Woagblɔ le wo nɔewo dome be: Míagate ŋu awɔ nyui aɖeke ɖe edzi o míaƒe se; subɔlawo ke ɖe mía ŋu, eye míawo gɔ̃ hã megate ŋu zãa woƒe subɔsubɔdɔa o; wogbea tsɔtsɔke na mí. Míate ŋu akpɔe kɔte be womegadi be míaɖo dze kple ame mamlɛawo o, eye be nukpɔsusu nyui si nɔ yewo si ɖe mía ŋu la bu; eyata le afisia la, eteƒe medidina hafi míebuna le bubu kple ŋkɔ nyui si ame sia ame, kple míaƒe ƒomewo katã le mía gbɔ la me o. Míekpɔnɛ gɔ̃ hã be le esi teƒe be ame tsɛwo nade bubu mía ŋu abe alesi wowɔe tsã ene la, wotsɔa vlododo ya aɖe ƒoa asa na mí. Eyata tameɖoɖo kplikpaa lae nye esi woaxɔ: Ele be, woagblɔ be, míaxɔ aɖaŋuɖoɖo kple aɖaŋuɖoɖo tso míaƒe amegãwo gbɔ, amesiwo nye míaƒe se ŋlɔlawo kple míaƒe sewɔlawo. Nya la le vevie ŋutɔ.
Amegãwo kple ha blibo la ƒe xaxa kple vɔvɔ̃.
Eyata woayi aɖadi woƒe aƒetɔwo kple kplɔlawo, amesiwo aɣla ɖe du si xɔ ŋkɔ wu la me. Afimae woakpɔ ame gbogbo aɖewo le
woƒe hadɔwɔlawo, amesiwo ayi woƒe amegãwo gbɔ le nya ma ke ta. Wo dometɔ ɖesiaɖe agblɔ eƒe dukɔa ƒe nyadzɔdzɔwo, eye wòagblɔ eƒe dzimaɖitsitsi kple eƒe fukpekpe le mɔxenu siwo Sɔlemeha Kɔkɔe la ade woƒe dɔwo me la ŋu. Mekpɔe le Mawu me be nyatakaka vovovo siwo woagblɔ na kplɔlawo la aɖe fu na wo ahado vɔvɔ̃ na wo; vɔvɔ̃ axɔ woƒe dzi, eye ne wotsɔe kpe ɖe woƒe dzitsinya ƒe fuɖename ŋu la, ado dziku na wo, eye wòatsɔ gbɔgbɔ vɔ̃wo ayɔ woƒe susu me fũ. Womaganye nya si woagblɔ na wo nɔewo kple nya si woabia wo nɔewo o. Mawu aɖe mɔ na wo be vɔvɔ̃ dziŋɔ aɖe nanɔ mía dada Sɔlemeha kɔkɔe la me. Woavɔ̃e, eye woagblɔ na wo ɖokui be: Nukae míawɔ? Woke ɖe mía ŋu! Womagaɖe mɔ na mí be míanɔ nuteƒewɔlawo dome o, eye, hekpe ɖe eŋu la, .
Amenuveve ʋãa ame geɖe be woabɔbɔ wo ɖokui ɖe Sɔlemeha la te.
Amenuveve, si to Mawu ƒe nublanuikpɔkpɔ me kpɔa nuvɔ̃wɔla gãtɔwo gɔ̃ hã dzi ɣesiaɣi la, adi emegbe be yeakpɔe ɖa be yemate ŋu age ɖe yewoƒe dzitsinya si le fu ɖem na eye wòvɔ̃ la me o hã. Nusi mekpɔ le Mawu me enye be ame geɖewo anɔ anyi, le satelait-ha sia me, amesiwo aƒo nu to amenuveve kɔkɔe ƒe ŋusẽkpɔɖeamedzi aɖe me, si awɔ dɔ le wo me le wo manyamanya me. Esiae nye gbe si woazã le takpekpe wɔnublanui sia me, afisi amesiame aƒo nu le evɔ makpɔ naneke gbɔ o. Teviawo, kpakple kplɔlawo hã ama le woƒe abosam ƒe seselelãmewo nu. Woaɖo akpa vovovowo, le seselelãme vovovoawo nu. Míawɔ cabals suesuesuewo, le kplɔlawo ŋkume tututu, amesiwo madi ɣeaɖewoɣi be yewoaɖo to alo aɖo biabiawo ŋu o. Nya siae amenuveve axɔ be yeaɖu dzi, . to gbe sia tsɔtsɔ de ame geɖewo ƒe nu me me: Nukae míawɔ? míele yiyim be míanye Sɔlemeha la ƒe vlododo, ne míetsɔ mía ɖokui na o o
(ƒe 431-435)
kple dzi anukwaretɔ: dzideƒo mele míaƒe ŋgɔnɔlawo gɔ̃ hã si o, eye womeganya nusi fia be woatsɔ o.
Woɖea wo ɖokui ɖa tso ame mamlɛawo gbɔ dɔmenyotɔe eye wosina be yewoayi aɖatsɔ yewo ɖokui aƒu gbe ɖe Sɔlemeha la ƒe akɔnu.
Le takpekpe sia si wua ame me la, amesiwo akpɔ dzɔgbenyuie be seselelãme siawo nasu wo si to amenuveve ƒe ŋusẽkpɔɖeamedzi me la adi wo nɔewo eye woawɔ haƒoha aɖe si to vovo. Woade dzi ƒo na wo nɔewo agblɔ be: Migana míagblẽ ɣeyiɣi o, mina míadzo fifia, eye míagaɖo to esiawo azɔ o; míagatsi dzi ɖe nusi ava zu wo ŋu o, eye míagatsi dzi ɖe mɔnu siwo woazã ŋu o.
Mekpɔnɛ le Mawu me be eƒe amenuveve wɔa nu wɔnukuwo ne ekpɔ mɔ yi nuvɔ̃wɔla ƒe dzi me. Mekpɔe be le asrafoha sia me, si me amenuveve dze aʋadziɖuɖu gɔme le la, amegãawo dometɔ geɖe, afakala geɖewo kple afakala geɖewo anɔ anyi, amesiwo adzo le takpekpe wɔnublanui sia me le ɣeyiɣi ɖeka me. Mawu ƒe amenuveve sia ade dzideƒo gã aɖe wo me xoxo, ale gbegbe be ana woado gbe na mawumavɔ̃lawo mavɔ ne wodzo; eye abe ɖe naneke megale wo si woavɔ̃ o ene la, woagblɔ na wo sesĩe be: Miwɔ alesi mielɔ̃: le mía gome la, míegale mia dome o, eye míele yiyim zi ɖeka, kple dzi anukwaretɔ kple dzimetɔtrɔ, yi ‘Hamea’ gbɔ . Emegbe woasi kple duƒuƒu gã aɖe, ne menye nenema o la, yamenutomeyimɔ̃awo natɔ te wo .
Woƒe dzimetɔtrɔ kple dzimetɔtrɔ ƒe anukwareɖiɖi.
Mekpɔe le Mawu me be dzidzɔha sia, si amenuveve wɔ ɖeka sesĩe alea, eye le ɣeyiɣi kpui ma me la, ayi tẽ afisi amenuveve akplɔe ayi. Mekpɔe gɔ̃ hã be masesẽ nɛ be Hame Kɔkɔe la nakpɔe adze sii be etrɔ dzime vavã o, elabena Gbɔgbɔ Kɔkɔe la ana kekeli naklẽ Aƒetɔ la ƒe subɔlawo.
Ne nuvɔ̃wɔla siwo trɔ dzime la ɖe wo ɖokui ɖa tso abosam ƒe ha sia gbɔ alea, eye woɖe wo ɖokui ɖa le woƒe anyigba te teƒewo la, dzimetrɔla dahe siawo aƒo asa na gododo kple woƒe kpeɖeŋutɔwo nyuie, le vɔvɔ̃ kple vɔvɔ̃ be yewoagaxɔ wo ake ta.
Mekpɔe le Mawu me be dzimetɔtrɔ vavã siawo awɔ nuteƒe na amenuveve; eyata Mawu ayi edzi akpɔ wo ta. Gbɔgbɔ Kɔkɔe la ana kekeli naklẽ Hamea ƒe subɔlawo to nukunu ƒe amenuveve me, eye wòaxe mɔ na wo to gbɔgblɔ na wo me be: Migavɔ̃ be yewoaxɔ dzimetɔtrɔ tso nuvɔ̃wɔla dahe siawo siwo gbɔna nu ƒom na mi la gbɔ o. Womeganye amegãxi siwo lɔ̃a ame, siwo wotsɔ alẽgbalẽ tsyɔ nu dzi abe tsã ene o; womagatsɔ gakotokuwo vɛ na mi be woatsɔ atsyɔ woƒe alakpanuwɔwɔ dzi o; ke boŋ woatsɔ woƒe dzi aɖo wò afɔ nu, wobɔbɔ wo ɖokui, eye woƒe dzi gbã le vevesese ta le esi wodo dziku na Mawu ta.
Woƒe dzonɔameme be yewoaɖɔ yewoƒe ŋukpenanuawo ɖo. Dzimetɔtrɔ geɖe siwo woƒe kpɔɖeŋu kple woƒe nyawo he vɛ. Nuŋeŋe evelia, si sɔ gbɔ abe gbãtɔ ene kloe.
Mekpɔe le Mawu me be dzimetɔtrɔla siawo dometɔ ɖesiaɖe atsɔ eɖokui afia duwo alo kɔƒenutowo ƒe nunɔlawo gbã; womavɔ̃ be yewoana amewo nanya nusi wonye tsã o, le dutoƒo gɔ̃ hã; woaxɔ wo nublanuikpɔkpɔtɔe wu tso Aƒetɔ la ƒe subɔlawo gbɔ. Dzimetɔtrɔ nyui siawo, esi wokpɔe be Mawu na amenuveve geɖe yewo ta la, akpedada kple lɔlɔ̃ na Mawu ayɔ wo me fũ ale gbegbe be, le esia ta la, wo dometɔ ɖesiaɖe atrɔ ayi eƒe ƒomea gbɔ aɖaxlɔ̃ nu yewo srɔ̃wo, viwo kple dɔlawo. Womatɔ ɖe afima o, woayi, abe mawunyagblɔla siwo ɖea gbeƒã kple gbe bɔbɔe ene, aɖafia nu wo dzilawo, wo xɔlɔ̃wo, kple ame siwo katã wonya siwo na nu le alakpanuwɔwɔ me. Amenuveve atse ku le wɔna sia me ale gbegbe be woakpɔ dzimetɔtrɔ siwo dze kafukafu le goawo katã me, . eye nuvɔ̃wɔlawo yɔa hameawo me fũ be woava dzimetɔtrɔ ƒe ʋɔnudrɔ̃ƒea. Mekpɔe le Mawu me be anɔ abe Gbɔgbɔ Kɔkɔe la ƒe amenuveve ƒe nuŋeŋe evelia ene. Woatrɔe zi evelia sia, to austerities kple gbedodoɖa siwo Sɔlemeha la ado me, nuvɔ̃wɔla agbɔsɔsɔme si kloe wòatrɔ dzime zi gbãtɔ to mawunyadɔgbededɔwo, nutsitsidɔ kple aseyetsotso siwo ŋu meƒo nu tsoe.le etame .
Wozua ame kɔkɔewo, woawo, wo viwo, kple wo tɔgbuiyɔviwo, eye Mawu naa xɔsetaku ƒe amenuveve wo.
Mekpɔe le Mawu me be dzimetɔtrɔ vavã siawo ava zu ame kɔkɔewo, eye be dzidzɔ si wo viwo, kple wo viwo ƒe viwo hã ava zu nenema; eye Mawu ana amenuveve wo be woakpe fu le xɔsetaku me, le Kristo ƒe futɔ, si nye mesia si wɔ eɖokui abe mesia ene la ƒe vava me.
Amenuveve ƒe nuwɔna si dze kafukafu na nuvɔ̃wɔla gãtɔwo. Dzimetɔtrɔ vavãtɔ dzɔna to xɔse, mɔkpɔkpɔ kple dɔmenyonyo me.
Esiae nye nusi mía dada Sɔlemeha Kɔkɔe la awɔ, si, to eƒe gbɔgbɔmeʋawɔnuwo dzi, ahe luʋɔ ƒe ameha manyaxlẽ aɖe ava Aƒetɔ la gbɔ. Tsɔ kpe ɖe nuvɔ̃wɔla gbogbo siwo woatrɔ dzime to mawunyadɔgbedelawo, mawunyagbɔgblɔwo kple dzimetɔtrɔ ƒe ʋɔnudrɔ̃ƒea ŋu la, amenuveve sẽŋu kae nye si makpɔ tso aʋakɔ sia si ŋu meƒo nu tsoe fifia la gbɔ o! Ẽ, nusi dzɔa dzi nam wu le afisia, eye nusi na metsi dzodzodzoe enye be makpɔ nuvɔ̃wɔla dahe siwo to woƒe vɔ̃ɖinyenye kple woƒe nuvlowɔwɔ siwo woƒo ƒu me la, woƒe afɔ ɖeka anɔ dzomavɔ me kloe, amesiwo akpɔ wo ɖokui le takpekpe aɖe titina be yewonye nuvlowɔlawo ŋutɔ abe woawo ene, afisi woase abosam ƒe nuƒoƒo kple ɖoɖowo, atamkaka kple busunyagbɔgblɔ ɖe Mawu kple Hame Kɔkɔe la ŋu ko le, eye afisi mɔkpɔkpɔbuɖeame ado dziku na amewo katã le la, enye nuvɔ̃wɔla dahe mawo kpɔkpɔ
wotrɔ dzime to amenuveve me. Nukunu ka gbegbee nye si! Dzomavɔ ƒe takpekpe sia titinae amenuveve ava ɖe eɖokui afia wo, eye wòadze agbagba, le dzomavɔ ƒe tɔtɔ sia dome, ne ate ŋu ava kekeli me age ɖe woƒe dziwo me. Mawu ƒe amenuveve sia, le J. C. ƒe dzedzeme nu, akpɔ dzidzedze aɖaŋutɔe ale gbegbe, eye wòakpɔ ŋusẽ geɖe ɖe wo dometɔ geɖe dzi ale gbegbe be le nuvlowɔla gãtɔwo gome la, ana dzimetrɔla nyuiwo.
(ƒe 436-440)
Aʋadziɖuɖu nenie axɔ amenuveve tso aʋa gbãtɔa me enye si! Amesiwo bɔbɔa wo ɖokui ɖe ete la akpɔe be yewoto esia me wɔ ɖeka xoxo be yewoawɔ dɔ hena yewoƒe dzimetɔtrɔ deblibo.
Mekpɔe le Mawu me be amenuveve sia ƒe ʋuʋu gbãtɔ ana woaɖe asi le woƒe se vɔ̃ɖi la ŋu tso dzi blibo me, aɖee afia wo be woda vo le woƒe kpeɖeŋutɔwo gbɔ. Evelia kutsetsewo, awɔ le nuvɔ̃wɔla dahe siawo ƒe ememe, ne wonya ʋu woƒe dzi ƒe ʋɔtru nɛ ko. Le dzomavɔ ƒe viviti kple gbɔgbɔ vɔ̃ siwo wotsɔ ƒo xlã woƒe dziwo dome la, xɔse gbagbe sia, abe amenuveve si ɖu dzi ene, va kekeli me, eye wòhea eme kɔ nyuie kple kekeli vɛ le afisiafi si wòyi, mebe le luʋɔ la ƒe ememe eye le eƒe akpa siwo le etame la, . eye wònya gbɔgbɔ vɔ̃wo do goe kple viviti: enaa ŋutifafa, enaa susu me kɔ, eye wòdoa gɔmesese ɖe dzi va ɖoa Mawu ŋuti sidzedze gbɔ. To sidzedze sia me la, ewɔa dɔ ɖe dzi dzi, eye wòɖoa eƒe zikpui ɖe afima kple mɔkpɔkpɔ kple lɔlɔ̃; elabena zi geɖe la, nɔnɔme nyui etɔ̃ siawo nye esiwo womate ŋu ama o, alo ne woma la, wova nɔa ʋuʋum eye wo me mekɔna o ale gbegbe be ne míagblɔe la, ŋkɔ meganɔa wo ŋu o nɔnɔme nyuiwo.
