Jeanne le Royer / Mwannyina w'Omubiri

OKWOGERA OKUSOOKA.

 

Charissimi, nolite omni spiritui credere, omuwandiisi w’obuyinza obw’omwoyo omusi ex Deo sint; quoniam multi pscudoprophetœ omuwandiisi w’ebitabo mu ngeri ey’enjawulo. (Ebbaluwa Yokaana. ,4,1.)

Nga nvunaanibwa, mu 1790, n’obulagirizi bw’ekitundu ekiyitibwa Religious Urbanists of Fougères, mu bulabirizi bw’e Rennes, nnalaba nga neewaddeyo, olw’embeera ze nja okunnyonnyola ng’ekiseera kituuse, okwewola eri bye baagala mwannyinaffe omulayiki ayitibwa De la Nativity, eyali ayagala okumpa ebikwata ku bitaala bye yali akkiririzaamu nti Katonda yali amusiimye, era bye ye

yankakasa ku lulwe nti nze nnali wa kubeera mutereka asembayo, okubitambuza olunaku lumu eri bannange ne mu Klezia yonna eya J.-C.

Ebibikkulirwa n’okulagula kw’omuwala ono omulungi byali bimaze emyaka mingi nga byakola eddoboozi; naye mu biseera ebyo eby’essanyu, emikisa emitono nti bye yalangirira byandituukirira, byali bibaleetedde okulagajjalirwa n’okunyoomebwa. Baali batuuse n’okutuusibwa mu muliro ne basaddaaka eri a

ekika ky’ekibinja ekyali kikoleddwa ku ye ku mulundi guno, nga bwe tunaalaba.

Naye mu kaseera kano we nnayingira ennyumba eno okugikulembera, era nga Sisita alangirira “nti nze dayirekita eyasembayo; ekyo mu bbanga ttono

Nze nandigobeddwa mu kyo mu ngeri ey’amaanyi; nti nnandiwaliriziddwa okweggyayo ne nddukira mu mawanga ag’ebweru; nti nnandisomokedde ennyanja nga taliiwo

singa wandibaddewo akabi konna kuntuukako; nti okukung’aanya kwe yampa ebikozesebwa kwandisomeddwa era ne kwekenneenyezebwa eyo, era n’okuteesebwako abamanyi; n’ebintu ebirala lukumi ebifaananako bwe bityo ebikakasiddwa era nga bikyakakasibwa buli lunaku mu maaso gange; mu kaseera ako, ngamba, Mwannyinaffe bwe yali ayogera nange mu ngeri eno, twali tuzze emabega wala ku nnyiriri z’okulagula kwe. OMU

preliminaries of a revolution which was only its literal accomplishment, yatandika, wadde nga kikeerezi katono, okuzibula amaaso gaabwe, nga basaasaanya obusosoze obutali bulungi bwe baali basoose okulwanyisa.

Nga banyigirizibwa olwo essaala z’omubiikira ono omutukuvu, eyanziramu nti tewali budde bwa kufiirwa; yayitibwa, n’ekirala, omujulizi ow’omugaso ababiikira abalala bonna gwe baamuwa, n’okusinga byonna

okukiikirira okw’amagezi okw’abakulu n’abatereka b’ekintu kye kimu

ekitundu, nasooka kujjukira nti, okusinziira ku bigambo bya bannabyafaayo baayo, Ekkanisa ya Yesu Kristo tekankanyizibwangako muntu yenna

okukankana, wadde nga kwa ffujjo, okwali tekunnaba kulagulwako bantu abatukuvu abamu ng’empisa zaabwe ennungi ziwagirwa ekisa, n’ebirango

ebikakasibwa ekintu ekyo, bulijjo bikoze enjawulo ey’amaanyi n’empisa ez’obuseegu n’olulimi olw’obulimba olw’abafere, abatera ennyo okulimba obutonde bwonna: Quoniam multi pseudoprophetœ exierunt in mundum. Najjukira, ekyokubiri, nti singa, ku ludda olumu, Katonda akkiriza omuddo okutabulwa n’eŋŋaano, n’amazima okulwanyisibwa  n’okukyusibwakyusibwa

okujingirira, oluusi ne mu Kkanisa ye yennyini; ku luuyi olulala, bulijjo awadde obunafu bwaffe engeri enkakafu ey’okwawula ekimu ku kirala, n’okwawula amazima ku nsobi mu buli kimu: Probate spiritus siex Deo sint.

Awo, ne ŋŋamba mu mutima gwange nti omukono gwa Katonda nga tegunafuwa, wadde amaanyi ge okukendeera, yali akyayinza leero byonna bye yali asobola edda; nti embeera bwe yali y’emu, Ekkanisa ya J.-C. yalina eddembe era ng’esobola okwesiga obuyambi bwonna omutandisi waayo ow’obwakatonda bwe yamusuubiza okumala ebiseera byonna eby’obuwanvu bwayo. Kati, tekiyinza kuwakanyizibwa nti ekirabo ky’obunnabbi, okufaananako n’eky’ebyamagero, n’ebirala. yamuweebwa okumala ekiseera ekitaliiko kkomo; kye kisuubizo kye yafuna okuva mu kamwa k’oyo eya...

akakasa nti ali naye okutuusa ku nkomerero y’ebyasa. Nagamba mu mutima gwange n’ekirala nti obunnabbi obukadde obulangirira obusembayo, omuntu tayinza kugaana bino nga waakiri tavuma abo, era nga tagudde mu  a

okukontana nga kikontana n’emisingi gy’okukkiriza nga bwe kyandibadde n’amateeka g’okulowooza. Buli kimu kisinziira ku bujulizi: kati, nnasembayo okwegamba nti okulangirira mu bujjuvu, kwegatta ku kutuukirizibwa okwa nnamaddala okw’ekintu ekibaddewo ebyobufuzi byonna eby’abantu bye byali tebiyinza kulaba bikwata ku nsonga eno, nga, mu kusalawo kwa Katonda yennyini, akabonero akasinga okukakafu wa mazima g’obunnabbi (1), omuntu ono omu amanyiddwa obulungi ateekwa okuba nga yalabika dda ng’ekitiibwa waakiri ekisukkiridde eri emmeeme yonna  enoonya

manya amazima mu butuukirivu n’obwesimbu obw’omutima. Kino kye nnagamba mu mutima gwange, bino wammanga bijja kulaga oba nnalowooza bubi.

 

(1) Nabbi qui vaticinatui est pacem: quum venerit verbum ejus, sawtur nnabbi quem misit Dominus mu butuufu. (Yer., 28, 9.)

Ku kino, okutwala omukutu omusanyufu wakati w’obukkiriza obutamanya obukkiriza buli kimu awatali bukakafu, n’obutakkiriza, n’okusingawo obutamanya, obugaana buli kimu ekitaliimu

okukeberebwa, nnawaayo eri okusaba enfunda eziwera. Bwentyo nnawuliriza

ku mboozi Mwannyinaffe ze yalina okunnyumiza; Nabiwandiika mu maaso ge, nabiwandiika mu ngeri gye nja okunnyonnyola, bulijjo mu  kkubo lye limu, .

nga bwe kyali kisoboka gyendi, okusinziira ku kiragiro n’akakiiko ke yampa. Emboozi zino, nnina okwatula, zalabika gyendi nga zisaanidde okufaayo mu  buli kimu; Nakkiriza, n’ekirala, okuzuula mu byonna engeri z’amazima, n’okugamba nti eby’obwakatonda, ebyalabika gyendi eby’obutonde okulagira ekitiibwa, era nga bisobola okuyita mu bika byonna eby’okugezesebwa omuntu  by’alina.ekituufu

okusaba mu mbeera ng’eyo; mu kigambo kimu, nga nsala omusango ku buli kimu nga ngeraageranya embeera zonna, so si ku nsonga ntono ezeetongodde, nnalaba mu kyo oba omulimu gwa Katonda oba ekizibu ekitategeerekeka.

Ssaakoma awo; naye nga ntegeezeddwa ku buteesiga obwenkanya mu kusalawo kwange, nnayanjula, okusinziira ku kiragiro kye nnafuna, okukung’aanya kwange eri abalamuzi abasinga obusobozi era abatangaavu, abaasangibwa mu bungi mu bifo eby’enjawulo eby’obuwanganguse bwange, era sisobola era siteekwa okukweka nti ndabye n’okumatizibwa okwa nnamaddala ba prelates bangi abasaanira, abasawo

 

(7-11)

 

pectables, of profound theologians (1), okwegatta mu ndowooza yange ku nsonga y’omulimu bonna gwe balamula nti gwa mugaso okusoma era nga gutuufu nnyo, bwe baagamba, okuvaamu ebibala ebisinga okwegomba eby’okukyuka, eby’okukulaakulana n’obulokozi. Bw’atyo bwe yali enneewulira yaabwe ey’awamu, wadde ng’ekirala obutonde bw’okufulumya kuno okw’ekitalo tebwabakkiriza kugyongerako kibonerezo kya buyinza bwabwe nga bakkiriza amannya gaabwe okufulumizibwa nga bagoberera okutendereza okuddiŋŋana kwe baakola eddoboozi ne mu buwandiike; oba osanga  tasobola

okusinga okukuba mu ngalo okwegendereza kuno okw’amagezi okutya okuziyiza ensala y’Eklezia mu nsonga nga ye yekka y’alina eddembe okuwagira

 

(1) Omulimu guno gusomeddwa era ne gwekenneenyezebwa abakugu mu by’eddiini ab’amaanyi abasukka mu kikumi, kwe kugamba: abalabirizi n’abalabirizi musanvu oba munaana, ba vicars-general 20 oba 30 ab’obulabirizi obw’enjawulo, abasawo ne bapulofeesa b’eby’eddiini, aba abbots, abawandiisi b’ebitabo eby’enjawulo eby’ekitiibwa , abasomesa wadde; abasosodooti b’ekigo, aba vicar n’abasosodooti abalala abatya Katonda era abayivu kyenkanyi Abafaransa n’Olungereza; nga tobaliddeeko bantu bangi abasomye ennyo mu nsi abagisomye n’okuzimba n’okumatizibwa kwe kumu.

 

okwogera; era naye tebalina n’emu kuddiŋŋana, okusinga obungi, nti engalo ya Katonda yeeyoleka mu yo ku buli mutendera, era nti omulimu, nga bwe guli, .

teyali yeetaaga lukusa lulala lwonna; nti yaggya obukakafu bwe n’amaanyi ge gonna okuva mu ye: Digitus Dei est hic . Bangi bagisabye era ne bagikola kkopi, bangi bagiggyemu ebitundu, era bonna balabika nga baagala okugifulumya. Olwo nti obululu buno obw’ensi yonna, okusisinkana kuno okw’endowooza ku nsonga enkulu, kwampa obwesige obumu nti okufulumya okwagalibwa ennyo kuyinza bulungi olunaku lumu, okusinziira ku kulangirira kw’omuwandiisi, okuyamba mu bulokozi bw’emyoyo nga bwe kiri ku kitiibwa wa Katonda atwala obusobozi bwonna okugifuna. Omukolo gutuukirire bye tusuubira, era essuubi lyaffe lireme kuggwaamu maanyi!.....

N’olwekyo, awatali kuyingira mu dissertation yonna ku degree y’okukkiriza eyinza okuweebwa emboozi z’omuwala ono ow’enjawulo, eh! kiki kye bayinza okuvaamu okuggyako okukkiriza okwetongodde! Nguma okusuubira nti Omwoyo Omutukuvu, gwe nzikiriza nti ye muwandiisi, ajja kutangaaza okusinga omuntu yenna, ku byonna ebikwata ku kufulumya kuno, emyoyo egy’okwagala okulungi egijja okusoma, si lwa kwegomba, wadde okunoonya ensobi, wabula olw’... ekigendererwa kyokka eky’okuyiga n’okukola amagoba

okuzimba.

Yee, nkiddamu, era nvuma okukisuubiza, okusoma kwokka, okukolebwa n’obutuukirivu obw’ekigendererwa ekituufu, kujja kukola kinene eri abasomi ng’abo okusinga ekintu kyonna ekiyinza okwogerwa eri abo okusoma kuno be tekwandibadde na. Kituufu, era kino mpozzi kye nja okuvumibwa, mu kitundu kyonna kye nnalina mu nsonga eno, nnayogera okusinziira ku kusikiriza okw’oku lusegere enkolagana entongole abalala mwe bataasanga mu nsonga eno. nina

buli wamu yayanjulwa emboozi nga bwe zeeyanjula, kwe kugamba wansi w’okutunula kw’okubudaabudibwa, era ng’ekivudde mu bwesige bw’omwoyo eggulu gwe gulagira era gwe gusiima; kyali tekisoboka kuziyanjula wansi w’oludda olulala nga sizikyusakyusa olw’obutali bwesigwa

reprehensible eyandifudde ekifo ky’omulimu gwe nnali nvunaanyizibwa okuwandiika, omulimu ogw’ebweru ddala era ogwandibadde kumpi tegulina kakwate konna nagwo. Nalina oba okuziyanjula bweti, oba obutazikwatako: Non possumus quae vidimus non loqui. (Ebikolwa 4, 20.)

Kisoboka nnyo nti nnali nkyamu ku bino byonna; kubanga nkyayagala obuyinza obulala bwonna busuuliribwe; naye mu mbeera eno yennyini siraba, oluvannyuma lw’ebyo byonna, ngeri era lwaki endowooza eno eri

particular, era awatali ekyo ssinga sikola mulimu ogwo, ayinza okussa ku mulala yenna obuvunaanyizibwa okulowooza nga nze, singa takiraba nti kisaanidde, era singa tafuna nsonga zimala ku nsonga eyo oluvannyuma lw’okukikola

soma: Charissimi, nolite omni spiritui credere, omutendesi w’eby’omwoyo eyali ayitibwa Deo sint .

Ddira olwo, osome; tolle, lege . Temubala wadde endowooza yange, wadde ey’amataala amangi bwe gatyo agange ge geesigamiziddwa; weerabe wekka singa tetwandilimba ffekka; mpozzi amaaso go, agasinga okuba amasanyufu oba agalabika obulungi, gajja kuzuula ensobi ze tutalabye, era ojja kuba otukolera obuweereza obw’amazima ng’otusongako.

Weekenneenye ensonga, pima ensonga, kozesa wadde ekituufu. Buli obuyinza we butasazeewo, abasajja bayinza okuba n’engeri zaabwe ez’enjawulo ez’okutunuulira ebintu; kya butonde nnyo nti buli omu ku bo bw’ali

asikiriza olw’ensonga z’alina oba z’akkiriza nti alina. Ekkanisa nga teyogedde, oli wa ddembe, nate, mu musango gwo; naye osobola okusalawo obulungi ng’omaze okusoma n’endowooza entuufu.

Tolle, lege, ekitabo ekiyitibwa lege .

N’olwekyo, okwekenneenya bendera eri ku mizannyo, bwe kiba nga tekisoboka kulowooza nti omulimu ng’ogwo gwandibadde guva mu kulowooza

okugulumizibwa, oba okuva mu mutima omutukuvu ogw’omuntu atamanyi, okusinga ekiva mu kulowooza kw’Obwakatonda. Laba oba nga tekiyinza kuteekebwa ku mwoyo gwa dayimooni okusinga ogwa Katonda; Probate, n’ebirala. Naddala okusinziira ku kiruubirirwa ekiteeseddwayo ky’onoosalawo obulungi. Obubaka bwa Probate .

 

(12-16)

 

Tugenda kukuwa ebikwata ku nsonga ez’enjawulo ezirina okuba ensonga z’osalawo; kyokka, nga tonnagyambala, tusaba nti...

kkaatirizza nti olinde okutuusa ng’olaba byonna, era tokoma ku bintu ebimu ebyetongodde. Okusinga byonna, kinyuma okukutegeeza, waakiri mu ngeri ey’obukambwe, omuntu ow’ekyamagero gwe kirowoozebwa nti Katonda yayogera naawe; era n’olwekyo tugenda kutandika nga tumubikkula mu bulamu bwe obw’ebweru, nga bwe kyalabika mu maaso g’abantu okuva mu buto bwe, .

okutereka ekiseera ekirala ebikwata ku bulamu bwe obw’omunda, oba enneeyisa ya Katonda ku ntambula z’omwoyo gwe: ekimu kijja kukola ng’okuteekateeka, ate ekirala ng’okugoberera okubikkulirwa kwe  ; y’enteekateeka ey’obutonde ennyo gye tuteesa  .

Okwekalakaasa kwa Editor okusoose.

Owaffe s. Faaza Paapa Urban VIII, bwe yagaana, mu biragiro bye ebya March 13, 1625 ne July 5, 1634, okukuba, awatali kwekenneenya n’okukkirizibwa kw’omulabirizi w’essaza, ekitabo kyonna ekirimu ebikolwa, ebyamagero n’okubikkulirwa abantu abaafiiramu akawoowo k’obutukuvu, oba okutunuulirwa ng’abajulizi; nga ayongedde okusalawo n’ekiragiro kye ekya June 5, 1631, nti, singa abantu bano baweebwa erinnya ly’omutuukirivu oba ery’omukisa, .

yandibadde yeetaagibwa okulangirira nti omutwe guno gukozesebwa okulaga kwokka

obutaliiko musango mu bulamu bwabwe n’okusukkuluma kw’empisa zaabwe ennungi, awatali kusosola kwonna ku buyinza bw’Eklezia Katolika, eyo yokka mwe muli eddembe ly’okulangirira abatukuvu n’okubateesa okuweebwa ekitiibwa ky’abeesigwa; Olw’ebiragiro bino bye nneewaayo mu bwesimbu era awatali kutyoboola, ntegeeza nti ntegeera ng’abatukuvu, ng’abaweereddwa emikisa, oba ng’abajulizi ab’amazima, abo bokka Entaana Entukuvu ey’Abatume b’ewa ebitiibwa bino, era ntegeeza nti ensonga zonna ezitegeezeddwa mu kitabo kino zirina emu yokka

obuyinza obw’obwannannyini, era nti tebasobola kufuna butuufu obw’amazima

oluvannyuma lw’okukkirizibwa ensala ya Paapa Omufuzi, gwe mpa endowooza yange ey’enjawulo ku byonna ebiri mu mulimu guno, gwe nyanjula eri abantu bonna.

 

Okwekalakaasa okw’okubiri:

Nsaba omusomi okwetegereza nti mu kitabo kino nnyumizza engeri nnyingi ezikakasa obutukuvu bw’omuntu gwe nkoze ebyafaayo bye. Nanyumya eyo ebintu ebiyita mu butonde, era omuntu by’ayinza okutwala ng’ebyamagero ebya nnamaddala. Ekigendererwa kyange si kuwa nsonga zino nga bwe zikkirizibwa Eklezia ya Rooma Entukuvu, wabula nga bwe zikakasibwa obujulizi obw’obwannannyini bwokka.

N’olwekyo mu bivudde mu biragiro bya Kitaffe Omutukuvu Paapa Urban VIII, ntegeeza nti sigenderera kussa ku muntu ebyafaayo bye bye nkoze, oba  omutindo gw’omukisa, wadde ogw’omutukuvu, wabula  ogw’engeri

wansi w’obuyinza bw’Ekkanisa y’Abaruumi, eyo yokka gye nkimanyi nti ye ddembe ly’okulangirira abo abatukuvu. Nnindirira n’ekitiibwa okusalawo kwe ku nsonga zonna eziri mu mulimu guno, era ngugondera omutima n’ebirowoozo, ng’omwana omuwulize ennyo.

OBULAMU N'EBIBIKULIRWA

OWA  NATIVITY MWANDIISI.

 

 

 

 

Mu bufunze Obulamu bwa Mwannyinaffe ow’Amazaalibwa, n’embeera ezikwata ku Bibikkulirwa bye.

 

Okuzaalibwa kwe.

Jeanne Le Royer, eyayitibwa mu Ddiini Mwannyina w’Amazaalibwa, muwala wa René le Royer ne Marie le Sénéchal, yazaalibwa, okusinziira ku kitundu ky’okubatiza kwe, nga January 24, 1731, mu kyalo Beaulot, ekigo kya La Chapelle- Janson, esangibwa okumpi ne Lorient, liigi bbiri okuva mu kibuga Fougères, obulabirizi bw’e Rennes, mu Brittany. Yali, olunaku olwaddirira okuzaalibwa kwe, yabatizibwa mu kkanisa omumyuka w’ekigo.

Ajja kututegeeza ye kennyini embeera z’obuto bwe n’obulamu bwe bwonna, okutuuka we zirina akakwate konna n’omunda gwe; naye oluvannyuma lw’okutambula kw’Abatukuvu bonna, kijja kweraga ku ludda olusinga okubeera olubi; ajja kwogera ku ye kwokka okwetoowaza olw’okwatula mu lujjudde n’okuyitirizanga ensobi ze, ebikolwa bye ebibi n’ebibi bye: singa awalirizibwa n’okumanyisa ekisa ky’afunye okuva  mu

eggulu, kijja kuba kukankana kwokka olw’akawunti gy’agenda okuddiza, okutuleetera okwetegereza engeri ekisa gye kibadde n’okukola okuwangula

obubi n’okuwonya okuvunda kw’omutima gwe; ku nkomerero, buli kiseera ng’edda mu buziba bw’obutaba na kintu kyayo, kijja kuzza buli kimu gy’ali yekka ekitiibwa kye kisaanidde.

Eno y’ekirowoozo ky’agenda okutuwa ku ye ku nkomerero y’okukung’aanya kwe; naye nga sinnawulira bujulizi bwe, ne bwe sinnagenda mu bintu byonna ebikwata ku mboozi ze, kirabika kyetaagisa nnyo gyendi okumanyisa waakiri ekintu ekikwata ku bulamu bwe obw’ebweru, ku bujulizi bw’abantu

 

(17-21)

 

eyabeeranga naye; okuva mu kamwa kaabwe okusinga byonna bye njagala okuggya byonna bye njagala okwogera, era nsuubira nti abantu bonna bajja kunsiima olw’akakodyo akatono omuwala ono omwetoowaze bwe yandisanze obuzibu okunsonyiwa mu bulamu bwe, singa Katonda yandimukkirizza okumanya ebikwata ku nsonga eyo.

 

Okusoma kwe n’ekisa ekisooka eggulu lye limusiima.

Yazaalibwa abazadde Abakristaayo, nga bwe kyangu okuteebereza, Jeanne le Royer yali, mu ngeri ey’akabonero, ayonse amata okukkiriza okwo okulamu era okukola, obunyiikivu obwo eri amateeka amatukuvu, okutya Katonda okwo okugonvu era okw’omwana, okutya okwo n’okwagala okwo okw’ Mukama bulijjo ekikola empisa ez’enjawulo ez’abaana ba Katonda abatuufu, n’obukakafu obutaliimu kubuusabuusa obw’enteekateeka yaabwe. Ekyo kyali kikwata ku byonna bye yali asobola okusikira okuva mu bazadde be abaavu. Naye nga ebirabo okuva mu ggulu biba bya bugagga, era nga abo ababigabana bayinza okwanguyirwa okukola nga tebalina birala byonna!...

Endowooza eno esooka ey’ekisa ekiziyiza yabonaabona nnyo, okumala ekiseera, olw’okulumbibwa okwegomba n’okusiigibwa ekyokulabirako ekibi; naye ekisa bulijjo yamuzza mu kiruubirirwa Katonda gye yali amwagala. Okuva mu buto yali awulira okwegomba okw’amaanyi okwewaayo eri Katonda mu kuwummula ne kiba nti, okusobola okwanukula omulanga gwe, yavvuunuka ebizibu byonna omusambwa, ensi, omubiri, n’akabi konna ak’embeera ye.

Kirabika, okusinziira ku mboozi gy’alina okutugamba, nti okusiimibwa malayika we omulungi, n’okusinga byonna obwesige bwe obw’amaanyi mu Nnyina Katonda, byamuyamba mu nsisinkano eziwerako; era kirabika nti mu kwewaayo kwonna okwasooka okuwandiikibwa ku mwoyo gwe, nti eri Essakalamentu Erisinga Omukisa ery’ekyoto bulijjo kye kisinga okubeera ekigonvu era ekiramu, era nti okwagala kwe eri omuntu omulungi owa J.-C. kwali bulijjo , mu mutima gwayo, nga kigeraageranye, singa omuntu asobola okukyogera, n’ekisa ky’efunye obutasalako, okuva mu yo. Omukisa emmeeme emanyi okukuuma ne Katonda waayo ewooma eno

correspondence of reciprocal tenderness, obusuubuzi obwo obuwooma obw’okwagala obukola eggulu ku nsi! kino kye twalaba mu ba Catherines ne mu...

Bernardine ow’e Siena, Madeleines ow’e Paœi, Thérèses, Gertrudes, Angèles ow’e Foligny, Philippes ow’e Néry, François d’Assise, François

Xavier, Francis de Sales, ne mu nkumi n’enkumi z’abatukuvu abalala bangi nnyo, okusinziira ku ddaala ly’obutukuvu bwabwe, era okusinziira ku ngeri ez’enjawulo Katonda gye kyasanyusaamu okubafuula okutambula.

 

Ebiraga omulimu gwe.

Omuto, omugumu, ng’alina ffeesi ennungi n’ekifaananyi eky’enkizo, ng’alina n’okusingawo omutima omulungi, ng’alina emmeeme mu butonde ng’ewulikika nga bwe yeegolodde, ng’erina empisa omukkakkamu era ey’omukwano, omuvubuka le Royer awatali kubuusabuusa yali asobola okwefuula, ng’omulala , eri ekibiina eky’enkizo okusinziira ku mbeera ye; bwe kityo omuwendo ogugere ne gujja nga teyawulira kwetamwa kwonna; naye tekyasoboka kujja ku nkolagana yonna ennungi; bulijjo waaliwo  ekizibu ekitali kisuubirwa ekyatabula ebipimo byonna. Omufumbo ow’obwakatonda eyalina enteekateeka ku ye yalagira ekirala; yamuyita, ng’ayita mu kugezesebwa era mu makubo agatali ga bulijjo,  eri

okutuukirizibwa kw’embeera esingako okuba ey’ekika ekya waggulu. Eggulu lyamusalirawo okukola ekisingawo

ebintu bye bifaako amaka, era nga byali bya kumufuula ekyokulabirako ky’embeera y’eddiini, Providence eyo, eyali emulabirira ng’asinziira ku kitanda kye, .

yamukulembera ng’alinga akwata n’engalo mu kabi ak’ensi eyonoonese, n’amuwonya emmeeri lukumi ezaali zimenyese, era buli kiseera yamenya buli kimu ekyali kiwakanya enteekateeka ze.

 

Okufa kwa bazadde be.

Ku myaka kkumi n’etaano oba kkumi na mukaaga omuntu waffe ow’oku kyalo ow’empisa ennungi yafiirwa taata gwe yali ayagala ennyo, era ng’okufa kwe kwamuleetera obulumi obw’amaanyi; okuva olwo olw’okuggwaamu essuubi olw’obutaliimu bw’ensi, akabi  ke yali ayiseemu mu mbeera ezimu, mu bwangu n’ekirala okuddamu amataala ag’omunda Katonda ge yamusikiriza mu ngeri etaali ya bulijjo, yeevuma olw’okuwuubaala ennyo ; yakkiriza ekisa, era okusalako okukemebwa kwonna eri ensi, yeewaayo ddala eri Katonda olw’obweyamo obw’obulongoofu obutaggwaawo bwe yakola mu maaso ne wansi w’obukulembeze bwa Nnabagereka wa Bikira Maria.

 

Dizayini ze ne pulojekiti ze ez’obutuukirivu.

Ateesa kusigala ne nnyina yekka, okumuliisa emirimu gye n’okumuyamba okutuusa ng’ennaku ze ziwedde. Naye enkomerero eno yali kumpi okusinga bwe yali alowooza, kubanga mu bbanga ttono okuziika omukazi ono

Christian yajja okuzza obuggya obulumi okufa kwa bba bwe kwali kumuleetedde

omutima gwa muwala waabwe. Oluvannyuma lw’ensonga eno empya ey’okuva mu nsi oba okweyongera okugivaako, okuva bwe yali takyalina kyabugagga kyonna eyo, wadde kumpi ettaayi yonna eyinza okumukuumira awo, Jeanne yandiyagadde okusanga mu nnyumba emu ey’eddiini ekifo kya omuweereza, okukiteekamu ebisingawo

obukuumi n’obulokozi bwe n’obweyamo bwe obw’okuziyiza; naye nga buli muntu tamanyi, ng’aggyibwako, ekivaamu, okusemba kwonna n’engeri zonna ez’obuntu, teyagumiikiriza kutwala kwefuula kwe okutuuka wano.

 

Obwesige bwe obw’ekisa n’okwewaayo kwe okw’amazima eri Nnyaffe Katonda.

Bwatyo n’amatira n’okwogera ne Katonda ku nsonga eyo mu kusaba, n’ateeka buli kimu mu mikono gy’oyo eyali amufunye con-

 

(22-26)

 

secration: nga avunnama mu maaso g’ekifaananyi kye, nga bw’agenda okutugamba, yasaba  Bikira Maria amufunire okuva ku mutabani we ekisa n’engeri  y’okubeera

buli kiseera nga mwesigwa eri okwewaayo kwe yali amuwadde ne  yenna

omuntu, era gwe yali yeefudde omuteresi. Okusaba, omulundi gumu okwangu ennyo era okw’amaanyi ennyo, tekuyinza kusigala nga tekulina kye kukola. Oyo gwe kyayogerwako teyalyamu olukwe obwesige obwamuteekebwamu. Wano waliwo ekintu ekirala: okuva mu kaseera ako Bikira Maria yalabika nga yeeyama okuteesa ku kintu ekyo, oba okusingawo okukulembera okukittibwa ye kennyini; mu bbanga ttono waaliwo ensonga okukitegeera nti omukwano gwali mu mikono mirungi nnyo nga teguyinza kutikkirwa ngule ya buwanguzi, amangu oba alwawo.

 

Obwegendereza mu kulonda dayirekita, ne mu nteekateeka ye ey’obulamu.

Nga tannasalawo kubeera yekka, Jeanne le Royer yayagala okukola ekifo eky’okuwummulamu eky’omwoyo ekyalangirirwa mu Faubourg Roger ey’ekibuga Fougères. Ekigendererwa kye mu kugendayo kyali kya kunoonya ngeri...

okutukuzibwa, era eyo okwebuuza ku Katonda ku kitundu kye yalina okutwala okusobola okumanya n’okugoberera by’ayagala. M. Débrégel mu kiseera ekyo yali dayirekita w’ennyumba eno ey’ebifo eby’okuwummuliramu eby’omwoyo; omukozi w’enjiri ow’amazima, yali yeemanyisizza nnyo olw’okumanya kwe mu nneeyisa y’emyoyo egy’enkizo ng’olw’obunyiikivu bwe eri okukyusa emirundi mingi mu ngeri ey’amagezi ennyo ey’aboonoonyi abasinga obungi.

okukaluba; yali Ananiya eyamutegekebwa okuyitira mu ggulu; era gy’ali gye yakyukidde okumanya ky’alina okukola. Yamubikkulidde wansi wa...

omuntu we ow’omunda okumulaga ebyali bigenda mu maaso eyo, era n’amuwa ennyiriri z’amakubo ge ag’ekitalo agaali gamaze okwewuunyisa abalala ennyo, era nga wadde nga yali alabirirwa, gaali gafuuse ekimala okutiisa obwetoowaze bwe. Oluvannyuma lw’okumukebera emirundi egiwera, omusajja ono owa Katonda yakkiriza amakubo ge ne pulojekiti ze, ye yekka ye yamusonyiwa ekitundu ky’ebiteeso bye ekyagenda wala n’okukendeeza ku nsimbi ezaali ziyinza okukosa obulamu bw’omubiri gwe.

 

Ayingira mu babiikira ba Urbanist ng’omuweereza okuva ebweru.

Okusuula ejjinja okuva mu nnyumba y’okuwummulamu waaliwo ekibiina ky’Abaclarist, ekyakendeezebwa Paapa Urban V, era nga bayita olw’ensonga eno Convent of

Abateekateeka ebibuga mu Fougères, gye baasenga mu 1655. Olw’okuba etteeka lino bulijjo lyali ligobererwa nnyo, mu kiseera ekyo ababiikira baali bangi nga bwe baali banyiikivu. M. Débrégel yali alowooza nti yandibadde ateesa okwenenya kwe eri emyoyo gino emirungi, abamu ku bo gye yalagira, okusendebwa mu maka gaabwe mu busobozi bwa

omuweereza w’aba boarders. Gwali mwaka gwasooka nga bakkiriziddwa  okubeera nazo, kwe kugamba mu 1752. (1). Oluvannyuma lw’okufuna okukkiriza kwabwe, ye kennyini yabayanjula, n’abagamba nti: “Ka tuwe Katonda omukisa, bakazi, akyawa ensi emyoyo egy’enjawulo gy’ayagala okwekulembera n’omwoyo gwe ogw’obwakatonda. Omuddirirwa gujja kulaga oba dayirekita omukugu yasobya.

 

(1) Olukusa luno lwasazibwamu wansi wa Mwami Lemarié, oluvannyuma lw’emyaka nga amakumi abiri oba amakumi asatu.

 

Kiyita munda mu Kigo.

Oluvannyuma lw’okuweereza wiiki mukaaga ebweru, yayingizibwa mu...

munda mu yo, okuyamba bannyinaffe abalayiki. Jeanne yalaba ebinaava mu kusaba kwe; ekyali kibulamu essanyu lye kwe kulabagana

nga yeegasse mu ngeri etakyukakyuka olw’obweyamo obw’ekitiibwa eri abo be yaweereza: bulijjo yali ayagala nnyo enkizo eno ey’omuwendo. Kino ekiseera eky’omukisa gy’ali

teyatuuka okutuusa nga wayise emyaka egisukka mu esatu: emyaka gino esatu yagimala ng’agiteekateeka ng’ayita mu postulancy, okutwala omuze ne novitiate. Mu kiseera kino kyonna, dayimooni yamuyimusa ebiziyiza bingi; naye olw’obuyambi era olw’ekisa kya Katonda, bonna yabawangula era teyasoberwa ddala.

Ebikemo n’ebiziyiza ebiwakanya enteekateeka ze.

Ebiziyiza ku ludda lw’obwavu. Yasabibwa amahare ga pawundi ebikumi bisatu, era zonna awamu yalina pawundi mukaaga zokka, nga talina ssuubi nti ajja kuba n’okusingawo, ng’ebintu bye byonna eby’obusika byali bimala kusasula ssente za mateeka oluvannyuma lw’okufa kwa bazadde be. Ebiziyiza ku ludda lw’obuggya, nga mu bbanga ttono

obutakwatibwa bubi olw’okutya Katonda kwe okunywevu era okugonvu, awamu n’ekitiibwa n’omukwano bye yasobola okutabaganya, asobole okutandika okumugoberera. Ebiziyiza ku ludda lw’okwegomba kwe, sitaani bye yazuukusa okusinga bwe kyali kibadde mu kaseera ke yali yeetegekera okubitukiza Katonda we. Ebizibu naddala  okuva...

oludda lw’okutya okuyitiridde okwaluŋŋamizibwa mu ye omwoyo gw’ekizikiza; yamukwata  mu ntiisa ezitasalako; yatuuka n’okumumalamu amaanyi: yamugamba nti tajja kumufuula bulokozi mu mulimu ogw’amaanyi bwe gutyo; nti  taliiwo

teyayitibwa. Yasigala amulaga ggeyeena ku nkomerero y’omulimu ogwandibadde tegumubudaabuda era nga tegulina bibala gy’ali. Ajja kutubuulira oluvannyuma  ye kennyini ku kigero Katonda kye yakkiriza sitaani okulaba ku  bibye

obutakyukakyuka, era mu ngeri ki, n’obwegendereza ki, bulijjo yayanguwa  okugiwagira n’okugiwolereza; naye kino kikwata ku  bulamu bwe obw’omunda.

 

Obwesige bwe mu Katonda ne mu Mukuumi we.

Ku balabe bangi nnyo, Mwannyinaffe Jeanne n’olwekyo yassa obwesige bwe bwonna mu Katonda, mu Yesu Kristo ne mu Maliyamu; era wansi w’obukuumi bw’Omwana n’obukuumi obw’amaanyi obwa Maama, yasuubira okulwanyisa essuubi lyonna..... Yasuubiza Bikira Maria okuba n’emmisa eyogerwa n’okwokya omumuli mu maaso g’ekifaananyi kye,

 

(27-31) .

 

singa yafuna ku lulwe okumusembeza mu ddiini; era nti erinnya lye yanditutteyo lyandibadde lya emu ku mbaga Eklezia ze yassaawo okumuwa ekitiibwa. OMU

essuubi erinywevu bwe lityo terilimbibwangako. J.-C. yennyini yeeyama okusaanyawo entiisa ze ez’omu geyena, ng’amukakasa omulimu gwe, era n’amukakasa okuddamu okugukakasa ng’ayita mu ngeri y’oyo eyatula.

Awangula ng’ayambibwako eggulu, n’atwala erinnya ly’eddiini erimujjukiza obuvunaanyizibwa bw’alina eri omukuumi we.

Waaliwo essuula eziwerako ezimukwatako ng’endowooza zaawukana okumala ebbanga ddene. N’ekisembayo, wadde ng’abafugibwa beeyanjula n’amahare amanene; wadde nga waaliwo ekika ky’ekibinja ekyakolebwa ku ye, yawangula, .

oboolyawo ng’ayambibwako nnyina Katonda, omukuumi we. N’olwekyo yakkirizibwa, awatali mahare, okulangirira ebirayiro bye eby’eddiini; yakwata erinnya lya Sister of the Nativity, nga lino lye tugenda okumuwa okuva kati,

kubanga y’eyo gy’ayambala bulijjo. Okuva olwo, ababiikira bano abalungi baali bamumanyidde ddala bulungi ne bamuwa enkizo okusinga amasomo amalala agaali geeyanjula; baalina ensonga, mu muddirirwa, okweyozaayoza, buli lukya, olw’okulonda kwabwe n’okugula kwe baali bakoze; naye tebannaba kumanya bulungi bbeeyi ya bugagga mu bujjuvu

nti baali balina, era Katonda oboolyawo tajja kukikkiriza okutuusa nga wayiseewo emyaka mingi. Ani yandibagambye olwo nti omuwala ono omwavu, gwe baali balungi ekimala, mu ngeri y’okusaddaaka, okuwa ekifo ekisembayo mu baweereza baabwe, mu bbanga ttono yandibadde era yali yasinga dda okusiimibwa Katonda; kiki

olunaku lumu yandifuuse ekitiibwa, eky’okwewunda, mpozzi n’eky’obugagga n’obuwagizi bw’enteekateeka yaabwe; n’ekisembayo, oracle y’eddiini ey’ekyasa kye n’ebyasa ebiddirira?

N’olwekyo omubiikira omupya yali ku ntikko y’ebirayiro bye, era essanyu lye lyali lye limu bwe yamanya ebigezo byonna bye yalina okuyita mu mbeera ye empya. Yafuba nnyo okulaga okwebaza kwe eri Katonda n’eri abazirakisa be: eri Katonda, okuyita mu kwewaayo kwe

byonna era ebituukiridde; era eri abazirakisa baayo, olw’obuweereza bwonna bwe baali basobola okugisuubira. Emikono gye egyali gikalubye n’omubiri gwe gwonna nga gumanyidde emirimu egy’amaanyi ennyo egy’omu byalo, byazannyiranga, bwe tuyinza okugamba, n’emigugu egy’amaanyi ennyo; era Katonda amanyi n’obunyiikivu n’obwangu bwe yayanguwa okutuukako

okuwummuza emikono gya bannyina ku byonna ebyali bisinga okuluma mu buwulize bwabwe n’emirimu gyabwe egy’enjawulo.

 

Engeri ze ennene ku ludda olw’omwoyo, n’okukulaakulana kwe mu mpisa ennungi.

Naye okusinga byonna okuva ku ludda lw’omwoyo kwe tulina okulowooza ku Mwannyinaffe ono omuto, okusobola okusiima mu bujjuvu obulungi bwe n’okulaba byonna by’alina omugaso mu ye. Obwetoowaze obw’amaanyi, obuwulize obuzibe bw’amaaso, obugumiikiriza obutawangulwa, okwegaana buli kimu, okunoonya Katonda yekka, bye byali emisingi eminywevu egy’ekizimbe kino eky’obutuukirivu, gye yakola, mu kiseera ekitono, bangi  nnyo

enkulaakulana ennene. Eno y’enteekateeka y’obulamu, olw’okubudaabudibwa okw’obwakatonda, gye yakola mu kivvulu ne dayirekita we omugezi, bulijjo gwe yafunanga n’okugoberera amagezi ge.

 

Enteekateeka ye ey’obulamu n’obunyiikivu bwe ng’omubiikira.

Olw’okuba yagenda mu bwereere yokka okusaddaaka eyo eri Katonda ow’amazima ebisolo eby’enjawulo ebibeera ekigendererwa ky’okusinzibwa kw’Abamisiri, ntegeeza obwagazi n’ebikolwa ebibi ensi by’eri omuddu n’omusinza ebifaananyi, yeesiima, ng’Abatukuvu bonna, okufuga n’okusaanyaawo amalala ge

olw’obwetoowaze, n’okwegomba okwa buli ngeri olw’okuggyibwako eby’amasanyu ebikkirizibwa kyeyagalire. Okwagala okumatiza obwenkanya obw’obwakatonda kwamuleetera okukozesa mu nkukutu ebikozesebwa eby’okwenenya bye yawaayo omubiri gwe gwonna.

 

Okufa kwe mu mubiri n’omwoyo.

Enviiri ne cilice, empisa, ebisiibo n’okukuuma, buli kimu kyateekebwa mu nkola. Obuliri bwe oluusi bwalimu ebiwuka ebiyitibwa nettles n’omuddo omukambwe. Yakwatibwa olunaku lumu ng’akuuma mu kamwa, era ng’amira ettondo ku ttonsi, ennywanto z’ebisolo n’omwenge omulala ogukaawa kyenkanyi. Bwe kityo buli sensa yalina okunyigirizibwa kwayo.

 

Okukulaakulana kwe mu butuukirivu.

Mu buwanguzi obutasalako ku butonde mwe mwava omuwala ono omutukuvu n’agenda mu maaso n’enkulaakulana ennene mu mulimu gw’okutuukirizibwa, mwe yalese wala nnyo ogw’ababiikira abaali bafunye enkulaakulana esinga okuba ey’amagezi. Omusajja ow’ekitalo ng’oyo yali yeewuunyisa; era era yaleeta okuwulira okuyitiridde kwokka: empisa ennungi ey’empisa eno yalina okukankanyizibwa, oba okusingawo okunywezebwa, okugezesebwa okw’effujjo;  ne quia acceptas eras Deo, necesse fuit ut temptatio  probaret te , malayika n’agamba Tobiti nti:

okulemesa ekyo oboolyawo kye yali ateekateeka edda. Ka tuyingire mu bintu ebimu ebikwata ku kuyigganyizibwa okukulu kwe yalina okubonyaabonyezebwa, n’obulumi bw’akyayitamu ne leero. Ekisa eky’enjawulo kye yali asiimiddwa mu nsi yennyini, era nga okuva olwo, nga bwe twagambye, kyali kifuuse ekimala okutiisa obuwombeefu bwe, kyalabika nga kyeyongera mu mbeera ye empya, okusinziira ku mpisa ze ennungi, era Katonda n’alabika nga yeeyongera obuggya okumuliyirira yekka olw’ebyo byonna bye yalina okugumira ku ludda lw’omusambwa n’abalabe be abalala, okutuusa olwo, agamba nti, J.-C. lwe yamulabikira mu

omuntu, era n’ayogera naye emirundi egiwerako, nga bwe tujja okulaba mu nkuŋŋaanya ye yonna.

N’olwekyo Katonda yakkiriza nti, wadde nga yali amweraliikirira olw’obuwombeefu bwe, ekisa kye kyali .

 

(32-38)

 

traordinary yalabika ng’etuuka ku ssa erigere. Ate era, ettaala ng’eyo teyakolebwanga kusigala wansi wa kibbo; kyali tekisoboka nnyo nti omuntu tayinza kukubwa obudde obw’oku makya obwali bulangirira olunaku olusingako. Yasooka kuwa okwewuunya era mu bbanga ttono n’akuba enduulu, nga kumpi bulijjo bwe kibaawo naddala ku maaso amangu okunyiiza.

 

Obujulizi okuva mu bakulembeze be.

Abakulembeze ab’enjawulo be yeemanyisa baakwatibwako nnyo olw’ebyo bye yabagamba ng’asinziira munda, era ne bakkiriziganya nti si ye yekka Katonda gye yali amutuusizza amataala mangi bwe gatyo. Njagala, omu ku bo bwe yagamba, nti Sister De la Nativity bakkirizibwe okulinnya ku ntebe y’Omutukuvu Leonard naddala ku nnaku Ekkanisa lw’ejaguza abakulu

ebyama by’eddiini. Tewali ali mu mbeera ya kukyogerako nga ye. Nga tasomyeko ku by’eddiini, alina ebiwandiiko byonna ebikwata ku by’eddiini mu ngeri etuukiridde. Okusinga byonna, nandyagadde aboonoonyi baffe basobole okumuwulira ng’ayogera, nga bw’ayogera, ku Katonda, ku kusaasira kwe okutakoma, ng’entiisa ye

ensala z’emisango. Nedda, sibuusabuusa nti ye yabakola ebifaananyi ebisinga okuba ebirungi. Naye okusinga byonna, nga mwoyo gwe! nga okutya Katonda okugonvu! nga bwe buwombeefu obw’amaanyi! nga mpisa nnungi ennywevu! nga omubiikira atuukiridde!

Bw’atyo era bwe yali ensala ya MM. Badayirekita ba Larticle, Duclos ne Audouin; Lemoine, Beurier-de-la-Porte, abaminsani: nnyo ne kiba nti, okusinziira ku kukkiriza kwe okwafunibwa, kyali ng’akwatibwa wakati waabwe, nti M. Audouin, mu kiseera ekyo dayirekita w’ekitundu, era Mwannyinaffe gwe yalina obwesige bungi , yandiwandiise ebintu ebikulu Katonda bye yali  amukoze

manya ku nkomerero y’Eklezia ey’ensi yonna n’eya Bufalansa naddala. Akatono ke yali amugambye kaali kamala okubamatiza

nti teyeeyogera ku lulwe; ekivaamu, M. Audouin yawandiika ebiwandiiko ebiwanvu ennyo ku ebyo Mwannyinaffe bye yamutegeeza ku bino byonna: naye ng’ebiwandiiko bye bwe byali tebirabikangako, era nga, n’okusingawo, saabimanyirangako

M. Audouin, simanyidde ddala nteekateeka gye yali akoze;

 

Omuntu we ow’ekyama y’avunaanyizibwa okuwandiika by’alangirira okuva eri Katonda.

Ntebereza kyokka, ku mbeera ne ku ebyo Mwannyinaffe bye yanzizaamu okuwulira, nti yali amuwadde ebisingawo bingi ebikwata ku nkyukakyuka yaffe, era n’okusingawo ku biyinza okuddirira.

 

Obuwanguzi bwali ki.

Ye nkomerero y’amazima n’ebintu eby’enjawulo ebirina okuwakanyizibwa, ng’eyo ey’empisa ennungi okugezesebwa. Ebiziyiza n’ebikontana lye jjinja erikwata ku mulimu gwa Katonda. Emirundi emeka gy’atabadde na

Kkiriziddwa nti ebikolwa ebibi, obutategeera oba obubi bw’abantu, bilwawo, ne bituuka n’okulemesa okutuukiriza enteekateeka ze ennene? Wano, ndowooza, kye kyokulabirako ekisinga okwewuunyisa. Oba nti ekiseera kyali tekinnatuuka, oba nti ggeyeena yali esobodde okulemesa pulojekiti gye yalina buli kimu

okutya; oba, nga Mwannyinaffe bw’agamba, nti eggulu, mu bwenkanya bwalyo, lyali libonereza abasajja abaali bazzizza omusango, nga libonereza amalala ge ge yali agenderera okukozesa okubalabula n’okubakuuma okuva ku mikisa mingi nnyo; oba bino byonna

ebivaako omulundi gumu, n’ebirala bye tutalaba; ekikakafu nti pulojekiti eno yalemererwa, era nti buli kimu kyalemererwa. Laba ddi n’engeri gye kyaliwo.

 

M. Audouin teyalina kintu kirala kyonna mu bwangu okuggyako okutuusa ebiwandiiko bye eri olukiiko lwe olwa bulijjo. Yali M. Larticle, dayirekita w’ababiikira b’e Ursuline ab’omu kibuga kye kimu, eyali tasiima buli kimu, kumpi: tuleme kwewuunya. Mwannyinaffe yalangirira emikisa eminene bwe gityo eri Bufalansa, obutyabaga obw’entiisa bwe butyo eri Eklezia n’Eggwanga, ebintu ebitasuubirwa nnyo  mu kiseera ekyo, ne kiba nti tekisaanye kufuulibwa musango gy’ali obutakkiriza , mu mbeera eno, ku bunnabbi obwo bazzukulu baffe tebajja kusobola  bulungi

kiriza okutuukirira. Endabika ki eyaliwo, ng’ebula emyaka munaana oba mwenda gyokka ekiseera kye tulimu tekinnatuuka, nti twali tubadde bajulizi b’ebyo ebigenda mu maaso ddala leero mu maaso gaffe?

 

(1) Omutukuvu Francis de Sales.

Ensonga n’okusalawo okw’obulimba ku bye yali ayogedde; n’okukontana kw’abo abakifuna ku nsonga eno.

Yajjula, awatali kubuusabuusa, amagezi ag’amagezi ag’omulabirizi omutukuvu ow’e Geneva (1), eyagamba mu bbaluwa ze nti: “nti okwolesebwa n’okubikkulirwa kw’abawala tebirina kutwalibwa ng’ebyewuunyisa, kubanga obwangu n’obugonvu bwa

Ebirowoozo by'abawala bibafuula abakwatibwa ennyo ebirooto bino okusinga abasajja." M. Larticle teyafaayo kimala nti Mwannyinaffe asobola bulungi okutwalibwa ng’omuntu atali mu tteeka lino, era nti okwegendereza okw’amagezi okw’omulabirizi omutukuvu kwali mu bulungi bwe bwonna, okuva okubikkulirwa kwe bwe kwalina engeri zonna z’asaba era ze zeetaaga okwegendereza mu mbeera ng’ezo.

Si kikulu: oluvannyuma lw’okusooka okwegomba Mwannyinaffe, asalawo okumuteeka mu muwendo gw’abantu abalimbibwa okulowooza kwabwe. Dayirekita we yamuyisa ng’omuvubuka olw’obutaba na bumanyirivu, yali yeewaddeyo mu kwefuula. Yatuuka n’okulowooza nti yazuula obujeemu mu kulangirira Mwannyinaffe kwe yakola eky’entiisa eky’entiisa eri Eklezia ya Bufalansa, kye yalaba, n’agamba nti, empagi zikankana, ziwuubaala era nga zigwa mu bungi. Yimiriranga , yamugamba olunaku lumu, yimirira; era bye njogera, mbigamba buli muntu mu ssaza lyo. Gezaako okuwagira Eklezia okulwanyisa okulumbibwa kw’amaanyi gano ag’entiisa ge ndaba nga gagenda mu maaso; nsaba muwagire Eklezia; Nkankana ku lulwe; nebirala bingi

Okumukaka okusirika, oba mpozzi okumugezesa ku kutiisatiisa

kye yali tategeera kintu kyonna, yasalawo okumutiisa olw’okutya ensobi. "Luther," bwe yamugamba mu ngeri ey'ekikangabwa, "ne bannabbi abalala ab'omutindo guno, nabo balangiridde okugwa kw'Eklezia, nga bawakanya obumanyirivu era nga bawakanya ekigambo kya J.-C., atukakasa nti Ekkanisa ye tegenda kugwa." . Mwannyinaze,

yagasseeko nti, oba oli nga bo mu nsobi, oba si ekyo oli mulalu: weegendereze. Nze nze nkuyatula nti simanyi ky'otegeeza. Bye yamuddiŋŋana mu mbeera endala. Naye wadde ng’ekirowoozo kyokka eky’obujeemu kyali kigaanyi era nga kisukkiridde Mwannyinaffe omwavu, ekyo tekyamulemesa kumuddiŋŋana nti: “Katonda amutegeeze nti Ekkanisa ya Bufalansa, awamu n’Eggwanga, baali bagenda kulaba a effujjo n’okuyigganyizibwa nga tebirabwangako mu bwakabaka buno obulungi. »

Obumanyirivu bulaze bulungi nnyo mu mulembe gwaffe ku ludda ki olw’okwefuula. Kya lwatu nti M. Larticle yaliwo olw’okutya okugigwamu. Olw’okuba yali asusse okulowooza ennyo ku Mwannyinaffe, yasoberwa, mpozzi nga tafaayo nnyo

okutegeera, okuwuniikirira oba okutabulwa kw’Ekkanisa ya Bufalansa kwe yayogerako, n’okugwa kw’Eklezia ey’ensi yonna, eyalangirirwa omukubi w’omuliro ogw’omuliro ogwa Bugirimaani ne bannabbi bonna ab’obulimba ab’ekyo kye bayita ennongoosereza.

Kyokka, nga enjawulo nnene nnyo okuva ku emu ku ndala! Yali akyakola enkola ey’obulimba ey’ekitundu ky’Enjiri J.-C. gy’atugamba nti emiryango gya geyena tegijja kuwangula Klezia ye; naye gy’atagamba nti Ekkanisa ye tejja kutabulwa wadde okukankanyizibwa: ekyandibadde ekikontana n’Enjiri yennyini n’ebyo bye yayitamu mu mirembe gyonna, nga tewali kintu kyonna kisinga kugilangirirwa mu butongole oba emirundi mingi omuwandiisi waayo ow’obwakatonda, nti

okuyigganyizibwa kwe yalina okuyigganyizibwa

 

(39-43) .

 

obumanyirivu era nti ejja kulaba mu bbanga lyonna lye linaamala. Kituufu nti, awatali kigendererwa kibi, abakugu mu by’eddiini abasinga obukugu oluusi basobola okukyamulwa ne mu nsonga ezisinga okutegeerekeka obulungi, kasita baba nga tebakyegendereza ku busosoze, mu bbanga ttono ekitakyakkiriza bintu kulabibwa mu kitangaala kyabwe ekya nnamaddala.olunaku, era oluusi kituleetera okubulwa amaaso n’emisingi egisinga okweyoleka. Ng’ebyokulabirako bimeka omuntu by’atayinza kuwa, era ebyandikakasizza nti mu nsonga ng’eyo omulamuzi alina okutya okwefuula okw’ebirowoozo bye yennyini okutali wansi w’ebyo by’ayagala okulwanyisa mu birowoozo by’abalala! bwe kitaba ekyo asobola bulungi okugwa mu mutego gw’agezaako okubaleetera  okwewala.

 

Akkiriza okusikiriza, era ensonyi ze zimutuusa ku

okuvumirira olw’okutya okubeera mu nsobi. — Ayokya ebibikkulirwa bye ebisooka.

Kyokka, okutya obujeemu Mwannyinaffe oyo eyali ow’ensonyi kwe yali akubiddwa tekyamuleetera okusalawo okusuula buli kimu. Yatuuka n’okusalawo okulwana okutuusa lwe yalowooza ku pulojekiti ye, ng’omutego gw’omusambwa eggulu gwe lyatasiima. (Mu kino kyennyini mwe mwalimu ekyewuunyo kye, oba okusingawo ekyo mwe yawalirizibwa okuwaayo.) Yatuuka n’okukikola okwatula okwa bulijjo, n’akaaba olw’omulimu gwe ng’omusango. Olw’okumanya nti M. Audouin yali afunye ennaku okuva mu kyo, era nti ku mukolo gwe waali wazzeewo obutakkaanya obutonotono wakati we n’omuntu gwe yali amwesibye, yakola bingi nnyo naye ne kimuwaliriza, mu ngeri emu, okwokya

ebitabo ebyalimu buli kimu kye yali amugambye era ne bimuleetera okuwandiika ku lwa Katonda.

Yakola bw’atyo, era n’avumibwa nnyo olw’ekyo, omuntu we ow’omunda ne M. Larticle yennyini, oluvannyuma lw’okumulumiriza nti yali mukkiriza, n’amuvumirira wano olw’okukola

n’obwangu obuyitiridde. ‘Waakiri,’ bwe yamugamba, ‘kyaali kyetaagisa okukuuma buli kimu ekikwata ku nsonga y’Ekkanisa, nnandibadde musanyufu nnyo okukyekenneenya n’okufaayo okutono. Buli buyise nnyo, ennimi z’omuliro zaali zimazeewo buli kimu. Naye Katonda amanyi, bw’aba ayagala, okuzaala byonna ebyazikirizibwa, era tewali kiyimiridde mu kkubo ly’enteekateeka ze: eno y’engeri gye tulabye omulimu gwa nnabbi omukulu ng’asituka okuva mu vvu oba Kabaka atatya Katonda yali akendeezezza.

 

Okuswazibwa n’ennaku ezidda gy’ali.

Nga nnaku nnyo! Nga omuwala ono omutukuvu yalina okuswazibwa ennyo mu kiseera ekyo, era okufa kwa M. Audouin kwe kwatuuka mu bbanga ttono okuteeka engule! Ennaku n’okuswazibwa ku ludda lwa Bannyinaffe abalala, era n’abamu, wadde nga yeegendereza, baali bazudde emboozi ze n’omugenzi M. Audouin, era ne bawangula mu nkukutu ku buswavu bwe. Abo naddala abaali balina empisa ennungi entono ezimala okutwala

umbrage of hers, yali takyamutwala nga kintu kyonna wabula munnanfuusi, gwe kyali ekirungi okumuswaza asobole okumuwonya okwegulumiza kwe n’amalala ge.

N’ekyavaamu, baakitwala ku bo bennyini okumuswaza mu buli ngeri ne ku buli nkyukakyuka. Yafuuka ekintu eky’okusekeeterera ennyo; yayitibwanga Okwolesebwa, era tumanyi bulungi amakulu ag’okuvuma agakwata ku kigambo kino. Ekyayongera okumusekerera mu maaso gaabwe kwe kuba nti yali amuwulidde, ng’asinziira mu kifo abantu we baali bazze okumuwuliriza, nga bagamba M. Audouin, nti yali alabye Kabaka, Nnabagereka n’Amaka.Royale yakkaanya, era mpozzi nga bazingiddwa mu mikisa emibi gye yalangirira Bufalansa, era bo bennyini abaakosebwa enkyukakyuka eno; nga, awatali kubuusabuusa, kyalabika ng’obugulumivu bw’okuwuguka era

okuyitirira.

Ennaku n’okuswazibwa ku ludda lwa badayirekita baayo (1), eri ani, okuva

Mwami Audouin, yali tasobola era nga takyagumiikiriza kuggulawo muntu we ow’omunda, nga talina

okweyanjula ng’azitoowereddwa okuvumwa, era nga talina ky’ayinza kwogera okuggyako ennaku z’abantu ze baatwala omukisa n’okusingawo okumuswaza.

Ennaku n’okuswazibwa, ku nkomerero, ku ludda lwa Katonda yennyini, oluusi, eyalabika ng’amuggyako okubudaabudibwa kwe kwonna n’okusiimibwa kwe asobole okumusuula gy’ali n’obuwanguzi bw’abalabe be. Mu biseera bino

 

(1) Si gwe mulundi ogusoose, okusobola okugezesa abatukuvu be, Katonda akkirizza badayirekita baabwe, okumala ekiseera, okukyamu mu kusalawo nti bakwata amakubo ag’ekitalo ge yali abakulembera. Omutukuvu Therese

yekka yandiwadde obukakafu. Wano okusinga byonna bye tuyinza okugamba n’Omutukuvu Gregory nti bwe buyiiya bw’ebyemikono: Ars artium regimen animorum . Okuva eri Omusumba.....

 

wa bizibu, yali takyawulira kintu kirala kyonna okuggyako okwetamwa, obukalu n’okukala okutagumiikiriza. Eggulu, eryafuuka ekikomo, lyalabika nga lyegasse n’ensi era ne geyena, okumubonyaabonya n’okumubonaabona.

Kituufu, mu ngeri emu, nti empisa ennungi zeeyimirizaawo, era nti zisanga mu kyo, oba okusingawo mu oyo atazikkiriza kukemebwa okusukka amaanyi gaayo, ekimala okweliyirira.eky’ebirala byonna. Ate era, awatali

nga yeesuula wadde mu nnaku wadde, nga kikyali kitono, okwemulugunya, Mwannyinaffe yawakanya kyokka ekintu kyonna ekiyinza okwogerwa oba okukolebwa ku ye, nti obuwombeefu, obugumiikiriza, okulekulira okusinga okutuukiridde eri okwagala kw’Eggulu ; era obutakyukakyuka bwe bwatuuka n’okuwaliriza Bannyina okumuddiza ekitiibwa n’omukwano ogwali gusaanidde ennyo, era nga, okumala ebbanga eddene, gweyongera okweyongera.

 

Obulumi bwe mu mubiri n’okubonaabona kwe.

Kino kyali kikyali tekimala kukola musaalaba ogusaanira gwagwo

okuzaamu amaanyi. Ku bulumi buno n’okuswazibwa kw’omwoyo kwalina okugattibwako okubonaabona n’okuswazibwa kw’omubiri, okukola

 

(44-48)

 

okukola ssaddaaka yonna era etuukiridde, n’oyo eyakoseddwa asaanira Katonda n’enteekateeka ze yalina ku ye: ku kusaba kwe Eggulu lyamukkiriza buli ngeri. Kiyinza okugambibwa ku ye, nga ku Yobu, nti Katonda yakkiriza sitaani okukuba owuwe

omubiri oluvannyuma lw’okugezaako mu bwereere okukankanya emmeeme ye. Naye oyo eyamuwa amaanyi mangi nnyo mu geyena, bulijjo alina n’amaanyi bwe gatyo

yayimirizibwa ku bulumbaganyi bwe, nti asobola n’okwewaana olw’obutakyukakyuka bw’omuweereza we, ng’avuma obunafu bw’omulabe we. Wamma sitaani, asobola okumugamba nti, olowoozezza ku muwala ono owange era nga n’okufuba kwo kwonna tekusobola kumussa wansi? Numquid considerasti servum okukungubaga? (Yobu,2, 3.) Olabye omuweereza ono omuto naye anyooma ebikuweebwa n’okutiisatiisa kwo, awamu n’okuyisibwa kwo obubi? Numquid considerati ku nsonga eno? Ggwe olowooza ki? Ye mpisa nnungi eya bulijjo, era si kusinga kufuba kwo kwonna? Yee, sitaani, nkugamba, okuwangulwa kwo kukakasiddwa, the

obubi buwangulwa, era kyonna ky’onookola ku kyo kijja kukuviirako okuswala n’okutabulwa.

 

Okugenda mu maaso n’okubonaabona kwe. — Omusujja ogutasalako.

N’olwekyo Mwannyinaffe w’Amazaalibwa yasooka kulumbibwa omusujja ogw’empola ogwali, okumala emyaka esatu oba ena, ogwatyoboola amaanyi ge okutuuka ku ssa ly’okutya obulamu bwe: omusujja guno ogwatambula obutasalako gwamuwa omutwe ogulumwa omutwe ogutagumiikiriza era ogw’obukakanyavu ennyo: ekifuba kye kyakosebwa nnyo nti kyajjanjabwa ng’eky’amawuggwe. Nga wayise ekiseera, ku kugulu kwe okwa kkono, a ekizimba eky’ennyama era ekinene ennyo, ekyalina okusalibwako okutemebwa okusinga okuluma. Omusawo eyalongoosa (M. Chauvin), eyakola okulongoosa, yalabika ng’akwatibwako, era n’agabana, bwe tuyinza okugamba, okulemererwa kw’ababiikira abaali bamuyamba; omulwadde ye yekka eyalabika nga tawulidde: amaaso ge nga gatunudde ku musaalaba gwe, yabakubiriza era n’abakubiriza okulekulira n’okugumiikiriza olw’ebyokulabirako Yesu bye yatuwa ku musaalaba: omuntu yandigambye nti byonna bye yabonaabona byali bigenda mu maaso ku omubiri gw’omulala. Tetujja kwewuunya nnyo ng’atunnyonnyodde ekyama kino, ng’atuyigiriza engeri Katonda, ku mulundi guno, gye yayagala okuyimirizaawo okutegeera okw’obutonde, nga bw’akoze oluusi ng’awagira abajulizi b’enzikiriza  .

 

Obugumiikiriza bwe mu ndwadde ze, n’okulekulira mu kulongoosebwa okuluma ennyo.

Ekifo ennyama ennamu ennyingi ennyo mwe yali eggyiddwa, kyafuuka ekiwundu ekinene, mu kifo ky’okuggalawo, ne kifuuka ekitereke ky’okusesa okwa kookolo, okusannyalala mwe kwesuula ne kulemaza ekitundu ky’omubiri, ne kiba nti mu ndowooza y’omusawo ( M. Revault) n’omusawo eyamulongoosa eyamulaba, tasaanidde kugikozesa; era, mazima ddala, oluusi yali alina okukozesa emiggo ebiri okusobola okutambula, era nga tewali ndabika, mpozzi nsaanidde okugamba nti tewali kisoboka kya butonde, nti yali asobola okukikola mu ngeri endala.

 

Okuwona ekiwundu kye okwewuunyisa era nga tasuubira kwatwalibwa ng’okutawona.

Oluvannyuma lwa wiiki ntono ng’ayambala, Mwannyinaffe, ng’ajjudde obwesige, yaddukira eri Katonda n’eri omukuumi gwe yali amaze okulaba amaanyi ge emirundi mingi. Yeegayirira dayirekita (nzikiriza nti kino kyali kikyaliwo wansi wa M. Audouin) amukolere mmisa mu ngeri ey’ekisa ng’amuwa ekitiibwa Passion of N.-SJ-C. n’obulumi bwa Bikira Maria wansi w’

cross: era yasabye abantu b’omukitundu okumukolera novena olw’ekigendererwa kye kimu. Mu novena eno, Sister yawulira enkulaakulana eyamuddiza enkozesa y’okugulu kwe, okutuuka ku ssa ly’okusobola okukola nga talina miggo, gye yasitula okumala ennaku endala ntono abantu ne batakubwa nnyo kintu ekyo. Naye kiki ekyawuniikiriza ababiikira bwe baalaba Mwannyinaffe ow’Amazaalibwa ng’asitudde mu ffumbiro ekikondo ky’enku ekyandibadde omugugu gw’omusajja ow’amaanyi, era naye kye yali atadde kyokka ku kibegabega kye? Ekintu kyokka ekyasigalawo, bwe yang’amba, kwe kutabuka mu kkoona, kumpi ng’ekyali kinywezeddwako katono ku garter, obuzibu obwali bukoma nga dayirekita atuukirizza ekisuubizo kye.

 

Ye yekka mu butaguma kukakasa kyamagero.

Omukolo guno gwaleetawo akasattiro mu kibuga. M. Revault yalangirira nti omuntu tasaanidde kumwebaza olw’eddagala lye yali takkiriza nti lisoboka mu butonde; omusawo eyalongoosa, bwe yalaba omulwadde n’enkovu ye, yaleekaana nti: Wano waliwo ekyamagero! Ekitundu kyonna kyamukkiriza ne bamuddiŋŋana nga ye; Mwannyinaffe, mu byonna, ye yali asinga obuvumu mu kukikakasa; yatuuka n’okuntegeeza nti tannaguma kukikola, naye nti wadde kiri kityo, yali talina kubuusabuusa nti wabaddewo obuyambi obw’enjawulo eyo okuva ewa J. – C. ne okuva eri Maama we omutukuvu, wadde kiri kityo, yali tayagala bamusonyiwe okubonaabona mu ngeri endala nnyingi.

Eno mazima ddala si ddoboozi lya muntu ajjumbidde, akyali mutono nnyo ku munnanfuusi atayinza kulemererwa kukozesa mukisa guno okukola obulimba n’okusikiriza okwewuunya kwabwe, ng’ayitiriza buli kimu kye yali asobola.okubeera ow’ekyamagero mu ddagala lino eryewuunyisa. Eyo empisa ennungi entuufu bulijjo enoonya okwekweka; bulijjo alina ensonyi ku biyinza okumufuula ow’enjawulo, akweka ekisa eky’enjawulo; era enneeyisa ya Mwannyinaffe mu mbeera eno, nga bwe kiri mu ndala nnyingi, ekakasa ekimala nti teyabangako

ayogedde ku bubonero obw’obubonero eggulu bwe limutonnyezzaako, singa ekyo yali takimanyi

kyali kya Katonda, era teyandikkirizza nti ekitiibwa kye kyali kisusse okufaayo ku kubikkulirwa kuno.

 

(49-53) .

 

Obunafu bwe obwa bulijjo. — Obugabi bw’okusalawo kwe okuwaayo obulamu bwe eri Katonda mu kiseera ekizibu ennyo.

Tewaayita mwaka, oba mutono nnyo, mwe yali tafunye bulwadde bwa maanyi bwe yali asabye Katonda: obusinga obunene bwamutuusa ku miryango gy’okufa ne bumunafuya nnyo ne kiba nti Bulijjo Okukankana kusigadde mu ye, . ekiwulirwa naddala mu mutwe. Okutikkira engule y’obuswavu bwe (naye, singa omuntu asobola okuyita obuswavu bw’okubonaabona kwe yali asabye ng’ekisa okuva mu ggulu), kaweefube yamuleetera obulwadde bwa hernia nga, okumala emyaka mingi, gwe musaalaba gwe ogusinga obuzito, ogwo

kye bamukakasizza nti alina okufa. Kyokka si kye kimutawaanya, wabula okutya okukakasibwa okweyambisa obuyambi bw’ebifaananyi. Aba Sorbonne beebuuzibwako mu nsonga eno; era ku kusalawo kwe yawa, nti omuntu tasibibwa kukozesa ngeri za ngeri zino, yakola

n’omutima omugabi era nga talonzalonza kuwaayo bulamu bwe: n’olwekyo yeesuula okuyambibwako Providence yokka; era wadde ng’abasawo baali bagamba byonna, yeesiga Katonda yekka. Kale omuwala ono

generous yasituka okusinga byonna okulowoozebwako olw’okutya n’okulabika kwokka okw’ekyo ekiyinza okutasanyusa amaaso amalongoofu agataliiko kkomo aga bba ow’obwakatonda, era n’agumira n’okutya okufa.

Bwatyo bwe kyali, mu kugezesebwa okusinga obukambwe, mu  kuswazibwa okusinga obuziba ne mu kubonaabona okw’amaanyi ennyo, ekkumi oba  amakumi abiri

emyaka egisembayo egy’obulamu bwa muwala ono omutukuvu, ebibonyoobonyo bye bye byokka bye  byafuula empisa ze ennungi buli kiseera era ezitakankana, okusinziira  ku

obujulizi bw’abantu b’omukitundu. Tewali kyakyusa bugumiikiriza bwe, obuwombeefu bwe, obuwulize bwe, oba okwagala kwe; mwetoowaze nnyo ne kiba nti bulijjo yeeteeka wansi w’abalala, era bulijjo ayogerwako olw’ekitiibwa abantu kye bamussaamu n’obwesige obumulaga.