§. VII.
Le wo dometɔ geɖe ƒe dzimetɔtrɔ megbe la, ha makɔmakɔa ƒe ŋgɔnɔlawo tsɔ wo ɖokui na Satana subɔsubɔ. Eɖe gbeƒã na wo eye wòdo ŋugbe na wo be Kristo ƒe futɔ la anye woƒe ŋgɔnɔla. Atamkakawo
execrable against JC Anti-Christian se si ka atam hede asi ete. Aglãdzedze dziŋɔ tso dzomavɔ me ɖe Sɔlemeha la ŋu.
Mawumavɔ̃la siwo mɔkpɔkpɔ bu ɖee la yɔa Satana be wòakpe ɖe ye ŋu. Mawu ƒe ametakpɔkpɔ ɖe dzimetrɔla yeyewo dzi.
Meyi edzi le nusiwo adzɔ le etsɔme ɣeyiɣiwo me ŋlɔm, eye metrɔna ɖe nusi satelait-ha la awɔ ŋu, esime dzimetɔtrɔ kɔkɔe siwo ŋu meƒo nu tsoe la dzo le woƒe takpekpea me: woade se ɖe nuvɔ̃ɖiwɔwɔ ƒe subɔla siawo nu, mɔkpɔkpɔ bu ɖe wo eye woado le wo me woawo ŋutɔ. Mekpɔe le Mawu me be womate ŋu awɔ woƒe abosam ƒe ɖoɖowo ahawɔ wo dzi le wo ɖokui si o. Esia tae, esi womenya mɔ si dzi woato o ta la, woagblɔ be: Mina míayi Satana gbɔ; gawu la, eya ŋutɔe nye míaƒe dɔwo ƒe aƒetɔ, eye wònana míekpɔa dzidzedze le afisiafi. Woazã akunyawɔwɔ, eye woakplɔ gbɔgbɔ vɔ̃wo ɖe asi. Mekpɔe le Mawu me be gbɔgbɔ vɔ̃wo aɖu wo nɔewo, eye dzomavɔ ƒe zitɔtɔ anɔ wo ŋu le dzimetrɔla yeyeawo ŋu. Woase le wo ɖokui me be Mawu le yewo ta kpɔm ale gbegbe be womase le wo ɖokui me o ŋusẽ manɔ wo si be wòate wo kpɔ abe alesi woawɔe ene o. Woaxe mɔ na wo gɔ̃ hã be woagaɖe wo ɖokui afia le woƒe satelaitwo ƒe ƒuƒoƒo me o, esime dzimetrɔla yeyeawo anɔ afima.
Mawu madi be gbɔgbɔ vɔ̃wo nava tsɔ woƒe aŋutrɔ siwo me aɖi le la aƒu gbe ɖe dzi siwo me amenuveve koe woadzi le la ŋu o.
Gbɔgbɔ vɔ̃wo ƒe dzedzeme. Woƒe dzikudodo. Wogblɔa vlododo vevewo na woƒe kpeɖeŋutɔwo.
Aleae gbɔgbɔ vɔ̃ siwo yɔ fũ kple dziku kple dziku ɖe wo teviwo ŋu la, ava nɔ ƒoƒom le woƒe agadowo me abe dziɖegbe ene: mawuvɔ̃lawo, si mezu numame na wo be gbɔgbɔ vɔ̃wo ate ɖe wo ŋu alea o la, aƒo wo. Gbɔgbɔ vɔ̃awo ana woase woƒe dziku ƒe kpekpeme bliboa, eye woagblɔ na wo be: Aleae wònye, vɔvɔ̃nɔtɔ kple kuviawɔwɔ, be vovo mele mia ŋu le mia fofonyigba ƒe nyawo me oa? Akunyawɔla gãwo aɖo eŋu be: Nukata miawo ŋutɔ mieva o? Gbɔgbɔ vɔ̃wo aɖo eŋu na wo be: Ne ɖe míete ŋu va la, anye ne míebu míaƒe teviwo dometɔ geɖe nenema gbegbe o: nusianu bu kloe le mía tɔwo dome; ŋkeke ɖeka, alo gaƒoƒo ɖeka gɔ̃ hã, metoa xɔsegbela siawo ƒe ŋkɔxɔxɔ kple kukuɖeɖe me si ame aɖe sina le mía si o. Gbɔgbɔ vɔ̃awo agblɔ kpee be: Migana míagblẽ ɣeyiɣi o. Mate ŋu, to nye dzideƒo me, . to nye ŋusẽ kple nye kalẽwɔwɔ me, be mahe mi ado goe tso aʋli si me mi katã miege ɖo la me; do wò dzideƒo ɖe dzi, pusillanimous be èle; èna ŋu kpem be manɔ asinye
asrafo mawo tɔgbe dze yonyeme!... Mekpɔe le Mawu me be gbɔgbɔ vɔ̃wo atsɔ dada, dada kple ɖokuidodoɖedzi ƒe aŋutrɔ siwo biã la aƒu gbe ɖe wo dzi, eye woatsɔ abosam ƒe dzideƒo ana agbe nanɔ wo me; ale be woƒe susu kple dzi siwo le dzo dam alea la axɔ abosamwo ƒe seselelãmewo, vɔ̃ɖinyenye kple vɔ̃ɖinyenye.
Satana ƒe nuƒoƒo. Edo Kristo ƒe futɔ ƒe ŋugbe na wo abe woƒe ŋgɔnɔla ene, eye wòtu eƒe ŋutetewo kple eƒe ŋusẽ ɖo.
Ekema Satana agblɔ na takpekpe sia be: Migana míagblẽ ɣeyiɣi o, ƒoƒo sia mee medi be miaɖu dzi le. Medi be magblẽ dukɔ siwo katã atsi tre ɖe mía ŋu la dome tso dzi va se ɖe anyi; Medi be mawɔ mi anyigba blibo la katã ƒe aƒetɔwo. Woade ta agu na wò abe mawuwo ene; sika kple klosalo asɔ gbɔ na wò, àkpɔe le wò sedede nu eye wòasɔ gbɔ abe atsiaƒu ƒe ke ene: nyee tsɔe na wò be matsɔe ana wò. Mana kplɔla si ŋu ŋusẽ anɔ le nuwɔnawo kple nyagbɔgblɔ me, eye dzɔdzɔmeŋutinunyawo katã anɔ esi wòɖe dzesi ŋutɔ; Nye ŋutɔ mazu eƒe aƒetɔ. Mafia mɔe eye maxɔe le nye mɔfiafia te tso eƒe ɖevime ke: maxɔ ƒe ewo esime ŋusẽ anɔ eŋu, asrɔ̃ nu wu mi katã, eye ne to eƒe gbɔgbɔ gã kple eƒe nuwɔna siwo me nunya le dzi aɖee afia o asixɔxɔ geɖe wu.be nèwɔna na wo katã nawɔ ɖeka. Tso ƒe ewo ƒe ƒe sia ke dzi la, makplɔe ato yame, mazɔe awɔe
(ƒe 441-445)
kpɔ anyigba dzi fiaɖuƒewo kple fiaɖuƒewo katã; Matsɔe awɔ aƒetɔ ɖe amesiame dzi, eye matsɔ nu siawo katã anae. Anye agbalẽnyala deblibo le aʋawɔwɔ ŋuti nunya me; Mawɔe aʋawɔla kalẽtɔ kple aʋadziɖula gã, amesi aɖu dzi le afisiafi. Mlɔeba la, mawɔe mawu, amesi woasubɔ abe mesia si wole mɔ kpɔm na ene.
Mawɔ nu le eƒe ŋusẽ blibo katã me o, eye maɖe eƒe aʋadziɖuɖuwo kple aʋadziɖuɖuwo afia o, vaseɖe esime wòaxɔ ƒe blaetɔ̃; ke hafi ɣemaɣi naɖo la, aɖe eƒe ŋutetewo afia le adzame. Maɖee afia mi, ame siwo nye nye teviwo. Tso eƒe ɖevime ke la, àva de dzesii be enye wò fia, eye àsubɔe be enye wò mawu kple wò mesia.
Abosam, abe eƒe ŋugbedodowo ƒe asi ene, bia tso amewo katã si be woatsɔ wo ɖokui asa vɔe le ye subɔsubɔ me. Nubabla nyɔŋu aɖe si wowɔ kplii.
Abosam agblɔ na ameha la bena: Dzimaxɔsetɔwo na miaƒe dukɔ kple miaƒe se la, mikpɔ nusi mienye ɖa; kpɔ nusi mewɔ na mi xoxo, kple aʋadziɖuɖu agbɔsɔsɔme si mena miaxɔ gbesiagbe, eye togbɔ be ele alea hã la, mienye dzimaxɔsetɔwo kple akpemadalawo! Medi eye mele gbɔgblɔm, abe aƒetɔ ene, be mitsɔ miaƒe asi nam, abe kpeɖodzi be tso fifia dzi la, mi katã mietsɔ mia ɖokui sa vɔe ɖe tanye, le ɣeyiɣi kple mavɔ me, kple nuteƒewɔwɔ si meɖe mɔ na o be miasubɔm, be miasubɔ miaƒe dukɔ, eye miaxɔ teviwo nam.
Woawɔ nubabla aɖe, si me gbɔgbɔ vɔ̃a azi eɖokui dzi le be wòawɔ ɖe ŋugbe siwo wòdo na wo dzi, eye wòagbɔ wo ŋu gɔ̃ hã. Migavɔ̃ o, agblɔ na wo be, naneke mahiã mi le nye subɔsubɔdɔa me o; woatsɔ nusianu si nèdi la ana wò: ne èhiã asrafowo na aʋawɔwɔ la, matsɔ wo ana wò kaba. Woayi afisiafi be yewoana nàɖu dzi ahaɖu dzi, nenye be èwɔ ɖe wò ŋugbedodowo dzi kple nuteƒewɔwɔ si ŋu womate ŋu agblẽ nu le o, eye mèbu fɔ ɖokuiwò gbeɖe le akpemadamademade si sɔ kple esi nèwɔ ɖe ŋunye ta o. Zi alesi makpɔ wò nuteƒewɔla le etsɔme ko hafi mate ŋu atsɔe ake wò.
Atamkaka vlodoame siwo wotsɔ tsi tre ɖe JC ŋu
Emegbe gbɔgbɔ vɔ̃a agblɔ kpee be: Amesiame nava atsɔ eƒe asi ade nubabla la me, eye wòaka atam be yeawɔ nuteƒe nam vaseɖe ku me. Mekpɔnɛ le Mawu me be nublanuitɔ dahe siawo, siwo wotsɔ dzidzɔ tsɔna eye gbɔgbɔ vɔ̃wo ƒe ŋugbedodowo tsɔa dzo ɖe wo ŋu, siwo ŋu ŋutega kple alakpanuwɔwɔ siwo woawɔ le woƒe susu me la doa dzidzɔ na wo eye wotsɔa dzo ɖe wo ŋu, eye woƒe nɔnɔmetata si doa dzidzɔ na ame la axe fe na wo geɖe ɖe vɔvɔ̃, vɔvɔ̃ kple kuxiwo ta be woato eme do ŋgɔ, ayi, le woawo ŋutɔ ƒe lɔlɔ̃nu me kple dzi gã aɖe, be yewoade asi nubabla la te, eye yewoaka atam be yewoawɔ nuteƒe na gbɔgbɔ vɔ̃ la le yewoƒe agbemeŋkekewo katã me. Woagblɔ na afakala sia gɔ̃ hã be: Ne ɖe agbe akpe ɖeka le mía si la, anye ne míatsɔ wo asa vɔe na wò. Gbɔgbɔ vɔ̃ la aɖo eŋu na wo be: Agbe akpe ɖeka mele mia si o, abe alesi miedi ene la, medze na wo nyuie; ke boŋ medi eye nye hã bia tso mia si ake be mialɔ̃m eye mialé fu Kristo si mieyɔ be Dziƒoʋĩtɔ la ƒe Vi la keŋkeŋ; be nàgbe nya siwo katã wòɖo anyi le eƒe Sɔlemeha la me; be mia dome amesiwo xɔ nyɔnyrɔ la agbe woƒe nyɔnyrɔxɔxɔ kple ŋugbedodo siwo katã wowɔ to atamkaka me la keŋkeŋ; be ame siwo katã mexɔ nyɔnyrɔ o, . manɔ nuteƒewɔwɔ ƒe atamkaka si wole dodo ge nam, si womanɔ gbeɖe o la me .
Medi eye megblɔna bliboe be mielé fu ame sia si woyɔna be Mawu si wɔa aʋa ɖe mía ŋu, eye wònana míekpea fu ale gbegbe, to eya ŋutɔ tɔ gɔ̃ hã dzi la, abe ale si melé fui ene. Ehiã, abe nye ke ene, be wòanɔ fuléle kple ŋɔdzidoname me, kpakple nusiwo katã tso egbɔ; ale be miewɔ abe ɖe miele mɔ kpɔm na naneke tso egbɔ o ene, eye miekpɔe dze sii be nyee nye miaƒe Fia kple miaƒe Mawu: eye mewɔ abe ɖe miagatsɔm ana le etsɔme, eye tso fifia dzi gɔ̃ hã la, tadedeagu la ƒe tadedeagu kple lɔlɔ̃ si wòbia tso esi. Medze nɛ wu eyama.
Mikpɔ ɖa, nye teviwo, vovototo si le nye teviwo kple etɔ dome. Ezia se sesẽ aɖe ɖe sidzenuwo kple dzɔdzɔme dzi le eya ŋutɔ si; etsɔa wo dea vevesese me ɣesiaɣi, eye abe teƒeɖoɖo ene la, etsɔa ŋutilã kple susu ƒe dɔlélewo ɖua wo dzi, eye wònana wodoa dzi le fukpekpe ƒomevi ɖesiaɖe me; eye nye hã, èkpɔ ale si mewɔa nu ɖe ŋuwòe. Màte ŋu agblɔ be nufiala sesẽ kple ame sesẽe menye le dzɔdzɔme nu o. Mefaa akɔ na wò eye medoa alɔ wò le wò gbɔdzɔgbɔdzɔwo me. Nyemegblẽ mi ɖe ahedada me, alo le hiãkame ƒe ŋukpe me o, abe alesi wògblẽ etɔ ɖi ene o. Kura o, mena nu wò eye mana nusianu wò le agbɔsɔsɔ gã me.
Le ɣeyiɣi ma me la, abosam, to eƒe nuƒoƒo kple aŋutrɔ siwo le dzo dam siwo wòada ɖe woƒe dzi me dzi la, awɔe nyuie ale gbegbe, be woafɔ fuléle si womate ŋu atsɔ aɖɔ Mawu ɖo o, eye le woƒe dziku kple dziku me la, woanɔ klalo be yewoawɔe atsrɔ̃ eye woatsrɔ̃ Mawu kple eƒe amewo, ne woate ŋui. Mlɔeba la, woƒe dzi kple susu ava nɔ abe gbɔgbɔ vɔ̃wo tɔ ene. Woase veve vevie, lɔlɔ̃tɔe, kple didi vevie be yewoawɔ nuteƒe le yewoƒe subɔsubɔdɔa me ɖe wo ŋu; ale be takpekpea me tɔ siwo mazu afakala gãwo ƒe habɔbɔa me tɔwo haɖe o la, awɔ kaba age ɖe eme zi ɖeka kple
(ƒe 446-450)
dzidzeme gãtɔ kekeake, eye wòna gbɔgbɔ vɔ̃wo ƒe dzi dze eme ŋutɔ.