 

Okweraliikirira kwe ku mukolo gw’okubudaabudibwa okupya Katonda kw’amuweereza.

Tulabye nti yali yeenenyezza era n’atuuka n’okulumiriza ebibikkulirwa bye eby’emabega; yali atuuse n’okwebaza Katonda olw’okumununula mu nsobi n’amuwaliriza okuzibula amaaso, ng’amumalako engeri zonna ez’okutuuka ku buwanguzi mu pulojekiti eyo

yali aleese obuzibu bungi nnyo; yali atuuse, okumala ekiseera, okutunuulira ekirowoozo kyakyo ng’okukemebwa kwa dayimooni okuteekwa okugaanibwa; era bwe kyali

nga ye kennyini bw’akkiriza, mu kino kyennyini mwe mwalimu okwefuula kwe: yali akkirizza okusikiriza nti ebiziyiza bingi nnyo bwe byagatta, ebyalabika ng’ebifuula ekintu ekyo ekitasobokera ddala, byali bukakafu bulungi nti Katonda teyamusiima; era, mu maaso ga Katonda, ebiziyiza bino byennyini byali ngeri nnyingi nnyo ez’okutuuka ku buwanguzi. Mu nkomerero, yakkiriza nti eggulu

yali amugaanyi, ng’ate ye afuba nnyo okumufuula omutuufu olw’ebigendererwa bye ebinene. Bulijjo bwe butyo bwe bubadde enneeyisa ya Providence, ekivuga kye kikozesa kigisanyusa nga kinafu nnyo, era omulimu gwakyo gulabika nga engeri zonna ez’obuntu ziweddewo: Infirma mundi elegit Deus, ut confundat fortia. (I. ad Kol. 1, 27.)

 

Obutagasa mu kugezaako kwe okupya.

Ekiseera eky’okugezesebwa okunene kyali kiyiseewo eri Mwannyinaffe; ebirooto ebikalu byali biwadde ekifo amataala amapya agaali, olw’okusaasaanya ensobi ze, ne gamuleetera, ng’alinga wadde nga ye, okufunyisa essuubi eppya nga takyasobola kulaba bulungi nnyo obuwanguzi bwago bwe bwandibadde. Katonda yalabika ng’ajulira ku kusalawo kwe yali akkirizza nga takakasizzaako; okumala ebbanga eddene eddoboozi ery’omunda lyali limukubiriza; naye teyakyayinza kugumiikiriza kubuulira muntu yenna ku birungi bye ebipya: M. Audouin yali takyali mulamu, era okuva lwe yafa tewali dayirekita yali ayingidde mu ndowooza ze n’atwala ensonga mu kkubo lye limu. Kyokka olunaku lumu yatuuka n’okutegeeza omu ku bo nti Katonda yali amutegeeza nti olunaku lumu, era mu bbanga ttono, yandibadde n’olukusa okuzza obuggya emirembe gyonna obweyamo bw’ebikolwa, bye tunaatera okwogerako, era bye yalina ennyo ku mutima. "Tekijja kubaawo nga ndi awo," bwe yaddamu. Mwannyinaffe omuwombeefu era ow’ensonyi takyagamba nti; mu kasirise yalinda Katonda yennyini okumufunira engeri gy’ayinza okutuukirizaamu bye yali alabika ng’amusaba, kubanga yali alwana okusinga bwe kyali kibadde wakati w’...

okutya okwefuula n’obujeemu eri ekisa.

 

By’alangirira bikakasibwa okutuuka ku bbaluwa.

Ka kibeere okubudaabudibwa oba okuteebereza kwokka, bye yali ayogedde byali binaatera okuttibwa. M; Lesné de Montaubert yalondebwa okubeera omumyuka wa Saint-Léonard de Fougères; yali nsonga ya kunoonya muntu agenda kudda mu bigere bya dayirekita ono omulungi ennyo n’ababiikira ba Urbanist. Olunaku lumu nti ku...

nga boogera baali bakyogerako mu maaso ga Mwannyinaffe, eyasirika ennyo, omu ku bo yajja okutuuma amannya g’emitwe ebiri oba esatu ku limu ku zo

yanyigiriza ebisingawo. Nkukakasa maama, tekijja kuba oyo, yasalako Mwannyinaffe; tekijja kuba wadde n’omu ku abo abatuumiddwa amannya. Bwe tutyo twakyusa ennukuta; era, mu mannya agaajja mu kifo ekyo, kyategeerwa nti waliwo eyali erabika ng’eyamuwa essanyu, wadde nga yali tannalaba oyo agisitula. Yanjatula okuva Katonda lwe yamuwa okumanya ku nsonga eyo. Ensonga eyali esoose okutuumibwa erinnya, era nti yali agaanye bw’atyo

 

(54-58)

 

mu bwangu, yaakateekebwa, munisipaali, mu ddagala ly’abanja ekirayiro kye eky’emivuyo n’enjawukana kyokka, era okuva

yawadde omusumba omutuufu emmundu. Ajja kutubuulira oluvannyuma ky’alowooza ku njawukana n’okuyingirira abantu ebireetera Eklezia ya Bufalansa okusinda leero.

Waali wayise dda wiiki ntono okuva, ku maanyi ge nnali nfunye, nga sisuubira, okuva eri Abbé de Goyon, asinga...

ekitundu, nnakola n’ababiikira bano abalungi omulimu gwa dayirekita, gwe nnali nnyingira nga Jjulaayi 18, 1790.

N’obwetoowaze obw’amaanyi ennyo n’okwagala kwa Katonda okusinga ennyo, .

Nali ntegedde mu Sister of the Nativity okukkiriza okulamu bwe kuti, nti yalabika ng’azudde omuntu wa J.-C. : nedda, yandibadde tayinza kwogera naye n’okugondera oba ekitiibwa okusingawo... Ku ludda lwange, nze yatula nti mu buli kye yang’amba nnasangamu amagezi ag’obutonde, a

obutuufu obw’ebirowoozo n’okulowooza obutali bwa bulijjo, obugolokofu obw’omuntu ow’omunda n’obulamuzi, simanyi kiki, mu bufunze, ekyankwata, naddala bwe yayogera nange ku Katonda n’engeri ze ez’obwakatonda.

 

Okutendereza okuva eri waggulu, nga kuwagirwa obujulizi bw’ekitundu kyonna.

Madam Superior, mu kiseera ekyo eyali Madam Michelle-Pélagie Binel, eyali amanyiddwa mu ddiini nga Séraphines , ng'ampa olukalala lw'ababiikira, "Ssebo," yang'amba nti, "tulina omu, mu balala, abadde akulinze wano." okumala ebbanga ddene, era alina ensonga ez’enjawulo ezikufuula a

okusuula omutima obulamu bwonna; ye Mwannyinaffe ow’Obuzaale. Yansaba nnyo okukukolera ekiteeso n’okukubuuza essaawa ku...

kye yali asobola okukugamba ebigambo ebitonotono oluusi mu kasenge akatono. Ogwo gwe mulimu gwange ogukoleddwa, bwe yayongeddeko; naye, Ssebo, ndowooza nti nnina okwongerako ekintu ku nze nga nwagira omutukuvu gw’otonnamanya, naye mpozzi gw’onoofuna omukisa okumanya okusinga omuntu yenna; waakiri ekyo ky’ayagala. Kyandibadde kyetaagisa, ssebo, okubeera naye okusobola okusiima mu bujjuvu obugumu bwonna obw’empisa ze ennungi; okulaba w’atwala obuwulize, okwefiiriza n’obwetoowaze obw’amazima. Bulijjo nga mwangu era nga bulijjo yenkanankana mu mpisa ze, yeewala n’obwegendereza byonna ebirabika ng’ebiva ku kkubo erya bulijjo era ng’asobola okulaga ensonga y’okutuukirizibwa kw’atuuse, n’ekisa Katonda ky’amuwadde; kubanga, ssebo, Katonda yamuwa amataala ge yawa abantu batono nnyo, era nga ku gano, .

ebintu by’amaze ebbanga ddene nnyo nga takola muntu mulala yenna.

Ojja kumanya ssebo nti waliwo ekiseera okulagula kwe we kwakola amaloboozi, awamu n’empisa ze ennungi. Yalina okubonaabona ennyo, era n’agezesebwa mu ngeri nnyingi, naddala ku mulundi guno: yatya nnyo okutuuka, okusalako okukyalira abantu mu nsi, emyaka egisukka mu kkumi n’etaano egiyise alekeddewo okukyalira ppaala byonna awamu era tagendayo.

Tetulina buvumu kumulaga kitiibwa oba mukwano; era engeri esinga obukakafu ey’okumusanyusa kwe kulabika ng’omunyooma n’obutafaayo ku by’ayogera, oba by’akola, oba ekintu kyonna ekimukwatako. Alya kyokka era ali

nga bambadde mu bisigadde byaffe byokka. Okusinziira ku mpisa y’Ekibiina, buli mubiikira ayambala ekyambalo kye kimu okumala emyaka musanvu emisana, ate emyaka emirala musanvu ekiro. Oluvannyuma lw’emyaka kkumi n’ena egy’obuweereza, engoye zino enkadde zisuulibwa, ne zikola ekika ky’ekyambalo eri abaavu. Well, ssebo, ze ngoye zino enkadde ezirongooseddwa Sister of the Nativity omwavu z’ayagala okusinga byonna okwambala; waakiri azikolamu engoye ze ez’omunda, z’ayambala okutuuka ku kitundu ekisembayo wadde nga tewali mwavu yandizifunye oba okuzikozesa. Olunaku lumu, nga nnyingira mu kasenge ke, nnamulaba ng’ayooyooteddwa bw’atyo n’ebigoye bino eby’abaavu, era ne ŋŋamba munda nti: Kale zino ze liveries z’...

empisa ennungi, eby’okwewunda eby’obwetoowaze! Eky’obugagga eky’omuwendo bwe kiti kikwekebwa kitya obubi ennyo, ate ng’obubi bwennyini obufuuliddwa omuntu bubikkiddwa mu ngeri ey’ekitalo? Bwe kityo bwe kiri ne ku mmere ye; Sijja kwogera naawe, ssebo, ku ngeri ey’ekitalo emmeeme eno entukuvu gye yakulemberwamu. Kijja kuba gy’oli okumusiima ku akawunti gy’alina okukuddiza: kye nsobola okukugamba mu butuufu nti nandyagadde okubeera nga ye.

»

Obwenkanya okutwalira awamu obuweebwa ababiikira bonna aba Bufalansa, ku mukolo gw’empisa zaabwe ez’obuvumu mu nkyukakyuka.

Okusuubira kwange okuzimbibwa omuwendo omunene ogw’ababiikira bano abalungi tekubadde kuggwaamu maanyi, kwe kukkiriza nti mbanja amazima n’obutaliiko musango obunyigirizibwa. Mu bintu ebitonotono ebiteewalika era ebitaliimu makulu, ndabye empisa ennungi ensi z’enyooma kubanga tezimanyi; era tabimanyi kubanga tabisaanira. Omuntu bw’aba amaze okukola endowooza y’okutya Katonda ng’ekyokulabirako ku ngeri gye kyogerwako mu nneekulungirivu, tekyewuunyisa nti omuntu alina okwetamwa n’okunyooma kwokka eri enkola z’ekigo. Engeri gye tutayinza kusanga nga za kusaaga amateeka agagifuula omulimu gw’okutuukirizibwa kw’enjiri gye tuli, nga tetulina njiri ndala okuggyako enjiri enjiri z’evumirira, wadde eddiini endala yonna okuggyako enjogera ezimu ez’obufirosoofo, ezitaliiko kye zitegeeza, oba ezitegeeza obutamanya era obutatya Katonda?

 

(59-63)

 

Si, nga bwe tumanyi, mu ddoboozi lino ery’obuseegu emyoyo gy’eddiini gye girina okutwala buli kimu ekikwatagana n’ekiyinza okuyamba mu kutuukirizibwa kwa

embeera yaabwe: bwe batyo ne batakola; era ani ayinza okwogera obwesigwa buno eri ebintu ebitonotono ebikoleddwa Katonda bwe buwa amaanyi okutuukiriza emirimu egy’omwoyo? Emikolo gye gituyigiriza okusalawo. Yee, ebiseera eby’okugezesebwa bye bimanyisa abantu kye tuli, .

ng’omuti bwe gumanyiddwa olw’ebibala. Mu mbeera nga yali nsonga ya buli kimu gye bali, embeera eyaleetera abantu bangi nnyo aba buli kikula na buli mbeera okwewaggula, emyoyo gino, egyali gitwalibwa ng’emyoyo enafu era egy’obwegendereza, tegyakkiriza nti giyinza okwongera ku ssaddaaka eby’obugagga byabwe eby’omuntu waabwe ow’omunda; baawulamu ebyo bye baali babanja Katonda ne bye baali babanja Kayisaali. Abazira bano Abakristaayo tebaalonzalonza kubikkula, kuwaayo wadde obulamu bwabwe, okukuuma okukkiriza kwabwe.

Bwe kityo, olw’okuswala kw’akaboozi akabanja ekyokulabirako, tulabye bano nga ba  nsonyi

amayiba gasituka olw’obutakyukakyuka bwago, ne gabuuka okutuuka ku buwanvu bw’empungu; abo abaali bamanyi okusaba n’okuwowoggana kwokka, ne beewamba n’obuvumu obw’obuzira, obwabafuula abasukkulumye ku kutiisibwatiisibwa era kumpi nga tebatuukirirwa kutya kufa; nga tebalese kintu kyonna kya kuvuma, basirisizza obugwenyufu, bafudde obumenyi bw’amateeka, era ne basika obusungu bw’abatyobooli okutuuka ku kkomo. Obulwadde n’okunyoomebwa elegit Deus, ut confundat fortia . (I. Kol. 1, 27, 28.) Yee,  mu

wadde nga ggeyeena n’abagoberezi baayo bonna, wadde nga byonna obusungu bwabwe bwali busobodde okubasesema mu kuvuma n’okuteebereza okuvuma, ababiikira ba Bufalansa bakakasizza olw’amaaso gaabwe amanywevu mu kabi akasinga okumanyika, nti ebigo byabwe, ebibadde bisaanyiziddwaawo, . kyali kikyalimu empisa ennungi ezisaanira ebyasa eby’Ekkanisa ebyasooka; empisa ennungi eziwa ekitiibwa ekibiina ky’abeesigwa; empisa ennungi eddiini z’essaamu ekitiibwa era ensi yennyini z’ewalirizibwa okwegomba; empisa ennungi, okusembayo, Katonda yekka z’aluŋŋamya n’okuyimirizaawo era ye yekka z’asobola okusasula. N’omutima munene era n’essanyu lingi nnyo okutwala omukisa guno okussa ekitiibwa mu babiikira ba Bufalansa okutwaliza awamu. Ka tuddeyo ku eyo naddala eteekwa okututwala.

 

Yintaviyu esooka ne Sister of the Nativity.

Yali nnindirira nzekka, ng’alowooza, mu kifo we nnagenda mu ssaawa gye nnalagirwa. Oluvannyuma lw’okulamusagana, yambuuza nti...

olukusa okutuula, n’atuula amangu ago. Gwali mulundi gwaffe ogusoose okulabagana. Njatula nti nnakubwa ffeesi eyo ey’ekitiibwa era eyagonvu, ekyenyi ekyo ekyali kibikkiddwa, amaaso ge mwe mwasiigibwa obuwombeefu, n’okusinga byonna empewo eyo ey’enteekateeka etasobola kuwaayo, era esinga byonna ebiyitibwa obulungi obutakoma n’obulungi bw’omuntu ku bubwe mu bantu b’ensi. Obugulumivu obusinga okuba obw’omugaso n’ebitundu by’omubiri ebigeraageranye, ebibegabega ebifukamidde, entambula ey’obuseegu era ng’esinga okuba ey’ekika kya rustic, omutwe ogukankana, ekifaananyi ekiwanvu eky’ekigero, n’amaanyi

pronounced, ekyo kyokka kye nnali nsobola okwetegereza ku mubiri gwe; naye okusobola okuvvuunula obulungi akabonero kano ak’obutukuvu, kumpi nnyinza okugamba nti ku bwakatonda oluusi obulondoola ne ku maaso ge ekifaananyi ekimu eky’obulungi bw’omwoyo gwe, kyandibadde kyetaagisa okukisiiga langi ku mmeeza y’okussa ekimu.

 

Sister ateesa okussa obwesige bwe bwonna mu dayirekita we omupya.

Ssebo, bwe yagamba ng’assa wansi amaaso ge n’ayogera mpola (gwe mulundi gwokka gwe yampa erinnya eryo), ssebo, erinnya lyange ery’eddiini ye Sister of the Nativity. Nzija, olw’olukusa lwa maama waffe, ggwe

saba okulabirira kwo n’ekisa kyo, kye nneetaaga okusinga omuntu yenna. "Bwe mba nsobola okuba ow'omugaso gwonna gy'oli, Mwannyinaffe," bwe nnamuddamu, "osobola okunneesiga, kubanga buli kimu kijja kuba kirungi singa nkuweereza obuweereza bungi nga bwe njagala." "Osobola okukola bingi," bwe yaddamu, "ssinga, nga bwe nnina ensonga zonna ezikkiriza, Katonda ayagala okukukozesa okutukuzibwa kwange."

n’emirembe gyange. Ne bwe nnali sinnafuna kitiibwa kya kukumanya oba okukulabako, yagenda mu maaso nti, nnali nkakasa dda ku kwagala kwo okulungi mu byonna ebikwata ku kitiibwa kya Katonda n’obulokozi bw’emyoyo, era ekyo kye kimpa obwesige bungi . Nja kukuwa eby’okukozesa obunyiikivu bwo, Kitange, kubanga ebyetaago byange bingi, era nja kukuwa omulimu. (Nsobola okukukakasa nti mu kino, waakiri, teyasobya.) Ondaba, yagenda mu maaso, emyaka nkaaga, oba bwe gityo; obunafu bwange, n’okusinga emyaka gino, bundabula nti nsemberera enkomerero y’omulimu gwange, era buli kimu kindeetera okuwulira nti enkomerero eno okuva kati teyinza kuba wala nnyo.

Taata, kiriza ekisanja ekyo, n’agattako, kubanga oli dda, era ndaba nti ojja kuba n’okusingawo (ly’erinnya lyokka lye yampa bulijjo oluvannyuma, ne mu kwogera.) Taata wange, nnina ebintu bingi okukola nga sinnalabika mu maaso g’omulamuzi wange: okuva mu bibi okutuuka

expiate, virtues to acquire, account ennene gye ngenda okukuwa ku mbeera y’omwoyo gwange ne ku muntu ow’omunda gwe njagala okukufuula omukuumi. kye kiri gyendi

akkirizibwa, Taata, okwogera naawe wano mu bwesige n’omutima omuggule? — Yee, muwala wange, nnamugamba nti, .

 

(64-70)

 

osobola okwennyonnyola n’obukakafu obujjuvu era ng’olina eddembe; olwo n’agenda ku kintu nga kino:

Kale ojja kumanya, Kitange, nti ne bwe ndi omwonoonyi omunene,  ne bwe ndi sisaanira, Katonda antunuulira n’eriiso ery’okusaasira  ;

wabula emyaka mingi emabega yampa amataala  era

okumanya okwali, mu biseera, okubonaabona n’okukontana mpozzi kwe batandifunye, singa olwo twalaba ebigenda mu maaso leero era bye nkyalaba... Natya nnyo

okubeera wansi w’okwefuula; naye, okumala ekiseera, era n’okutuusa kati, ku mukolo gw’okuyingira kwo, omuntu wange ow’omunda anzize okutya okuziika nange mu ntaana Katonda bye yali antegeezezza olw’obulokozi bw’abangi bokka... Eh! akawunti ki!

Okufumiitiriza kuno okusukkiridde kufuula obulamu bwange omugugu ogutagumiikiriza, singa omukulembeze omutangaavu, era ng’ayogera nange mu linnya lya Katonda n’Ekkanisa ye, tabugabana nange. Kirabika gyendi Taata? nti Katonda akusindikira gye tuli, yankubiriza okweyogerako gy’oli olw’ekyo, okujulira mu kiseera ekisembayo

mu kkooti yo, n’okugondera okusalawo kwo ku nsonga zonna  ezinkwatako. Okusinziira ku bye ndaba Taata, ojja kuba dayirekita waffe asembayo, era njagala nnyo obeere wange naddala. Nkukakasa nti nja kufa nga ndi musanyufu mu ngalo zo, nga mujja kuba owulidde ebikwata ku bulamu bwange, nga byonna ebintuuseeko okuva ku ludda lwa Katonda; nga mmaze okutikkula omuntu wange ow’omunda ku wuwo. Mu bino byonna, omuntu alina okwagala Katonda by’ayagala byokka. Naye ggwe Taata wandibadde  n’...

charity okunwummuza nga bukyali nga nsuubiza okukukozesa mu bujjuvu obulungi era n’okusalawo okusinziira ku Katonda ki gy’anaakulembera, era nti ojja kukiraba nga kikwatagana n’ebyo by’ayagala n’amateeka ge, awamu n’ag’Ekkanisa ye entukuvu, okuva ekitakkirizibwa n’akatono kukyama?

Yee, muwala wange, nnamuddamu nti, nsuubiza okukola kyonna ekisoboka okukikola. Nja kukulaba. Saba Katonda antangaaze era aleme kukkiriza kusobya mu nsonga enkulu eno. Bye yankkiriza amangu ago, n’agattako nti: Ku ludda lwange, nkusuubiza, Taata, okukunnyonnyola n’obwesigwa okubuusabuusa kwange n’ebinneeraliikiriza nga bwe nsobola, okuyita mu ebyo byonna byonna by’oyagala, n’okukubeera n’obuwulize bwa omwana; y’empisa Katonda gy’andagira ku bikwata ku ggwe. Obadde mutuukirivu, Taata, ompadde ekigambo kye nnali njagala era ekyo kingumya; naye, nga dduyiro z’okudda emabega ze mutukolera bwe zitabakkiriza kwewaayo kati ku mulimu omulala gwonna, tujja kwongera, bwe muba mulowooza nti kituufu, yintaviyu yaffe esooka okumala ennaku munaana.

 

Amukwasa enkola ez’omunda ze yali yeeyamye edda olw’obweyamo.

Ngenda kubayisaamu enkola ntono ez’okutya Katonda, ze nkwegayirira okwekenneenya mu biseera byammwe eby’eddembe; bajja kumpa omukisa okukubuulira ebintu bingi. Nja kukunnyonnyola mu bino wammanga lwaki, engeri n’ani

zaali ziwandiikiddwa gye ndi. Olwo ojja kuntegeeza oba nsaanidde okuzza obuggya obweyamo obulamu bwange bwonna.

Ku bigambo bino, Mwannyinaffe yampisa ekitundu ky’olupapula, ne luzingibwa mu muzingo ne lusiba n’obuwuzi; oluvannyuma n’andeka ng’anneegayirira mmusonyiwe.

Nga nkomyewo mu muzigo gwange, nnaggulawo olupapula lwa Mwannyinaffe, ne nsoma eyo enkola omukaaga eziddako, ze yali akoze, mu kiseera we yasembayo okulwala

okuwandiika nga Madame l'abbess. Nja kuziwandiika kigambo ku kigambo, okuggyako ensobi entono mu mpandiika.

Yesu Kristo atenderezebwe, asinzibwa, ayagalibwa era yeebazibwe mu ggulu ne mu Ssakramentu Entukuvu ey’Ekyoto.

"I. Nja kukola okukyalira Essakalamentu ery'Omukisa nga bwe kiri essaawa z'emisana, okuva ku ssaawa ttaano ez'oku makya okutuuka ku ssaawa mwenda ez'olweggulo, era, buli ssaawa, nga nkola okufumiitiriza okumu ku bintu eby'omunda." wa Omutima Omutukuvu ogwa J.-C, mu kujjukira buli kyama eky’obulamu n’ekitiibwa ky’Omulokozi ono omuwoomu, nja kufumiitiriza ku mpisa zonna ennungi z’ali ekyokulabirako, okusinziira ku nga bwe zijja okweyanjula gye ndi mu buli kyama ; era, naddala, nja kufumiitiriza ku kuswazibwa kwe n’okuzikirizibwa kwe.

Nja kutwala ebyama mu kuddamu, okutandika ku ssaawa ttaano ez’oku makya n’Obutonzi, n’okuggwa ku ssaawa mwenda ez’olweggulo n’Obwakabaka bwa Yesu Kristo obutaggwaawo mu Ggulu. Nze okuggyako, naye, Lwakuna, okuva ku ssaawa mukaaga ez’olweggulo okutuuka ku Lwokutaano olunaku lwonna, okukyalira kwazo kwonna kujja kukozesebwa mu kuwa ekitiibwa mu kuddamu ebyama by’Okufa n’Okubonaabona kw’Omulokozi wange.

Okukyalira kuno kwonna kujja kukolebwa mu birowoozo n’omutima mu mwoyo omulongoofu ogw’okukkiriza n’okwagala, so si gwa mubiri, okuggyako mu ssaawa ze nja okubeera ku mikolo n’Ekibiina. Enkola eno esooka ejja kukolebwa mu mwoyo ogw’okwewaayo, nga mu ngeri eyo, nga nsinza Yesu Kristo mu Ssakalamentu ery’omukisa, ngenderera okuddaabiriza nga mpita mu Mutima gwe Omutukuvu, era nga ndi wamu naye, obutasiima kwonna, okunyooma, obutassa kitiibwa n’okusaddaaka byonna ebikoleddwa essakalamentu lino ery’omukwano erirabika obulungi naddala, okuddaabiriza obusungu bwe lifunye n’okufuna okuva mu bibi byange.

Okutuukiriza enkola eno esooka, kijja kumala, ku buli ssaawa y’olunaku, okwenyigira munda ne buli kyama, obuwanvu bwa Pater ne Ave. Singa nneerabira mu ssaawa emu, nsobola okugifulumya mu ssaawa eddako; Nnali nsobola n’okulaba, kyeyagalire, nga ndaba bizinensi ezimu ezisaasaana, okugenda mu maaso oba okulwawo okukyalira kuno, nga nteeka okuva ku ssaawa emu okudda ku ndala.

Sijja kuyita mu kitundu kyakuna kya ssaawa nga sijjukira kubeerawo kwa Katonda, oba nga nsitula omutima gwange gy’ali, oba nga mmusaba nga nsaba mu birowoozo oba mu ddoboozi, okuggyako nga nneebase oba nga nneewuunyizza omulimu ogutali gumu ogw’amangu oba okuswala.extraordinary and ekitali kisuubirwa. Okusaasaanya mu bugenderevu kwokka kijja kunfuula omusango gw’okulemererwa ku  nsonga eno.

Nja kwagala muliraanwa wange kwokka olw’obuzirakisa obulongoofu, nga ndi mu bumu n’obwa  J.-C, nga nneegaana, olw’ekigendererwa kino, okwegomba kwonna oba  okwetamwa kwonna .

natural, nga entambula ze nja kufaayo okulwanyisa n’okuzinyiga amangu ddala nga nzirabye.

Nja kugezaako okubeera, nga mpita mu kisa kya Katonda, mu kwekutula okwawamu okuva ku bintu byonna ne ku nze kennyini, okwegatta ku Katonda yekka era mu ngeri ey’enjawulo gy’ali  .

Nja kufaayo okwekuumira mu kwewaayo okujjuvu n’okugondera Katonda by’ayagala, mu bulumi obw’enjawulo obw’ebirowoozo n’omubiri  ebyo

kijja kuntuukako, era okutwalira awamu mu bintu eby’enjawulo ebibaawo mu bulamu, era ekyo nga nneewaayo gye nja okugezaako okwekuuma nga nkozesa enneewulira eno:  Yange

omutima guli mu maaso go, Ayi Katonda wange! ng’omuntu ayisiddwa bulijjo nga mwetegefu okusaddaakibwa okusinziira ku kusanyuka kwo okulungi, okwagala kwo okusinga obulongoofu n’ekitiibwa kyo ekisinga obunene.

Nja kukuuma ebirayiro byange n’amateeka mu ngeri gye mmanyi nti esinga okusanyusa Katonda era esinga okutuukiridde, mu ngeri nti sijja kukola  n’emu mu bugenderevu era n’okulowooza

 

(71-75)

 

obutali butuukirivu. Era sijja kuleka kuyita, n’okulaba n’ekigendererwa ekigenderere, emikisa gy’okukola empisa ennungi naddala obwetoowaze. Okwoogera

omusingi gw’empisa eno ennungi, bulijjo nja kwegatta ku mazima g’Okukkiriza. Njagala

obulamu n’okufa muwala w’Eklezia Entukuvu ey’Abakatuliki, ey’Abatume n’ey’Abaruumi. Nja kugoberera entambula z’ekisa mu buli kimu, era nja kuba wansi ddala  wansi w’obuwulize.

Enkola zino omukaaga nziteeka mu Mutima Omutukuvu ogwa Yesu ne Maliyamu, okufuna ekisa ky’Omwana n’obukuumi bwa Nnyina, bwe kyetaagisa nnyo okuba abeesigwa gye bali okutuusa okufa. Ku bikwata ku nkola zino, okwerabira kwonna okutali kwa kyeyagalire, obulwadde, obunafu bw’omubiri oba ebirowoozo, omulimu gwonna ogw’omwoyo oba ogw’omubiri, bijja kunsonyiwa okuva mu nsobi; wajja kubaawo ekiraamo ekigenderere era ekifumiitiriza kyokka ekireeta ekibi.  »

Nga bagoberera enkola zino kwasomebwa ekiwandiiko ekikkiriza ekyali tekissiddwaako mukono, era nga Sister ne Superior bang’amba nti kyava ku mugenzi M. Audouin. Yamukkiriza okukyewaayo obulamu bwe bwonna, naye ku kakwakkulizo nti, singa ekisuubizo kino kyali kimuleetera obuzibu n’okweraliikirira, tekijja kuddamu kubaawo, era nti, n’okusingawo, eyatula bulijjo yandibadde, mu kino case, amaanyi okuginnyonnyola, okugisalako, oba wadde okuginyigiriza ddala, singa yalowooza nti kisingako..... For some time, the Sister had been very troubled on this occasion , by a certain

okusalawo okwamuleetera okutegeera nti omubiikira tayinza kukola bweyamo bwonna nga teyeetabye mukulu, era nti ekivaamu kyali tekirina makulu. Kyalabika gyendi ng’okusalawo kuno si kutuufu, waakiri ku ngeri omuwandiisi gye yakikozesaamu, era nnalowooza nti omubiikira asobola

ku bwayo okwesiba n’obweyamo eri enkola ez’omunda zokka, eziri ewala n’okutaataaganya enteekateeka ennungi, zituukiridde kwokka ez’etteeka lyenyini lye yakwatidde, era nga kirabika zigenderera ekitiibwa kya Katonda ekisinga obunene kyokka ku bulungi obusinga obunene obwa kino omwoyo; naddala bwe kiba nga kirabika Katonda yennyini y’akilagira; kubanga okwagala okw’obwakatonda, nga kweyolekera bulungi, bulijjo kutambuza obukakafu bwakwo. Ng’ekyo kyali kibadde kusalawo kw’omutukuvu era omuyivu ow’eddiini, Katonda gwe yali, bwe tuyinza okugamba, gwe yasindika okudda emabega mu Kibiina kino, mu bulambulukufu okusaanyaawo mu mwoyo gwa Mwannyinaffe ababi

ebikosa omu ku baakwatula be bye yali aleese mu ngeri etali ya magezi.

 

Dayirekita akkiriza enkola zino.

N’ekisembayo, oluvannyuma lw’okupima buli kimu mu ddembe n’okwekenneenya obweyamo buno mu mbeera zonna ze tugenda okulaba mu muddirirwa, nakizuula nti ensonga enkadde n’empya eza Sister zaali za butonde bwa kuwugula

balansi. N’ekyavaamu, nawa, ekitono oba ekinene mu makulu ga M. Audouin, okusalawo okusembayo Mwannyinaffe kw’amaliridde obulungi okunywerera, nga okuva kati tewali muntu yenna gwe yeebuuzizzaako. Okusalawo kuno kumusobozesa okuzza obuggya obweyamo buno ku bikujjuko bya Ssekukkulu ebya 1790, ng’alina akakwakkulizo kano: “nga takakasiddwa kukikola ng’asaliddwa ekibonerezo ky’ekibi. Mu ngeri eno, nnali ntuukiriza nga simanyi ekyo Mwannyinaffe kye yali ayogedde emyezi mitono emabega, nti mu bbanga ttono ajja kukkirizibwa okuddamu okukola emirimu gye, era n’okutuuka n’okuzza obuggya obweyamo bwe emirembe gyonna. Ka tuddeyo mu mboozi yaffe.

 

Ebyafaayo ebikwata ku mboozi ez’enjawulo omuwandiisi ze yakola ne Mwannyinaffe.

Bwatyo bwe yayita interview eno esooka, eyagobererwa mu bbanga ttono emboozi amakumi ana oba ataano ezisukka oba ezitasukka, ennyiriri zazo mu bujjuvu ze zikola okukuŋŋaanya kwe kwanjula eri omusomi Omukristaayo, mu linnya ly’oyo gwe nzikiriza nti ye muwandiisi yekka, . era oyo, mu ndabika yonna, Obukristaayo bwe bubanja. Sister, mu ndowooza yange, kitundu kyokka eky’ekivuga kyakyo

Katonda yeeyamba yekka; era ensobi, nddamu, ez’engeri yonna, ezigenda okusangibwa mu mulimu, kye kitundu kyokka omuwandiisi oba omuwandiisi ky’alina eddembe okwewozaako, kye kyokka ky’asaba okuteekebwa ku ye mu mulimu.kino ekintu kyonna.

Ababiikira babiri bokka be baali mu kyama kyaffe, kwe kugamba, eyasooka eyanzigulira, ne Madame le Breton, eyali amanyiddwa nga Sister of Sainte Madeleine, mu kiseera ekyo eyali omuteresi, era eyafuuka ow’oku ntikko (1) nga wayise emyezi mitono nga nnyingira. Buli ekyaliwo wakati wange ne Sister kyali kyama kizito.

eri abantu bonna mu kitundu. Akasenge akatono akaali kawuliziganya n’ekisenge kya dayirekita kazzeemu okulondebwa okubeera ekifo eky’empuliziganya; era wadde nga waaliwo okwegendereza okwakolebwa, twalaba, ne Mwannyinaffe yennyini, ng’ekika ky’ekyamagero, nti, okuyita

kiteekwa mu maaso g’enzigi za Bannyinaffe abalala, mu kujja kwe kwonna, teyalabibwa, wadde okuteeberezebwa n’omu ku bo; omutendera gwali gweyongera okuseerera kubanga naddala awo buli kimu we kyali kiremereddwa omulundi ogwasooka, era akapapula kano akatono ak’omukisa akabi kaali kabadde nsibuko y’okuyigganyizibwa kwe yali alina okubonaabona

 

(1) Ku kusaba okwali kukoleddwa, nalagirwa abakulu okukola okulonda kuno mu nkukutu okulemesa okwo munisipaali kwe yateesa okukola. Omutendera guno osanga gwe gumu ku nsonga enkulu ezaaviirako okuyigganyizibwa okw’enjawulo okwankaka okudduka okuwona okufa.

 

 

 

(76-80)

 

munda mu kitundu, era nga kyali kituuse n’okuwereddwa olw’ensonga eyo.

Bwe nnali ntuuse okwogera ku by’eddiini, oba okukaayana ku kibuuzo ekimu eky’obufirosoofo, oluusi nnali ntambuza obwangu okutuuka ku kwefuula okubukkiriza munda, nga nlinga alina kye mmanyi; naye

bwe nnawulira Mwannyinaffe w’Amazaalibwa ng’ayogera nange n’omutima omuggule ku

ensonga ezimu ez’eby’omwoyo, nnalaba ekizimbe ky’okweyagala kwange nga kibula; era kumpi okubuutikirwa okutegeera kwayo, emirundi mingi mbadde nkakasibwa okwatula obutamanya bwange munda n’okukkiriziganya nange nti nnali sikyabadde muyizi wa ekyo kye nnali dayirekita waakyo wadde kiri kityo: kino Si nti nnali sifunye mukisa okuwulira emyoyo egimu nagyo nga gikwata ekkubo eryalangirira ekimala nti baali bakkiriza nti baali baluŋŋamizibwa, era mpozzi nti baali baagala singa nnali nkikkirizza. Yee, abalala baali boogedde nange ku by’okubudaabudibwa; naye nsobola okukukakasa nti tewali yali ayogedde nange ku nsonga eno nga ye, era ndowooza nti tekyandibadde kyangu kukisobya, kasita omuntu yalina emisingi egimu ku ngeri y’okutegeera mu ngeri eno ekituufu ‘n’ekyo eky’obulimba.’ , ekigumu era ekya ddala, n’ekyo ekilowoozebwako kyokka.

Tewali kizimba, tewali kisinga kusobola kuleeta birungi,  okusinga

ayogera ku Mwannyinaffe w’Amazaalibwa: buli kimu ekikwata ku ye kissa omukka omulungi era kifuula  obubi okukyayibwa. Naddala okuva lwe yampa obwesige obutaliimu, nneevumirira emirundi kikumi olw’okubeera wala nnyo okuva ku butuukirivu bwe; era emirundi kikumi neebaza Katonda, nga nlinga alina ekisa eky’obulokozi eky’enjawulo,  olw’okuba

eyayitibwa okulungamizibwa emmeeme ennungi era entukuvu bwetyo. Mutendereze Ggulu nti ekisa kino tekifuuka nsonga mpya ey’okuvumirira! Bonna ababadde n’enkizo ey’okumumanya nabo boogera ekintu kye kimu mu bo bennyini, nga beebuuza nti: ndiba ddi omusaanira Mwannyinaffe w’Amazaalibwa? Nnaayagala ddi Katonda, ndimuweereza ddi, ddi lwe ndiba omwetoowaze, nga nnyiize nga omubiikira ono omulungi bw’ali, nga mwesigwa eri emirimu gyange, nga eyeekutudde ku nze?

 

Engeri gye yafunamu ekitangaala Katonda kye yamutegeeza.

Bulijjo nakwatibwa ensonyi okunoonya ensonga emuleeta mu kukubaganya ebirowoozo okumu, olw’enkizo gye nnandifunyemu ku lwange era...

abalala ; awo we wava, n’ekigendererwa eky’okuntegeeza ebigenda mu maaso munda mu ye, n’antegeeza mu ngeri ennyangu ey’omwana ebintu ebisinga okwewuunyisa era ebyewuunyisa. Nakyewuunya okutuuka ku  ddaala erisembayo okulaba okumanya kungi nnyo n’ensonyi nnyingi,  okugulumizibwa kungi

wa mwoyo n’obuwangwa obutono ennyo; ebirowoozo ebigulumivu ennyo n’obwetoowaze bungi nnyo; ebirowoozo bye ebinene n’okufumiitiriza kwe okumasamasa byajjula era ne biwambibwa

nnyo mu birowoozo byange, ne kiba nti essaawa zaayita ng’akaseera, era nti emirundi mingi nnyo, nga tetukitegedde, emboozi zaffe zaasindikibwanga bulungi mu kiro.

Ensonga ezisinga obutategeerekeka ez’enjigiriza n’empisa yannyonyola mu butuufu n’obutuufu, obuziba n’obutangaavu obusobola, mu ndowooza yange, okwewuunyisa abakugu mu by’eddiini abasinga okumanya mu bintu bino.

ebika by’ebintu, nga bwe kyaliwo nga basoma ebifumiitiriza bye. Olw’ebigambo bye eby’amaanyi, okugeraageranya kwe bulijjo okw’obutonde era bulijjo okw’obwenkanya, yazuula emitego gy’omulabe w’obulokozi, awamu n’engeri y’okugiziyiza oba okugyewala. Kyalaga okulinnya kw’okulowooza oba okusuula Katonda, entalo z’obutonde n’ekisa mu mwoyo

nga bakyakankana, ebyama Katonda by’akozesa okutuukiriza ebigendererwa bye, wadde nga waliwo ebizibu byonna.... Singa oluusi teyayimirira mangu n’aŋŋamba nti: Katonda tandaga bingi, oba anziyiza okugenda mu maaso, nnandibadde nkkiririza nti yandibadde yeetabye mu lukiiko lw’Obwakatonda.

Oluusi kibaawo, bwe yang’amba olunaku lumu, nti ndaba mu Katonda

ebintu bye siwulira; Mpulira amazima nga sibitegedde. Kale, Katonda bw’aba ayagala nneennyonnyole, anteesa ebigambo amakulu gaabyo bye silaba bulijjo, ndaba kyokka nti nnina okubikozesa. Era mu

mazima ddala, buli lwe yambuuzanga ekigambo ng’ekyo kye yali agenda okukozesa, kyali kigambo nga tewali mulala asobola kukwatagana bulungi na maanyi, era nga bwe kyali nga bwe kyali tekisoboka kukyusa. Nze sikikola

Sikiwulira, bwe yagamba, naye ndaba nti kiteekwa okuwandiikibwa: bwe kityo bwe kyali, okugeza, ekigambo vulture, okulaga ekisolo eky’omu geyena kye yali alabye mu geyena nga kikutula abakoseddwa n’emisumaali n’omumwa ogw’entiisa . Yali asobola okulaba nti enkula y’ekisolo kino yali ng’ekinyonyi; naye nga bwe yali tasobola kulowooza nti waaliwo ekinyonyi eky’ekika kino, wadde eky’obukambwe buno, yali tamanyi linnya ki lye yali agenda kukituuma, era J.-C. n’amugamba nti kirina okuyitibwa envubu; kye yakola. Bwatyo oluusi yalina ekirowoozo nga tekirina kwogera, ate oluusi ekigambo n’ekirowoozo nga tamanyi bulungi bwabyo oba okugeraageranya kwabyo okwa nnamaddala.

Ebiseera ebisinga, yayongeddeko nti, Katonda ampa ekirowoozo n’akirekera nze kennyini okukituusa; Nze nkola ku kyo nga nfunye obuwanguzi obutono oba obutono.

Mu bbanga ttono, oba asiima kaweefube wange, oba ampa

 

(81-85)

 

ebigambo ebituufu bye nnali sisobola kusanga. Bw’anbikkula ekintu ku biragiro by’obulabirizi bwe, okugeza, atandika ng’anfuula munda mu mutima nti silina na kwagala kugenda wala okusinga bw’ayagala; okutya kuno okw’ekitiibwa kw’ampa, kunziyiza kwonna

ekibuuzo ekikwata ku kumanya kw’aterekera ye kennyini; era okwewozaako kuno ku ludda lwe kuntegeeza nnyo, ne nsinga kufa okusinga okukibuusa amaaso; naye tekitera kubaawo Katonda okumpa envumbo enkakali bwe zityo; emirundi egisinga andekera eddembe erisingawo ku by’antegeeza: ndaba mu ye okwagala okumu okusanyusa okutakoma ku kunsobozesa kumusaba bingi, naye nga kirabika kunsaba okukikola; olwo n’amatiza obwagazi bwange mu ngeri eno ey’omunda; okwogera obulungi okusinga ebigambo emirundi lukumi; era ng’obukugu bwe obw’obuntu tebuyinza kusemberera.

Eno y’ensonga lwaki oluusi yafuna obuzibu bungi nnyo okutuusa ebirowoozo bye. Teyasanga kigambo kyonna, teyasanga kugeraageranya ku...

okuwulira; naye olwo okusirika kwe, omukka gwe, eddoboozi lye ery’amaanyi byayogera bingi nnyo okusinga ebirala, era ebiseera ebisinga bikola ku...

obutaba na kwogera. Yaŋŋamba nti: “Taata, ah! Ndaba oba nnalaba ebintu bye sisobola kwogera, era naye nga njagala okubawa obujulirwa. Ah! omuntu nga munafu! tasobola kwogera kyokka oba okwewuliza, tayinza kwogera ku Katonda; naye era, n’obunafu bungi nnyo, yandiyogedde atya ku kitonde kino ekitaliiko kkomo? Taata wange, nalaba mu Katonda nga nteekeddwamu ssente n’Obwakatonda.... Nga nnyikiddwa era nga nlinga anyweredde mu kitonde eky’obwakatonda, nnalina, bwe tuyinza okugamba, sikyalina kubeerawo kwonna okwange... Nnasinzanga obukulu obw’ekika ekya waggulu obw’oyo eyakulembera ebiseera byonna.... Kale kyamusimattuse olwo okuva ku bano

ebigambo amaanyi gaabwe ag’obunnabbi amatuufu ge gaawangula byonna, era nga gasobola okukola, okugamba nti, okufaananako Musa, Isaaya, nnabbi kabaka ne Pawulo Omutukuvu, .

ono omutamanyi omusanyufu yaggyibwako okwogera kubanga yalina ebintu ebinene ennyo by’ayinza okwogera, era yali asemberera nnyo Obwakatonda, n’ebirala, n’ebirala. Dominas Deus, omuwandiisi w’ebitabo ebikwata ku nsonga eno . (Yer. 1, 6.)

Emirundi egisukka mu gumu yambuuza mu bwangu nti:

Ompulira taata, kubanga nkuyatula nga nze kennyini siwulira? Kye nsobola okukukakasa kiri nti nkkiririza nti bino byonna mbilaba mu Katonda, era nti ankaka, bwe tuyinza okugamba, okwogera nga bwe nkola: mbuulira kyokka bw’oba ​​tosanga kintu kyonna kikontana n’Ebyawandiikibwa Ebitukuvu oba

Okusalawo kw’Ekkanisa; kubanga, mu mbeera eyo, nkusuubiza nti nnandikivuddeko ddala (yali yeetaaga okuddibwamu nga tannagenda mu maaso). Ate ebyo ebiri mu Byawandiikibwa Ebitukuvu, mu bintu bye nkugamba, nsobola okukukakasa, Kitange, nti nkubuulira kubanga Katonda andaba okukiraba; era bwe nnali sifunangako kumanya kwonna wadde ku Byawandiikibwa, oba ku Nzikiriza, oba ku Kkanisa; nga tewandibaddewo njiri mu nsi, nandibadde nkyababuulira byonna bye mbagamba, kubanga mbilaba mu Katonda, era Katonda andagira okukubuulira nga sisobola kukubuulira. bye yanziramu emirundi egiwerako, n’angattako, nga Pawulo Omutukuvu mu Baggalatiya, nti bye yali aŋŋambye era bye yali akola okuwandiika, teyalina byombi

yayiga mu busuubuzi bw’abantu, wadde mu biwandiiko byabwe, naye nti yali akimanyi okuva eri J.-C. yekka eyali akibikkulidde: Neque enim ego ab homine accepi illud, neque didici, sed per revelationem Jesu- Christy. (Bag. 1.12).

 

Ebiragiro bya mwannyinaffe ku biwugulaza mu kusaba.

Sister bulijjo teyabanga ku kugulumiza kuno okw’ebirowoozo, yali amanyi okukkakkanya tone ye n’okukyusakyusa sitayiro ye ku bintu eby’enjawulo bye yalina okukolagana nabyo. Laba engeri, ng'ategedde engeri gy'akola ebintu

okusaba, yayogera nange olunaku lumu ku bintu ebitataaganya, ebirowoozo ebibi, ne buli kimu ekiremesa okukozesa okubeerawo kwa Katonda. “Mu ndowooza yange, Taata, ebirowoozo ebibi biba ng’emboozi; byombi bitera okuba eby’obulabe eri obutaliiko musango awamu n’okusaba n’okukozesa okubeerawo kwa Katonda. Ndowooza nti kitono

abantu, ka babe nga bali munda, abatalina bumanyirivu businga oba obutono ku kyo. Okusooka ebirowoozo bikoma ku birowoozo

ekigwira, ekitaliimu nsa, ekitaliimu nsa era ekitaliimu mugaso; abeera eyo n’okusingawo n’okwagala, nga bwe bamwanjula nga tebalina kirala wabula nga talina musango nnyo era nga mu mateeka nnyo mu

endabika. Okwetaaga kwennyini okw’okuwummulamu okukkirizibwa kimuleetera okubitwala ng’eby’okwesanyusaamu ebiteetaagisa; naye omuntu tafaayo nti okuva awo  okutuuka ku ndowooza embi waliwo eddaala limu lyokka, n’eddaala eriseerera ennyo, lye lyangu ennyo era erya bulijjo ennyo okusomoka  .

Kubanga, mu kusooka, ekirowoozo kino ekitaliimu nsa era ekitaliimu nsa kiwugula era ne kiggya ebirowoozo okuva mu maaso ga Katonda: endowooza, edda ey’akabi ennyo. Ye kyennyanja ekivudde mu mazzi; lye lyato eryavudde ku mwalo era nga bwe lisuuliddwa amayengo, liyinza okufuuka eky’okuzannyisa omuyaga; ye mujaasi eyava ku mirandira gye ne yeeyanjula emiggo gy’omulabe. Ate era Kitange laba engeri omusambwa gy’amanyi okweyambisa ekifo ekimugasa ennyo!...

 

(86-90)

 

Era ekirowoozo kino ekitaliiko musango mu bbanga ttono kiddirira ekitali kitono; ekirala kibaawo, ekiddamu okusitula emiggo era mu bbanga ttono ne kiweebwa ekifo endowooza etera okuba ey’obumenyi bw’amateeka ennyo. Omusambwa, bulijjo ogutunula, tegulemererwa kweyambisa butamanya bwa ngeri zino okuwamba endowooza yaffe. Olwo tulina okulwanyisa omulabe ow’amaanyi, gwe twalina obukodo okumuwa

omulyango oguyingira: nga tegulaga kugezaako, era kiki ekifuuka ku muntu singa omuntu ayimirira awo n’okwematiza okutono! Woowe! kitange, ffe

asimattuka emmeeri yokka ng’adda mu kifo eky’obubudamu eky’okubeerawo kwa Katonda, era tatera kuddayo eyo nga tafunye kiwundu kinene mu lutalo.

Mirundi emeka J.-C.

nneebikkula ku kuva mu kubeerawo kwe okutukuvu! Kale, Taata, nfuba obutavaamu: y’ensonga lwaki emboozi zinzitowa nnyo gyendi, zimpa bingi eby’okukola okusinga okufumiitiriza okusinga okutaliimu. Awo

Ensonga eri nti Kitange, nteekwa okubeera nga ntunula eyo buli kiseera, n’obutawaayo kye ndi. Just judge omulimu ki! nga bwe nnina okwegomba enkomerero y’eby’okwesanyusaamu! Oh! Nkukakasa nti ntera okukyagala. Kyokka, Kitange, Katonda andaba nti siteekwa kwegaana; nti okwawukana ku ekyo, aba...

abazirakisa balina okukifuula omulimu gwange okubeerawo ne bannyinaze n’okunyumya nabo. Kale nfuba okukyewola nga sikyewaddeyo.

 

Ekika kye eky’okusaba.

Ate ku by’okufumiitiriza kwange, sitayiro ye Kitange, nja kukubuulira ebigambo bitonotono ebibikwatako leero, osobole okuntegeeza oba nsobola okugumibwa ku ngeri gye ntera okubituukirizaamu. Okusooka I

gezaako okussa ebirowoozo byange ku nsonga y’okusaba; naye emirundi mingi kimala ekimala nti okusikiriza okw’amaanyi ennyo kumutuusa ku bintu ebirala eby’okulowoozaako, .

naddala mu kugatta kwange. Okubeerawo kwa Katonda kuwamba okutegeera kwange mu ngeri etegeerekeka obulungi ne kiba nti oluusi obusimu bukosebwa. Olwo ndaba ebintu mu Katonda ebitakyandekera ddembe lya kujjukira nsonga y’okufumiitiriza. Ebiseera byange byonna mbimala nga ndowooza ku Katonda by’andaga. Awo Kitange, kiteekwa okwetegereza nti bwe nnandibadde n’omusango gw’obutali bwesigwa obumu, olwo nfuna okunenya oku

okubikka n’okutabulwa n’okwenenya. Kino nkisaba okusonyiyibwa Katonda, bulijjo ansembeza n’ekisa kye kimu; kubanga ebivumo bye bulijjo biba bya kusaasira n’okusaasira.

Mukama omulungi tanvumangako olw’enkola eno ey’okusaba;

omuntu wange ow’omunda yekka y’antegeera nti kyandibadde kirungi okukwebuuzaako osobole okubeera omutebenkevu ennyo ku ludda olwo. Kale Kitange bw’okisanga nga kirungi ate nga tolina nsonga lwaki okiwakanya, nange nja kusigala nga nkikola mu ngeri y’emu.

 

Ekisa kye yafuna mu kussa ekimu.

"Si kya bulijjo nti nkwata ekijjulo nga sifunye kusiimibwa kwonna okuva eri Katonda: ewala okumusaba, mmusabye emirundi egisukka mu gumu."

zisalako oba okuzikendeeza ku bikolwa byabwe eby’ekigero, bye nswala ddala, nga nneetegedde nti sisaanira n’akatono. Tekisoboka nze kutegeera

engeri Katonda omukulu bw’atyo gy’ayinza okufukamira okutuuka ku ssa eryo; engeri gy’ayinza okwagala ennyo ekitonde ekitono era omwavu, omwonoonyi ow’omukisa omubi

nga bwe ndi..... Woowe! Kitange, tampulira: gye nkoma okugezaako

kiikirira obutasaana kwange gy’ali, gye nkoma okufaayo ku kwegayirira kwange, gy’akoma okulabika ng’omukakanyavu mu kunfukirira ekisa kye sisaanirangako, era kye ntya akawunti gye nja okuba nga nnina okusasula, naddala okusinziira ku ngeri amagoba amatono Nze nfunye okutuusa kati. »

 

Ennyonnyola esuubirwa ku kuyigganyizibwa okwacamuka ku muwandiisi.

Okuva ku lunaku lwe yasooka okunfuula okuwandiika, yali ang’ambye nti tewali

tewaaliwo budde bwe twafiirwa. Mu myezi esatu oba ena gye yayogera nange ku muntu we ow’omunda n’okubikkulirwa kwe, yanziramu emirundi amakumi abiri nti yali atya nnyo nti tetujja kufuna budde kuwandiika buli kimu kye yalina okuntegeeza.gamba nga sinnaba kukikola okudduka; kiki ekyabaddewo

nga bwe yali ategese. Wadde nga tewaaliwo ssuubi lya kundaba nga nyigga mu bwangu bwe butyo era nga nnyanguwa nnyo, okwawukana ku ekyo, abantu baali boogera

okugaba bakabona abakola enkomerero enkakafu eyinza okubakakasa nti bafuna obulamu obwesimbu, awatali kubanja mu ngeri yonna eri abantu olw’emirimu egy’ekitiibwa egy’obuweereza bwabwe. Kirabika Mwannyinaffe w’Amazaalibwa teyalimbibwangako ndabika zino ennungi, wadde nga zaali zirimba bannabyabufuzi bangi nnyo, okuva bwe yali amaze okuzilangirira, olwo n’akola ebintu bingi nnyo okutangira ebivaamu n’okutaasa pulojekiti ye okuva mu kugwa kw’emmeeri okwali kukyatiisatiisa ye.

Ng’alina ekigendererwa kino, yatera okunziramu nti yali atya ebiva mu kibuyaga eyatuwuuma ne pulojekiti yaffe; yang’amba nti omusambwa ogwali gusunguwadde yali agenda kukola kaweefube asembayo okumulemesa omulundi ogw’okubiri; yangamba engeri gy’alina okukikola, n’engeri gye nsaanidde okulimba okusuubira kwe nga nyambibwako Katonda..... “Taata, yajja okuntegeeza olunaku lumu, weegendereze omulabe wo;

 

(91-95)

 

olutalo lulangiriddwa ku ggwe, okuzikirizibwa kwo kutuuse n’okuziyizibwa; ffe

Anoonya dda engeri zonna ezikukwata ku musango: okusookera ddala, erinnya lyo lyagala. Waliwo ababi ebweru nga banoonya okukuddugaza mu maaso g’abantu. Nsaba, Kitange, toyingiza mukazi yenna mu maka go, olw’okwekwasa kwonna; kubanga ndaba nti wano omuntu w’alina okutandikira: bwe kityo, singa omuntu ajja okukubuuza ku nsonga emu eya

omuntu ow’omunda, ddamu mangu nti okyogerako mu kwatula kwokka, era amangu ago osindike abawi b’amagezi bano okudda mu kkanisa oba mu maka gaabwe. Okukkiriza-

Nze Kitange, ojja kukola bulungi okugoberera amagezi gange. Nnali mwegendereza obutagisubwa. Nakimanya, nga wayiseewo akaseera katono, nti akakodyo kano ak’ensonyi kaali kagezeseddwa mu kiseera kyennyini Mwannyinaffe we ​​yampa amagezi gano, era

Nnakiyiga ku omu ku bantu bennyini abaali basabiddwa okukikola.

Olwo olina okuvunaanibwa ng’ojeemera etteeka ly’ekirayiro, ly’otosobola era ly’otogenda kukwata: ojja kuwalirizibwa okwawukana naffe: nga kikuba ki, Taata, eri Ekibiina, era eri nze naddala! Ku bigambo bino, Mwannyinaffe omwavu yalabika ng’akwatibwako mu ngeri ey’amagezi olw’ennaku; oluvannyuma lw'amaziga matono yagattako nti: "Naye, kyonna ekibaawo, omuntu alina okusinza Providence ey'obwakatonda n'okwelekulira mu buli kimu okutuuka ku biragiro byakyo." Ekizibu kijja kuba kya ntiisa, Taata! Mu butuufu siyinza kukubuulira kintu ekyo we kinaatuuka; naye ndaba era nsobola okubakakasa nti mu Bufalansa mujja kubaawo okuyiwa omusaayi mungi n’obutabanguko obw’entiisa. Weetegeke okubonaabona; buli kimu kya mangu ku buwandiike bw’ogenderera okukuba. »

Wadde oyagala okunnyonnyola okulabula okw’enjawulo okwa Sister, buli kimu kyaliwo nga bwe yali alabye era nga bwe yalangirira. Nga banyiize olw’okuziyiza okunywevu n’okuwakanyizibwa okutawangulwa okwalagibwa abazira bano

cloistered to recognize no order emanating from the National Assembly, era obutafuna wadde omusumba, wadde dayirekita, wadde ekintu kyonna, ekyasindikibwa ku lwayo, bammemba abakulu mu munisipaali tebaalemererwa kunkwatira waakiri kimu ku bingi ku bye bayita obukakanyavu bw’ababiikira abanyiikivu dayirekita waabwe, wadde okunvunaana naddala okuva ku mukolo gwe nnaatera okunyumya.

Kyabanga kya mpisa bannaddiini b’ekigo ky’e Saint-Léonard okujja nga bakuŋŋaanye eri ababiikira b’omu bibuga, okukuzayo  mmisa entukuvu ku nnaku za Makko Omutukuvu, nga bwe kiri ne ku nnaku eziyitibwa Rogations . Dayirekita, mu surplice ne stole, yagenda okusembeza omukolo n’agukulembera okudda ku kikomera, oba n’okutuuka mu kkanisa y’ekigo. Oluvannyuma  lw’ekyo

M. Méneust-des-Ausnays yali agobeddwa n’asikizibwa omuyingirira, Madame la Supérieure yafuna ebbaluwa meeya mwe yamugamba nti alina essuubi era nti yali akitegedde nti buli kimu kijja kutambula mu ngeri y’emu n’omusumba omupya, eyasaba okugenda ewuwe n’abakulembeze b’eddiini,  munisipaali yonna n’okukuŋŋaana: ekivaamu, yalagira nti ebide by’ekigo bikubibwe amangu ddala ng’okukuŋŋaana kutandise, era nti buli kimu kibeere nga kyetegefu mu sacristy eri mmisa eyali egenda okubaawo okuyimbibwa,  n’ebirala.

Nga teyeewuunyizza, omukulu yaddamu meeya nti bwe kiba nga ye musumba omutuufu, omusumba omutuufu ow’ekigo, eyalina okweyanjula, asobola okumwesiga nti bulijjo ayanirizibwa n’okusembebwa nga bulijjo, nga tekyetaagisa munisipaali okugenda ku nsaasaanya y’okukola kyonna

okusemba, okuva bwe kiri nti yali amanyi ky’alina okukola; naye nti, bwe kiba nga ye gwe yayita omusumba omupya, yali tamumanyi wadde nga tayagala kumumanya, okutuusa lwe yali akakasizza nti

canonicity y’obutume bwe; nti ekivaamu, bw’aba ayagala ddala Mmisa mu maka gaabwe, yandibadde afaayo ku buli kimu ekyetaagisa olw’ekyo, okuva bwe kiri nti yali asobola okwesiga obutafuna wadde amazzi mu sacristy, era nti ekisinga obulungi kye yali asobola okukola kwe butabeera na mulyango wa chapel yaggalwa, eyatera okuggulwawo mu kiseera kye kimu olw’okusobozesa abantu.... Meeya yasunguwala, era...

munisipaali, eyali esobodde kugiwangulako kintu kyonna, wadde olw’okulonda, wadde okukkiriza ekiragiro, wadde eky’omulabirizi omuggya, n’ebirala, n’ebirala, yeesuubiza okubeera n’obuyinza obw’oku ntikko. Enkeera oba ku lunaku lwe lumu, eyayingirira yaweereza ebbaluwa mwe yasindika

yagezaako okweyingiza mu ngeri ey’ekibogwe ng’amwesonyiwa olw’okunyumya n’okugondera kumpi ng’okuyingirira kwe kwennyini. “Ono tunaaddamu ki? Omukulu bwe yabuuza nti, “Tewali kintu kyonna, madam; byonna twabyogera mu bbaluwa yaffe eyasooka. Waliwo abantu be kirungi obutaba na kintu kyonna kye bafaanaganya, si n’enkolagana n’akatono. N’ekyavaamu, ebbaluwa y’oyo eyayingirira yayokebwa era n’esigala nga teddiddwamu.

Oluvannyuma olunaku olukulu lutuuka, era, mmisa ya dayirekita bwe yayogeddwa, buli kimu kyali kinywezeddwa mu sacristy, wadde amazzi; oludda olufunda ennyo lwokka olw’omulyango lwe lwasigala nga luggule. Amangu ddala ng’eddoboozi ly’akagombe ly’ekigo lilangirira nti okukuŋŋaana kuli ku mulamwa, abafuzi babiri abaasindikibwa munisipaali ne bajja mu kuddamu okuyita abbess okukuba akagombe.

 

(96-100)

 

bell, nga bwe kyali kikoleddwa awalala; okufuna okukuŋŋaana okugenda mu maaso; yaddamu nti tajja kukola kintu kyonna ku nsonga eyo, nti akagombe tekajja kubaawo

mazima ddala teyawulikika ku ludda lwe. Abakubi b’emmundu bombi bagenda okukola lipoota yaabwe, era amangu ago tulaba meeya, omuwaabi wa commune ne pulezidenti wa disitulikiti nga badduka waggulu, bonna abasatu nga bali mu biwujjo. Baddiŋŋana ekiragiro kye kimu gy’ali okuva mu lukiiko lw’eggwanga olukulu; yabaddamu n’obuvumu nti teyategeera mu bo wadde mu Lukiiko buyinza kumuwa biragiro ng’ebyo, wadde okulung’amya ekintu kyonna mu nsonga y’eddiini; nti ku nsonga eno yali amanyi gw’alina okugondera, era nti kyonna kye baakola, nti, ku ludda lwe, akagombe k’ekigo tekajja kulangirira kuyingira kwabwe okwawukana era okutali mu mateeka.

Mu kiseera kino, eyayingirira n’abayambi be babiri oba basatu ne bayitawo,

nga bwe baali basobola, ku mulyango omutono; n’oluvannyuma ne bagenda mu kkanisa,  gye baayimba mmisa. Mu bbanga ttono ekkanisa n’oluggya byajjula abo abaali basikiriza okwagala okumanya. Munisipaali okulaba nga tewali  kya ...

nga basuubira ku bugumu bw’ababiikira, ne yeeyama okumala akaseera okumenya  oluggi lw’ekigo. Nga amaanyi gokka bwe gayinza okubawa eddembe lino,  a

Omukuumi w’ebizibiti yaleetebwa n’amaanyi: oluvannyuma lw’okugezaako, yalangirira nti ng’alina emiggo ebiri egy’ekyuma tajja kugumiikiriza kwesuubiza nti yali agimenye mu ssaawa ssatu. Tulumba emu ku miryango era tetusobola bulungi wadde nga gwali gwa mbaawo zokka. Wano we kyabeerera kyangu okulaba oludda olukujjukujju lwe lwali.

Mu Community buli kimu kyali kiggaddwa, naye nga kisirifu. Ababiikira, nga bamaliridde okukola ekintu kyonna, baagamba nti tewali kintu kyonna kiweebwayo, ne beesabira.

bo bennyini n’eri abo abakola okumenya olukomera n’obusungu n’obusungu obw’enjawukana obw’amazima. Kaweefube waabwe yenna teyalina mugaso, era mu kiseera kino eddoboozi ery’omwanguka omuyingirira yava mu chapel n’ayita n’abantu be mu brocades n’enfuufu z’abantu, nga bajulizi ku buwanguzi obw’ensonyi obw’olugendo lwabwe. Katonda amanyi engeri bo ne munisipaali gye baasabira olwo ababiikira n’okusingira ddala ku lwange! Baayogeranga nnyo ne kiba nti ekigendererwa kyabwe tekyali kya kubuusabuusa, era okwewaayo ng’okwo kwali tekulabibwangako. Omuntu yali tamanyi, okulaba nga bonna bava mu kkanisa, oba ffeesi yaabwe erina okuleeta enseko, okutya oba okusaasira, era ndowooza nti kiyinza okuzuukusa enneewulira zino zonna mu kiseera kye kimu.

 

Okudduka kwe.

Bwatyo ekifo kino ekyewuunyisa, eky’emivuyo era eky’okusaaga we kyakoma, obutatya Katonda n’obusungu mwe byalwanira okuwangula obwenkanya obulungi n’obutaliiko musango obuggyamu ebyokulwanyisa; era wadde ng’obusungu obwali bubazzaamu obulamu, beelaba nga bawaliriziddwa okwewaayo  eri obutakyukakyuka obunywevu era obutakankana obw’omuwala omwavu eyali akooye amaanyi era ng’ebiseera ebisinga alina obulamu obunafu nnyo ne kiba nti obuvumu bwe bwalabika ng’obunene ku mulundi guno. Kale kituufu Katonda ayamba abantu be, era n’abawa, bw’aba ayagala, amaanyi agatera okubula mu bayigganya. Guno si gwe mulundi ogusoose okukozesa akaboozi akanafu  oku...

okuswaza amalala g’abatyobooli. Wadde nga ebyuma byonna eby’okutiisatiisa eby’okwewaana kuno, kyali kituufu okugamba nti ababiikira Ababibuga be baali bokka ku bo wadde okusikiriza, wadde okutiisatiisa, wadde entambula zonna ez’obusungu, wadde diguli oba amaanyi . Tewakyali nsonga yonna eyinza kwewuunya nti okuva akawungeezi ako kennyini, n’ennaku ezaddirira, Omukago gwazingizibwa era nga gulinga ogwazingizibwa ku mirundi egy’enjawulo abo bonna munisipaali be yali esobodde okussa wansi w’emmundu, okusobola okuba n’e , .

ng’afudde oba nga mulamu, oyo gwe baali batwala ng’eyavaako obukakanyavu bungi bwe butyo. Twatuuka n’okutiisatiisa okukuma omuliro mu nnyumba, singa.... Naye, okugumya ababiikira, nasalawo okufuluma ekiro, era

okugenda, nga nneefudde, eri mikwano gyange egimu, gye nnali nsobola okuwandiikira abantu b’omu kitundu ne nfuna ebbaluwa ezansindikibwa. Waali wayiseewo akaseera katono nnyo oluvannyuma lw’olunaku lw’okulinnya mu ggulu mu 1791, nnawalirizibwa okuva mu kifo kino, gye nnali

yayingira, nga bwe tulabye, nga July 17, 1790. Okusaasaana kw’ababiikira tekwabaawo okutuusa nga October 27, 1792.

Bwe nnagenda, ababiikira beewaana, era mbasiima, nti mu bbanga ttono twandizzeemu okugatta, kubanga tekyasoboka, twagamba nti effujjo ng’eryo liyinza okumala ebbanga eddene. Essuubi lino, waakiri, lyababudaabuda katono. Naye ku lwa Sister of the Nativity, eya...

yayogera kumpi na muntu yenna wabula Katonda mu kaseera kano ak’obuzibu, yajja n’aŋŋamba mu ddoboozi ery’omwanguka nti: “Taata, tolimbibwalimbibwa: Katonda amanyi oba tunaaddamu okulabagana.” Nkwatula nti nkyagala nnyo okusinga bwe nsuubira; wano we wali entandikwa, naye si y’enkomerero, era ani ayinza okwewaanira okugiraba? Oluvannyuma yavuddemu ng’akaaba.

 

Ebifo we yawandiika, ku buwandiike bwe yali akutte, yintaviyu za Mwannyinaffe.

Amangu ddala nga mmaze mu kifo eky’obukuumi, ne nnyiganyiga okuwandiika obuwandiike bwe yali ampadde okusikiriza obukoowu bw’okuwummula kwange; era mu wiiki ezaasooka mwe nnafunira ebbaluwa okuva ewa Madame la Supérieure nga mu yo Mwannyinaffe w’Amazaalibwa ge yandaga okuwandiika nti: “Taata, tokema Providence, weekweke bulungi; naye era temufiirwa

okuzaamu amaanyi. Katonda antegeeza nti enteekateeka ey’obukambwe ekoleddwa ku ggwe tegenda kutuukirira. Waliwo n’ekirala ky’agenda okufuula omuwanguzi

 

(101-105) (101-105)

 

obusobozi bwo, era mw’alina okuggya olunaku lumu ekitiibwa kye; okwanguwa okukiwaayo; tojja kukwatibwa wadde okukwatibwa, wadde nga bakunoonya; okukola mu

security...” Nakwekebwa okumala emyezi nga ena mu byalo, era bangi bwe batyo  mu Saint-Malo, nga sinnagenda Jersey. Buli wamu nnalabiriranga obuwandiike bwange. Ssaasibibwa wadde okukwatibwa wonna; Ntuuse n’okugwa mu kabi ak’ekitalo ku lukalu ne ku nnyanja awatali kabi konna  .

Naye osobola okulaba nti okwagala okwanjula endowooza ku mbeera zino ez’enjawulo okutwaliza awamu kwandeetera okusuubira ebiseera n’ebintu; n’olwekyo kyetaagisa okudda kati ku nsonga gye twaleka, n’okuddamu okutandika ensengeka y’emboozi n’ennyonnyola ezirina okutukwata.

 

Yintaviyu eyokubiri ne Mwannyinaffe.

Ennaku omunaana ezaali ziyiseewo okuva lwe twasooka okusisinkana zaali ziwanvu nnyo olw’emirembe gya Mwannyinaffe; omusambwa gwali gumanyi okukozesa omukisa gw’ekiseera kino okukola kaweefube asembayo, waakiri okusobola okusuula obuzibu mu mwoyo gwe, singa tasobola kumuleetera kukyusa ndowooza ye n’ava ku nteekateeka ye. Oluvannyuma olunaku n’essaawa byali bituuse we yali agenda okubeera

okununulibwa okuva mu bikemo. Antuukirira mu kasenge akatono mwe twali tukkiriziganyizza okutegeka emisomo gyaffe. Oluvannyuma lw’okukola akabonero k’omusaalaba, ng’amaze okuyita erinnya lya Katonda ettukuvu n’amataala g’Omwoyo Omutukuvu, nga bwe yakola bulijjo, yayogera nange ekitono oba ekinene mu bigambo bino:

 

Okusoberwa kwe ku pulojekiti okuwandiika.

Taata, nga sinnagenda mu bujjuvu ku bintu bye nnina okukuloopa, kirabika gyendi kikulu, era nga tekisoboka, okumanyisa ebintuuseeko ennaku zino ezisembyeyo, n’ebikyagenda mu maaso mu kiseera kino okusinziira ku pulojekiti gye twakola, ne kino, musobole okusalawo buli kimu ekinkwatako, kubanga ndi mumalirivu nnyo obutakola kintu kyonna, era n’okutuuka n’okukkiriza tewali kintu kyonna okuggyako ekyo ky’ogenda okuba nga mukkirizza, oluvannyuma lw’ekituufu oba waakiri okumanya okumala okusalawo obulungi. Kubanga bwe kityo, Kitange, kye nnina okunoonya okumanya okwagala okw’obwakatonda, nga bwe nsuubira, kujja kweyolekera gye ndi olw’ebyo byo.

Kale ojja kumanya, Kitange, nti naddala okuva mu kaseera lwe twakola pulojekiti y’okuwandiika Katonda bye yantegeeza, era nti walabika nga weewola, nasanga nga nwakanyizibwa mu ngeri eyeewuunyisa ku mulundi guno: Mpulira mu nze ng’ebibiina bibiri ebivuganya ebiri mu lutalo, .

nga, emirundi mingi nnyo, sisobola kumanya ani ku bombi anaawangula. Ku ludda olumu, Katonda anvumirira olw’obutali bwesigwa bwange obw’emabega, ebibi byange ebitabalika, mpozzi okusinga emitego gyonna egya sitaani, ebitadde ebiziyiza mu kkubo ly’enteekateeka ze ennene; naye ayongerako nti embeera etuuse, nti...

ekiseera kituuse ng’omulimu gwe gulina okulabika wadde ng’abalabe be bafubye nnyo era wadde nga waliwo ebizibu byonna bye nkyayinza okuteekayo nze kennyini.

Ang’amba, nti ekizimbe ekyasubwa ensobi yange, si bwe kiri

okusaanawo okutuusa emisingi n’amayinja ag’omusingi gwokka lwe wasigalawo, kwe kugamba, ebintu ebikozesebwa mu kuzimba okupya. Antegeera nti omukono ogulina okukola eyo guzuuliddwa, era ankubiriza nnyo okubikozesa awatali kwonoona kaseera kamu, kubanga byonna bimpi nnyo era bya muwendo nnyo.

Ate Kitange, mpulira amaanyi amalala, endowooza gye nzikiriza nti eya sitaani, akola kyonna ekisoboka okulaba ng’ekitongole kino kiddamu okulemererwa. Bulijjo anddiŋŋana nti ndi wansi w’ekyewuunyo, era nti amalala gange ge gansimba n’okunziba amaaso; kye ntwala ng’okubudaabudibwa okuva mu bbanga, nga kino kiva mu kuteebereza kwokka

ebuguma, ng’obwongo butabuse era nga bugulumiziddwa omukka gw’amalala ag’ekyama, era nga bubikkiddwa okwewaayo okw’obulimba; nti nfuula Katonda okwogera Katonda gy’atayogera

Siyogera, era nti nzikiriza nti mmugondera, so nga nze ngondera okulowooza okw’eddalu kwokka. Antegeera nti nkyagenda, nga bwe kyali emabega, okwesekerera ekijja okumaliriza okunbikkako okutabulwa nga nzijukira ennaku zonna ze nnafuna edda. Ansiiga bulungi obulabe bwe nneeyoleka, n’emikisa emibi gye nja okuleeta mu Klezia: Olukiiko lw’Eggwanga bwe luba nga lulina okumanya ku pulojekiti eno, nga bwe kitajja kulemererwa kubaawo, anfuula okuwulira; ojja kwokebwa ng’oli mulamu, era n’oyo eyatula nayo ajja kuba mukosefu; oluvannyuma lw’okuleetera bw’otyo okufiirwa ebiseera bye, ojja kwanukula olw’okufa kwe, awamu n’okuttibwa kwa bakabona abalala bangi nnyo abajja okuvunaanibwa olw’okufa kwe; Ebitundu byonna bijja kusaanyizibwawo olw’okuba ggwe, n’ebirala, n’ebirala.

Ah! Kitange, ani ayinza okwogera engeri okufumiitiriza kuno okw’ettemu bwe kwandeetera okubonaabona! Naye ekyo si kye kyokka: ayongera okunbonyaabonya, omuntu bw’aba asobola okugamba bw’atyo, olw’akabi akateewalika, k’agamba nti, ke nnyinza okubikkula emmeeme yange n’obulokozi bwange. Kitiisatiisa, singa nkola dizayini yange, nti okufa kwange kusemberera

ajja kutaataaganyizibwa emizimu, nga bwe kyantuukako edda, mu bulwadde obw’amaanyi obwankendeeza, emyaka mitono emabega, okutuuka ku nkomerero esembayo; nti emizimu gino gijja kunsuula mu kuggwaamu essuubi; era nti, ng’empeera olw’obumu bwange, dayimooni akwata

 

(106-110) .

 

ajja kuggya ku mwoyo gwange okugusuula mu geyena n’ab’amalala bonna n’abannanfuusi. Eno, yang’amba, y’enkomerero etali ya ssanyu era ey’ekikangabwa ey’abo bonna, nga ggwe, abeefaananyirizaako nga bagoberera Katonda by’ayagala, so nga tebagondera

ku kwegomba kwabwe kwokka: abalala balokolebwa olw’obuwulize; naye, gy’oli, ojja kwefiirwa olw’obuwulize eri amataala go geefuula, nga gano ga bulimba n’emitego gyokka eri dayirekita wo nga bwe kiri ne gy’oli. Mwembi mujja kubonerezebwa nnyo olw’ekyo emirembe gyonna.

Olutalo luno olw’entiisa, olumaze ebbanga nga lugenda mu maaso, lweyongera okukakanyavu buli lunaku, era lulabika, mu kiseera kino, lulangirira obuwanguzi obujjuvu eri ekibiina ekimu oba ekirala. Bano babiri abavuganya abali ku nvuba era tewali n’omu ku bo alabika alina kukkiriza okutuusa ng’amaze okukubwa ekikonde ekisalawo, kye mpulira entandikwa etiisa. Emirundi egisukka mu gumu Taata, okukubaganya ebirowoozo kwabwe kunsuula mu mbeera ey’okusaasira. Ennaku ntono emabega, mu bintu ebirala, ebirowoozo byange byataataaganyizibwa nnyo, nga bitabuse nnyo, ne mmalako ebitundu bisatu ku bina ebirungi eby’essaawa mu

aba pre-choir, nga tebasobola kusituka. Nnali sikyalina maanyi wadde obuvumu; obusimu bwange bwakankana olw’okukankana okunene. Nga nkankana era nga ndi mu bbugumu, nnali simanyi kya kusalawo bwe nnawulira nga nfunye okubudaabudibwa okudda ku ky’obugagga kyange ekya bulijjo. Bwentyo ne nkyukira Katonda ne...

obwesige, era n’amwegayirira ansaasire, akomewo okutabukatabuka kwange n’ebizibu byange, n’okusinga byonna obutakkiriza kufiirwa kwange okw’olubeerera wadde emikisa gyonna egyantiisa ennyo. Ku lwa Katonda wange, namugamba nti, okimanyi nti njagala, nti nnoonya kwagala kwo okutukuvu kwokka.... Kale, taata wange, .

Nawulira mu buziba bw’omwoyo gwange eddoboozi nga liŋŋamba mu ngeri ey’enjawulo ennyo nti: Hee! muwala wange, tolaba nti sitaani ye bulijjo azannya ekitundu kye era anoonya kuwakanya dizayini zange zokka? Ekyo tolina kuggwaamu mutima. Omala kwesiga oyo ayogera naawe, era mu bbanga ttono ojja kulaba ani ku bombi anaawangula. Olina engeri emu yokka ennyangu ey’okuziyiza obulumbaganyi bw’omulabe ono ow’entiisa, kwe kugondera Eklezia yange. N’olwekyo, genda otegeeze embeera yo dayirekita gwe nkuweereza, era alina okwogera naawe mu linnya lyange; ajja kukomya okusoberwa kw’otosobola kuva mu ggwe kennyini: beera muwulize eri eddoboozi lye, era otwale, awatali kulonzalonza, ekitundu ky’alina okukulaga ku lwange.

N’olwekyo, ggwe Kitange, nneeyogerako kaakano; era bwe kiri ne, nga bw’olaba, olw’ekiragiro kya Katonda, natandika nga mbategeeza embeera y’emmeeme yange eriwo kati, nga mbategeeza mu bujjuvu olutalo oluzibu olwavaamu gye ndi nga lubudaabuda nnyo era nga lusanyusa nnyo. ; kubanga ebigambo ebisembayo tebyayogerwa nnyo okusinga obukkakkamu obusinga obunene bwe bwaddirira omuyaga ogusinga obusungu: obuzibu bw’ebirowoozo byange bwabula, era ne mpulira essuubi erisinga okuwooma nga limera mu mutima gwange. Nate Kitange, kiri gy’oli kati okuntegeeza ky’olowooza ku kyo mu maaso ga Katonda, nsobole okukituukanya n’obuwulize obusinga obutuukiridde n’obuwulize bwonna bwe nkuweze obulamu bwange bwonna   »

 

Eky’okuddamu ekyamuweebwa era ekimugumya.

Okumatiza ky’osuubira, namuddamu nti, nja kutandika n’omusingi ogutaliimu kuwakana, ogujja kuba mwangu okukussa mu nkola..... Omutume Omutukuvu Yokaana atulabula obutakkiriza mu buli kimu ekirabika ng’ekikulu, wabula okwekenneenya n’obwegendereza oba kino okubudaabudibwa kuva eri Katonda oba

wa musingi omulala: Probate spiritus si ex Deo sint. (I. Ep. essuula 4, v- 1.) Hee! muyinza mutya n’okukkiriza mu bifumiitiriza ebirwanagana n’okusaanyaawo, ng’ebyo by’oyitamu! N’olwekyo, waliwo okusalawo okulina okukolebwa: Nolite omni spiritui credere.

Naye, ojja kumbuuza, olwo, mu kika kino, mpisa ezimu ez’Obwakatonda ze ziruwa? bukakafu ki obutawakanyibwa bwe nsobola okumanya oba okuteesa ng’okwo kujja gye ndi okuva eri Katonda oba kuva eri sitaani? Waliwo omuwendo munene nnyo, Mwannyinaze omwagalwa; naye nja kwesiba ku kimu kyokka, omutume ono yennyini ky’atulaga naddala, era nga, nzikiriza, kijja kutumala. Mpuliriza bulungi, muwala wange: akabonero kano akataliiko nsobi, tobuusabuusa, .

okwegatta okutatyoboola n’obuwulize obuzibe eri omuntu wa J.-C., eri ekigambo kya J.-C., eri Ekkanisa ya J.-C.; kino sitaani ky’atayinza kukoppa, ky’atya n’okujingirira; era, ekivaamu, wano mu bigambo bisatu lye jjinja erya nnamaddala ery’okupima okwawula amazima ku nsobi, n’okubudaabudibwa okwa nnamaddala okuva ku ekyo kyokka ekirabika nga bwe kiri.

Bwe kityo, okuteesa kwonna, oba okwefuula okuluhhamizibwa, okwandibadde okukontana n’okwagala kwe tubanja omuntu wa J.-C., oba amazima g’ekigambo kye, ntegeeza ku bigambo by’Enjiri ye oba okutuuka ku kiseera ekimu oba kyaggyibwa mu bitabo ebitukuvu; ekiteeso kyonna ekyandibadde kituleetera okukontana mu ngeri emu n’amateeka n’okusalawo kw’Eklezia entuufu, okutusumulula okuva mu kikoligo ky’obuwulize bwayo, n’okusinga byonna okutuleetera okumenya obumu bw’enzikiriza... nga tugisinga endowooza yaffe entongole ku bamu nti yali... be well

yasikiriza, Mwannyinaze omwagalwa, nti nsobi nnongoofu eyinza okuva eri taata w’obulimba yekka.

 

(111-115) (111-115) .

 

Olw’ekivaamu eky’obutonde, ekintu kyonna eky’ekika kino ekiwakanya ekitiibwa kya Katonda oba okukyuka kw’aboonoonyi; ekintu kyonna ekiteeka ebiziyiza mu kkubo ly’emirembe, okutukuzibwa n’obulokozi bw’emyoyo, ekintu kyonna ekitutuusa mu buzibu, obuteesiga oba okuggwaamu essuubi, tekiyinza kuba mulimu gwa Katonda wa

amazima, emirembe n’okusaasira, naye ddala ebyo ebya malayika w’ekizikiza wadde ng’alina ebirooto oluusi ebimufuula malayika w’ekitangaala, wadde kiri kityo asitula ebizibu bye ne ggeyeena ye yonna gy’asanga.

 

Engeri y’okwawula omwoyo gwa Katonda ku mwoyo gwa sitaani.

Okutegeera kino obulungi, Mwannyinaze, jjukira wano bye nnagamba ababiikira, mu kiseera kyabwe eky’okuwummulamu, ku njawulo y’ebigendererwa ebitera okutabula abantu ab’omunda ab’entiisa; okumanya, nnagamba, oba bwe kiri

omwoyo gwa Katonda oba ogw’omusambwa olwo ne gutawaanya ebirowoozo byaffe, tulina okulaba obuzibu bwe tuyitamu gye bugenda era we bukoma; kubanga tewali kintu kisinga bwenkanya, kikakafu, oba kya butonde, okusinga okusalawo ekivaako okusinziira ku bivaamu, ng’omuntu bw’asalira ensulo n’omugga, n’omuti n’ebibala byagwo. J.-C. y’atuwa etteeka lino eritaliiko nsobi.

Obuzibu obuva eri Katonda buleeta obwesige obuwooma mu ye

okusaasira, ng’akuba n’entiisa ey’emisango gye; so ng’ate obuzibu obuva ku sitaani butulekera okutya kwokka

purely servile, ekivaako obuteesigagana n’okuggwaamu essuubi. Kye, ne nnyongerako, Katonda akuba era n’awonya; kizimba ebiwundu era kiwonya; assa wansi n’asitula; akuba enduulu, so tawuuma: so dayimooni akuba ebiwundu era tewona; mugwa wansi era tosituka nate. Mu kigambo kimu, Katonda akola okwenenya kwa Dawudi, Peetero, Magudaleene, Augustine, ate sitaani akola okwenenya kwa Kayini, Antiyokasi ne Yuda. Nga okugeraageranya bwe kuli okunene ennyo, osobola, Mwannyinaze, bino byonna okubikozesa ku mbeera gy’osangamu, n’osala omusango ng’ogeraageranya. Ekigendererwa ky’okubudaabudibwa kwonna bulijjo kizuula omusingi gwakyo; era bwe tukissaayo omwoyo, tulaba awatali nsobi gye kiva, nga twetegereza gye kigenda. Ekiwuka ekiyitibwa fructibus eorum cognoscetis eos. Ku ssente mmeka

Tetuyinza kussa mu nkola tteeka lino amagezi ag’oku ntikko lye gatugamba ku nsonga endala?

Taata,” Mwannyinaffe eyali asirikidde ennyo bwe yasalako, “Taata, ah! nga omusinde gw’ekitangaala!... kyeyoleka bulungi. Nsaba, nga sinnagenda mu maaso era olw’obukuumi bwange obusingawo, olina okunkiriza okukola okwetegereza wano okujja okukuwa omukisa okunnyamba okukozesa omusingi gwo ku mbeera gye nneesangamu; okusaba kuno kujja kwawula mangu wakati w’ebibiri bino

emyoyo egirabika nga ginzizaamu amaanyi, era gijja kulaga bbalansi gy’erina okugwa.

"Oyo ku babiri ankulembera okuva ku pulojekiti yaffe bulijjo alabika ng'anneekengera ku ludda lw'okukkiriza, era abadde atera n'okunteesaako ebirowoozo ebi...

baali bakiwakanya ddala; okugeza, okubuusabuusa ku Byama byaffe Ebitukuvu. Bulijjo ajjuza ebirowoozo byange ebizibu n’okusoberwa, okweraliikirira, ebikemo n’ekizikiza. Bulijjo alese mu mutima gwange obutawummulamu, okwegomba okutaliimu nsa okumuggya ku Katonda, ne munda mu mwoyo gwange obulumi, ennaku, okuzikirizibwa n’okuggwaamu amaanyi.

Okwawukanako n’ekyo, omwoyo ogunkulembera okugoberera amagezi go gwe mwoyo ogutangaaza, ogubudaabuda n’okunkakasa mu kubuusabuusa kwange ne mu nnaku zange. Aleka mu mwoyo gwange emirembe, emirembe, okwekkiririzaamu; asaasaanya, mu kumyansa kw’eriiso, ekizikiza ekinene omulabe we kye yali asuddeyo, era emmeeme yange olwo eba ng’olunaku olulungi oluvannyuma lw’ekiro ekizikiza era eky’omuyaga. Omu ku mwoyo ogwo ebiri bulijjo anzizaamu amaanyi n’obwesige obw’obwetoowaze; omulala oluusi antegeeza okuteebereza okw’amalala, oluvannyuma lw’okuwuniikirira kwonna okw’okuggwaamu amaanyi. Wano, Kitange, kye kimu ku bifaananyi by’ebikontana bino, okusinziira ku nze, ebibikkula awatali nsobi obukuusa bw’omwoyo gw’obulimba; okumala emirundi lukumi anlumbye mu ngeri ezikontana era ezikontana ennyo; ojja kusala omusango.

Lumu ku nnaku zino, oluvannyuma lw’okunbonyaabonya mu ngeri ey’entiisa ng’akiikirira nzekka, nga bwe nnagambye, akabi ke nnali hhenda okweyoleka nga nnina omuntu awandiika, yanfuula okutwala obulokozi bwange ng’obutasoboka, n’okunenya kwange ng’obuteewalika. . Okumuwulira, okufuba kwange kwonna kwali kwa bwereere, ebibi byange nga tebirina ddagala, ebibi byange tebisonyiyibwa, n’okufiirwa kwange okw’olubeerera kwakwatibwa mu biragiro eby’olubeerera eby’obwenkanya obw’obwakatonda.... Awatali kubuusabuusa, ye kennyini yakoowa okulumba okw’ekika kino, nga kirabika tekwatuuka ku buwanguzi

nga bwe yandiyagadde, yankema n’amalala n’okwegulumiza, oyo, akaseera katono emabega, eyali ayagala okunsuula mu kuggwaamu essuubi. Okuva mu buziba bwa geyena gye yali antadde, yagezaako okunsitula okutuuka ku ntikko y’eggulu, .

okuyita okuva ku nkomerero emu okutuuka ku nkomerero endala.

Bwe kityo yantegeeza, era kino kyabaawo emirundi egisukka mu gumu, nti nnali hhenda kuyita ku lwa Saint Thérèse omulala; ekyo

 

(116-120) .

 

Katonda yali ampadde ekisa okusinga omuntu yenna; nti nnali, olw’obwesigwa bwange eri ekisa, ntuuse ku ddaala ery’omugaso nga tewali kyakulabirako kyayo, era nti nzekka nnali nsobola okugenda mu maaso nnyo. Singa nali njagala okumukkiriza, yandinkuzizza okusinga abatume, abajulizi, embeerera, n’abatukuvu bonna ab’eggulu n’ensi; Simanyi na oba ye...

teyandisitulidde bugwenyufu okutuuka okunteeka waggulu wa maama wa J.-C.; at the very least twandibadde tutambulidde wamu.... Ekikakafu kiri nti yampa okukitegeera nti oluvannyuma lw’okwogera ebintu ebirungi bwe bityo mu maaso g’Eklezia, teyandiremye kubisiima; nti nnandifuuliddwa omutukuvu; nti ebisigalira byange olunaku lumu byanditeekeddwa ku byoto ebyazimbibwa okussa ekitiibwa mu kujjukira kwange, era, nti bino byonna nnali nsobola okubisaanidde olw’amaanyi gange, nze, essaawa emu emabega, nnalina okwokebwa nga ndi mulamu, era n’okuvumirira olw’okuyitirira kwange, . era ne baleeta emikisa emibi egisinga obunene mu Klezia ne mu Ggwanga.... Eggulu eddungi ! tusobola okwekontana  singa

mu lwatu era n’okunyooma ng’okwo!

"Oh! kubanga omulundi gumu, Taata, omutego gwateekebwa mu ngeri ey’obukambwe ennyo nga tegusobola kukwatibwa; kale saalimbibwalimbibwa. Omusambwa ogutali musanyufu, nakaaba, yee, ggwe! yee, ggwe! Nkutegedde olw’okukontana kwo, olulimi lwo olutali lwa kitiibwa n’obulimba bwo. Ggwe ggwe! naye nkwegaana emirembe gyonna, era njagala kwokka okugoberera etteeka lya Katonda wange n’okugondera Ekkanisa ye; okuvaamu, era n’okuva mu kutabulwa n’okunyiiga. Kale Taata buli kimu kyabula, era ne nsirika waakiri okumala akaseera. »

Bwe kityo, muwala wange, nnaddamu, nti omulabe ono ow’obukuusa obw’amaanyi yakuleetera okuyita mu lunyiriri okuva mu Pelagianism okudda mu Jansenism, n’okuva mu Jansenism okudda mu Pelagianism, obujeemu bubiri obwavumirira kyenkanyi Eklezia, mu Byawandiikibwa n’amagezi amalungi. Amazima bulijjo gakwata ekigerageranyo kya zaabu wakati w’ebisukkiridde byonna; tayagala kugwa wadde ku ddyo oba ku kkono, era era adduka okutulugunyizibwa kwonna. Ebyawandiikibwa Ebitukuvu bitugamba nti okusaasira kwa

Katonda asinga obwenkanya bwe; nti tayagala kufa kw’omwonoonyi, wabula okukyuka kwe n’obulamu bwe; nti bulijjo mwetegefu okumusembeza n'okumusonyiwa.... Kale, tewali kuggwaamu ssuubi. Ekkanisa emanyi nti mu nsengeka y’obulokozi tetusobola kukola kintu kyonna awatali kisa, naye nti n’ekisa tusobola okukola buli kimu; awo we kiva nti okwewala kyenkanyi byombi obuteesiga kisa, n’okwesiga amaanyi gaffe, tulina okugatta okutya n’essuubi, okusobola okukola  mazima ensonga ennene ey’obulokozi bwaffe; cum metu n'okukankana ; nti tetulina kintu kyonna kye tutalina okuva eri Katonda era nti tetulina kumuzza gy’ali.

" Kiki! Kitange, Mwannyinaffe wano bwe yayomba, kyandiyinzika okuba nti nnali mbadde mujeemu? Nedda muwala wange, namuddamu nti, nedda, nkkiririzaamu, ye yo

omukemi eyali. Nsobola okukukakasa nti togiyingirangako okuggyako mu kulwana. Yee, omulabe wo ye yali, okufaananako Proteus, oluusi yafuuka Omujansen ate oluusi Omupelagian, naye bulijjo mulimba era omubi, okusinziira ku kifo we yali agenda; kubanga mwannyinaze, wayise ebbanga ddene bukya, okusobola okutusendasenda, azannya emirimu emirundi mingi nga buli omu agawukana ku munne nga bwe bali.

ziri mu bulungi bwaffe bwonna obw’amazima. Atera okwesanga ng’alina okweyambisa obukodyo obutaliimu nnyo, mu mitego egy’obuwuzi n’egibikkiddwa obubi; bwe tuba nga tu...

oluusi akizuula, bwe kibaawo okusinga byonna nti ye kennyini ali mu butimba bwe, ava n’ensonyi; era okwebudaabuda, ayiiya engeri empya ezitera ennyo okumuliyirira olw’obutatuuka ku buwanguzi. Anti kimukwatako ki atya? Kasita ku nkomerero asobola okutulimba ku nsonga enkulu, oba ng’atusendasenda eby’obulimba, oba ng’atukweka ebyeyoleka, oba ng’atuziba amaaso ku birungi byaffe, oba, ku nkomerero, ng’atuleetera okutwala ebikwata ku bulokozi bwaffe , era kijja kuba kituukirizza ekigendererwa kyakyo.

Yee, Mwannyinaze, tobuusabuusa, weewaawo, eno y’engeri omusambwa gy’ayagala okutabula buli kimu, okusobola okutuleetera okutwala ekifo ekikyamu ku buli kimu; era singa omuntu alekawo okumala akaseera kamu obuyinza obutasobya obw’olukiiko J.-C. lwe yassaawo mu Klezia ye okugifuga, omuntu alina okusuulibwa endowooza ezitali za bulijjo z’agikyusa. Alimbaza abasajja b’eddiini mu kusinza okutaliimu nsa era okutaliimu makulu, n’okwewaayo okw’obulimba n’okutegeerwa obubi; era alimba abantu b’ensi n’enjogera ennyangu, nga ennungi mu

okulabika nti zikontana n’amateeka g’Enjiri n’enjogera za J.-C. Ai amaanyi g’omwoyo gw’ensobi n’okulimba ku birowoozo by’abantu abafa abanafu! omuntu oyo mwangu okuziba amaaso, okuva bwe kiri nti omuntu asobola okumufuula

buusa amaaso ebyo ebyeyoleka! Oluvannyuma lw’ekyo, ayinza atya okulowooza ku malala!

Ekyo kimala okutuswaza, awatali kubuusabuusa,” Mwannyinaffe yaddamu; naye, Taata, kiriza nfumiitiriza: kirabika omaliridde nnyo okukkiriza enkola y’emyoyo, emirungi oba emibi, ku birowoozo n’ebikolwa by’abantu. Ndowooza nga ggwe ku bino byonna, era nsobola okugamba nti nnina ensonga ez’amaanyi ku nsonga eyo; naye osobola okukizuula

 

(121-125) .

 

abantu abagezigezi abatajja kuba ba ndowooza yo, era abatajja kukaluubirirwa kussa byonna ebyogerwako ne byonna bye twogera ku kyo, oba ku kuteebereza, oba ku ssemateeka ow’omubiri, oba ensonga endala yonna

buzaalirwana…"

Kwe kugamba, Mwannyinaze, nti abantu bano abagezigezi bajja kwogera ku kivaamu nga tebadda ku kivaako, ng’omusajja agamba nti annyonnyola omusujja olw’okutabulwa kw’omusaayi; naye bulijjo twandimubuuzizza nti y’ani

ani asika omusaayi? Ensonga eri wano: nkkiririzaamu, Mwannyinaffe, omuntu asobola okuba n’amagezi mangi nga talina magezi mangi, era asobola okuba n’ebintu byombi, wadde ng’omuntu abulwa ddala okumanya okwetaagisa okukola okusalawo okulungi.naddala mu masomo ag’ekika kino.

Ng’oggyeeko ekyo, Mwannyinaze, abantu ab’amagezi awatali kubuusabuusa bajja kuba n’engeri yaabwe eya bulijjo ey’okulaba n’okulowooza waggulu w’eya bulijjo; naye bo ffe

kijja kukkiriza, nsuubira, okuba n’ekyaffe, ekisinziira, si ku bataata n’abasawo b’Eklezia bokka, naye ku kigambo kya Katonda kyonna, n’okusingira ddala ku Njiri, gye tulaba ku buli lupapula amaanyi aga Katonda awa dayimooni, si ku myoyo gyokka, naye ne ku mibiri.

Nkwegayiridde okusonyiyibwa olw’okukuyimiriza okumala ebbanga eddene ku kibuuzo kino, Mwannyinaffe bw’aŋŋamba wano nti: Kati Taata wanditutte by’olina okuŋŋamba olw’okuyigiriza kwange ne kwange

emirembe? Nja kwongera okukuwuliriza n’okufaayo kwonna kwe nsobola. »

Tekijja kuba kizibu kudda ku kyo, okuva bwe kiri nti nnateesa kwokka okubula ebizibu byo, nga nkulaga emitego n’okwefuula sitaani kw’abireeta, era kino kye tugezezzaako okukola okutuusa ‘wano; n’olwekyo nsonga ya kugenda mu maaso okumala akaseera katono. Sitaani akulumiriza okwemalira mu birowoozo byo, n’okwenoonya, kw’assa ky’ayagala okuyita okwewuunya okw’okwessaamu ekitiibwa, oba mu bifaananyi by’okulowooza kwo; naye kasita okilowoozaako, olaba bulungi nti asobeddwa, oba okusingawo nti ayagala kukulimba. Okwefuula kuno okw’okweyagala awatali kubuusabuusa kwandibaddewo singa, mu ndowooza zo, weekwataganya Katonda by’atadde mu ggwe olw’ekitiibwa kye kyokka; naye noonya okuyingira mu makubo ge ddala okumanya n’okugoberera by’ayagala, mulimu gwammwe, n’okumussaamu ekitiibwa ekituufu; era okwagala okukifuula omusango ku ggwe kennyini kyandibadde, wansi w’ekibonerezo ky’okusalirwa omusango, okukugaana okufumiitiriza ku mateeka ga Katonda ne ku mazima ag’olubeerera, wadde kiri kityo, agalimu ssaayansi w’obulokozi. Busiru ki obwali bujeema okusingawo? Era kiyinza okuzaalibwa wa, wabula okuva ku kitaawe w’obulimba, okuva mu mwoyo gw’obulimba, omulimu gwe gwokka kwe kulwanyisa amazima, . okutuleetera okuwambaatira  omuzimu gwayo?

Ajja kukugamba, bw’aba nga tannakikola, nti singa Katonda yayagala okwolesa okwagala kwe okutukuvu eri abantu, n’okubabikkulira ebiragiro bye ebikwata ku biseera eby’omu maaso, tekyandibadde muwala mwavu nga ggwe yandibadde wa mugaso ku kino. Naye

tewali kiyinza kuba kya bulimba okusinga okukakasa kuno, okukontana n’obumanyirivu obw’emyaka egisukka mu enkumi ttaano. Bulijjo Katonda abadde akozesa ebivuga ebisinga obunafu

okukola ebintu ebisinga obukulu, ekitiibwa kye ne kyeyongera okwaka, era ye yekka alabika ng’omuwandiisi w’omulimu gwe yakwatirwa obuggya. Olw’ekyo, abatakkiriza ab’ebiseera byonna bo bennyini bawaliriziddwa okumutegeera mu bikolwa bye, n’okumussaako ekitiibwa kyabyo: Digitus Dei est hic . (Okuva 8, 19.)

Omuntu bw’alaba, okugeza, kkumi na babiri abatamanyi, baavu era abatalina buyambi bwonna bwa bantu, nga bafuula J.-C. bakatonda be ab’obulimba, be yassaamu ekitiibwa okusobola okufuna eddembe lyokka ery’okubafaanana, kino kyandibadde kitya okuteekebwa ku maanyi g’abantu ? Ekkubo ly’obutamanya mukono gwa Muyinza w’Ebintu Byonna! Era si bwe kiri, .

Mu bintu ebirala, kiki ekyaleetera abalamuzi ba S. Peter ne S. John okwewuunya, abaali bawonye omulema ku mulyango gwa yeekaalu ya Yerusaalemi? Tebaasobola kutegeera ngeri basajja ng’abo gye baayogeranga n’engeri gye beeyisaamu n’okumanya, obuvumu, n’eddembe bwe lityo: Videntes autem Petri constantiam et Joannis, comperto qubd homines essent sine litteris, et idiotœ admirabuntu. (Ebikolwa 4, 13.)

"Ekikiikirira kino, Kitange, omusambwa gwali guntuuseeko emirundi mingi," Mwannyinaffe bwe yaddamu okusalako; naye amangu ago Mukama waffe Yesu Kristo n’afuna ekisa okunteesa ku ky’okuddamu kye kimu ddala kye waakampa; okutuusa lwe yang’amba olunaku lumu nti byonna ebyali bigenda mu maaso mu nze tebyava gyendi; nti nakiyingira bwereere; nti kumpi nnali sirina kitundu kyonna mu kyo, oba waakiri nti nnali kivuga kinafu kyokka mu ngalo ze; nti okutegeera kwe yampa si kwa nze, wabula kwa balala abayinza okumanya obulungi engeri y’okukifunamu; era gye kikoma okunyigiriza amalala gange, n’agattako (ah! Kitange, nze

 

(126-130) .

 

shudder again!), yagasseeko nti kiyinza okubaawo nti olunaku lumu nakolimirwa, era nti ekyo tekijja kumulemesa kuggya kitiibwa kye mu kyo.... Naye genda mu maaso, nsaba.... Era ne ngenda mu maaso.

Omusambwa gujja kukugamba, bw’aba nga tannakikola, nti obukakafu obulaga nti oli mu nsobi, nti pulojekiti yo yali yalemererwa dda, ekintu ekyandibaddewo singa Katonda yakiyingirira; naye ensonga eno ey’obulimba ekyakakasa nti ye kennyini ali mu nsobi, okuva bwe kiri nti olw’eddembe lyabwe ery’okwesalirawo tekiba kya bulijjo okusinga okulaba abantu nga bateekebwa, olw’empisa zaabwe embi, .

okulemesa ekisa n’emikisa gyonna egy’eggulu; era gano mazima ge tulina obukakafu bungi nnyo mu ffe. Yee, Mwannyinaffe, bwe kiri

kyetaagisa nnyo mu mulimu gwa Katonda okuziyizibwa, era ebibi by’abantu bulijjo bibadde bikikola n’obuwanguzi obuyitiridde, okuggyako nga Katonda ayagala ddala okubiwangula; kubanga tewali kiziyiza kwagala kwe okutukuvu okujjuvu: awo w’akozesa ebiziyiza wadde okutuuka ku nkomerero y’enteekateeka ze, ng’asaanyaawo oba ekivaako olw’ekivaamu, oba ekivaamu olw’ekivaamu, n’ebibi , abantu olw’ekivaamu okwegomba kwennyini okwabazaala; naye bulijjo takola bw’atyo, omuntu asobola n’okugamba n’obuvumu nti enneeyisa eno si mu nsengeka ya bulijjo eya Providence mw’afuga obutonde bwonna.

Abantu ba Katonda baamala emyaka amakumi ana mu ddungu eryafuuka entaana yaabwe. Ekisuubizo kya Musa kyali kibuusibwabuusibwa, era n’obutume bwe bwali tebukakafu? Nedda; naye abantu baali bavudde mu mbeera, era omusango gwabwe gwali gulemesezza ekikolwa ekyo. Kye kimu n’emikolo emirala lukumi; okugeza, nate, aba

crusades tezaatuuka bulungi nga omuntu bwe yandiyagadde? omusango gwa S. Louis oba gwa S. Bernard? Nga tulina ekitiibwa kyonna ekituufu eri abawandiisi abamanyi okuvumirira abakozi b’ebyamagero n’abawagizi b’enzikiriza bokka, omuntu tayinza kwogera bw’atyo ku kisooka nga takoze buvune ku mpisa ze ennungi nga ku bitone bye eby’amagye; era owokubiri yakakasa obutume bwe n’ebyewuunyo ebyaziba emimwa gy’abamuvumirira (1). Kati olwo omusango ogwo gulina okuteekebwa ku ani? Eri eggye ly’abasalaba, eryali lyeyisa bubi, era nga terikuuma bukwakkulizo obwalagirwa abbot wa

Clervaux, era mu ngeri yonna teyagoberera kyakulabirako ekyamuweebwa bakabaka abasinga obuzira era abasinga obulungi. Bwatyo obubi bw’abantu butera okufuula enteekateeka zonna ez’okusaasira kwa Mukama obutaliimu mugaso. Nga emyoyo emeka egy’okukolimirwa buli lunaku, J.-C. gye yali ayiise omusaayi gwe gwonna! Okusinziira ku kino  tusobola okumaliriza nti obuwanguzi obubi obwa pulojekiti yaffe si bukakafu bulungi nti teva eri  Katonda.

Ka tujje kati, Mwannyinaze, ku ssuubi lino ery’entiisa erikukankana ennyo, era lye litalekera awo kuteeka mu maaso go

 

(1) Bannabyafaayo bagamba nti, mu kwanukula abaali bamuvumirira, Omutukuvu Bernard, bwe yali atadde omukono gwe ku mutwe gw’omusajja eyazaalibwa nga muzibe, yasaba Katonda mu ddoboozi ery’omwanguka okuddamu okulaba, bwe kiba nga kituufu nti olw’ekiragiro kye ye yali abuulidde olutalo lw’omusalaba;  era omuzibe w’amaaso n’atangaazibwa mu maaso g’abantu abatabalika abaali tebakyalina kubuusabuusa kwonna. Kino mazima kimala okusikiriza abo bonna abakifuna. (Laba Bercastel, Olutalo lw’Ekisalaba olwasembayo.  )

 

okutiisa. Singa, olw’akabi, akugamba nti, wasobola okufuula ebirowoozo byo okulabika ng’ebyewuunyisa era eby’ekitalo, wandireese obutabanguko obusinga obunene mu Klezia, .

era mu Ggwanga okuyigganyizibwa okw’omusaayi. Okuttibwa kwa bafaaza n’ababiikira, amasinzizo okusaanawo n’okutyoboola...., erinnya lya Katonda ettukuvu

avvoola...., nga bibi nnyo! Nzikiriziganya, Mwannyinaffe, ba ntiisa; naye oracle abilangirira wano asusse okuteeberezebwa okutukkiriza  ku kigambo kye, era tufunye bulungi nnyo eddembe okumusomooza. Tewali kiyinza kuba kya bulimba okusinga ensonga z’akozesa okukakasa obuyinza bwe.... kubanga, ku nkomerero, wansi w’ensonga eno ennungi, kyandibadde kyetaagisa  abasajja

ababaka ba Katonda baali teboogedde mu linnya lye, n’abatume bennyini baali tebalangirira njiri; kubanga kiki kye baali tebeeyanjula nga bakilangirira? Musa, Eriya, ne bannabbi bonna tebaalaga ki? Ku ekyo abaminsani abatukuvu bangi bwe bataabikkula n’abajulizi abaali, mu tteeka eppya, abaatambulira mu bigere eby’ekitiibwa eby’abatume? Baali basobola okukikola nga tebazuukusa busungu bwa batyobooli, be baali bamanyi okujeemera okutiisatiisa kwabwe, era nga tebaleese kuyigganyizibwa kwa musaayi ku Klezia, ate ng’Ekkanisa ekyali mu kifuba kyayo? Bakkiriza, awatali kulonzalonza, nti ensengeka ya Katonda y’erina okufuga okulowooza kuno kwonna okw’abantu; nti Katonda bw’aba ayagala twogere, ye yekka y’alabirira ebizibu by’alabye, era tewali muntu yenna alina amagezi amalungi, waakiri kye mmanyi, akyalowoozezza ku kubifuula bya buvunaanyizibwa ku byo  .

Omusambwa si gwe gwokka ogukwata olulimi luno oluteeberezebwa, alina echoes nnyingi eziddiŋŋana oluvannyuma lwe.... Era weetegereze, Mwannyinaze, kiki kye kifuula ekyewuunyo ky’abantu abasinga obungi mu nsi ku kino: abamanyidde okusala omusango gwokka okusinziira ku nkolagana y’obusimu, okulaba, mu buli kintu na buli wamu, eby’omuntu byokka n’ebintu bye baagala , kumpi nga tebagenda waggulu, bo barely okugoberera

okutya n’essuubi ly’abantu, era bikwatagana n’omuntu yekka ebyo ebirina okukwatagana ne Katonda yekka. Wandigambye nti

 

(131-135) .

 

nti eddiini tesaana kukwatibwa kabi konna, wadde okwefiiriza kwonna; nti nsonga ya byabufuzi birongoofu, ebitasaana

okukulembera n’obwegendereza obw’omubiri bwokka: kasita omuntu yeebuuzizza ku mpisa zonna ez’obuntu n’ebirungi byonna eby’obuntu, byonna biba birungi, wadde ng’omuntu alye olukwe ensonga ya Katonda n’awaayo ebirungi byonna eby’eddiini. Bwe kityo, nga yeekwasa nti omuntu tasaanidde kukema Katonda, amaliriza, ekitono oba ekinene, nti bwe kiri

akkirizibwa okuleka omulimu gw’omuntu, oba okugukolerako kasita gubaawo

tewali kya kutya ng’akola omulimu gwe. Buno bwe bwegendereza bwabwe, bwe ndowooza nti buvumirira nnyo, ka kyogerwa wakati waffe.

Nate, Mwannyinaze, si bwe kityo Abatukuvu bwe bakitegedde, Katonda gwe yakikwasa, era si bwe kiri nti  osaanidde

kiwulire. Beegatta, kituufu, amagezi g’omusota eri obwangu bw’ejjiba  , nga bagoberera amagezi ga mukama waabwe ow’obwakatonda; naye tebaafuula magezi gano okubeera mu kusirika nga kyetaagisa okwogera, wadde okwefuula okukkiriza kwabwe nga kibuuzo kya kulaga n’okukulwanirira,  abamu

ebizibu ebyandibadde biva mu kyo eri eby’ekiseera. Baagendayo n’obunyiikivu obwalaga ekimala nga tebalaba kisingako awo

emikisa emibi okusinga egy’obutaba beesigwa mu nsonga emu ey’ekivaamu kino, n’okulemererwa mu kuyitibwa kwabwe.

Bw’atyo muwala wange olina okweyisa ng’ogoberera ekyokulabirako kyabwe, waakiri bwe kiba nti Katonda y’ayogera naawe, kubanga y’ensonga yokka gye kikulu okukakasa. Okuwuubaala okumala akaseera ku by’asaba, olw’okutya, okwefaako yekka, okumuwa ekitiibwa ky’omuntu oba ekirala kyonna, kyandibadde kumuvuma ng’olowooza nti kikulu oba obunafu gy’ali; kyandibadde kulya mu mazima olukwe ng’ogakwata mu buwambe, so ng’ate ye yakulagira okugayaka

mu maaso ga baganda bo; kye kitereke ky’ofunye ku lwabwe bokka, era ky’onoobabalirira; ekisembayo, kyetaagisa abantu ab’okwagala okulungi okukifunamu, n’abalala okusangayo, nga mu njiri yennyini, ensonga empya ey’okuvumirira. Eno y’endowooza yange, Mwannyinaffe, era sijja kugivaako.

Ate ku by’okutiisatiisa by’akukola, okukutiisa n’...

okuggwaamu essuubi mu ssaawa y’okufa, balina okunyoomebwa, so si, nga bwe bagamba, okukankana olw’okutya okutiisibwatiisibwa: buno bwe bukodyo obusembayo obw’omulabe eyawanguddwa, azannya n’ebisigaddewo, era n’agezaako , waakiri, okutiisa , nga tekisobola kulumya. Nedda muwala wange, nsobola okukukakasa nti essaawa yo esembayo tegenda kulekebwa busungu bwe; Katonda tajja kukikkiriza, tasuula, mu kitundu kino ekisembayo, abo abamutaddemu obwesige. Singa ebibwo

omulabe aguma okweyanjula eyo, kijja kuba, awatali kubuusabuusa, okufuna okutabulwa okusembayo, nga bwe kyali ku kufa kwa ssaabalabirizi omutukuvu ow’e Tours. Kye nsolo ya bukambwe, kituufu, era obusungu bwayo bwe tulina okuziyiza naddala ng’ekubisaamu emirundi ebiri obusungu bwayo; naye J.-C. yagisiba ku bigere by’omusaalaba: esobola okuboggola, St-Augustin bw’agamba, naye esobola okuluma abo bokka abagisemberera ne bakkiriza amagezi gaayo amabi. Omuggo gwe gumenyese, obwakabaka bwe bumenyeddwa, talina maanyi okuggyako ekyo omuwanguzi we ky’amuwa; era abaana ba Katonda abatuufu, ba J.-C. n’ab’Ekkanisa ye, be bandimufudde

ekitiibwa ekisusse okumutya ng’afa, oluvannyuma lw’obuwanguzi obw’amaanyi omukulu waabwe ow’obwakatonda bw’awangudde ku mulabe ono ow’edda ow’olulyo lw’omuntu.

Wano olwo, mu ndowooza yange, muwala wange, ky’osobola n’obuvumu, ky’olina n’okumuddamu ku nsonga eno, okusaanyawo entiisa y’okutya gy’anoonya okukuleetera: Obulamu bwange buli mu maanyi ga Katonda, oyo yekka asobola okugisuula nga bw’alaba nga kituufu; ye yekka y’amanyi ekigenda okubaawo, era nkimulekera

ddala. Asobola, bw’aba akkirizza, okwesigama ku basajja; naye nsuubira buli kimu okuva mu bulungi bwe, era n’ekisa kye nja kweyagalira okukola ssaddaaka, bwe kiba nga kimukkirizza era bwe kiba nga kiyinza okuba eky’omugaso eri obulokozi bw’omuntu. N’olwekyo ntegeeza nti bwe kinaalabika nga Katonda ansaba okumanyisa abantu by’ayagala, mu kabi ak’obulamu bwange, tewali kiyinza kunziyiza; tewali kulowooza kujja kusirisa bunyiikivu bwange; era okutya okw’obuto obutawangaala nnaku ndala ntono embi tekujja kundeetera kukola kimenya muntu wange ow’omunda nga nwakanya enteekateeka ze.

Wano, nate, Mwannyinaze, okuva lw’oyagala okukimanya, kye ndowooza ku mbeera yo ne ku bizibu ebinene sitaani by’akuleetera. Tewali kye ndaba mu kyo ekirina okukulemesa okugoberera ekkubo lya Katonda, ekikuleetera okukola pulojekiti y’okuwandiika by’akumanyisa. Tubyekenneenya, ebizibu bino ebinene, ebiziyiza bino eby’entiisa, obukodyo buno obulongooseddwa, era olaba nti bino byonna biwera kitono nnyo, bwe kiba nga si kintu kyonna: biba sophisms zokka ezisaasira, oba, singa ggwe

kiwulire bulungi, kwe kukozesa obubi emisingi emitono emitono obutasalako, gye kikyusakyusa mu ngeri lukumi, era gye kifuula eky’obulimba obutasalako

okusaba mu ssaza lyo. Ye nsonga eya bulijjo ey’ebirowoozo bino eby’obulimba, era

olw’okukozesa obubi ensonga bw’atyo, asobola okulimba abamanyi ab’obulimba bangi nnyo ne kiba nti afubutuka mu byonna ebivaamu ebisinga obungi

 

(136-140) .

 

okuziba amaaso okutta. Naye, Mwannyinaze, oba ateesa ku kuwakanya kwe yekka, oba alina okuteesa ku ye, tekujja kuba kusingako; mu ngeri yonna gy’agezaako, tayinza butakweka nsobi n’okuzibikira katono ku mazima g’atasobola kusaanyaawo, era agalina okusigala wadde ng’afubye kwonna.

Nga ombudaabuda Taata! Mwannyinaffe bwe yakaaba, n’amenya okusirika kwe okuwanvu era okw’amaanyi! Ah! Taata, nga ombudaabuda! Ndowooza, Omwoyo Omutukuvu ye yakuwa amagezi byonna bye mwaakagamba ku lwange

obutebenkevu. Yee, Taata, bino byonna, Katonda yali aŋŋambye emabegako:  birowoozo bye bimu era kumpi bigambo bye bimu. Ah! Kati nkilaba bulungi okusinga bwe kyali kibadde. Silimbiddwa, ekiseera kituuse, era ggwe mulina... Kale ka tulowooze, nze naawe, okwefuula abasaanira  bokka

okutuukiriza okwagala kw’Eggulu, nga tolina ndowooza ndala, mu bino byonna, okuggyako ekitiibwa kya Katonda n’obulokozi bw’emyoyo J.-C. gy’anunula n’Omusaayi gwe. Nga kya ssanyu nnyo gye tuli okukolera eyo! Tuleme kukikola mu ngeri eteetaagisa!

"Taata," bwe yayongeddeko, "Nnina ebintu ebirala bingi bye njagala okukugamba."

nga sinnamaliriza nnyanjula eno empanvu, naye ntya okukusinga; ku luuyi olulala, sisobola kusalawo kukuziyiza kintu kyonna ekiyinza  okukuteeka mu mbeera ey’okumanya n’okusiima mu bujjuvu embeera yange. Emirembe gyange, okufaananako n’obukuumi bwange, gisinziira ddala ku kumanya kw’obadde nange, mu kusalawo kw’olina okukikola. Kale, Kitange, bw’otolaba kizibu kyonna, nja kumaliriza, akawungeezi kano, ku ssaawa ttaano, nga nkuwa okumanya okwetaagisa ennyo olw’emirembe gyange egy’omu mutima egituukiridde. Tugenda kuwummulako okumala olutuula olulala lumu.  »

 

Ebirooto ebiva eri Katonda.

Nga sinnamaliriza kino, kirabika gyendi nga kisaanidde okuddamu okubikkula, n’okusaanyaawo ekisoko kya sitaani Mwannyinaffe kye yali antegeezezza, era kye saajjukira mu kifo kyaakyo, mu kuwandiika kwange; Wano we kiri, mu bufunze, awamu n’okuddamu kwange:

Taata, omusambwa gunzizaako okuwakanya okulala, kye nkwegayirira oddemu. Nabagamba dda nti, ne bwe nnali mu tulo, emirundi mingi nkkiririza nti Katonda yeeyolesezza era n’awulira nze, awatali kubuusabuusa ng’akolera ku busobozi bw’omwoyo gwange ne ku kutegeera kwange; oba waakiri, nga bakuba okulowooza kwange olw’okujjukira ebyo ebyali biyise munda mu nze. Ntuuka n’okubala, bw’oba ​​olowooza nti kirungi, okwogera naawe, mu muddirirwa, eby’ebirooto bino eby’enjawulo bye nzikiriza nti bya kyama era bya bunnabbi; naye omusambwa gwefuula asanga mu birooto byennyini obukakafu obulungi nti ndi wansi w’okwefuula, era nti okubikkulirwa kwange kwonna okwefuula bifaananyi byokka eby’okulowooza okukola. Ebirooto, yang’amba, tebiyinza kuba kintu kirala okuggyako ebirooto, era siraba njawulo ndala wakati w’ebyo n’ebyo ebikuzzaamu amaanyi, okuggyako nti ebimu birooto bya kiro, ate ebirala birooto bya misana: bino byonna byafaayo bya mpisa byokka .  »

Okuddamu . Kirabika Mwannyinaze, nti sitaani atambulira ku misingi gya filozofiya ennene; omuntu ayinza n’okumuteebereza nti alina akatono ku by’obugagga: waakiri wano akozesa olulimi lw’abo bonna aba

omuntu batwale ng’ekyuma mwe balaba eby’omubiri n’ebintu byokka: okusinziira ku bo, obusobozi bwaffe bwonna obw’amagezi, emirimu gyonna egy’ebirowoozo byaffe, byesigamye ddala ku ntegeka y’omubiri gwaffe, era tebikosebwa nakyo just a ekivaamu ekirongoofu. Abayigirizwa tebasaanidde kwogera

atali mukama waabwe, newakubadde mukama atali bayigirizwa. Kale tewali kintu kya kwewuunya; naye, nga tussa ekitiibwa kyonna ekituufu eri omu oba omulala, nga twesigama ku kubikkulirwa n’ensonga yennyini, tunywerera ddala nti Katonda asobola okukola era oluusi n’okukola, mu tulo, ku busobozi obw’amagezi obw’omwoyo gwaffe  ; era Ebyawandiikibwa Ebitukuvu byogera ku muwendo omunene ennyo ogw’ebirooto eby’ekyama n’eby’obunnabbi, ye yekka bye yali asobola okuvaamu, nga ye yekka bwe yali asobola okubinnyonnyola obulungi. Awatali kwogera ku birooto bya Falaawo ebimanyiddwa ennyo n’ebya Nebukadduneeza, mu kirooto Abasamize baalabulwa obutagenda eri Kerode, oluvannyuma lw’okufuna  essanyu

okusinza Omulokozi eyazaalibwa; mu kirooto Yusufu mwe yafunira ebiragiro okuddukira e Misiri n’omwana ne nnyina; era kyali nate mu kirooto nti yalabulwa okuddayo: Ecce Angelus Dei yalabikira mu somnis Joseph, dicens, n’ebirala,  n’ebirala. (Okubala 2); era kyali mu kirooto nti yali alabuddwa obutaleka mukyala we eyali olubuto... Tuyinza okugamba, awatali kuvvoola, nti bino byonna byali biva mu mpisa ye oba okulowooza kwe kwokka? Mu kirooto Ibulayimu mwe yalonda n’afuna ensi ya Kanani, ng’asuubizza ezzadde eritabalika....... Kale waliwo ebirooto Katonda by’afulumya: olina okuba atakkiririza mu Katonda oba waakiri omuntu atalina Katonda okukyegaana: olina okusalawo  kwokka

omulamuzi, nga takkiririza mu birooto byonna; waliwo ebimu ebitasobola kunyoomebwa. Ka twegendereze Mwannyinaze, okwewaayo mu kukkiriza okw’enzikiriza enkyamu; naye era tuleme kuba ku abo Pawulo Omutukuvu b’ayogerako bw’agamba nti : Animalis autem homo non percipit ea quae sunt spiritus Dei. (I. Kol., 2, 14.)

 

(141-145) .

 

Yintaviyu eyokusatu ne Mwannyinaffe. — Engeri Katonda gy’amweyolekamu.

Nali nkkirizza ekiteeso kya Mwannyinaffe, era ku ssaawa ttaano n’antuukirira: “N’okutuusa kati, Taata,” n’aŋŋamba nti, “Njogedde naawe ku kutabulwa n’okutawaanya omusambwa gwokka ; kati ka twogere ekintu ku bikolwa ebikontana ennyo ekibiina kya Katonda bye kindeetera okulaba: okumanya kuno kwe mulina okuba nakwo kulabika gyendi, nga bwe nnagambye, okuteetaagisa ddala. Edda Kitange, nnayogera naawe ku...

okubeerawo kwa Katonda okutegeerekeka; Natuuka n’okukwatula nti Yesu Kristo yali atera okundabikira mu ngeri erabika era mu kifaananyi ky’omuntu kye yalina ku nsi, wadde nga waliwo, bw’okitwala obulungi, embeera ssatu zokka ez’obulamu bwange, gye nsobola okugamba mu bujjuvu, n’okukakasa awatali kutya kwonna, nti okubeerawo kuno okwa Katonda wange kwali kulabika eri amaaso g’omubiri: emirundi emirala, ndowooza, mpozzi tekwalabika bulungi okuggyako amaaso g’omwoyo, era nga tekulabika bulungi

okuwulira ekyo munda mu mwoyo: ekyo waakiri kye ndowooza, awatali kugumiikiriza wadde okukikakasa; kubanga waliwo ebintu bingi mu nneeyisa eno eya Katonda ebisukkulumye ddala ku kutuuka okunafu okw’amagezi g’omuntu, n’ebirala

nate enkolagana y’obusimu. Be that as it may, Kitange, wuuno  endowooza nti okubeerawo kuno okw’obwakatonda kunfuula  okulaba.

 

Ebiva mu kubeerawo kuno okw’obwakatonda  .

Okusookera ddala, okubeerawo kuno okutukuvu era okw’obwakatonda kuntuusa mu bwetoowaze obw’amaanyi, mu kutya okutukuvu, mu kuzikirizibwa okw’amaanyi n’ekitiibwa ekitabuddwamu okwesiga okw’okwagala  . Amaanyi gonna ag’omu geyena, agaasumululwa ku nze, bwe gandibadde gakyusizza eby’omunda byange byonna ne bireeta ekizibu ekisinga okutta eri amaanyi gonna ag’omwoyo gwange, enkola yokka eri Katonda eyeefuula eyeeyoleka mu ngeri yonna, omuli n’okuzzaawo obukkakkamu kizito nnyo ne kiba nti tewali kintu kyonna mu nsi kyali kisobola kukikoppa. Enkola yaayo yennyini eteeka okusirika ku kwegomba okw’akajagalalo, olw’enteekateeka eno ey’ekiragiro gy’ewuuma mu buziba bw’omwoyo ng’ogiyingiddemu: Siriika, wuuno Mukama, ssa ekitiibwa mu kubeerawo kwe era osse ekitiibwa eri Obwakatonda bwe... Kale, Kitange, eddoboozi erigonvu liwulirwa munda mu nze, ng’eddoboozi ery’omwanguka, eriddamu ekisooka: Laba Omutonzi wange, Omununuzi wange era Katonda wange! Wuuno oyo omwoyo gwange gwe gusinza era omutima gwange gwe gwagala! Wano waliwo ekintu eky’omwagalwa era ekinyuvu eky’okwegomba kwange okusinga obulamu n’omukwano gwange ogusinga okubeera omugonvu  !

 

Okulumbibwa okw’entiisa Sister kwe yayitamu okuva ku dayimooni.

Nze olwo mpita amaanyi gonna ag’omwoyo gwange, mpita bamalayika bonna n’abatukuvu bonna, mpita ebitonde byonna okunneegattako

okumusinza: Venite, adoremus ne procidamus ante Deum.

Mu kiseera kye kimu ebirowoozo byange byonna n’okutegeera kwange, okujjukira kwange, omutima gwange n’okwagala kwange byegatta wamu okumussaamu ekitiibwa, okumusinza n’okumugondera mu byonna by’anaansaba... Wano, Kitange,  kiki sitaani tasobolangako kujingirira, era ku kyo tekisoboka kusobya ng’omulundi gumu agezeseddwa  .

Naddamu okukugamba, Kitange, era nja kufuna omukisa okukuddiŋŋana emirundi mingi, nti Katonda yayogera nange, nti mpulidde eddoboozi lye. Era si nti bulijjo yeewulikika mu matu g’omubiri; naye wuuno endowooza ekigambo kino ekitukuvu nakyo ky’ankola ng’akyogera gye ndi

: kyewandiikira mu buziba bw’omwoyo gwange, gye kitambuza okutangaala okumasamasa okwakaayakana obusimu bwange bwonna obw’omunda; era laba engeri okulongoosa kuno gye kukolebwamu:

Oluusi kinsindikibwa, kimu oluvannyuma lw’omulala, era amangu ddala ng’okumyansa kw’omulabe bwe kulabika mu bire. Ekigambo kimu, bwe kityo nga kiva mu kamwa ka Mukama waffe, kirina amakulu agagaziyiziddwa bwe gatyo, kindeetera okulaba mu Katonda ekibinja ekinene ennyo eky’ebintu eby’enjawulo, ne kiba nti kyandibadde kyetaagisa ebitabo ebinene ennyo okubiwulira obulungi n’okutegeerwa; era ne mu kiseera ekyo kyandibadde tekisoboka kutuuka ku buwanguzi, okuva ekigambo kya Katonda, ekigambo ekyo eky’olubeerera, okwolesebwa okwo okutayogerekeka okw’endowooza ey’obwakatonda, bwe kisukkulumye ku lulimi lwa bamalayika n’abantu awatali kkomo. Nga mwoyo gwa mukisa, kitonde ki ekijja okusobola okukwata n’okutegeera

perfectly amaanyi gonna n’amaanyi? Kino, Kitange, kye kisaanidde okutegeerwa ebigambo bino bye nja okukozesa emirundi mingi: Katonda ayogera nange, Katonda anmanyisa, Ndaba mu Katonda, Ndaba mu musana ogutangaaza; okubeerawo kwa Katonda kwewulirwa, okulabibwa gyendi; Katonda yeefuula omuwulize eri emmeeme yange, etc., etc.... Oluusi ekigambo kino eky’obwakatonda kikola mpola nnyo era mpola, naye bulijjo n’amaanyi ge gamu.

Nga ekisa zino ez’omuntu omu bwe ziwangaala, munda wange gwonna gufaayo era gujjukirwa mu Katonda, nga sisobola kubivaako oba okwewugula okuvaako okumala akaseera kamu, naye bulijjo olw’okuziyizibwa okusinga eddembe era okuwooma omuntu kw’ayinza okulowooza. Ndowooza kitwala bingi okuva ku by’abalina emikisa.

Nga ebirowoozo byewaayo eri okufumiitiriza, omutima ne gwewaayo eri okwagala, n’okwagala eri okwagala okusanyusa ekintu eky’okwagala. Amaanyi gonna

okukuma omuliro n’okwokya okutuukiriza ebiragiro bye, ka kibeere nti ssente zonna.

Mirundi emeka Kitange, saayagadde kwewaayo nga nfulumizza bye tulina okuwandiika, bwe yandaga nti by’ayagala byali bifulumye!

 

(146-150)

 

Okweraliikirira okumuweebwa sitaani ku nkola ya Katonda mu ye.

Ku kino, Taata, nga bwe nkilowoozaako, nnina okukubuulira ku chicanery sitaani gy’akyakola ku mukolo gw’enkola yaayo

Nnayogera naawe dda: mu bintu Katonda by’andaga, waliwo ebimu ebyogerwako gye ndi ng’ebigambo by’akamwa, olwo sirina kye nfaayo okuggyako okujjukira ebigambo Katonda by’akozesa, by’atabikola siteekwa kuva, era ku ekyo, oluusi, silina kukyusa kintu kyonna; naye emirundi egisinga nfuna ebirowoozo byokka nga sifunye bukwakkulizo, ndaba ebintu nga sisobola

okutegeeza; waakiri, ekyo kye kimpa ensonyi ennene n’omulimu omunene, Katonda gw’akomya ng’aŋŋamba nti: bino bye biteekwa okwogerwa. Awo mba nteredde, era nfuna essanyu lingi mu birowoozo bino. Naye sitaani antegeera, mu ngeri ye, nti bino byonna tebiyinza kuva eri Katonda, agamba nti, takola bw’atyo mu ngeri ey’okwegomba, wabula bulijjo n’amagezi n’obumu: bw’atyo, amaliriza, tewali yalina mu bino byonna tewali kirala okuggyako okulowooza ku ludda lwange, ensawo y’okwesanyusaamu mu ndowooza zange, n’okulongoosa okwetwala nga bwe kyongera okuba okw’akabi nga bwe kweyongera okukwekebwa. Olowooza ki Taata, era kiki ky’onooddamu ku lulumba luno olusembayo omulabe wange gy’alabika ng’antunuulira n’empewo ey’obuwanguzi? »

 

Ddamu ku chicanery ya dayimooni.

Ndowooza, muwala wange, nange n’okuddamu nti tekijja kuba kizibu nnyo gy’oli, n’ekisa kya Katonda, okuddamu okumukaka okuyingira mu nsengeka eno esembayo: mazima, okuwakanya kuno, mpozzi okujja okuddibwamu bangi, tekulabika gyendi

ekintu ekirala okuggyako akakodyo akasembayo ak’omulabe eyawanguddwa akomawo mu musango oluvannyuma lw’okuwangulwa, n’akwata ebyokulwanyisa byonna by’asobola okusanga mu ngalo. Naye ntandise nga mmubuuza, awamu n’abagoberezi be, ddembe ki lye balina okwogera ku magezi ag’obwakatonda, n’okusinga byonna okulagira Katonda engeri gy’alina okweyisaamu?....Bayige, bano abatali bafaayo, nti Katonda talina mateeka malala g’alina kugoberera okuggyako okwagala kwe; nti byonna magezi mu kwagala kuno, era nti tewayinza kubaawo caprice, nsobi, ddalu, okuggyako mu birowoozo by’abo abagumiikiriza okuvumirira ebivaamu: ekitiibwa, obuggya, obusungu, okwesasuza , ebibeera obutatuukiridde mu bantu, bye bituukiridde  mu  Katonda.

Kye tuyita caprice n’obutakyukakyuka kibeera kikyamu mu nkolagana naffe yokka, so si mu nkolagana n’ekitonde byonna mwe bibeera amagezi, era nga tebirina nkyukakyuka yonna. Tetumanyi nsonga ze wadde engeri gy’abeera, era ogwo gwe musango gwonna.

Naye, Mwannyinaze, gye kikoma okubanyagulula ekyokulwanyisa kino, oba okusingawo omutiisa ono omubi, nja kukugeraageranya wano ku bantu bano abaaluŋŋamizibwa Katonda oluusi be yalagira ebigambo byennyini, nga bwe kyali ekibuuzo ky’okufuula enjigiriza yaabwe ebigambo.okutukuza oba okufuula okutaliimu kubuusabuusa enzikiriza entuufu ey’abeesigwa ku nsonga enkulu (Ekkanisa oluusi z’ekoppa). Yamatira n’okubamanyisa omusingi gw’ebintu, .

okubalekera okulonda ebigambo; eky’angu okutegeera nga tugeraageranya awamu ababuulizi b’enjiri abana abatera okutegeeza ensonga ze zimu, naye mu bigambo eby’enjawulo: tulaba nti ebigambo byawukana, kubanga basajja; naye omusingi gw’ebintu gwe gumu, kubanga omwoyo ogubikubiriza tegukyukakyuka; ye yekka, olw’okusiimibwa, yayagala okuleka abawandiisi be ekika ky’omugaso mu nsonga eyo, baleme kuba bikozesebwa byokka ebitakola mu ngalo ze. Bwe kityo bwe kiri naawe. Mu bino byonna, Omwoyo Omutukuvu ayagala, ku lw’obulungi bwo, oyingiremu olw’ekintu; era bwe kityo bwe kiri nti tujja kugwanira byokka nga bwe tukwatagana n’ekisa kya Mukama, nga, n’okusingawo, kyetongodde nnyo ku ffe. Ekyo kye kyama kyonna. Naye ekyo kisusse okubeera ku bintu ebitaliimu; genda mu maaso, nkwegayiridde, okwogera nange ku by’omunda bwo.

 

Okulagirira Mwannyinaffe ku bikemo, n’engeri y’okubiziyiza.

Nnina, Taata,” Mwannyinaffe bwe yayongera, “nti nteekwa okukulaga, ku mukolo gwange, engeri gy’atandika okutulwanyisa, n’engeri era gye tuyinza okutandika okuzuula n’okutabula obukodyo bwe.ne pulojekiti ze.

Ekibiina kye ndowooza nti kiva mu dayimooni kindeetera, nga bwe nnagambye, ku kusemberera kwakyo, okutaataaganyizibwa okunene mu kulowooza. Eno y’entebe mw’ateeka okukuba enduulu ennene; okuva awo kwe kusituka nga kwolekera omwoyo era

okutegeera omukka omuddugavu okubazikiza, okubakaawa n’okubanyiiza, okubajeemera obuwulize bwonna. Ekirungi Kitange, nnina

yakiraba nti ku ntikko y’omuyaga ebiteeso eby’omu geyena tebisobola kugenda wansi mu mwoyo wadde mu kutegeera; kisisinkana n’aba...

omutima n’okwagala, okuyimirira nga banywevu okulwanyisa okulumbibwa. Okulowooza, okusiigiddwa era okunyiiga, emirundi mingi nnyo okutegeeza endowooza zaakyo embi

omwoyo, ogusemberera ennyo; naye ng’okulowooza bwe kuyinza okutabulwa nga ebirowoozo tebikoseddwa, ebirowoozo nabyo bisobola okutaataaganyizibwa awatali kutegeera, omutima oba ekiraamo tekufunye kwonooneka kwonna.

Okulowooza kwanjula ebintu ebirungi oba ebibi eri ebirowoozo: ebirowoozo bibiteesa eri okutegeera; eky’oluvannyuma kizitambuza eri omutima oba eri ekiraamo, eki

 

(151-155) .

 

agaana oba akiriza kumpi bulijjo okusinziira ku ndowooza y’okutegeera, ekola ng’omulamuzi wakati w’amaanyi amalala. Kikulu nnyo, nga bw’olaba, obutazikizibwa wadde okukwatibwa, asobole okusobola okulowooza ku kintu ekimuweebwa wansi w’endowooza entuufu, n’okukikola okusalawo okulamu era okw’eddembe ku kyo, awatali okwebuuza ku by’okwagala eby’obwagazi; kye  yali tayinza kukola singa teyasumululwa bulungi okuva mu kyo, ne bwe kiba nga yawangulwa era n’ayonoonebwa nga bukyali: tasaanidde na kuteesa bintu bya bulabe eri ekiraamo; okwawukana ku ekyo, alina okuteeka ku bbali n’obwegendereza n’ebifaananyi ebirowoozo eby’eddalu era ebitali bya kitiibwa bye byandiyagadde okulondoola  obutasalako

amaaso ge (1): okwegomba okutonotono kwandimufudde dda omusango, nga kumubikkula okufuuka n’okusingawo.

 

(1) Abamu ku bannaddiini abalungi baali bantegedde nti okugereka kuno okwa Mwannyinaffe tekwalabika gye bali nga kukwatagana na mateeka ga metaphysics,  agatakkiriza njawulo yonna wakati w’ebirowoozo n’okutegeera; oluvannyuma lw’okukirowoozaako, nnali hhenda, mu bbago lino erisembayo, okusalawo okusazaamu ekimu oba ekirala ku bisanja bino ebibiri; naye amangu ago nnakola okufumiitiriza kuno: Hey! lwaki, oluvannyuma lw’ebyo byonna, twandibadde tusinga kutabulatabula ebirowoozo n’okutegeera okusinga okutabula okujjukira n’okwagala? Bino ebisatu ebisobozi eby’enjawulo ennyo si bya ndowooza emu? Okutegeera  n’olwekyo kulina

n’omwoyo enkolagana y’emu ey’enjawulo ng’amaanyi amalala  . Ku kino nasalawo okukuuma ebiragiro byennyini eby’okugereka kwa Mwannyinaffe, oboolyawo eyalina ensonga ze okwogera  bw’atyo.

 

wansi. Mazima wano omuntu w’ayinza okugamba nti ayagala akabi ajja kuzikirira awo, kubanga kyaba dda obutali bwesigwa mu butongole okweyanjula nakyo mu ngeri  ey’obulagajjavu

okwagala n’okufumiitiriza, wadde ng’omuntu tayagala kibi ku bwakyo. Njogera ki Taata! si kwagala musango okwagala okuwooma essanyu ly’omusango? Katonda, mu kugaana ekikolwa ekibi, teyagaana mbeera zaakyo ezikiyambako, byonna ebikisuula n’okukituusa, byonna bye bisookerwako, ekiddako n’okukiwerekera? Kati, bino byonna bwe biba nga tebisanyusa Katonda, ng’ekitundu ky’ekibi, bino byonna, n’olwekyo, bitugaaniddwa, kubanga bino byonna mu butonde, era nga bwe kiteekwa okuzingibwa wansi w’okuwera ekibi, kye  tutali

okukkirizibwa okukozesa ebirowoozo byaffe okusinga bwe tukkirizibwa okukozesa omubiri gwaffe oba obusimu bwaffe bwonna.