Ne woŋlɔ nubabla la hede asi ete, eye woka atam vɔ la, ekema takpekpea ava nɔ abe afakala gãwo ƒe amegã ene; eye gbɔgbɔ vɔ̃ la agblɔ na wo kple dzidzɔ kple dzidzeme ƒe ya be: Fifiae mienye xɔ̃nye vavãwo, eye wotsɔ vevesese si miewɔ nam va yi la ke mi. Mewɔ mi aƒetɔwo na nuwɔwɔwo katã eye
nye ŋusẽwo katã; Mena ŋusẽ blibo wò be nàŋlɔ amesiwo katã adi be yewoado ŋugbe siwo nèdo la ɖe nubabla sia me. Emegbe mabu ɖokuinye be mana amenuveve kple amenuveve mawo ke siwo ƒe ŋugbe medo na mi la wo, nenye be le woƒe ŋugbedodowo me la, woka atam si woɖo ɖi eye wode asi ete.
Se si tsi tre ɖe Kristotɔwo ŋu kpe ɖe nubabla kple atamkaka siwo dzi woawɔ ɖo ŋu. Nusiwo le eme.
Fifiae, xɔ̃nyewo, be ele be mí katã míawɔ nu le ɖekawɔwɔ me. Fia wò se, si wòle be woatsɔ akpe ɖe nubabla si míewɔ teti koe nye ema ŋu, eye woatsɔe aɖo se sia ƒe ta dzi, ale be wòanye gbãtɔ si dzi woawɔ ɖo ahawɔe. Mekpɔe le Mawu me be hamea ƒe tatɔwoe atsɔ se sia vɛ. Gbɔgbɔ vɔ̃wo ŋutɔ atsɔ nubabla sia aɖo woƒe sea ƒe ta dzi, eye woatsɔ nusianu si dze wo ŋu akpe ɖe se sia ŋu, le woƒe abosam ƒe gbɔgbɔ nu.
Esiae nye nusi mekpɔ le Mawu me: Le se sia si woƒo fi de me la, woaɖe gbeƒã Mesia si míedi tso gbaɖegbe ke la, eye woagblɔ be eya ɖeka koe wòle be míaxɔe ase, eye be ele be míasubɔe. Nyagblɔɖilawo kple mawudɔlawo aɖe gbeƒãe ƒe ʋee aɖewo (mekpɔe le Mawu me be anɔ abe ƒe eve alo etɔ̃ ene) hafi woadzii. Nyemate ŋu ayɔ nya siwo katã woagblɔ wòadze ame ŋu wu eye woawɔ dɔ nyuie wu tso eƒe amenyenye, eƒe tugbedzedze kple eƒe kesinɔnuwo ŋu la ɖe afisia o. Anɔ abe ɖe Mawu ƒe numekɔkɔ aɖe ƒo xlãe ene, si klẽna wu ɣe ƒe keklẽ. Mawudɔlawo ƒe dziƒoxɔ aɖe akpe ɖe eŋu, amesiwo adze eyome; mawudɔlawo ƒe aʋakɔ blibowo ade bubu eŋu abe woƒe fia ene, eye woade ta agu nɛ abe Mawu Ŋusẽkatãtɔ vavã la ene, kple Mesia si wodi vevie henɔ mɔ kpɔm na tso xexeame ƒe gɔmedzedze ke. Gake le esiawo katã me la, vodada nyɔŋuwo kple alakpanya siwo woate ŋu aƒo ɖii koe mekpɔna le Mawu me. Anye gbɔgbɔ vɔ̃ gbogbo aɖewo ŋutɔ, amesiwo, le kekeli ƒe mawudɔlawo ƒe nɔnɔme te, agblɔ nya ɖi tso ame vɔ̃ɖi sia ƒe vava ŋu; abe alesi gbɔgbɔ vɔ̃wo ƒe aʋakɔwo anɔ anyi siwo ava xe fe ɖe woƒe fiasã ta nɛ ahade ta agu nɛ abe alesi... Mesia.
Nusi veam wue nye be mekpɔnɛ le Mawu me be busunya kple fiƒode geɖe anɔ se sia si woƒo fi de la me ɖe míaƒe Ðela si míelɔ̃na vevie la ŋu. Ne nyemevɔ̃na be mado dziku na Mawu o la, nyemasusui gbeɖe be woaŋlɔ ŋunyɔnu mawo tɔgbe ɖi o; Ame vɔ̃ɖiawo ana woanya wo ɖokui to woƒe mawuvɔvɔ̃ kple nublanuinya ƒe gbegbɔgblɔ me. Nya si woagblɔ ku ɖe Nya si Wotsɔ Ðo Ŋutilã la ŋue nye esi. Woagblɔ be alakpa mesia kple afakalae wònye, amesi me abosam xɔ; be enye amewula si wotso kufia na le eƒe nuvlowɔwɔwo kple eƒe alakpase ta; be ame geɖe medie o
de dzesi Mesia la; be esia tae wodrɔ̃ ʋɔnui hetso kufia nɛ eye wona wòku le adzodala eve dome to amewulawo ƒe asi me; be nuvlowɔla siae woyɔna be Mesia vavã si wokpɔ mɔ na; be eyata ame geɖe, le Kristotɔwo ƒe dzesideŋkɔ te, gblɔ be yewowɔna ɖe se sesẽ sia dzi, si dze abe ɖe woɖoe anyi be yeatsrɔ̃ amegbetɔ ko ene, ke menye be wòana wòanɔ agbe o; be Kristotɔ siawo dometɔ geɖe nye ŋkuagbãtɔwo kple bometsilawo ale gbegbe be woxɔ eya kple nusiwo katã wòɖo le eƒe se vɔ̃a me dzi se; be tso dzidzime yi dzidzime la, wokpɔa wo ɖokui dzi le alakpadzixɔse kple dzodzro sia me, eye be wokpɔ ame aɖewo siwo ƒe dzime sẽ ale gbegbe le woƒe nukpɔsusuwo me ale gbegbe be wodi be yewoakpe fu, .
Kristo ƒe futɔ la ƒe ŋgɔdolawo ƒe aglãdzedze dziŋɔ aɖe, ɖe Sɔlemeha la kple Kristotɔwo ŋu. Woƒe se nyɔŋu la tata.
Vɔ̃ɖila siawo atsɔ vlododo kple ɣlidodo aɖu Kristotɔ nyuiwo dzi, eye woaka atam kple fiƒode siwo ana dziƒo kple anyigba naʋuʋu. Woagblɔ be ɣeyiɣi megale be míahe nya o, ele be míaxɔ se yeye sia, si do ŋugbe na mí le ƒe ʋee aɖewo megbe be mesia vavã si míedi vevie, amesi lɔ̃ amegbetɔwo ale gbegbe, eye wòatsɔ amenuveve geɖe ayɔ wo me fũ kple amenuveve: ne mèdi be yeatsɔ ye ɖokui ana kple amenuveve nyui o la, woazi dziwò be nàwɔe sesẽe, elabena gaƒoƒo la de esime woaɖu anyigba bliboa dzi to ŋusẽ kple nyateƒe Mesia ƒe nɔnɔme nyui me. Mina míatsrɔ̃, woagblɔ le wo nɔewo dome, Hame sia si woyɔna be Hamea katã, eye míagaƒo nu le alakpa mesia sia ƒe xexeame o.
Mekpɔe le Mawu me be ne yewoɖe gbeƒã na dukɔa kple tufafa ƒe dzedzeme vɔ la, yewoana woatsɔ yewoƒe alakpase la ƒe kɔpiwo ada ɖe mɔdodowo ƒe tsatsam kple duwo ƒe kpowo dzi, eye woana woaxlẽ wo le dutoƒo, le dugãwo me kple kɔƒenutowo me siaa: ekema woaƒo nu tsi tre ɖe míaƒe subɔsubɔha kɔkɔe la ƒe nya ɣaɣlawo katã ŋu ahate fli ɖe wo me, vevietɔ Nya la ƒe ŋutilã me nɔnɔ; woaɖu fewu le Sɔlemeha kɔkɔe la ƒe kɔnuwɔwɔwo ŋu eye woatrɔ wo woazu fewuɖuɖu; woada dɔ na wo
(ƒe 451-455)
tso gliwo me nya ɣaɣla kɔkɔewo kple sakramentowo katã; emegbe woata funyafunyawɔwɔ ƒomevi siwo katã ame aɖe ato kple amesiwo ƒe dzime asẽ be woawɔ ɖe JC ƒe se dzi, eye woagbe toɖoɖo woƒe sedede dzi.
Gake hafi gbɔgbɔ vɔ̃wo nawɔ nu kpata la, woaɖe wo ɖokui afia le kekeli ƒe mawudɔlawo ƒe nɔnɔme te, atsɔ aɖe gbeƒã woƒe mesia vavã si ŋugbe wodo; woaxlɔ̃ nu ameawo be woaxɔ edzi ase, eye woagbe nu le aʋatsonyagblɔɖila sia si woyɔna be Yesu gbɔ. Woƒe aɖaŋunuwɔwɔwo katã kple woƒe ayemɔwo anɔ anyi ƒe geɖe, hafi woawɔ nu kpata kple woƒe asrafoha siwo nye abosamwo.
Nɔvinyɔnua wu eƒe nuŋlɔɖia nu le afisia, elabena le babla gbãtɔwo me la, egblɔ Kristo ƒe futɔ la yometiti. Mawu akpɔ Eƒe Hamea ta nukutɔe vaseɖe xexeame ƒe ŋkeke mamlɛ sia dzi.
Manya wɔ be mate ŋu aŋlɔ nusiwo katã mekpɔ le Mawu me, ku ɖe nusiwo le se sia si woƒo fi de la me ŋu o: esia tae made dzesi nu vevitɔwo kple esiwo hiã wu la ko le afisia, vevietɔ esi wònye le babla kemɛa me ta , si meŋlɔ ƒe enyi alo enyi enye sia la, wode dzesii nyuie wu alesi, tso esime Kristo ƒe futɔ la va Sɔlemeha la me la, Sɔlemeha kɔkɔe sia anɔ anyi vaseɖe Ʋɔnudrɔ̃gbea, togbɔ be dzomavɔ ƒe dzikuwo katã kple eƒe satelaitwo katã li hã. Esi dzomavɔ si le dzo dam le dodom ɖe Sɔlemeha la ŋu la, Míaƒe Aƒetɔ akpe ɖe eŋu ahakpɔ eta: xɔsetakukulawo ƒe xexlẽme si Aƒetɔ la ɖo koe anɔ anyi, ke menye ɖeka si sɔ gbɔ alo esi mede nenema o. Ne aʋatsonyagblɔɖilawo le dzomavɔ me la, . Aƒetɔ la akpɔ eƒe nyagblɔɖila vavã siwo aɖe gbeƒã mawume nyateƒewo, eye amesiwo to xɔse ƒe akaɖi si tso dziƒo dzi ata wo ɖe nuteƒewɔla vavãwo ƒe dzi me. Ɣemaɣie Mawu maɖe asi le nukunuwo ŋu o, be wòana agbe kple kpekpeɖeŋu eƒe Hamea ƒe viwo gɔ̃ hã, amesiwo ahiã vevie.
§. VIII.
Kristo ƒe futɔ kple eƒe kpeɖeŋutɔwo ƒe anyidzedze dziŋɔ kple ŋɔdzidoname.
Wodɔ Mawudɔla Gãtɔ Kɔkɔe Mixael be wòanye Sɔlemeha la ƒe tatɔ. Míaƒe Aƒetɔ ŋutɔ ɖe eɖokui fia eƒe Hamea be yeado ŋusẽe le avuwɔwɔa me.
Ne Kristo ƒe futɔ, si ɖu eƒe aʋadziɖuɖuwo dzi le aʋa si wòaɖe gbeƒãe ɖe Sɔlemeha la ŋu me la, atsɔ aʋawɔnuwo agbãe ahaɖee ɖa, eyata axɔe ase be, Mawu adɔ mawudɔla gã gã Mixael Kɔkɔe la ɖe eƒe Sɔlemeha la ƒe tatɔ, kple mawudɔlawo ƒe aʋakɔwo ame si aƒo xlãe; eye le ŋkeke siwo me xɔsetakukula geɖe wu anɔ Hamea si la, Míaƒe Aƒetɔ ŋutɔ aɖe eɖokui afia eƒe Hamea; atsɔ xɔse eve ado ŋusẽ nuteƒewɔlawo, eye wòagblɔ na wo be: “Dzideƒo, vinye lɔlɔ̃awo; miewɔ avu nyuie: woɖo fiakuku na xɔsetakukula gbogbo aɖewo egbea le dziƒo; agbɔsɔsɔ wɔnuku aɖe aganɔ anyi si wode dzesii le nye sedede mavɔwo me, si megale lalam; eye ne xɔsetakukula siwo katã meɖo ɖi na ɖokuinye la va gbɔnye la, mana wò ŋutasẽlawo katã makpɔ wò o; nye asi sesẽ la aɣla wò ɖe adzame gbɔɖemeƒewo, afisi nànɔ vaseɖe xexeame ƒe nuwuwu, esime matsɔ nuvɔ̃ ƒe ame sia kple Satana ƒe ƒome fiƒode sia aƒu gbe ahagbãe ɖe xexeame ƒe aʋli la gɔme.‘hell . »
Kristo ƒe futɔ la kple eƒe kpeɖeŋutɔwo ƒu du tso alilikpoawo tame yi dzomavɔ me.
Eyata mekpɔe le Mawu me be ŋusẽ maganɔ gbɔgbɔ vɔ̃wo si le anyigba dzi o; woatsɔ wo aƒu gbe ɖe dzomavɔ me kple woƒe afakalawo katã, woƒe afakala gãwo, kple se fiƒode sia ƒe ŋgɔnɔlawo katã. Ẽ, wo katã woaƒu tso alilikpowo ƒe kɔkɔme kloe, afisi woaxɔe ase be yewole dziƒo yim abe mawuwo ene kple yewoƒe amegã, amesi woaxɔ se be ŋusẽ le eŋu wu mawu bubuawo katã.
Mawu na menya Satana kple satelait siawo ƒe tameɖoɖo deŋgɔ kple abosam tɔ. Woatso ayi dziƒo kple dzidzɔ gã kple aʋadziɖuɖu gã, kple susu be yewoayi aɖawɔ aʋa kple Ame Mavɔ la, be yewoakɔ yewoƒe fiazikpuiwo ɖe dzi wu etɔ, eye yewoatsrɔ̃e ne wodi nenema.ate ŋui, anɔ agbagba dzem be yewoaxɔ ŋutikɔkɔe abe Lusifa tɔ ene. Ɣeyiɣi sia mee Mawu adɔ Mawudɔla Gãtɔ Kɔkɔe Mixael, si do Mawu ƒe ŋusẽ kple dzɔdzɔenyenye ƒe awu, amesi atso dziƒo ƒe kɔkɔƒe ava le wo ŋkume kple ya si do ŋɔdzi na wo, eye wòaƒo ŋɔdzi na dzomavɔ ƒe gbɔgbɔwo.