"Bwe kityo, Taata wange, okujjukira kwonna ku bikolwa ebimu, okunoonyereza kwonna, okutunula kwonna, okwegomba kwonna ku nsonga ezimu, okwemalira kwonna, mu bufunze, ku kintu ekibi oba eky'akabi, kyandibadde kibi oba kya bulabe, naddala singa wabaawo okugattibwako." a ekika ky’okulowooza nti omuntu asobola, bulijjo yekka, okusigala nga mukama w’okwagala kw’omuntu, nga tokirekese kukkiriza kulangirira oba kumatiza kibi. Ah! Taata, kwe kukema Katonda, kwe kwekema, kwe kugwanidde okusuulibwa bulijjo nga kugobererwa okugwa okuzitowa okusingawo oba okutono, kubanga, mu busungu bwe obw’obwenkanya, Katonda bulijjo  asuula

reckless naye eyamusuula mu ngeri ey’obukodo okusobola okwematiza; era okusuula kuno ku ludda lwa Katonda kye kibonerezo ekisinga okuba eky’entiisa olw’obuvumu bwe. Ka tukomekkereze okuva ku kino n’okufaayo ki, n’obwegendereza ki, bwe tulina okutunuulira okulowooza kwaffe, okujjukira kwaffe, amaaso gaffe n’emikono gyaffe, amatu gaffe n’olulimi lwaffe, mu kigambo kimu, ku ntambula zonna ez’omutima gwaffe n’obusimu  bwonna wa mubiri gwaffe, obutawa mulabe omugezigezi, bulijjo atunuulidde okutwewuunyisa, amanyi okukozesa omukisa omutono ennyo, era ng’obutafaayo obutonotono, wadde obulagajjavu obutonotono, buyinza okuvaamu ebivaamu  eby’akabi bwe bityo .

Naye Kitange, kiki ekibudaabuda ennyo abo abakemebwa

okugezesebwa kwe kuba nti, nga bwe nnagambye, okulowooza, obusimu, oluusi n’ebirowoozo, bisobola okukubwa n’okunyiiga olw’omuyaga, awatali...

omutima gwonoonese. Ekirala, Katonda yekka asobola okubala ddala ekiyingira mu bino byonna, eky’empisa oba eky’ensonga ez’omubiri era eziteewalika: ye yekka asobola okugeraageranya n’okutebenkeza eddaala ly’okulumba n’eddaala ly’okuziyiza, ku ngeri gye yawa. N’ekisembayo, yekka, asobola bulungi okutegeera ekisa ky’obutonde, n’obutonde bw’ekisa, n’alaba mu muntu ky’alina omusango oba nedda, okusinziira ku kukozesa obubi oba enkozesa ennungi ey’ekisa ky’eddembe. Kye mmanyi, awatali kubuusabuusa, kiri nti Katonda, bulijjo omutuufu eri ekigambo kye, era bulijjo asinga ffe ababi, tajja kutukkiriza kukemebwa okusukka amaanyi g’atuwa.a data; nti ajja n’okusobola, kasita tuba beesigwa okuziyiza mu ntandikwa, okweyambisa omukisa gw’okukemebwa kwennyini, okutuyamba okukiwangula n’okuwangula omukeme.

N’olwekyo kasita omutima n’okwagala byegattira wamu okuziyiza okulumbibwa, tewali kibula; okwawukana ku ekyo, buli kimu kirina okudda ku kyaffe

enkizo: obuwanguzi bw’olutalo n’olwekyo businziira nnyo ku kutegeera; byonna bijja kuba birungi, singa aba mwesigwa okulabula amaanyi amalala ku kutuuka kwa

omulabe naddala okubeegattako okugoba kaweefube we, nga tawulidde

to no accommodation: ayinza n’okulaba ng’oluusi awaliriziddwa okusuula okulowooza kwe, obusimu bwe, era n’ebirowoozo bye; naye omulabe tajja kumala bbanga ddene mu kifo awagenda okubaawo ebisingawo

 

(156-160)

 

okukubwa okusinga okumuwangula, so nga ajja kuba alina okukola ku kiraamo

mumalirivu gw’afunira obuwanguzi bungi nga bw’atuusa enlumba. Kino Kitange Katonda ky’antegeeza mu nsonga eno; Bw’oba ​​olaba mu yo ekintu kyonna ekikontana n’emisingi emirungi era egy’amazima, nsaba ontegeeze.

Tugende mu maaso n'okulaga engeri Katonda gy'antegeeza nti tulina okweyisa mu ntalo sitaani z'atuwa.

Nneesanga, Kitange, okumala ebbanga lya myaka kkumi oba kkumi n’ebiri, nga nnwana era nga nzingiziddwa okwegomba okw’enjawulo, ebikemo n’okuteesa okw’omusitaani, nga, nga byewunyiriza mu kulowooza kwange n’okukiikirira okw’enjawulo

ekibi, kyasituka nnyo okulwanyisa omwoyo: omukka omuddugavu era omunene ogwasaasaana mu maanyi gange gonna, ne kiba nti gyendi ng’ekiro ekizikiza era ekizibu, omwezi wadde emmunyeenye gye tebirabikira: omusambwa, ogwateekebwa mu birowoozo byange, ne gusuula eky’okutega kyagwo mu magezi ne mu kujjukira, nga kinzijukiza ebintu kikumi bye nnandiyagadde okwerabira. Katonda ! nga lutalo era nga embeera!

Nga nnyikiddwa mu kizikiza, okutegeera kwange kwali ng’omusibe wansi w’eddembe lyange ery’okwesalirawo, eryalabika ng’erri nzekka ery’okulwana. Olw’okulaba nga mu kiseera ekyo sisobola kulowooza ku Katonda mu ngeri yange eya bulijjo, saafaayo

okusinga gy’ali okusinga mu kkubo ly’okwagala, nga sirina buyambi bwonna obw’amagezi n’okufaayo kwonna okw’obuntu n’okw’ekiseera, kubanga oluusi kyalabika gyendi nti nnasuuliddwa ddala obusungu bw’omulabe wange, eyakola omuzannyo gw’okubonaabona kwange era obulumi bwange; yali awambye emikutu gyonna egy’emmeeme yange, n’agizingiza enjuyi zonna (1).

 

(1) Awatali kubuusabuusa Katonda yakkiriza omuwala ono omutukuvu okwesanga mu bifo eby’omukisa ng’ebyo, kyokka n’amuwa byombi ensonga ey’okubudaabudibwa, n’ekyokulabirako ky’empisa eri emyoyo gyonna egyakemebwa mu ngeri ey’obukambwe, era egyandisanze mu mbeera ezifaanagana oba ezifaananako bwe zityo embeera. Okuziyiza omuntu by’ayagala, okuddukira eri Katonda, wano, mu mbeera eno, ye bbugwe sitaani gy’atasobola kukaka.

Wano, Kitange, we yankiikirira n’amaanyi nti kyakolebwa nange, nti nnali mu mikono gye era nga nfiiriddwa nga sirina ssuubi: mu lutalo luno olw’okuggwaamu essuubi era oluzibu, omwoyo gwange gwatabuse era nga gutabuse ng’omusajja, eyalumba ku njuyi zonna olw’amaanyi ag’oku ntikko,  takyalina

engeri endala ez’okutaasa obulamu bwe okuggyako okukaaba ng’ayagala obuyambi. Yee, Taata, mu nkomerero ng’eyo emmeeme erina okukoowoola Katonda okuyambibwa n’oluvannyuma ne yeesirika mu maanyi gaayo, ntegeeza, mu kwagala okunywevu, okutambula obutasalako era okumalirivu, okufa okusinga okukkiriza ekibi .,  n’okukivaako ku ekyo, ekintu ekiyinza okubaawo. Mu kino mwe  muli...

bwe buwanguzi. Awulira nga munafu; naye alina okuteeka amaanyi ge mu oyo amuwagira: awulira nga talina ssuubi; naye nga yeesigamye ku kusaasira kwa Katonda we, alina okusuubira okulwanyisa essuubi lyonna. Akabonero kokka k’ayinza okumanya nti tawanguddwa kajja kuba nga akyali mukama wa ddembe lye era mu kwagala kwe; kale alina okudduka

kuuma okumpi ng’omuvubi omukugu bw’ali n’ekyuma ekivuga emmeeri, ky’atalina kulekawo wadde akaseera katono mu kiseera ky’omuyaga, bw’aba ayagala okukuuma emmeeri ye okuva ku

okumenya emmeeri, era yeewonye okufa. Era ekyo kye tuyita okukwata emmeeme yo mu ngalo zombi. Nnabagereka ono ow’amaanyi asobola okulagira nga omufuzi, n’abagaana okwemulugunya kwonna mu bintu omusambwa gwe yayanjula eri okujjukira, okulowooza, n’okutegeera; awo n’akakasa obuwanguzi, ne bwe baba nga baali banyiize, kubanga yali akimanyi

okunyaga ebyokulwanyisa mu mikono gy’omulabe okubikozesa okwerabira. Kino kye kiyinza, nga kiyambibwako ekisa, okwagala kw’omuntu oba eddembe ly’okwesalirawo, bulijjo ery’eddembe okulonda n’okusalawo olw’amateeka n’omulimu, wadde nga waliwo okufuba kwonna okw’okukemebwa ne sitaani. Kati, eddembe ly’okwesalirawo kye liyinza okukola mu mbeera ng’eyo, tewali kubuusabuusa nti alibanja Katonda, wansi w’obulumi bwa a

obujeemu n’obukodo obwandimufudde omusango ennyo eri ye kennyini ng’asaliddwa ekibonerezo ky’okusalirwa ekibonerezo. Awo w’olina okuwangula oba okufa.

 

Zisanze emmeeme eyeewaayo okukemebwa n’ekkiriza ekibi.

Naye, Taata, ah! eyayinza okulaga omukisa omubi ennyo emmeeme okusuula amaanyi gaayo gonna eri ebisikiriza eby’obufere, eri amasanyu agagaanibwa ag’ekibi, ng’ate okujjukira, okulowooza, okutegeera n’okwagala biba bya magezi okutuusa omutima eri omusambwa! Kale kino

omulabe omukambwe era omugezigezi agenda mu maaso mu buwanguzi, era ayingidde mu bitundu by’omubiri, .

okulowooza, okujjukira n’omwoyo, ne mu kiraamo, gye kiteeka entebe yaakyo n’okutereeza obutuuze bwakyo. Yagamba nti: Eno ye maka gange, era tewali ayinza kungoba. Muwanguzi eyeefudde kakama w’ekibuga wakati, akozesa amaanyi ag’ekibogwe awo era buli kimu akiteeka mu muliro n’ekitala. Ekkubo erigenda gy’ali

muziyiza kati! Oyinza otya okuguma n’okusituka okulwanyisa obufuzi bwayo obw’obukambwe era obw’ekimpatiira? Ah! embeera ey’entiisa eri emmeeme eyinza okuba nga

kyangu okukyewala ng’oyimirira nga munywevu, nga tolina ky’okkiriza okuva ku ntandikwa y’okukemebwa!

Teebereza olwo Taata wange, ekinnya ekizito nga kino kya mukisa mubi

 

(161-165)

 

omuwambi gufukibwa nga tasobola kuguvaamu, oba wadde okukola kaweefube omu okukankanya ekikoligo kyakyo, oba okumenya emiguwa gyakyo: eno y’embeera y’omwoyo omusambwa gw’alina okwagala, era ogutakyakola okuggyako olw’endowooza nti afuna.... Amaanyi ge gonna gasendebwasendebwa okugenda mu bubi, awatali kusobola, bwe tuyinza okugamba, okwewugula okuva ku kyo... Yee, Kitaffe, buli kimu kifuuka ekibi era omukolo gw’ekibi eri omuddu wa sitaani ow’omukisa omubi n’okwagala kwe okwonooneka; buli ky’alaba, buli ky’akwatako, buli ky’ayagala kimufuula ow’omusango mu ngeri ey’amazima ennyo, kubanga obusobozi bwe bwonna nga bukyusibwa ne buleetebwa mu bubi, wadde nga bulijjo tabeera mu mukolo wadde mu maanyi okugukola mu bikolwa, ye bulijjo alina ekiraamo era bulijjo akikola mu mutima gwe. Ebiseera ebisinga aba n’ekirowoozo, obwagazi, okwagala, okwegomba;

ng’asibiddwa enjegere olw’okwagala kuno okukolimirwa okunyiiza Katonda, akola ebikolobero bingi buli kaseera; era ndowooza, Taata, nti kyandibadde kyangu okuzuukiza omufu ow’ennaku nnya okusinga okuleeta okukyuka kw’omwonoonyi bw’atyo. »

Bwe kityo bwe kiri, era nga bwe kiri mu bulambulukufu, obutuufu, obutuufu n’obuziba; n’amaanyi gano n’ebirowoozo bino ebingi, mu mbeera eno, Mwannyinaffe yayogera nange okumala ekiseera ekinene ku bino

ensonga ez’obutonde (metaphysical) n’ez’amagezi gokka; okugezaako kuno okusooka, kwe mpadde ebikwata ku nsonga entuufu zokka, kwali ng’ekyokulabirako Katonda kye yali ayagala, ndowooza, okundeetera okulaba n’okulaba byonna bye nnali nsobola okumusuubira mu mboozi zaffe zonna. Era, ndowooza, mu ngeri y’emu omusomi gy’alina okukitwala ku lulwe, kubanga ndabika ndabamu dizayini nnyingi.

Ebintu bimeka ebiri mu mpapula zino entono, era ekivaamu okufumiitiriza kungi okukolebwa ku bye birimu, eri Omukristaayo omugezi asoma, si kusoma, wadde okusoma, wabula okuyiga, okujjukira n’okufunamu !... Ka tugeraageranya bye tusoma mu bitabo eby’enjawulo eby’abafirosoofo

abakugu mu mpisa, ab’edda n’ab’omulembe guno, n’ebyo bye twaakalaba, naffe

bajja kukkiriza mangu nti okugezaako okusooka okw’omukazi ono atamanyi kusinga wala bye boogedde oba bye balowoozezza ku bisinga obulungi era ebisinga obugulumivu.

N’olwekyo tusome era tufumiitiriza n’okufaayo kwonna kwe tusobola, ku kwefumiitiriza n’amateeka ebiyinza okutujja okuva mu Ggulu mwokka. Ka tukozese omukisa gw’amagezi ag’obulamu agalina okutuweebwa omuweereza wa J.-C. ajjudde ebigambo bino ebinene, era alabika ng’aluŋŋamizibwa okubisiiga mu ffe mu ngeri esinga okusiimibwa olw’okuba ow’enjawulo ennyo. Singa sitaani yeekyusa oluusi okwogera n’abantu, tekijja kuba, tusobola okukakasa, okubakwata olulimi ng’olwo; tajja kubayigiriza maxims so sublime nor so

kyetaagisa nnyo mu bulokozi. Alina obwagazi bungi nnyo mu bwakabaka bwe okusuula mu bwaffe

emitima ensigo y’empisa ennungi ezirina okugyonoona okuva waggulu okutuuka wansi: Omne regnum in seipsum divisum desolabitur, et domus supra domum cadet. (Luka 11, 17.)

Kale twetegeke okumuwuliriza ng’omusamize okuva mu Ggulu; tuggule amatu gaffe eri eddoboozi lye; era bwe kiba nti leero omwoyo ogubudaabuda gwagala okumukozesa okwewulirwa gye tuli, ka twegendereze obutassaawo kiziyiza ku kisa kye era tumuggale omulyango oguyingira mu mutima gwaffe: Hodiè si vocem ejus audieritis, nolite obdurare corda vestra . (Zabuli 94, 5.)

Katutunuulire kye kiteekwa okutubuulira ku biseera eby’omu maaso ng’Apocalypse empya, okusoma n’okufumiitiriza kwayo kulina okutukuuma okuva mu kutya okulamu obulungi olw’ebiseera ebizibu, okujja okutukuuma mu mulimu n’okutukuuma okuva mu kibi; Beatus afuula obunnabbi bwa verba obw’amateeka n’okubala ebitabo hujus, era

okuweereza ea quœ mu eâ scripta sunt; tempus enim ekituufu ekikwata ku nsonga eno. (Okubikkulirwa 1, 3.)

——————————————————————————————— _

 

 

EBIBIKULIRWA

OWA  NATIVITY MWANDIISI.

 

 

 

EKITUNDU EKISOOKA.

 

Ne que enim ego ab homiae accepi illud, neque didici, sed buli kubikkulirwa J.-C. (AD GAL. 1, 12).

 

 

OKWANJULA.

 

 

Enteekateeka eziddako Katonda z’asaba Mwannyinaffe w’Amazaalibwa, okuba nga yawandiise by’amumanyisa.

Mu nkomerero, okutya kwa Mwannyinaffe kwali kuweddewo, ebizibu bye ne biweddewo, era okukakasa kuno kwe yanyumirwa, yali asinga kubanja eddoboozi ery’omunda eryayogera naye, eryalina buli kimu kye nnali nsobola okumugamba, wadde nga Katonda teyandiremye kikozese omukisa, singa kyali kya kumukakasa mu kumusikiriza kwokka, n’okusingawo okumukakasa

 

(166-170)

 

omugaso gw’obuwulize n’okukkiriza, ekigendererwa kyokka, gy’ali, eky’emirembe n’obutebenkevu mu nsonga ey’engeri eno.

Okumaliriza okuggyawo okubuusabuusa kwe kwonna ku nsonga eno, n’okwongera okuteeka omuntu we ow’omunda mu mirembe, nnali njogedde naye mu linnya lya Katonda, era nga nkomyewo nga nsaba...

account yaayo munda, wansi w’obulumi obw’obujeemu: n’olwekyo kyali kibuuzo kya kusembayo okufuna okwolesebwa kuno, n’okujja ku bye mpita okubikkulirwa kwayo, era kiki ekisingako obukugu, mu bungi, kye bataasobola kwogera mannya kirala. N’olwekyo nga bafukamidde emabega w’omulyango omutono ogw’emirundi ebiri (kino

kye yakola bulijjo oluvannyuma lw’ekyo, okuggyako ng’obunafu bwe bwamuwaliriza okutuula, naye kumpi bulijjo kyali kyetaagisa okumulagira okukikola), yatandika ng’akola akabonero k’omusaalaba, kwe yagattako ebigambo bye yansaba okuwandiika mu mutwe gwe:

Okuyita mu Yesu ne Maliyamu, mu linnya ly’Obusatu Obutukuvu Ennyo, ngondera. »

Taata wange, yagenda mu maaso, mu kutabulwa n’okweraliikirira kwe njogeddeko ennyo naawe, nnali nzzeemu okweyogerako eri J.-C, eyali omulungi ennyo okunnyamba ng’amaliriza ebizibu byange; okubeerawo kwa Katonda kwe kunwulikika, era wuuno Mukama waffe bye yaŋŋamba ku nsonga eno, n’engeri gy’ayagala ntandike nkuwandiike nti: “Weegaane, muwala wange, amagezi gonna ag’omusambwa, anoonya.” okukweraliikirira n’okukutabula kwokka. Okusobola okuwangula ddala n’okwewa ekitiibwa kwo, wuliriza amagezi gano amakulu: Teeka omutima gwo n’ebirowoozo byo mu bwakatonda bwange, ng’omwalo ogw’obukuumi okuva ku kulumba kwabwe kwonna... yogerako mu maaso gange amatukuvu, era ojja kufuna emirembe... Situka ku kino obwakatonda bwe nkulaze emirundi mingi nnyo n’omumuli omulungi ogw’okukkiriza; obwakatonda obwo obujjuza eggulu n’ensi; obwakatonda buno ensi bw’etamanyi, era nga wadde kiri kityo bulimu era buzingiramu ensi n’ebyo byonna ebirimu; obwakatonda buno, ku nkomerero, bwe weetooloddwa, era n’oyingira munda n’ebweru, ng’ebitonde byonna. Muwala wange, ku bwakatonda buno kwe nkuleetera okulaba ebintu ebinene bye nkusasuza okuba nga byawandiise dayirekita wo, gw’onoogamba nti kye njagala kwe kuteeka awo ekitiibwa, ekitegeeza ekyo

Nze omuwandiisi w’ekitabo kino (1).

 

(1) Okusinziira ku kulabula kuno oba ekiragiro kino, nnali nsoose kutuuma: Okubikkulirwa Okupya, oba Okukung’aanya okwagobererwa okubikkulirwa okwakolebwa eri emmeeme Omukristaayo, okukwata ku biseera ebisembayo eby’Ekkanisa, n’ebirala. ; era nga epigraph: Beatus qui legit... (Apoc, 13.) Ekigambo ekimu apocalypse kyalabika nga kya maanyi nnyo eri bangi, wadde ng’abalala tebaalaba kintu kyonna mu kyo okuggyako ekigambo ekituufu. N’ekisembayo, okulaba ng’abantu balabika nga tebakikkiriza, nga tewali kintu kyonna kisobola kukidda mu kifo kyayo, nakyusa liita eno ne ngifuula eyo gye tusoma, era eteekwa okulabika ng’esinga okuba ey’obuwombeefu.

 

Katonda ayagala Mwannyinaffe akomewo mu buziba bw’obutabaako bwe, era abeere nga echo.

Olwo Kitange Mukama yanfuula Mwannyinaze ayingira mu buziba bw’obutabeera na kintu kyange. Njagala, yang’amba, obeere nga weesigamye eri eddoboozi lyange n’amataala gange, ng’eddoboozi ery’omwanguka, eriddamu buli ky’ewulira nga tekitegedde. Echo eno si kirala wabula ekifo ekyerere era ekitaliimu bantu. Kale, muwala wange, weereere amalala gonna, mu kunoonya kwonna okweyagala, byonna ebitondeddwa okukufiirwa mu bwakatonda bwange..... Being thus empty of yourself and of all creatures , nti eddoboozi lyange liwuuma wansi wa mutima gwo, era nti amangu ago, okufaananako n’eddoboozi, oddiŋŋana ekyo ky’onooba owulidde n’ekyo ekiteekwa okukiwulira okukiddiŋŋana mu kuddamu kwakyo. Oluvannyuma lw’okubeera

yawulira eddoboozi nga liwuuma, genda okulinoonyeza mu ddungu, era, mu bwereere wa

kyewulikika, tolilaba kintu kyonna eyo, toliwulira kintu kyonna eyo; naye mwogere, n’akuddamu nate. Kale waliwo ekintu mu bwereere buno?

Yee, era nakiteeka awo; Nze omuwandiisi waakyo, nga bwe ndi ow’ebitonde byonna.... Kozesa okugeraageranya kuno ku ggwe kennyini muwala wange, era tewerabira nti toli kintu kyonna mu maaso gange, oba waakiri nti tosukka echo mu byonna bye nkumanyisa. Nze omuwandiisi w’ebyo byonna by’olina n’ebyo byonna by’oli; omulimu gwo n’olwekyo kwe kunwuliriza obulungi n’oluvannyuma n’oddiŋŋana, ng’eddoboozi, emirundi mingi nnyo ky’otojja kwetegeera.

Oluvannyuma lw’entandikwa eyalabika gyendi nga ya kitiibwa nnyo era nga ya kitiibwa nnyo, Mwannyinaffe

yatandika ng’ayogera nange ku Katonda n’omusingi ogw’obwakatonda, ku kyama ekinene eky’Obusatu Obutukuvu Ennyo n’engeri zaabwo zonna ez’obwakatonda. Nja kuddamu okusinga

n’obwesigwa kisoboka bye yangamba emirundi egiwerako, ng’agezaako buli wamu okukozesa ebiragiro bye, okugoberera enteekateeka ye, n’okusinga byonna obutava ku ndowooza ze, nga zino wammanga:

 

 

EKITUNDU EKISOOKA.

OBW’OMUTUNDU GWA KATONDA, EBITEESO BYE N’OKWOLESEBWA KWABWE.

 

 

Kitange, Mukama waffe ayagala njogere naawe ku musingi ogw’obwakatonda; ka nkubuulire ekintu ku byama byaffe ebisooka era ebisinga okunyumira, Obusatu obusinga obutukuvu era obusinzibwa.... Naye owulirwa otya ku bukulu buno obw’oku ntikko era obutayogerwako? Omuntu ayogera nga teyeetegedde; twogera bingi era tetulina kye twogera; tulinga omwana atannaba kufuna

 

(171-175) .

 

enkozesa y’olulimi lwe, era atasobola kwogera by’awulira; okufaananako naye, omuntu tayinza kwogera kintu kyonna kikwatagana n’endowooza gy’alina ku kyo: kino kyennyini kye nsangamu. Kyokka, Taata, ndagiddwa okusiwuuka: Nze

N’olwekyo nja kusiwuuka empisa Katonda by’antegeeza ku ye, kubanga Katonda yennyini y’asaba, era ayagala okugondera. Wandiika kale, Kitange, bye ndaba.

 

emirembe gyonna egya Katonda.

Kitaffe, mu butonde bwe obw’obwakatonda era obw’olubeerera, ategeera buli kimu era nga tewali kiyinza kutegeera, nga bw’ali mu ye kennyini awamu ne mu ngeri ye ey’okubeerawo, yeetongodde ku bitonde byonna ebiriwo era ebiyinza okulowoozebwako... Awangula mu bukulu era obutakoma ku byonna ebiriwo, nga bwe byakulembera ebiseera byonna.... Obwetwaze buno obw’olubeerera era obw’oku ntikko bubadde bukiikirira wansi w’ekifaananyi kya kabaka ow’amaanyi era abuusibwabuusibwa, ng’abikkiddwa ekyambalo ekimasamasa, era ng’atudde, engule ku mutwe, ku ntebe ey’obwakabaka etakankana; ku maaso ge agalabika obulungi omuntu yalaba amaanyi g’obuvubuka n’akabonero k’edda; yali yeetooloddwa enzirugavu eya zaabu gye yawanirira awatali kuswala, ku ddyo ne ku kkono, n’enkomerero y’engalo ze... Enkulungo eno, eyalaga emirembe gyonna, .

entandikwa wadde enkomerero, nnalaba nga nakyo tekisoboka muntu

okutegeera emirembe n’emirembe, nti tekisoboka gy’ali kutegeera Katonda yennyini, okuva emirembe n’emirembe bwe kiseera kya Katonda kyokka. Naddamu okulaba nga buli kimu ku bikolwa byayo kyalimu ebyama ebitaliiko kkomo ebitayitamu magezi gonna ag’omuntu. Kinaaba kitya n’olukuŋŋaana lwabwe? Naye ate omuwandiisi waabwe?

 

Abantu ab’obwakatonda.

Nalaba; Kitange, era nkyalaba mu musingi guno ogw’obwakatonda obutakoma bwa mpisa ezitaliiko kkomo, obutakoma obw’obutuukirivu obutakoma, obuli obwa byonna

emirembe n’emirembe ng’Emirembe n’emirembe.... Katonda ono omukulu tazaalibwangako, era teyeezaala... Ndaba... Ndaba mu kwagala okutaliiko kkomo era okutaggwaawo okwa Kitaffe, mu kifuba kye ekirabika obulungi, eyavaamu era n’azaalibwa okuva emirembe gyonna , nga ye akyafulumya era ajja kufulumya awatali nkomerero, Ekigambo kye ekirabika obulungi, mu ngeri y’amagezi, ng’ekifaananyi ekiramu era ekinene eky’obulamu bwe obw’obwakatonda....

Ekifaananyi kino ekiramu era ekinene eky’ekitonde par excellence mwe kiva era mwe kizaalibwa, ye muntu owookubiri ow’Obusatu obusinga obutukuvu era obusinzibwa; ge magezi agatatondeddwa, Kigambo eky’obwakatonda eyafuuka omuntu, Katonda ow’amazima era omuntu ow’amazima, eyenkanankana era ekwatagana ne Katonda kitaawe, gwe bulijjo abadde agatta nnyo obumu obukulu obw’obutonde obw’obwakatonda, obumu obw’amagezi, obumu obw’okwagala n’okwagala, ku nkomerero obumu oba waakiri okumpi era

ekyetaagisa ku mpisa zino ez’edda n’ez’amakulu ezikola omusingi ogw’oku ntikko, awatali kubaawo kusobola kwonna kwa kuwakanya, kutabulwa, kwawukana oba kuvuganya, wabula obwenkanya obutuukiridde, oba okusingawo endagamuntu entuufu ezifuula zonna ez’awamu era eziddiŋŋana.

Ndaba mu musingi ogw’obwakatonda ogw’okwagala kuno okw’obwakatonda okwa Kitaffe n’Omwana, nti ekikoomi kino eky’omuliro era ekitaliiko kkomo eky’okwagala okulungi emirembe gyonna era nga kyetaagisa kivaamu Omwoyo Omutukuvu, omuntu ow’okusatu ow’Obusatu buno obw’ekitiibwa, okufulumya, ekivaamu oba ekikolwa ekyetaagisa eky’okuddiŋŋana okwagala Kitaffe n’Omwana. Omuntu ono owookusatu ye kikoomi eky’omuliro, ekigambo ekiramu eky’okwagala kuno okwa buli omu... Katonda ow’amazima owa Katonda ow’amazima, okwagala okw’amaanyi okw’abantu abalala ababiri, Omwoyo Omutukuvu akwatagana nabo era yenkana mu buli kimu; ng’alina obutonde bwe bumu bw’ali Katonda ow’amazima era y’omu, ddala abeera mu ye, wadde ng’alina, nga buli omu ku bo, okubeerawo okutuufu era okw’obuntu okumufuula omu ku bantu ab’obwakatonda. Kino, Taata, kye ki

ekola omusingi gw’Obwakatonda obuteekwa okuba nga bumu mu butonde ate busatu mu buntu, ne kiba nti tekisoboka n’akatono nti kyaliwo oba kyandibaddewo mu ngeri endala; ekyama ky’okukkiriza ekikola omusingi gw’eddiini yaffe entukuvu, era kye tulina okukkiriza n’okusinza, wadde nga kisukka nnyo okutuuka ku magezi gaffe, awamu ne byonna

ensonga omuntu z’ayinza okufuba bwereere okugilumba awamu n’okuginnyonnyola.

Bwemba nga nnagamba dda, Kitange, nti Omwoyo Omutukuvu kwe kwagala kwa Kitaffe n’Omwana, n’ekirala ye kwagala kwa Mwoyo Mutukuvu, okwagala okw’obuntu eri ye kennyini, ntegeeza okwagala okw’obwakatonda okufuuliddwa omuntu, okwagala okw’obwakatonda okufuulibwa omuntu ( 1); mu kigambo kimu, ekigambo ekiramu era ekitaggwaawo eky’okwagala kuno okutaggwaawo era okulamu okw’abantu abalala ababiri mwe kuva mu ngeri y’okwagala okw’amaanyi.... Kale, Kitange, waliwo Katonda omu mu bantu basatu, n’abantu basatu mu Katonda omu. Ayi ekyama ekirabika obulungi ekitasobola kutegeerwa, era ekitajja kutegeerwa kitonde kyonna! Nga obuziba!..... Ndaba mu Katonda abantu basatu abalinga Katonda abasatu, ku bikwata ku njawulo y’obuntu; naye mu kwegatta oba okusingawo mu bumu bw’omusingi ogw’obwakatonda, mu bumu bw’okwagala n’okwagala, mu

 

(1) Aliud charitas quam votuntas kye ki? (St.-Aug., okuva mu Trinitate , lib. 15, 20, 2019.

endagaano y’omulabe. ) .

 

(176-180)

 

okutegeera engeri ez’obwakatonda eza Kitaffe, Omwana n’Omwoyo Omutukuvu, ndaba Katonda omu yekka era omu mu bantu basatu ab’enjawulo ennyo; Katonda omu era omu, atalina njawukana, atalina kuvuganya, atalina kuvuganya; bwe kityo Ekigambo eky’obwakatonda bwe kyafuuka omuntu, ndaba nti teyalekera awo kwegatta

mu kifuba ky’Obwakatonda ne Kitaffe n’Omwoyo Omutukuvu; nga era akyagenda mu maaso n’okugatta nabo, wadde nga mu bukulu era ddala ali mu ssakalamentu ly’Ukaristia; bwe kityo nate, ndaba ng’Omwoyo Omutukuvu teyeeyawula ku Kitaffe wadde n’Omwana mu kukka ku batume;

era teyeyawula ku kyo ng’afuga Eklezia nga bw’akoze okutuusa kati era ajja kukikola mu bbanga lyonna lye linaamala.

 

Obutakoma ku mpisa za Katonda. Okulaba okusukkulumye ku butonde Mwannyinaffe kwe yalina ku ngeri yokka ey’omukwano.

Ah! Taata, nga ndaba ebyama bingi nga bizingiddwa mu kyama kyaffe ekisooka, mu kyama ekisinga okuba eky’oku ntikko eky’Obusatu obutukuvu era obw’ekitiibwa! Nkulamusizza! eyasobola okukomyawo byonna J.-C. bye yansongako ebikwata ku muwendo ogutaliiko kkomo ogw’engeri ez’obwakatonda ez’omusingi ogw’obwakatonda ezirina akabonero kazo ak’Obwakatonda!... Yee, Kitange, obunene ng’obutaggwaawo obw’ Obutonzi obw’obwakatonda busiigiddwa langi mu mpisa zonna ezivaamu. Okugeza, ku mpisa y’okwagala okw’obwakatonda, wano, Kitange, kye nnalaba era kye nnategeera n’endowooza esukkulumye ku butonde eyanzijira emyaka amakumi abiri oba amakumi asatu egiyise.

Nasanga nga nnyikiddwa ddala mu kufumiitiriza ku ngeri emu ey’okwagala kwa Katonda, mwe nnalaba ebikulu byonna eby’obwakatonda n’obunene bwonna obw’Omuntu ow’oku ntikko, era ekyo mu ndowooza era mu ngeri nti tekisoboka nze okutegeera, ka tugambe okunnyonnyola. Kyokka, nsobola okukugamba nti Katonda nnalaba mu mpisa eno emu, okutuuka we nzikiriza nti esobola okulabibwa n’okumanyibwa ekitonde ekiramu; N’olwekyo nnalaba Katonda mu kwagala kwe, era engeri eno ey’okwagala okw’obwakatonda yanyanjula nga ffeesi ya Katonda. Njogera ki, amaaso ga Katonda! ah! Nsobola okukukakasa nti simulabangako, .

ffeesi eno enyuma, era ntya nti sijja kugiraba.... Kiki kye nnalaba? Sirina kwogera, ebigambo binlemererwa okukuvvuunula bye nnalaba... Kitange, nalaba Katonda okwagala kwonna mu mpisa ze zonna, era engeri zino ez’enjawulo naziraba mu kaseera ako mu nkolagana n’okwagala kwokka.... Kiriza Taata nfuuwe katono okukung’aanya

ebirowoozo byange n’obusimu bwange, gye kikoma okubeera ekirungi okugoberera ekitangaala ekinlungamya era ekirina okunzijukiza wano byonna bye nnalaba mu kiseera ekyo mu Bwakatonda.

Oluvannyuma lw’okussa okumala eddakiika nga bbiri, Mwannyinaffe yagenda mu maaso n’okwogera, nange okuwandiika, ekintu nga kino:

Kitange, nga nneesanga olwo nga nneewuunya okwewuunya byonna bye nnalaba mu Katonda olw’okwagala kwe okw’obwakatonda, kirabika gyendi nti nandyagadde okwewugulaza nga wabula sivudde ku kintu ekyali kinkwata mu ngeri ekkirizibwa ennyo. Nasuula amaaso gange mu njuyi zonna ku ndabika y’obutonde, era mu bintu byonna bye yanjulira nnalaba okwagala kwa Katonda kwokka; buli kimu kyampa ekifaananyi ekisikiriza, era tewali kintu kyonna kyaliwo awatali kwagala: kyalabika gyendi nga buli kimu ku bitonde kyali kifiiriddwa obulamu bwakyo era nga tekikyaliwo okuggyako mu kwagala n’okuyita mu kwagala okw’obwakatonda; nti buli kintu mu nsi kyali kwagala kwokka, era nti ensi yennyini yali ekoleddwa okwagala kwokka.

 

Okwagala kusangibwa ne mu kukangavvulwa kw’abo aboogerebwa.

N’olwekyo nga nneeraba nga mbuze era nga nnyikiddwa mu nnyanja eno ey’okwagala, ne nvuma okweyogerako eri Mukama waffe ne mmugamba nti: Nkiraba, Ayi Katonda wange! buli kimu wano wansi kirangirira omukwano gwo; naye ebyembi! kiriza nkikiikirira gy’oli, si nti sikkiriza mpisa y’obwenkanya bwo mu ngeri yonna: naye okwagala kwo tekusangibwa mu bibonerezo by’abo abagaaniddwa, wadde mu byonna ebirangirira obusungu bwo obutuukirivu eri okutunuulira

aboonoonyi abateenenya, naddala nga bamaze okulabikira mu maaso go. Ku kino Kitange, wuuno Mukama bye yantegeeza era bye nkusaba owandiike ddala:

Mbeera bulungi mu bulambulukufu obwo obw’okwagala okw’obwakatonda bwe nnali bwentyo

occupied, nti reprobate baali bagudde bokka ne bagwa mu geyena olw’obutaba na kwagala ku ludda lwabwe. Yee, Kitange, Mukama waffe yankola

kitegeere nti baali bakolimirwa kwokka olw’obutamwagala, era nti bwe yali asima ggeyeena yali yeeyisa olw’okwagala okw’obwagazi, singa omuntu asobola okugamba bw’atyo, era ng’alina obuggya okugatta obuwanguzi bwe mu ngeri yonna. Bwe kiba nga tekyali kuyita mu ddembe ly’okwagala okulongoofu, waakiri kibeere nga kiyita mu kutya okw’eddembe era okw’obulamu obulungi okw’okugwa mu muliro ogwali gutegekeddwa okwesasuza okwagala okunyoomebwa.

Okusobola okukitegeera obulungi, Taata, okwagala kuno okw’obwakatonda kunfunira okugeraageranya kw’omwami ayagala ennyo mukyala we, gwe

ayagala okwagalibwa yekka. Okwagala kwe tekuyinza kubonaabona wadde okuvuganya wadde okwawukana, kubanga ayagala nnyo eddalu; asaba, aloga, atiisatiisa, olw’obulungi

okunyweza omutima gw’ekintu eky’okwagala. Okutya kwokka obutali bwesigwa kumuwa okutya okusinga obunene; ayongera ku bisuubizo era n’assaayo omwoyo ku ntiisa y’okubonerezebwa; kubanga kino ayiiya ebibonerezo eby’entiisa by’ayolesa ebibye

amaaso ekyuma kyonna nga kitiisatiisa, sikulwa nga yeebikkula.

 

(181-185)

 

Naye singa omukyala ayanukula obusungu obwo n’obuteebaza, okugaana n’obutali bwesigwa bwokka, awo omukwano ogw’obusungu we gufuuka ogw’obusungu mu kigerageranyo nga bwe gwali gubadde gwa bulamu era ogw’amazima. Tukimanyi, okusinziira ku bukakanyavu bw’emiggo gy’akuba, nti mukwano ogutaliiko kkomo ogwesasuza olw’obusungu obutakoma bw’afunye. Kale, Kitange, bulijjo kwagala kwe kukola mu buli kimu, era

ggeyeena yennyini kiva mu kwagala kwokka: ekisinga okuwulikika, ekisinga

okubetenta era ekisinga okutiisa mu kubonyaabonyezebwa omuntu kw’ayitayo, kwe butaddamu kusobola kwagala oyo eyali ayagala okubeera omu emirembe gyonna n’ebibye

ekitonde, era eyali akoze buli kimu okugwanira okwagala kwe okutaggwaawo. Kitaffe, Kitange, okutukuuma okuva mu kabi kano akasembayo era akasinga okubuusibwabuusibwa, nti okwagala kuno okw’obwakatonda kutusiiga ebifaananyi eby’entiisa bwe bityo n’okutiisatiisa, era nti kukyayogera naffe wano nga kuyita mu ddoboozi lyange.

Okwawula engeri ez’obwakatonda, n’okugatta kwazo mu kw’okwagala.

Kyabanga bwe kityo, Kitange, n’engeri endala zonna eza Katonda ezitabalika eri ebitonde ebisinga amagezi... Mukama waffe n’olwekyo yandaga nti buli kimu ku byo kyali kikiikirira ekifaananyi kya Katonda n’eky’obunene obw’obwakatonda.mu bujjuvu, naye bulijjo mu bikwatagana n’engeri eno naddala. Nayogera ekifaananyi kya Katonda n’obunene bwe obw’obwakatonda mu mpisa ze zonna ezitaggwaawo, era kyali kya kwewulirwa; kubanga, Kitange, kakasa bulungi nti mu nsengeka eno ey’ebintu tewali bifaananyi, wadde ebifaananyi, wadde ebifaananyi, wadde ebibumbe, wadde ekintu kyonna ekibisemberera: buli kimu kiramu mu Katonda, era kino

kiri buli wamu wabula ekituufu n’obulamu. Mu buli mpisa bwe zityo zikiikirira, naye mu ngeri etayogerwako, engeri endala zonna wansi w’enkolagana y’esooka esinga era erabika ng’ezinyiga zonna, nga wabula tewali kutabulwa kwonna. Kino J.-C. kye yansongako. Okujjako

okugeza, nate, wansi w’engeri y’okusaasira tulaba emirembe gyonna, obunene, obwenkanya n’ebirala byonna, naye bulijjo wansi w’enkolagana y’okusaasira, nga bwe twayogedde ku kwagala; bwe kityo buli kimu kirabika

okusaasira mu Katonda, era tewali kintu kyonna kirabibwa ekitali kusaasira, wadde

obwenkanya obusinga okuba obw’amaanyi. Bwe kityo bwe kiri ne ku bwenkanya, amaanyi, amagezi, bwe tubitwala nga byawuddwamu (1).

 

(1) Inter attributa Dei absoluta, multa sunt quœ de se invicem et de aliis prœcari possunt per modum concreti adjetivi propositionio certa juxta pictaviencem theologiam , 1 vol., lup. 313. Ebiragiro.

 

Bwatyo engeri zino zonna zigatta wamu n’enteekateeka ewunyiriza era etayinza kulowoozebwako, era ne zigatta mu bumu bw’omusingi ogw’obwakatonda... Ayi Kitange, nkiddamu, nga ebyama bingi mu kyama kimu! Bajja kuwamba

okwegomba, okufumiitiriza kw’abatukuvu bonna emirembe gyonna, awatali kusobola kwabwe kukooya nsibuko eno etaggwaawo ey’essanyu lyabwe... Abaweereddwa omukisa, J.-C. ebipya ebizuuliddwa, era tebajja kubulwa bintu olw’obutukuvu bwabwe era obw’ebbugumu okwebuuza. Tebajja kuba na ssanyu lisinga ku

okufumiitiriza ku Katonda, okukuŋŋaanyizibwa kw’obutuukirivu bwonna obumu Katonda bw’ajja okusanyuka okubazuulira okusobola okumatiza okwagala n’obulamu bw’omukwano gwabwe... Nga bitambuza essanyu n’essanyu!... Nga ssanyu erijjuvu era erituukiridde! Nga lusuku lwa Katonda mu lusuku lumu!

 

Essanyu ly’Abatukuvu. Obutategeerekeka bwa Katonda.

Ku kino, Kitange, nzijukira nti nga nkyali muto nnyo, era nga nfumiitiriza olunaku lumu ku bukulu n’obutuukirivu obw’obwakatonda, nze

Nneesuula mu kufumiitiriza okw’ennaku, awatali kubuusabuusa Katonda kwe yakkiriza kwokka okufuna omukisa okunnyonyola amazima agabudaabuda ennyo. Nalowooza nti, bwe nnandibadde mu Ggulu, nja kusobola okulaba Mukama omulungi n’obuzibu bungi bwokka; nti nnyinza obutafuna ssanyu lya kwogera

nzekka naye, okumuggulira omutima gwange omulundi gumu, nga bwe nnali njagala ennyo. Ebifumiitiriza bino eby’ennaku byantawaanya mu ngeri ey’amagezi; naye oyo

yali ekigendererwa kyali kirungi ekimala okuzisaasaanya, nga ndaba bulungi nti buli muntu alina omukisa mu Ggulu anyumirwa nga mu ddembe okumanyibwa kwa  Katonda we, ng’alinga ye yekka Katonda gwe yali ayagala okusiima n’enkizo eno; era  nti

eddembe lino ery’essanyu likola ekisinga okulabika obulungi, ekisinga okutegeera era ekisinga obunene mu ssanyu ly’Abatukuvu, okuva bwe liwa okunyumirwa kwa Katonda yennyini, nga muno mwe muli omusingi gwonna ogw’essanyu ery’obufuzi. Okuva awo okweraliikirira kwange kwonna kwaggwaawo, era essanyu erisinga obulongoofu ne likwata omutima gwange, ogwanyumirwa nga bukyali essanyu lino lyonna eddene lye gwaguma okusuubira.

Kale tuddeyo nate, Kitange, ku kumanya kuno okusanyuka Katonda kw’agenda okutuwa ku ye, nga yeewuliziganya naffe, mu kifo ky’abalina omukisa, kubanga tetusobola kukirowoozaako nnyo ne twenyigiramu.

Mu kwewuunya n’okwewuunya byonna bye nnalaba mu Bwakatonda, ku bikwata ku kunyumirwa Katonda kw’awa ku ye, eri Abatukuvu bonna ab’omu Ggulu, nnali nkyawulira mu mutima gwange ennaku entono ennyo Katonda, omukulu ennyo, gye yali ow’eddembe ekitonde kye, okutuuka ku ssa ly’okumugaggawaza eby’obugagga bye byonna era n’obulamu bwe obutakoma, nga kumpi taterekera kintu kyonna ku lulwe. Katonda wange, namugamba nti, oyagala kweyambulako ebintu byo byonna ne byonna

 

(186-190)

 

ggwe kennyini okugaggawaza abalonde bo?... Oyagala okubasitula gy’oli, oba okwekka wansi gye bali, okugenda ku mutendera ogw’enkanankana n’abo...

ekitonde?... Ayi obukulu obw’oku ntikko! ggwe, entebe yo ey’obwakabaka etakankana ewummudde ku mirembe gyonna, weefuula otya okutuuka ku butabeerawo?.... Okubeera kwo kwali ludda wa nga emirembe gyonna teginnabaawo, ne mu mirembe gino eminene ennyo egyali tegirina ntandikwa era egitajja kuba na nkomerero?

Awo, Kitange, ne mpulira eddoboozi eryang’amba nti: Mwana wange, nabeera munda mu nze, gye nkyabeera kati, era gye nja okubeera bulijjo nga sivuddemu. Kkiriza muwala wange, yagenda mu maaso, nti nnina omukisa gwange n’obwakabaka omuli ekifo kyange ekisinga okunnyumira, olubiri olw’obwakatonda mwe nkuuma nzekka omuzigo ogusaanira: tewali kitonde kiyinza kukiyingira; obwakabaka buno oba olubiri luno buli waggulu waggulu w’amagezi agasinga obugulumivu, okusinga Eggulu okusitulwa waggulu w’ensi.... Eno y'amaka gange ag'olubeerera.... Wano we ndi Katonda eyeekwese era atamanyiddwa, Katonda atayinza kutegeera. Wano ebitendo byonna eby’obuyinza bwange bwonna n’obutonde bwange obw’obwakatonda we binaagenda, ebimanyiddwa era ebitegeerwa nze kennyini. Nedda muwala wange, nze nange ffekka tulaba ensonga y’obukulu bwange, obutakoma n’enkolagana z’obutuukirivu bwange, ng’ensulo z’okulabirira kwange; ekintu kyonna ekitali Katonda tekiyinza kukifuna. Nze ali emirembe gyonna era akola emirembe gyonna; Buli ddakiika yaayo ngibala: eri mu maaso gange ng’ensonga.

Okwagala kwokka kwe kubadde okuva emirembe gyonna ekigendererwa ky’okutonda ensi n’okufuuka omubiri gw’Ekigambo.

Kale Kitange, emirembe gyonna Katonda abadde yeeyimirizaawo era essanyu lye lisanga mu kunyumirwa kwe. Mu mirembe gyonna yafuna mu mwana gw’endiga eyattibwa okusinza okumugwanira. Mu mirembe gyonna abadde awoomeddwa mu ye emikisa, ebitiibwa, essanyu, essanyu erisembayo okugeraageranye n’obukulu bwe obw’oku ntikko. Naye, nga ffe

Nga bwe twagambye, Katonda ono, ajjudde okwagala n’obulungi, teyayagala kubeera musanyufu yekka era emirembe gyonna; mu kiseera ekimu mu bbanga lye (bwe kiba nti omuntu asobola okugamba nti ebbanga lye lirina ensonga), yamalirira okutegeera ebweru w’enteekateeka ennene gye yali alowoozezza emirembe gyonna, era okutuukiriza kwayo kwali kuteekeddwateekeddwa mu biragiro bye eby’olubeerera. N’olwekyo yali ayagala okuggya ebitonde mu butabeera na kintu kyonna okubifuula okugabana mu ngeri emu oba endala essanyu lye naye, nga takola bulabe bwonna wadde ku bukulu bwe oba ku ssanyu lye; n’olwekyo akifukidde, ng’omugga, ku balonde be yatonda olw’ekitiibwa kye, nga tasituliddwayo bwetaavu bwonna oba okufaayo okulala okujjako okw’okwagala kwe. Naye, Kitange, newankubadde nga wa ddembe, newankubadde nga mujaajaaya wa ssanyu lino, .

okutegeerwa obulungi ekitonde kyonna, si wadde oyo abisukkulumye ku byonna olw’engeri ye ey’oku ntikko eya Nnyina Katonda, era nti omusingi gwe, okufaananako n’obutuukirivu bwe bwonna obuva mu kyo, bulijjo gujja kuba, eri bonna okuggyako ye, an  ekyama ekitayitamu.

Kitange, ekisinga okunneewuunyisa n’okuntiisa mu kyama kino eky’ekika ekya waggulu era ekitategeerekeka kwe kulaba obukulu bw’obukulu buno obw’ekika ekya waggulu nga bukka ku nsi mu muntu w’Ekigambo Ekifuuse Omubiri.... Bwe kiba nti emirimu gy’obulamu obw’okufa awamu n’okubonaabona n’okuswazibwa kw’okufa kwe biba biva mu kufuuka omuntu, era nga si kintu bwe kigeraageranyizibwa ku kyo, Katonda omukulu bw’atyo ayinza atya okufuuka omutono ennyo?... Mu kusigala, Kitaffe, ka tewewuunya; bwe twetegereza n’obwegendereza ekigendererwa n’ebigendererwa ebinene eby’obutume bwe, bwe tupima obukulu bwa kino mu bujjuvu

okusemberera Katonda, omuntu ajja kuwulira nti, mu ngeri emu, tewaaliwo kintu kisusse mu byonna bye yakola, era nti kyali kyetaagisa, omuntu bw’aba asobola okugamba bw’atyo, okuswazibwa, okubonaabona n’okufa kwa Katonda, . okuddaabiriza mu ngeri esaanidde ekitiibwa kya Katonda eyanyiiga mu ngeri etasaana bwetyo.

J.-C. yalina obwenkanya obw’obwakatonda okumatiza, obusungu obw’obwakatonda okukkakkanya, omuntu okutabagana ne Katonda we ow’amazima era omutabaganya yekka wakati w’eggulu n’ensi, yakwata ensonga y’olulyo lw’omuntu, yavunaana ebbanja lye lyonna

ebiriwo n’eby’omu maaso, yakakasa obutamala bwaffe obw’awamu, yeefuula ow’obuvunaanyizibwa ku byonna; era kiyinza okugambibwa nti mu kumatira kwe yawa, singa yayita ku nsalo z’obwenkanya obutuufu era obukakali, teyayita ku kwegomba kw’omutima ogutamanyi nsalo wadde ebipimo so nga kikwata ku kukakasa essanyu lyaffe ery’olubeerera  . Mu kigambo kimu, bw’aba akoze ekisusse olw’ekitiibwa kye, aba akyakoze kitono nnyo olw’okwagala kwe. Naye nga kisukkiridde okunyoomebwa mu bukulu buno obusukkiridde  !

Y’ensonga y’emu, Kitange, nti akyassa wansi nnyo mu Sakalamentu erirabika obulungi okwagala kwe mwe kumukuumira buli kiseera mu mbeera y’omuntu eyeegayirira okumatiza obwenkanya bwa Katonda mu ngeri esaanira.

 

(191-195)

 

kitaawe. Okwagala kuno kwe kumu okuwakanya buli kiseera eddoboozi ly’omusaayi gwe eri ery’ebikolobero byaffe; afuula ennyama ye ennungi ennyo engabo etayitamu ku busaale bwonna obw’abalabe baffe, ng’eri ku busaale obw’okwesasuza okw’obwakatonda; bbugwe omulabe gwe gutasobola kutuukako, gwe gutayinza na kugumiikiriza kulumba.... Yee, okwagala kuno okutaliiko kkomo eri ekitonde kye kwe kwabikka ensi n’omusaayi gwa Katonda, okugikweka obusungu bw’eggulu... Ayi obukulu! Oh

okuzikirizibwa! Ayi ekyama ekitayitamu wadde eri bamalayika abatalina kye boogerako okuggyako okusirika n’okusinza!... Kye Kitange, okuzikirizibwa kuno okw’ekitalo okw’Ekigambo Ekifuuse Omubiri eddoboozi ly’Oyo Ali Waggulu Ennyo lye lyanzijukiza olunaku lumu, nga ling’amba nti : Nalaba amaanyi gange gakka wansi mu maaso gange, n’agange

obukulu wadde obwenkanya bwange tebalina kirala kye basaba.

 

Amaanyi ga Katonda mu kutonda ensi ne mu kutondeka ebirowoozo.

N’olwekyo, Kitange, bwe kyasanyusa okwagala okw’obwakatonda okukisalawo, Omuntu ono ow’oku ntikko era atatuukirirwa kwe yava mu ye, bwe kiba nga kikkirizibwa okwogera bwe kityo, nga yeeyoleka ebweru w’amaanyi gano agatalina kintu kyonna kiziyiza, era nga tesobola kufuna bizibu ebitawangulwa mu ekyo ky’eyagala ennyo. Kyeyolekera mu kugezaako okusooka okwali omulimu ogw’ekikugu; Ntegeeza okutondebwa kw’emibiri n’emyoyo: Katonda yagamba, era byonna ne bikolebwa; yayagala, era byonna ne bittibwa. Yayogera n’ebyo ebyali tebinnabaawo, era ebyali tebinnabaawo ne biwulira eddoboozi lye. Ayita eggulu n’ensi, n’eggulu n’ensi biva

tewali kintu kyonna kimuddamu. Tewali kintu kyonna kyewuunyisa okubeerawo kwazo, era wadde nga kyewuunyisa kiwulira obutonde bwonna nga butondebwa mu kifuba kyange.

Mu bwangu bwe bumu Katonda agatta ebintu, awandiika...

okutambula okutuuka ku butonde, kiwa buli kitundu ekifo kye kisaanidde okubeera mu kitundu ekinene, kiteekawo amateeka ago ag’obutonde agatali gakyukakyuka era agatakyukakyuka, agafuga obutonde bwonna, era omuwandiisi mw’aterekera ye yekka okuva ku mulala.

Guno, Kitange, mulimu gwa nnaku mukaaga ku bikwata ku kutonda emibiri; naye Katonda era yandeetera okulaba okutondebwa kw’emyoyo n’emyoyo wansi w’ekifaananyi ky’ensi y’ekitangaala okuvaamu ennimi z’omuliro eziyakaayakana eziddiriŋŋana ez’obunene obw’enjawulo, ezaagenda mu mabanga ag’enjawulo okutuuka ku mibiri egy’obulamu. Kyaŋŋamba nti: Kuno kwe kutondebwa kw’ebirowoozo. Byonna Katonda by’akoze birungi era bituukiridde nga bwe bisobola: omulimu gusaanira omukozi, so si ye; obutali butuukirivu bwonna obuliwo buva mu mulimu gwennyini; emyoyo gino egyatuukiridde ennyo, ntegeezebwa, nga njogera ku myoyo, ginonoonebwa kwokka olw’okwegatta kwagyo n’emibiri gye giwa obulamu, era okuyonoona kuno kuva mu muntu yekka.

 

Enkola ey’omuzizo ku nteekateeka, eteekwa okuddamu okulabika mu Klezia, etabuddwatabuddwa nga bukyali.

Okusobola okwematiza obulungi amazima gano amanene, era mu kiseera kye kimu okubuzaabuza, nga bukyali, enkola ey’omuzizo eteekwa okuddamu okulabika olunaku lumu ku nteekateeka, wano bye nnalaba mu kitangaala kya Katonda; kubanga, manya, Kitange, era Katonda antegeezezza, nti ku kusemberera kw’obufuzi bw’Omulabe wa Kristo, kwe kugamba ng’ebiseera eby’enkomerero eby’Ekkanisa, ajja kusituka mu kifuba kyayo ekiwayi ky’abantu abamanyi mu by’emikono eby’okuwa ensobi langi zonna ez’amazima; abasajja, olw’ensonga zaabwe ez’obulimba n’obukodyo bwabwe obw’obusitaani n’obukyamye, bajja kulumba amazima agasinga obutakaayanirwa era agakakasibwa obulungi ag’Okukkiriza, wadde engeri z’obwakatonda.

Okuteekebwawo kw’abatukuvu n’okunenya ababi bye bijja okuba kisaawe ky’olutalo, era ng’omusingi gw’enkola yaabwe etali ya ddiini. Obubi bw’abatatya Katonda bujja kutuuka n’okussa Katonda ku nneewulira ezikyamye era ezitali za bwenkanya nga zaabwe. Bajja kugamba, okugeza, nti yaleka Adamu eddembe lye ery’okwesalirawo olw’okuba yali amanyi oba yalaba edda okutulugunyizibwa kwe yali agenda okukikola awamu n’abazzukulu be; mu kifo ky’ekyo nti yaggyawo eddembe lye limu ery’okwesalirawo ku batukuvu

Virgo, n’eri abamu ku basinga okwagalibwa be yafukirira enkizo, nga tebalina buwandiike bwonna oba omugaso ku ludda lwabwe. Okusinziira ku ekyo bajja kumaliriza nti Katonda y’ensonga enkulu, oba waakiri ey’okubiri, ey’emikisa emibi gy’abo abaagaanibwa, anti ye mutabaganya oba amangu ago omuwandiisi w’ebikolobero byabwe byonna. Onna

ekyo, bajja kugamba nti kyali kiteekwa okuba ekitundu ku nteekateeka ye. Okufaananako n’ebisolo ebyo eby’omuzizo ebyenyumiriza mu kuba n’amakomera agajjudde abantu abaakosebwa obutyobooli bwabwe, awamu n’okwerabira nga beetooloddwa abaddu era nga basinzibwa ekibiina ekinene eky’abaagalwa, Katonda, bajja kugamba, oba okusingawo omutyobooli w’eggulu, . agulumizibwa kyenkanyi olw’emikisa gy’abo b’abonerereza awatali musango gwabwe, n’essanyu ly’abo b’asasula awatali kusaanira kwabwe, okuva buli kimu bwe kyali kyalagulwa era ne kiyimirizibwa okuva emirembe gyonna, awatali ddembe ly’okwesalirawo ery’omuntu liyingiddeko bwereere. Eno ejja kuba njigiriza yaabwe ey’omu geyena.

 

Embeera ya Adamu nga tannajeemera, n’eya Bikira Maria. Eddembe ly’okwesalirawo.

N’olwekyo okusobola okuddamu okuvvoola kuno okw’entiisa, n’okutabula nga bukyali enkola eno ey’omuzizo ey’obutatya Katonda, Katonda yandaba okulaba embeera y’...

omuntu asooka nga tannajeemera, n’ogwa Bikira Maria obulamu bwe bwonna. Embeera ya beetingi y’emu ddala n’oluvannyuma nate. Katonda yali yabatonda bombi nga tebalina bucaafu ddala era nga tebalina bucaafu wadde

okwegomba; naye okubawa omukisa n’engeri gye basaanidde, so si kubafiirwa, .

 

(196-200)

 

yali abawadde eddembe ly’okwesalirawo n’eddembe ly’okwesalirawo, Bikira Maria bye yakozesa mu ngeri entukuvu bwetyo, olw’okubeera obulindaala kwe n’okulabirira kwe, okukula obutasalako mu kusaanira ne mu kwagala; ate nga Adamu yakikozesa bubi mu ddembe era ng’ayita mu nsobi ye, okuva bwe yakola n’okufumiitiriza, ng’aziyiza omuntu we ow’omunda n’okulwanirira Katonda we okumanyiddwa ennyo; yajeemera, bwe kiba nga si n’ekisa nnyingi bwe zityo, waakiri n’ekisa ekisukka ku kimala okumukuuma okuva mu kugwa kwe, n’emikisa gyonna egyaddirira.

Okusinziira ku kino kiteekwa okumalirizibwa nti awatali nkizo ze, Bikira Maria yali agwanidde, olw’empisa ze ennungi n’okukwatagana kwe n’ekisa, engule ey’ekitiibwa gy’alina, wadde nga ye kennyini teyali agwanidde kisa ekisimbibwa ku mutindo gwe ogwa maama wa Katonda; ate nga, olw’okuvuganya kwe, Adamu yali agwanidde okubonerezebwa kwe yafuna mu ye kennyini, era kw’akyafuna mu bazzukulu be, okuva bwe kiri nti lye tteeka eryasitulibwa, era

akakwakkulizo akaali kamusseeko omutonzi we, Yali akimanyi, bwe kyali

kiri gy’ali okukituukana n’ekyo ng’akozesa bulungi ekisa Katonda kye yamuwa olw’ekyo  .

 

Katonda tayinza kuba muwandiisi wa kibi: ddala ayagala obulokozi bw’abantu bonna.

N’olwekyo kya bulimba nnyo, nga bwe tulaba, nti Katonda ye muwandiisi w’ekibi ky’omuntu, okuva bwe kiri nti mu kumuwa eddembe lye ery’okwesalirawo, yali akigaana ng’ayita mu kutiisatiisa okw’entiisa. Tekyandibadde kuzannya mu ngeri etasaana ku bunafu bwe singa, mu kumutiisatiisa, teyamuwadde buyinza kubyewala?

ekivaamu? Ah! awatali kubuusabuusa, Katonda yali atadde mu mutima gwe, nga mu gwa Maliyamu, n’okwagala kw’omuwandiisi waagwo, okwetamwa okunene eri obujeemu, n’okwegomba okw’amaanyi okw’obwesigwa; entiisa ey’obutonde ey’obubi n’ebyo byonna ebiva ku mpisa zonna ennungi ezaali zirina okuba enfuga y’empisa ze. Okwegomba okw’essanyu nti ekibi kye tekizikidde

akyali mu ffe ddala!.... N’olwekyo yalina engeri zonna n’amagoba gonna agasoboka okwewala omusango gwe n’okubonerezebwa kwe; naye, nga bwe njogedde, walina okubaawo omugaso mu kyo ku ludda lwe, okusobola okugwanira oba okugondera empeera z’Omutonzi we. Olw’ensonga eno yali amuwadde  eddembe ly’okwesalirawo, eddembe ly’okwesalirawo, ekitiibwa kye yamusaba, nga tannamukakasa mu kisa, asobole okuba n’ekintu mu ye ky’asasula; era okusuubira okutulugunyizibwa Adamu kw’ayinza okukola ku karabo kano okuva mu Ggulu mu ngeri yonna tekyayinza kukwata ku bumalirivu obw’eddembe mu bukulu era obw’obwannakyewa obujjuvu ku ludda lwe. Taata, kino kirabika nga kyangu nnyo era nga kya  butonde nnyo gyendi.

Bwe kityo bwe kiri nti olw’obulungi bwa Katonda y’omu aboonoonyi abasinga obunene bakyalina ekisa eky’obulokozi mwe basobola okuganyulwamu; nga n’abatukuvu abakulu bwe basobola okuziyiza Katonda n’okukozesa obubi ekisa ky’abawa.

okukkiriza…. Mu ngeri ki, ku bino byonna, enneeyisa ya Katonda gye yandibadde evumibwa? Kiki kye tuyinza okulaba eyo ekitali kya bwenkanya, ekituufu era ekitali kya bwenkanya

ekyetaagisa ku nteekateeka eyateekebwawo?.... Ensala ze ezisinga okuba ez’entiisa si za bwenkanya na bwenkanya? Era abamenyi b’amateeka balina ddembe ki okumusaba?

account, nga alinga alina okuziddiza?.... Ekikakafu ennyo, Kitange, era ffenna kye tulina okunywerera ku, ka tube nga tulina okukubaganya ebirowoozo, kwe kuba nti Katonda ayagala obulokozi bwaffe n’okwagala okw’amazima, okw’amazima era okw’olubeerera; kwe kuba nti atuwadde engeri zonna ez’okugiddukanya olw’ekisa kye, okusinziira ku mbeera gye twesangamu, era nti ajja kusaba account yokka eri omuntu yenna olw’engeri gy’anaaba amuwadde; kisembayo nti tewali muntu yenna ajja kubonerezebwa awatali musango gwe, wadde okusasulwa nga tasaanidde.

 

Singa omuntu teyayonoona, wadde kiri kityo Ekigambo yandifuuse omuntu. Embeera y’obutaliiko musango bw’omuntu mu kuteebereza kuno, n’obudde obutono obw’ensi.

Nga tufudde nti omuntu teyayonoona, olulyo lw’omuntu terwandibadde, nga bwe luli, wansi w’obutamanya, mu nnaku z’obulamu, wadde obwetaavu bw’okufa, nga bino bye biva mu nsobi yaalwo. Naye, kyandibadde kyetaagisa Obwakatonda okufuuka omuntu, si kununula nsi, wabula okugabira obutamala bw’ekitonde, n’okufuula omuntu asaanira gy’agenda n’okunyumirwa Katonda we. Eno y’ensonga lwaki okufuuka omuntu kw’Ekigambo kwateekebwawo okuva emirembe gyonna mu nteekateeka za Katonda, era ne kikola ekitundu ekikulu eky’enteekateeka y’omulimu gwe; naye mu kulowooza kuno nti omuntu teyayonoona, Obwakatonda obwali mu mubiri tebwandibonaabona: J.-C. okuwa Katonda okusinza n’okumuwa ekitiibwa ekisaanira kitaawe, .

okubeera n’ebintu, nga bwe tusobola okuba. Eno y’ensonga lwaki nnategeera nti kyali kikwata ku kufuuka omuntu kw’Ekigambo kye Katonda kye yali ayagala okwogera nange ng’ayita mu bino

ebigambo yampulira: Ndabye amaanyi gange nga geetoowaze mu maaso gange, era obukulu bwange tebulina kirala kye busaba, kubanga anfudde omusaanira

okusiima. Naye oluvannyuma lw’obujeemu bw’omuntu kyali kyetaagisa nnyo nti Omununuzi we yandibadde alina ky’abonaabona, okukkakkanya obusungu n’okumatiza obwenkanya obw’obwakatonda, newankubadde nga tekyali kyetaagisa nti yalina okubonaabona nga ye.

Nga tufudde nti omuntu teyayonoona, okwegomba tekyandiwuliddwa mu bitundu bye eby’omubiri, wadde okujeemera mu busimu bwe. Omubiri gwe, okufaananako n’ebirowoozo bye n’omutima gwe, gwandibadde wansi w’amateeka ag’obwakatonda; mu buli kimu yanditeesezza Katonda we by’ayagala byokka. Okwagala kwokka oku...

 

(201-205) Omuwandiisi w’ebitabo.

 

okukwatagana, nga omaliriza omuwendo gw’abalonde, kyandimutuusizza mu kuzaala kwe, nga tafunye kutambula kwonna okw’okwegomba. Ekikolwa kino eky’omulimu kyandibadde kya mugaso gy’ali ng’okutendereza n’okusinzibwa okwandibadde omulimu gwe ogusinga okuba ogwa bulijjo.

Kwe bujeemu bw’obusimu bwaffe, so si busosoze bwa buyigirize, obutuleetera ensonyi zino ez’obutonde ez’okulabika nga tuli bukunya, ensonyi ezikula n’emyaka, .

wadde nga tulina, era nga ekyakaka abantu abasinga okuba ab’obukambwe okubikka abakaafiiri baffe abaasooka bye baali bakwese wansi w’ebikoola

amangu ddala nga bamaze ekibi kyabwe. Woowe! mu kiseera ekyo kyokka we baamanya ensonyi zino ze tusikira, era naffe twandibadde nga bo, singa tebaajeema. Katonda yandaba obutaliiko musango n’obwesimbu obwo

yandituweerezza ng’engoye, wansi w’ekitangaala ekigonvu ekimu ekyali kyetoolodde emibiri gyaffe, era wansi waakyo, nga wansi w’olukomera olw’obuwombeefu obw’omukwano, bandibadde bakuumibwa okuva mu bugwenyufu bwonna. Ekibi kyayuza olutimbe luno olutali lutongole, era abazzi b’emisango ne bavunaanyizibwa okukigabira ebibikka ebirala ebitakyusangako ddala. Omuntu yandibadde abeera nga talina bukoowu, bulwadde, bukadde na buli kika kya bulumi.

n’obunafu, okutuusa Katonda lwe yamunyweza mu kisa, era n’atereeza enkomerero ye emirembe gyonna, ng’ayita mu kuwummula okw’olubeerera n’essanyu ery’olubeerera. Ebibala by’omuti gw’obulamu okutuusa kati byandibadde bizza obuggya era ne bizuukiza obuvumu bwagwo.

Singa omuntu teyayonoona, waliwo ensonga zonna okukkiriza nti ensi yandibadde ekoma edda, era wano, Kitaffe, y’ensonga gye tusobola

okuwa, era kye nzikiriza nti kikwatagana n’ekitangaala ekitangaaza. Omuwendo gwa...

abalonde nga bakwatibwa mu biragiro bya Katonda, ensi erina okugumira okutuusa ng’omuwendo ogwo gutuukiridde. Kati, bonna ab’omukisa omubi ababula bakiyingira bwereere. N’olwekyo kyetaagisa obuwanvu bw’ekiseera okusasula ebyo ekibiina bye bitagaba: era Katonda andaba nti eri abo abategekebwa edda n’eri omukulembeze waabwe nti akoze buli kimu. Obufuzi bwa J.-C. bwa lubeerera nga bwe kiri n’obusaserdooti bwe; era kwe kumuwa obwakabaka n’abafugibwa, nti amaanyi ag’obwakatonda gaasikayo omuntu okuva mu butabeerawo, era nti amagezi ge gamufuga okutuusa nga tewali n’omu ku abo abalina okumutegeera olw’okubulwa

omukulembeze waabwe era ne bayiiya olubiri lwe emirembe gyonna. N’olwekyo eri abalonde bokka ensi ebanja olw’okubeerawo kwayo, okuva bwe kiri nti yakolebwa ku lwabwe. Nate ku butono bwabwe, nga bwe kiri ne ku muwendo omunene ogw’abaagaanibwa, abanja olw’obutamaliriza.

 

Naye omuntu ayonoonye, ​​era okumatizibwa kwa Yesu Kristo kufuuse okuteetaagisa.