Míaƒe Aƒetɔ ana woase eƒe gbe to Mawudɔla Gãtɔ Kɔkɔe Mixael ƒe gbɔgbɔ me, eye wòagblɔ be: Miyi, fiƒode, ɖiɖi yi dzomavɔ ƒe aʋli me. Enumake anyigba aʋu, eye wòahe dzo kple dzobibi ƒe atsiaƒu dziŋɔ aɖe vɛ, si me ƒuƒoƒo manyaxlẽ sia age ɖo le pell-mell me, kpakple eƒe se fiƒode, si wòatsɔ ɖe asi, eye wo katã ayi anyime .. tso dzomavɔ ƒe aʋli me.
Mawu ƒe nublanuikpɔkpɔ na ame geɖe siwo gena ɖe do la xa, amesiwo ƒe dzobibi kɔna yia yame.
Mawu sia si yɔ fũ kple nyuiwɔwɔ kple nublanuikpɔkpɔ, le eƒe dzɔdzɔenyenye ŋutɔŋutɔ gɔ̃ hã me la, dina be yeakpɔ nublanui na nuvɔ̃wɔlawo. Ame aɖewo anɔ anyi siwo manye nuvlowɔla abe amesiwo ŋu meƒo nu tsoe ene o, eye woawɔ se si woƒo fi de la. Mawuɖela sia aɖe wo, eye wòaɖe mɔ na wo be woadze anyi ɖe aʋli la to, eye womawɔ nuvevi wo ɖokui gɔ̃ hã o; si mate ŋu adzɔ nukunu manɔmee o.
Ne dzɔgbevɔ̃etɔ bubuawo nya ge ɖe aʋli me ko la, Mawu atsɔ dzobibi siwo akɔ abe alesi Satana ƒe satelaitwo akɔ ɖe dzi ene la agbã eƒe dzɔdzɔenyenye. Mawu atsɔ esia ade dzesii be yeadi be yeaklɔ ya la ŋu tso ɖiƒoƒo ɖigbɔ si ame vɔ̃ɖi siawo ƒe nuvlowɔwɔwo axɔ ɖe eme la me, eye le ɣeyiɣi ma ke me la, yeado ŋɔdzi nɛ
(ƒe 456-460)
ame siwo dze anyi ɖe aʋli la to, eye wotsɔ wo ɖo amenuveve kple nublanuikpɔkpɔ ƒe tameɖoɖo siwo Mawu nyui sia akpɔ ɖe wo dzi la nu. Ne dzobibiawo ʋuʋu aɖabaƒoƒo ʋɛ aɖewo la, woagaxɔ wo ɖe aʋli la gɔme ake, eye anyigba la agatu. Gake anyigba sia azu dzo dziŋɔ; viviti ɣi aɖe atsyɔ edzi ɣesiaɣi, si me gbɔgbɔ dziŋɔwo, dawo, asps, kpuie ko la, nusiwo katã nyɔa ŋu wu le dzɔdzɔme nu ava sitsoƒe le .
Kristotɔ dzimaxɔsetɔwo ƒe mo wɔ yaa. Kristo ƒe futɔ la ƒe kpeɖeŋutɔ aɖewo siwo dze anyi ɖe aʋli la xa ƒe dzimetɔtrɔ. Ame bubuwo ƒe nu gbegblẽ wɔwɔ.
Kristotɔ dahe siwo aɖe mɔ woawɔ nuku na wo ɖokui, le vɔvɔ̃ alo gbɔgbɔ vɔ̃ la ƒe alakpanuwɔwɔwo ta, amesiwo ade asi se fiƒode sia te eye wògbe JC, be yewoaƒo yewo ɖokui ɖe gbɔgbɔ vɔ̃wo subɔsubɔ me la, awɔ nuku na wo. Woaƒu du kple vɔvɔ̃, ame aɖewo le akpa ɖeka, eye bubuwo le akpa kemɛ. Le afɔku dziŋɔ sia me la, Aƒetɔ la ƒe amenuveve adi amesiwo adi be yewoaxɔe; ayi aɖadi amesiwo ge ɖe aʋli la to, eye woƒe xexlẽme ate ŋu adzi ɖe edzi aɖo akpa etɔ̃lia. Ame eve le etɔ̃ me mamlɛawo adze dzomavɔ me. Ame etɔ̃lia susɔeawo ƒe afã kple edzivɔ atrɔ ava Aƒetɔ la gbɔ, .
eye ame mamlɛawo agbe amenuveve. Le ŋkeke ʋɛ aɖewo megbe la, woaƒo ƒu abe ame wɔnublanuiwo ene. Woaɖu nu, ano nu, akpɔ dzidzɔ, eye sika kple klosalo si le wo si la zazã le agbɔsɔsɔ me koe woabu. Le woƒe ahamumu me la, woagblɔ be: Enye nyateƒe be míebu míaƒe kplɔla; gake eɖanye nuka kee dzɔ o, míetsrɔ̃ o, eye míele dzidzɔ kpɔm. Nukae ate ŋu adzɔ ɖe mía dzi?
§. IX.
Hamea kple Xexeame ƒe nɔnɔme le Kristo ƒe Futɔ la ƒe anyidzedze megbe.
Xexeame aganɔ anyi ƒe geɖe le Kristo ƒe futɔ la ƒe anyidzedze megbe.
Ne Kristo ƒe futɔ la kple eƒe kpeɖeŋutɔwo ge ɖe dzomavɔ me la, ʋɔnudɔdrɔ̃ mava enumake haɖe o. Ame aɖewo anɔ anyi siwo alalae gbesiagbe, eye woagbɔ dzi ɖi ale gbegbe be ɖeɖi ate wo ŋu le lala sia me. Hame Kɔkɔe lae agbɔdzɔ le mɔkpɔkpɔ sia me; gake ame aɖeke mate ŋu anya ƒe alo ŋkeke si dzi amegbetɔvi ava adrɔ̃ ʋɔnu agbagbeawo kple ame kukuwo o, eye manya gbeɖe o. Mekpɔe le Mawu me be ɖewohĩ ƒe geɖe asusɔ hafi amegbetɔvi la nava; gake nyemekpɔ ƒe nenie wòanye o.
Aglãdzelawo ƒe tohehe kple amenuveve.
Ame vɔ̃ɖi siwo Aƒetɔ la agblẽ ɖi na woƒe dzimetɔtrɔ, le esi teƒe be woatrɔ dzime la, wo katã woaƒo ƒu ɖe du gã aɖe me: woagafɔ asrafowo ɖe tsitre be woati Sɔlemeha la yome. Gake nya si Aƒetɔ la gblɔ nam enye si: “Amesiwo tsi tre ɖe nye Hamea ŋu la, magbã wo le nye dzɔdzɔenyenye me, eye nyemakpɔ nublanui na wo abe alesi dzo megblẽa nu le gbeɖuɖɔ ŋu ene o. Ale dzɔgbevɔ̃etɔ siawo atsrɔ̃ le woƒe dzimesesẽ me, eye Sɔlemeha Kɔkɔe la anɔ anyigba dzi le ŋutifafa gã kple tomefafa deto me.
Ame siwo awɔ nuteƒe na amenuveve la ƒe dzimetɔtrɔ blibo.
Mekpɔe le Mawu me be nuvɔ̃wɔla dahe siwo ʋu woƒe dziwo ɖe amenuveve ŋu la atsi dzodzodzoe wu. Nuvɔ̃wɔla dahe siawo
aɖo ŋku Kristotɔnyenye kple xɔse ƒe susɔe aɖewo dzi, siwo amenuveve ana woagbugbɔ adzi ɖe woƒe dziwo me; gake esi womenya nusi ava zu mía dada Kɔkɔe Hamea o ta la, woadie eye womate ŋu ake ɖe eŋu o. Emegbe Míaƒe Aƒetɔ la adɔ eƒe dɔlawo ɖa, amesiwo afia wo be Hame kɔkɔe la metsrɔ̃ le mɔ aɖeke nu o, eye be matsrɔ̃e gbeɖe o; be Mawu di be woawɔ ɖeka kpli ye eye woatrɔ ɖe Aƒetɔ la ŋu bliboe. Ɣemaɣie Sɔlemeha kɔkɔea akpɔ dzimetrɔla siwo le du dzi gbɔna egbɔ tso goawo katã me be yewoatrɔ ayi eƒe akɔnu. Aɖatsi kple hũɖeɖe koe míase tso goawo katã me tso dzimetɔtrɔ vevetɔ kekeake gbɔ, tso ame yeye siwo trɔ dzime kple Sɔlemeha la ƒe nuteƒewɔlawo siaa gbɔ, amesiwo atsɔ wo ɖokui ana Mawu be woawɔ dzimetɔtrɔ na nuvɔ̃wɔla dahewo, amesiwo atrɔ dzime ɣemaɣi ale gbegbe, be ame geɖe anɔ anyi siwo aku le vevesese ta. Wo katã woanye ame kɔkɔewo, eye nuteƒewɔlawo ƒe ha la aɖi kple akpedada, kafukafu kple yayra siwo wotsɔ na Yehowa.
§. X.
Kristo ƒe futɔ ƒe dziɖuɖu ƒe nɔnɔme si Nɔvinyɔnua ŋlɔ be, eye wògblɔe le afisia.
Roma dze wo dzi. Papa si wowu xɔsetaku kple eƒe zikpui dzra ɖo ɖe Kristo ƒe futɔ la ŋu.
Nɔnɔme aɖe si ŋu nyemegblɔ le ɣeyiɣi kple teƒea o lae nye esi. Mekpɔe le Mawu me be ne Kristo ƒe futɔ la ƒe kpeɖeŋutɔwo dze aʋawɔwɔ gɔme la, woatsɔ wo ɖokui aɖo Roma gbɔ, afisi woaɖu dzi le to woƒe aʋadziɖuɖu ɖe fiaɖuƒewo katã kple fiaɖuƒe siwo katã aƒo xlã du sia dzi. Nu ɖeka aɖe le esia me si ŋu nyemeka ɖe edzi o. Nusi menya enye be Roma atsrɔ̃ keŋkeŋ, be Fofo Kɔkɔe Papa la akpe fu le xɔsetaku me, eye be woadzra eƒe zikpui ɖo na Kristo ƒe futɔ la. Gake nyemenya haɖe nenye be esia adzɔ vie do ŋgɔ na Kristo ƒe futɔ la to eƒe kpeɖeŋutɔwo dzi, alo Kristo ƒe futɔ la ŋutɔ, ne ege ɖe eƒe aʋadziɖuɖuwo ƒe mɔ me o.
Nyemagagblɔ nya bubu aɖeke tso nya siawo ƒomevi ŋu o, vevietɔ esi mekekee ɖe enu wòdidi le babla bubu si meŋlɔ ɖe afima la me.
(ƒe
461-465)
ƒe enyi va ɖo ewo. Megblɔ nu geɖe le nuŋlɔɖigbalẽ sia me, siwo mele evelia me o, elabena Mawu mena sidzedzem tso wo ŋu ɣemaɣi o, eye vevietɔ le nusiwo katã ku ɖe se gbegblẽa ŋu.
§. XI.
Nusi Nɔvinyɔnua nya le Mawu me le fifi ɣeyiɣia gome.
Ŋutega si na Nɔvinyɔnu la nya amenuveve gã siwo Mawu naa eƒe Hamea to gbedodoɖawo kple JC si woklã ɖe ati ŋu ƒe nyonyowo me.
Magblɔ le afisia, be mawu nya siawo siwo ku ɖe Hamea ƒe futɔwo ŋu la nu, nusi menya le Mawu me le fifi ɣeyiɣia me. Gbe ɖeka Aƒetɔ la ƒe gbɔgbɔ kplɔm yi to kɔkɔ aɖe dzi. Mekpɔ nu gã aɖe le alilikpoawo te wòkeke ɖe yame, si dze egɔme tso Paris ƒe ɣedzeƒekpa dzi, eye wòwu enu ɖo ta dzigbe gome. Nyemete ŋu kpɔ eƒe didime bliboa alo eƒe nuwuwu le Paris ƒe ɣedzeƒe gome o. Eƒe kekeme de ell ene kloe; wotsɔ sika nyui kple klosalo nyui ƒe ɣletivi siwo klẽna wu alesi ɣletiviwo klẽna zi geɖe la tsyɔ edzi tso eƒe nuwuwu va se ɖe nuwuwu. Megbea me kɔ abe kristalo ene ale be nye hã mete ŋu kpɔa nu
dzi kple ete. Wotsɔ alidziblanu si keke asi le axa eveawo, si hã tsyɔ eye ɣletiviwo ƒo xlãe, kple xexlẽdzesi geɖe, kple nu bubu geɖe siwo ŋu mate ŋu akpɔ dzidzɔ ɖo ko, gake nyemate ŋu awɔ naneke tso eŋu o.be mase egɔme o la bla esiawo katã. Esiawo katã kaka kekeli si ƒe amadede nye ɣie ŋutɔ, si le dzadzɛ ŋutɔ eye wòme kɔ ale gbegbe be wòɖi kristalo dzadzɛ tɔ...
Nya sia dze nam be ele bɔbɔe ŋutɔ eye wònye dziƒo tɔ kura. Yaƒoƒo meʋãnɛ o, eye wònɔa teƒe ɖeka ɣesiaɣi. Wotrɔm ɖo ta Paris, eye vovo menɔ ŋunye le nu geɖe siwo to vovo eye wonya kpɔ ale gbegbe ŋu bum kple ŋudzedzekpɔkpɔ ale gbegbe be nyemede dzesii be Mawuɖekaetɔ̃ Kɔkɔetɔ kekeake la le axanye o. Esi metrɔ ɖo ta dzigbe gome, be makpɔ afisi wo katã wu enu le la, mekpɔ nutata gã dzeani aɖe si wotsɔ ƒo ɖe yame, le nu sia si nya kpɔ ale gbegbe eye wòklẽ ale gbegbe la ƒe kɔkɔme, si wu enu ɖe nutata la ƒe afɔ nu.
Nutata sia tsi tre ɖi na Mawuɖekaetɔ̃ Kɔkɔetɔ Kekeake eye Wolɔ̃na Wu, Fofo Mavɔ la lé via lɔlɔ̃a si lé ɖe atitsoga ŋu la ɖe eƒe akɔnu, eye Gbɔgbɔ Kɔkɔe la le eƒe akɔta. Mawu na menya be via lɔlɔ̃a doa gbe ɖa nɛ fifia kple ɣesiaɣi ɖe eƒe Ha kɔkɔe la ta, le eƒe atitsoga, eƒe ku kɔkɔe kple eƒe dzodzro ƒe ŋkɔ me, eye be nusi mekpɔ la nye amenuveve kple yayra siwo wòna etɔ ƒe nɔnɔmetata Sɔlemeha, le viaŋutsu lɔlɔ̃a ƒe ku kple dzodzro ƒe gbedodoɖawo kple eƒe dzedzeme ta.
Metsɔ ɖokuinye ƒu gbe ɖe nye klowo dzi. Esi mebɔbɔ nɔ Mawuɖekaetɔ̃ Kɔkɔetɔ kekeake ƒe afɔ nu la, mesubɔnɛ; eye esi mewɔ ɖeka kple Míaƒe Aƒetɔ la, medze gbedodoɖa gɔme ɖe Sɔlemeha la ta. Mekpɔe be dzi ɖe le ƒonye eye wòte ɖe dzinye le nye nanekemanɔmanɔ ƒe gogloƒe, le Mawu ŋkume; eye esi mefɔ tso nye gbedodoɖa me la, nusianu bu. Esia dzɔ ɖe dzinye ƒe etɔ̃ kple afã enye sia (1).
(1) Le ƒe 1794 me, alo le ƒe 1795 ƒe gɔmedzedze ne mede ɖeke o la.
Sidzedze aɖeke mele Nɔvinyɔnua si le amenuveve tɔxɛ siwo ŋutega la fia ŋu o. Ðeko wògblɔa nusi wòsusu.