N’ekisembayo, Kitange, omuntu ayonoonye, ​​era olw’obujeemu bwe asikambula ezzadde lye lyonna ery’omukisa omubi mu buswavu bwe, ng’agoberera okutiisibwatiisibwa n’etteeka eryassibwawo omutonzi we. Ffenna yatuzingako wansi w’ekikolimo kimu n’atusuula mu bunnya bwe bumu. Eno y’ensibuko y’amaziga gaffe era ensibuko y’emikisa gyaffe gyonna. Okuva olwo okumatizibwa kw’Omununuzi kwafuuka okwetaagisa; era singa okutabaganya kwe tekwajja kutuyamba, okufiirwa kwaffe okw’olubeerera tekwali kwewalika. Naye ka tugumibwe olw’okwagala okuliwo buli kiseera, .

mwesimbu era ow’olubeerera owa Katonda, okutufuula n’okutusanyusa. Tayinza kufiirwa kwaffe okw’olubeerera, era obulungi bwe bututuukako omukono ogutuyamba ogutuwanirira ku bunnya n’okutulemesa okugugwamu. Nga predilection mu bulungi bwaffe!

 

Enjawulo wakati w’ekibi kya malayika n’eky’omuntu. Okwagala kwa Katonda okw’amazima era okw’olubeerera okulokola abantu bonna.

Nnalaba, yang’amba, obujeemu bwa malayika n’obw’omusajja. Naziteeka mu bbalansi, era nazisalira omusango mu ngeri ya njawulo nnyo mu magezi gange. Ku ludda lw’omusajja, nnalaba obunafu n’ennaku okusinga obubi. A

oludda lwa malayika, okwawukana ku ekyo, nnalaba obubi obulongoofu, amalala agatagumiikiriza, ne nneegamba nti: ebitonde bino ebibiri tebirina kufuna nkomerero y’emu. Tuzikirize malayika omujeemu, tuwonye omusango, tumununule okuva mu kufa kwe yali agwanidde, era tumalirire obunafu bwe nga twematiza ebyo by’abanja olw’obwenkanya bwaffe; ajja kusangayo eddembe lye nga kwotadde n’okusaasira kwaffe. Akaseera k’okufuuka omuntu bwe kale kakwatibwa, era omuntu wadde nga yalina omusango, mu ngeri eyo yategekebwa okujjuza ekifo kya malayika eyali afuga...

N’olwekyo kya bulimba nnyo, nate era kya kuvvoola, okugamba nti Katonda ye muwandiisi w’ekibi n’emikisa emibi egy’ekitonde kye, okuva bwe yali akiggye mu butabeera na kintu kyokka okukifuula eky’essanyu ery’emirembe gyonna, okusinziira ku bye ndaba mu bibye eby’olubeerera ekiraamo, ekitasobola kwawukana era ekitasobola kwagala bubi. Kitange, olw’okwagala kuno okw’olubeerera Katonda yanunula ensi ku nsaasaanya ennene bwetyo, era nti akola kyonna ekisoboka okusikiriza omuntu okujja gy’ali; musonyiwe ebikolobero bye, era n’okweyambisa omukisa

ebiziyiza ebimuwakanya, okumufunira obulokozi.... Omuntu gy’akoma okuva mu kkubo lye yamulondodde, gy’akoma okweyoleka mu kufiirwa kwe okw’olubeerera, era okusaasira okw’obwakatonda gye kweyongera okunywerera mu kutereeza okwagala okw’olubeerera okumulokola, nga kukola omusaayi n’okwagala kwa J.-C.

Ekiraamo kino ekituufu era eky’olubeerera kibuna ebitonde byonna, era kyagala nnyo obulokozi bwaffe ffenna, nga Katonda bw’analaga ku lunaku lw’anaawa obutuufu bw’okulabirira kwe, n’enneeyisa ye ku bikwata ku buli muntu naddala, okutabula okuvvoola kwe abalabe; kale tetusobola

 

(206-210) Omuwandiisi w’ebitabo.

 

kola ekisinga obulungi, Kitange; okusinga okwesuula mu kwagala kuno okugolokofu era okw’olubeerera okutasobola kulimba ssuubi lyaffe. Kino J.-C. kye yandaga mu bulwadde mwe nnalaba akabi konna n’okutya kwonna okw’obulumi, mu kiseera ekyo sitaani n’akola kyonna ekisoboka okunsuula mu buteesiga, okuggwaamu amaanyi n’okutuuka n’okuggwaamu essuubi.

Nga tuli ku kwagala kuno okw’amazima era okw’olubeerera okw’okulokola abantu bonna, J.-C. kwe yayogera nange ennyo, kyetaagisa Taata nkugamba nti ekintu ekirala kijja kulumbibwa mu bukambwe olunaku lumu.

Katonda antegeeza si nti mu bivudde mu kwagala kuno okw’olubeerera kwe yatonda omuntu era nti yamununula; naye era angamba nti okuyita mu ye mw’awa ekisa eky’okukyuka eri aboonoonyi abasinga obunene, n’abasinza ebifaananyi bennyini engeri ey’amaanyi ey’obulokozi. Nze ngamba eri abasinza ebifaananyi bennyini, era bino byonna byetaaga okunnyonnyolwako katono.

Ng’oggyeeko omumuli gw’ensonga, okumanya ekirungi oba ekibi, amateeka g’obutonde, mu bufunze, ngeri mmeka ez’enjawulo z’atakozesa kuziyita gy’ali, era ekyo okuva ku ntandikwa y’ensi? Mu nsi ki ey’ensi yonna etayingidde mu ddoboozi ly’okuyita kw’Ennyanja Emmyufu, ey’enjuba

ne bakwatibwa, bbugwe wa Yeriko n’agwa, n’ebyewuunyo ebirala bingi nnyo ebya Musa omu, Yoswa awamu n’amateeka ago ag’ettutumu ag’abantu abalonde agaali galabika ng’agateekebwa wakati mu bantu abatakkiriza bokka okubawa okumanya kwokka Katonda ow’amazima? Obwengula tebuwuuma

emiggo egyakuba Misiri, Bwasuli n’amawanga amalala mangi nnyo ag’ensi, olw’abantu bano be bamu be yakuuma mu ngeri ey’enjawulo bwetyo? (1).

 

(1) Enkola ya Corripuit pro eis reges. (Zab. 104; 14).

 

Wa gye tutawulidde ku yeekaalu ya Sulemaani, eyayita, n’ensonga entuufu, olw’ekyewuunyo ekisooka eky’ensi, n’ebijjukizo ebirala bingi ebimanyiddwa, eby’ensonga nnyingi nnyo ezikwata era ez’olukale ezaakulembera n’enfumo z’enfumo, eza okusinga biba bikoppa bya crude byokka?...

ekipya, ng’eky’endagaano enkadde? Lwaki enjuba yaziba? Lwaki ensi yakankana? Lwaki olutimbe lwa yeekaalu lwakutulwa okuva waggulu okutuuka wansi ku kufa kwa J.-C.? Lwaki eggulu n’ensi, bamalayika n’abafu, byakwatagana okulangirira n’okwolesa obwakatonda bwe, okusinga byonna olw’ebyewuunyo eby’okuzuukira kwe? Lwaki, olw’ekiragiro kye, eddoboozi ly’Abatume be lyawulikika okuva ku nkomerero y’ensi emu okutuuka ku ndala, ne watabaawo ggwanga teribawulirako? Obukakafu bungi nnyo obw’okwagala kwa Katonda okwa bulijjo, naye okw’amazima era okw’olubeerera, olw’obulokozi bw’abantu bonna, awatali kujjako kwonna (1). Naye ekyo si kye kyokka, era ku kisa eky’awamu yeegatta ku kisa ekitongole okusobola okukola obulungi obulokozi bw’abantu ssekinnoomu.

 

(1) Okusinziira ku musingi guno kyangu okumaliriza nti ng’abasinza ebifaananyi bwe baali tebasonyiyibwa mu butategeera ddiini ya Katonda ow’amazima mu byewuunyo ebyawerekera okubikkulirwa mu bantu b’Abayudaaya; era nga abantu bano bwe babadde era bwe bakyali abatasonyiwa olw’obutategeera Masiya waabwe mu muntu wa J.-C, ebyamagero bye ebisinga obutakaayana bye bikakasizza obutume obw’obwakatonda; mu ngeri y’emu n’ebibiina byonna eby’Ekikristaayo tebirina kwesonyiwa olw’obutategeera Klezia entuufu mu ekyo byonna mwe byava, era nga tebyava mu n’emu, kubanga yakulembera okwawukana kwonna, nga Bossuet bw’agamba; ekisembayo, ekyo ekibeera n’engeri zonna ez’obwakatonda, okuggyako endala zonna. Wano n’olwekyo, bwe twogera okutwaliza awamu, Providence etuukiridde ku bikwata ku bantu bonna ab’ensi.

ku ngeri gy’anaaba ng’alina ey’okumanya n’okugoberera amazima; nga bwe kiri ne ku kisa eky’enjawulo ekitono oba ekinene okuva eri Katonda n’ebbaluwa okuva eri ye okwewala obubi n’okukola empisa ennungi. Masomo ki ag’okufumiitiriza eri abo abatalina ssanyu lya kubeera mu kifuba ky’Ekkanisa entuufu; kubanga abo, nga bazaalibwa eyo, abatabeera eyo mu ngeri ekwatagana n’omulimu gwabwe! Kino kitunuulira wala nnyo eri abantu n’eri abantu ssekinnoomu.

 

Engeri y’obulokozi Katonda gy’awa abantu bonna. Okusaba kwa Bamalayika Abakuumi.

Okuva mu kiseera buli muntu we yafunira olubuto naddala, era awatali kujjako kwonna, Katonda, nga tamatidde kutuusa buyambi bwe eri emmeeme n’omubiri nga gugatta, nga bwe yali alina okukola olw’obulungi obulongoofu, era nga tafuddeeyo ku prescience ye, omubaka omu ku bamalayika be eri okulabirira n’okukuuma ekitonde kino ekipya (ekigenda okukaayanirwa ku bikwata ku baziyizibwa) abakaafiiri tebaggyibwamu. Bamalayika baabwe abalungi baweereddwa obuvunaanyizibwa obw’enjawulo okubasuula mu ngeri zonna ezisoboka okufuna amataala g’okubikkulirwa; kale ekyo kye bakolera obutakoowa. Ndaba mu Katonda nti singa tewaali buyambi bwa bamalayika bano abatendesi, wandibaddewo emyoyo emirala egitakoma era...

emirambo mu bakaafiiri. Kiki kye batakola okubafunira okumanya Katonda ow’amazima n’amateeka ge? Bakilabirira nga tebannazaalibwa n’oluvannyuma lw’okuzaalibwa, obulamu bwonna n’okutuusa nga bamaze okufa, kasita kiba nga tekiba kya ssanyu.

Omwoyo gwegatta n’omubiri amangu ddala nga bwe gwawukana ku gwo. Nga  yeegatta nayo, etandika emisuwa, emisuwa, ebinywa, ebisesa; Ye

 

(211-215) (211-215)

 

ku nkomerero aleeta ebbugumu eryo ery’omugaso ennyo, obulamu obw’obuntu mwe buzingiramu, .

sensitive and spiritual, okutuusa Katonda lw’amulagira okuva mu kifo kino;  era n’okutuusa kati malayika we omulungi y’avunaanyizibwa okukimulangirira n’okukozesa buli kimu okugoba akabi n’okumufunira okufa okulungi, nga  ye

ali mu buyinza bwe. Ayongera ku bitaala bye okusobola okwongera ku mpisa ze; kimutegeeza enneewulira z’okukkiriza, essuubi n’okwagala; amukubiriza okwewaayo obulamu bwe ng’agatta okufa kwe n’okufa kwa Katonda we. Olw’okulaba ng’ebiseera ebyo bya muwendo, akozesa omukisa gwa buli kimu okumusuula ekitundu kino ekisembayo; era emmeeme y’omutuukirivu bw’emala okwawulwa ku mubiri, agiwerekera mu kkooti ya Katonda, okugikulembera oluvannyuma okugenda mu Ggulu oba mu Puligatoliyo, okusinziira ku nsonga y’ekiragiro kye n’ekibonerezo ky’omulamuzi we.

Mu ppuligatori amukyalira n’amugumya, bulijjo ng’agezaako okunoonya  engeri y’okukendeeza oba okukendeeza ku kubonaabona kwe n’okwanguyiza akaseera k’okununulibwa kwe. N’ekisembayo, akaseera kano nga katuuse, akatwala n’essanyu olw  ’...

batuusa mu Ggulu, gye baagalana n’omukwano ogusinga okutuukiridde  .

Ate mwoyo ogunenya, Kitange, ah! kintu kirala nnyo! nga kiruma nnyo malayika we omusomesa, okumulaba, wadde nga yafuba nnyo, .

okulabika mu maaso ga Katonda mu mbeera y’ekibi ekifa!... Ani ayinza okukusiiga embeera ye! Amugoberera okuva ewala okutuuka awo; awulira ng’akankana kwokka

ekibonerezo ekimuvumirira, oluvannyuma n’amusuula mu buyinza bwa badayimooni nga tayagala. Tusobola okusalawo kye kiteekwa okuba nga kyamufiiriza nga tujjukira engeri gye yali ayagala ennyo ekitonde kino eky’omukisa omubi, wadde nga kyali tekituukiridde era nga tekisiima; nga bwe yali afaayo nnyo ku ssanyu lye ery’olubeerera ne byonna bye

yali akoze okugimufunira! Yali asinga, asinga okubeera omugonvu era nga mwesimbu mu mikwano gye, oba okusingawo tewali kwegatta kwa maanyi bwe kuti, wadde omukwano ogw’engeri eyo mu basajja.... Nga ennaku olwo, nga okukutuka

okweraba ng’ayawuddwamu emirembe gyonna!... okulaba ng’asimbuddwa mu geyena oyo gwe yali ayagala ennyo okuyingiza mu Ggulu!

Katonda, ku lulwe, Kitange amusalira omusango n’okwejjusa, era ndaba, mu kwagala kwe okw’amazima okulokola ekitonde kye, nti kifo kya ntiisa gy’ali okukakasibwa okukyawa emirembe gyonna n’okubonereza emmeeme nti ‘ye yayagala nnyo era ng’ayagala okusasula; okwelaba ng’awalirizibwa okukola omulimu gw’omulamuzi ataziyizibwa, gye yali ayagala okukola omulimu gwa taata ne mukwano gwokka.... Ah! Kitange, singa aboonoonyi abakakanyavu bategeera, sigamba kye kiteekwa okubafiiriza okwawukana emirembe gyonna ne Katonda waabwe; naye ngamba singa bategeera kye kifiiriza Katonda yennyini bw’atyo okusuula ebibye

ekitonde ne nkivaako emirembe gyonna, nvuma okukkiriza nti tebaasobola butayagala kukyagala, olw’okwebaza nga bwe kiri olw’okufaayo, era nti bo

yandiyagadde okutwala ekizibu ky’okudduka okumuwonya ekizibu ky’okubavumirira: obulumi obw’amaanyi bwe butyo nga singa essanyu lya Katonda liyinza okuba

ng’ataataaganyizibwa, yandibadde yeeraliikirira enkomerero omwonoonyi gy’ateekateeka okwetegekera. Kyandiba nti omusajja ono ow’omukisa omubi yandikkirizza okukibikkula, era yandisobodde okwesanga ng’alina emmeeme enzirugavu ennyo, omutima ogukaluba, ogusinga obutawulirwa, ogutali gwa butonde, .

monster enough, okutwala obutasiima okutuuka ku ssa lino? Mu mazima Kitange, ekintu ekyo tekirabika gyendi nga kitegeerekeka.

Ku bikwata ku baana abato abafa nga tebabatizibwa, oluusi ne mu lubuto lwa nnyaabwe, Katonda antegeezezza nti awuliziganya nabo, .

nga tebannafa, endowooza nti bitonde bya magezi, bantu, era nti bagenda kulabika mu maaso ge. Bamalayika baabwe abalungi bakulembera emyoyo gyabwe okutuuka mu limbo, gye bazisuula, ng’obutume bwabwe buwedde. Bwe kityo bwe kiri n’abaana abato ab’abakaafiiri, abalina okufuna enkomerero y’emu, gye tujja okwogerako mu kifo kyayo. Ate ku bikwata ku aboonoonyi abenenya abagenda okufa, ndaba, Kitange, mu kwagala kuno okw’okwagala era okw’olubeerera, okwagala ennyo Katonda kw’alina okubalaga ekisa, ng’abayiwako emikisa egitakoma egy’Omununuzi waabwe....

 

Okwagala ennyo okw’omutima gwa Yesu olw’obulokozi bwaffe.

Ah! Taata, kino kyennyini kye kiraamo kye kyasalawo okubasanyusa, ekiraamo nga tekinnatuuka ku kiragiro ekirala kyonna, kati ekibakubiriza, n’obugumiikiriza bungi nnyo, n’obunyiikivu n’okufaayo, okubasonyiwa! Ye ye

eyazzaayo eri Omulokozi waffe omwagalwa obwagazi bwe obw’obulumi nga bukkirizibwa nnyo,  ne kiba nti n’obutagumiikiriza, singa omuntu ayinza okugamba bw’atyo, mu lubuto lwa nnyina, era nti yasiiba obulamu bwe bwonna oluvannyuma lw’akaseera kano ak’omuwendo.  Yali kwagala nnyo okufuna obulokozi bw’abantu n’okutabagana kw’aboonoonyi, nga bwe nnagambye, .

yamufuula okudduka n’emitendera eminene, mu ngeri nti kyali kizibu okumugoberera, the

omulundi ogwasembayo yagenda e Yerusaalemi okukuza Embaga ye ey’Okuyitako esembayo; obwagazi bwe bwamuwa ebiwaawaatiro, yabuuka okusinga okutambula. Ng’ebyo, Kitange, bye bivaamu ebinene, ebivaamu eby’essanyu eby’okwagala kuno okw’amaanyi era okw’olubeerera, okw’okwagala kuno okw’amazima era okw’amaanyi Katonda kw’alina okulokola abantu bonna; ekiraamo eki, .

nga bwe nnagambye, kiri emabegako

 

(216-220) .

 

ku buli kiragiro ne ku buli kuteebereza (naye, bwe tuba nga tusobola okukkiriza mu Katonda ekika ky’okusooka), era ekiteekwa era ekitayinza kukyuka mu kiseera kyonna, okuva bwe kiri nti tekikyuka nga Katonda yennyini. Ekyo kye ki

kitegeeza ebigambo bino ekiraamo eky’olubeerera, ekinywevu, ekisaliddwawo, kye nnaddiŋŋana emirundi mingi nnyo, era kye tujja okuddamu okutwala, olw’ensobi eteekwa olunaku lumu okuvuganya endowooza eno ey’olubeerera oba okwagala kwa Katonda. Naye tuddeyo mu kufuuka omuntu kw’ekigambo ekifuuse ekyetaagisa olw’obulokozi bwa buli omu ku ffe, olw’ensobi ya Kitaffe ow’awamu; kijja kuba kya nkya.

 

 

EKITUNDU II.

OKUFUNA EKIGAMBO, NE BY’EKIKOLA.

 

 

Okwolesebwa kwa Bikira Maria eri Mwannyinaffe.

Nteekwa okutandika, Taata, nga nkubuulira ekyantuuseeko ekiro ekikeesezza olwaleero ku mukolo gw’ebyo ebirina okututwala, ntegeeza ebiva mu kufuuka omuntu kw’Ekigambo. Okulaba nga sisobola  kudda mu tulo

oluvannyuma lw’okuzuukuka, natandika okulowooza ku nsengeka y’ebintu gye tusaanidde okugoberera. Amangu ago kyalabika gyendi okulaba, waakiri  abamu

eriiso ly’ebirowoozo, obutagamba kintu kirala kyonna, ekitonde eky’obulungi obusinga obunene n’okubeera okw’ekitiibwa. Yantunuulira n’amaaso ag’ekisa, n’anfuula wabula ekika ky’okunenya okutono: “Hey what! -ange

muwala, yang’amba nti, oyogera ku kyama ekinene eky’okufuuka omuntu, tolina ky’oyogera, tojja kuba na kintu kyonna ekiwandiikiddwa” ku oyo omuyitirivu ono atayogerekeka mwe mwabeera? tolina kyoyogera ku nze, ani omukutu gw’ekisa era ekitundu ky’okwagala kw’eggulu? Nasoberwa era ne nnuma nnyo olw’okuvumibwa kuno, amaanyi n’obwenkanya bye nnawulira, nga sirina mbeera ya kubigondera. Mu nze nnalina okwagala okunene okwogera, naye nga sisobola kwogera kintu kyonna ekisaanira: ebirowoozo byange byali binafu nnyo era nga bitabuddwatabuddwa nnyo. Bwentyo ne nkwata oludda

okulinda Eggulu okujja okunnyamba, era nsanyuse nnyo  okugondera Maama wange omulungi, nga nkusaba owandiike Katonda by’anteesezzaako ku kaseera akaddako.

 

Obukulu n’enkizo za Maliyamu, ebyawuddwa ku nteekateeka eya bulijjo.

Mu kusooka, Taata, nnalowooza nti nkyalaba ffeesi ya kabaka ono ow’amaanyi nga yeetooloddwa enzirugavu eya zaabu eyali eraga ebbanga lye yamala, era nga erimu

ekibiina ky’ebitonde byonna ebyali bigenda okuva mu mukono gwe. Omukazi eyakaayakana okusinga enjuba, nga yenna ayakaayakana olw’ekitiibwa n’obukulu, yatunuulira

ye yenna amaaso. Amangu ago nategeera nti ye mbeerera atageraageranyizibwako eyali agenda okuzaala Ekigambo Ekifuuse Omubiri. Ekitonde kino ekirabika obulungi kyali, .

okufaananako n’endala, ezizingirwa mu nkulungo ya zaabu eyalimu eby’oku ntikko

obukulu bwa Kabaka ow’ekitiibwa; naye nalaba nga yali waggulu nnyo okusinga abalala, era nga kirabika, olw’okugulumizibwa kuno kwennyini, okuva mu nteekateeka eya bulijjo, era nga kumpi talina mugabo gwonna n’abasajja abalala, olw’ensonga nti yali tayingizibwa mu omuwendo gw’abaana ba Adamu: kino kye nnategeera olw’okugulumizibwa kuno, okwamufuula ow’ekitalo ennyo.

Mu nkomerero, Taata, nnamulaba ng’ajjudde ebirabo n’enkizo, nga okufaanagana n’abantu abasatu ab’obwakatonda kwalabika gyendi nga kye kisooka era ekikulu. Kitaffe Ataggwaawo amutegeera olw’omuwala we omwagalwa, nga tafiiriddwa bulongoofu bwe bwonna, azadde, mu kiseera, oyo gw’azaala okuva emirembe gyonna. Omwana amutegeera lwa nnyina, oluvannyuma lw’okumuwa obulamu obw’akaseera obuseera, n’agabana emirimu gyonna n’okubonaabona kwonna. Omwoyo Omutukuvu amutegeera lwa yeekaalu ye ne munne omwagalwa, eyayaka n’omuliro gwe gwokka, nga taleese n’akatono ku kisa kye oba okwagala kwe okutukuvu.

Bwe kityo, muwala wa Kitaffe, maama w’Omwana, mufumbo w’Omwoyo Omutukuvu abagatta, Maliyamu afanana Kitaffe mu kuzaala kwe; afaanana Omwana mu kubonaabona kw’obulamu bwe obw’okufa; afaanana Omwoyo Omutukuvu mu bbugumu ly’okwagala kwe. Buli omu ku bantu abasatu anyumirwa nnyo okwetikkira engule ku mpisa ennungi ze yali amuyooyootezza. Nga kitiibwa nnyo! nga obugulumivu bwe bungi! nga kitiibwa ki! Tusobola

okwogera ekintu kyonna ekisingawo? Ekitonde kisobola okulinnya waggulu? asobola okusemberera okumpi n’Obwakatonda? Kyokka, ye Kitange, eddaala ery’ekika ekya waggulu Maama ow’obwakatonda owa J.-C.

 

Olubuto lwe olutaliiko kamogo.

Awo ne mpulira eddoboozi eryava eri Katonda era nga ligamba nti: Mwenna mulungi, omwagalwa wange, era tewali kamogo mu ggwe... Amadaala go nga ga kitiibwa, ggwe muwala w’omulangira ! Ebigambo ebyewuunyisa, era nga okusinziira ku magezi ge nfunye okuva gye bali, bisobola okutuukira ddala ku maama wa Katonda, omufumbo omutuufu ow’Enyimba. Bwe njogera ku ndala yonna

ekitonde, Yesu Kristo yangamba ku kino, nsobola bulungi okugamba nti: Oli mulungi, omwagalwa wange, tewali kamogo mu ggwe; naye siyinza kugamba nti: Oli mulungi nnyo. Ebigambo bino birina amakulu agagazi ennyo, era tebisobola

kola ku mwagalwa wange yekka par excellence. Bategeeza nti tewabangawo era tewajja kubaawo kifo mu ye... Era nalaba, okusinziira ku makulu g’okutendereza kuno, nti kiva ku...

 

(221-225) .

 

Nnyaffe Katonda, oyo yekka obulongoofu obw’amaanyi bwe butyo bwe bwaterekebwa. Kubanga nnalaba mu lubuto lwe olutaliiko kamogo nga yenna mulongoofu era nga mulungi;

eyawuddwa ku mmisa y’abaana ba Adamu. Era ntegedde n’okutendereza kuno  okwamuweebwa Obusatu Obutukuvu Ennyo, nti emitendera gyo malungi, ggwe muwala w’omulangira! nti kino kitegeeza nti enneeyisa yonna ey’omunda n’ey’ebweru eya Bikira Maria ono ow’omukisa bulijjo ebadde esanyusa mu maaso ga Katonda ne mu biseera byonna eby’obulamu bwe. Ndabye era ndaba nti ekitonde kino ekirongoofu bulijjo kizzeeyo gy’ali okufumiitiriza eyo obukulu bwa Katonda, okwefiirwa mu ssanyu mu kufumiitiriza ku butuukirivu bwe obutakoma, okumuzza gy’ali olw’obwetoowaze bwe byonna ebyali ebirungi munda mu ye, . era n’ayokya obutasalako n’omuliro gw’omukwano gwe ogusinga obulongoofu  .

 

Obuntu bwa Maliyamu obwakolebwa ku lw’obuntu obutukuvu obwa Yesu Kristo. Okugulumizibwa kwe n’okufaanagana kwe okutuukiridde ne Yesu Kristo.

Nga saagala mu ngeri yonna kwenkanya maama n’Omwana, ekyandibadde okusinza ebifaananyi n’okuvvoola, ndaba mu kitangaala ekitangaaza nti obuntu obutukuvu obwa Maliyamu bwakolebwa ku lw’obuntu bwa J.-C. adorable humanity has  it

abadde ku lw’obulokozi bw’abantu; kale, Kitange, omuntu oyo yandibadde mukyamu nnyo okumaliriza okuva ku kino nti J.-C. n’olwekyo teyandibadde Mulokozi wa bonna

abasajja, okuva bwe kiri nti olw’obulungi bwe n’okununulibwa kwe kwokka, Maliyamu asumuluddwa okuva mu bbala eryasooka era n’ajjula ebirungi bingi nnyo;

nga bwe kiri olw’obulungi bwe bumu, abantu bonna banaazibwa era ne baddamu okuzaalibwa. Kale ye yekka buli kimu kye kikwatagana. Maliyamu talina mabanja matono okusinga abalala bonna eri mutabani we yennyini, era J.-C. mu ngeri eno ye mulokozi era omununuzi wa nnyina yennyini, nga ye Mulokozi era

Omununuzi w’abasajja abalala bonna. Okuyiwa ekisa kye kwali kutunuulidde balala bokka oluvannyuma lw’okuteekateeka omukutu ogusaanira okubifuna n’okubibunyisa. Ate era, Kitange, oluvannyuma lw’obuntu obutukuvu obwa J.-C, obwa nnyina bwe bwali era bulijjo bujja kuba businga okusaana okutereeza amaaso ga

obusatu obulabika obulungi.

Si bwe kiri, nate, era Katonda aleme nti njagala okutegeeza ekyo, olw’enkizo ezimukuliza wala nnyo okusinga byonna

ebitonde ebirala, Bikira Maria ono atageraageranyizibwa asobola okutuuka ku bukulu obw’oku ntikko obw’Obusatu obutategeerekeka. Nedda Taata, ndi, Katonda yeebazibwe, ndi wala nnyo okuva ku nsobi obujeemu obw’okuvvoola gye butuvumirira awatali nsonga.... Maliyamu tajja kusobola kutegeera mu bujjuvu Omuntu ow’obwakatonda, kubanga kitonde ekikoma nga kyesigamye ku Muntu ono ow’oku ntikko. Byonna bye njogera ne nneefuula, Kitange (no offense to the

abalabe b’Ekkanisa n’abaayo), kwe kuba nti Maliyamu agulumiziddwa nnyo okusinga bamalayika n’abantu, ne kiba nti tewali kitonde kyonna kijja kusobola kumutegeera, era nti abatukuvu abasinga obukulu, ng’abasooka mu biyumba , .

bulijjo bajja kumuwa ekitiibwa nga nnaabagereka waabwe era omufuzi atategeerekeka.

Ndaba nti okuva mu kiseera we yafunira olubuto olutaliiko kamogo yaweebwa okumanya n’ensonga; yali amanyi omuwandiisi we ne dizayini ennene ze yalina ku ye (1).

 

(1) Abawandiisi abawerako baakirowoozaako ne bakiwandiika; omuntu asobola n’okugamba nti y’enneewulira y’abakugu mu by’eddiini abasinga obulungi. Laba mu birala ekitabo ekiyitibwa Treatise on True Devotion to Mary , ekyawandiikibwa Boudon.

 

Yavunnama mu mwoyo okusinza Obusatu Obutukuvu Ennyo; era ekikolwa kino ekisooka eky’okusinza n’okwewaayo kyasukka byonna ebisinga obuzira n’okusaana abatukuvu abalala bye bakoledde Katonda. Yabasukkuluma okuva olwo nga bwe yasitulwa waggulu waabwe olw’enkizo ze n’obukulu bw’ekifo we yali agenda. Nga kifaanagana nnyo

nga J.-C. wadde! N’olwekyo ye yali outline esinga okutuukiridde ey’omuntu we omulungi. Ah! Taata, tusobola okwagala ekitonde ng’ekyo ekimala naddala nga tumanyi okwagala kw’alina gye tuli! Tuyinza okumwesiga ennyo, nga tumanyi amaanyi g’alina ku mutabani we, n’okwagala kwe kwonna okutukolera ebirungi? Ye maama waffe, oyo ayogera byonna, era tulina okuba abaana be; bwe kityo bwe kibeere, era byonna biriba bulungi.

 

Okufuuka Omubiri kw’Ekigambo. Okutondebwa kw’omubiri gwa Yesu Kristo. Obutuukirivu bwe.

Oluvannyuma lw'okusiima kuno eri maama w'Ekigambo Ekifuuse Omubiri, ka twogere

kati eky’okufuuka omuntu kw’Ekigambo kino ekirabika obulungi. Nja kukubuulira, Kitange, Katonda by’antegeeza, nga sigoberera nkola ndala yonna okuggyako eyo ye kennyini gye yagoberera. Ekiseera bwe kyatuuka okuddukanya ekyama kino ekinene mu lubuto olulongoofu olw’oyo eyali agenda okukifugibwa, awo obusatu we bwafuka okwagala n’ekisa kyabwo eri abaana ba Adamu abaali n’omusango, okutuukiriza obununuzi bwabwe okumala ebbanga eddene bwe lityo ebyasuubizibwa era eby’akabonero. Kitaffe yategeeza abantu okwagala kwe, n’abawa Omwana we yennyini. Omwana yabategeeza okwagala kwe, ng’afuuka omuntu era n’awaayo eri obulokozi bwabwe ng’ayita mu kwokya okwali kusuubirwa. Omwoyo Omutukuvu yabategeeza okwagala kwe ng’akola ekyama kino ekinene. Era laba, Kitange, Katonda ky’andaga ku nkola eno ey’ekyama, omulimu guno ogw’ekikugu ogutuukiridde ogw’Obwakatonda, .

Okufuuka omuntu kw’Ekigambo. Maliyamu yali tatera kuwa kukkiriza kwe

 

(226-230)

 

ekiraamo ekyateesebwa omubaka okuva mu Ggulu, nti Omwoyo Omutukuvu yakola mu lubuto lwe omubiri ogw’ekitiibwa n’obuntu obutukuvu obwa J.-C. Omulokozi waffe ow’obwakatonda, ndaba nti omubiri guno ogw’obwakatonda gwatondebwa mu ye, so si gwa kintu kino ekyagendererwa , mu bakazi abalala, olw’okutondebwa kw’emibiri egyali gifumbiddwa okusinziira ku nteekateeka y’obutonde, naye egy’ekintu ekisinga obulongoofu, oba okusingawo omusaayi ogusinga obulongoofu ogwa Bikira Maria ono Omulongoofu, ogwo okusinga byonna ogwawangaaza omutima gwe, era ng’ebbugumu lye eyo lye likuuma obulungi omuliro gw’okwagala okw’obwakatonda.

Kyokka, yali nnyama ya butonde ddala, omubiri gw’omuntu ogwa nnamaddala, nga tegulina kintu kyonna ku ebyo Katonda bye yali atadde mu mubiri gw’omuntu eyasooka, nga tebirina kintu kyonna ku ekyo ekimaliriza obuntu. Omubiri guno, kale

yatondebwa mu ngeri ey’ekyamagero mu mubiri gwa Bikira Maria, teyagoberera kugenda mu maaso n’okutondebwa kw’obutonde, okwetaagisa ekiseera ekigere okukula kw’ebitundu by’omubiri; naye ndaba nti okuva mu kaseera akasooka, nga bwe yali mutono, era bwe tuyinza okugamba nga tategeerekeka, yali akoleddwa mu bujjuvu era mu bujjuvu mu bitundu bye byonna, ebinywa bye, emisuwa gye, ebibye

omusaayi, emisuwa gye, ebyenda bye; enteekateeka ye yonna ey’omunda n’ey’ebweru yasindikibwa okutuuka ku butuukirivu bwakyo, era n’eyagala okufuna enkola y’omwoyo gwe omutukuvu era ogw’obwakatonda... Yali talina musumaali, si nviiri ezaali tezikoleddwa nnyo nga bwe kyali kyetaagisa, olw’embeera. , okutuukirizibwa kuno wa mulimu gwa Katonda.

Buli kimu kyali kituukiridde mu ye, ne mu by’omubiri, era  okukula kwokka kwe kwetaagibwa mu bujjuvu bw’omubiri guno ogw’obwakatonda  (1).

 

(1) Mwannyinaffe w’Amazaalibwa si ye yekka ow’endowooza eno; abasawo ne bataata b’Eklezia abawerako balowooza nga ye. Ngenda kujuliza ku nsonga eno ebigambo by’Omutukuvu Bazile yennyini ku bigambo bino eby’Enjiri. Quod in ea natum est (Math. 1, 20): Hinc aptissimè liquet, non secundùm communem carnis indolem duo fuisse constitutionem... Ensimbi ezitali za bulijjo ezitali za bulijjo, ezitali za bulijjo. (De humana, omulembe gwa Kristo ogw’okuzaalibwa; Serm. 25.)

 

Okutondebwa kw’omwoyo gwa J.-C. Ebituukiridde bye. Okugatta kwa Hypostatic. Katonda-omuntu.

Mu kaseera ke kamu (kubanga bwe tuba tusobola okukkiriza akaseera ak’okubeerawo nga tekunnabaawo eri omubiri guno, kayinza okuba akaseera ak’ensonga lyokka), mu kaseera ke kamu, olw’omukka, oba olw’ekikolwa ekibala eky’okwagala kwagwo kwonna, okw’amaanyi , Obusatu Obutukuvu bwaggya mu butabeerawo emmeeme esinga okulabika obulungi era entukuvu eyali tennabaawo, era eyinza okubaawo. Omwoyo guno omulungi era omutukuvu, ogwatondebwa mu ngeri entono era nga gufulumiziddwa okuva mu mikono gy’omuwandiisi waagwo, gukwatagana nnyo n’omubiri ogwali gugendereddwamu; era amangu ago, olw’ekikolwa eky’omu kiseera kye kimu, obwakatonda bw’Ekigambo eky’Emirembe n’Emirembe bwe bugatta bwe butyo

okumpi n’ebintu bino ebibiri, nti tekikyayinza kwawulwa ku byo. Omugatte guno ogwa ddala ogw’obutafaayo, okusinziira ku kigambo ky’essomero, guli kumpi nnyo nnyo okusinga ogw’omubiri n’omwoyo, okuva bwe guli nga tegugabanyizibwamu, so ng’ate ogw’olubereberye gusobola okwawulwamu: omuntu n’atasobola, mu J.-C., okwawukana omusajja okuva eri Katonda, newakubadde Katonda okuva eri omuntu. Kino kye kiyitibwa Ekigambo ekifuuse omuntu, Katonda-omuntu oba Katonda-omuntu, Theander omutuufu; mu kigambo kimu, Kitange, obutonde buno obubiri obw’obwakatonda n’obw’obuntu buli kumpi nnyo

nga zigatta wamu, nti zikola omuntu omu yekka mu J.-C., Omulokozi waffe ow’obwakatonda.

Okukka Omuntu-Katonda mu maaso ga Kitaawe. Okwewaayo kwe olw’okwagala okubonaabona olw’abantu bonna. Emirembe wakati w’eggulu n’ensi, n’obungi obusukkiridde obw’omugaso gw’Omulokozi. Okutulugunya bangi kwe bajja okukikola.

Mu kaseera ke kamu, Kitange, nnalaba Kitaffe Ataggwaawo, eyakyuka n’Omwoyo Omutukuvu, n’akyuka n’atunuulira Ekigambo kye ekyafuula omubiri, n’amugamba, ng’amusuula amaaso ag’okwagala nti: Ggwe Mwana wange eyazaalibwa obulungi . omwagalwa, gwe nnasanyukira okuva emirembe gyonna, era gwe nsanyukira yekka. Olwo, era bulijjo mu kaseera ke kamu, olw’Obwakatonda obwali bumugatta, obuntu obutukuvu obw’Ekigambo Ekifuuse Omubiri bwasitulwa okutuuka ku ddaala ly’obukulu obw’oku ntikko; naye, ng’omuntu, J.-C. yeetoowaza mu maaso g’obukulu bwa Kitaawe, era n’okutuuka mu buziba obw’obutabaako, bwe kiba nga kiyinza okugambibwa, okumusinza mu mwoyo ne mu mazima, .

ekitiibwa kyokka ekisaanira obulungi bw’obulamu bwe obw’obwakatonda.... Omusinza ono atuukiridde ow’Obwakatonda nga Katonda yennyini, ng’agenda n’akakasa ebigendererwa ebinene eby’omutendera guno ogw’ekyewuunyo, yeekaka okubonaabona ng’omuntu obulumi omuntu bwe yali agwanidde olw’obujeemu bwe, era n’awa, nga Katonda, omuwendo ogutaliiko kkomo eri buli omu ku  kubonaabona kwe.

Okwagala kwe gye tulina kwamuwaayo okutuuka ku ssa ly’okubonaabona n’okufa, okusinga okumatiza obwenkanya obw’obwakatonda, ng’atuukana n’okwagala kwa Kitaffe eyassa ekinunulo ky’olulyo lw’omuntu ku muwendo guno. Kitange, yamugamba, kkakkanya obusungu bwo, sonyiwa abazzizza omusango, sonyiwa abaana ba Adamu abaavu. Ogaanye, Kitange, ssaddaaka z’ebisolo ng’abakoseddwa abatamala era nga tosobola nnyo kutereeza birowoozo byo n’okuyimirizaawo obulongoofu bw’amaaso go; bulungi ! Taata, wuuno, nneeyanjula mu kifo kyabwe, nzija okutuukiriza ekiraamo kyo ekirabika obulungi n’okumatiza okwagala kwo okw’amaanyi... Olw’ekyo, Taata, njagala okweyokya mu kifo ky’omusajja alina omusango, gy’oli ajja kusiima mu kulowooza kwange.

Omusango gwe bwe guba nga tegukoma, okuliyirira kwe nkutegekera era kwe nnakuwa edda tekuyinza kuba kwa wansi ku ye. Kuba olwo, Taata, kuba omusingo atalina musango; naye nsaba owonye

 

(231-235) (231-235)

 

omusango era ekintu ekiganzi eky’obusungu bwo. Nnina eddembe okukusaba, okuva bwe kiri nti nkiriza okumufiirira, era kwe kukufuula ssaddaaka y’okwokya kwokka kwe nnateeka ku mubiri guno ggwe kennyini gwe wankolera. Kale sonyiwa Kitange, basonyiwe! Weebaze

eri olulyo lw’omuntu, ku lwange. Kye kifunze emirimu gyange gyonna, byonna omusaayi gwange n’eddoboozi lyange bye birina okukuwulira okutuusa ku mukka gwange ogusembayo!.... (1) .

 

(1) Wano ddala, bwemba sikyamuddwa, enjigiriza entuufu ey’Eklezia ku kufuuka omuntu, eyabikkulwa mu ngeri ekwata nga bweri ey’obusodokisi. Oboolyawo, tewali kintu kyonna kitegeerekeka bulungi, ekituufu, oba eky’amaanyi okusingawo ekyogerwako ku njigiriza ez’obulimba eza Arius, Apollinaris, Nestorius, Sabellius, n’abalabe bonna ab’obwakatonda bwa J.-C. n’obw’obwakatonda okuzaala kwa Maama we ow’omukisa. Teyalinako n’omu ayogera okusinga ku kugatta ebintu bino byombi mu kyama ekinene ekya

Okufuuka Omubiri, enjigiriza enkulu ey’Okukkiriza kwaffe; era era kwe kwatula kw’abalamuzi abasinga okutegeera mu kukungaanya kuno.

 

Tekyetaagisa kuddiŋŋana nti tekisoboka gyendi okujuliza ebiwandiiko byonna ebitukuvu wano. Omuntu yenna amanyi okusoma ebitabo ebitukuvu, awulira ku kusooka okulaba nti ebintu bino byonna biriisibwa nnyo, ne kiba nti ebijuliziddwa byanditutte ekifo kinene okusinga ekiwandiiko kyennyini, nga bwe nnali ndabudde.

Awo ne mpulira eddoboozi lya Kitaffe Ataggwaawo: Omwana wange, yagamba, buli ky’osaba kikkirizibwa; kubanga, kiki kye nnali nsobola okugaana okwagala, okugondera, eri ekitiibwa kya Katonda eyeekka wansi okutuuka ku ssa ly’okukakasa ekitonde kye?... Ah!... Omwana wange, ekintu eky’omwagalwa eky’olubeerera

okwemalira, okumatizibwa kwo kusinga obungi: era, olw’okumatizibwa kuno, emirembe gyakolebwa dda: obusungu bwange bukkakkanye; obwenkanya bwange n’okusaasira kwange bikoze endagaano ey’olubeerera, kubanga oluvannyuma lw’okutabaganya kwo tebalina kirala kye basaba... Ekigambo Ekifuuse Omubiri kyaddamu nti:

Nkwebaza, Ayi Kitange! kubanga bwe mugiteekawo olw’obulungi bw’abalonde bo; naye, singa okusaasira kwo n’obwenkanya bwo bikoze omukago, bwe biba nga basanyufu era nga bamativu, okwagala kwaffe, Ayi Kitange! tennabaawo. Mpulira byonna nga bigobeddwa olw’okwagala okufunira abasajja okumatizibwa okungi era okusukkiridde, okugaggawaza Ekkanisa yange, n’oku...

kiyooyoote n’ekisa kino ekisukkiridde kye njagala okusaanidde, si eri abeesigwa bonna okutwaliza awamu bokka, naye n’ekisa eky’enjawulo eri buli mwoyo okusingira ddala. Ekisa ekya bulijjo, ekisa eky’enjawulo, okusembayo engeri zonna ez’obulokozi zijja kuba kiva mu kwegomba kwange n’okubonaabona kwange; era ebiva mu kwagala kwange gyebali bijja kuba nsibuko etaggwaawo byombi eby’okusonyiyibwa kwabwe n’okusanyuka kwabwe, n’ekitiibwa ekisingawo mu mirembe n’emirembe, okusinga bwe bandibadde nabyo, singa tebaali na bwetaavu bwa Mununuzi. Kiba kya kitiibwa kyo, Ayi Kitange! n’okumatiza okwagala kwo gye bali, kwe  nnina

willed era nti njagala okubafunira mu kununulibwa kwange okungi engeri efficacious bwetyo ey'obulokozi...

Era ku ekyo Kitange, wuuno ekigambo J.-C. kye yangamba:

Obungi bw’emikisa gye nkubikkula bujja kuba mukolo gw’okuzikirizibwa n’okufiirwa bangi, nga, ewala n’okubifunamu nga babikozesa ku bo bennyini, bajja kwongera okuba n’omusango, olw’okutulugunyizibwa mu bumenyi bw’amateeka kwe banaakola, nga obungi buno bwe bumu obw’omugaso bujja kuba buvaako obulokozi bw’abangi. Buli kimu kijja kusinziira, tobuusabuusa, ku nkozesa buli omu gy’akoze ku birungi bino.

Lino lye jjinja lye nnayogerako mu Njiri yange; ejjinja lino ery’enkoona era ery’omusingi, erifuula amaanyi gonna ag’ekizimbe mwe likozesebwa, ntegeeza ku Kkanisa yange awamu n’obulokozi bwa buli omu ku bammemba baayo. Naye, abakozi bwe bakigaana ne bagaana okukireeta mu kizimbe, olwo kifuuka ekyesittaza, ekibetenta buli gwe kigwako, ne kimenya omutwe gw’oyo yenna agugwako. Zisanze oyo (1), ekizimbe mu kuzimba kyakyo tekiyingira kigwa wansi awatali kusobya  empewo ne kitwalibwa okujjula kw’amazzi  (2).

 

Qui ceciderit super lapidem ekibumba ekizimba omubiri; super quem vero  cederit okukkiriza eum. (Mat. 21,  44.)

N’olwekyo ebirungi bya Katonda y’ensibuko esooka era y’ensonga yokka ekola obulungi ey’emikisa gyonna egy’omuntu. Ekisa kya J.-C. kyetaagisa nnyo mu bulokozi, ne kiba nti awatali kyo tetulina kusuubira, okuva bwe kiri nti awatali kyo tetulina kye tusobola kukola mu nsengeka esukkulumye ku butonde era ekiyinza okutubalibwa olw’eggulu. Nisi Dominus oedificaverit domum, mu vanum laboraverunt ekizimba ekinene eam . Zab 126,  i.) .

 

Ebivaako okugwa kwa bamalayika ababi n’okugumiikiriza kw’abalungi.

Kino, Kitange, Katonda ky’anbikkulidde era n’akimanyisa nti kikwata ku mutima

okufuuka omuntu kw’Ekigambo n’okununulibwa kw’olulyo lw’omuntu. Kati nga sinnagenda mu ddiini n’Ekkanisa y’Omwana wa Katonda, nnina okuddayo ku nsonga gye nnayogeddeko mu kuyita, ntegeeza ekivaako okugwa kwa bamalayika ababi n’okugumiikiriza kw’abalungi. Wano nga bwe kiri awalala, nja kukubuulira bye ndaba mu kitangaala ekitangaaza kyokka.

Ekisooka, Kitange, ndaba eyo nti, okufaananako n’omusajja eyasooka ku kino

okutunuulira, olw’okukozesa obulungi oba obubi eddembe lyabwe ery’okwesalirawo,  bamalayika abalungi oba ababi mwe balokolebwa oba ne bagaanibwa. Ka tulabe Katonda kye yandaba  ku kyo.

 

(236-240)

 

Mukama waffe yali aŋŋambye, nga yeemulugunya ku malayika omujeemu: omusajja ono omubi teyanjagalako wadde okugondera; bulijjo abadde mubi, naye mu ngeri emu

obubi, obubi obulongoofu n’obulungi bwabwo obw’ekitalo. Eno y’ensonga lwaki obujeemu bwe, bwe bwateekebwa mu minzaani, bwasalirwa omusango n’okubonerezebwa mu ngeri ey’enjawulo ennyo n’ey’omusajja Katonda gwe yasaasira, olw’obunafu bw’obutonde bwe,... Nga, Mwannyinaze, nnamugamba nti, a Omwoyo ogw’ekika ekya waggulu ennyo era ogutuukiridde bwe gutyo gwandibadde gujja okunyiiza Katonda, era nga gusaana okuvumirira ensobi ye?... Nayimirizibwa obuzibu bwe bumu, bwe yaddamu; naye wuuno eky’okuddamu Katonda ky’antegeeza mu kiseera kino: wandiika kye nze

ajja kukubuulira. Nakwata ekkalaamu ne mpandiika kumpi kigambo ku kigambo.

Kituufu Kitange, bamalayika baatondebwa mu mbeera etuukiridde nnyo okusinga ey’omuntu; naye era tebaakakasibwa mu kisa. Katonda era yali ayagala, mu bwenkanya bwe, okubasasula okusinziira ku nkozesa gye baalina okukozesa mu birabo bye n’eddembe lyabwe ery’okwesalirawo. Eno y’ensonga lwaki, nga tannabakkiriza mu kwolesebwa kwe okutegeerekeka obulungi, okukola omusingi gw’omukisa ogutuukiridde n’essanyu ery’obufuzi, oba si ekyo okubaggyamu, ye

yaweebwa, ku muntu atalina musango, ekiseera eky’okugezesebwa olw’obwesigwa bwabwe. Ekiseera kino ekigere kyali kyenkana eri bonna ab’omukisa. Nga njogedde ebyo, Kitange, wuuno Katonda by’antegeeza okuva munda mu mwoyo omulungi n’omubi. Bulijjo wandiika.

Omutukuvu Mikayiri, okugeza, n’abo bonna ab’ekibiina kye nga beetwala okuva mu kaseera akasooka ak’obutonzi, era nga beelaba nga balungi nnyo, abatuukiridde nnyo, nga bamasamasa nnyo, era nga baweereddwa amagezi ag’ekika ekya waggulu bwe gityo, ne beewuunya entambula ey’obutonde ennyo; naye bwe beerowoozezza bwe batyo, ne bava mu kigendererwa ne bagenda eri ensonga, ne bava mu bo bennyini okugenda eri Katonda. Awo ne batandika n’okusitula omwoyo gwabwe eri omuwandiisi waabwe, nga bagamba nti: Ani atufudde abalungi bwe batyo? ani oyo, mu kututonda, atujjuza obutuukirivu bungi nnyo n’ekitangaala ekingi ennyo? Bamulaba, era bwe bamulaba ne bamuvuunamira

bamusinze era bamuwe ekitiibwa n’obulamu bwabwe bwonna, nga bategeera emigaso gye gyonna, n’okumuwa obujulizi ku kwesigama kwabwe ku busungu bw’Omuntu we ow’oku ntikko. Awo Obwakatonda ne bukulukuta, nga buyita mu migga gy’ekisa, mu bwabwe

omutima, gwe yakuma n’omuliro gw’omukwano gwe. Olw’ekitangaala ky’omumuli guno ogw’obwakatonda, bamanyi empeera etegekeddwa olw’obwesigwa bwabwe, bwe bagumiikiriza; nga kwotadde n’ekibonerezo ekibalindiridde, bwe baba nga si bwe bali

obwesigwa. Kiba kyabwe okulaba amaaso ga Katonda emirembe gyonna, oba okugobebwa emirembe gyonna okuva mu maaso ge. Kiri eri bo okulonda.

Nga ekisa kino ekipya kyakulaakulana nnyo mu magezi gano ag’ekika ekya waggulu! bavunnama ne basinza Omufuzi waabwe ne Katonda waabwe n’okugondera n’obwetoowaze obusingawo, nga balinga abakola okwewaayo okutatyoboola okutuukiriza ebiragiro byonna n’ebyo byonna ebya kabaka ono ow’oku ntikko gwe baali bakutte obulamu bwe, era eyali ayagala okufuuka baabwe emirembe gyonna

ekyewuunyisa eky’omuganyulo. Baaloga okukuŋŋaana okungi okw’emyoyo gyonna egyatondebwa okukikola nga bo n’okugoberera ekyokulabirako kyabwe: era olw’okwegomba kuno okw’amaanyi n’obwesigwa buno eri ekisa egyasooka mwe baali basaana n’okusingawo ennyo, era, mu birala, eby’ okuyitibwa okw’ekika ekya waggulu eri emirimu gye baaweebwa ekitiibwa Omutonzi waabwe, eyabafuula bamalayika, kwe kugamba abaweereza b’ebyo by’ayagala.

Bwe kityo bwe kiri ensengeka n’ensengeka y’ekisa ezaabaweebwa era ezaakoma mu ssanyu lye bagenda okunyumirwa awatali nkomerero. Kati tuyingire munda mu bamalayika ababi naddala Lusiferi. Mu kusooka

akaseera ke yeelaba n’okwerowoozaako, yeegeraageranya n’abalala, n’asanga ng’asinga okulabika obulungi, okumasamasa, okutuukiridde mu birowoozo byonna. N’olwekyo naye yeewuunya ng’abalala; naye ndaba nti mu kifo ky’okukyusa, nga bamalayika abalungi, ebirowoozo bye eri Omutonzi we, okumuleetera ekitiibwa, okumuwa ekitiibwa, okujjula okwebaza n’okwagala, yayimirira ku ye.ne bwe yafumiitiriza okutaliimu nsa okwamufuula funa olubuto lw’okweyagala okweyongera okusimba emirandira olw’okufumiitiriza kuno kwe kumu. Mu bbanga ttono yabuusabuusa oba wayinza okubaawo ekitonde kyonna ekisinga obulungi era ekituukiridde okusinga ye.Okuva mu kubuusabuusa kuno yayita mu kwemalira okumu mu kwagala kwe;omuntu yennyini, n’okunyooma omuwandiisi w’ebyo byonna bye yalina.

N’okutuusa kati tannajeemera bulungi; naye okwesanyusa kwe kwateeka ebiziyiza mu kkubo ly’ekisa, ne kulemesa Katonda okuyiwa mu mutima gwe omugga ogwo ogw’emikisa gwe yafuka n’omutima omungi ennyo mu gwa bamalayika abalungi: ekyaleetera  obutaliimu bwe okukendeera amangu ne bufuuka amalala agatagumiikiriza yawaliriza Katonda okumubonereza. Okuva bamalayika abalungi lwe baali bavunnamye nga bayita ekibiina kyonna okukola kye kimu, Lusifa n’abagoberezi be nabo baali bavunnamye ne beeteeka mu kusinza, naye mu  a

ebirowoozo n’enneeyisa ez’enjawulo ennyo. Baali bakikoze n’okunyooma era nga balinga abatayagala, nga tebalina

 

(241-245) (241-245) nga bwe.

 

okwagala era awatali bwesimbu, n’obunnanfuusi n’okunyiiga okulala okw’amalala Katonda kw’asooka okubonereza, olw’okuggyawo ekisa kye baakola ng’ekyo

okutulugunyizibwa okw’ekyewuunyo, nga bwe twagambye; ekyabaleetera mu bbanga ttono okugwa mu bikolobero ebinene ennyo: kubanga, mu ngeri eno naddala, ekinnya bulijjo kituusa ku kirala ekisinga obuziba.

Obusungu bwe baali bafunye olubuto ku Katonda n’olwekyo bwasembayo okukyusibwa ne bufuuka obukyayi obutongole obwali butwala emivuyo n’enjawukana okutuuka mu Ggulu. Lusifa oba Sitaani, bwe yali afuuse omukulu w’abajeemu, yalangirira n’amalala nti yali tayagala kufugibwa wadde okubonaabona eri omuntu asinga; nti teyakolebwa kubeera muddu wa mutyobooli. Bw’atyo omusajja ono ow’amalala yalina obuvumu okutuuma omuwandiisi w’okubeerawo kwe erinnya!... Eggulu!... kiki amalala agayinza obutasobola kukola mwoyo gwa muntu, bwe gaba nga gasobola okuziba amaaso ne bamalayika okutuuka ku ssa lino? ?... Nedda, yagamba nti, sijja kwesigama ku kyo: nga nkozesa eddembe lyange n’enkizo zange, nja kusituka n’amaanyi gange era nja kugenda ntuule ku mabbali g’Oyo Ali Waggulu Ennyo. Nja kugabana entebe y’Omuyinza w’Ebintu Byonna; era bw’agaana okunyingiza eyo, bw’awakanya ebyange

elevation, nja kusobola okumussa wansi ye kennyini.... Nate Kitange, nga buzibe bwa maaso bwa ntiisa mu birowoozo eby’omu ggulu! era tusaanidde, oluvannyuma lw’ekyo, okwewuunya ekyo eky’abantu abatono abanafu abafa!...”. Bwe kityo, omwoyo guno ogw’amalala gwawula abatuuze b’omu Ggulu, ne gukola ekibiina ekinene, era guguma okulangirira olutalo ku Katonda omutukuvu era ow’entiisa, akyakozesa obugumiikiriza eri obutabaako buno obw’obujeemu.

Ku lulwe, Malayika Omukulu Omutukuvu Mikayiri teyafiirwa mukisa guno okulaga obunyiikivu bwe yali awaddeyo eri ebirungi by’Omutonzi we. Oluvannyuma lw’okugezaako buli kimu okujjukiza abayeekera ku mulimu gwabwe, yategeka mu nteekateeka ennungi abo bonna ab’emyoyo abaali basigadde nga beesigwa. Yeeteeka ku mutwe gwabwe, n’atwala ng’omubala gwe n’okukaaba kw’olutalo ebigambo bino: Quis ut Deus? Ebigambo ebitaliimu makulu bigeraageranyizibwa ku Katonda.

Ekiseera bwe kyatuuka okusalawo enkomerero ya buli omu, ebibiina bibiri byalabibwa nga biyimiridde mu nsengeka y’olutalo, nga buli kimu kikulemberwa omukulembeze ow’amaanyi era ow’entiisa. N’olwekyo waaliwo olutalo olunene mu Ggulu (1). Ndaba, Kitange, nti amaanyi ago gonna n’obukugu, byonna eby’emikono eby’olutalo bye byayolesezza mu bantu abafa, mu bukodyo, obuzira n’obwegendereza, bwe bigattibwako byonna ebyo okulowooza kw’abayimbi n’ebyo

obukkiriza bw’abantu obuteekebwa ku banene ab’enfumo n’abazira bonna ab’olugero, si kintu olw’ebyo ebyakolebwa ku njuyi zombi.

 

(1) Et factum est proelium magnum mu bitundu by’omubiri ebiyitibwa coelo; Mikayiri ne malayika ejus prœliabantur cum dracone, ne draco pugnabat ne malayika ejus: et non valuerunt, neque locus inventus est eorum ampliùs mu cœlo (Apoc. 12; 7, 8).

 

Abakulu, n’abalala, n’okusingira ddala abaami bombi, baayawukana n’abazira ab’ekitalo, abasaanira omulimu gwabwe. Katonda yakikkiriza, awatali kubuusabuusa, okumalawo obujeemu bw’abamu n’okwegatta n’obulungi bw’abalala. Eno y’ensonga lwaki obuwanguzi bwamala ekiseera nga bwa bbalansi; naye, ku nkomerero, ekibiina ky’obwenkanya kyawangula, era ekyo tekyasobola kubaawo

naye. Buli kimu kyawa ekkubo ku ludda lw’abayeekera; bonna bakkiriza kaweefube wa malayika omukulu omuzira, Omwana w’Emirembe n’emirembe bwe yajja okutereeza obuwanguzi n’okusalawo enkomerero y’abalwanyi. Alabika, era amagye gano ag’obujeemu gabuze mu maaso ge.

Quis ut Deus nga bwe kiri? Abalaba nga bagwa ng’omulabe, okuva waggulu w’Eggulu okutuuka mu buziba bw’obunnya. Eyo gy’abafunira n’ekigambo kimu; atereeza enkomerero yaabwe eyo nnyo n’ekibonerezo kino eky’entiisa, ne kiba nti talina kya bugagga, ng’omuntu waabwe ow’omunda bw’atalina ssuubi lya kulongoosebwa (1)... Bwe kityo, Kitange, amalala agaaleetawo obutabanguko n’obutakkaanya mu bamalayika bennyini , era nga, buli lunaku na kati, kitaataaganya enkolagana ennungi ey’ebitonde

yatondebwa, olumu yava mu Ggulu obutadda.... Oluvannyuma lw’ekyo, ani atajja kutya kisolo ekikambwe bulijjo ekirina emmundu ku Katonda yennyini, era nga, mu bujeemu bwe obutaliimu makulu, agumiikiriza okulumba mukama ono atakyukakyuka amubonereza n’obukakali bungi nnyo, era nga, mu bitonde bye ebisinga okutuukiridde, abonereza awatali kuddirira, awatali okulowoozebwako, awatali kusaasira era nga tewali bikozesebwa?

 

(1) Ye J.-C. yennyini akigamba abatume be: Videbam Satanam sicut fulgur de cœlo cadentem, (Lukka 10, 18).

EKITUNDU III.

OKUVA MU KKANISA.

 

 

§. NZE.

Obulungi bw'Ekkanisa Militant. Empisa ze ez’obwakatonda.

 

 

Mu linnya lya Kitaffe, Omwana n’Omwoyo Omutukuvu, nga mpita mu Yesu ne Maliyamu, nkola obuwulize. »

Obusaserdooti obutaggwaawo obwa J.-C., bwawuliziganya eri Abatume n’abaabaddira mu bigere okutuusa ku nkomerero y’ebyasa.

Nalaba, Mwannyinaffe yang’amba, mu Bwakatonda bw’Abantu abasatu abasiimibwa, Ekkanisa Entukuvu ng’ekka ku nsi era ng’eyita mu buweereza bw’Ekigambo Ekifuuse Omubiri, Paapa omufuzi kabona ow’olubeerera, ng’ayambadde obusaserdooti bwe obw’obwakabaka, Katonda ow’amazima era omuntu ow’amazima. Yajja mu ffe okumaliriza ssaddaaka ye ey’olubeerera, okutununula olw’obulungi bw’obulamu bwe n’okufa kwe, n’okuteekawo Ekkanisa ye eyo ng’ayambibwako Omwoyo Omutukuvu.

 

(246-250)

 

yasindikibwa okugikola, okugifuga, n'okugikulembera okutuuka ku nkomerero, n'okugiwagira okulwanyisa enlumba zonna ez'abalabe baayo....

Ah! Kitange, nga kirabo ekisanyusa era eky’ekitiibwa kyanyanjulwa  !

Nnyinza ntya okugikuddiza?... Nalaba Ekkanisa eno nga yeefudde olusuku olulogo, gye yateekebwa, mu nsengeka ennungi, ensengeka yonna ey’ekkanisa, abatume, n’abo bonna abaali bagenda okubaddira mu bigere. J.-C. yalabikira ku mutwe gwabwe n’abayambaza mu maaso gange amaanyi ge ag’obwakatonda, mu ngeri  y’ekkanzu eyakaayakana n’obweru amaaso gange bwe gaali gaaka. Yatandika n’omutume eyasooka, okuva awo okutuuka ku banne, oluvannyuma n’atuuka ku  bonna

abaabaddira mu bigere okutuusa lwe baamala ebyasa bingi. Nga ayambadde olugoye luno olumasamasa era olw’ekyama, enkuŋŋaana eno eyakaayakana yalabika gyendi nga nnungi nnyo era bwetyo

luminous, yafulumya akawoowo akawooma era akasikiriza ennyo ne nsanyuka ddala. Nakuba ekifaananyi nga ndaba J.-C. mu buli emu ku bitaala bino, era ne mbitunuulira kumpi ng’obwakatonda bungi nnyo...

Kirungi okukugamba ku mulundi guno, Kitange, nti, mu mbeera endala, kyantuukako, nga nsemberera kabona, okumulaba, n’amaaso ga

omwoyo, nga ayambadde ekitangaala kye kimu, era nayiga, mu kussa ekimu, nti ekitangaala kino kyalaga empisa ya bakabona buli kabona gy’ayambala olw’okutuuzibwa kwe. Obusaserdooti bwa J.-C. nga bunene, nga bwa kitiibwa, nga bwa bwakatonda!... Ka tuddeyo mu lukiiko olw’ekitiibwa olulimu abaweereza baayo bonna. Mukama waabwe ow’obwakatonda yang’amba ng’andaga nti: Bano be baweereza bange

; wano we wali abo abajja okusalawo obutonde bwonna nange; oyo abiwuliriza anwuliriza; oyo abanyooma annyooma; abawa ekitiibwa anssaamu ekitiibwa; oyo azikwatako ankwatako.... Awo n’ampa okutegeera nti ye kennyini ye yateeka buli omu ku baweereza be mu Klezia ye, nga ye kennyini ye yateeka...

emmunyeenye mu bbanga. Ye y’abalagira ensalo z’amaanyi gaabwe, nga bw’alondoola buli emu ku nkulungo ez’omu ggulu layini gye erina okunnyonnyola mu kkubo lyayo. Buli omu amuwa omulimu gw’anaabavunaana; ye

emmeeme ejja kumuddamu olw’ekyo ekigivunaanibwa. Omugugu ki? Naye tewali buyinza bwa kiseera buyinza kubasengula, kugoba buyinza bwabwe, kuziyiza buyinza bwabwe, oba okukendeeza ku buyinza bwabwe.

Nnalaba olwo, Kitange, ennimiro eno ennungi, oba olusuku, oluteekwa okuyitibwa olusuku lwa nsi olw’amazima; naye saafaayo nnyo okuggyako ebintu, omuntu by’ayinza okutunuulira ng’emmunyeenye nnyingi nnyo eziyaka enjuba ey’obwenkanya. Nalaba kkooti etasobya Omwoyo Omutukuvu mw’abeera, era mw’ava agaba ebigambo bye eby’obwakatonda eri Ekkanisa yonna gy’alungamya era gy’awagira. Tekirina nsobi, kubanga omusingi gwakyo ge mazima. Nalaba emigaso gy’Omulokozi nga gyaka era nga gyaka n’okumasamasa okunene, era ne bawaayo amaanyi gaabwe gonna, obusobozi bwabyo bwonna eri Masakramentu omusanvu ge yagaggawazaamu Ekkanisa ye. Ah! Kitange, okutunula okulungi!..

 

Obukulu bw’Okubatiza. Omukago ogw’ekitiibwa ogw’ababatiza n’Obusatu Obutukuvu Ennyo.

Okubatizibwa okutukuvu okusinga byonna kwanyanjulwa eyo ng’ensibuko esooka ey’ekisa ky’obulokozi. Nalaba nga kigenda mu maaso mu maaso gange omukago guno ogw’ekika ekya waggulu era ogutayogerwa, endagaano etakyukakyuka era ey’ekitiibwa wakati w’ekitonde n’Omutonzi.

Nze mpulidde nti enjuyi zombi zikkaanyizza

okussa ekitiibwa mu buli omu. Ekitonde kyagamba nti: Nsuubiza okubeerawo n’okufa mu nzikiriza y’Ekkanisa ya JC entuufu; Nsuubiza okulwana

okufa dayimooni, ensi, n'omubiri, abalabe ba  Katonda wange, ow'omununuzi wange, n'enjiri ye; Nkyegaana emirembe gyonna, era saagala kuba na kintu kyonna kye nfaanaganya nabo  ....

Awo Omutaggwaawo n’asituka okuva ku ntebe ye eyakaayakana eyaka mu buwanvu bw’eggulu: Kale, ekitonde kyange, yagamba, wano, ku ludda lwange, nneeyama mu bulungi bwo: dda oli wange mu ngeri y’obutonzi, mu bbanga ttono ojja kuba wange n’erinnya ery’omuwendo ennyo, ery’okuzaalibwa, lye sijja kuddamu kulaba mu ggwe ekintu kyonna okuggyako ekifaananyi ekiramu eky’Omwana wange omwagalwa, omulala yennyini . N’olwekyo nneerabira, mu kulowooza kwayo, omusango gwe wazaalibwa ng’olina omusango, era ng’enda kuwa amazzi g’okubatiza kwo empisa ennungi ey’okukutukuza okuvaamu; Nja kubawagira mu kabi; Nja kukulwanirira abalabe b’obulokozi bwo; era singa, olw’obunafu bw’obutonde bwo, ojja okufiirwa eky’obugagga ky’obutaliiko musango bwo, ojja kusanga mu kifuba ky’Ekkanisa yange, gy’ofuuka mmemba, engeri zonna ez’okugizzaawo....

Amangu ago J.-C. yalagira abaweereza be okukozesa ofiisi yaabwe ey’ekitiibwa, nga bateeka enkomerero ku ndagaano eno ey’obwakatonda; kye baakola amangu ago. Nalaba Omwoyo Omutukuvu ng’akka ku kifo eky’okubatiza n’atwala abapya abaabatizibwa, ng’ayita mu kuyingizibwa kw’empisa ennungi essatu ez’eby’eddiini, Okukkiriza, Essuubi n’Omuwa. Nalaba langi yonna eya Trinity eyeegombebwa, oba okusingawo okuyiwa ekifaananyi kyayo mu buziba mu kino  ekipya

Christian, olw’empisa ezitasangulwa z’agenda okwetikka buli wamu, era ezijja emirembe gyonna oba ekitiibwa kye mu Ggulu, oba okutabulwa kwe mu geyena... (Ekirowoozo kino ekisembayo kinkuba entiisa.)

 

(251-255) (251-255) nga bwe.

 

Bwe kityo Kitange, abaana ba Katonda ab’amazima ne ba J.-C. batondeddwa mu biseera byonna; eno y’engeri Ekkanisa ye ku nsi gye yajjula abatuuze olw’Eggulu.

Kale ne ndaba abatume n'abaddirira baabwe; abagoberera, eggye eryawangudde, abajulizi, eggye ery’ekitiibwa ery’abakkiriza n’abawala embeerera. Nalaba abaana ba Katonda bonna, bannansi bonna ab’obwakabaka bwa J.-C.; abatukuvu ab’emyaka gyonna, ab’ekikula kyonna, ab’embeera zonna, okuva mu nsi zonna ez’ensi, nga bagatta mu mubiri era nga bagatta okukkiriza kwe kumu, okubatizibwa kwe kumu, essuubi lye limu, era n’emiguwa egy’okusiimibwa egy’okwagala okumu, mu ebitono ebifukiddwamu; kubanga J.-C. yampa okutegeera nti, wadde Omukristaayo yali wala nnyo, bwe yateekebwa wakati mu kusinza ebifaananyi, bulijjo

eggulu n’ensi, so nga akuuma nabyo okukkiriza kwe kumu, nga kwesigamiziddwa ku bigendererwa bye bimu ebizzaamu essuubi lyabwe obulamu; alina eddembe okufuna empeera y’emu, era asobola okwesiga obuyambi bwe bumu okugituukiriza. Kino kiyitibwa Ekitabo ky’Abatukuvu, ekikola Ekkanisa ya J.C. entuufu, egatta eggulu n’ensi, era nga kizingiramu emyoyo gy’abagenzi abakyasanga nga babanja obwenkanya bwa Katonda. Ekkanisa eno, bwetyo etegekeddwa, tekoma wadde mu kifo wadde ekiseera. Kikwata ku bantu bonna mu bunene bwakyo nga bwe kiri ne mu bbanga lyakyo. Kirimu era kizingiramu munda mu kyo byonna eby’obwenkanya, ebitaliiko

okuggyako aboonoonyi abatafiiriddwa kukkiriza kwabwe. Buli musajja abatizibwa aba wuwe nga mmemba we, omulungi oba omubi, okutuusa lw’aba abadde

okusannyalala olw’enjawukana, oba okusalibwako ekitala ky’okugobwa mu kibiina...

Yateekebwa wakati mu lukuŋŋaana luno olulungi, yasituka ku musingi ogwesiimibwa omumuli guno ogwakaayakana ogw’okukkiriza, ogwadduka ku njuyi zonna ennimi zaayo era

yayaka buli kimu n’ekitangaala kyakyo eky’obwakatonda. Kye kikulu ekituufu eky’Omukristaayo; y’enjuba entuufu ey’abantu egobye ekizikiza ky’okusinza ebifaananyi n’okununula olulyo lw’omuntu okuva mu kiro ekisinga obuziba era eky’entiisa.... Nga kirabo okuva mu Ggulu era nga ensonga y’omuntu egulumiziddwa era ematizibwa! Mmeka

omwoyo gw’omuntu gutangaala era ne gugaziwa olw’okumasamasa kw’ekitangaala kino ekigonvu era ekiramu!....

Wadde nga buli omu ku bammemba b’ekibiina kino ekyesiimibwa eky’Ekkanisa eyigiriza yalabika gyendi omugezi, yakiikirira mu ngeri etatuukiridde nnyo yekka kabona omufuzi, mu ye yekka mwe mwabeeranga ekitiibwa n’obukulu obw’obwakatonda n’obujjuvu bw’obusaserdooti obutaggwaawo bw’afuna okuva eri oyo kigizaala mu kitiibwa ky’abatukuvu. Namulaba ng’asuula ku ggye lino eryalondeddwa a look of

okwemalira, era nawulira eddoboozi lye nga ligamba nti, " Wano we wali eggye ery'obuwanguzi lye nwakanya okufuba kwa Sitaani." Tusobola okugilumba, naye tetusobola kugiwangula. Omumuli ogugikoleeza gusobola okutambuzibwa oba okuzibikira, naye teguyinza kuzikizibwa. Bulijjo erwanye, era bulijjo ewangudde, Ekkanisa yange ejja kubeerawo wadde ng’embuyaga esinga obusungu era wadde ng’abalabe baayo bafubye kwonna  , kubanga emisingi gyayo giwummudde ku mayinja amagumu,  nga...

ge mazima g’ekigambo kyange, era nti neeyama okukinyweza. Yee, nja kuba, oba okusingawo ndi mu kifuba kyayo okugifuula obulamu n’okugiwolereza; Ndi naye okutuuka ku nkomerero y’emirembe n’okusingawo, era amaanyi ga geyena tegajja kumuwangula. »

Ekkanisa, Mwannyinaffe bwe yagenda mu maaso, yaddamu okulagibwa wansi w’ekifaananyi ky’omuzabbibu, ennimiro, omuti, enzirugavu, n’ebirala, n’ebirala, nga bwe tujja okulaba oluvannyuma. Naye, Taata, siyinza kulekera awo kukuloopa wano ekintu ekimu Katonda kye yanzizaamu okukwata ku kwegatta kuno ku ngalo.

ekyesiimibwa ekifuga mu baana abatuufu ab’Ekkanisa eno entukuvu, nga bwe bwakabaka bwa J.-C. mutabani we. Laba wano layini:

 

Ekivvulu ekyesiimibwa eky'empisa ennungi z'omulwanyi w'ekkanisa.

Nga tuyitawo, olunaku lumu olw’omu nsenyi, okumpi n’emu ku madirisa g’ekitundu, ekyali kitunudde mu kkubo ly’emiti emiwanvu egyali gizingiddwa mu kiyumba kyaffe (akakubo kano, Taata, kaatemebwa emyaka mingi emabega, kakwata ekifo kati w’olaba ennyiriri ssatu wa miti emito egya lime egibadde gikyusiddwayo), gwali ku makya kirungi nnyo; Nnali njagala, nga bwe nnali nkoze edda oluusi, okwewa akaseera katono essanyu eritaliiko musango ery’okuwulira okuwuuma kw’ekibinja ky’ebinyonyi eby’enjawulo ebyali bitudde awo. Okufumiitiriza okw’okulaba kuno okusikiriza kwe kwandeetera mu kusooka kwali kukkiriziganya nnyo; mu bbanga ttono ne banakuwala, era okukkakkana nga bawedde nga bw’ogenda okulaba....

Nga buli kimu kirungi nnyo mu butonde! Nagamba mu mutima gwange nti; nga buli kintu ekiri eyo bwe kigondera eddoboozi ly’Omutonzi! nga buli kimu kijaguza ekitiibwa ky’Omuyinza w’Ebintu Byonna! Ebitonde byonna bimuwa omukisa, buli omu mu ngeri ye. Nga nsengeka, nga Harmony, nga okukkaanya okutuukiridde! nga kivvulu kyewuunyisa wakati w’ebitonde n’ebitali bya magezi!.... Kyetaagisa, ayi Katonda wange! nti ekitonde ekiweereddwa ensonga era nga kijjudde enkizo n’ekisa bingi nnyo, kibeere ekyo kyokka okuteeka obutabanguko mu nsi omulimu gwo, nga kikujeemera, nga kiziyiza ebiragiro byo era nga kigaana okugondera okwagala kwo okutukuvu!.... Emirundi emirala mingi nnali mpulidde eddoboozi ly’ebinyonyi bino; naye oluyimba luno terukola

 

(256-260)

 

yandeetera okufumiitiriza okw’amaanyi bwe kuti. Ebirowoozo byange byali bitabuse era omutima gwange ne gukwatibwako olw’ebintu bye bankwatako. Mu kubonaabona kwange, neeyogera eri Mukama waffe, ne mmugamba nti: Kisoboka kitya, Mukama, omuntu bw’atyo n’akujeemera, ng’ate ebitonde byonna bikuwa omukisa, era nti, wadde eri ensolo, byonna biyimba okutendereza kwo? . .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .

Nga bukambwe nnyo! nga obuteebaza obw’ensi yonna ku ludda lwe!Nga bwe  nneemulugunya bwe ntyo, J.-C. yandabikira mu ngeri ey’amagezi era mu ngeri y’omuntu.  Okuzaalibwa

tonakuwala mwana wange, yang’amba, nga bw’ansemberera, byonna tebijeemera wadde okubula, nga bw’olowooza, mu banno: okutegeera ensobi yo mu nsonga eno, yagenda mu maaso, wuliriza era weegendereze nnyo kiki Ngenda  kubawuliza.... Amangu ago, Taata, nnawulira munda mu nze  a

ekivvulu ekikwatagana eky’okwagala okw’obwakatonda okwafuluma okuva mu Bwakatonda n’amaloboozi  ag’enjawulo agaakubisaamu era ekyabutuka ne kifuuka emikisa lukumi n’olukumi egy’ekitiibwa,  okutendereza, ekitiibwa n’okusinza bye kyawa  Obusatu Obutukuvu Ennyo.

 

Okugatta kw’Abatukuvu.

Mu butuufu siyinza kukubuulira oba ekivvulu kino eky’obwakatonda kyava mu ggulu oba ku nsi, wadde oba obusimu bwange obw’ebweru bwakosebwa oba nedda; kye mmanyi nti nakiwulira nga nneetoolodde; Nali nga ali wakati, oba okusingawo yali mu nze, yajjuza omwoyo gwange, okutegeera kwange n’omutima gwange, yakwata amaanyi gange gonna... Tekisoboka nze Taata okukulaga

okwagala kuno okw’obwakatonda okwali emmeeme yaayo bwe kwali kugireetedde mu kukwatagana, n’okusinga byonna n’obuwoomi obwo obusikiriza obugenda butereevu ku mutima, ne bukukwata ne bugiggyawo awatali ffujjo....

Ekintu ekyesiimibwa, era asobola okuwulira nga tasobola kwogera! mu maloboozi ag’enjawulo ne mu njawulo y’okukyusakyusa kw’olukoba luno olw’obwakatonda, nnayawula empisa ennungi ez’enjawulo ez’Ebibiina by’Abatukuvu eby’Ekkanisa eby’enjawulo, obunyiikivu obw’amaanyi obw’abatume, obuvumu obw’obuzira obw’abakkiriza, amaanyi n’obutakyukakyuka bwa the martyrs , obulongoofu obutakyukakyuka obw’abawala embeerera n’okusinda kwabwe okw’omuliro, obwesigwa obutatyoboola obw’omukwano gw’obufumbo, obutukuvu obutuufu obwa buli kibanja. Buli kintu, ne buli kitundu ky’ekintu kino kyonna, kyavvuunulwa era ne kiragibwa mu maloboozi amatuufu era agafaanagana, mu ngeri entonotono ezitera obutategeerekeka, okukwatako okusinga oba okutono okuwulikika; n’ekisembayo, emitendera gino egy’enjawulo gyali

eby’enjawulo era nga bigattiddwa wamu n’obuyiiya bungi nnyo, obuwoomi n’obutafaanagana, ne kiba nti ku nsi tewabangawo kintu kiringa ekyo, tewali wadde ekisemberera n’akatono.

Nnali nneerabidde ddala ennyimba z’ebinyonyi; kubanga mu kaseera ako omutima gwange gwali guwuga mu ssanyu nga tegukyasobola kwewola kintu kirala kyonna, nga ku nkomerero y’ekivvulu ekyankwata, Mukama waffe n’ayogera nange bino

ebigambo ebibudaabuda: "Olaba mwana wange," nti byonna tebibula

nga bwe wali okkirizza. Olaba nga wakyaliwo emyoyo egy’obwesigwa kunsi egitalekera awo kuntendereza, okumpa omukisa n’okunjagala, nga beegatta n’Ekkanisa ewangudde okukola wano wansi w’ebyo ebikolebwa mu bbanga ; kubanga byonna bye mwaakawulira, kyakulabirako kitono kyokka eky’ekivvulu ekiva mu kukuŋŋaana kw’abatukuvu b’ensi n’empisa ennungi ez’Ekkanisa yange ey’abayeekera: tonnaba kuwulira kintu kyonna ku bivvulu ebisanyusa emyoyo gyabyo egy’omukisa gye gifuula eky’omu ggulu Yerusaalemi ewulikika obutasalako.... Naye, Kitange, mu kuddamu okusiimibwa okw’ebitundu bino ebibiri n’emyoyo egyali mu purigatori, ne mu nkolagana yazo n’okukwatagana kwazo, nti...

okugatta kw’abatukuvu, Ekkanisa entuufu eya J.-C.: ekibiina kino ekirabika obulungi era ekyewuunyisa gwe muwendo gw’omusaayi gwa Katonda, omulimu ogw’ekikugu ogw’obuyinza bwe bwonna era ekintu eky’okwagala kwe okusinga okugonvu; ekisembayo, bwe bufuzi bwe obw’olubeerera.

Kyetaagisa, Kitange, obutaba na kintu kirala kye nnyinza okukulangirira ku lwa J.-C. hell, Ekkanisa eno ku nkomerero gye twaakalaba wansi w’okulaba okulungi bwe kuti! Nkwatula nti ebirowoozo byange bitaataaganyizibwa era nti omutima gwange gwandiwulidde nga gugala okukigaana; naye, okuva bwe kiri nti bwe kityo bwe kiteekwa okuba omugabo gwe okutuuka ku nkomerero, tekyandibadde kulya mu nsi olukwe ensonga ye n’okulumya amazima, okukweka ebyo eggulu bye lyantegeeza? Ekyo tekyandibadde kujeemera J.-C. andagira okwogera? Kale nja kwogera, Kitange, kyonna ekiyinza okunfiiriza. Nja kwogera kyonna ky’anaansaba okwogera okuva gy’ali eri abafugibwa bonna abakola obwakabaka bwe, era ekyo kijja kuba kya nkya.

 

 

§. II.

Okuyigganyizibwa okusembayo okw’Eklezia. Ebivaako n’ebivaamu.

 

 

Sitaani yasumulula okulwanyisa Eklezia.

Ah! taata wange ! bwatyo Mwannyinaffe bwe yang’amba, oluvannyuma lw’akabonero ke aka bulijjo ak’omusaalaba, Kitange!.... Katonda andaba obubi bwa Lusifa n’ekigendererwa eky’omusitaani era ekikyamye eky’abagoberezi be eri Ekkanisa entukuvu eya J.-C. - .

 

(261-265)

 

okuggulawo amakubo n’amakubo eri Omulabe wa Kristo, obufuzi bwe obusemberera. Olw’omukka ogwonoonefu ogw’omwoyo guno ogw’ekitalo, baawa abasajja obutwa, ng’abantu bangi nnyo abaali bafunye kawumpuli bategeezagana obulwadde bwabwe, era obulwadde buno ne bufuuka obwa bulijjo. Nga kavuyo kaali! nga emivuyo mingi

!....

Ekyo Taata kye nnalaba nga kigenda mu maaso mu maaso gange. Sitaani yennyini ye yagabira setilayiti ze, ze yafuula abakolagana nabo mu mpisa ze ez’obumenyi bw’amateeka, ekintu ekivundu ekimu kye yazikwatako mu kyenyi oba ku kitundu ekimu eky’olususu, ng’alinga ayagala okuziwandiikako a

empisa z’okwewaayo eri omulimu gwe. Setilayiti zino, bwe zakwatibwako, zalabika gyendi amangu ago nga zibikkiddwa ekigenge kye zaali zigenda okusiiga abantu bonna abaali bakkiriza okuzikwatako. Ekifaananyi kino,  Kitange, kikwatagana n’eby’omunda n’ebweru w’Ekkanisa; era newankubadde nga kirina okuba n’okutuukirizibwa kwakyo okutuukiridde mu nkyukakyuka etandise yokka, wadde kiri kityo kiraga bulungi endowooza n’obuwanguzi bw’abo abaagiteekateeka okumala ebbanga eddene. Zino ze kaweefube wa geyena okusaanyaawo mu myoyo obufuzi bwa J.-C., n’okutaataaganya abeesigwa mu kukozesa eddiini yaabwe. Bano ababaka ba sitaani, bano abakulembeze b’Omulabe wa Kristo, nga bwe mmumanyidde, be bawandiisi abatatya Katonda, olw’enkola zaabwe ez’obuseegu n’ez’okusikiriza, okumala ebbanga ddene nnyo nga  basuula

emisingi gy’obutali ddiini obufuga ekintu ekirimu obulwadde, obuwuliziganya okusiigibwa buli wamu, era nga si kirala okuggyako ekitonde kino ekitali kirongoofu eky’obutatya Katonda, n’ebirala, n’ebirala; obuseegu obufuna ku njuyi zonna era obuleeta obubi bwonna, wansi w’erinnya ery’enjawulo erya philosophy , lye tebusaanira. Naye, Kitange, wano waliwo ebigambo bye nnawulira mu ngeri ey’enjawulo ennyo, era n’okutuusa kati bye nkwegayirira obutakyusa kintu kyonna; byalabika gyendi nga biva eri Katonda: “Abakuumi beebase; abalabe ne bamenya ebiziyiza ne bayingira mu kibuga wakati. Baatambula okutuuka mu bigo, gye baateeka ekitebe kyabwe. Amaanyi ga...

ekizikiza kigaziyizza obwakabaka bwakyo; yeefuula ekkuŋŋaaniro; azimbye ebyoto mw’atadde ebifaananyi eby’okusinzibwa. sitaani ajja

okuyingira mu kkuŋŋaaniro lye, n’ebirala, n’ebirala, n’ebirala. »

Oluvannyuma lw’ekyo, Kitange (tonnakyusa kintu kyonna mu bye ngenda okukugamba), nalaba amaanyi amanene nga gasituka okulwanyisa Eklezia entukuvu. Yasimbula, yanyaga, n’amenya ennimiro y’emizabbibu ya Mukama; yagifuula eddaala eriyita mu kkubo, era n’amulaga okuvuma kw’amawanga gonna. Oluvannyuma lw’okuvuma obufumbo n’okunyigiriza eggwanga ly’eddiini, omuntu ono omuvumu ow’amalala yawamba ebintu by’Eklezia, n’ayambala amaanyi ga Kitaffe Omutukuvu Paapa, gwe yali anyooma omuntu we n’obuyinza bwe..... Nalaba

okuwuuba empagi z’Ekkanisa; Natuuka n’okulaba omuwendo omunene nga gugwa gwe twalina ensonga okusuubira okutebenkera okusingawo.... Yee, Taata, mu abo abaali bagenda okumuwagira, mwalimu abakodo, abantu abatasaana, .

abasumba, emisege egyabikkibwako olususu lw’omwana gw’endiga, abayingira mu kisibo okusendasenda emyoyo egyangu gyokka, okutta ekisibo kya J.-C., ne

okutuusa obusika bwa Mukama mu kunyagululwa kw’abawamba, yeekaalu n’ebyoto ebitukuvu okuvunda....

Bino Mukama by’ayogera mu busungu bwe ne mu busungu obw’obwenkanya bw’afunye olubuto: “Zibasanze abalya mu nsi olukwe n’abeewaggula! zisanze abawamba ebintu by’Ekkanisa yange, awamu n’abo bonna abanyooma obuyinza bwayo! Bajja kuleetera obusungu bwange; Nja kubwatuka kino superb

okwekazza; ajja kubula mu maaso gange ng’omukka ogufuumuuka mu bbanga, ng’abonereza ebikolobero bye. Nja kumusaba obusika

mu bukulu egendereddwamu okuddaabiriza yeekaalu zange n’abaweereza bange, .

nga alinga ow’obuweerero bw’abaavu bange. Ndikakanyaza omutima gwe, Ndiziba amaaso g’ebirowoozo bye, Alikola ekibi ku kibi; mu kukola ebibi ajja kulowooza nti akola birungi; n’okugwa kw’abo be kitamiiza kujja kweyongera okuzitowa era

n’okusingawo okutta, nga bwe banaaba nga beeyongedde waggulu olw’amalala gaabwe. Wano, Kitange, y’ensonga esooka ey’obukambwe bwa Mukama buno; kisaana okufaayo.

 

Obutonde bw’amalala ag’obufirosoofo; ajeemera Katonda yennyini. Ekibonerezo eky’entiisa kimulinze.

Okusinziira ku bye yandaga, amalala gano, agasinga obutagumiikiriza mu maaso ge, si ga ngeri ya bulijjo, ng’okugeza, ng’ey’omusajja eyenyumiriza mu bitone bye oba obugagga bwabwo; kino kwegulumiza kutono kwokka okutaliimu kakwate kumpi na maanyi agakiggya ku Katonda yennyini okukaayana eddembe lye n’okumugaana obuwulize; kubanga amalala ag’ekika kino ga ngeri y’emu n’eyo, mu ggulu, eyayimusa Lusifa ku Oyo Ali Waggulu Ennyo... Era bwe maanyi gano ge gamu, Katonda

shows, ezirina okulaga obujeemu bw’Omulabe wa Kristo, obuzza obulamu edda era bulijjo obuwangaazi abaagisooka, ntegeeza abatatya Katonda ab’ennaku zino n’ab’emirembe gyonna, abagumiikiriza era abagumiikiriza okuvvoola erinnya lya Katonda ettukuvu era

okusitula omutindo ku Kkanisa ya J.-C. mutabani we, nga balumba amazima g’okukkiriza kwe kutereka.

 

(266-270)

 

Superb eno ya butonde okunyumya n’okwonoona obusimu, okuloga okulowooza, okuwugula ensonga n’okutegeera. Ekikolwa kyayo ekisinga okuba ekya bulijjo kye kibonerezo kyayo ekisinga okuba eky’obwenkanya era eky’entiisa, okuva bulijjo bwe kimaliriza nga kizibye amaaso g’ebirowoozo n’okukakanyaza omutima olw’amazima agabikkuliddwa era

enzikiriza ye yeetaagibwa mu bulokozi... Bulijjo ng’eyagala nnyo ebintu ebipya era ng’eyagala okukola ensobi, yeefuula, okusinziira ku kwefuula kwayo okw’amaanyi, enkola z’obuseegu n’obutatya Katonda; obujulizi buyinza okukuba amaaso gaayo, amazima gayinza okukema omutima gwayo, ganywerera mu ndowooza zaago ez’ekirooto era ez’obulimba, ne gaziba amaaso gaayo eri ekitangaala ky’obujulizi, ne gakakanyaza omutima gwayo

okulwanyisa okwejjusa, era n’anywerera ku kulwanyisa amazima ng’okuvuma omwoyo gwa Katonda okusinga obubi.... Oluvannyuma agwa mu buzibe bw’amaaso ne kiba nti n’ebikolobero bye abitwala olw’ebikolwa ebisaanira, era mu kukola ebibi akkiriza nti ddala akola birungi. Kale si kya bulijjo okulaba omusajja atuuse ku kino, ng’asanyuka mu bugwenyufu bwe, ng’atwala omusango gwennyini ng’omulimu omulungi, era n’akuba ekifaananyi ng’aweereza Katonda era ng’amusanyusa olw’ekikolwa ky’alwanirira, ekimunyiiza era ani amuswaza... Yee, ebisolo bino ebikambwe bijja kulowooza nti bya ddiini nga bivvoola amasinzizo n’okusaanyaawo eddiini. Mu ngeri y’emu bajja kwenyumiriza mu linnya ly’abawagizi b’eggwanga nga basuula amateeka gonna ag’obwannannyini agafuula obukuumi bw’ensi ya kitaawe, emisingi gyonna egya

okwagala eggwanga n’obuntubulamu: okuttibwa kwennyini okwa bannansi n’abaweereza b’eddiini kujja kuba eri bannakyewa bano abazibe b’amaaso ekikolwa eky’eddiini, n’okusuula amateeka gonna ekisinga obutukuvu mu mirimu gyonna....  Kale awo amalala ag’ekika kino we gakoma awatali nsobi! Okukaluba  kw’ ...

omutima n’okuziba amaaso mu birowoozo ebigenda wala n’obutategeera n’okusuula obujulizi bw’emisingi egisooka....

Katonda n’olwekyo andaba, Kitange, nti amalala ag’ekika kino ga muzizo nnyo mu maaso ge, n’abugoberera n’ekika ky’obutasalako ekitasobola kwogerwako, era nti kumpi tekisoboka nti omuntu asobola okusuubira nti aleke awummuleko okuleeta ku kukyuka kw’abantu bano ab’omukisa omubi. Yee, Taata, Katonda yandibadde asinga okusonyiwa omusango omulala gwonna, kubanga omusango omulala gwonna tegumuwakanya nnyo: omusango omulala gwonna tegutwala munda mu gwo ddaala eryo ery’obusungu erilumba, erinyiiga olw’engeri ze ez’obwakatonda: obujeemu buno obutagumiikiriza, buno olutalo oluggule era olulangiriddwa lw’akyawa mu bufuzi, era nga ye mulabe wa lubeerera era atatabagana... Kale tuleme kwewuunya singa, nga tutambula mu bukkakkamu mu ngeri ekolimiddwa era egaanibwa, bannakyewa bano abazibe b’amaaso batuuka ku nkomerero ey’ekikangabwa, ne bagwa okutuuka wansi mu bunnya obw’entiisa ne Lusiferi mukama waabwe, . mu kiseera ekyo we balowooza, nga ye, okusituka okutuuka waggulu ku ggulu. Bwe kityo bwe kinaaba enkomerero yaabwe; n'ebyo ebirimu

ntiisa nnyo, ndaba mu Katonda nti ekibonerezo kiringa ekisituliddwa, era nti, awatali kyamagero kya kisa, omuntu yenna ky’atayinza kusuubiza, kijja kuba nabyo

infallibly okuttibwa kwayo.... Naye, Kitange, nga bweri essaawa y’obuwulize bwange, nkwegayiridde onsonyiwe singa nnyongera okugenda mu maaso okutuusa oluvannyuma.

 

 

§. III.

Okwemulugunya kwa J.-C. ku bubenje obugenda okusaanyawo Obwakabaka bwonna obw’Abakatuliki, n’okusingira ddala Bufalansa. Emivuyo gya bakabona ababi.

 

 

Mu linnya lya Kitaffe, n’Omwana n’Omwoyo Omutukuvu. »

Taata, ekiro kimu maama waffe bwe yali ansuze mu ddipo, olw’obukuumi obw’amaanyi obw’ennyumba, nnawulira, bwe nnazuukuka, eddoboozi ery’ennaku eryalabika gyendi nga liva ku mabbali g’ekkanisa, ne lijja okuva mu mutukuvu

weema mwe bakuumirwa Essakalamentu ery’omukisa ery’ekyoto. Nategeera mangu nti ye J.-C. eyali asaba Kitaawe ow’olubeerera. Bwentyo nawola, nga...

ssaayo n’okusingawo okufaayo, ng’owuliriza eddoboozi eryo erikwata ku mutima, nga ddala lyali ddoboozi ly’omusajja, naye ng’ebigambo bye ebiruma n’okwemulugunya byalina, nzikiriza, amaanyi, amaanyi ag’okwolesebwa eddoboozi ly’omuntu lye teribangako, era ge litasobola kuba nalyo bwe kitaba bulamu bwa bwakatonda. Mu kiseera kye kimu, nawulira nga nnyingiriddwa okubeerawo kwa Katonda, era ne mpulira, nga bwe nnali nsobola okusalawo, essaala eyalina akakwate ennyo n’eyo ey’Olusuku lw’Emizeyituuni... J.-C. yayogera, ng’aŋŋamba nzije nsabe naye... Nasituka mangu, nga ngoberera olukusa olw’awamu lwe nnali nfunye okuva ewa maama waffe, olw’ensonga yonna era n’ekigendererwa kyonna kye kyali. Neegatta ku Mukama wange ow’obwakatonda era nasigala naye okumala essaawa ezisoba mu emu nga nsaba  ...

Nga wali musanyufu nnyo, Mwannyinaze, nasalako, okukwatagana bw’otyo n’okusaba kw’Omwana wa Katonda!... Ah! Taata wange, Mwannyinaffe bwe yaddamu, essanyu lino

yali nnene, kituufu; naye singa omanyi bye nnina okubonaabona, n’engeri gye byanfiiriza, wandirabye nti ekisa ng’ezo tezirina buggya mu butonde. Kyokka, kiteekwa okwatulwa gy’oli, nasanga nga nsanyuse okugabana ennaku z’Omulokozi wange ne Katonda wange, n’okumuyamba, mu ngeri yonna.

 

(271-275) .

 

mu ngeri eyo, okubigumiikiriza ng’ababonyaabonyezebwa naye. Nga ssanyu lingi! naye nga kubonaabona nnyo!...

Bwentyo ne mpulira Kitange okukungubaga kw’Omwana wa Katonda n’okwemulugunya kwe yakola ku boonoonyi, be yasinga okutwala enkomerero yaabwe

obwagazi. Ebikolobero bye yalabika ng’asinga okukwatibwako, era bye yasinga okukaaba n’obusungu, byali butali bwesigwa, okusosola n’emivuyo gya bakabona ababi n’ab’eddiini bonna, olw’obutali bwenkanya bwabwe n’obulamu bwabwe obw’emivuyo, abavvoola amasakramentu. , okuswaza obusaserdooti bwe n’okuvvoola erinnya lye ettukuvu Abaweereza bameka ab’ebyoto byange, yagamba, abakola obulabe okusinga okuweereza obulokozi bw’emyoyo gye nnanunula! Babbye ku bintu by’Ekkanisa yange, olw’embaga zaabwe, emizannyo gyabwe n’ensaasaanya yaabwe etaliimu mugaso, ku ssente z’abaavu be babba eby’okweyimirizaawo; ne bagamba mu mutima gwabwe nti: ebintu bino byaffe, awatali kusasula wadde obuvunaanyizibwa bwonna. Nga okuwamba ebintu! nga okusaddaaka nga!

J.-C. n’olwekyo yakaaba olw’okusobya kwa Katonda, olw’okuzikirizibwa kw’Eklezia, olw’okusaanawo kw’okukkiriza n’okwagala; ku kufiirwa emyoyo n’emikisa emibi gy’abaagaanibwa, ggeyeena gy’ejjula wadde nga byonna by’ekoze okugikuuma okuva mu yo. Yakaaba olw’ebibi byonna eby’olulyo lw’omuntu, n’okusingira ddala olw’ebyo Abakristaayo bye batiisibwatiisibwa n’okubonerezebwa olw’obutali bwesigwa n’ebikolobero bingi nnyo bye baakola... Eddoboozi lye lyawulikika ng’erya mukwano gwe ayogera mu

okwesiga mukwano gwe n’okwemulugunya olw’ennaku ezimuleetedde... Muwala wange, yang’amba, mu kukaawa kw’omutima gwe, naye mu ddoboozi lya kitaawe era n’okuyiwa omutima ogwanyingiramu n’obulumi n’ennaku.omukwano byonna omulundi gumu: Muwala wange, ojja kukkiriza? Abayudaaya bazuuliddwa mu Klezia yange abanlyamu olukwe ne bantunda: Nsuuliddwa, naddamu okugaanibwa; twatuusa

Barrabas, nange twasalirwa ekibonerezo ky’okufa. Nakubwa emiggo egy’obukambwe era...

Engule y’amaggwa. Nzikiddwa ensonyi n’okuvumibwa; Natwalibwa okuttibwa okukomererwa omulundi ogwokubiri!..... Nga bibonerezo ki

basaana bingi nnyo n’obusungu obw’omusaayi bwe butyo! Kyokka mpulidde essaala z’Ekkanisa yange; okusinda kwe n’okusinda kwe kunkoze effujjo, era nsazeewo okukendeeza ku budde bwe obw’okuwangangusibwa...

Engeri y’okukkakkanya obusungu bwa Katonda; okwegatta ne J.-C. n’okussa ekitiibwa mu byama by’Okwagala kwe.

Bwe kityo, J.-C. mu kusaba kuno okw’amaanyi yalabika nga taata omulungi alina obusungu nti abaana abajeemu bamukaka okubabonereza ku mutima gwe era wadde nga yali abaagala nnyo. Oluusi nnamulaba ng’abayimusa omukono gwe  , ng’atiisatiisa okubasaanyaawo, mu kiseera kye kimu ng’abawaayo obulumi bwe, okukubwa emiggo, omusaayi gwe n’okufa kwe. Yalabika ng’abalangirira okufiirwa okw’olubeerera, era n’akola ebiwundu byonna eby’omubiri gwe ogw’obwakatonda okwogera ku  lwabwe.

okusonyiyibwa okuva mu kyo. Yansaba okwegatta ku kusaba kwaffe eri eyiye okukola effujjo ku bwenkanya bwa Kitaawe; naye, mu buwoomi obw’amaanyi emmeeme yange gye yali

okubbira mu mazzi, kubanga ekitundu ku bulumi bwe kyali kinyigirizidde era nga nlinga eyabooga omutima gwange omwavu, nnali sisobola kukola kintu kirala kyonna okuggyako okukaaba n’okukaaba ku mabbali ge. Mu mbeera eno ey’ennaku, Kitange, ye kennyini mwe yalagira...

enkola gye nasooka okukulaga, okukkakkanya obusungu bw’eggulu eryanyiize, nga nssa ekitiibwa mu byama by’obwagazi bwalyo obuluma......

 

Obugulumivu bw’obweyamo obw’ekitiibwa obw’eddiini, nga bino kisa eky’enjawulo eky’okutegekebwa.

Emyaka mingi emabega nnalina okwolesebwa kuno; naye emirundi emeka emirala gye siwulidde kwemulugunya kwa J.-C. ku nsonga ez’enjawulo ezikwata ku Klezia ye! era wano mu bintu ebirala bye yang’amba olunaku lumu ku butonde bw’obweyamo bw’ekigo, nga yeemulugunya nga bukyali ku kunyigirizibwa okubukolebwako

Leero. Yandaba nti ebirayiro bino biringa ebiva mu bwakatonda bwe yennyini; oba, bw’oba ​​oyagala okusingawo, ekisa eky’enjawulo eky’okusalawo ekikulukuta amangu ddala okuva mu bulungibwansi bw’okufa kwe; era bw’atyo bw’annyonyola: kyetaagisa okufaayo okw’enjawulo, .

Ekisa ekisukkiridde, n’okwagala okutaliiko kkomo Kitange kwe yantegeeza mu kiseera ky’okufuuka omuntu, yang’amba, byabooga omutima gwange ne bifuga okwagala kwange, awatali kukaka. Nawaayo, okuva mu kaseera ako, obusobozi bwange bwonna okutuukiriza okwagala kwe okw’oku ntikko mu byonna ebiyinza okusanyusa ekitiibwa kye n’okwagala kwe; era ne mmufuula a

okwewaayo okutuukiridde era okujjuvu okwa byonna nze kennyini. Okuva olwo, okwagala kwange nga kituufu okukwatagana n’ekya Kitange, ekisa kino kye kimu kyandeetera, olw’okusalawo okw’eddembe, okubonaabona mu mirimu egya buli ngeri, okuswazibwa n’okubonyaabonyezebwa, n’okutuuka n’okufiira ku musaalaba. Yee, nnali njagala mu ddembe era olw’okwagala kwange. Eno y’ensonga lwaki ssaddaaka y’obulamu bwange yali

buli kiseera ekintu kye njagala ennyo. Kati, yagasseeko nti, manya

nti ebirayiro ebikulu eby’eddiini, ekitonde mwe kyewaayo ddala eri Katonda, biva mu ssaddaaka yange, era biteekwa okuba nga bya ddembe nga byo. Kye kuyiwa ekisa kino ekisooka ekirina ensibuko yaakyo mu bulungibwansi bw’omusaayi gwange gwokka: ekisa ekimu eky’okuteekebwawo, kye nze

okugaba abo bokka be kinsanyusa okugiwa. Nga tebakola ffujjo lya ngeri yonna mu ddembe lyabwe ery’okwesalirawo, kino

 

(276-280)

 

ekisa yeefuula mukama waakyo, akwata mpola omutima gwabwe n’okwagala kwabwe; kibawula ku nsi okubagatta nange mu ngeri etatyoboola n’amafundo agasinga obunywevu ag’okwagala okw’obwakatonda; Ntegeeza ebirayiro eby’okuzibikira, eby’obuwulize obutaggwaawo, n’okwewala emirembe gyonna okwagala kwabwe, obwavu, obw’obulongoofu obutaziyizibwa era obutaliimu kamogo, obutukuza obwabwe

emitima, emibiri gyabwe n’emyoyo gyabwe, era ne beeyongera okuzikwata

buli kiseera nga yeegattira ku musaalaba gwange olw’obujulizi obusingako obusaanira, nti buwanvu era bwa kyeyagalire ku ludda lwabwe....

 

Obusungu bwa J.-C. ku abo abakoze effujjo ku myoyo egyatukuzibwa gy’ali olw’ebirayiro.

Ku kino, Kitange, J.-C. yalabika ng’alina obulamu olw’obusungu obutukuvu, era ng’akwata eddoboozi ery’obulamu era nga lijjudde okufaayo: abakoseddwa ab’omuwendo olw’okwagala kwange; bankwatako okutuuka ku mutima gwange.... Ab’omukisa omubi babakoze effujjo ne bwe bali ku ddembe lyabwe ery’okwegomba, lye nkwatirwa obuggya ennyo, era nze kennyini lye ndirekera abasajja bonna okukozesa nga bwe baagala era okusinziira ku bumalirivu bwabwe obw’eddembe. Nja kwesasuza, n’agamba, ku lunaku olw’omusango gwange. Tujja kumanya eddembe ki gye bajja leero okuggyawo ekitiibwa eky’obwereere eky’ebitonde byange. Bajja kunziramu olw’abakyala bano abaagalwa be baakaka ekiraamo kyabwe; bajja kuwulira okuva mu bikonde by’obukakanyavu bwange obw’obwenkanya nti nze mukama ow’enkomeredde buli kimu gwe kiteekwa okwewaayo era nti tewali muntu yenna aguma nga tabonerezebwa;

Awo Kitange, ne ndaba ebibonerezo eby’entiisa bye yali abategekedde era bye yali mwetegefu okubatongoza... Nga akwata okutya kw’a

so tragic event, nasuula omutima n’ebirowoozo ku bigere bye, era ne mmusaba olw’obulungi bw’Okubonaabona kwe Okutukuvu, obutabivumirira awatali

eby’obugagga n’obutabifiirwa emirembe gyonna, wabula okubawa ekisa eky’okukyuka okwewala akabi kano akasembayo.

Olunaku lumu omutima gwange bwe gwamenyeka olw’obulumi olw’omuwendo n’obunene bw’ebikolobero ebikolebwa, nnawulira J.-C. nga yeemulugunya nnyo olw’ebikolobero bino bye yagamba nti byali bibooga ensi, ne bisituka ku ntebe ye ey’obwakabaka okusaba okwesasuza... Yaleka omulabe gwe ne gukutuka era ne nkankana olw’okutya nti yali amenya abazzi b’emisango.

 

Yesu Kristo yeemulugunya ku bikolobero bya Bufalansa. Emikisa emibi egijja okuddirira. Obukakafu obukwata nti awa Mwannyinaffe.

Omulundi gwe nnasembayo okufuna okwolesebwa okw’ekika kino kwaliwo emyaka ebiri oba esatu egiyise, okuyita kw’Olukiiko lw’Eggwanga bwe kwajja, oluvannyuma lw’abakulu, okuleeta ebizibu ebyasooka mu Bufalansa. Awatali kubuusabuusa ojja kujjukira, Taata, nti abamyuka baffe abaasooka baasibwa mu Paris, era nti ku mukolo gw’okuyimbulwa kwabwe waaliwo essanyu mu bibuga eby’enjawulo ebya Brittany; Well, mu kiseera ky’okuteekateeka ekyo ekya Fougères, ku kudda kwa Marquis de la Rouarie, omu ku bamyuka baffe, mwe nnawulira bulungi nti J.-C. ye, baali ku ntikko yaabwe.... Natuuka n’okutegeera nti yali ayogera ku Fougeres naddala. Abasirusiru! yayomba, abazibe b’amaaso bagenda kuddamu okwewaayo, beewaayo dda mu ssanyu erigenda okugobererwa amaziga mangi! ... Bawa omukisa enkyukakyuka ekibonerezo ekirabika kyokka; batendereza eddembe nga bakwata ku buddu, era bajja kugamba nti basanyufu wakati mu mikisa emibi eginaatera okubabuutikira.

Obukakafu, yagasseeko nti buli kimu kijja kubaawo nga bwe mbalangirira, kwe kuba nti leero, ku ssaawa ng’eyo, omuliro gujja kukwata omuliro mu kibuga; ojja kuba

omujulizi ; era okwonooneka okuvaamu kujja kuba kwa mulembe oba kifaananyi kitono eky’omuliro ogw’ensi yonna ogugenda okusaanyaawo Bufalansa mu bbanga ttono... Byonna byaliwo ku lunaku lwe lumu nga bwe kyali kiraguddwa gyendi. Omuzinga ogw’ebiriroliro, ogwakubiddwa mu ngeri etali ya magezi, gwagudde ku kasolya, mu Grande Rue, gye gwakutte omuliro.... (1). Nali mu kisenge kyaffe, nga nnyiikidde mu kusaba Katonda, mu kiseera ekigere, ne mpulira Bannyinaffe nga bayita ne baddamu okuyita mu maaso g’oluggi emirundi egiwerako, era nga bandabula, emirundi egiwerako, nti omuliro gwali mu kibuga. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . Woowe! Nnali nkimanyi bulungi, era nnali nkiyize mangu nnyo olw’emirembe gyange mu mutima; tekyali kya mugaso gyendi okukiraba n’amaaso g’omubiri.

 

(1) Nalaba emirundi egiwerako oyo eyatongoza ebiriroliro; yali talina kirowoozo nti yali atuukirizza obunnabbi mu kino nga bwe yali akoze.

 

Nga wayiseewo akaseera katono nga kino kibaddewo, nnawulira okumala ennaku ssatu eddoboozi lye limu nga lyemulugunya n’amaanyi ku kibiina ekyatandikibwawo okulwanyisa Eklezia n’eddiini y’obwakabaka. Yesu Kristo yayogera ebigambo ebivuma eby’entiisa ku kibiina kino, kye yayita eky’obukambwe, eky’obukambwe, eky’omusaayi n’obutatya Katonda.... Yabalumiriza okunyiiga abaana be, n’aloga Kitaawe okwewala omuyaga n’atabakkiriza kutuukiriza nteekateeka zaabwe ez’ekizikiza.... Ah! ababi, yagamba nti, beekobaana Eklezia yange, abaweereza bange n’abo bonna abange! kwe kwenyigira; naye bajja kubonerezebwa olw’ekyo... Bajja kuyiwa omusaayi gwabwe; naye omusaayi guno oguyidde gujja kugwa  ku

abo abaguyiwa, kubanga nja kugwesasuza... Kijja kubazitoowerera n’obuzito bwakyo... Naye, Taata, yagenda mu maaso, nkwegayiridde, bw’aba

 

(281-285) Omuwandiisi w’ebitabo.

 

mpozzi, mubasonyiwe ekibonerezo kino eky’entiisa ng’obasonyiwa ebikolobero ebirina okukisikiriza gye bali!... Okwemulugunya kwakoma oluvannyuma lw’ennaku ssatu, era mu bbanga ttono twategeera ku kutwalibwa kwa Bastille, okuwambibwa kwa Kabaka nga kwefudde n’okuttibwa kwa abakuumi be, obulabe omuntu we omutukuvu n’obwa munne bwe baali badduse, mu kigambo kimu, ebizibu byonna ebya Paris, ekirungi n’okutuusa kati, ebikolobero n’obutabanguko mwe byali bibadde

kitono nnyo okusinga obuvumu bw’abayeekera bwe bwawa ensonga okukwata...

Nsembayo, Taata, nsobola okukugamba okutwaliza awamu nti tewali kintu kyonna kinyuma ekibaddewo mu Bufalansa, naddala eri Ekkanisa, nti sifunye kulabula kufaananako bwe kutyo okuva ewa J. C. Naye era nnina okukubuulira wansi wa bibalo ki bye yankolera laba ekisooka okuvaako a

akavuyo ak’akatyabaga mu Klezia ne mu Ggwanga; Bulijjo nja kwogera ku lulwe, naye ndowooza nti kijja kuba kirungi okussaawo ebikwata ku nsonga eno okutuusa enkya, bw’oba ​​okkirizza. Okusaba kwakkirizibwa, era enkeera Mwannyinaffe n’akwata obuwuzi bw’ebyo bye yali alangiridde.

Omuliro mu Faubourg Roger, gwaloopebwa wano oluusi n’oluusi. Ennyumba entono eyakuumibwa mu ngeri ey’ekyamagero okuva mu nnimi z’omuliro.

Nzikiriza nti nsobola, okumaliriza akatundu, okuteeka wano olugero olulina bingi bye bifaanaganya n’olusoose, wadde ng’ekigendererwa osanga kyali kya njawulo; eno y’engeri Mwannyinaffe gye yayogera nange mu mbeera endala:

Ojja kumanya, Taata, bw’oba ​​tomanyi dda, yang’amba, nti omuliro gwakwata emyaka mitono emabega (waaliwo wiiki nga bbiri oluvannyuma lw’omuliro gwe nnaakayogerako) mu mayumba agamu mu Faubourg Roger . Ababiikira nabo, okufaananako nange, baali bajulizi b’akazannyo kano akaali katawaanya. Waliwo n’abamu abaalinnya ku kiwonvu ky’ekitundu okusobola okwetegereza obulungi ennimi z’omuliro ezaasituka mu kibuyaga we zigenda mu maaso. Okuyita mu nnimi z’omuliro tuzuula, oluusi, akayumba akatono akazungu akaali kalabika ng’akasinga okutiisa ng’ennimi z’omuliro zitwalibwa butereevu era mu bukambwe ku yo olw’obulagirizi bw’empewo. Nnawulira nga nfunye okubudaabudibwa naddala

okusaba Katonda akikuume; kubanga nnalowooza nti kiteekwa okuba nga ye maka g’amaka agamu abaavu. Bwe nnali nsaba, eddoboozi lye nnali nkkiririza nti lya Katonda lyang’amba munda nti: “Ennyumba eno gy’onsabira tegenda kuzikirizibwa, kubanga era nssa ekitiibwa essaala oyo agibeeramu gy’akola mu kiseera kino.” gyendi. Amangu ddala nga wayiseewo ekiseera, ennimi z’omuliro zakyuka, kubanga empewo yafuuwa okuva ku ludda olulala, era akayumba akatono ne kakuumibwa; ekyakuba buli muntu okwewuunya okunene ennyo ne kirabika ng’ekyewuunyo.

Nga wayise ennaku ntono oluvannyuma lw’emboozi eno eya Mwannyinaffe, gye nnali nfunye n’okusingawo ng’ekwatagana n’ey’ababiikira abalala era n’okutuuka n’olugambo lwe nnalina

emabegako nga mpulira, nagenda mu kayumba akatono akazungu akayogerwako, akasangibwa okumpi ddala n’omulyango gwa Roger, era okumpi n’amatongo g’amayumba agaayokebwa. Yali ya mukanyama omwesimbu ennyo, mukyala we gwe yayitamu olw’omu ku Bakatoliki abasinga obulungi mu kifo ekyo; amaka gano olwo gaali gamanyiddwa nnyo mu kitundu kye nnali dayirekita waakyo.

Oluvannyuma lw’okwogera ebitonotono ebitali bifaayo, emboozi nagireeta ku nsonga eyandeetera wano, nga mbabuuza engeri ennyumba yaabwe gye yali ekuumibwamu, ku kiki kye bagamba nti yakuumibwa. Kiki kye twandisobodde

okukiteeka, omukazi bwe yaddamu, bwe kiba nga si kya buyambi bwa Bikira Maria n’amaanyi ga Katonda? Ngoberere, bwe yayongeddeko, era nja kukubuulira

engeri byonna gye byagwamu... Omwami asigala waka, tufuluma mu lusuku, ye, nze ne muwala we omunene, ayitibwa Marie, ow’emyaka kkumi na munaana okutuuka ku abiri, abaakafumbirwa.

Olaba ssebo enva eno yang’amba nti; bulungi! twafukamira wansi mu kifo kye kimu, muwala wange Marion wano, nange, mu kiseera

nti omuliro gwali gusaasaana mu nnyumba yaffe. Marion ajja kukubuulira oba nnalimba. Ffembi twali tutunudde ku ludda lw’ekkanisa ya St. Sulpice awali,

nga bw’omanyi, ekifaananyi ekitukuvu ekya Notre-Dame des Marais. Essaala eno nagigamba Mukama omulungi mu ddoboozi ery’omwanguka, era Marion naye yagigamba nange. Nnamugamba nti: “Katonda wange, okimanyi nti sirina muntu yenna gwe nkoze, era nti ssinga njagala kuba na bintu bya muntu mulala ku ssente emu: nnina ekifo kino ekitono eky’okubeera kyange ku nsi; bw’ogireka ne gwokya, wuuno Famire yange entono omwavu etaliimu kusula era ekendeezeddwa okutuuka ku nnaku esembayo; kale abaana bange abaavu bajja kugenda

munoonye emmere yaabwe, nange nange nabo. Katonda wange, basaasire nange, otaase obulamu bwaffe, ng’owonya ennyumba yaffe entono, kubanga nkisuubira gy’oli wekka: Nkisaba nga mpita mu kwegayirira kwa Nnyammwe omutukuvu, mu ye,

oluvannyuma lwo, ntadde obwesige bwange bwonna. Singa ompa ekisa kino, nja kuba ne waakiri mmisa emu eyogeddwa era omumuli gwokeddwa mu kitiibwa kye, mu maaso g’ekifaananyi ekitukuvu ekya S. Sulpice. »

 

(286-290)

 

Nalina obulamu bungi olw’okukkiriza, nga njogera bwe ntyo; twaddiŋŋana essaala y’emu okutuuka ku mirundi esatu, era buli lwe nnasindika muwala wange okulaba oba ennimi z’omuliro tezikyusa ludda, era twaddamu okutandika nga tetufiiriddwa mutima.

Oluvannyuma, ku mulundi ogw’okusatu, yang’amba nti empewo yali ekyuse, era nti ennimi z’omuliro zaali zigenda ku ludda olulala; buli muntu kye yatunuulira n’okwewuunya, ennyumba yaffe n’ewonyezebwa (1).

 

(1) Mu kaseera ako kennyini Mwannyinaffe yali yaakawulira eddoboozi lino nga limubuulira bye tulabye waggulu.

§. IV.

Ebikulu ebiviirako ebibiina by’eddiini okusaanyaawo. Okwegatta ku nsi ne ku muntu yennyini. Okumenya ebirayiro bye.

 

 

Ekisooka, eri ebibiina by’eddiini, emirundi egiwerako nfunye okwolesebwa n’okutuuka n’ebirooto Katonda mwe yandaga ensibuko y’okuvunda kwabyo; wano waliwo ebimu ku bisinga okukwata: Nze ndabye, naye emirundi egiwerako, enjiibwa n’amayiba nga bisituka ne bibuuka nga byesimbye nga byolekedde eggulu, ku buwanvu obw’enjawulo: ekyanneewuunyisa kwe kulaba ng’ejjiba n’amayiba gano kumpi byonna byasimbulwa okuddayo mu ettaka n’obutimba obumu obwali bubakwata nga bunywevu, era omukono ogutalabika mwe gwabafuula ne bagwa emabega eyo nga mu kiyumba oba mu mutego ogwabalindiridde eyo.... Okumala ebbanga ddene okwolesebwa kuno kwalina nze

ensonyi, nga tewali dayirekita yenna ayogedde kintu kyonna ekimatiza ku nsonga eno. Nsembayo, oluvannyuma lw’okusaba ennyo, wuuno ennyinnyonnyola J.-C. yennyini gye yampa. Enjiibwa zino n’amayiba gano, yang’amba nti bye bibiina by’eddiini eby’ekikula kyombi: weewaawo, bye myoyo gy’eddiini, nga bwe bawakanya obweyamo bwabwe, bulijjo basigala nga beesibye ku kitonde n’okwagala kwabwe, era nga bakyali baddu b’okwegomba kwabwe , ezifaananako n’obutimba bungi bwe butyo, bulijjo zizisikiriza okudda ku nsi, ne ziziremesa okubuuka nga zoolekera eggulu, okusinziira ku kifo we zigenda. Bwe kityo, obulagajjavu bw’emirimu gyabwe, okusobya ebirayiro byabwe, okwegatta ku nsi ne ku bo bennyini, kino kye kivaako okunyigirizibwa kwabwe okw’omu maaso....

Nzijukira ekiro kimu (kino kiyinza okukwata ku nteekateeka yaffe naddala), nnaloota, ngamba, nga mpulira eddoboozi ly’omubuulizi omukulu. Nasemberera okumpi; ye kitaffe Omutukuvu Francis eyabuuliranga abamonko n’ababiikira ab’ekibiina kye; yabavumirira n’amaanyi olw’obutali bwesigwa bwabwe, olw’okumenya amateeka, obulagajjavu bwabwe. Yeemulugunya nti obufuzi bwe bwategeerwa bubi era ne bwerabirwa, era n’abalangirira emikisa emibi egisinga obunene, ng’abonereza olw’obugayaavu bwabwe; yatuuka n’okulabika ng’atya olw’okuzikirizibwa kwazo.

Omulundi omulala nnali nfunye mu kirooto okwewaayo okwambala ekyambalo kye; nga mmunoonya buli wamu, yandabikira n’aŋŋamba nti: Ennyambala yange eyambala, muwala wange, yambala omwoyo gwange, era tosuula bufuzi bwange:

ye, nkkiririzaamu, ekkooti esinga okukakasa okukukuuma omuyaga ogujja.

Nga wayise emyaka mitono, nnalaba ennimiro y’emizabbibu ng’eweereddwayo okunyagibwa era ng’efuuse matongo olw’okuyingirira kw’ababbi abeesuula mu yo okuva ku njuyi zonna: teyaliisaliddwa wadde okulimibwa; amatabi gaayo, nga geekutudde ku miggo gyago, gaali gagudde wansi, oba waakiri gaali gasigadde matono nnyo nga galabika nga gali mu mbeera nnungi. Ebibalo bino eby’enjawulo, nga bwe nkiyize okuva olwo, byakiikirira byombi obutabanguko n’ebibonerezo by’abasajja n’abakazi ab’eddiini abaafuga olw’okumenya ebirayiro byabwe n’amateeka gaabwe, n’olw’...

okwekutula kw’ebirowoozo ku mbeera yaabwe.

Ekiro ekirala, nnafuna ekirooto ekirala eky’obunnabbi, era okusinziira ku kunnyonnyola Katonda kwe yampa ku kyo, kye kyali akabonero akatuufu ak’olutalo

eky’entiisa enkyukakyuka ky’erina okutuusa mu Bufalansa eri Gavumenti, n’okusingira ddala eri eddiini n’ebiragiro by’eddiini. Nalaba ku lusozi omuti omulungi, omunene era ogw’amaanyi; yali yeetooloovu mu ngeri ya symmetrically olw’ensengeka y’amatabi gaayo era

enteekateeka ennyuvu ey’amatabi gaayo aga langi ya kijanjalo; ebimuli byayo n’ebibala byayo byayanjula mu kiseera kye kimu akawoowo akasinga okuwooma, akasinga

kisanyusa. Nga nvudde ku muti guno omulungi nnalaba omulala ogutali gwa maanyi nnyo, naye nga gulabika ng’ogw’ekika kye kimu olw’ebibala bye gwali gutikkiddwa n’ebimuli bye gwali gubikkiddwako; teyali yeetooloovu bulungi nnyo wadde okusengekebwa obulungi ng’eyo eyasooka, era nnakiraba nti waggulu waayo yakoma mu bubonero bubiri oba mu bikondo.

Bwe nnali nneegomba emiti gino ebiri emirungi, amangu ago nnalaba omuti ogw’okusatu nga gusituka butereevu waggulu wakati mu bbanga eryali wakati waago, okuva...

engeri gye yali ewala kyenkanyi okuva ku emu n’endala: eno teyalina bimuli wadde ebibala, wabula endabika emu eyalimu ebikoola byakyo ebirungi ebyalina ekika ky’okufaanagana n’ebyo eby’emiti ebiri egyasooka.: he proudly raised his superb omutwe, waggulu nnyo

ku zo, olwo n’atandika okuzikuba nga zikyukakyuka, ng’agenda ku ddyo

 

(291-295) (291-295) nga bwe.

 

ne ku kkono, ne ntya nnyo; Kyokka nnakiraba nti yali enyiganyiga nnyo, era ng’elinga efuumuuka, amatabi g’omuti ogwasooka, bulijjo ogwaziyiza nga tegufiiriddwa bimuli byagwo wadde ebibala byagwo;

naye n’amenya amatabi gonna ag’omuti omulala, ne wasigalawo ekikolo n’ebikoola byokka, era ne kiba kizibu okwawula entikko zaagwo ebbiri.

Oluvannyuma lw’okulongoosebwa kuno okw’entiisa, nawulira eddoboozi eryakaaba nti: Sala ensolo z’omu nsiko ku kikolo, nti zisaanyeewo, era nti omuntu afaayo okukuuma emiti ebiri egyasooka. Amangu ddala ng’ebigambo bino byogerwa ne mpulira omuti ogwakolimirwa nga gukuba, era ne ndaba nga gugwa ne gwekulukuunya n’okugwa wansi ku lusozi. Wano, kintegeezebwa ekiddako, kye mwaakalaba: omuti ogusooka gulaga Ekkanisa ya J.-C, ate ogwokubiri, kwe kugamba

omuti ogulina waggulu emirundi ebiri, embeera y’eddiini ey’ebika byombi, eyakolebwa mu kifuba kyagwo; zibeera za kika kimu, era y’ensonga lwaki zibala ebibala bye bimu. Omuti guno ogutaliiko bibala era ogw’ekitalo ogukuze wakati w’ebintu bino byombi, era nga gubisukkulumye ku buwanvu bwagwo, gwe maanyi g’obufirosoofo obw’omulembe guno, ogugenda okukola kaweefube asembayo mu Bufalansa mu bbanga ttono okusaanyaawo n’okusaanyaawo Eklezia.n’eggwanga ly’eddiini.

Wandigambye nti ensolo z’omu nsiko zaava mu kikolo ky’omuti ogwasooka, era obufirosoofo obw’omulembe guno bujja kutwala endabika y’okussa ekitiibwa mu...

eddiini n’olw’Ekkanisa; ajja n’okwagala okusikiriza nti alina okumukuuma yekka n’okumuzza mu butuukirivu bwe obw’edda: ebivaamu bijja kulaga kye twandibadde tumukkiriza, nga bibikkula obukyayi bwonna bw’alina gye bali, awamu n’ababuulizi b’enjiri empisa ennungi ezifuula Omukristaayo; ajja kutandika ng’ayawula empisa ennungi ez’obuntu n’ez’empisa z’agenda okweraga ennyo wadde nga tezimala bulokozi: aludde ng’alaga obugezi bwazo obw’obulimba okutulimba, mu kiseera kye kimu

ekiseera kye yandiyagadde okukyusa ensonga mu kifo ky’okukkiriza. Eno y’ensonga lwaki  aba ...

ensolo z’omu nsiko zaali zirina ebikoola ebirungi, era nga zirina ebyo byokka. Okusaanawo kw’obufirosoofo buno obw’ekitalo kulina okuba n’obudde bwakwo, eddiini n’Ekkanisa bijja kuwona omuyaga guno. Ekikolo n’ekikolo ky’omuti ogw’okubiri,  ebikyasigaddewo, awamu n’ebikondo ebitono ebyasimattuka okunyagibwa kw’omuzabbibu, biraga nti byonna si bya butabeera na ssuubi eri gavumenti y’eddiini, olunaku lumu ejja okufuna eby’obugagga ku banyigiriza baayo, ejja okuddamu okuzaalibwa okuva mu vvu lyayo  era

ejja kuddamu okulabika oluvannyuma lw’emmeeri yaayo okugwa.... Ate era, tulabye ekisookera ddala okuvaako Eklezia okuswazibwa mu mivuyo n’obulamu obutali butebenkevu obw’abakulembeze b’eddiini ababi. Bwe kityo nnyo eri bannaddiini ab’ensi n’aba bulijjo, era n’eri ababiikira; kati tugenda kulowooza mu buzibu bw’abalayiki ensonga esembayo ewaliriza Katonda okutubonereza, era ekivaamu ensonga eyongera okusajjula emikisa gy’Ekkanisa n’okutabuka kw’Eggwanga... Ka tuddeyo, Taata, ekitundu kino ku olutuula olusooka ; kijja kuba, bw’oba ​​oyagala, eky’enkya, ku ssaawa nga kkumi ez’oku makya, oba ku ssaawa nga nnya ez’olweggulo.

§. V.

Ebirala ebivaako okuyigganyizibwa kw’eddiini n’okutabuka kw’Eggwanga mu kika ky’obwewagguzi bw’abaana b’Eklezia; omwoyo ogw’okukkiriza guzikidde mu bo, era Katonda aguzzaamu omuliro mu mitima gy’amawanga agatali beesigwa.

 

 

Mu linnya lya Kitaffe, Omwana n’Omwoyo Omutukuvu, nga mpita mu Yesu ne Maliyamu, nkola obuwulize. »

Wano, Taata, emu ku mbeera z’obulamu bwange gye nsobola okugamba n’obukakafu obusingawo, bwe mba nsobola okuba n’ekimu eky’ekika kino, J.-C. gye yandabikira mu ngeri erabika, waakiri nnalowooza nti nnamulaba.okuva amaaso g’omubiri, era nkyali mu kusikiriza kuno; kyalabika gyendi nga kikoleddwa bulungi nnyo era nga kya sayizi ya mugaso; okwetikka kwe okw’entaana era okw’ekitiibwa kwaluŋŋamizibwa empisa ennungi, kwalaga empisa era ne kulagira okuweebwa ekitiibwa; ekintu eky’obwakatonda kyayaka mu ngeri ye yonna ey’ebweru era nga kyaka okusinga byonna mu maaso ge, okutuuka ku ssa nti bwe nnamulaba era nga nnyanukula buli kye yaŋŋamba, saagumiikiriza kutunuulira maaso ge okutegeera ebifaananyi bye. Naye ka tugambe, bw’oba ​​oyagala, nti bino byonna byaliwo mu kitangaala eky’omunda kyokka, wadde nga byaliwo, .

Yesu Kristo, ng’abikkiddwa ekyambalo, yasinga kutambulira mu maaso gange: bw’atyo yankulembera okutuuka ku buwanvu obusangibwa wakati mu kyalo ekinene; eyo, yandaba abasajja babiri nga bayimiridde era nga tebatambula, nga baawukanye ku munne n’okusuula ejjinja eddungi; tweteeka wakati mu kifo kino; yali Mukristaayo era nga musinza ebifaananyi: J.-C. yang’amba ng’asonga ku Mukristaayo eyateekebwa ku ddyo waffe, ku ludda olw’ebuvanjuba: azikizza amataala g’okukkiriza munda mu ye, takyammanyi, amyuuka olw’enjigiriza yange era tamanyi

 

(296-300)

 

only try to get away from me...” Era ddala, nnakiraba nti omugongo gwe gwali gukyusiddwa nga gwolekedde J.-C., ate ng’omugongo gwa munne gukyusiddwa kitundu kyokka, okuva bwe yali ku bbali, ng’ekibegabega kye kyolekedde ffe.

Amangu ago, olw’ekitangaala eky’obwakatonda, J.-C. yanfuula okuyingira munda mu kisooka, era ne ndaba awo omuntu ow’omunda omumenyi w’amateeka ennyo, nga n’okujjukira kwokka ku kyo nkyakankanya...... Eggulu! kyali kivundu kya ntiisa eky’ebikolobero eby’omuzizo!.. Ekitangaala ekimu ekyayita mu kavuyo kano

ekizikiza, kyandeetera okulaba ebitiisa byonna. Yee, Kitange, nga mpita mu ray eno nalaba emizimu egy’entiisa, ebisolo ebikambwe eby’ebika eby’enjawulo, obunene n’enkula, nga, bulijjo nga bitambula, nga birabika nga bitomeragana, nga birwanagana era nga birwanagana, nga bigwa, nga biyita era nga biddamu okuyita obutasalako.one above the lala; mu lutalo lwabwe, bwe baalabika nga baawukana ne baawukana katono nga bagwa ebbali  ne

ku luuyi olulala, banzikiriza okulaba ekibinja ekinene, obutakoma bw’obusolo obulala obutono, n’ebifaananyi eby’ekivve ennyo, nga, okufaananako ekiwonvu, nga birabika ng’ebiddamu okuzaalibwa era ne byezaala; zaavaayo nga ziziikiddwa mu nsonda ezimu gye zaali zikwese wansi w’ezisinga obuwanvu; okwolesebwa kuno, Taata, kwanjjuza entiisa ennene nnyo ne kiba nti nnali nfudde kitundu; Nalaba okwetooloola ekisiikirize ky’okufa kyokka, ekifaananyi kya geyena n’eky’omukisa omubi ogusembayo; kubanga okutegeera ng’okwo kwe kuyita kwokka okugenda mu mirembe gyonna egitalina ssanyu.

Okuva awo, J.-C. yakyuka n’atunuulira omusinza ebifaananyi eyateekebwa okwolekera ku ludda lw’Ebugwanjuba, n’agamba ng’amusongako

imprinted a certain idea of ​​my existence and even a certain attraction to know me and to adore me.bakatonda okutuuka ku fancy yaabwe, bakatonda abakwatagana n’ebirowoozo byabwe ebikalu, era abalungi eri obwagazi bwe baagala okumatiza......... Olwo, nga bakyuka eri nze, n’aŋŋamba nti: Ogenda kulaba n’okwegomba amaanyi g’ekisa kyange ku mwoyo gw’omukaafiiri gwe njagala okubunyisa amataala g’okukkiriza kwange. »

Mu kaseera ke kamu nnalaba omusinde gw’Obwakatonda, ogwayingira, ng’omuggo gw’ennimi z’omuliro, ne guyingira ne munda mu mukaafiiri ono omusanyufu, ne gundeetera okukyalaba byonna ebyali biyitayo nga bwe byandabikira mu kiseera ekyo .- .

ebweru: okusooka, omusinza ebifaananyi ono okutuusa kati eyali alabika okuva ku ludda lwokka, yakyuka ku lulwe n’ateeka butereevu mu maaso ga J.-C. ow’entiisa, ng’atabuddwamu ekintu ekimu

admiration of surprise: awo, nga ndowooza wansi w’omwoyo gwe, nalaba nti engeri eno yali emufudde okumanya Katonda ow’amazima, omutonzi w’eggulu n’ensi, omulamuzi omufuzi ow’obulamu n’okufa....... Ah! yakaaba munda mu ye, era olw’okukungubaga okw’omunda, nnali nlimbiddwa, wuuno Katonda ow’amazima! wuuno oyo omutima gwange gwe gwayagala, ebirowoozo byange gwe byanoonya, obutonde bwe

entirety yanlangirira okubeerawo....... kyawuuma mu mutima gwange, nakiwulira wadde nga nze kennyini sisobola kukikkiriza n’okutuusa kati. Nga buzibe bwa maaso! omuntu bw’aba talina maanyi nga tayambiddwaako muwandiisi we, okuva bwe kiri nti ye kennyini tasobola kukwata bujulizi obweyanjula era obubuzingidde n’engeri zaabwo ezikwata! Oluvannyuma nnakizuula; naye mmaze ntya ebbanga eddene bwe lityo nga sifunye ssanyu lya kumumanya na kumwagala? Yee, awo y’ali omuwandiisi wange era omufuzi wange, oyo era gwe mpulira nti nnatondebwa era ku lulwe! Okuva mu kaseera kano, neewala emirembe gyonna bakatonda ab’obulimba, okuva kati be sikyayagala kuwaayo kusinza kwange oba obubaane bwange. Ku bigambo bino, awatali kuwuguka, avunnama era n’asinza n’omutima, n’ebirowoozo, n’omubiri, obukulu obw’ekika ekya waggulu obwa Katonda ow’amazima, ekitiibwa ekisooka okuweebwa obwakatonda bw’obulamu bwe.

Ku kisa kino eky’ekyokulabirako era eky’okuteekateeka, Katonda yayagala okwongerako ekirala eky’omuwendo ennyo, era wadde kyali kityo, mu ngeri emu, kyali kweyongera n’okugattako kwokka ku kyo; Ntegeeza, okwagala empisa ennungi essatu ez’eby’eddiini ezajja okwesiiga langi mu mwoyo gwe n’okumanya n’okukkiriza kw’abantu abasatu ab’Obusatu Obutukuvu Ennyo, okw’ekyama ky’Okufuuka Omubiri, eky’Ekkanisa emu ey’amazima, n’okubatiza okwali atuwa okuyingira mu kyo ng’atuzza obuggya mu J.-C. Ekisa eky’omuwendo ennyo, omuntu bw’aba asobola okugamba bw’atyo, kwe kuba nti omukyufu ono omusanyufu atandika okwagala n’essanyu lye lyonna ery’okumanya: nga bw’amukkiririzaamu, yasuubira dda okumulaba olunaku lumu mu mirembe gyonna egy’omukisa: ku nkomerero, amutuukako n’amaanyi ge gonna, atuuka n’okuba n’okwagala okutakkuta okutuuka ku kino ng’ayita mu kubatiza okutukuvu nga gwe mulyango.

Wano we yajjukira n’obulumi okusekererwa n’okuvuma okutali kwa kitiibwa oboolyawo kwe yali akoze emirundi mingi ng’awakanya amazima kati g’awulira ng’ajjudde ddala. Okumanya okusooka okw’eddiini ya Katonda ow’amazima, edda yali abatutte okusobola okufuna omukisa gwokka okuginyooma: wabula awulira nti okumanya kuno okwasooka yali nsigo ya kukkiriza, obulungi obw’obwakatonda bwe bwalina, nga bwe butalina kumanya kwe, nga bukwekeddwa Mu

 

(301-305)

 

omutima gwe okugufuula eyo olunaku lumu okumera n’okubala ebibala; yali awo, nga ye kennyini tategedde, ng’alindirira akaseera ak’essanyu: yeeyanjula, oba okusingawo Providence n’amuwonya, era ekisa n’akozesa omukisa gwa byombi

omukisa omulungi n’endowooza y’omusajja ono okuwangula byonna ebiyimiridde mu kkubo ly’obulokozi bwe; ekyo kyokka kye nnalaba munda mu mwoyo gwe.

"Kiri bwe kityo," J.-C. - n'okuyita okuva mu ggwanga erimu okudda mu kirala ... Nkukakasa, yayongeddeko, nti singa abasajja bano ababiri bafiira mu mbeera gye bali, oyo alina endabika y'... Omukristaayo ajja kuba emirembe gyonna alina endabika y’omusinza ebifaananyi ajja kuba musanyufu emirembe gyonna, kubanga n’okubatizibwa okw’okwegomba alina, olw’okufuyira, okukkiriza n’empisa ennungi  zonna

kyetaagisa nnyo mu bulokozi bw’Omukristaayo, era nti yeegasse ku Eklezia yange wadde nga ali wakati mu bakaafiiri, so nga munne terina mpisa zaayo zonna, wabula ebikolwa ebibi byonna eby’abasinza ebifaananyi; ajja kubula nga bo, era empisa ze tezijja kuweereza wabula okuvumibwa kwe n’okuvumirira kwe. »

Eno y’embeera ey’omukisa omubi Bufalansa gy’esanzeemu okumala emyaka mingi bwe gityo, era endowooza eno ey’omukisa omubi y’esinga okuvaako, oba ey’...

ekitono ennyo ekisinga okubeera eky’ensi yonna, eky’okutabukatabuka okwa bulijjo n’emikisa emibi egitabalika gye kinaatera okubaawo. Enkyukakyuka eno ey’okufa era ey’akatyabaga ey’ensi yaffe eya kitaffe, edda ennyo, Taata wange, yali ekyakiikirira gyendi mu ngeri gye ngenda okukugamba okumaliriza interview eno:

Nnali mu mwoyo ku ntikko y’olusozi olulungi ennyo, gye nnanyumirwanga empewo ennongoofu n’okulaba ekifo ekirabika obulungi ennyo. Ku lusozi luno olulungi kwali kuyimiriddeko ennyumba eyazimbibwa bulijjo ennyo era eya a

endabika esinga okusikiriza; ekyankuba wala kwe kulaba amakubo gonna nga ga bwereere, n’emiryango gyonna nga giggule ku njuyi zonna eri abantu be simanyi abaali beeyiwayo mu bantu abangi nga empewo esaasaanyiziddwa nnyo.

Nga bwe nneewuunya buli kimu n’amaaso agafaayo ennyo, nnalaba ng’empewo eddugala mangu olw’omukka ogwasituka okuva ku nsi, era

ekyatuuse mu kitundu ekiri wakati, ne kikola ekire ekiddugavu ekinene, ekyasindikibwa mu ngeri etategeerekeka ng’eyolekera olusozi empewo eyaka, eyatandika okuva ku ludda olumu olw’olusozi. Omukka guno omubi, ogwabba obutangaavu bw’...

olunaku, yalangirira omuyaga ogw’entiisa, awamu n’omuyaga ogwagutabulatabula. Nateebereza nti waliwo akatyabaga; naye nnategeera, wansi w’ekire, ekintu ekitegeerekeka, ekyandeetera okumala akaseera okubala obuyambi okuva waggulu. Yali kika kya mwezi, langi emmyufu, ng’etambula mu njuyi zonna ng’etambula mangu nnyo. Nali simanyi oba nnina essuubi oba okutya okuva mu kwolesebwa kuno kwe nnali sisobola kutegeera: gye yakoma okugenda mu maaso, gye nnakoma okulaba ng’okutabukatabuka kwe kweyongera, era gye nnakoma okuwulira ng’okweraliikirira kwange kweyongera.