Mawu mena menya ɣeyiɣi si me wòakɔ eƒe amenuvevewo ɖe eƒe Hamea dzi o, eye wòana ŋutifafa nanɔ anyi. Susu si va susu me nam le afisia enye si, eye wònye dzɔdzɔme tɔ kura, si fia be menye Mawu ƒe gbɔgbɔmeʋaʋã ƒe ŋusẽkpɔɖeamedzie wònye o, alo mɔ tɔxɛ aɖeke hã o. Edze nam be esia ate ŋu aɖe gbeƒã tadedeagu ƒe ablɔɖe, kple dzidzɔ si ame kpɔa mɔ na, be wòakpɔ subɔlawo woanɔ woƒe subɔsubɔdɔ kɔkɔea wɔm le Sɔlemehawo me. Mawu neyra! Medaa akpe na Mawu.
De dzesii be . — Mekpɔe le Mawu me be woawɔ ɖoɖo be woaɖo ŋku nunɔla siwo woɖe aboyoe la dzi, kple susu be woatsɔ wo asa vɔe ahawu wo, atsɔ ŋutasẽnuwɔwɔ aɖe wo ɖe go le aʋawɔwɔ ƒe amedzidzedzewo me; gake mele mɔ kpɔm be Mawu maɖe mɔ ɖe eŋu o.
Mekpɔ Vendée hã le Mawu me, ƒe geɖe enye sia, eye mekpɔ ɖokuinye le afima.
Mekpɔe be enye dzogbe dziŋɔ aɖe si me ame aɖeke mate ŋu anɔ o, si me amewuwu dziŋɔ siwo wowɔ le afima ƒe susɔe dziŋɔwo koe woɖe fia.
Nukpɔsusu eve siawo nɔ asinye le ɣeyiɣi ɖeka me lɔƒo; eye esi mekpɔe be ɖeka li si wowɔ la, mele vɔvɔ̃m ŋutɔ be nusi ku ɖe nunɔlawo ŋu la ava wui nublanuitɔe.
NUWUWU.
LƐTA SIWO WOTSƆ TSO
DZIDZI NƆVINYƆNU, .
Na M. Genet, kple na M. le Roy, Dean of the Pilgrim, eƒe nuvɔ̃meʋuʋulawo. (1) .
Yesu nanɔ agbe didi! Yesu nanɔ agbe didi! Yesu nanɔ agbe didi!
LƐTA GBÃTƆ.
Na M. Genet.
Nɔvinyɔnua ƒoe ɖe enu be wòaɣla eɖokui nyuie, eye wòbia tso esi be wòaɖo nusi wòtsɔ nɛ la ɖee. Eɖe gbeƒã nɛ be tsitretsiɖeŋutɔtrɔ, ne edzɔ la, mate ŋu adzɔ kabakaba abe alesi ame susui ene o, eye be Mawu do dziku ɖe France ŋu.
Fofonye, .
Mesrɔ̃ wò lãmesẽ ŋuti nya la kple dzidzɔ gã aɖe. Meɖe kuku na wò
(1) M. le Roy nye, abe alesi míenyae ene la, Dzidzime Nɔvinyɔnu ƒe nuvɔ̃meʋuʋula tso esime M. Genet dzo kple le ɣeyiɣi si me M. Genet menɔ anyi o.
Lɛta siawo, siwo míekpɔ be womeŋlɔ ɣletiŋkeke o, to nusiwo le wo me tsɔtsɔ sɔ kple nudzɔdzɔ siwo kplɔ wo nɔewo ɖo kple nusiwo M. Genet gblɔ le teƒe geɖe le eƒe agbalẽa me la, edze na mí be woŋlɔ wo, gbãtɔ le. 1793 (Kpɔ babla gbãtɔ, axa 99 kple esiwo kplɔe ɖo); eve mamlɛawo, siwo edze ƒã be wotso ɣeyiɣi ɖeka me, le ƒe 1798 ƒe gɔmedzedze.(Kpɔ babla evelia, axa 492 kple esiwo kplɔe ɖo) ɖo Aƒetɔ Genet gbɔ. (Kpɔ babla etɔ̃lia, axa 376 kple esiwo kplɔe ɖo )
(ƒe 466-470)
be woatsɔ nusianu si anya wɔ la fia be ŋkeke aɖe aɣla wò nyuie, elabena mele vɔvɔ̃m be ɣeyiɣiwo agblẽ ɖe edzi wu alesi wole. Le ame susɔeawo gome la, ele be mí katã míaɖe asi le mía ɖokui ŋu na Providence kɔkɔe, kple nusianu si dze Mawu ŋu be wòawɔ kpli mí.
Fofonye, ègblɔ nam be yele xaxa me be yeanya nenye be ele be yeaɖo nusi metsɔ de asi na wò la ɖa. Nya si magblɔ na wò enye si: Midɔ ɖa, ne miekpɔ mɔ si le dedie, kple kakaɖedzitɔwo siwo ate ŋu, to woƒe aɖaŋu kple ŋudzɔnɔnɔ me, ana woawɔ nuwo dedie. Menya be ame aɖeke mevo tso afɔku kple afɔku siwo ate ŋu adzɔ la me o; ke boŋ míaɖo ŋu ɖe Aƒetɔ la hã ŋu, eye míaxɔe ase be nu sia nu si wòlé ɖe asi la, woakpɔ edzi nyuie. Eyata Fofonye, ne mɔnukpɔkpɔ sia tɔgbe do mo ɖa la, mègahee ɖe megbe o. Mesusu be ne ʋunyaʋunya aɖe dzɔ la, afɔkuawo alolo wu le ƒua dzi wu anyigba dzi gɔ̃ hã.
Fofonye, nya aɖe le asinye magblɔ na wò tso nusiwo mekpɔna vie le Mawu me ŋu. Nyemate ŋu aɖe ɖokuinye me nyuie o, elabena Mawu nana mekpɔa nu le mɔ si me mekɔ o nu. Ne tsitretsiɖeŋu tɔtrɔ aɖe li (nyemenya ne egogo alo didi o) la, mexɔe se be womawɔe kaba abe alesi ame ate ŋu asusui ene o. Nyaʋiʋli geɖe anɔ akpa siwo tsi tre ɖe wo nɔewo ŋu dome; eye ne míexɔe se be xaxaawo nu fa gɔ̃ hã la, aglãdzedze dziŋɔwo adzɔ le akpa ɖeka kple akpa kemɛ: ame aɖewo gɔ̃ hã anɔ Kristotɔ amegãwo dome.
Fofonye, nya bubu aɖee nye esi: Mawu, esi wòɖee fia be yedo dziku ɖe France ŋu la, egblɔ nam le eƒe dziku me be: “Mamãe.” Woamae abe awu xoxo si wovuvu hetsɔ ƒu gbe ene. Nyemetsɔ ema na wò abe kakaɖedzi ene o. Ate ŋu adzɔ nyuie wu alo vɔ̃ɖi wu, alo naneke kura o, elabena mekpɔnɛ be le Mawu me tɔtɔtɔe (1)....
. _ _ t ele be woahe to na ame. Edze abe ele be nuvɔ̃wɔla geɖewo ƒe dzimetɔtrɔ kple dzimetɔtrɔ, luʋɔ kɔkɔewo ƒe gbedodoɖawo, kple nublanuikpɔkpɔ ƒe nukunu siwo Mawu wɔ tsɔ do alɔ France tso esime ŋɔdzidoname sia do mo ɖa ƒe blaeve vɔ ade kple edzivɔe nye sia la, nana kakaɖedzi mí wu gɔ̃ hã.
LƐTA EVELIA.
Na M. le Roy, si nye Mɔzɔlawo ƒe tatɔ, be wòatsɔe ayi na M. Genêt le England emegbe.
Nɔvinyɔnua biaa gbee tso mɔzɔzɔ aɖe si wòɖo be yeazɔ ayi Saint-Malo ŋu; efia didi si gakpɔtɔ le eɖokui me be yeayi aɖawɔ ɖeka kple M. Genet le England lae; gblɔ nusianu si dzɔ le nya sia ŋu le eya kple eƒe Tatɔ dome nɛ eye wòde dzesii vevietɔ kpeɖodzi siwo katã wòxɔ se be wole Mawu ƒe lɔlɔ̃nu na mɔzɔzɔ sia, le bubuwo dome la, ŋutega aɖe, si me Míaƒe Aƒetɔ na wonya le be mɔzɔzɔ sia woxe mɔ nɛ to lɔlɔ̃ si le dzɔdzɔme nu akpa si nuwɔwɔwo nɔ nɛ, eye wòagblẽ nu le eɖokui ŋu ŋutɔ hafi, ne ɖe metsɔ amenuveve tɔxɛ aɖe kpɔ eta o; mlɔeba la, eɖe kuku nɛ be wòagagblɔ nusiwo le lɛta didi sia me na yeƒe Tatɔ o.
Fofonye , .
Aɖaŋuɖoɖo aɖewo le asinye mabia wò ku ɖe mía dada ŋu. Meɖoe be mayi Saint-Malo le kele si gbɔna me, kple nyɔnu saɖagaxɔmenɔla eve siwo gbɔ mele; gake meka ɖe edzi be nye Dziɖuɖumegã, ne mebia mɔe la, atsi tre ɖe eŋu gaglãa, eye mele vɔvɔ̃m be le esi teƒe be wòanae la, axe mɔ ɖe enu keŋkeŋ. Ke hã, nusi mekpɔ le Mawu ŋue nye esi: Eƒe lɔlɔ̃nue nye be mayi afima aɖaxɔ dzudzɔ le dɔme kple nyɔnu saɖagaxɔmenɔla eve siawo le ameɖekɛgaxɔ me, na ahosi kɔkɔe sia si do ŋugbe be yeaxe mɔ na mí le naneke me o, eye yeana mɔnu siwo katã míazã atsɔ alé míaƒe dziɖuɖua me ɖe asi la mí alesi wòanya wɔe. Woaɖe mí ayi kɔƒenutowo me, eye abɔ gã aɖe si ŋu woɖo gli ɖo la anɔ mía si na míaƒe xɔa. Fofo, ènya be míele afisia abe alesi míanɔ le kɔƒenutowo me ene o: míele afisia abe alesi wòle le hadomegbenɔnɔ me ene, vevietɔ le fiẽnuɖuɣi, afisi míeɖua nu kple hadomegbenɔnɔ me tɔwo le. Le míaƒe dziɖuɖu gome la, míate ŋu awɔ ɖe edzi o. Ne ele be míanye ame ƒuƒlu la, wowɔa mí be míada ami. Gawu la, togbɔ be ɖeke le mía si hã la, míekpɔa amewo ƒe sasrãkpɔwo ŋkeke bliboa, kple fiẽ gɔ̃ hã; nusi nana míebu
(ƒe
471-475)
ɖoɖoezizi ƒe nuwɔna bliboa kloe. Fofonye, le nuƒoƒo sia nu la, Mawu kple nye dzitsinya zi dzinye be madzo le afisia, afisi mele le mɔxeɖenu kple hiahiã ta ko. Anyo nam wu, ne anya wɔ la, abolo kple tsi koe nanɔ asinye, eye woaɖem ɖa le xexeame. Mebia wò, taflatse, wò susu be: gblɔ nusi wòle be mawɔ nam, ne mía Dada xe mɔ nam be nyemayi o.
Fofonye, tsɔ kpe ɖe nye adzɔgbeɖeɖewo kple nye dziɖuɖu ƒe agbanɔamedziwo, siwo ŋu meƒo nu tsoe na wò teti koe nye ema ŋu la, susu bubuwo gale Mawu ƒe akpa dzi siwo zi dzinye be mawɔ ɖe eƒe lɔlɔ̃nu dzi, kple eƒe Dzikpɔkpɔ kɔkɔe la ƒe agbenɔnɔ dzi, afisiafi si wòle kpɔe be esɔ be yeakplɔm. Le afisia la, meɖe nya ɣaɣla aɖe ɖe go na mi: Ƒe ɖeka, alo ɖewohĩ esi wu nenema, hafi madzo le nye nutoa me la, Mawu na menya be MG ato England, eye be ele be mato afima hã be mayi join, eye manɔ etɔ te mɔfiame, hena dɔ si le esi la ƒe ɖoɖowɔwɔ.
Gbe ɖeka esi mege ɖe mía Dada ƒe gaxɔ me la, eva gblɔ nam kple alɔgbɔnukoko be: Nɔvinyɔnu, èdi be yeayi Englanda? mía kple nyɔnu saɖagaxɔmenɔla aɖewo míadi be míayi afima. Meɖo eŋu be: Danye, mekpɔe le Mawu me be ele be mayi afima, eye mayi aɖadi MG Etsɔ nye ŋuɖoɖoa nu vevii; gake be mayi eyama manɔmee la, emae nye nusi medi o. Eyata wɔna siwo katã ate ŋu ado mo ɖa be mazɔ mɔ ma dzi la, eɣla wo ɖem, eye wòkpɔ nyuie ŋutɔ be yeawɔ aʋatsokaka kplim. Esia tae mesusu be mesɔ be mayi Saint-Malo o.
Fofo, ele be maɖe ɖokuinye me nyuie wu. Aleae Aƒetɔ nyui la ɖe mɔ nam be make ɖe nusi mía Dada susu be esɔ be yeaɣlam ahaɣla ɖokuinye ŋu. Saɖagaxɔmenɔla siwo gbɔ mele, eye meka ɖe wo dzi ŋutɔ la dometɔ ɖeka gblɔ nam gbeɖeka fɔmaɖimaɖitɔe, esi menya be mía Dada meɣla naneke ɖem o be: Nɔvinyenyɔnu, M. G dea bubu gã aɖe ŋu
na wò, esi wòkpɔ nyɔnu aɖe na wò le England, si lɔ̃na faa be yeaxɔ wò le yeƒe aƒeme le wò agbemeŋkekewo katã me, le lãmesẽ me alo le dɔ lém. Nuƒo sia wɔ nuku nam ŋutɔ, vevietɔ esi wɔnaa va yi ƒe etɔ̃ kple edzivɔ ta. Mebia nyɔnu saɖagaxɔmenɔla sia be aleke wòwɔ srɔ̃ esia hã. Eɖo eŋu be mía dada xɔ lɛta. Megblɔ na nyɔnu saɖagaxɔmenɔla sia be nyemenya nu tso (nusi) wòle gbɔgblɔm nam ŋu o. Meɖe asi le ema ŋu, eye nyemenya nenye be nyateƒee o. Ke hã, megblɔna na ɖokuinye be: Manya nusi le edzi yim tso mía dada gbɔ. Woŋlɔ nyaa be. Ƒe ɖeka kple edzivɔe nye ema menɔ anyi o
gblɔe nɛ. Mlɔeba esi meva kpɔ ɖokuinye kplii gbeɖeka la, meɖe kuku nɛ, ne ekpɔe be esɔ la, be wòagblɔ nyateƒea nam tso nane si ŋu metsi dzi ɖo ŋu.
Gbã la, meɖo ŋku nusi mebiae dzi o; gake esi megblɔ nusi nyɔnu saɖagaxɔmenɔla la gblɔ nɛ vɔ la, eʋu eme tso dzi me, eye wògblɔ nam be: Nɔvinyenyɔnu, aƒenɔ sia si di be yeanɔ ye gbɔ la nye Franse nyɔnu aɖe si dzra eƒe nunɔamesiwo katã be yeazã le England; MG...
ƒo nu kplii ɖe tawò; exɔ wò le dɔmenyonyo ta, eye wòɖoe be M. G nanye yeƒe sɔlemehakplɔla le England. Esi mese esiawo la
nuwo, megakpɔtɔ ƒe mo wɔ yaa ŋutɔ, esi mekpɔ be mɔnukpɔkpɔ dzeani sia tɔgbe si su asinye be mawɔ Mawu ƒe lɔlɔ̃nu ade goe, si nu wòna menyae le etame le nya sia ŋu la bu nam.Dada, meɖo eŋu nɛ be, nyemekpɔe o esia ŋuti sidzedze aɖeke meli o. Kpɔ viɖe si wòanye na nye luʋɔ ne ɖe MG, amesi Mawu na megblɔ nye dzitsinya ƒe nya ɣaɣlawo katã na la ƒe mɔfiafia te eye nàbu eŋu kpɔ! Mía Dada ɖo eŋu nam be: Nɔvinyenyɔnu, aƒenɔa ŋlɔ lɛta eve nam le kwasiɖa eve me, be yeanya hafi adzo nenye be MG va yi.
Gake esi wònye nye Superior ta la, nyemetsɔ dzideƒo biae be nukae le ŋunye le lɛta siawo me o. Egagblɔ nam ake be: Ne ɖe nèyi England, eye ne ɖe nye hã meyi afima kpli wò la, anye ne Superiors la dɔm ɖa le nutoa me tɔwo ta. Esi mekpɔe kɔte be gbebiame sia medzɔ dzi nɛ o ta la, metrɔ nyatia, gblɔ nɛ be wowɔ nu la, be ɣeyiɣia megale be woabu eŋu o, eye be atikutsetseawo megale ɣeyiɣi nyuitɔ dzi o. Tso ɣemaɣi la, nyemegaƒo nu tso eŋu na mía Dada kpɔ o. Saɖagaxɔmenɔla si fia nu tso eŋu zi gbãtɔ koe meƒo nu tso eŋu. Mesusui be elɔ̃ ɖe mía Dada ƒe nya dzi: eʋu eme nam, le nyateƒe me, be yege ɖe eme dzodzro, be yemenya kura be mía Dada o
Fofonye, togbɔ be meɖoe kplikpaa be matsɔ nusianu asa vɔe na Mawu, aŋlɔ nusianu be, eye matsɔ nyaa ade esi me hã la, esia gaku ɖe eŋu wu esi nusiawo katã ku ɖe nye amegã ŋu, amesi ƒe lɔlɔ̃nu kple dziɖuɖu ŋu mele be mabu tame alo o be maɖoe, eye be etso gbɔnye, ɖokuibɔbɔ sue aɖe, be mabɔbɔ ɖokuinye ahaɖo to, meʋu eme na wò, Fofonye, be togbɔ be tameɖoɖo kplikpaa siawo li hã la, ne ɖe Mawu mekpe ɖe ŋunye le eƒe kpekpeɖeŋu me o la, anye ne anye wɔna nam si awɔe do dziku nam vevie. Esi mebu nɔnɔme si me vevesese kple afɔku le ŋu
(ƒe 476-480)
ƒe nye dzitsinya, esi nyemete ŋu kpɔ kpekpeɖeŋu o negbe le Mawu ƒe nyuiwɔwɔ dzadzɛa me hena nye luʋɔ ƒe ɖeɖekpɔkpɔ, togbɔ be nye ŋutɔ mese le ɖokuinye me be melé blanui, eye zi eve alo zi etɔ̃ susu sia ge ɖe nye dzi me ale gbegbe be megakpɔtɔ nye nuƒoƒo; eye be medze gbɔdzɔgbɔdzɔ me kloe. Esi mekpɔ be dzɔdzɔme ɖu dzinye, vevesese ge ɖe menye la, mekɔ nye dzi ɖe dzi yi dziƒo. Zi nenie nye Ðela lɔlɔ̃tɔ la ŋutɔ va tsɔ eƒe nya kɔkɔewo fa akɔ nam, eye wògblɔ nam ƒo wo katã ta be yeate ŋu axe fe nam ŋutɔ ɖe nusi nuwɔwɔa wɔ nam la ta; be eyae nye nye mɔfiala, nye Ðela kple nye ɖeɖekpɔkpɔ!
Le nuxaxa siawo dome la, edzɔ dzi na Mawu be wòafa akɔ nam le mɔ bubu nu.
Lɛta aɖe va tso Saint-Malo tso ahosi kɔkɔe si míaxɔ dzudzɔ le dɔme na gbɔ. Eƒoe ɖe mía nu be míava nɔ ye gbɔ. Mese akɔfafa gã aɖe le menye, kple ʋuʋu aɖe si na menya be Mawu ƒe lɔlɔ̃nue wònye be mazɔ mɔa. Emegbe Mawu de dzo mɔkpɔkpɔ aɖe me le nye dzi me be nusianu mebu nam o, eye wogblɔ nam be dzideƒo nyui le asinye le dzonɔameme wɔwɔ ɖe Mawu ƒe ŋutikɔkɔe kple luʋɔwo ƒe ɖeɖekpɔkpɔ ta me, eye vevietɔ na ame si menye la ele be maxɔ ɖe nye ɖeɖekpɔkpɔ ta le Mawu ta; mlɔeba la, be maɖe asi le ɖokuinye ŋu na Nukpɔkpɔ Kɔkɔe ƒe mɔfiafia, si magblẽm ɖi gbeɖe o. Afisia, le kekeli sia si ŋu meƒo nu tsoe na mi fifia nu la, enye dzesi gbãtɔ si dzi Mawu to na mekpɔ mɔ be mate ŋui, .
Kpeɖodzi bubu aɖe si mekpɔ dze sii le Mawu me lae nye esi. Fofo, neva ɖo ŋku edzi be esi nèva kpɔ M. de la Janière la, metsɔ nuŋlɔɖi sue aɖe na wò fiẽ ma, si me nye dzitsinya ƒe nya ɣaɣla aɖe le. Mede dzesi Mawu ƒe lɔlɔ̃nu kple Dadaa kɔkɔe la tɔ le afima be wòaŋlɔ.
Nya si Aƒetɔ la gblɔ nam tso nuŋlɔɖi sia ŋu enye si: “Dzra nye nya ɣaɣla la ɖo abe nudzraɖoƒe ene le wò dzi me, eye mègake ɖe eŋu o vaseɖe esime nàƒo nu kple nye subɔla sesĩe. » Nya si Aƒetɔ la gagblɔ nam enye si: « Màgagblɔ wò dzitsinya ŋuti akɔnta na nyɔnua o, na wò Tatɔ gɔ̃ hã o, negbe ɖe mefia asi wò pɛpɛpɛ le hiahiã gã aɖe me na nye ŋutikɔkɔe hafi. Eyata ema, fofonye, nye kpeɖodzi evelia si na mɔkpɔkpɔ gã aɖem be maƒo nu kple M. G do ŋgɔ
be woaku.
Etɔ̃lia si wɔ nuku nam ŋutɔe nye esi. Mekpɔe be Aƒetɔ la ƒe gbɔgbɔ tsɔm yi teƒe aɖe, kple
ame eve alo etɔ̃. Wotsɔ bosomikaɖi ɣi aɖe si ƒe kpekpeme anɔ abe kilogram eve kple afã ene, eye wòfiã wu afã la de asi nam; gake etsi eye megale bibim o. Wogblɔ nam be: Bosomikaɖi sia nye tɔwò, tɔwòe. Do aɖe nɔ anyi, si tso ete yi dzi, eye wògoglo wu le ete wu etame, ale be le ete la, ŋutsu ƒe asibidɛ ate ŋu age ɖe eme hafi, eye le etame la, dzesi sue aɖe koe nɔa eme. Notch sia si menɔ fli dzɔdzɔe dzi o la nɔ tsatsam tso ɖusime yi miame le teƒe aɖewo. Mebia ame siwo nɔ gbɔnye be nukae nye ema, kple nusi dzesi ma fia hã. Wo dometɔ ɖeka ɖo eŋu, eye wòtsɔ bosomikaɖi la fiam be: Wowɔa notch sia abe ivy ene, si ne elé ɖe ati ŋu la, .
Le ɣeyiɣi sia me la, Míaƒe Aƒetɔ la ɖe eɖokui fiam, eye ame siwo nɔ gbɔnye la bu. Mekpɔ ɖokuinye be nye ɖeka koe le Míaƒe Aƒetɔ la gbɔ, eye melé nye bosomikaɖi ɖe asi. Le nye dzimaɖitsitsi me la, metrɔ ɖe eŋu kple ɖokuibɔbɔ blibo, tsɔ nye bosomikaɖi la fiae, eye megblɔ nɛ be: Fiam, Aƒetɔ, meɖe kuku, nusi bosomikaɖi sia si wonam la fia. , eye vevietɔ nusi dzesi sia fia, si na ewɔ nu tsɛ ale gbegbea?
Míaƒe Aƒetɔ la trɔ ɖe ŋunye gblɔ nam be: “Vinye, èkpɔ notch sia, si gblẽa nu le akaɖi sia ŋu alea gbegbe; efia dzɔdzɔmelɔlɔ̃ kple lɔlɔ̃ si le nuwɔwɔwo si na wò. Wogblẽ nu le wò luʋɔ ŋu wu alesi dzesi sia gblẽ nu le wò bosomikaɖi ŋu. Míaƒe Aƒetɔ na menya vevietɔ be le wɔnaa me la, woɣla mɔnu siwo ɖe wo ɖokui fia be yewoawɔ ɖeka kple nye nuvɔ̃meʋuʋula la ɖem. Mete nuxaxa, eye mefa konyi le akaɖi geɖewo kple amenuveve geɖewo ƒe anyimanɔmanɔ ta ɖe Mawu ƒe ŋutikɔkɔe kple nye ɖeɖekpɔkpɔ ta, si mesusu be mebu eye wotsi nam, le nye bosomikaɖi si nɔ anyi la ƒe nɔnɔme nu tsi dzoe.
Mía Aƒetɔ gblɔ nam be: “Mègaɖe fu na wò ne èkpɔ wò akaɖi si le tsitsim o. Le nye amenuveve me la, ne èwɔ nuteƒe la, agbugbɔ atɔ dzoe. Nyae be ne menye nye amenuveve, si kpɔ wò dzi ta tso amedzidzedze siwo nuwɔwɔawo ahe vɛ na wò to gbɔgbɔ vɔ̃ ƒe aɖaŋunuwɔwɔ me o la, anye ne wosɔ gbɔ wu be woabu wò. Gake tso esime nèkɔ wò dzi ŋu nam tso wò ɖevime fafɛ la, mehenɛ ɖe ŋunye ɣesiaɣi, to a
(ƒe 481-485)
amenuveve tɔxɛ si na mezu aƒetɔ le eme. Amenuveve sia, mienyae o; gake mana nànyae azɔ. Menye amewo katãe wotsɔe na o; esia tae wòle be nànyi akpedada gã kple agbanɔamedzi gã aɖe ƒe fe le ŋunye ɖo. Amenuveve siae di be yeaɖe wò ɖa ɣesiaɣi tso nuwɔwɔwo gbɔ, eye yeatrɔ wò dzi ɖe ŋunye ɣesiaɣi. Amenuveve sia kee kpɔ tawò zi geɖe, le wò agbe me, tso mɔ̃ siwo gbɔgbɔ vɔ̃ la da na wò to nuwɔwɔwo ƒe lɔlɔ̃ kple fuléle me la me.
Aƒetɔ la gblɔ kpee be kpɔ alesi wota wò bosomikaɖi ƒe dzesie ɖa. Naneke meli si me afɔku le wu dzɔdzɔmelɔlɔ̃ sia si léna ɖe eŋu abe ivy ene, eye wòta eɖokui abe alesi dzesi si le bosomikaɖi sia dzi ene o. Gake avu siwo katã wòle be nàwɔ kple nuwɔwɔawo meɖo wò dzi gbɔ gbeɖe o, elabena mehea wo ɖe ŋunye ɣesiaɣi. »
Mía Aƒetɔ, hafi wòadzo le gbɔnye la, na mekpɔ, to kekeli si gbɔ dzɔdzɔmetɔ ŋu me, le go ɖeka me la, eƒe lɔlɔ̃ dzadzɛa ƒe gãnyenye kple eƒe ŋutikɔkɔe dzadzɛ la ƒe nane, eye le go bubu me la, nanekemanɔamesi kple agbe ƒe gbɔdzɔgbɔdzɔ dziŋɔ la dzɔdzɔmelɔlɔ̃, si ɖe vovo tso mawume atsyɔ̃ɖoɖo ma si nye Mawu gbɔ. Edze nam be le nukpɔsusu aɖe nu la, Mawu na mekpɔ nuwɔwɔ siwo nɔa agbe tso wo ɖokui kple nuwɔwɔwo lɔlɔ̃ sia si me ɖoɖo mele o me ko ƒe aʋli aɖe. Esi nyemeƒo nu tso lɔlɔ̃ makɔmakɔ kple nuvlowɔha sia ŋu le afisia o la, mekpɔe be nuwɔwɔwo ƒe akpa gãtɔ ɖea wo ɖokui ɖa tso Mawu kple eƒe lɔlɔ̃ gbɔ, eye wonɔa agbe le woƒe vivisesewo me ko kple woƒe dzɔdzɔme kple xexeame ƒe vivisesewo katã. Míaƒe Aƒetɔ na manya be ne meƒo nu kple eƒe subɔlawo tso nya sia si dze nam be nu mayi le Mawu ƒe gãnyenye me o la ŋu la, .
Fofo, kpeɖodzi mamlɛtɔ bubu aɖee nye esi. Medze dɔ afɔkutɔe zi geɖe, eye vevietɔ le nye dɔléle mamlɛtɔ me la, akɔta ƒe tsidzadza dze dzinye vevie; gake Mawu to eƒe nyuiwɔwɔ dzadzɛ me ɖem tso eme to fifia gbogbo aɖe si nɔ anyi wu ɣleti ɖeka ƒe kpekpeɖeŋu me. Fifia mekpɔe be ame bubu kurae menye. Nye dzoxɔxɔwo nu tso; Ŋusẽ gaɖo ŋunye le dzɔdzɔme nu le ememe kple egodo siaa. Eɖuɖu, enono, alɔ̃dɔdɔ, nusianu gadzea egɔme ake. Mesena le ɖokuinye me be nye lãme sẽ. Ewɔ nuku nam, eye nyemenya ɣeyiɣi didi si Aƒetɔ la agblẽm ɖi le nɔnɔme sia me o. Esiae nye nusi kplɔe ɖo aɖe afia.
Na M. Genet. — Nusiwo katã meŋlɔ fifia la nye Monsieur le Doyen tɔ; taflatse tsɔ wo katã na wò. Fofonye, mele kuku ɖem na wò be mègatsɔ nusi woŋlɔ ɖe afisia le axa wuieve siawo me ŋuti sidzedze aɖeke ana mía tɔ o
Bubutɔ Dada Abbes, elabena menya o, le susu nyui aɖe ta. Ne nyuiwɔwɔ le asiwò be nàŋlɔ agbalẽ nam la, ŋlɔ wò lɛtawo ɖe M. le Doyen, amesi aɖo wo ɖem...
LƐTA ETƆ̃LIA.
Na M. Genet.
Nɔvinyɔnua ɖe akɔfafa gã si wòse esi wòse eƒe nyadzɔdzɔa gblɔ nɛ; doa dzidzɔ nɛ ɖe eƒe dzonɔameme ɖe Mawu ƒe ŋutikɔkɔe ŋu ta, eye wògblɔa eƒe dzitsinya ƒe dzimaɖitsitsiwo kple vɔvɔ̃ si ɖea fu nɛ be Mawu naka mo na ye la nɛ. Togbɔ be ehiã eƒe kpekpeɖeŋu hã la, eɖe kuku nɛ be megade afɔku me be yeatrɔ ayi France o vaseɖe esime ŋutifafa gaɖo anyi.