Mu nkomerero, bwe yatuuka ku lusozi, yeekutula ku kire, n’ejja, bwe tuyinza okugamba, okugwa ku bigere byange. Ayi Katonda Kitange, nga kitiisa nnyo! kyali kisota kya ntiisa, omubiri gwe nga gubikkiddwa ebisusunku bya

langi ez’enjawulo, zayanjudde endabika etiisa; yalina omuliro mu...

amaaso n’obusungu mu mutima gwe, n’amalala n’ayimusa omutwe gwe n’omukira gwe; era  ng’erina enjala zaayo n’olunyiriri lw’amannyo amawanvu ag’ettemu emirundi ebiri, yatiisatiisa okukutula buli kimu. Amangu ago yafubutuka ng’ayolekera  abalungi

ennyumba, ate nga akwata ekkubo eritali limu, ng’alinga anneewala, wadde nga yalabika ng’alina obulamu bungi ku nze.... Nkankana olw’okulaba kuno,  n’okwange

first impulse yali ya kuleekaana n'amaanyi gange gonna okuggala enzigi n'okwegendereza obusungu bw'ekisota.... Banwuliriza n’empewo ewugulaza era esekererwa: bantwala ng’omukazi omulalu, ow’okwolesebwa, omuyitirivu.

Tewali yafaayo kweyambisa magezi gange, era obunyiikivu bwange bwonna bwasasulwanga kusekererwa n’okuvuma kwokka.

Mu kiseera ekyo ekisota kyagenda mu maaso, era nga yali emaze okufuula abakoseddwa obusungu bwe. Twali tutandise okuzibula amaaso ne tusaba obuyambi,  Katonda n’andagira okulumba ekisolo ekyo n’okukiremesa okukola obulabe. Naye kifaanana ki, nagamba nti omuwala omwavu nga nze, atalina byakulwanyisa era atalina maanyi, atalina na buvumu kukirowoozaako, asobola okukivvuunuka  ?

? Ne bwe nnabanga nneewozaako ntya, nnalina okugondera ekiragiro ekyali kisaba okusaddaaka obulamu bwange olw’obulokozi bwa bonna. Ekyo nnakikola, nga siyongedde kulowooza. Bwentyo ne nfubutuka ku kisota, okukikomya n’okukirwanyisa... O prodigy! okusigalawo katono

singa nnamulumba, yali tayinza kunziyiza: yali mpologoma mu mikono gya Samusooni. Mu kaseera ako namukutula ebitundutundu, wadde nga yafuba nnyo... Nakutula, mu ntambula ey’amaanyi, ebitundu bye eby’omubiri ebyali bikuba; era abalabi ne bategeera akabi ke nnali mbawonyezzaamu.

 

(306-310)

 

Wayise ebbanga ddene Taata nga okwolesebwa kuno tekunnyonnyolwa. N’ekisembayo, J.-C. yaakampa amakulu gaayo, ekitono oba ekinene mu bigambo bino: Jjukira, muwala wange, okwolesebwa kwe walina mu mbeera ng’ezo ez’obuvubuka bwo. Nakijjukira, nga bwe nnaakabagamba; Bino bye yang’ambye:

Olusozi mwe wali mu kiseera ekyo lwakiikirira obwakabaka bwa Bufalansa; enzigi zaayo n’amakubo byali biggule eri abagwira bonna, kubanga okumala ebbanga eddene okusaasaana n’okwegomba kw’Omufaransa, n’okusingawo okwagala eddembe, nga bwe kyali eky’obutonde gy’ali, kyamufuula omuzibu ennyo eri ebipya mu nsonga ya okukkiriza., era nga asobola nnyo okuwaayo mu nkola ezisinga okubeera ez’ekibogwe. Tewali kintu kyonna ekitayinza kukkirizibwa na mpisa ng’ezo.

Emisinde egyo eminene egyasituka okuva ku nsi ne gizikiza ekitangaala ky’enjuba, gino gye misingi gy’obutaba na ddiini n’obuseegu egyakolebwa ekitundu okuva mu Bufalansa, n’ekitundu okuva ebweru w’eggwanga, gituuse okubuzaabuza emisingi gyonna, okubunyisa ekizikiza buli wamu n’okuzibikira wadde omumuli gw’okukkiriza, ng’ogw’ensonga... Omuyaga gusindiikiridde nga gwolekera Bufalansa, eteekwa okuba nga ye katemba asoose mu kusaanyawo kwayo

after having been its focus... Ekintu ekyalabika wansi w’ekire kyali kikiikirira enkyukakyuka oba ssemateeka omupya agenda okutegekebwa Bufalansa; it ggwe

yalabika ng’eva mu bbanga, wadde nga yakolebwa omukka gw’ensi gwokka; wali okimanyi bulungi ng’okiraba, okuva ku ngeri gye kifaanana ne pulojekiti zaakyo ez’akatyabaga; mu ngeri y’emu, ssemateeka omupya ajja kulabika eri bangi nga wa njawulo nnyo ku ky’ali; kijja kuweebwa omukisa ng’ekirabo okuva mu ggulu wadde nga kye kiseera kyokka okuva mu geyena eggulu kye likkiriza mu busungu bwalyo obutuukirivu: kijja kuba kiva ku bikolwa byakyo byokka nti tujja kuwalirizibwa okutegeera ekisota ekyayagala okusaanyaawo buli kimu n’okulya buli kimu... .. Nsembayo, olw'ekiragiro kyange n'obuyambi bwange okiwangula. Wano muwala wange, wakiikirira Ekkanisa yange eyakuŋŋaanye eteekwa olunaku lumu okukuba n’okusaanyaawo omusingi omubi ogw’omumenyi  w’amateeka ono

ssemateeka wa gavumenti. Kino era kitegeeza omulimu omutono gwe nja okukuwa ebirowoozo, ogulina okulwanyisa okufuba kw’ekisota ennyo n’okumuleetera obutasanyuka bungi, nti yandifudde olw’okunyiiga, singa asobola okugwa mu busungu bwe obw’omu geyeena.

Bino awatali kubuusabuusa, Kitange, mikisa gya ntiisa nnyo; naye siteekwa kukukweka ssuubi Katonda ly’ampa ery’okuddamu okuteekebwawo kw’eddiini n’okuzzaawo amaanyi ga Kitaffe Omutukuvu Paapa. Nga kibudaabuda nnyo ggwe nange! nga essanyu lingi eri abeesigwa bonna ab’amazima! Ndaba mu bwakatonda amaanyi amanene agakulemberwa Omwoyo Omutukuvu, era nga, olw’okusika omuguwa okw’okubiri, gajja kuzzaawo enteekateeka ennungi...Ndaba mu Katonda ekibiina ekinene eky’abaweereza b’Ekkanisa, abaali, ng’eggye eryali lisengekeddwa mu battle , era nga empagi ennywevu era etakankana, ejja kunyweza eddembe ly’Ekkanisa n’omutwe gwayo, ezzaawo empisa zaayo ez’edda; naddala, ndaba abaweereza ba Mukama babiri abajja okwawukana mu lutalo luno olw’ekitiibwa olw’empisa ennungi ez’Omwoyo Omutukuvu, abajja omuliro n’obunyiikivu

omuliro emitima gyonna egy’olukuŋŋaana luno olw’ettutumu.

Okusinza kwonna okw’obulimba kujja kuggyibwawo, ntegeeza, okukozesa obubi enkyukakyuka kwonna kujja kusaanyizibwawo, era n’ebyoto bya Katonda ow’amazima bikomezeddwawo. Empisa enkadde zijja kuzzibwawo; era eddiini, waakiri mu bintu ebimu, ejja kukulaakulana okusinga bwe kyali kibadde... Naye, woowe! Mukama, ddi

ekiseera kino eky’essanyu kinaatuuka... era kinaamala bbanga ki? Awatali kubuusabuusa kyama ky’otereka ku lulwo; Ndaba wano kyokka nti ku kusemberera okujja kwa J.-C. okusembayo, wajja kubaawo kabona omubi ajja okuleeta okubonaabona kungi eri Ekkanisa; naye ku mbeera endala kateni enzito enkweka n’obuwanvu bw’ekiseera, n’ekiseera kyayo

okununulibwa... Katonda by’ayagala kingaana okugenda mu maaso... Ka tukireke awo olwaleero, Kitange, kubanga ntya okukukooya, oba waakiri okukozesa obubi ekisa kyo.... Enkya, bw’onoosanga nga kirungi, tujja kwogera ku nsonga enkulu ennyo eri amawanga gonna ag’ensi.

 

 

EKITUNDU IV.

EBISEERA BY'ENSI.

 

 

Oluvannyuma lw’okuteeka mu nsengeka ezimu ebiwandiiko ebikulu ebikwata ku ntalo n’enkyukakyuka y’Ekkanisa ya Bufalansa, kirabika gyendi ku

teeka wano Katonda bye yafuula Mwannyinaffe okulaba, ebikwata ku kuyigganyizibwa kw’Eklezia ey’ensi yonna okutuusa ku nkyukakyuka yaayo esembayo, ejja okuba enkomerero ya

ebyafaayo by’ensi. Kyalabika gyendi nti eno nayo ye nkola gye yali agenderera okugoberera wadde ng’obuwandiike bwonna tebwaweebwa mu nteekateeka y’emu ddala. Ekirala, kiringa ensengeka y’obutonde era

omutendera gw’ensonga ezisituka okuteesebwako, oba okusingawo okuvvuunulwa okusinziira ku ndowooza ze, bulijjo ze tujja okugezaako obutava.

 

(311-315)

 

 

§. NZE.

Entandikwa n’ebirango by’okujja kwa J.-C.

 

 

Okuyita mu Yesu ne Maliyamu, ne mu linnya ly’Obusatu Obutukuvu Ennyo, ngondera. Awo n’aŋŋamba nti:

Kitange, leero tugenda kutandika n’ensonga ey’entiisa ennyo; kijja kuba kulangirira Musango Ogusembayo,  embeera zaayo ez’entiisa ze tulina okugoberera olwo. Njatula nti omulimu guno gunnuma mu bintu ebisukka mu gumu; ekisembayo, ka  tutandike.

 

Mukama waffe amumanyisa nti ensi egenda kuggwaawo  .

Nneesanga emirundi egisukka mu gumu, waakiri mu mwoyo, mu kinene kino ekinene

kampeyini gye nnababuulidde edda. Olunaku lumu bwe nnali awo nzekka, era nga Katonda yekka, J.-C. yandabikira, era, ng’asinziira waggulu ku lusozi, ng’andaga enjuba ennungi eyeekwata ku nsonga emu ku bbanga, yang’amba mu nnaku nti: “ Obwenyi bw’ensi bugenda buyitawo, era olunaku lw’okujja kwange okw’enkomerero lusembera. Enjuba bw’eba egenda okugwa, yayongeddeko nti, bagamba nti emisana gigenda ekiro ne kituuka... Ebyasa byonna biri mu maaso gange; n’olwekyo mulamule ebbanga ensi ly’erina okuba nakyo, okusinziira ku kifo ekikyasigadde mu njuba ku

Browse. Nalowooza n’obwegendereza, era ne nsala omusango nti okusinga waali wasigaddewo essaawa nga bbiri zokka ez’obuwanvu mu musana. Era nnakiraba nti enzirugavu gye yayogerako yalina ekifo ekimu wakati w’ennaku empanvu n’ennaku ennyimpi mu mwaka.

Olw’okulaba nti J.-C. teyalabika gyendi ng’awakanya obwagazi bwe yampa awatali kubuusabuusa, okumubuuza ebibuuzo ku mbeera ezimu ez’okwolesebwa kuno okukwata ennyo, ne nneevuma okumubuuza oba olunaku lwe yayogera nange yali ya kubaawo.bala okuva mu ttumbi okutuuka mu kirala, oba okuva mu ttuntu ly’oku makya okutuuka mu budde obw’akawungeezi, oba okuva enjuba lw’evaayo okutuuka ku nkomerero y’enjuba. Ku kino yaddamu nti: Mwana wange omukozi akola ng’enjuba eri ku bbanga lyokka; kubanga ekiro kikomya emirimu gyonna. Zisanze oyo akola mu...

ekizikiza, n'ataganyulwa mu musana gw'enjuba ey'obutuukirivu eyamuva. N’olwekyo, muwala wange, okuva ku njuba eyaka okutuuka ku...

enjuba okugwa, nti olina okupima obuwanvu  bw’olunaku  ... Tewerabira,  yagasseeko

ye, nti tetulina nate kwogera ku myaka lukumi olw’ensi; alina kyokka

ebyasa bitono mu muwendo omutono, ebbanga. Naye nalaba mu kiraamo kye nti okumanya okutuufu okw’ennamba eno yakutereka ye kennyini, era saakemebwa kumubuuza ebisingawo ku kintu kino, nga ndi mumativu okumanya nti emirembe gy’Ekkanisa n’Okuzzaawo empisa ze zaali za kutwala ekiseera ekinene ennyo.

 

Ebizibu ebya buli ngeri ebigenda okukulembera obufuzi bw’Omulabe wa Kristo.

Awatali kuganyulwa mu ngeri yonna okuva mu ebyo Ebyawandiikibwa bye bitugamba ku balagula b’okusalawo okwa bulijjo, era nga twogera okuva mu kitangaala kyokka eki

mutangaaze, ndaba mu Katonda nti edda ng’omulabe wa Kristo tannatuuka, ensi ejja kubonyaabonyezebwa entalo ez’omusaayi; abantu bajja kusituka okulwanyisa abantu, amawanga okulwanyisa amawanga, oluusi nga gali bumu ate oluusi nga gaawukanye, okulwanirira oba okulwanyisa ekibiina kimu; amagye galikubagana nnyo, era gajja kujjuza ensi ettemu n’ettemu. Entalo zino ez’omunda n’ez’ebweru zijja kuleeta okusaddaaka okunene ennyo, okuvuma, emivuyo, ebibi ebitaliiko kkomo, olw’okuyingirira okujja okukolebwa mu Klezia Entukuvu, nga bawamba eddembe lyayo, mw’egenda okufuna ebinene

ebibonyoobonyo Ng’oggyeeko kino, ndaba ng’ensi ejja kukankanyizibwa mu  ngeri ez’enjawulo

ebifo ebirimu okukankana n’okukankana okw’entiisa. Ndaba ensozi nga zaawukana ne zikutuka n’akabenje akakuba entiisa mu bitundu ebiriraanyewo. Too happy singa twasigala n'amaloboozi n'okutya! Naye, nedda: Ndaba nga ziva mu nsozi zino, bwe zityo ezaawuddwamu era nga ziggule ekitundu, ebiwujjo by’ennimi z’omuliro, omukka, ekibiriiti ne bitumen, ebikendeeza ebibuga byonna okufuuka evvu. Bino byonna n’obutyabaga obulala lukumi birina okukulembera okujja kw’omusajja w’ekibi........

yandaba ekkubo erimu erifunda, ery’ekizikiza era ery’ekizikiza, .

nga yeetooloddwa setilayiti n’abantu abalina emmundu okuziyiza okugisemberera Amangu ago omusajja ow’amaanyi era omugumu n’alabika, eyali yeetegekera okuyita mu kkubo lino

: yakutte omumuli mu mukono gwe ogwa kkono, ate mu mukono gwe ogwa ddyo n’ekitala eky’amasasi abiri. Yayingira mu kkubo ery’ekizikiza, ng’atambula n’ekitangaala kye

omumuli, era ng’alwana ku ddyo ne kkono n’ekitala kye, ng’alinga alina eggye lyonna ly’alina okulwana. Okwetoloola ekkubo ery’ekizikiza waaliwo ebiwonvu bingi sseetilayiti mwe zaali zigezaako okuligwa.

Mu nkomerero, wadde nga baalina emitego n’okufuba kwabwe, omusajja ono ow’amaanyi era omuvumu yatuuka mu ssanyu ku nkomerero, n’oluvannyuma n’akyukira abalabe be okuvuma mu kuddamu obunafu bwabwe n’obukodo bwabwe........

Gy’okoma okusemberera obufuzi bw’omulabe wa Kristo n’enkomerero y’ensi, J.-C.

 

(316-320)

 

setilayiti zijja kukola kaweefube okulaba ng’abeesigwa bagwa mu mitego gyayo n’obutimba bwayo. Okuwona obulabe bungi bwe butyo, kijja kwetaagisa Omukristaayo okutambula ng’akutte ekitala n’omumuli mu ngalo, n’okwekuuma n’obuvumu ng’omusajja oyo omugumu gw’obadde waakamwegomba.......

Gy’okoma okusemberera enkomerero y’ensi, gye nkoma okulaba nti omuwendo gwa...

abaana b’okuzikirizibwa beeyongera, ate ab’abateereddwawo ne bakendeera mu  kigerageranyo kye kimu. Okukendeera kuno kw’abamu n’okweyongera kuno okw’abalala kujja kukolebwa mu ngeri ssatu ez’enjawulo, J.-C. z’andaze: 1°. olw’omuwendo omunene ogw’abalonde b’agenda okwesikiriza okubawonya ebibonyoobonyo eby’entiisa ebigenda okukuba Ekkanisa ye; 2°. olw’omuwendo omunene ogw’abajulizi, ogujja okukendeeza ennyo ku baana ba Katonda, era naye gujja kunyweza okukkiriza mu abo ekitala ky’okuyigganyizibwa kye kitajja kubakungula; 3°. olw’ekibinja ky’abakyewaggula abajja okwegaana (eri) J.-C. okugoberera ekibiina ky’omulabe we, nga balwanyisa ebyama n’amazima amanene ag’eddiini  .

 

Abajulizi b’Enzikiriza eri okubeerawo okwa nnamaddala okwa J.-C. mu Ukaristia Entukuvu.

Olunaku lumu olw’okussa ekimu nasanga nga nnyongera okukubwa n’okuyingizibwa mu kubeerawo okwa nnamaddala okwa Ukaristia Entukuvu...... Neewuunya nti Katonda omukulu bw’atyo yali yeefudde omutono ennyo. Kisoboka, ne mmugamba nti, Ayi Omulokozi wange ow’obwakatonda! nti ggwe Katonda ono omukulu, Katonda ono ow’amaanyi era ow’entiisa, afuga mu buwanvu bw’Eggulu era afuga obutonde buno obunene? Aba...

obubonero bw’obuyinza buno, obw’obukulu buno obw’oku ntikko?...... Naye, yee, Katonda wange, yee, Omununuzi wange omwagalwa era ow’amaanyi, ggwe kennyini; Nkutegedde eyo olw’engeri ey’obwakatonda yonna gy’oyogeramu eyo eri omutima gwange.

Nga nsinziira ku mazima g’ekisuubizo kyo, nzikiriza nti ddala oliwo eyo, era nandibaze nga nsanyuse okusobola okubonaabona n’okuttibwa olw’okulwanirira amazima gano.

Awo ne mpulira munda eddoboozi eriŋŋamba nti: Wajja kubaawo omuwendo munene nnyo ogw’abo abajja okugubonaabona olunaku lumu ku lulwe, kubanga ebyasa binaatera okuggwaako ajja kulumbibwa mu ngeri ey’obukambwe era n’okulwanirira mu buwanguzi. Ng’ebula emyaka mitono okujja kw’omulabe wange omukulu, yayongeddeko nti, Sitaani ajja kuyimusa bannabbi ab’obulimba abajja okulangirira omulabe wa Kristo nga Masiya ow’amazima eyasuubizibwa,  era

ajja kugezaako okusaanyaawo enjigiriza zonna  ez’Obukristaayo  ... Era nze,  bwe nnagattako

ye, nja kuleetera abaana abato n’abakadde okulagula; abavubuka bajja kulangirira ebintu ebigenda okumanyisa okujja kwange okusembayo.......

Bye nkugamba wano muwala wange, awamu ne byonna bye nkulaze, bijja kusomebwa era binyumibwe okutuusa ku nkomerero y’ebyasa......

 

 

§. II.

Obufuzi bw’Omulabe wa Kristo.

 

 

Woowe! Kitange, mu bintu eby’ennaku ensengeka y’ebintu gye kintwala

!... Nsanga nga nvunaanyizibwa okwogera naawe ku muntu w’omulabe wa Kristo, awamu n’ebibi obubi bwe bwe bulina okuleeta mu Kkanisa ya J.-C.....

 

Ekisa ekingi Katonda ky’agenda okulabula Omulabe wa Kristo, era ky’agenda okukozesa obubi.

Ate ye muntu we, J.-C. yandaga nti yali amutadde mu basajja abanunulibwa omusaayi gwe, era nti baamuwa, okuva mu buto bwe, ekisa kyonna ekyetaagisa, era n’ekisa ekilowoozebwako era

eky’enjawulo mu nsengeka y’obulokozi. Mu myaka egy’obukulu ennyo, tajja kumugaana kisa kya maanyi eky’okukyuka ky’agenda okukozesa obubi ng’eky’olubereberye: Ndaba nti byonna ajja kubikyusa ku ye kennyini, olw’okutulugunyizibwa okw’obusungu, olw’okuziyiza okukakanyavu era okw’ekitalo, okujja okukulembera ku

ejjudde okuziba amaaso mu birowoozo n’okukakanyaza kw’omutima; ye

ajja kunyooma amagezi gonna n’ebyokulabirako ebirungi ebya mikwano gye; aliziyiza okwejjusa kwonna okw’omuntu we ow’omunda; ajja kulinnyirira engeri zonna Eggulu gye ligezaako okumuyita okuddayo, nga tayagala kukkiriza ddoboozi lya Katonda, nga ku lulwe, ku nkomerero ajja kumusuula eri amagezi ge agagaanibwa, awamu ne banne.

 

Okusukkiridde kw’amalala ge n’obusungu bwe eri abaana b’Ekkanisa.

Ono ow’ekitalo bw’atyo abajeemera Omuntu ow’oku ntikko, ndaba, Kitange, nti alina okuswazibwa ennyo era n’atabulwa ku lunaku olukulu olw’omusango, ne kiba nti bonna bajja kuwalirizibwa okwatula nti musango gwabwe gwokka.nti bajja beegaaniddwa, kubanga bajja kuba bafunye ekisa ekisukka ku kimala okukola obulokozi bwabwe. Buli mutakkiriza, buli musinza ebifaananyi ajja kwatula ekintu kye kimu, era mu ngeri eyo bajja kwesalira omusango, nga balaga obutuufu ensonga y’obwenkanya n’obulungi bwa Katonda eri bonna.

Omubi ono bw’anaalabika ku nsi, amalala gonna, obubi bwonna obwa malayika omujeemu ne banne bajja kulabika eyo naye. Kirabika kijja kuwerekerwako ggeyeena yonna era kigobererwa ebikolobero byonna. Abagoberezi bonna ab’omwana ono ow’omukisa omubi ow’okuzikirizibwa bajja kukuŋŋaana okwetooloola omukulembeze waabwe okulwana olutalo n’Omutaggwaawo. J.-C., n’olwekyo, ajja kulabika ng’ababuulira bye yayogera eri setilayiti za Yuda ezajja okumuggya mu Lusuku lw’Emizeyituuni: Essaawa yo

yajja; amaanyi g’ekizikiza gajja kugaziya obwakabaka bwayo ku nze...... Era gajja kubasobozesa okusika obubi bwabwe okutuuka ku ssa lye bubadde bussaako akabonero, era we bulina enteekateeka y’okubayimiriza, nga tebasobodde kuyitawo.

 

(321-325)

 

Ndaba emivuyo egy’entiisa bwe gityo mu Klezia, ettemu ery’awamu mu bwengula, ne kiba nti okukirowoozaako kwokka kireetera omuntu okukankana. Tetulabangako bufere bungi bwe butyo, okulya mu nsi olukwe, obunnanfuusi, obuggya, emizizo, ababi ab’engeri zonna.... Ekibinja ky’abantu abatangaavu, ab’abagoberezi ab’obulimba, ab’abagoberezi ab’obulimba, bajja kwagala nnyo obulimba, era bajja kugaziya buli wamu obwakabaka bw’obufere nga bakozesa ebirowoozo eby’amagezi ebisobola okusendasenda okutegeera, ebirowoozo n’omutima gw’abantu abandibadde abatono ennyo. Tetulabangako byamagero bya bulimba bingi bwe bityo, eby’obulimba

obunnabbi, wadde bannabbi ab’obulimba; tujja kugenda wala nnyo n’okuggyayo amataala n’ebifaananyi ebimasamasa bye tujja okutwala ng’obwakatonda..... Mu kigambo kimu,

byonna ggeyeena by’esobola okuyiiya eby’okwefuula n’ekitiibwa bijja kuteekebwa mu nkola okulimba abantu abaangu nga bawagira omulabe wa Kristo (1).

 

Omutukuvu Pawulo agamba mu kwogera ku mulabe wa Kristo, era gw’atuuma omwana w’okuzikirizibwa: Cujus est adventus secundum operationem Satanæ mu buli kimu, et signis, et prodigiis mendacibus, et mu buli kimu iniquitatis iis qui pereunt, n’ebirala. (II. ad Thess. 2; 9, 10) Enim pseudochristi ne pseudoprophetae ne dabunt signa  magna ne prodigia ita ut mu nsobi inducantur (si fieri potest) etiam electi. (Okubala 24, 24.) Ecce predixi vobis. ( olunyiriri 25. )

 

Kituufu nti abaweereza ba J.-C. bajja kusooka kulwanyisa obupya obusikiriza obw’enjigiriza zino ez’obulimba n’obulimba bw’ebitiibwa bino, era nti obunyiikivu bwabwe, obunywezeddwa Omwoyo Omutukuvu, bujja kuteeka ebiziyiza ebinene eyo, nga bawagira ensonga ya J.-C. n’amazima g’Enjiri ye Naye, woowe! bano ab’omuwendo abakoseddwa mu bbanga ttono bajja kuyisibwa nga mukama waabwe ow’obwakatonda; tujja kwesuula ku bo; bajja kukulemberwa okuttibwa: abasunguwadde bakkiriza nti bwe babatta baba basaanyaawo ddala obufuzi bwe; naye bajja kukola  byokka

okwongera okuginyweza. Yee, Taata, ndaba nti wala nnyo okunafuya Enzikiriza olw’okuttibwa kw’abaana baayo, bajja kuddamu kugikuma mu mitima gy’abeesigwa abatuufu, n’okusingira ddala egya bakabona abalungi.... Katonda yandaba nti mu kukyawa eddiini ye n’omuntu we omuganzi, bajja kusoma okuzza obuggya ku bayigirizwa be abasembayo embeera zonna ez’obwagazi bwe obw’obulumi  .

Katonda ajja kusirika okumala akaseera. Naye obusungu bwonna obw’omu geyena buyinza kukola ki ku buyinza bwonna obwa Katonda? Bwe yeeyozaayoza olw’obuwanguzi bwe n’abuwangula n’obugezigezi n’amufuula okweweereza olw’ekitiibwa kye... Katonda, ndaba, n’olwekyo akweka, ng’alinga agenda okulaba

obusiru bw’omulabe we bunaagenda wala wa..... Ah! Taata, asobola okugenda mu maaso? Nga nzibye amaaso olw’amalala ga Lusifa yennyini, ndaba ono atali mulagajjavu ng’asituka mu kwegulumiza kwe okutuuka ku ntebe y’Omutaggwaawo, ng’alinga aggyayo engule ye n’agiteeka ye kennyini ku mutwe gwe; ayambadde

okuziba amaaso okutuuka ku ssa ly’okwekkiririzaamu nti ye Bwakatonda, okutuuka ku ssa ly’okufuba okumusaanyaawo, asobole okukwata entebe ye ey’obwakabaka n’okufunira eyo okusinzibwa kw’ebitonde byonna, n’okugaziya obwakabaka bwe buli wamu ku bifunfugu by’Ow’Omuyinza w’Ebintu Byonna... Okola ki, nnaku? Nakuba enduulu nti: reckless, okola ki? Ah! oteeka obugulumivu ku bikolobero byo era n'omaliriza okunenya kwo!.... Ggwe odduka okutuuka ku...

emikisa emibi egy’olubeerera... Yayimiridde; nsaba otegeere Mukama wo: sinza Omufuzi wo; ddayo eri Katonda wo; mpozzi nga wakyaliwo obudde!...

Akubwa ne bamusaanyizibwawo banne.

Nze ndi mukyamu Kitaffe; kikeeredde nnyo... Layini yava mu kire..., omuyaga ne gukutuka ku mutwe gwe ogw’omusango, era ow’omukisa omubi asembayo okukubwa omulabe gwe yali agumye okujeemera.... Nga bwe yalumbibwa okusembayo,  ye

yafuba, bwe tuyinza okugamba, okukendeeza ku Oyo ow’Emirembe n’emirembe wansi w’ebigere bye, J, C. amusaanyaawo n’omukka ogw’akamwa ke; okuva waggulu ku buwanvu bwe  ye

afubutuka ne banne okutuuka wansi mu geyena, eyo okulaba enkomerero ya malayika omujeemu gwe yali akoppa obujeemu n’amalala ge. Nze mbalaba awo

okugwa mangu nnyo era n’amaanyi mangi nnyo, ne kiba nti obuziba bw’ekinnya kizibuwalira, era ggeyeena yonna ewulikika nayo!.... Nga kabenje kano! Sitaani yennyini atidde nnyo....

 

Banne abawerako bakyuka.

Nagamba, Kitange, nti omulabe wa Kristo yali agudde ne banne; naye banne bonna baali wala nnyo okugwa naye: waaliwo omukulu n’abasinga okuvunaanibwa bokka; kubanga ndaba nti mu nteekateeka z’okusaasira, obulungi obw’obwakatonda buterekedde omuwendo omunene ennyo gwe bugenderera ekisa eky’okukyuka, mu butuufu, bangi kye balina okuganyulwamu.

Katonda ajja kutuuka n’okwagala, nga bw’andeetera okulaba, okuyimiriza, mu bulungi bwabwe, obubonero obumu n’ebintu ebimu eby’akabi okubalekera obudde obusingawo okukola okwenenya, era kijja kuba oluvannyuma lw’ekyo nga bamaze okumatiza obwenkanya bwe.era nga bamaze okuggyamu emmundu obusungu bwe olw’obulumi obw’amazima era obw’amazima, n’okusinda n’okumatizibwa kw’omutima ogwejjusa era ogwetoowaze, nti Mukama ajja kuwa eddembe eri bonna abalangirira omusango gwe.

 

Abalangirizi abapya ab’Omusango Ogusembayo.

Kale, Kitange, tujja kulaba musisi nga yeekubisaamu emirundi ebiri; wa...

ekizikiza ekinene kiribuna ku ngulu waakyo, ekitagenda kuddamu kuba na  butebenkevu, naye kijja kugguka mu bifo lukumi wansi w’ebigere by’abatuuze baakyo; ebibuga, .

 

(326-330)

 

ebigo, abasajja abatabalika bajja kumira mu bifo bino ebiggule; ebintu ebitabuddwatabuddwa bijja kukanga buli omu mu ngeri ey’entiisa, n’empisa ennungi eza

eggulu lijja kukankanyizibwa olw'ekyo...... Omuliro, ogusindikibwa okuva mu bbanga ne gusesema okuva mu byenda bya

ensi, ejja kwegatta n’okubwatuka kw’okubwatuka n’okumyansa, empewo yaayo gy’eriba

buli kiseera nga basikasika era nga bakutte omuliro; ennyanja mu busungu, ng’etiisa okubooga ensi, ejja kusala ensalo zaayo era esitule amayengo gaayo agafuumuuka okutuuka mu bbanga.....

Nga balaba obutyabaga bungi bwe butyo, amawanga gajja kukala olw’entiisa. Kyokka Kitange ndaba mu Katonda nti n’aboonoonyi bajja kuzikirizibwa bokka

okwawukana. Katonda ajja kubalinda okutuusa akaseera akasembayo, era ekibonerezo ky’abamu kijja kuleeta, okuyita mu kutya, okukyuka kw’abalala; era olw’obwenkanya n’okusaasira okw’ekitalo, ekigenda okumalawo luulu y’olubereberye kijja kuweereza obulokozi bw’owookubiri. Bajja kuzibula amaaso gaabwe, bakole okwenenya ne badda eri Katonda, ate ggeyeena ejja kujjula abakoseddwa ab’omukisa omubi entalo n’ebibonyoobonyo ebirala bye bijja okuba nabyo

ebikungula.... Ah! Taata, ndaba nga bagwa eyo mu bungi nga omuzira bwe gugwa ku kyalo bwe gutonnya omuyaga ogw’amaanyi era ogw’obusungu!laba Katonda nti wajja kubaawo omuwendo ogugere ku bo abajja okweyawula ku benenya abatuufu era

bajja kwegatta okukola enkola endala ez’obutatya Katonda n’obuseegu  . Tebajja kugaana kintu kyonna ku kwegomba kwabwe wadde okwegomba kwabwe, era bajja kuteeka waggulu ku kuvumirira kwabwe nga bakiteeka ku bikolobero byabwe.... Nga bannyikiddwa mu  ...

obugwenyufu n’omufere, mbalaba, ebikopo ebya zaabu mu ngalo, nga basekerera okutiisatiisa kw’Oyo Ali Waggulu Ennyo, era nga bazannya kyenkanyi n’ebiva mu kusaasira kwe n’eby’obusungu bwe. Nga eby’amasanyu eby’entiisa, eby’abamenyi b’amateeka! era ani ayinza okutegeera obuvumu bwayo obw’amaanyi ennyo, era nga bwe buteekwa okuba obw’okutta?

Mpulira abaali bannaabwe nga babaloga, nga basinda, okukyusa enneeyisa yaabwe oluvannyuma lw’ekyokulabirako kyabwe ne badda eri Katonda nga bwe kiri

obudde... Mukola ki bannaffe! babakaabira ... olowooza ki, era buzibe ki obutta obukusendasenda? Temulaba kwesasuza kw’eggulu nga kutubutuka ku mitwe ne kutukuba okuva ku njuyi zonna? Si kyeyoleka lwatu nti tulimbiddwa ebisuubizo n’ekitiibwa ky’omufere ono eyeefuula asinzibwa nga Katonda era nga J.-C.

rigorously punished insolence?... Bwe kiba nti eggulu teryamusonyiwa, kiki kye twesuubiza nga tugoberera ensobi ye? era okubonerezebwa kw’afuna tekujja kuba nkomerero enneeyisa yaffe nayo gy’erina okukoma?... Abange mikwano gyaffe! tukwegayirira, zibula amaaso go okutegeera n'okusinza naffe Katonda ow'amazima atubonereza mu bwenkanya ennyo olwo atulaga ekisa.... Baswahaba mu bikolobero byaffe, kabeere

ku kwenenya kwaffe; twegatte okuggyamu ebyokulwanyisa mu busungu obw’obwakatonda, oluvannyuma lw’okwegatta okubukuma omuliro mu bantu. Tukole effujjo ku bwenkanya bwe, era tugezeeko, bwe kiba kisoboka, okwewala enkomerero y’omufere eyali atusendasenda...

Kituufu, muzzeemu abafere, nti tulabye Katonda gwe tusinza ng’asuuliddwa wansi; naye eno gye tuli nsonga endala emu etuleetera obutamanya n’okusinza n’emu ku zo, okuva bwe kiri nti tekikyasoboka kumanya kye tusuubira. Oba omukulembeze waffe n’olwekyo agudde ku ddyo oba ku kkono tekikulu nnyo gye tuli: tuli bulungi wano, era ekkubo erisinga amagezi kwe kunyumirwa ebikakafu, awatali kweraliikirira biseera bya mu maaso mpozzi ebitaliiwo. , n’okututawaanya obubi enkomerero gy’ayitamu oba eyo

linda... Yee, baddiŋŋana, yee, bakozesa omukisa gwa sizoni y’amasanyu ne bagoba buli kimu ekiyinza okukyusa okunyumirwa kwayo, balonda ebimuli by’emyaka emirungi nga tebinnazikira, eno ye kkubo lyokka ery’abagezigezi , era eryo lye lyaffe obufirosoofo bwonna. Tetujja kukuba bwongo bwaffe n’ebirowoozo bya atrabilar eby’eby’eddiini ebibonyaabonya ebirowoozo n’emibiri, n’okulya

okufiirwa ennaku ennungi obutonde ze zituwa okunyumirwa kwokka...Bwe batyo bwe bagamba abasirusiru bano, mu kuziba amaaso g’ebirowoozo byabwe n’okukakanyaza emitima gyabwe, nga beekyusa engeri zonna ez’obulokozi....

Woowe! tebalaba nkomerero ya nnaku ebalindiridde; kubanga ekiseera oluvannyuma lwa Katonda okubakuba n’abafubutuka n’omukulembeze waabwe, n’ekyo munda mu bo

obwagazi, mu mikono gy’okwegomba, era nga bakyalina  akatundu mu  kamwa kaabwe.

 

 

§. III.

Okubudaabuda n’obuyambi obw’enjawulo Katonda by’agenderera Ekkanisa ye mu ntalo zaayo ezisembayo.

 

 

Nsembayo Taata tuva mu nsonga eyandeetera okubonaabona ennyo, okuyigganyizibwa n’okubonaabona kw’Eklezia. Kati nnina ebintu ebirala ebibudaabuda bye njagala okukubuulira ku ye, obuyambi n’okubudaabuda eggulu bye limugenderera okumala ennaku ezisembayo ez’obudde bwe. Enjuba ey’obwakatonda ey’obwenkanya teyakangako masasi gaaka okusinga ku

 

(331-335)

 

okuteekebwa kwayo. Ntegeeza nti obwakatonda bwa J.-C. tebwalabikangako na magezi okusinga bwe yali anaatera okufa ku musaalaba. Bwe kityo bwe kijja okuba ne mukyala we, atajja kulabika nga wa bwakatonda okusinga bw’asemberera enkomerero ye, era ng’anaatera okuggwaako... Nga akulemberwa olwo era n’ayambibwa okusinga bulijjo omwoyo gw’amazima, ogw’amaanyi n’ogw’okubudaabuda, nze laba omufumbo ono omutukuvu mu mikono era ng’akuumibwa omuwandiisi we, atajja kulekera awo kumuyamba n’okumukubisaamu emirundi ebiri, okusinziira ku byetaago bye, okusinga

eager, obuyambi bwe obusinga amaanyi, ekisa kye ekisinga okulowooza, favours ze ezisinga signal, okubudaabuda kwe okusinga okuwooma...

Omumuli ogw’obwakatonda ogw’okukkiriza ogulung’amya abaana be mu mitendera gyabwe gyonna gujja kubafuukira okwaka emirundi ena, era ennimi z’omuliro ez’okwagala okw’obwakatonda Omwoyo Omutukuvu z’anakuuma mu mitima gyabwe olwo zijja kuba nnongoofu etageraageranyizibwa era nga ziyaka. Ndaba nti obunyiikivu bw’aba... ekitiibwa kya Katonda kijja kweyongera mu bo okusinziira ku kukkiriza, n’essuubi, n’okwagala okulina okubawa obulamu. Tebeetegese kubonaabona kwokka ku bujulizi, wabula n’okwolekagana n’obusungu bw’abawakanya Kristo enkumi kkumi. Era baagala nnyo okuyiwa omusaayi gwabwe, ne mbalaba mu kibiina nga badduka okweyanjula eri ekitala, okubonaabona n’essanyu okutulugunyizibwa okusinga okuluma obutonde. Kimala okuba nga lumu beerangirira ku lwa J.-C., okuwangula obuwanguzi obusinga obujjuvu era obw’ekitiibwa ku balabe be bonna. Okubalumba n’okubawangula kintu kye kimu eri omukkiriza omutuufu, n’okusingira ddala eri Omukristaayo ow’omutindo  ng’ogwo.

 

Omutukuvu Mikayiri akulembera mu ddungu omuwendo omutono ogw’abeesigwa abasigalawo oluvannyuma lw’okuyigganyizibwa kw’Omulabe wa Kristo. Ekyamagero mu  bulungi bwabwe.

Katonda ajja kusitula bannabbi abapya abagenda okubasindika okugumya Ekkanisa ye, ng’amulangirira ku lulwe ebirungi by’amutegekedde. Abeesigwa mu mazima bajja kubaleetera okulabikako enfunda eziwera bamalayika baabwe abalungi n’amaanyi amalala ag’omwoyo okubakuuma n’okubabudaabuda  , .

naddala Malayika Omukulu Omutukuvu Mikayiri, omulwanirizi w’Ekkanisa asinga obunyiikivu, era ajja kubeera naye bulijjo okumukulembera okutuuka ku nkomerero. Ajja kutuuka n’okulabika gy’ali mu nsisinkano ez’enjawulo.... Katonda ajja kukola ebyamagero bingi ng’awagira Ekkanisa eno ebonyaabonyezebwa, era ndaba nti ajja kukola ebimu ku by’omutendera ogusooka era eby’okumasamasa okusinga obunene, gamba ng’okuzuukira mu lujjudde era okumanyiddwa ennyo okwa

bangi ku abo abattiddwa olw’Okukkiriza. Bajja kuzuukizibwa, okubudaabudibwa okunene okw’Eklezia eno gye banaafuuka abawagira n’abalwanirizi baayo nga beeyongera obutawangulwa, ng’obusungu bw’abayigganya tebujja kuddamu kusobola kubakola kintu kyonna. Zijja kuba teziyingizibwa mu bikondo by’obulumi, era nga tezituukirirwa kutya kufa. Abatukuvu bano abazuukiziddwa bajja kwegatta ku bamalayika n’abantu abatumibwa okuva eri Katonda, okugumya n’okuyimirizaawo abeesigwa; newankubadde nga balabika eri baganda baabwe, bajja kuba ng'abatukuvu mu ggulu, nga banyumirwa wano wansi w'okulaba n'okubeerawo kwa Katonda....

Nagamba dda, Kitange, nti mu bika by’okutulugunyizibwa eby’enjawulo ebigenda okukolebwa okubonaabona abajulizi ba J.-C., ebisinga okubeerawo bijja kuba mu kuzza obuggya ku bo embeera zonna ez’okukomererwa kwa mukama waabwe, mu obukyayi n’...

mu kujeemera obwagazi bwe obuluma. Bwe kityo bwe kiri nti, olw’okuyiiya okw’omusitaani okwa nnamaddala, obusungu bwa ggeyeena bujja kufuna engeri y’okukyazannya  n’omuntu waagwo omulungi, n’okwematiza, nga  bukyatta

omukulu mu buli omu ku bammemba be..... Naye era, ndaba nti Katonda ajja kusobola okuziyiza obusungu bw’abalalu bano, okutta bangi bokka nga bw’asazeewo  . Mu bwereere bajja kwesuula ng’empologoma ezilumwa enjala ku kisibo kino eky’omwagalwa, n’ekigendererwa eky’okusala buli kimu, tebajja kukungula okuggyako ezo ez’endiga ze ye kennyini z’anaaba nga yassaako akabonero olw’okuttibwa, era nga zitegekeddwa okuyokebwa olw’ekitiibwa kye. Ennamba eno nga ejjula, ndaba omukono gwe  gwonna-

ab’amaanyi okukomya obusungu bwabwe, nga tebusobodde, mu ngeri yonna, okusukkuluma, okutta n’omu nga tayagala......

Amangu ago, Kitange, Omutukuvu Mikayiri ow’ekitiibwa alabika mu ngeri erabika eri abaweereza n’abaana b’Ekkanisa, ng’akendeezeddwa okuva olwo okutuuka ku muwendo omutono ennyo, bw’ogeraageranya n’ekyo edda: Mungoberere, mikwano gyange, yabagamba nti, ka ffe tudduka.... Kino kye kiragiro kya Katonda.... Tugende mu nsi endala okunoonya obubudamu obusingako obukuumi okuva ku busungu bw'abatuyigganya.... Ku bigambo bino, atambulira ku mutwe gwabwe, era Ekkanisa yonna n’emugoberera, ng’abaana ba Isirayiri bwe baagoberera Musa nga boolekedde ensi ey’okusuubiza.... Kale, Kitange, ndaba nti olw’omusajja ow’ekitalo ow’omukono gwe ogw’amaanyi gonna, J.-C. afuula Ekkanisa ye yonna obutalabika eri abalabe be, okugikweka okuva mu kuyigga kwabwe, nga ye kennyini bwe yali abuze, okutoloka mu ngalo ku abo abaali baagala okugitonnyesa olunaku lumu okuva waggulu ku lwazi....

Amagye agabawondera tegakyalabayo kalonda yenna, .

teebereza bonna babasaanyizzaawo ne beeyozaayoza olw'obuwanguzi bwabwe,

ate malayika omukulu atambulira ku mutwe gwabwe, ng’agoberera entambula z’Omwoyo Omutukuvu, abakulembera okutuuka mu buziba bw’eddungu, mu kifo ekinene eky’okwewummuza, gye ba

 

(336-340)

 

ajja kuba n’ebintu bingi eby’okubonaabona olw’enjala; okuva mu nnyonta n’ennaku zonna ez’ebbula n’obwavu; naye okugezesebwa kujja kufuuka, n’ekisa, engeri entuufu ey’okutukuzibwa gye bali. Katonda ajja kubawagira n’ebyamagero ebya nnamaddala... Ajja kubaliisa oluusi n’omugaati ogw’ekyamagero, oluusi n’ekigambo kye eky’obwakatonda, ate emirundi egisinga ng’afuna omubiri gwe. Olwo wajja kubaawo Komunio Entukuvu yokka okubayimirizaawo....

Abantu ba Katonda bwe batyo bwe bakuŋŋaanidde mu ddungu, ebintu ebisinga okuba eby’akabi eri abantu abalala bijja kufuuka ebirungi gye bali, n’obutonde

ekiraamo kyonna kirabika kyewola ku byetaago bye.... Ensi, nga ku  njuyi zonna

kigguka wansi w’ebigere by’abatali balongoofu, kinywerera era kinywevu wansi w’ebigere by’abaana ba Katonda. Enjazi n’ensozi ezigenda okuba nga zimenyeddwa ensisi ez’amaanyi, zijja kuba zigguddewo emikutu eminene wansi w’ettaka  abeesigwa mwe banaaddukira okuva mu kuvuma kw’empewo n’okugoberera  ...

amawanga abalabe.... Ebifo bino ebirungi eby’okuwummulamu mu bbanga ttono bijja kukyusibwa bifuulibwe yeekaalu, ettendo lya Katonda gye lijja okuwulikika ekiro n’emisana. Tujja kusitula

ebyoto olw’ekitiibwa kye, era abaweereza be bajja kukozesa eyo amayinja amatukuvu, ebibya n’eby’okwewunda bye baleese, okujaguza eyo buli lunaku ebyama eby’obwakatonda, olw’okuzimba ekibiina ekitukuvu eky’abalonde ba Mukama ...

Bwatyo Omuyinza w’Ebintu Byonna alizannyisa obubi bw’abalabe be; ajja kuseka abo, ng’abasirusiru, abajja okutaayaaya ku nsi nga bavvoola erinnya lye era nga beenyigira mu bisukkiridde byonna, nga tebasobola kuzuula bisigalira na kimu eky’Obukristaayo kye bajja okwewaana nti baasaanyizzaawo..... Bwatyo enjuyi zombi ezikontana zijja  kuwangula , nga bwe bakola edda, buli emu mu  yiye

way, okutuusa okusalawo okusembayo, nga kutereeza enkomerero ya bombi mu ngeri etakyukakyuka, yalaga dda ani ku bombi eyalina ensonga okuwangula...

 

Obutukuvu bw’abeesigwa bwe bakuŋŋaana.

Eggye lino eddungi, erikoleddwa mu bisigalira bya Isiraeri, Katonda andaba okukiraba, Kitange, wansi w’ekifaananyi ky’eggaali ettono ery’obuwanguzi eririmu abalonde baalyo, era lye lijja okufuula obuwanguzi ku byonna ebiwakanya okutambula kwalyo okw’Emirembe.... Nga bakuumibwa emisinde gyonna, wansi w’obukuumi bw’eggulu, ekibiina kino ekitukuvu era ekyesiimibwa kijja kwemalira ku mukisa n’okutendereza omununuzi waakyo ne Katonda waakyo kyokka. Nga bagatta emiguwa gy’obuzirakisa, bajja kuba n’omutima gumu n’omwoyo gumu gwokka; naye  ebyabwe

omukwano gujja kuba mulongoofu nnyo era nga teguvudde ku kwegomba, ne kiba nti, wadde ng’ebika byombi biriwo, tewajja kubaawo kutulugunyizibwa oba mivuyo; tetujja na kwogera ku bufumbo eyo: Mbuusabuusa oba tunaakirowoozaako, waakiri Katonda takimanyisa kintu kyonna. Kirabika bano abategekebwa edda bajja kwetaba dda mu mbeera y’abalina omukisa, bwe batyo bajja kuwa obujulizi ku kwetamwa ebyo ebinyumiza obutonde n’okumatiza obwagazi. Tebajja kwemalira nnyo okuggyako mu dduyiro w’eddiini, era bajja kwefaako ku kufaayo kwokka okw’okutendereza n’okuweereza Mukama; okumusaba obwakabaka bwe bujje era ensonga ye ewangule.... Tebajja kumwegayirira kubonereza balabe be, wabula okubatangaaza era

okusonyiwa…..

Mu kiseera kino kyonna bajja kutegeezebwa obukodyo bw’abayigganya baabwe okuva mu buweereza bwa bamalayika abalungi, abakuumi baabwe. Emyoyo gino egy’omukisa gijja kutambula ensi yonna, okugoba aboonoonyi okwenenya n’okuzza mu kifuba ky’Ekkanisa abo abatagimanyirangako, oba abaagala okuddayo mu yo nga bamaze okugivaako, bajja kufaayo nnyo okulabula abeesigwa eri byonna ebigenda okubaawo eyo, n’okusingira ddala ku kaweefube ow’obwereere ow’amawanga abalabe agaalayira okuzikirizibwa kwago. Bajja kumanya mu kino obubi bwabwe bwe buli wala, ne byonna obusungu bwabwe bye bubaleetera okukola, okutuusa Omutukuvu Mikayiri lw’anajja okubalangirira okwesasuza Katonda kwe yaggye ku bataggwaawo abakyabagoberera, bulijjo nga bagezaako okuzuula ekifo kyabwe okuwummula...

Abalabe baffe abasinga obusungu bazikirizibwa, ajja kubagamba; tewali n’emu esigaddewo ku ggye lyabwe eritali ttukuvu era erizikiriza. Mukama n’atwala  okwewozaako kwaffe mu ngalo; akoze obwenkanya eri abalabe b’abantu be n’erinnya  lye

: ekiseera eky'obuwambe bwaffe kiwedde; kati tusobola okulabika ne tuva mu bitundu byaffe eby’omu ttaka..... Ddamu mungoberere era nja kukutuusa ku kubeera ku nsi okusembayo Eggulu kwe likugenderera, okusula okusingawo okusanyusa era okunyuma, gye tulina okulinda okutuukirizibwa kw’ebyo bye twagala ebisinga okubeera eby’amaanyi .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . Kubanga mbagamba okuva gy'ali nti olunaku lwa Mukama lusembedde; mangu ddala tujja kulaba okujja kwe okw’ekitiibwa, n’okwesasuza

authentic that he must draw from all his enemies and ours... Ka tuveewo, ajja kugamba, era ndaba eggye lye eryawangula edda nga limugoberera nga lyolekera enkambi ye esembayo, nga lyolekera ensi eno empya gye tugenda okwogerako omulundi ogusooka.

Ebikolobero n’ekibonerezo ky’omulabe wa Kristo n’abagoberezi be, aba

okuyigganyizibwa n’obuwanguzi bw’Eklezia byali bimaze okutuula mu bifo ebiwerako; ekituuti n’olukiiko, n’ekirala, byali binkooye nnyo okumala ennaku bbiri ez’ekitiibwa: nnafuna obulumi mu mutwe ne mu kifuba, nga

 

(341-345)

 

yankaka okuwummulako okumala ennaku ntono; bwe kityo oluvannyuma lwa wiiki emu yokka ne tusobola okuddamu omuzannyo. Ekiseera bwe kyaggwaako, nnawulira Mwannyinaffe ng’akonkona mpola ku kakomera akatono we yatera okwogera nange. Nasemberera, yambuuza mu kasirise ku byange

amawulire. Mpulira bulungi nnyo Mwannyinaffe, bwe nnaddamu. Bw’onzikiriza Taata, n’addamu nti tojja kwesiiga

ne leero: mu ngeri emu, najja mu bugenderevu okukuyita okuwummulako; olina okukyetaaga, ekyo nkitegedde ddala.

Wabula Taata, yayongeddeko nti, siyinza kukukweka nti obudde bunyigiriza nnyo eri enterprise yaffe.... Ndaba nti ffe...

okusisinkana ebizibu.... Tukwata ku kuyigganyizibwa mu lwatu (1). Mu kitono ggwe

 

Byonna byaliwo nga bwe yali ategese. Okulangirira kuno kwe  yankola ng’omwaka 1790 gunaatera okuggwaako oba ku ntandikwa ya 1791; era mu kiseera ekyo kyali kikyali kibuuzo, kyagambibwa nti, eky’okunoonya engeri  y’okusasulamu

mu kitiibwa bakabona, so si kubayigganya....

 

ojja kukakibwa okutuvaako n’odduka, era ntya nti ekyo kijja kubaawo nga tonnamaliriza buwandiike bwo ku buli kimu ekisigadde nze okukubuulira. Okwawukana kuno okw’ennaku, Taata, nkitya, kakasa, ku lulwo, ku lw’ennyumba yonna, era ku lwange naddala.... Naye, tolina, nkwegayiridde, okwebikkula, olw’ekyo, okukulwaza: mu ngeri emu kyandibadde kikema Katonda. Nja kujja nga ontegeezezza.... Nedda muwala wange, namugamba nti, tolina kuddizaayo okutuusa enkya by’osobola okukola leero. Nkulindiridde ennaku zino zonna ez’oluvannyuma; Mu kiseera kino ndi mu mbeera y’okukuwulira n’essanyu lingi; era wala okunboola, buli ky’ontegeeza kijja kuba ddagala erisinga obulungi gyendi

ku bulumi bw'omutwe oluusi bwe nfuna.... Oli mwesimbu nnyo Taata, bwe yaddamu nti; naye okuva lwe mukiragira, ndikugondera;

Katonda akuwe si gwe mubi ku lwayo! omanyi engeri gye nnandibadde mortified.... Kale ngenda kusitula wuzi yange

emboozi, nga ngoberera ekitangaala ekinlungamya. Nja kwogera kitono leero

; ng’oggyeeko ekyo, nsaba ontegeeze bw’oba ​​ng’olina ensonyi n’akatono; kubanga nja kuwummula mangu.....

 

 

§.  IV.

Okubeerawo okusembayo okw’abaana b’Ekkanisa: engeri  y’obulamu bwabwe; okubudaabudibwa kwabwe; ennaku zaabwe; obulumi bwabwe; okufa kwabwe.

 

 

Mu linnya lya Kitange, Omwana n’Omwoyo Omutukuvu, okuyita mu Yesu ne Maliyamu, ndikola obuwulize.”

Teebereza Kitange, disitulikiti emu oba ekifo ky’ettaka, obutonde mwe bukuŋŋaanyizza obugagga bwabwo bwonna n’obulungi bwabwo bwonna, era omuntu gy’atalina ky’ayagala olw’obulamu bw’omubiri; ensi ey’essanyu, Olusuku olw’amazima olw’oku nsi, Katonda yennyini gy’asimba emiti egy’engeri zonna; ettaka erivaamu mu butonde byonna ebyetaagisa olw’emmere n’essanyu ly’abatuuze; wano we wali ekifo ekilogeddwa Katonda ky’agenderera abaana be, era gye bagenda mu nteekateeka ennungi; okuyimba ennyimba ezimuweesa ekitiibwa. Ng’etyo y’ensi ensuubize gye beeteeka mu buyinza bwayo, wansi w’obukulembeze bwa bamalayika abakulu asooka, abagaana okuva eri Katonda okuva

bayise ensalo z’essaza gy’abalagira, kubanga ettaka eribeetoolodde ttaka erikolimiddwa n’eyonoona ebikolobero era

okwonooneka kw’abo abakibeeramu, era be bateekwa okuba nga baabwe emirembe gyonna

okwawukana... Ekisinga okunkuba mu nsi eno ey’essanyu gwe mubiri gw’ekitangaala ogwakolebwa mu bulambulukufu ku lwayo, era abatuuze baayo bokka be bajja okuganyulwamu... Naye simanyi ngeri gye nnyinza kwewulirwa...... Kikikirire- ggwe, Kitange, an omuyaga ogw’entiisa ogubbye ekitangaala ky’emisana n’okusaasaanya ekizikiza ku nsi. Singa ekitangaala ky’enjuba kijja okufumita ekire ekiwanvu ennyo mu kifo ekimu, olaba ewala enzirugavu eyakaayakana ku kifo ky’ensi emisinde gyayo egy’omugaso gye gitwala, ate awalala wonna amaaso gazuula amawanga gokka agatuusiddwa mu kizikiza nga bwe gali obusungu bw'omuyaga....

Ng’eyo ejja kuba nsi empya ey’abaana ba Katonda abatuufu, bw’ogeraageranya n’ensi yonna.... Bajja kunyumirwa, ng’oggyeeko ebirungi ebirala ebiri mu kifo kino ekinyuvu, ekitangaala ekigonvu era ekibudaabuda eky’enjuba ekigenda okukolebwa ku lwokka

zo, era nga, olw’enkulungo eyaka ennyo ey’emisanvu gyayo, ejja kwaka ekkubo lyokka eriwulikika, n’ekisenge ekifunda ekya Gessen ono omulala, so ng’ate omuntu ajja kulaba akavuyo ak’entiisa kwokka mu bunene bwonna obw’amawanga ag’ewala n’ag’omuliraano.

Ndaba abeesigwa nga basooka kukola nnyo mu kuzimba yeekaalu okukuŋŋaana eyo, n’okwetaba mu kusaba okw’obwakatonda n’okukuza ebyama ebitukuvu. Nze ngamba yeekaalu, kubanga ndaba ng’abeesigwa bajja kuba bakyali bangi nnyo nga yeekaalu emu esobole okubamala bonna. Kijja kutuuka n’okutwala ebiwerako; kubanga sirowooza nti mu nsi wabaddewo ekigo kyonna ekinene nga kino

 

(346-350)

 

eggye eddungi ery’abalonde ba Mukama, wadde ensi yaayo eyali egazi ng’eyo gye ligenda okutwala; era naye eggye lino lijja kuba ttono nnyo bw’ogeraageranya n’engeri gye linaabadde, ate ettaka nga lifunda nnyo, bw’ogeraageranya n’amawanga agaali gawambiddwa amawanga g’omulabe......

Katonda yennyini ajja kuwa ebintu byonna ebyetaagisa mu kizimbe, era ajja kulaga engeri y’okubissa mu nkola, awamu n’enteekateeka n’enteekateeka y’emirimu egyaweebwayo eri ekitiibwa kye. Buli lunaku Ssaddaaka Entukuvu ey’ebyoto ejja kuweebwayo eyo. Bakabona bajja kuzzaawo enteekateeka ennungi ey’Ekkanisa, nga bwe  kisoboka; bajja kujaguza, babuulire, balagirira, bakole emirimu gyabwe gyonna, era tebajja kulekera awo kuteekateeka mitima ku kujja kwa Masiya, wadde nga tebasobola kumanya ddala kiseera kituufu eky’okubiri  ono

okujja. Ku kigambo kyabwe, tujja kumulinda buli lunaku. Okugatta  kw’abeesigwa kujja kubaawo emirundi mingi era buli lunaku eri omuwendo omunene. Obunyiikivu bw’abakkiriza abaasooka bujja kutuuka n’okusinga nnyo Emyoyo egy’omukisa, bulijjo egyasanyusibwa okuba n’amawulire amalungi ag’okulangirira Ekkanisa okuva eri Katonda, ng’okudda buli  ngeri

ofiisi, zijja kukubisaamu emirundi ebiri obunyiikivu bwabwe nga anaatera okumaliriza  omulimu gwe ndaba nga babuuka okuva mu ggulu okudda ku nsi,  n’embiro

ebitalowoozebwako era ebigeraageranye n’obuvumu bwabwe obutalowoozebwako. Batambula mu bifo ebinene ennyo ebiwunya, bakyalira ebitundu ebisinga okuba ewala, okwawula eŋŋaano ku bisusunku n’ebisusunku ebigendereddwamu omuliro. Bazzaayo mu kifuba ky’Eklezia abamwenenya abatuufu abawerako abaali bagyewuddemu, ne batuuka n’okuleeta mu kifuba kyayo abagwiira abaali tebafuna kubatizibwa era nga tebafunangako kumanya Katonda.

Ndaba bombi nga beeyanjula ng’abafu ekitundu eri bakabona ba J.-C. okusembebwa bo n’ekisa eky’okuzaalibwa obuggya n’eky’okwenenya mu lujjudde. Bajja kwatula mu lwatu obutali bwesigwa bwabwe n’ebikolobero byabwe, naye nga balina okuwulira obulumi okwandikubirizza abasinga obutawulira era nga basobola okubatta, singa Katonda teyakuuma bulamu bwabwe  . Abaweereza bajja kubawa okubatiza okutukuvu oba okwenenya okusinziira ku byetaago byabwe. Bajja kusembebwa mu kifuba ky’Ekkanisa, okuzimba n’okubudaabuda abeesigwa bonna  Bwe  batyo nga batuukiriza ebiragiro  by’

Ali Waggulu Ennyo, okusinziira ku nkomerero yaago, emyoyo gino egy’omukisa gijja kuzaala okusaasira okw’obwakatonda eri abategekebwa, era bwe batyo bajja kufuna eby’okujjuza mu bungi, mu Kkanisa, ebifo by’abo abagenda okugisalibwako olw’obwewagguzi, oba ayinza okugiggyamu mu muddiring’anwa; kubanga abeesigwa tebajja kutondebwa mu mbeera ya kukkiriza, wadde ey’ekisa

ekitakkirizibwa; naye bajja kusobola olw’okukozesa obubi eddembe lyabwe ery’okwesalirawo okugiggyako n’okufuuwa amaanyi.....

Abaana bano abatuufu ab’Eklezia bwe batyo ne bagatta emiguwa gy’obuzirakisa, .

ejja kukola wakati waabwe akatono aka repubulika, akasinga okutuukiridde akabadde kalabibwa ku nsi. Tewajja kubaawo mateeka ga gavumenti, wadde obuyinza, wadde poliisi ey’ebweru, kubanga tujja kumanya obuyinza bwa Katonda bwokka, etteeka lye ettukuvu lye tujja okugoberera, olw’emisingi gyokka egy’omuntu ow’omunda n’okwagala, awatali kugibuusa maaso.tuva ku nsonga emu. Embeera ennungi! ejja kuba teyokulasiya eya nnamaddala, eyandibadde gavumenti yokka ey’olulyo lw’omuntu, singa omuntu teyayonoona. Ebintu byonna bijja kuba bya wamu eyo, awatali kwawula wakati wange n’ebimmwe . Olwo Ekkanisa eyasooka yali sketch yokka  ya  kino Buli muntu  ajja kufaayo

olw’ensonga, okusinga obwetaavu, obw’omulimu ogw’ekigero, ogusobola buli lunaku okufuula omubiri okuwangaala kumpi ogw’omu ggulu gwonna, n’okukuuma obulamu omuntu bw’asuubira okuggwaawo essaawa yonna......

N’olwekyo okufaayo okusinga obunene eri bonna kujja kuba kwa kusinza ebyoto, era

okukuuma byonna ebikwata ku ddiini era asobola okuyamba mu bulokozi obw’awamu n’okutuukirizibwa kw’abaana be. Omuntu ajja kuwulira mu kibiina kino ekitukuvu ennyimba n’ennyimba z’essanyu zokka, empewo ez’essanyu  , .

ennyimba ezikwatagana okwagala okw’obwakatonda kwe kujja okukola obutasalako, mu kitiibwa kya Katonda omutukuvu ow’emirundi esatu; so si nnyimba ezo ezivvoola, ennukuta ezo ez’obuseegu n’okwonoona ez’omuziki ogw’ekikazi ogusanyusa n’okugonza

leero mu bumenyi bw’amateeka bwe batyo abaana ab’omusango ab’ekyasa...... Olw’enjogera zino ez’obwakatonda emitima gyonna gijja kuyingizibwa era gikolebwe omuliro n’ennimi z’omuliro ezisinga obulongoofu, era okuva mu kifuba ky’Ekkanisa y’ensi gijja kusituka buli kiseera a

ekivvulu ekisanyusa, okukigatta n’okuddamu ebivvulu by’Ekkanisa y’Eggulu, n’okuzzaawo mu muziki omulimu gwayo ogw’obutonde n’ekifo we gusooka okugenda.

N’olwekyo tusaanidde okwewuunya singa eggye lino ery’oku nsi lyeyongera okufuuka ekintu eky’okutunula n’okwemalira kw’Eggulu?...... Tulina okwewuunya singa Omwana wa Katonda atwalayo eby’okusanyuka bye ebisinga omwagalwa, era n’ayagala okubeera okutuusa ku nkomerero mu wakati mu baana b’abantu bano? Tulina okwewuunya, ku nkomerero, bwe wabaawo, nga J.-C. bwe yantegeeza, ekibinja ky’abajulizi ab’okwegomba n’okwagala, omukwano ogusinga obulamu gwe gunaalya n’obunyiikivu bwakwo? Bano abakoseddwa abasanyufu bajja kukala nga balindirira

 

(351-355) .

 

okulaba n’okubeera ne J.-C. mu kitiibwa kye. Ku lulwe, J.-C. ajja kulabika ng’asanyuka okweraba ng’abaana be abasinga okwagala bwe bamuyagala. Ajja kufuna n’essanyu okusinda okulungi okw’emitima gyabwe. Bamalayika bano ab’oku ttaka bajja kugabana ennimi z’omuliro eza baserafi, era bajja kukiwakanya mu kwagala n’abatuuze abaasooka mu Ggulu.....

 

Okwolesebwa kwa Mwannyinaffe mu buto bwe, okwalaga embeera y’Eklezia mu biseera ebiyise.

Ku kino taata, nnina okukubuulira engeri emu ey’obuto bwange, kubanga kwe kukugamba nti Katonda ampa leero.

ennyinyonnyola, gye nnali sibuusa amaaso okutuusa leero. Olw’okuba nnali nkyalina emyaka musanvu oba munaana gyokka, Katonda yampa okwolesebwa bwe kuti; kyakosa amaaso g’omubiri n’ag’ebirowoozo mu kiseera kye kimu: Nga wakati mu kiro ekiddugavu ennyo nnazuukuka, era bwe nnazuukuka nnalaba wakati mu kitange eky’ekitangaala nga ffuuti nga bbiri zeetooloola.

Ekifo kino ekyekulungirivu kyalabika gyendi nga kijjudde ddala amanda agayaka era agakwatagana, nga gategekeddwa n’obutafaanagana bungi nnyo n’okugatta ne kiba nti kyali kizibu okwawula ennyiriri ntono ez’okwawukana, ne kiba nti ne watabaawo

the difference is quite perceptible only in their size... Omuliro bonna gwe baali bafunye obulamu era nga bayitamu gwabawa bonna akatambula akatono bonna ke bawuliziganya ne bannaabwe nga tebavudde mu kifo kyabwe. Byaabwe

langi yali ng’enjuba ennungi ennyo ng’egwa mu biseera eby’obutiti, nga disiki yaayo erabika ng’ennene era ng’ezimba okusinga bwe yali mu biseera by’emisana. Kale tugamba nti kuteebereza muyaga..... Nze

Naddamu okulaba nti okwetooloola kuno okumasamasa kwali ku nsalosalo n’enkulungo ya bbululu ow’omu ggulu, ng’esika katono ku kakobe, n’obugazi bwa yinsi ennungi....

Buli omu yali yeebase mu nnyumba, era omuzigo gwonna, okuggyako ekifo kino, gwali gujjudde ekizikiza ekinene. Kyanzijira nti yandiba nga gwe muliro ogwali mu kyoto kyaffe, akawungeezi nga gubadde gubikkiddwa bubi evvu, wadde

si kye kyali ekifo eky’omuliro; era okukirongoosa, nnasituka nga siwulidde n’akatono akatya. Nsemberera ekifo kino, ekyali si kya kyoto; Ntunuulira nnyo ekintu kino eky’enjawulo kye nnali sisobola kutegeera kintu kyonna. Olwo ne ngenda okuzuula omuliro gw’ekikoomi, gwe nnawulira ebbugumu... Bwe ntyo ne nkomawo ku kintu ekyasooka, bulijjo ekyasigala wakati mu nnyumba.... Okwagala okumanya kyandeetera nange okwagala okugikwatako emirundi egiwerako n’ensonga y’olugalo; Ssaayokebwa, saawulira bulumi bwonna, langi y’enkulungo eyakaayakana yokka ye yajja okusiigibwa ku mukono gwange, era buli lwe nnagisemberera, nawulira munda eddoboozi eryang’amba nti: Tonkwatako. Eddoboozi lino lyandeetera okukimanya nti olunaku lumu nnanditegedde okwolesebwa kuno kye kwategeeza.... Naddayo mu buliri buli kimu ne kibula.... Saawulira wadde okutya wadde okwagala okugamba omuntu yenna, oku...

way nti buli kimu kyali kisigadde awo, okutuusa J.-C. lwe yali annyonyodde buli kimu....

Okwolesebwa kuno, yang’amba gye buvuddeko, kwali kukiikirira mu kiseera ekyo embeera y’Ekkanisa yange, nga bwe nkulaga kati, kwe kugamba, mu mbeera mwe kunaabeeranga ng’ebyasa binaatera okuggwaako ne ku omulundi ogusembayo mu bbanga lyayo. Kye kitangaala kyange ekyaka wakati mu kizikiza era ekizikiza kye kitategeera  .

Okwetoloola kuno kwe walabye mu kizikiza ky’omuzigo, kwalaga ekifo kye kinaakwata wakati mu mawanga ag’obugwenyufu n’agatakkiriza. Kyawulwa ku kizikiza kyabwe kyokka olw’ekikolwa ky’obukuumi bwange obw’enjawulo ennyo, ekikiikirirwa enzirugavu ya bbululu ow’omu ggulu eyakyetoolodde. Amanda agayaka omuliro agaali gakwatagana mu ngeri ey’ekigero, agaajjuza  ekifo ekitangaala, ge gaalonda abaweereza n’abeesigwa abatuufu Ekkanisa yaabwe  gy’egenda okuba

oluvannyuma n’ayiiya; enjawulo mu buwanvu yalaga enjawulo mu bifo n’obulungi, n’okusinga byonna mu diguli mu nsonga z’okwagala n’empisa ennungi; byaabwe

contiguity, omukago gw’obwasseruganda ogugenda okufuga wakati waabwe era nga gulina okufuga dda

mu Bakristaayo bonna. Obunyiikivu obwabazzaamu obulamu bwalaga nti emyoyo gino emitukuvu, bwe gityo bwe gisuuliddwa mu kikoomi ky’okwagala okw’obwakatonda, tegijja kuba kirala wabula omuliro era si kirala okuggyako okwagala... ekizikiza tekyakitegeera....