Mlɔeba la, egagbugbɔ eƒe didi vevie be yeayi England la ake, eye wòɖe mɔzɔzɔ sia ƒe kuxi sesẽwo me nɛ le go ɖeka me, eye le go bubu me la, eƒe tameɖoɖo kplikpaa sesẽ be yeawɔ nusianu be yeawɔ Mawu ƒe lɔlɔ̃nu ade goe.
Fofonye, .
Fifia miawoe meɖoe be maƒo nu, esime mele lalam nenye be dzidzɔ aɖe su asinye gbeɖeka be maƒo nu kpli mi le ame ŋutɔ ŋkume. Lɛta eve mamlɛ siwo nèŋlɔ na mía Dada la fa akɔ nam ŋutɔ, eye wokpe ɖe ŋunye meganɔ lãmesẽ me, to nana menya be ègakpɔtɔ le agbe eye nèle lãmesẽ me. Nyateƒee! esi medo gbe ɖa ɖe mia ta la, nyemenya nenye be mele gbe dom ɖa ɖe agbagbeawo ta loo alo ɖe ame kukuwo ta o. Esia na metsɔ asiɖeɖe le dɔ ŋu sa vɔe wu zi alafa ɖeka ɖe Mawu ƒe lɔlɔ̃nu ta. Ègblɔ nam be nyemaŋlɔ wò be le nye gbedodoɖawo me o. Nyateƒee! aleke mawɔ aŋlɔ wò be, Fofonye, esi Aƒetɔ la le nu ƒom nam tso ŋuwò? Megblɔ nya ɣaɣla siwo Aƒetɔ la da ɖi abe ɖe woda ɖe nye dzi me ene la na mi; miewɔ Yehowa ƒe talento ŋudɔ, . eye le eƒe sasrãkpɔgbe la, àbu akɔnta nɛ, eye wò talentowo aɖe vi alafa ɖeka. Aƒetɔ la na mi wɔ ɖeka to eƒe dɔmenyonyo dzadzɛtɔ kekeake ƒe babla me, le eƒe lɔlɔ̃ dzadzɛ kple eƒe ŋutikɔkɔe dzadzɛ ƒe nyonyo ta, kple le luʋɔwo ƒe ɖeɖekpɔkpɔ ƒe dzonɔameme me, amegbetɔ ƒe tsakatsaka aɖeke manɔmee.
Fofo, ègblɔ nam be nye dodokpɔa le edzi yim nyuie. Gake nublanuitɔe la! Dodokpɔ bubu aɖe le asinye si ɖea fu nam wu sã, eye wònye amesi tɔ
(ƒe
486-490)
senyalawo tsi tre ɖe ŋunye. Wotsoa nunye, wobua fɔm, wodrɔ̃a ʋɔnum hafi ʋɔnudrɔ̃la gã la nadrɔ̃ ʋɔnum gɔ̃ hã. Nye agbe me nuvlowɔwɔwo, nye nuteƒemawɔmawɔ na Mawu katã nye kpeɖodzi ɖe ŋunye. Nu gbegblẽ sia tɔgbe le nye nyadɔdrɔ̃a me, le woƒe abosam ƒe vɔ̃ɖinyenye nu: eyata woka atam be nye tsɔtsrɔ̃. Nye luʋɔ si le fu kpem eye wòvɔ̃ la ɖi, le nɔnɔme sia me la, weingble si me mɔzɔlawo kple fiafitɔwo ge ɖe eme, eye wogblẽ nu geɖe hegblẽ nu geɖe le: akpɔkplɔwo wɔ woƒe dowo le afima, nyemede dzesii o; weinka sia ƒe kadodowo do kpo nu, si na wòge ɖe teƒe geɖe; ehiã be woalãe vevie, eye womate ŋu akpɔ ame aɖeke awɔe o; metsea ku nyui aɖeke o, eye alɔwo koe wòtsina; nye futɔwo kpɔa dzidzɔ ɖe nye dzɔgbevɔ̃ewo kpɔkpɔ ŋu, eye mekpɔnɛ le Mawu me be wowɔa fewuɖunya nam, hele gbɔgblɔm le wo nɔewo dome be: Mina míaxɔe le eƒe lɔlɔ̃tɔ ƒe akɔnu; mina míatsɔe aƒu gbe ɖe míaƒe aʋli me, eye míado vloe tegbee le nu si wòwɔ na eƒe Mawu la ta. Oo nya dziŋɔ si gblẽa nu, si ŋu wòle be woavɔ̃ ɖo wu ku vɔ̃ɖitɔ kekeake, si dzi ŋɔ wu gbɔgbɔ vɔ̃wo katã, eye wòvɔ̃ɖi wu dzomavɔ ŋutɔ!
Fofonye, esia tututue nye nye atitsoga kple nye atitsoga vavãtɔ. Atitsoga kple vevesese siwo katã gbɔgbɔ vɔ̃wo he vɛ nam, kple esiwo woate ŋu awɔ nam le mavɔmavɔ me katã, ne Mawu ɖe mɔ be woaɖe asi le wo katã ŋu ɖekae ɖe ŋunye kple dzomavɔ ƒe fuwɔamewo katã gɔ̃ hã; ẽ, Fofo, mate ŋu agblɔ be esia manye nye atitsoga gãtɔ o.
Gake, atitsoga vavã si lé nye dzi, eye wòdo agba ɖe dzinye la, enye vɔvɔ̃ be woaɖem ɖa tso nye Mawu gbɔ, enye vɔvɔ̃ be nye Mawu abu. Edze abe susu sia ɖeɖe ate ŋu axɔ nye agbe ene, ne nye Ðela si tso dziƒo la meva kpe ɖe ŋunye o, ado nye dzideƒo ɖe dzi kple xɔse gbagbe, ado ŋusẽ nye dzi kple mɔkpɔkpɔ vivi, eye wòafa akɔ nɛ kple eƒe dɔmenyonyo ƒe lɔlɔ̃ o. Ale, esi amenuveve lém ɖe te, togbɔ be meto nye afɔkuwo katã me hã la, metsɔa ɖokuinye ƒua gbe ɖe Mawu ƒe nublanuikpɔkpɔ dzadzɛ kple nyuiwɔwɔ dzadzɛ ƒe akɔnu kple ta, kple mɔkpɔkpɔ be, togbɔ be to nye nuvɔ̃wo me la, dzomavɔ koe medze hã la, magblẽm ɖi nanekemawɔmawɔe o, eye be mabu fɔm tegbee o .
Fofo, mehiã be magblɔ nya geɖe na wò o, mesusu be àte ŋu akpɔ nye dzitsinya ƒe nɔnɔme wɔnublanui la: taflatse mègagblɔe o
ɖe ɖokuiwò ɖe go be nàva kpe ɖe ŋunye eye nàkpe ɖe ŋunye to wò dɔmenyonunana me. Nenye Mawu ƒe lɔlɔ̃nue la, anyo nam wu be maku atsɔ nye agbe ade afɔku me zi akpe ɖeka tsɔ wu be mana Aƒetɔ la ƒe subɔla ɖesiaɖe ƒe agbe naɖo afɔku me.
Mègabu eŋu kpɔ be yeatrɔ ayi France o vaseɖe esime nàka ɖe edzi be ŋutifafa li ke sesĩe .
Ne èxlẽ nusi le etame (1) vɔ la, àkpɔ Mawu ƒe lɔlɔ̃nu ƒe dzesiwo le dzinye, kple didi si le menye be mawɔe la, taflatse Ðoɖo Kɔkɔe nana mɔnuawo.
(1) Lɛta didi si do ŋgɔ, si woŋlɔ na M. le Roy gbã, si woaɖo ɖe M. Genet emegbe.
Nyateƒee! zi gbãtɔ, si wu ƒe atɔ̃ enye sia la, si le asinye, eye ɖewohĩ womagakpɔe akpɔ gbeɖe o. Ke hã, Fofonye, mele kuku ɖem na wò ɖe Mawu ƒe lɔlɔ̃ ta, kple nye luʋɔ ƒe ɖeɖekpɔkpɔ ta, be nàdze agbagba yeye aɖe, be makpɔe ɖa be Providence kɔkɔe la ana, to wò takpɔkpɔ kple wò beléle nyui me, gã ma tɔgbem hã amenuveve. , wu be wòadi sitsoƒe dahe aɖe nam, nenye be lãkpɔ ƒe dzogoe koe wònye. Ah! anye Mawu be manɔ afima, ne abolo kple tsi koe le asinye le mɔ sue aɖe nu gɔ̃ hã, eye be matsɔ akpɔ agbe si mexɔ se be madidi o la dzi ko.
Fofonye, nusi madi enye be manɔ Katolikotɔwo gbɔ, eye le teƒe si dɔmenyohabɔbɔ anɔ asiwò be nàva kpɔm afɔku aɖeke manɔmee na wò agbe. Gake nublanuitɔe la! ne mebu nya sia ŋu la, le ekpɔkpɔ gbãtɔ me la, mebua eŋu be manya wɔ na ame dahe, amesi xɔ nusianu le esi ale gbegbe be wònɔa te ɖe Providence kple dɔmenyonyo dzadzɛ dzi le nusianu me. Afikae ame akpɔ ƒudzidela si atsɔm adzoe dzodzro, le esi nuɖuɖu si asu nam kura le mɔzɔzɔa me la mesu asinye o ta? Susu siawo xɔa nye susu me, eye mesusuna ɣeaɖewoɣi be enye tagbɔsesẽ be madi be mawɔ dɔ sia; ke hã, megblẽe ɖe miaƒe aɖaŋudzedze me, eye megblẽ ɖokuinye ɖe Mawu ƒe lɔlɔ̃nu kɔkɔe la kple miaƒe aɖaŋuɖoɖo si me nunya le la te. Ne èxɔe se alo ne èkpɔe be nua manya wɔ o la, ah! esia wu enu: le mate ŋu adzɔ o, womebla ame aɖeke o. Mele be míate Mawu kpɔ gbeɖe o, ke boŋ míadze eƒe lɔlɔ̃nu yome tufafa kple dzigbɔɖi, le dzɔdzɔme nu, eye dzideƒo manɔ mía si be míakpɔ mɔ na nukunuwo tso Mawu gbɔ o; ke hã, Fofonye, ne ènya be Mawu ƒe lɔlɔ̃nue la, dzi megaɖe le mía ƒo o: Mate ŋu agblɔ na wò be ne nye lãmesẽ yi edzi le nyonyom la, mekpɔnɛ be mele nɔnɔme nyui me abe alesi menɔ esime medzo le afima ene nye nutoa me tɔwo; eye migake ɖi nye dzideƒo o, le Mawu ƒe amenuveve, amesi naa agbem la ta, . Mate ŋu agblɔ na mi be ne nye lãmesẽ yi edzi le nyuie la, mekpɔnɛ be mele nɔnɔme nyui me abe alesi menɔ esime medzo le nye nutoa me ene; eye migake ɖi nye dzideƒo o, le Mawu ƒe amenuveve, amesi naa agbem la ta, . Mate ŋu agblɔ na mi be ne nye lãmesẽ yi edzi le nyuie la, mekpɔnɛ be mele nɔnɔme nyui me abe alesi menɔ esime medzo le nye nutoa me ene; eye migake ɖi nye dzideƒo o, le Mawu ƒe amenuveve, amesi naa agbem la ta, . ne esɔ ko
(ƒe
491-495)
Aƒetɔ nyui la nana amenuvevem be wò nuxlɔ̃amewo naɖo gbɔnye. Ẽ, Fofo, mate ŋu agblɔ nya si megblɔ na Aƒetɔ la na wò be: Nye dzi le klalo, nye dzi le klalo be mayi afisi Mawu ƒe lɔlɔ̃nu kple toɖoɖo akplɔm ayi. Nenye be madzo enumake la, naneke maxe mɔ nam o: tsidzadza, sno, vuvɔ, dzomeŋɔli ƒe sesẽ, afɔku siwo le atsiaƒu dzi kple anyigba siaa dzi, nyemetsɔ ɖeke le eme o.eye mele klalo nenema ke be mayi nu gbegblẽ siawo katã me yame ƒe nɔnɔme, nenye be enye Mawu ƒe lɔlɔ̃nu, abe ɖe wòle kele vivi aɖe me esime yame ƒe nɔnɔme nyo wu ene.
Fofonye, ne Aƒetɔ nyui la na amenuvevem be dɔ sue sia ɖo wò asiwo gbɔ la, mele kuku ɖem na wò be nàlɔ̃ ɖe edzi be yexɔe, àdo dzidzɔ nam ŋutɔ. Mele gbe dom ɖa na Aƒetɔ la be wòalé mi ɖe te geɖe wu le eƒe lɔlɔ̃ kple Mawu ƒe ŋutikɔkɔe kple luʋɔwo ƒe ɖeɖekpɔkpɔ ƒe dzonɔameme me, kple lãmesẽ nyui, si hiã vevie na miaƒe dɔwɔwɔ. Mina míado gbe ɖa na Mawu be nusianu nava eme na Hame bliboa, le eƒe lɔlɔ̃nu kɔkɔe la nu. Mele kuku ɖem na wò, Fofonye, be nàyi edzi anɔ gbe dom ɖa na Mawu ɖe tanye, esi nèkpɔe be mehiãe alea gbegbe; Mewɔe na wò, eye nye hã mele, .
Miaƒe subɔla si bɔbɔa eɖokui ŋutɔ eye wòɖoa to ŋutɔ, Nɔvinyɔnu De La Nativité.
Madame de Sainte-Magdeleine, si nye Dzigbezã Nɔvinyɔnu ƒe Tatɔ ƒe ɖaseɖigbalẽ.
Meɖo kpe edzi be woɖe kpeɖeŋutɔ sia ƒe kɔpi pɛpɛpɛ wu, eye wotsɔe ƒo ƒu kple gbãtɔa, abe alesi mete ŋu xɔe ene. Le esia ƒe ɖaseɖiɖi me la, mede asi ete, .
Marie-Louise Le Breton De Sainte-Magdeleine, Saint Claire ƒe Subɔsubɔha, Dua ƒe Ðoɖowɔla, le Fougères, Dzidzime Nɔvinyɔnu ƒe Tatɔ mamlɛtɔ, amesi nya nyateƒenyawo, esi wòsrɔ̃ wo tso eƒe nu me, eye zi geɖe la, ɣeyiɣi didi aɖe do ŋgɔ na nudzɔdzɔawo.
Babla enelia kple mamlɛtɔ ƒe nuwuwu.
KPLƆ̃
Le nusiwo le babla enelia me dome.
------------
Nuŋlɔla ƒe nuŋlɔɖi... Pag. - .
NYATI I. Nɔvinyɔnua ƒe agbenɔnɔ ƒe nɔnɔme ɖedzesiwo, siwo eya ŋutɔ gblɔ. 1. 1.
§. I. Kekeli tɔxɛ si Nɔvinyɔnua xɔ tso Mawu gbɔ tso eƒe ɖevime ke. Dɔwɔwɔ ɖe eƒe luʋɔ dzi to dadaa ƒe mɔfiame gbãtɔwo dzi. ibid.
§. II. Esi Nɔvinyɔnua ɣla nusiwo katã Mawu nɔ dɔ wɔm le eme la ɣeyiɣi didi aɖe vɔ la, ele nɛ be wòake ɖe wo ŋu eye wòana woaŋlɔ wo ɖi gɔ̃ hã. Wotɔa dzo eƒe nuŋɔŋlɔ gbãtɔwo, eye le yometiti ɣeyiɣi didi aɖe, si kpea fui le eta megbe la, egaŋlɔ 13 ake .
§. III. Míaƒe Aƒetɔ la ɖe eɖokui fia Nɔvinyɔnua le mɔ vovovowo nu kple nɔnɔme vovovowo me 35
§. IV. Gbɔgbɔ vɔ̃wo hã ɖea wo ɖokui fiana na Nɔvinyɔnua le mɔ vovovowo nu. Vovototo le abosam ƒe ɖeɖefiawo kple Mía Aƒetɔ tɔ dome. 46. Ƒe 1999 me
§. V. Nɔvinyɔnua ƒe aʋawɔwɔwo kple dzi ƒe dzodzrowo kple dzɔdzɔmenudidiwo, le eƒe mawusubɔsubɔdɔa wɔwɔ 58. Ƒe 58
§. VI. Nɔvinyɔnua ƒe avu bubu siwo wòwɔ kple dzodzrowo, eye vevietɔ ɖe dada tɔ ŋu 71
AKPA II. Ŋgɔyiyi kple mɔfiame siwo ku ɖe nya vovovo siwo ŋu woƒo nu tsoe xoxo le babla siwo do ŋgɔ me ŋu, dzomavɔ, dzimetɔtrɔ, Mawu ƒe nyuiwɔwɔ na nuvɔ̃wɔla siwo trɔ dzime anukwaretɔe, ame gbogbo siwo wogbe, kple ʋɔnudɔdrɔ̃ mamlɛtɔ . 85. Ƒe 85
§. I. Fuwɔame siwo wodzra ɖo ɖe dzomavɔ me na xexeame kple gbɔdɔdɔ ƒe luʋɔwo ŋuti nyatakakawo. Dzi si ƒe . ibid.
§. II. Vɔvɔ̃ kple dzitsinya ƒe ŋɔdzidoname siwo gbɔgbɔ vɔ̃a ʋãna ɖe Nɔvinyɔnua me be wòana mɔkpɔkpɔ bu ɖee. Akɔfafa kple mɔfiame siwo wòxɔ tso Míaƒe Aƒetɔ gbɔ. 97. Ƒe 1999 me
§. III. Nuvɔ̃meʋuʋu ƒe nyabiasewo. Nunɔlawo ƒe Mawu ƒe Subɔsubɔdɔ le Dzimetɔtrɔ ƒe Ʋɔnudrɔ̃ƒe. Mawu ƒe dɔmenyonyo kple lɔlɔ̃ na nuvɔ̃wɔla siwo trɔ dzime vavã 105
§. IV. Xexemetɔ gbogbo aɖewo siwo le du dzi yina dzomavɔ me gbesiagbe. Dzimetɔtrɔ ƒe amenuveve yeye siwo Mawu naa nuvɔ̃wɔlawo, vevietɔ to nana woxlɔ̃ nu be yeƒe ʋɔnudɔdrɔ̃ le aƒe tum me. Xexemetɔwo ƒeku dzimetɔtrɔ 118
AKPA III. Le blibodede kple Kristotɔwo ƒe nɔnɔme nyuiwo ŋu, vevietɔ le xɔse kple Mawu lɔlɔ̃ ŋu, ɖeɖekpɔkpɔ ƒe nɔnɔme nyui veviwo 133
§. 1. Ŋutega si me Nɔvinyɔnua srɔ̃a nusi blibodede vavãtɔ nye ibid.
§. II. Xɔse ƒe vevienyenye. Tso eƒe ɖevime ke la, Nɔvinyɔnua tsɔ xɔse dzadzɛ nye eƒe agbenɔnɔ ƒe se. 137. Ƒe 137
§. III. Alesi Nɔvinyɔnua do gbe ɖa le eƒe agbemeŋkekewo katã me. Gbedodoɖa ƒe mɔnu si Míaƒe Aƒetɔ fiae!. 147. Ƒe 147
§. IV. Ame sia ame si di be yeatrɔ ayi Mawu gbɔ eye yeazɔ Mía Aƒetɔ ƒe afɔtoƒewo la, ele be wòakplɔ eɖokui to xɔse kple Mawu ƒe lɔlɔ̃ me 156
§. V. Le Xɔse ƒe Kekeliwo Ŋu 172
§. VI. Le xɔse, mɔkpɔkpɔ kple dɔmenyonyo, ɖeɖekpɔkpɔ ƒe nɔnɔme nyui veviwo ŋu 188
AKPA IV. Le blibodede si gbɔ woyɔ ame siwo wotsɔ ɖe adzɔgbe na Mawu ɖo la dzi. Afikae mawusubɔsubɔ ƒe adzɔgbeɖeɖe ƒe agbanɔamedzia keke ta ɖo? Ŋutasẽnuwɔwɔ siwo ge ɖe nutoawo me, ŋutsuwo kple nyɔnuwo siaaAleke wòle be nyɔnu saɖagaxɔmenɔla siwo tɔtrɔ kpata la ɖe wo ɖa le woƒe nutoawo me nawɔ nui le xexeame 208
§. I. Subɔsubɔhawo ge tso woƒe dzonɔameme me, eye wotro le yɔyɔ ƒe anyimanɔmanɔ kple xexeame ƒe gbɔgbɔ si wotsɔ de wo me ta. Amekawoe nye luʋɔ siwo Míaƒe Aƒetɔ lɔ̃na wu le Sɔlemeha la me? ibid.
§. II. Nuto siwo me dzo le eye wowɔa dɔ edziedzi. Blibodede ka gbegbee mawusubɔsubɔ ƒe luʋɔ fɔna to adzɔgbeɖeɖeawo dzi wɔwɔ nuteƒewɔwɔtɔe me. Nuto yeyewo ɖoɖo le xexlẽme sue ŋutɔ me... 226
§. III. Le nyɔnu saɖagaxɔmenɔla siwo nɔa agbe fafɛ kple blibomademade dzi. Nusiwo hea woƒe dzoxɔxɔ vɛ kple tohehe... 249
(ƒe
496-500)
§. IV. Le ŋukeklẽ kple ŋutasẽnuwɔwɔ ɖe ame dahewo ŋu, si wobu fɔe le saɖagaxɔmenɔlawo kple nyɔnu saɖagaxɔmenɔlawo me wu xexeametɔwo gɔ̃ hã ŋu. Yometiti siwo subɔsubɔha me tɔ si wɔa nuteƒe na eƒe adzɔgbeɖeɖewo, le nuto si me woda le wo dzi me. Alesi Mawu di ɖɔɖɔɖo le nutoawo me 255
§. V. Ahedada ƒe adzɔgbeɖeɖe meɖea mɔ na mawusubɔla be wòagakpe ɖe ame dahewo ŋu o. Le go aɖewo me la, agba le wo dzi. Se nyui aɖewo siwo woatsɔ awɔ adzɔgbeɖeɖe sia dzi bliboe 271
§. VI. Nuwɔna si dzi nyɔnu saɖagaxɔmenɔla siwo tɔtrɔ kpata la zi wo dzi be woadzo le woƒe saɖagaxɔwo me akplɔ ɖo le xexeame. Awu si wòle be woado. Le ɣeyiɣi sia me la, Nɔvinyɔnua gblɔa eƒe dzodzo ƒe nɔnɔmewo kple agbenɔnɔ ŋuti se siwo Míaƒe Aƒetɔ la nɛ . 283. Ƒe 283
§.VII. Alesi wòle be nyɔnu saɖagaxɔmenɔla siwo le xexeame nawɔ ɖe woƒe adzɔgbeɖeɖewo dzii. Toɖoɖo kple ahedada . 296. Ƒe 296
§. VIII. Nyati ma ke dzi yiyi. Atamkaka siwo ku ɖe dzadzɛnyenye kple nuwuwu ŋu. Nyataƒoƒo le agbanɔamedzi si le wo dzi be woadze agbagba ade blibodede ŋu, kple nyɔnu saɖagaxɔmenɔla siwo ŋea aɖaba ƒua woƒe adzɔgbeɖeɖe be yewoawɔ ɖe xexeame ƒe nyagbɔgblɔwo kple kɔnyinyiwo dzi ƒe ŋkumaʋumaʋu nublanuitɔe ŋu. 319. Ƒe 319
NYATI V. Nya aɖewo tso Mía Aƒetɔ Yesu Kristo ƒe Vevesese le Amibɔ me, kple Eƒe Tsitretsitsi ŋu. Ewɔa dɔ na luʋɔwo ƒe gbɔdzɔe le Kɔkɔeƒe. Nuxlɔ̃ame si Dzidzime Nɔvinyɔnu xɔ tso Míaƒe Aƒetɔ kple Ðetugbi Nɔaƒe Kɔkɔe la gbɔ. 337. Ƒe 337
§. I. Yesu Kristo ƒe vevesese ƒe nɔnɔmewo. Nusiwo gbɔ eƒe vevesesewo tsona. Eƒe lɔlɔ̃ na amewo ibid .
§. II. Yesu Kristo ƒe tsitretsitsi kple eƒe nɔnɔmewo. Nukunu siwo dzɔ le Yesu Kristo ƒe yɔdo me le ɣeyiɣi si me eƒe luʋɔ gawɔ ɖeka kple eƒe ŋutikɔkɔe ŋutilã. Manya wɔ be woaɖe Mawu ƒe lɔlɔ̃ si gbɔ eme na amewo eye woase egɔme gɔ̃ hã o 362
§. III. Nuwɔna si Míaƒe Aƒetɔ fia Dzidzi Nɔvinyɔnu, eye woɖee tso eƒe Fukpekpe me, be wòakpe asi ɖe luʋɔ siwo le ŋutiklɔdzo me ƒe gbɔdzɔe ŋu ŋutɔ. 382. Ƒe 382
§. IV. Dzidzime Nɔvinyɔnua ƒe didi vevie be woaŋlɔ nu tɔxɛwo. Nuxlɔ̃ame si wòxɔ le nya sia ŋu tso Míaƒe Aƒetɔ kple Ðetugbi kekeake . 386. Ƒe 386
AKPA VI. Nyatakaka yeyewo kple kpeɖeŋutɔ na nusi Dzidzime Nɔvinyɔnu ŋlɔ le babla gbãtɔwo me tso tɔtrɔ kpata la, emetsonuwo kple eƒe ŋgɔyiyi ŋu. Ame mavɔ̃mawuwo ƒe agbagbadzedze atraɖii vaseɖe xexeame ƒe nuwuwu be yewoagblẽ Yesu Kristo dzixɔse me eye yewoamu eƒe Hamea. Ŋutifafa ƒe dometsotsowo na Sɔlemeha la, si gakpɔtɔ li togbɔ be wodze agbagba hã. Eƒe aʋadziɖuɖuwo, kple dzimetɔtrɔ siwo me nunya le le eƒe futɔ gãtɔwo dome kple Kristo ƒe Futɔ la ƒe kpeɖeŋutɔ ŋutɔŋutɔwo dome. Kristo ƒe Futɔ la ƒe dziɖuɣi ƒe nɔnɔme aɖewo. Eƒe anyidzedze. Eƒe kpeɖeŋutɔwoƒe dzɔgbese 392
§. I. Louis XVI ƒe ku. Eƒe dzidzɔkpɔkpɔ le dziƒo ibid .
§. II. Ati wɔnuku aɖe si ƒe ke gã ene, si nye mawumavɔ̃mavɔ̃ ƒe nɔnɔmetata si le ŋɔdzi dom be yeate Sɔlemeha la ɖe anyi la ƒe ŋutega kple eƒe nɔnɔmetata. Agbagbadzedze siwo Sɔlemeha la me viwo dze be yewoatso ati sia ahaɖee ɖa. 394. Ƒe 394
§. III. Le ɣeyiɣi didi aɖe megbe la, wotso ati la mlɔeba. Aʋadziɖuɖu kple ŋutifafa na Sɔlemeha la hena ɣeyiɣi aɖe. Eƒe yomedzela geɖe ƒe dzimetɔtrɔ. Xɔse la Kaka Le Dukɔ Geɖewo Dzi 401
§. IV. Kasia ke gã eneawo miea woƒe aŋgbawo. Sɔlemeha la ƒe ati dzeani la kple ati ene siwo do tso gbãtɔa ƒe kewo me ƒe ŋutega.
Amedzidzedze yeye ɖe Sɔlemeha la ŋu, si ɖu edzi . 405 ƒe xexlẽme
§. V. Ame vɔ̃ɖiwo gaɣlaa wo ɖokui ɖe anyigba te, eye woŋlɔa agbalẽ siwo gblẽa nu le ame ŋu. Woƒe ŋgɔyiyi kabakaba si woɣla. Abosam ƒe alakpanuwɔwɔ le woƒe zɔhɛwo ŋu. Esi dada le woƒe dzidzedzekpɔkpɔwo ta la, wodona le woƒe saɖeagaxɔwo me, eye woblea ameawo to woƒe alakpa nɔnɔme nyui siwo dzena la dzi. Sɔlemeha la ƒe nukunuwɔwɔ kple fukpekpe, si ƒoa ƒu ɖe aɖaŋuɖotakpekpe me eye wòva ke ɖe woƒe alakpanuwɔwɔ ŋu mlɔeba. 410. Ƒe 410
§. VI. Gbɔgbɔmemɔ siwo Sɔlemeha la zã le aƒedo gã sia tɔgbe me. Luʋɔ gbogbo aɖewo siwo woble la trɔa dzime. Dziku kple alakpanuwɔlawo ƒe dzikudodo; woƒe nufiafia nyɔŋu la. Woabia gbe woƒe ŋgɔnɔlawo.
Satana ƒe ŋgɔnɔlawo kple eƒe kpeɖeŋutɔ geɖe, siwo va zua ame kɔkɔewo kple xɔsetakukula gɔ̃ hã ƒe dzimetɔtrɔ si me nunya le 423
§. VII. Le wo dometɔ geɖe ƒe dzimetɔtrɔ megbe la, ha makɔmakɔa ƒe ŋgɔnɔlawo tsɔ wo ɖokui na Satana subɔsubɔ. Eɖe gbeƒã na wo eye wòdo ŋugbe na wo be Kristo ƒe Futɔ la anye woƒe ŋgɔnɔla. Atamkaka nyɔŋuwo ɖe Yesu Kristo ŋu. Se si tsi tre ɖe Kristotɔwo ŋu si woka atam eye wode asi ete. Aglãdzedze dziŋɔ tso dzomavɔ me ɖe Sɔlemeha la ŋu....
437. Ƒe 437
§. VIII. Kristo ƒe Futɔ la kple eƒe kpeɖeŋutɔwo ƒe anyidzedze dziŋɔ kple ŋɔdzidoname 452
§. IX. Sɔlemeha la kple Xexeame ƒe Nɔnɔme le Kristo ƒe Futɔ la ƒe anyidzedze megbe 457
§. X. Kristo ƒe Futɔ la ƒe dziɖuɣi ƒe nɔnɔme si Nɔvinyɔnua ŋlɔ be, eye wògblɔe le afisia 460
§. XI. Nusi Nɔvinyɔnua nya le Mawu me le ɣeyiɣi si li fifia gome 461
Lɛta siwo tso Dzidzime Nɔvinyɔnu gbɔ, na M. Genet, kple na M. le Roy, si nye Mɔzɔlawo ƒe tatɔ, siwo nye eƒe nuvɔ̃meʋuʋulawo. - Lɛta gbãtɔ. Na M. Genet ƒe 465
Lɛta Evelia. Na M. le Roy, si nye Mɔzɔlawo ƒe tatɔ, be emegbe wòatsɔe ayi na M. Genêt, le England le ƒe 469 me
Lɛta Etɔ̃lia. Na M. Genet ƒe 484
Ðaseɖigbalẽ tso Madame Sainte-Magdeleine, si nye Dzigbezã ƒe Nɔvinyɔnu ƒe Tatɔ gbɔ. 492. Ƒe 492
Babla 4 lia ƒe Emenyawo ƒe Tabla ƒe nuwuwu.