Nja kuddamu, Taata, okukubuulira ekyantuukako ku Ssande ewedde, ku mukolo gwe gumu. J.-C. yandabikira mu ngeri y’omuntu era nga yeeyoleka nnyo mu kiseera ky’okwebaza kwange, oluvannyuma lw’okugatta kwange. Yali ayimiridde okumpi n’Emmeeza Entukuvu: Namulaba ng’agolodde omukono gwe ogwa ddyo ng’antunuulira butunuulizi, ng’alinga agenda okundaga ekintu ekimu n’ensonga y’olugalo lwe.

Kye yalabika ng’antegeeza saakiraba era nga simanyi kye yali  agezaako okuntuusa. Kyokka, yali akyantunuulira n’asigala mu ndowooza y’emu... Mukama Katonda wange, oyagala kungamba ki oba okumpulira, namubuuza?... Nkulaga omusango gwange ogusemberera , yanziramu , era yabula ... Nasigala nga simanyi era nga sisaba birala... Mu mbeera endala yandaga Ekkanisa ye n’aŋŋamba nti  :

 

(356-360)

 

Omutukuvu yeeyongere okwetukuza, n'oyo omulongoofu yeeyongere okwetukuza; kubanga obudde bumpi... Ojja kulaba, mwana wange, ku biki ebisembayo (ebizibu) bye ngenda okuteekateeka Ekkanisa yange okulabikako mu maaso gange ku musango gwange ogusembayo.

 

Okubonaabona okw’omunda mu Klezia.

Amangu ago, Kitange, nalaba obulumi obw’amaanyi obwali butuuse ne ku baweereza bonna n’abaana b’Ekkanisa, obulumi obwali obw’amaanyi ennyo era nga bubakwatako okusinga enjala n’ennyonta, ennaku n’okuyigganyizibwa kwonna okwa Sitaani n’okw’

omulabe wa Kristo... Kyali kuggyibwako okubudaabudibwa okutegeerekeka n’okw’omunda. Nalaba nga Katonda abaggyako obuyambi bwonna okuva mu ggulu.... Tebakyayambibwa bamalayika mu ngeri erabika, tebakyawulira ddoboozi lya bannabbi eribudaabuda. Tebakyagumibwa kisa kya magezi; abaweereza baabwe bennyini, nga tebakyamanyi kye basuubira mu bisuubizo bye batalaba nga bituukiridde, kumpi bandekemeddwa okufiirwa

essuubi: naye, tebalekera awo kubakubiriza kugumiikiriza. Ajja kujja awatali nsobi, bwe babaddiŋŋana, naye tulina okulinda ebiseera byaffe nga tetufiiriddwa buvumu. Eggulu lyagala kutugezesa okutuusa ku nkomerero, okubeera n’omukisa

okwongera ku bulungibwansi bwaffe. Tukubisaamu emirundi ebiri obunyiikivu bwaffe, obunyiikivu n’okwenenya: tumusabe n’obunyiikivu obusingawo obwakabaka bwe bujje.... Kitange, Katonda antegeeza nti mu mpisa ezisanyusa bwe zityo mw’alina okubasanga..... nti awo we banaakwata ku kusalawo kwe n’engalo zaabwe era ekyo kye yali ayagala mpulirize endowooza ya kye tulina

yayogedde, n'empewo eyo ey'amaanyi eyawa obukulu ennyo ku kintu kye yali alangirira...

Obulumi bwe obw’omukwano.

Naye, Kitange, eno ntandikwa yokka oba kitundu ku bulumi obw’omunda obw’Eklezia. J.-C. andaba engeri gy’asanyukira okujulira omukyala ono omutukuvu ow’ennaku era abonaabona: anywa amazzi amawanvu okuva mu kibbo ekikaawa eky’Okubonaabona okutukuvu; ayagala nnyo okumukiriza ennaku n’okunyoomebwa ebimuleetera okuleekaana nti: Omwoyo gwange munakuwavu okutuusa okufa.... Ndaba ekivaako okuzikirizibwa kwe okw’amaanyi: kwe kwagala okw’obwakatonda okumukuba obusaale bwakwo bwonna n’okumukuba emisinde gyagwo gyonna egy’omuliro. Ng’ettoffaali eriri mu kikoomi erifumba, amaanyi gonna ag’omwoyo gwe gaayokebwa ne gakala; agwa mu bunafu n’okukoowa okufa, era yeelaba ng’akendedde mu bulumi obw’ennaku. Ku ntikko y’ennaku ye ey’omunda n’obulumi bwe, agamba nti: Mmwe mwenna abayita, . lowooza era olabe oba waaliwo obulumi obufaananako obwange!... Nzirika nga nsuubira omwagalwa wange: Nnina ennyonta ey’amaanyi ey’okumulaba; Waakiri nandyagadde okumanya

essaawa y’okutuuka kwe, oluvannyuma lw’ekyo nfunye omukka okumala ebbanga eddene!  Mmwe mwenna, emitima egiwuliziganya ku bisikiriza by’ebisikiriza bye, mwetaba mu bulumi bwange  !....

Ekisinga okumunakuwaza y’ekika ky’obutali bukakafu bwe yamuleka, singa...

agwanidde okwagala kwe oba okukyayibwa kwe; kwe kumanya bulungi oba nga tamusudde, era ng’alinga agaanyi mu kwetamwa kwe.

Okwekengera, ekirowoozo kyennyini eky’okuyawulwako okumala ekiseera, obuwanvu bwakwo obutaliiko kkomo bwandimulabika ng’obutaggwaawo, olw’effujjo ly’omukwano gwe, gy’ali kitala kya bulumi ekimufumita n’okumukutula ebyenda ; ng’effumu ery’obutemu bwe lyafumita omutima gwa munne ow’obwakatonda ku musaalaba, engeri ey’okufaanagana okwagala okw’obwakatonda kwe kuggyamu kkopi esinga okutuukiridde ey’ekintu kyayo eky’obwakatonda. Katonda wange! Katonda wange! olina nze

ng’asuuliddwa, bw’akuba enduulu mu bukambwe bw’ennaku ye! Ah! Mwattu

omwami, onfuuse ki, oba nkufuuse ki? Nsaba, muggyewo okweraliikirira kwange ne alamu zange; era bwe kiba kisoboka, .

nzigyako okulaba ekikopo kye siyinza kugumiikiriza! Naye njogera ki, Ayi Kitange! Ah! by'oyagala ebitukuvu bikolebwe so si byange; Nkigondera okutuusa omukka ogusembayo! Nsaana nnyo ebiva mu bukakanyavu bwo obw’obwenkanya, era njagala okubibonaabona mu ngeri era okumala ebbanga lyonna ly’oyagala....

Bwatyo bw’ayogera omwagalwa ono ng’akaaba amaziga, mumativu n’enkomerero emubuutikidde.... Naye mu bbanga ttono omutima gwe tegwakyasobola kumala ku bbugumu eryali ligulya, ye

ayogera eri abawala ba Sayuuni; Njagala okugamba emyoyo egy’omukisa egya Yerusaalemi ey’omu ggulu, okumanya amawulire. Mbuulira, nkwegayiridde, obutuuze bw’omwagalwa wange buli ludda wa! Nsomesa ku ebyo byonna

agikwatako, era bw’oba ​​wali ogirabye; mbuulira gye yagenda, nsobole okugoberera ebigere bye; kubanga nneegomba okwagala gy’ali... Nmaliridde okukola buli kimu okumusanga yonna gy’ali... Nja kuyita ku miryango gy’ekibuga; Nja kubuuza abakuumi, temulabye omwagalwa wange, ekintu eky’omuwendo ennyo eky’okusinda kwange n’ebyo bye njagala? Nja kudduka mu byalo, era sijja kwewa kiwummulo kyonna okutuusa nga nfunye ekintu kino omutima gwange kye gwagala era oluvannyuma lw’ekyo ne nfuuwa omukka okumala ebbanga eddene; okutuusa lwe nnalaba ffeesi ye ey’ekisa ne mpulira

eddoboozi erisanyusa ery'eddoboozi lye...

Ani yandikikkirizza Taata! omukyala ono amatongo anoonya wala omwami amusemberera ennyo. Naye

 

(361-365)

 

nti adduka n’amuyita, y’amukulembera ku mukono, oba okusingawo amukwata mu ngalo ze... Ye y’amukolamu okusinda kuno n’okwegomba kuno okw’amaanyi: ku nkomerero amuddamu, n’amutegeera eddoboozi ekimuleetera okutandika. omukwano gwo nga guwooma gyendi, era nga ndi sensitive eri omukwano omugonvu gw’olina gyendi!... Yee, omwagalwa wange, olumizza wange

omutima, oli mulungi nnyo mu maaso gange.. .

Kale, Kitange, nga ssanyu, nga ssanyu!... Ndaba nti okwagala okw’obwakatonda kusumulula era ne kukooya ebifaananyi byakwo byonna, omutima gw’omugole omutukuvu kye gutakyayinza kumala.... Ah! yagamba nti, omwami wange omwagalwa, sikyayinza kukitwala.... Nze nnemereddwa... omutima gwange guwunya olw’okwagala gy’oli! Kyayokya

okwagala okwegatta nammwe, n’okukufuga awatali kutya kukufiirwa! Sonyiwa ebigambo byange, Taata, tewali kintu kirongoofu mu birowoozo byange, nsobola okukukakasa. Silina kuleka kintu kyonna Katonda ky’andaba nga kiwandiikiddwa.... Zisanze oyo, ng’awakanya enteekateeka za Katonda, yandifunye omukisa gw’emivuyo mu ngero ey’omwoyo yonna, nga ya kuzimba kwe kwokka.... N’olwekyo ndaba mu kaseera kano Omufumbo Omutukuvu n’...

omufumbo omutukuvu mu kuwambatira n’okuwambibwa kw’omukwano ogusinga okubeera omugonvu era omulamu... Kiba ng’okugatta okutuukiridde... Naye nga takyasobola kumala, omutima gw’omufumbo omutukuvu gugwa wansi w’okufuba kw’okwagala okw’obwakatonda... kimufuula gamba, nga mu J.-C. ku musaalaba: buli kimu kiri

consummated... Katonda wange!... omwagalwa wange, omutima gwange, nga gusanyuse bulungi bwo, gulemererwa.... Omwoyo gwange nguteeka mu ngalo zo...

Kale Taata mmulaba nga agenda okuggwaako....... Naye nze njogera ki! tafa, era okufaananako J.-C. ku musaalaba awulira obwagazi bwe bwekubisaamu emirundi ebiri. Kili

nga bw’assa omukka ogusinga obulamu era ogw’amaanyi eri munne ow’obwakatonda, okutuusa akaseera lwe mmulaba nga yeebase ku kifuba kye ne wakati w’emikono gye Olwo ne mpulira omufumbo ow’obwakatonda agamba obutonde bwonna : tozuukusa omwagalwa wange okutuusa lw’anazuukuka oba nze kennyini mmuzuukusa (1).....

 

(1) Oluvannyuma lwa Mwannyinaffe okuntegeeza bye twaakalaba nga bikwata ku kwagalagana kw’abafumbo bano ababiri ab’ekyama, nnamubuuza oba yali talabye kitabo kya Canticles; yanziramu nti: “Kitange, nkimanyi, awatali kubuusabuusa, nti mu  Byawandiikibwa Ebitukuvu mulimu ekitabo ekiyitibwa Oluyimba lw’Enyimba; naye ekyo kyokka kye mmanyi ku kyo: Sikisomangako, kakasa ekyo. N’ekirala, okimanyi nti siyogera kuva mu Byawandiikibwa, n’okutuusa kati ntono okuva mu  kumanya kw’omuntu.

Byonna bye nnaakabagamba bikwata ku nsonga z’Eklezia ez’omunda ku bikwata ku J.-C.; Nakiraba gye buvuddeko nnyo mu nsengeka y’emu gye nnaakakuddiza.... Naye, Kitange, nakiraba mu Katonda, era mu ngeri ey’omwoyo ennyo era ey’obwakatonda ennyo, ne kiba nti kiri waggulu nnyo w’obusimu n’obutonde, obutaliiko kitundu mu kyo; kale, Kitange, nti mu byonna bye ndabye si  n’akatono

ekirowoozo ekitali kya mazima...

 

Embeera eno empya ey’omufumbo n’olwekyo ekiikirira, Kitange, embeera y’abaana b’Ekkanisa n’abaweereza baayo, okubonaabona kwabwe okw’omunda n’okw’ebweru kwe tulabye. Ennaku n’okuzikirizibwa, okubonaabona n’okutya bye bigezo byabwe ebisinga okuba ebizibu; ze busaale okwagala kwabwe kwe kulumya emitima gyabwe obutasalako era ne kibatuusa mu bulumi obusinga okuluma, wadde kiri kityo omukwano mwe gubaleetera okufuna essanyu erya nnamaddala....... Mpulira nga bagambagana nti: woowe! ffe tetukikola

manya ddi Mukama lw'alijja; Nga kiboola nnyo! Nga tulina emyaka emirala emeka okugwa mu mbeera eno ey’ennaku! Tetujja kulaba lunaku lw’obuwanguzi bwe n’obufuzi bwe obw’olubeerera?....... Olwo, bw’ayogera Mukama, lwe banaagikwatako n’olugalo lwabwe era nga ku nkomerero bajja kulaba enkomerero y’ensi, omusango gwayo ogusembayo n’okujja okunene okw’oyo gwe baali beegomba ennyo......

 

Okufa kw’Ekkanisa n’abantu abalala bonna.

Ndaba abaweereza abakuŋŋaana mu Makanisa, n’abantu bonna, okujaguza ebyama eby’obwakatonda eyo, nga bwe babadde bakola bulijjo, naye nga tebannaba kumanya nti wano, omulundi ogusembayo, we bajja okubaawo

ejaguziddwa....... Bawa Komunio eri abantu bonna abeesigwa. Kale, Kitange, awo we wava okunywegera kuno okulungi, okugatta kuno okw’ekyama okw’omwami n’omukyala, okuwambibwa kuno....... ecstasy zino, .

these transports of the tenderest and liveliest love...... N’ekisembayo, nga tebakyasobola kuyimirizaawo kaweefube w’okwagala okw’obwakatonda, bakigwamu, era ndaba bonna nga baggwaako mpola mu kunywegera kwa Mukama, ng’omwana omugonvu eyeebaka mu mirembe ku... ebbeere eryamusitula...

Kuno kwe kufa okw’omuwendo okw’abaana ba Katonda bonna n’ab’Ekkanisa ye. Abaana b’abantu abalala nabo bafa mu kiseera kye kimu, era byonna ebyawangaala bifudde... Naffe tuwummuleko, Kitange, mu kiseera ky’okusirika okw’ensi yonna okw’ebitonde ebitonde, nga bwe tulindirira okwogera ku kuzuukuka okwa bulijjo okuteekwa okutangaaza ekyewuunyo ekinene eky’ensengeka empya ey’ebintu. Katonda ky’andaba ku kyo kisaana okutereeza okufaayo kwa buli kitonde eky’amagezi.......

Enkya bw’oba ​​oyagala, tujja kukuba sketch ekifaananyi ekitiisa. Ka kifuule mu birowoozo by’aboonoonyi abakakanyavu ekifaananyi ekisinga okuba eky’obulamu, .

okusinziira ku dizayini z'oyo anzizaamu amaanyi mu bulungi bwabwe!...

 

(366-370)

 

 

EKITUNDU V.

ENSALO EY’OBUWANVU.

 

 

§. NZE.

Okuzza obuggya Eggulu n’Ensi ebirongooseddwa  omuliro.

 

 

Mu linnya lya Kitaffe, n’Omwana, n’Omwoyo Omutukuvu; okuyita mu Yesu ne Maliyamu, era mu linnya ly’Obusatu Obutukuvu Ennyo, ngondera.....”

Katonda wange, Kitange, nga nsonga ya ntiisa gye tugenda okutandika leero okwongezaayo okuweebwa ebitonde byonna olw’okutuukiriza ebisuubizo byonna n’okutiisatiisa kwonna; ekiseera ekiweebwa omutuukirivu n’omwonoonyi; enkomerero ey’ekikangabwa ey’ebifaananyi bingi nnyo n’enkwe nnyingi; olunaku lwa Mukama amazima lwe galina okumaliriza okuwangula bangi bwe batyo

ensobi, era nga buli kimu kirina okudda mu nteeko; akatyabaga akasembayo mu bwengula; katugambe ekigambo, enkomerero y'ensi, omusango

universal with its appalling circumstances!... Nze Kitange, nkitya nnyo nga bukyali, ne nneetaaga ekiragiro okuva ewa Katonda okunkaka okwogera naawe ku nsonga eyo...... Okutya nti kinkubiriza mu nze I barely have obuvumu okukukuba sketch y’ekyewuunyo eky’entiisa, era simanyi oba nja kuba n’amaanyi

kiddukanyize....... Naye nja kugondera Kitange, era nja kukuddiŋŋana n’okukankana Katonda bye yandaba osobole okubiwandiika... Tugezeeko okugoberera ekitangaala ekitangaaza era ekinkulembera....

Oluvannyuma lw’okufa kwa buli kitonde ekiramu, ekiyitibwa enkomerero y’ensi, nawulira eddoboozi eritabuddwatabuddwa, okwemulugunya okw’obutonde bwonna okuva mu bitonde byonna ebitali biramu, nga buli kimu ku byo kyatwala, mu kaseera kano, olulimi olulungi ennyo era olw’entiisa. Kyali kukaaba kw’obutonde. Enjuba, nga efuuse enzikiza era enzikiza, yayimirira mu bigere byayo n’agamba Omutonzi waayo nti: Mukama Katonda, okuva lwe wanzigya mu butabeerawo, silekera awo kutuukiriza biragiro byo, nga ntangaaza ensi n’ekitangaala kyange.n’okugiwa obulamu n’ebbugumu lyange eriramu; naye kwebaza ki abasajja kwe bakulaze olw’emigaso mingi egibatuuseeko nga bayita mu ngeri yange?... The ingrates!.... bakozesa obubi ekitangaala kyange; zisiiga emisinde gyange nga zikola ebikolobero ku bikolobero mu maaso gange ne mu maaso gange

!.... Nkusaba okuliyirira, obwenkanya n’okwesasuza, Mukama, olw’obusungu bungi bwe bakukoledde ku mukolo gwange, era nsaba okulongoosebwa okuva mu masanyu amakyafu mangi ge bavunze obulongoofu bw’amaaso gange....

More animated still, and the blush on the brow, omwezi gusaba obwenkanya n’okwesasuza olw’ebikolobero eby’ensonyi abasajja bye bakwasizza emisinde gyagwo, nga banoonya okubizinga wansi w’ebisiikirize by’ekiro okubikweka okuva mu kitangaala ky’emisana. Emmunyeenye zonna zisaba okutukuzibwa okuva mu bikolobero bye zifuuliddwa abajulizi, olw’ekika ky’okwegatta;... n’okusingawo ensi ekaaba olw’okwesasuza olw’obuteebaza bw’aboonoonyi, era eyagala okutukuzibwa okuva mu bikolwa eby’omuzizo bye bakyonoonye ne bafuula katemba omulongoofu..... Nabaliisa, bwe yagamba, ku biragiro byo; Nabaweereza ng’amadaala era ne mbawa buli kimu ekyetaagisa mu bulamu bwabwe; era, olw’okusiimibwa kwonna, bansiiga, bannyooma era bantulugunya mu buli ngeri. Ennyanja, omuliro n’empewo, n’ebintu byonna, emiti, ebimera, ebisolo eby’enjawulo, .

obwakatonda eri aboonoonyi; buli kimu kikwatagana okumuvuma olw’obuweereza bw’afunye n’okutulugunyizibwa kw’abakoze, obutasiima kwe eri emigaso gye

Omutonzi.... Buli kintu ku nkomerero kisaba okuddamu okutukuzibwa, era obutonde bwonna bwagala okuddaabirizibwa, okuddamu okuzaalibwa, era ng’obupya

okubeerawo ekimusumulula emirembe gyonna okuva mu buddu obwali bumukendeezezza okuweereza obutaliimu n’okwegomba kw’abantu....

Amangu ago mpulira eddoboozi ery’obuyinza bwonna nga ligamba nti: Yee, kino kye kiseera we ndizza obuggya buli kimu..... Nja kukola eggulu eppya n’ensi  empya.... era kijja kukolebwa mu kaseera katono. Omuliro ogw’ekitalo ogutandikira mu bbanga ne gusaasaana mu bbanga, gukka ku nsi, nga mu ddakiika emu, gumazeewo buli kimu, gusaanyizzaawo buli kimu, gulongoosezza buli kimu, nga tewali n’akatono akasigaddewo ak’obujama. Bw’atyo kujja kukolebwa omuliro okulongoosebwa kuno okw’amaanyi, okuddaabiriza kuno okusiimibwa okw’ebintu n’obutonde bwonna, okuvaamu ensi empya n’eggulu eppya  .

 

 

§. II.

Enkomerero ya Puligatoliyo. Okwongera mu kubonaabona kw’emyoyo emyaka mitono nga tezinnaba kununulibwa.

 

 

Ku kyewuunyo kino ekinene, Kitange, Katonda aleetera omulala okutuuka ku buwanguzi, ekitali kya maanyi nnyo ku bwakyo, wadde okuteekateeka okusembayo okunene; Ntegeeza endowooza gy'ampa ku purgatory enaatera okuggwaako....

Kale ndaba wano, Kitange, ekibinja ky’emyoyo ekitabalika ekinnyikiddwa

 

(371-375)

 

mu nnimi z’omuliro ezirya, era nti okwagala okulaba n’okubeera n’ekintu eky’okwagala kwabwe kwongera okubonaabona. Bonna babonaabona nnyo olw’omuliro, naye si kyenkanyi. Ndaba abamu ababonaabona ekisukkiridde, nti obulumi bwabwe bwandibadde bwenkana obw’abakolimirwa, singa tujjako okuggwaamu essuubi n’emirembe gyonna... Baagala Katonda, era tebali mu kuggwaamu essuubi, n’olwekyo banyumirwa ekika ky’emirembe.wakati mu okubonyaabonyezebwa kwabwe. Kizuuka

wabula, era kino kye bulumi obusinga obunene obwa purigatory, abatamanyi, oku

gamba bulungi, gye bali, era abatakakasa nkomerero yaabwe; ababuusabuusa, mu ngeri emu, oba Katonda yabalaze ekisa, era oba bajja kufuna essanyu ery’okukiraba n’okubufuna. Bokka tebajjukira nti yabakolimira; era, mu ndowooza eno efuula essuubi lyabwe lyonna  era

okubudaabudibwa kwabwe, bamuwa omukisa ne balekulira ekiraamo kye.... Enjawulo eno enkulu wakati waabwe n’abaagaanibwa emala okukendeeza ku butali bukakafu obutali bukakafu obwandifudde ppuligatori yaabwe ekika kya ggeyeena. Naye tujja kutegeera mangu, era, awatali kubuusabuusa, engeri gye kiri eky’enjawulo mu  kubonyaabonyezebwa ng’okwo obutamanya ddala gye tuli, oba okumanya, awatali kubuusabuusa, nti tuli mu geyena;... okuva ku butasobola kujjukira ekibonerezo ki omuntu ky’afunye, oba okujjukira bulijjo ekibonerezo ky’okumusalira omusango  , .

nga tasobola kukivaako wadde akaseera katono. Embeera esooka ya ntiisa; naye ekyokubiri kyokka kye kifuula enkomerero ne ggeyeena y’omuntu eyeegaana....

Omuliro ogubyokya gukola n’okutegeera ku myoyo gino abaavu, era gubabonereza okusinziira ku nsobi zaabwe oba ku bye babanja obwenkanya obw’obwakatonda. Obuweerero obusooka Katonda, ng’afukamidde olw’obuwanvu bw’obulumi bwabwe oba olw’eddembe ly’okulonda ery’Eklezia ye, kwe kubaggyako obutali bukakafu obw’ekika kino obwabaleka mu mbeera ey’obukambwe bwetyo. Olwo ne bajjukira bulungi nnyo nti tebagaanibwa; nti okwawukana ku ekyo bategekeddwa okulaba n’okubeera ne Katonda. Ayi okujjukira okubudaabuda! babonaabona n’okulekulira n’okwagala okusingawo...

Ndaba ekibinja ekitabalika eky’abo abaliwo olw’ensobi entonotono ennyo zokka, gamba ng’ebigambo ebitaliimu nsa, okwenyigira mu birowoozo ebitaliimu mugaso, okuddamu okwetwala mu birungi, ebiwugulaza ebimu eby’obwannakyewa mu kusaba, olugambo olutonotono , emirembe, obwangu, obulamu mu kukontana, obutawagira nsobi z’abalala; abalala, ojja kukkiriza kitange, olw’obutali butuukirivu bwokka, okugeza, olw’obutaba na

yakwatagana n’ekisa n’obwesigwa obumala wadde ku kigero ekijjuvu Katonda kye yayagala; olw’obutatuuka eri Katonda n’amaanyi agamala era

obutawanika; nga tebamuweereza n’obunyiikivu n’okwagala ebimala; nga tabadde mutukuvu nga bwe yabasaba, era okusinziira ku kipimo ky’ekisa kye yali abawadde olw’ekyo.... Buli kintu kiteekwa okuyita mu nnimi z’omuliro, buli kimu kirina okubonerezebwa n’okutukuzibwa mu ppuligatori; era okusobola okusalawo obulungi ku biyitibwa ensobi entonotono, n’okumanya obulungi obukyayi Katonda bw’abalina gye bali, kyandibadde kyetaagisa okulaba n’okuwulira obukakali bw’ababonereza ne mu mikwano gye, era n’obutuufu bw’ababonereza asaanyaawo n’abatono ku bo.vestige, waleme kubaawo bbala ly’ekibi okulabika mu maaso ge, wadde okwonoona obulongoofu bw’okubeerawo kwe n’obutukuvu bw’ennyumba ye... Naye waliwo emyoyo Katonda gy’akola

suffer a purgatory of love rather than of meaning... Olina okwagala nga bo, okutegeera obukakafu bwayo...

Katonda andaba nti, emyaka egiwerako ng’omusango tegunnabaawo, obulumi bwa Puligatori bujja kwongera ku buli mwoyo, mu kigerageranyo nga bwe gunaaba n’amabanja amalala okusasula: kubanga ndaba nti mu mwaka gumu, Katonda, bw’aba ayagala , asobola okubonaabona emmeeme okusinga mu bbanga ery’emyaka kikumi.

Mpulira bamalayika nga babalangirira nti babonaabona mu ngeri ey’obukambwe bwetyo yokka kubanga omusango gusembera, era nti Katonda ayongera ku kubonaabona kwabwe mu bukambwe olw’okuba ayagala kubifunza mu bbanga lyokka.... Era ndaba nti J.-C. bw’aba mwetegefu okuwa akabonero k’okuzuukira okunene, bamalayika

bagenda kugenda e Pulagatoli okugiggyamu emyoyo gyonna egyalongooseddwa, gye banaaleeta  n’egyo egy’abaana b’Ekkanisa egyaggwaako mu kunywegera kwa Mukama, nga bwe tulabye ennaku zino, era emibiri gyabwe gye gigenda okukuumibwa emyoyo egy’omukisa.

 

§. III.

Okuzuukira okwa bulijjo okw’abalungi n’ababi.

 

Eggulu ne lizzibwa obuggya mu butonde bwalyo era ne liyooyootebwa n’emmunyeenye zaalyo zonna, .

ejja kwanjula enjuba n’emmunyeenye ez’ekintu ekirabika ng’eky’omwoyo, era eky’obutangaavu obw’obusungu obutajja kuzikizibwa, era obusinga obutakoma byonna eggulu erirabika kati bye lirina ekisinga okusiimibwa... Ensi, ng’efuuse ensi entangaavu, ejja balina obutangaavu bwonna obwa kirisitaalo esinga okulabika obulungi, nga tebalina bukaluba. Tewali kigenda kuzikirizibwa, okuggyako ebisolo n’ebyo byonna ebyetaagisa okusobola okubeezaawo obulamu bwabyo mu mbeera y’ebintu eriwo kati. Buli kimu kijja kuzzibwa buggya, .

 

(376-380)

 

okuggyako emirambo gy’abaagaaniddwa, egijja okukyusibwa ne gifuuka embi, era embeera yaabwe ejja kuba ya nnaku emirundi lukumi ate enkomerero yaabwe ejja kuba ya kabi emirundi lukumi okusinga bwe kyali kibadde.....

Nze ngamba Kitange nti okuggyako ensolo tewali kitonde ekigenda kuzikirizibwa, era

kino kiteekwa okutegeerwa nga bwe kiri ku kintu, ekijja okusigala nga kye kimu  ; naye omuliro gujja kusaanyaawo, olw’okuddaabiriza, byonna ebyali bivunda eyo. N’ekirala, ndaba nga Katonda ajja kukuuma byonna by’akoze.  Bino bye ...

ebitonde ebifuluma mu ngalo ze era mw’ayagala okuggya ekitiibwa kye emirembe gyonna. Emirembe gyonna, nga bwe banaasobola, kijja kutenderezebwa n’okwebaza; bonna ajja kubawa omukisa omuggya. Buli omu ku bo, ng’asemberedde Omutonzi waayo, ajja kubuuka olw’essanyu, ng’omwana gw’endiga oguli ku mabbali

nnyina. Ensi ejja kubikkibwako ebimuli n’emiti egitavunda oboolyawo nga gijja kuweereza ebitonde ebitonotono ebigenda okuddamu okugibeeramu. Nga tantegeezezza bingi ku nsonga eno leero, Katonda yanfuula okulaba nti ekifo kino ekirabika obulungi era ekinene ennyo kiteekwa okubeeramu emirembe gyonna ebitonde ebijja okumugulumiza eyo mu ngeri yaabwe, era nti tayagala kuntegeeza....

Ndaba bamalayika nga bakka ku nsi mu bungi

okusinga edda; ku kiragiro kya Mukama, ndaba nga bafuuwa amakondeere, ne beeyanjuluza mu nsonda ennya ez’ensi, okuwa akabonero ak’entiisa  ak’okuzuukira okunene okw’abafu  .......

Bakuba amakondeere gaabwe, era mu kaseera emibiri gy’abalina omukisa gye gisanga mu mubiri gwabwe gwe gumu, n’ebinywa byabwe, obusimu bwabwe , emisuwa gyabwe,  amagumba gaabwe ne byonna ebikola omusingi  gw’...

omubiri gw’omuntu, nga tewali kitundu kyonna kibula. Bwe baali bamaze okutemebwako ebitundu by’omubiri ne bakutulwamu ebitundu lukumi; evvu lyabwe eryasuulibwa empewo bwe lyandibadde  ligabanyizibwamu ettaka lyonna; bwe baali bamaze okunywezebwa mu kifuba ekinene eky’ennyanja, mu bunnya bw’ennyanja, bajja kwesanga nga bazzeemu okugatta mu ngeri ey’ekyamagero mu kaseera ke kamu, okuddamu okuyiiya emibiri gye gimu, nga mu kutondebwa kuno okw’okubiri gijja kwesanga nga gizzeemu obuggya, nga gizze buggya, . erongooseddwa nga kirisitaalo ennungi. Bajja kuweebwa engeri zonna  ez'ekitiibwa ;

naye emyoyo gyabwe nga teginnaddayo, ndaba nga tezitambula era nga tezirina bulamu. Olwo ndaba ekibinja kya bamalayika abakuumi ekitabalika nga kituuka, nga kigobererwa emyoyo egirina okuyingira mu mibiri gino nga gizzeemu okukolebwa bwe gityo... Nga essanyu! nga kibudaabuda nnyo! Nga buwanguzi bungi eri omu n’omulala, mu kaseera kano emyoyo gino egy’ekitiibwa buli omu lw’egenda okusanga n’okutegeera omubiri gwe, era ne giddamu okugatta eyo, nga buli omu awa munne emikisa lukumi n’okutendereza lukumi!... Nsembayo, nddamu okukusanga oluvannyuma lw’okumala ebbanga eddene bwe ntyo, munne omwagalwa ow’okwenenya kwange n’emirimu gyange, ajja kwogera emmeeme eno ey’omukisa! Nkusanga oluvannyuma lw’okumala ebbanga eddene nga toliiwo! Ah! Nga kijja kuba kiwooma gyendi obutaddamu kukuleka, kubanga tolabikangako mulungi nnyo, omwagalwa, era omwagalwa nnyo gye ndi! ekisaanira

!... Nsonyiwa omubiri gwange, singa nakubonaabona nnyo ku ngatto; naye ojja kulaba mangu nti nnali nkola okukusanyusa. Wagabana ennaku zange, jangu, kubanga kya bwenkanya, jjangu owoome empeera etalina kuggwa... Mpulira nga ndi ku lwammwe era nti enkomerero yaffe ekwatagana nnyo, ne sisobola,

mu ngeri emu, okubeera omusanyufu obutuukiridde nga tolina kwetaba kwo!... Jjangu, n’olwekyo, okutikkira essanyu lyange engule, ng’oliwooma ggwe kennyini, ng’oligabana nange!...

Olwo, Kitange, okuzuukira okwa nnamaddala kujja kubaawo, kwe kugamba, okuddamu okugatta okw’amaanyi era okw’obutafaayo, emibiri gino egy’omukisa mwe giyita

bajja kuddamu okufuuka abasajja abalamu era abalamu mu bitundu byabwe byonna.... Ndaba nga basituka ku bigere byabwe, nga bamasamasa ng’emmunyeenye nnyingi ezimasamasa, zonna mu buvubuka obukulaakulana, era nga ku myaka J.-C. lwe yava mu...

ensi... Katonda, ng’agaba olw’amaanyi ge obubenje n’ensobi z’obutonde, tetujja kuddamu kulaba mu byo oba obulema oba obutatuukiridde ku ludda lwonna. Enkula ejja kuba y’emu mu byonna, awamu n’okuzimba; naye engule n’engeri ez’ekitiibwa bijja kuba bya njawulo, okusinziira ku njawulo y’emikisa...

Emibiri gino, bwe gizuukiziddwa mu ngeri ey’ekyamagero, gijja kukoppa, mu ngeri emu, engeri ez’ekitiibwa ez’omubiri gwa J.-C. oguva mu ntaana. Kijja kuba ngeri ze zimu ezijja okubafumiitirizaako, era okuzuukira kwabwe kujja kuba kufuluma kwe kwokka..... Ne bwe baba nga bagezigezi ku lwabwe, batya nnyo bwe batayongera bwe batyo olw’okwegatta kwabwe n’emyoyo gyabwe !

Okuva mu kaseera kano banyumirwa obulamu obupya bwe batabangako

baawulira, wadde nga baali bafunye emirundi mingi nnyo omusingi n’obweyamo bwagwo mu kwetaba mu mubiri gw’omutwe gw’abateereddwawo. Omugga gw’essanyu gujja okubabooga; kisaasaana mu busimu bwabwe bwonna obw’omunda n’obw’ebweru, kye kireetera okufuna okuwulira okwetongodde ku buli omu ku bo naddala, bwe kityo ddala kijja kuba buntu obufuuliddwa katonda. Zijja kuba n’okusinda n’okussa, akawoowo akalungi, ate ku mumwa okumatizibwa okusiimibwa okukolebwa a

 

(381-385)

 

amalusu agasanyusa era agalina ebiriisa; omubisi, ogusinga okuwooma era ogutasobola kwawulwa, gujja kukulukuta mu misuwa gyabwe ne mu byenda byabwe, okukuuma eyo obutasalako omusingi gw’obulamu n’obutafa. Tajja kusubwa kitundu kyonna, ekitundu kyonna ekyetaagisa okusobola okunyweza omubiri gw’omuntu. Katonda tasalako ebitundu by’ebyo by’akuuma mu bugenderevu...

Ndaba emyoyo egy’omu ggulu nga gyawulamu ebibinja bisatu ab’omukisa be baawukanye edda n’ababi. Emyoyo emirongoofu egyagoberera ennyo omwana gw’endiga ku nsi, gijja kusooka kudduka, era gijja kusooka okukwatibwa.

waggulu mu bbanga; bajja kwegatta ku lubiri olw’omu ggulu okuwerekera ku buwanguzi bwa kabaka w’ekitiibwa era bakka naye.... Bandi eyookubiri ejja kuteekebwa mu bbanga, ejja kujjuza empewo okuyooyoota ekkubo lyayo n’okutambula kwayo okw’amalala, okutuuka mu kifo we erina okuyimirira. Okutabula n’eby’enjawulo

kkwaaya za bamalayika, tujja kulaba bano ab’emikisa nga basimbye ennyiriri mu nsengeka ennungi, nga bateeka kapeti ku luguudo era nga basimba eyo okutuuka ku kitiibwa kyabwe ekitafa ebikondo by’obuwanguzi n’ebikopo ebisinga okumasamasa, nga bayimba obuwanguzi bwabwe obuwuniikiriza, era nga buli kimu kiwulikika n’ekisinga okukwatagana n’okwagala ennyo .....

Ekitundu eky’okusatu eky’abalina omukisa kijja kusigala ku nsi okulindirira okujja kwe, n’okweraliikirira okutabuliddwamu ekika ky’okutya, ekyuma kino ekinene n’obukulu bw’omukolo oguteekateeka kye bijja okubaleetera; baliyimusa emitwe gyabwe ne batunula nga batunuulidde ekifo w’alina okuyita, .

okulaga nti afaayo nnyo ku nsonga eno.... Ekifo ekikwata ennyo, awatali kubuusabuusa, Kitange, okusuubira okunyuvu ennyo, n’ekyewuunyo ekiyinza ennyo  okusikiriza olulyo lw’omuntu lwonna, ezzadde lyonna erya Adamu! Kiki omuntu ky’ayinza okusigala nga tafaayo ku nkomerero y’ekifo ng’ekyo, singa  afumiitiriza

attentively nti tekikwewalika gy’ali okubeerawo!....

Nga kitalo kya ntiisa nnyo, Kitange, kikuuma amaaso gange nga gatiisa era ne kitaataaganya essanyu ly’omutima gwange! Nga ebisolo ebikambwe eby’entiisa!.... Bino bye mibiri gy’abagobeddwa ensi gye  bibikkiddwa...ebintu ebitagumiikiriza kulaba;  Nze

balabe mu kusooka nga tebatambula, nga bwe kyali eky’abatukuvu; naye laba, ku kabonero akaweereddwa, ggeyeena esesema emyoyo gyabwe emirongoofu, n’emisambwa egibasika okuddamu okubagatta eyo.... Nze ngamba nti ggeyeena ebasesema, okussaako akabonero ku ffujjo obwenkanya obw’obwakatonda bwe bubakola, nga ebakaka okulabika ku musango gwayo, nga tewali n’omu asigaddewo atayanjulwa eyo na yaayo

omubiri….

Emyoyo gino egy’omukisa omubi n’olwekyo gijja kuwalirizibwa okudda ku gino

carrion enzibu era ey’entiisa, nga, omulundi gumu, ejja kuwulira nga bo ebibonyoobonyo byonna  ebya  geyena...; oba bw’oba ​​oyagala okusinga,  emyoyo gino

ababi bajja kuba, ku mukolo gw’emibiri gyabwe egy’omubiri, okulumbibwa, era

nga bwe yateekebwamu, eyingizibwa wadde yinfekisoni eza buli ngeri, endwadde, obunafu, obulumi obutagumiikiriza mu bitundu byonna eby’emibiri gino egitalina ssanyu Kuno kwongerako byonna ebijja okwongera obulumi,  omulimu

n’omuliro ogutagumiikiriza nga bwe  gutategeerekeka  Kale ndaba 

emirambo egyo egy’ekivve, emirambo egyo egyali giwunya nga gigalamidde ku ttaka; naye okukwatibwa kwazo n’okwonooneka kwazo bikuŋŋaanyiziddwa nnyo ne kiba nti ensi, ezizitwala nga tebaagala, mu ngeri yonna teyonoona.

Ndaba abatuukiriza obwenkanya obw’obwakatonda bonna bazitegeka ku ludda olwa kkono olw’...

eyo balindirira ensala esembayo eteekwa okutereeza enkomerero yaabwe emirembe gyonna, n’ekibonerezo ekituufu ekigenda okuwa obutuufu emirembe gyonna obukakafu obw’obwenkanya obu

asaliddwa ekibonerezo.....

 

 

§. IV.

J.-C. akka n’obukulu okusalawo Ensi. Okwolesebwa kw’Okutegeera.

 

 

Mujjukira, awatali kubuusabuusa, nti nnayogera naawe ku lunaku olw’enkomerero olw’ensi, ku kufa kw’abatuukirivu n’okw’aboonoonyi. Bulungi! Kitange, byonna bye nkugambye okuva mu kiseera ekyo byaliwo ku makya g’olunaku lwe lumu..... Ndaba mu Mukama waffe, nti Kabaka ow’ekitiibwa bw’alabika n’aserengeta okukozesa omusango gwe, ajja kuggulawo omulyango gwa emirembe n’emirembe eminene; era oluggi luno lujja kuggulwawo ku ssaawa nga 12 ez’emisana ku lunaku lwe lumu, olujja okuba olusembayo mu nsi... Wajja kukoma okuddirira kw’ebiseera, enkyukakyuka y’ebyasa n’emyaka... Tetujja kuddamu kubala nnaku, kiro, myezi , oba

wiiki, wadde sizoni Tewajja kubaawo ssaawa, ddakiika, wadde akaseera... Bino byonna bijja kudda mu kifuba ky’ennyanja ennene; buli kimu kijja kuyitibwa emirembe gyonna!..... emirembe gyonna!..... emirembe gyonna!.....

Katonda, eyazuukiza ensi n’ekigambo kimu okuva mu butabeerawo, wadde kiri kityo yamala ennaku mukaaga ng’ateekawo era ng’atuukiriza omulimu gwe, okutukakasa nti wa ddembe mu buyinza bwe bwonna, era nti tewali kiyinza kukaka ddembe lye ery’okwesalirawo. Mu ngeri y’emu, Taata, ndaba nti newankubadde Katonda ayinza okumalawo ensi n’agisalira omusango mu kaseera katono, ajja kukyakozesa eddembe lye okukakasa mu bujjuvu obulabirizi bwe n’ebiragiro by’obwenkanya bwe.

 

(386-390)

 

N’olwekyo, ndaba nti ajja kuwa okukubaganya ebirowoozo kuno okukulu obuwanvu obumu, wabula nga bujja kukoma mu kiseera ekitono ennyo...

Laba kale, Kitange, essaawa y’omusango guno omunene era ogw’entiisa!.....

Ndaba mu bbanga akabonero akatangaala ak’okununulibwa kwaffe, ekivuga

wa bulokozi bwaffe, omusaalaba gw’Omulokozi, ogugenda mu maaso...... Nga buwanguzi buwuniikiriza

! Abalabe b'omusaalaba guno, kiki ekinaabatuukako?.... Nnyinza ntya okugumiikiriza okukiraba?... Ndaba Kabaka ow’ekitiibwa ng’asemberera mu kitiibwa kye kyonna

supreme majesty, in the terrible apparatus of his omnipotence... Nkiraba ng’atudde ku ntebe ey’obwenkanya, omusingi gwayo ogutakankana nga guwummudde ku globe eyakaayakana, mu ngeri y’ekire ekimasamasa ekisuula okumyansa n’okumyansa... Naye nga... omulamuzi asemberera, ndaba emisinde gino n’okumyansa nga bigenda ku kkono we okukuba ku ludda lw’abaagaanibwa lwokka. Ndaba kkooti ey’omu ggulu n’Ekkanisa yonna nga biwangudde okwetooloola...

entebe ya Kabaka wa Bassekabaka, ng’ayimba ennyimba ezisinga okugulumizibwa mu kitiibwa kye.... Ndaba obukulu bwa Mukama nga bukka mpola okuva mu ggulu, nga bwe yalinnya eyo ku lunaku lwe yalinnya mu ggulu. Atudde ku kire ekimasamasa, oba okusingawo ku nkulungo eyakaayakana eyatondebwa mu bugenderevu; kubanga ensi erongooseddwa era

renewed, nga bwetwagambye, tegenda kuddamu kusindika mukka ogukola ebire.....

Ndaba ekibinja kya bamalayika n’eky’abatuukirivu abali ku nsi, nga bakankana olw’essanyu n’essanyu, era nga baasituka dda ku bwabwe okumusisinkana, nga beegatta mu bivvulu by’abalina omukisa era nga bawulikika amaloboozi g’emiranga egyo egy’essanyu era obuwanguzi bwe mpulidde, era Katonda bw’ayagala mbaddemu ekintu. Ekitiibwa kibeere Katonda mu ggulu erisinga waggulu!.... Hosanna eri mutabani wa Dawudi!...Aweebwe omukisa oyo ajja mu linnya lya Mukama!...Ekitiibwa, ettendo, empisa ennungi, amaanyi eri Katonda waffe n'eri Omwana gw'endiga atudde ku ntebe ... . Nga okutuuka kwa ssanyu!......

Ndaba entebe y’omulamuzi omufuzi ng’eyimirira ku ffuuti amakumi abiri oba amakumi asatu okuva ku ttaka, bulijjo nga yeetooloddwa ensi eno ey’ekitangaala ekitajja kulekera awo kusuula ku ludda olumu emisinde emigonvu era egy’essanyu, ate ku ludda olulala ennimi z’omuliro ez’okwesasuza, okutuusa ng’omugaaniddwa alina basuuliddwa mu bunnya.....

Wakati mu lubiri olw’omu ggulu ne mu Klezia eyeetoolodde Kabaka waayo, nga esengekeddwa mu nsengeka ennungi era nga tewali kutabulwa kwonna, ndaba nga zisituka entebe eziwerako okwetooloola eza J.-C. Zigendereddwamu abaweereza be, be ndaba nga batudde awo okusinziira ku kiragiro kye, okutandika n’abatume abaasooka okutuuka ku bakabona abalungi abasembayo. Bajja kusigala nga batudde awo nga mukama waabwe era be bokka abajja okunyumirwa enkizo eno, singa ffe okuggyako Maama w’omununuzi, mu kifo kino abalonde bonna gwe bajja okutegeera ku lwa Nnabagereka era omufuzi w’obutonde bwonna.... Ekibinja ky’abatukuvu abalala ekitabalika tekijja kutuula mu kiseera ky’omusango; bonna bajja kuyimirira olw’okussa ekitiibwa mu...

omuntu omulungi ennyo ow’oyo ajja okubasalira omusango, era olw’obuyinza bw’awa abo b’ayagala okukwataganya n’omusango guno omunene.

Olwo ndaba omuzingo omunene ennyo bamalayika gwe baleeta mu maaso g’omulamuzi. Kissibwako akabonero mu njuyi zonna n’ebipande bya zaabu ebitawangulwa..... Wano, omulamuzi bwe yagamba, kye kyama ky’omuntu ow’omunda, kye nkuumye nga nkwese okumala ebbanga eddene... Abasajja bagenda kulaba n’okumanya bye batamanyi. had never balabiddwa, ebyama eby’obutali butuukirivu bye batandibadde na kuteebereza; kubanga kibuuzo kya kwekwasa obutuufu bw’okulabirira kwange n’okukakasa Obutondde bwonna obwenkanya bw’okusalawo kwange.... Ensi yonna esome, esalire omusango era esalewo wakati wange nange ekitonde kyange... Nja kugenda wala n’okutwala omwonoonyi yennyini ng’omulamuzi w’enkaayana ezitwawula: Ndimufuula omulamuzi mu nsonga ze, era nja kumufuula muyite ambuulire oba sirina bwenkanya mu kumuvumirira...

Ku bigambo bino omulamuzi assa omukono gwe ku muzingo ogw’okufa omuli  ebyafaayo eby’omuzizo eby’ebikolobero byonna mu nsi, ebitannasonyiyibwa kwenenya kwa nnamaddala. Amenya n’okumasamasa envumbo ez’ekyama, era mu maaso gange eddoboozi liggulwawo eri amaaso g’ebitonde byonna, eri eggulu n’ensi; buli omu asobole okulaba buli kimu ekigenda  okubaawo

teyayitangako mu mitima gy’abo abagaaniddwa, nga ziddibwamu nga mu ndabirwamu oba mu kifaananyi ekyesigwa. Tujja kulaba emizizo gyonna, emisango gyonna egy’ekyama, gye bajja okuba n’omusango.... ebirowoozo eby’amalala, okwagala okwesasuza okutaliiko kye kufugibwa, entambula ezitali za bwesimbu, ebikolwa ebitali bya bwenkanya, obutali bwenkanya obukaaba, okutunula mu ngeri etali ya kitiibwa, emirimu egy’omuzizo, okusaba okutali kwa kitiibwa; okusekererwa okw’obutatya Katonda n’okuvvoola, okuvumagana mu ngeri ey’obukodo, .

okuvuma okw’obukambwe, okulya mu baddugavu olukwe.....; enormous sacrileges, horrible profanations..... Buli kimu kijja kulabibwa, kibalibwa, kikeberebwe, kipimibwe, waleme kubaawo kitonde na kimu mu ggulu oba ku nsi, ekitaliiko kintu kyonna

okumanya, era atalaba bubi bwonna, ekizikiza, obunene bwa buli emu naddala, n’entiisa ey’obufuzi eri omumenyi w’amateeka....

 

(391-395)

 

Kino kijja kuba kwolesebwa kw’okutegeera. Kale kiki ekinaafuuka ku by’obugagga eby’ennaku eby’obunnanfuusi, ekkubo ery’ekizikiza ery’obutali bwenkanya, okulabika okw’obulimba okw’okukkiriza okubi, n’obuwanguzi obw’obugwenyufu obw’obutatya Katonda? Nga okwesasuza okuwuniikiriza, Mukama, ojja kukiggyamu ku lunaku luno olukulu!....

Ebibi abatukuvu bye balina omusango nabyo bijja kulabika, oba waakiri bijja kumanyibwa; naye nga bwe zijja okubikkibwako era ne zisangulwa omusaayi gwa J.-C.

bajja kulabika olw’ekitiibwa kyabwe kyokka n’okusimba ekikopo eri okusaasira okw’obwakatonda okujja okuba nga kubasonyiye... Obulongoofu bwabwe bwonna obw’ekigendererwa, okulumwa kwabwe kwonna n’okusaddaaka kwabwe, emirimu gyabwe gyonna emirungi egy’ekyama, okulwana kwabwe kwonna ne bo bennyini, kwabwe obwesigwa eri ekisa, ssaddaaka zaabwe eza buli lunaku, obuwanguzi bwabwe obw’enfunda eziwera, n’obutono ennyo mu

okulabika eri Omulyolyomi, ensi, omubiri...... bino byonna bijja kulabibwa, bimanyibwe, byeyolekera mu maaso g’ensi yonna; era bwe kiri, nga Katonda bw’alireeta obwenkanya eri abatukuvu be, ajja kutwala ensi n’abatatya Katonda ensonga ya mikwano gye ensi gye yali eyigganya ennyo....

Ndaba ng’akyuka ng’ayolekera eggye lino ery’obuwanguzi eryateekebwa ku ddyo we, n’alisuulako okutunula okugonvu era okw’okwagala okukuma omuliro mu mitima gyonna, ye

yogera ebigambo bino ebiwooma ennyo era ebibudaabuda ennyo: Kati, mikwano gyange n’abaana bange abaagalwa, nti nnina okutegeera byonna bye munkoledde n’ebyo bye mwabonaabona ku lwange; obadde, olw’obulamu obw’okwenenya era obw’okukomererwa, ogabana obulumi, okubonaabona n’okutegana kw’obulamu bwange obw’okufa: kituufu okugabana essanyu n’empeera z’obulamu bwange obw’ekitiibwa, bwe nnakusaanira olw’okufa kwange. Wannyamba okusitula omusaalaba gwange, kituufu okukung’aanya obulungi bwagwo; watambulira mu bigere byange

okukoppa empisa ennungi ze nnali nkuwadde ekyokulabirako, kituufu okungoberera mu bwakabaka obwali bugenda okubeera enkomerero y’obwesigwa buno, era nti mulina eyo oyo eyali ekyokulabirako kye mwayagala ennyo.

nga..... Wakola obuzirakisa bw’Ekikristaayo mu linnya lyange eri baganda bo, wawummuza bammemba bange abaali babonaabona mu muntu w’abaavu, be mwasuza, be mwabikka n’okukkuta, be mwakyalira mu ndwadde zaabwe, mu malwaliro ne mu makomera; olina

nsonyiwa ebivumo ku lwange; mwayagala n'abalabe bo.... Kiri gyendi kati okukukakasa nti ndi mwesigwa mu bisuubizo byange era ndi wa kitiibwa eri abo abampeereza... Tewali kintu kyonna ky’onkoledde kijja kubula, era nja kukuvunaana olw’obol n’egiraasi

wa mazzi agannyogoga; okwagala okulungi kujja kuba kwa muwendo nnyo gy’oli ng’ekikolwa ekirungi, era tewali kijja kugenda nga tekisasulwa. Mu bulamu bwo obadde mwesigwa mu bintu ebitonotono, era olw’akatono kano ogenda kufuna essanyu eringi ennyo era eritaggwaawo.

Kale temutya kintu kyonna, abaagalwa bange, enkomerero yammwe ekakasiddwa emirembe gyonna; okusalawo kwange okusigaddewo tekukyakukwatako: kakasa – ggwe n’olwekyo, era totaataaganyizibwa byuma byayo ebitiisatiisa....

Kale, Taata wange, obutakyasobola kuziyiza ntambula zabwe

okwebaza, wadde ku bbugumu ly’okwagala kwabwe, ndaba bano bonna ab’omukisa nga bavunnama wamu mu maaso g’entebe y’omulamuzi waabwe ne kitaabwe, nga bateeka byonna

engule zaabwe zombi ku bigere bye.... Omulamuzi afuga eggulu n'ensi, bagamba nti Kabaka ow'ekitiibwa n'omutima gwaffe, kitaawe omugonvu ow'ebitonde byo byonna, otutikkidde engule mu ffe ebirabo byo n'ekisa kyo, era osasudde omusaayi gwo ogw'omuwendo; okubonaabona, tukwegayirira, okukussa ekitiibwa n’engule zino, ze tukwata okuva mu kisa kyo ekitaliiko kkomo kyokka, nga tuyimba emirembe gyonna okusaasira kwo okw’olubeerera....

Omwagalwa wange, abaddamu J.-C., omatiza omutima gwange n’otuukiriza byonna bye njagala. Ndi musanyufu nnyo olw’okufa, okuva bwe kiri nti kukuleetedde emiganyulo mingi nnyo; era yali lwa ekyo kyokka nti nze

yali akibonaabona. Essanyu lyo ery’olubeerera, ekibala kyalyo, linliyirira bulungi olw’omusaayi gwe nnayiwa ku lulwo, n’olw’abalala bangi nnyo abataaganyulwamu.... Kwe kutegeera obwesigwa bwo eri ekisa kyange kye ngenda okukuyiwako emirembe gyonna emigga gy’okusanyuka egijja okuva mu bwakatonda bwange... Oli wa mukisa gwa Kitange, era ojja kuba bwe mutyo emirembe gyonna. Bannange, Mukoze nnyo, mubonaabona nnyo; ku nkomerero, ekiseera eky’empeera kituuse gye muli, n’ekiseera eky’okwesasuza eri abalabe bo; essanyu eritaggwaawo lijja kusikira ennaku eyitawo; amaziga g’akaseera katono gajja kukala olw’okumatizibwa okw’olubeerera, era ekiseera ky’obulumi obumpi kijja kugobererwa essanyu eritaggwaawo.... Emirembe gyonna ojja kugabana nange ekitiibwa kyange, essanyu lyange, era, bwe tuyinza okugamba, obwakatonda bwange bwennyini.... Kale mujje, .

 

(396-400)

 

abaweereza abatukuvu, mmwe abakoledde ennyo era ne mubasabira ennyo, kati mubeere abalamuzi b’enkomerero yaabwe oluvannyuma lw’okubeera abakoseddwa obukyayi bwabwe; Nkukwataganya n'omusango gwe nja okuyisa.... Bulungi ! bannange, endowooza yammwe eri etya ku bano ab’omukisa omubi, era kiki kye mwagala nkole?... Yogera awatali kwefuula, era mugoberere amateeka gokka ag’obwenkanya n’ag’

obwenkanya....

Ku kuyitibwa kuno okuva eri Mukama waabwe Afuga, ndaba abalamuzi bonna nga basituka wamu okuva ku ntebe zaabwe ez’obwakabaka; Mpulira nga baleekaana mu ddoboozi eritali limu nti: Mukama Katonda waffe, tusaba obwenkanya n’okwesasuza ku bantu bano ab’omukisa omubi abakunyiizizza ennyo.... Awo abatuukirivu bonna ne bakuba mu ngalo sentensi eno: nga bakaaba nti: Amiina. Era obutonde bwonna bwaddiŋŋana ebyo eby’entiisa

lyrics: Obwenkanya n'okwesasuza....; ababi basobeddwa emirembe gyonna.....

Omusaalaba gw’Omulokozi, gwe nnayogeddeko edda, era ogwali guzimbibwa wakati mu luggya olw’omu ggulu okukola ng’okukakasa n’okubudaabuda abatuukirivu, bamalayika baguleetebwa mu maaso g’entebe ya J.-C.; awo n’ajja Omutukuvu Mikayiri, ng’asitudde minzaani ennene okupima buli kimu okutuuka ku buzito bw’ekifo ekitukuvu.... Yeeteeka mu maaso g’Omulamuzi, okumpi n’omusaalaba. Jjangu, bwe yategeezezza J.-C.

omuntu ow’omunda, n’okwekenneenya ettaala ya Yerusaalemi mu ngalo... Kitange, ah! nga kati kifaananyi kya ntiisa amaaso gange kye gatunuulidde!... Luno lwe ludda olwa kkono olw’Omulamuzi Omufuzi; Nkankana... Tukomye, nkwegayiridde, era tuteeke ekifaananyi okutuusa  ekiseera ekirala....

 

 

§. V.

Ensala y’oyo agaanye; enkomerero y’abaana abafa nga tebaabatiziddwa.

 

 

Mu linnya lya Kitaffe, n’Omwana, n’Omwoyo Omutukuvu, n’ebirala. »

Kitange, ku mutwe gw’abatali ba mukisa abateekeddwa ku kkono w’Omulamuzi Omufuzi, ndaba abo bonna, olw’amaanyi gaabwe oba amataala gaabwe, abajja okuba nga bakoze obulabe obusinga mu Klezia, era bajja kuba beeyongedde okwesalira omusango olw’ okukozesa obubi ekisa kye banaaba bafunye; abayudaaya, abalabe ba Kristo, bonna abawandiisi b’enjawukana n’obujeemu, abalabe bonna ab’amazima, bakabona bonna ababi, n’okusinga bonna abasumba ababi; byonna Eklezia by’erimu era by’ebaddemu eby’abakyewaggula, abasacrireges, abayingirira, aba simoniac, emisege nga bambadde olususu lw’amaliba g’endiga, bannanfuusi, mu bufunze, ab’engeri zonna abakozesezza obubi obuyinza n’obutukuvu bw’obuweereza bwabwe, awamu n’obutamanya n’okukkiriza kw’abantu, okukyusa emisingi gy’okukkiriza kwabwe n’okubatwala mu nsobi ; ku kyo gattako abatyoboola n’abayigganya abeesigwa. Bano be bajja okukola elite y’abaana b’okuzikirira, n’abo nabo abagenda okugwako  emisana egyasooka era egy’entiisa  egy’obusungu bwa Mukama....

Ndaba mu ddaala eryokubiri abamanyi ab’obulimba, abeeyita ebirowoozo eby’amaanyi, abatakkiriza b’ababi, abayinza okuyitibwa abatakkiririza mu Katonda awatali kussa mu kabi nnyo; abagoberezi b’obufirosoofo obw’eddembe, nga batandikira ku abo abakoze

okukozesa obubi ennyo ekitiibwa kyabwe n’okutegeera kwabwe okusendasenda emyoyo egyangu; okutwaliza awamu abo bonna abaswaza mu nsonga z'empisa oba enzikiriza.... Ekibiina eky’okusatu eky’abaagaanibwa kirimu abo bonna abayinza okuyitibwa aboonoonyi ab’obugwenyufu era aba bulijjo: ab’amalala, abatalina kitiibwa, abatamiivu, abeesasuza, ababbi, abafirosoofo abatonotono abatatya Katonda oba abatali ba kitiibwa, .

etc...Nga ekibi kimu kyokka ku bino byonna bwe kyetaagisa okukolimirwa, tusobola okukakasa nti kiraasi eno esembayo ejja kuba esinga obungi mu ngeri etageraageranyizibwa ku byonna.... Abasinza ebifaananyi bonna abakulu nabo bajja kuteekebwa ku kkono, naye mu kifo ekyetongodde ku Bakristaayo abamenyi b’amateeka; bino bijja kwawulwamu n’akawandiiko k’obwewagguzi akajja buli wamu okuwerekera empisa z’okubatizibwa kwabwe, okuvaamu okuwakanya okutongole era okusinga okusukkiridde, okujja okuba omugugu ogutagumiikiriza era nga kujja kubafuula abasaanira ekibonerezo eky’enjawulo ennyo... . Era ndaba eggye eritabalika ery’abaana abazaalibwa nga bafu: wadde ng’obutaba na mpisa za kubatizibwa nakyo kibateeka ku kkono, wabula balabika gyendi tebalina kugwa mu nkomerero y’emu....

Amangu ago, Kitange, ng’akuba amaaso ag’entiisa era ag’okubwatuka ku kibiina ky’abaagaaniddwa, J.-C. akwata eddoboozi ery’okubwatuka eriwulikika okuva ku kikondo okutuuka ku

omulala n'akankana eggulu n'ensi ne geyena.... Omwana gw’endiga ono omugonvu eri abamu gufuuka eri abalala empologoma ewuluguma ewunyiriza ne bamalayika okukankana.... Singa abatuukirivu tebawagirwa na kugumibwa ba

obujulizi bw’omuntu waabwe ow’omunda n’obubonero bw’ekisa bwe yaakabawa, tebaasobola kugumiikiriza wadde okumasamasa kw’eddoboozi lino ery’entiisa, wadde empewo etiisatiisa ey’omulamuzi ono eyali anyiize... Kinaaba ki eri aboonoonyi!....

Oluvannyuma lw’okuyita eggulu n’ensi okubeera abajulizi ku bwenkanya bw’empisa ze n’okusalawo kwe, mpulira eddoboozi lye eriwuuma nga livuma abalabe be n’emigaso gye n’obuteebaza bwe.... Abavumirira mu bujjuvu olw’okukozesa obubi ekisa kye eky’obubonero kye yali abafunidde mu

 

(401-405) .

 

omuwendo gw’omusaayi gwe. Abanenya olw’emirimu gye, okubonyaabonyezebwa kwe, okufa kwe... Abanenya olw’ebyo byonna bye yali abakoledde, okusukkiridde kw’omukwano gwe ogusinga okubeera omugonvu.... Abavumirira olw’ebikolobero byabwe, emivuyo gyabwe, okuziba amaaso gaabwe, obutasaasira, okusaddaaka kwabwe... Addamu okubasaba omusaayi gwe

abaana be baayigganya ne battibwa.... Muguma okunvunaana obutali bwenkanya gye muli, abavvoola nti muli! Bulungi! mbuulira kiki ekirala kye nnandikoze olw’obulokozi bwo?.... Ah! omusaayi gwange ogwayiwa, ogwo

Nkusaba nate, ejja kulaga obutuufu bw’omukwano gwange ogw’obusungu emirembe gyonna.... Kijja kukugwako okukuzitoowerera n’obuzito bwakyo.... Naye ddamu nti, Nkukkiriza nate; justify, if you can, n'obuteebaza bwo obw'ekitalo n'obutali bwesigwa bwo obutasalako, n'obuddugavu bw'obujeemu bwo, n'obunene bwonna obw'enneeyisa yo gyendi..... »

Oli mutuukirivu, Mukama, bonna bajja kukaaba mu bukambwe bw’emyoyo gyabwe, bano abaziyizibwa ab’omukisa omubi... Ensala zo za bwenkanya era enneeyisa yo bwenkanya bwennyini... Tukitegeera mu maaso g’eggulu.... Yee ffe

okuvumirira obutali bwenkanya bwaffe leero, era tuwalirizibwa okukkiriza nti musango gwaffe nti tubuze, okuva bwe kiri nti kyali eri ffe okukozesa omukisa gw’okuyitibwa kwammwe, okutiisatiisa kwo n’ekisa kyammwe .... Ah! must we recognize him so late!... Abasinza ebifaananyi bajja kwatula nti bakozesezza bubi amataala g’ensonga yaabwe obutategeera muwandiisi yekka wa

the universe, and committed evil against their conscience.. Abayudaaya abazibe b'amaaso bajja kutegeera masiya waabwe, era bajja kwelumiriza nti bamutta olw'obusungu obulongoofu....

"Bw'atyo," omulamuzi ow'oku ntikko ajja kugenda mu maaso, "okuvumirira kwo kwatwalibwa nga bukyali omulamuzi ono ow'omunda ekibonerezo kye kye nja kweyoleka kyokka, nze

kitegeeza emisingi egyo egy’obutuukirivu n’obwenkanya obw’obutonde gye nnali nnyize mu buziba bwammwe okuba etteeka erisooka ery’empisa zammwe, lye temusaanidde kuva... Ku lwammwe, abakyewaggula ab’omukisa omubi, mujja kugamba.ye eri abagobeddwa Abakristaayo, abaana b’Ekkanisa yange abajeemu, ng’oggyeeko etteeka lino erisooka lye mwerabidde, muzzeemu okukontana mu nsonga zonna etteeka erisinga obutukuvu mu Njiri yange, era emirundi lukumi mwamenya endagaano z’okubatiza kwammwe: omusango ogw’emirundi ebiri,  mujja beera n’omusango  ogw’emirundi ebiri

avumiriddwa era n’abonerezebwa emirundi ebiri.... Nja kukusalira omusango okusinziira ku mateeka g’okukkiriza kwo n’ag’omuntu wo ow’omunda, era ojja kumanya nga  siteekwa

manya ng’abange abo abafuuse bbululu okubeera abange. Kitono nnyo: Nteekwa okwegaana mu maaso ga Kitange abo bonna abanneegaana  mu maaso g’abantu. Eno y’enkomerero yo; era nga bwe mukoze ekibi ku muntu wo ow’omunda n’endagaano zo, ojja kusalirwa omusango okusinziira ku mateeka go  era

okuvumirira akamwa ko....

Ku bibonerezo ki bannange, banaavumirira abamenyi b’amateeka bano ab’enjawulo, ajja kubuuza eggye ly’abapima be?.... Mukama Katonda waffe, bonna bajja kuddamu wamu, ebikolobero byabwe birina okupimibwa mu minzaani y’ekifo ekitukuvu, era birina okupimibwa ku muwendo gw’omusaayi gwo, ku musango gw’ogufunyeemu, ku bubi bw’omwoyo ne obukyayi bw’omutima ogwabikola... Biteekwa okupimibwa, okubalibwa n’okugabanyizibwamu, era buli kimu ekitasaana okusalibwako okuva mu bikolwa byabwe ebirungi.

okujja mu muzannyo.... Olwo Mukama, ojja kwesasuza ng’obwenkanya bwo bumaze okussa ku buli omu ku bo ekibonerezo ekigeraageranye n’obunene bwa buli omu ku musango gwabwe ogulowoozebwako wansi wa lipoota zino ez’enjawulo.... Buli kimu kidduka. Okukubaganya ebirowoozo kukolebwa mu kiseera kye kimu eri bonna

awatali kujjako kwonna; era ekiseera okwekenneenya kuno okwa byonna kwe kunaamala, kijja kuba, eri buli omu naddala, ng’alinga yekka eyasaliddwa omusango, era nti obwenkanya obw’obwakatonda bwe bwakola ku kwekenneenya kwokka n’okumuvumirira yekka...... Buli omu naddala ajja wulira obuzito bw’obusungu obw’omu ggulu, okusinziira ku bwe

ebikolobero bijja kuba bisaanidde. Ekyo ky’enkomerero y’okukubaganya ebirowoozo; naye, nga bwe tulinda ekibonerezo okuyisibwa mu ngeri esembayo, katutunuulire, Taata, ekibinja ky’abaana abato be twayogeddeko edda....

Ndaba nga bakuŋŋaanyiziddwa okuva mu nsi zonna ez’ensi n’okuva mu mawanga gonna agasoboka; kubanga Katonda antegeeza nti kiri, mu nsonga eno, n’abaana b’abasinza ebifaananyi, abaafa nga tebannaba kukozesa nsonga, nga bwe kiri ku abo Abakristaayo, abaafa nga tebannabatizibwa, kasita tebaaziyiza mu kintu mu kitangaala ekya yandibalaze byombi okubeerawo kwa Katonda ow’amazima n’obutaliimu bwa bifaananyi byabwe; kubanga era ndaba nti okukozesa obubi ekisa ekitono ennyo, mu ngeri eno, kyandifuuse omusango ogufa gye bali, wadde nga basobola awatali kibi kyonna okwewola okusinza ebifaananyi, kasita kiba nga tekirina kumanya era nga tekifumiitiriza. Kati, nga abaana b’Abakristaayo bangi abataddamu kuzaalibwa! Bonna mbalaba, ng’abatono abakoseddwa abatalina musango, abatunula munne nga tebalina kigambo kyonna, nga tebalowooza ku kulumiriza wadde okwetonda; nga basimba ennyiriri bonna nga beegolodde, .

 

(406-410) nga bwe.

 

enkomerero yaabwe, nga tebalina ssuubi oba kutya kintu kyonna....

Olaba ebitonde bino ebitonotono, J.-C. bw’abuuza abaweereza b’Ekkanisa ye? Tebazzeemu kuzaalibwa, naye tekiva mu nsobi yonna eyabwe; okwagala kwabwe tekwawakanyangako mu ngeri yonna na kwange; Obutasoboka

tebakoze nsobi za muntu ku bubwe; tebanyiizangako

omuwandiisi... Embeera yaabwe tesaana kusaasirwa? Nbonaabona, njatula, olw’obutasobola kuzikwataganya, waakiri mu ngeri emu oba endala, n’essanyu ly’abaalondebwa bange; kubanga embalabe eyasooka gye ndaba mu zo ewakanya ebiva mu byange

obulungi, n’obwenkanya tebuleka kifo kya kusaasira gye bali, okuva ekibonerezo ekibaggya mu mukisa ogw’olubeerera ogw’abatukuvu bwe kiri

ekitali kya kuddamu.......

Sisobola kubaggulira ggulu, eribadde libaggaddwa okuva ku musango gwa kitaabwe eyasooka, nga ndaba nti amateeka amakakali ag’obwenkanya bwange gannemesa okubakozesaako obulungi bwonna obw’omusaayi gwange n’obw’okutabaganya kwange.nyumirwa okubeerawo kwange mu kitiibwa. Naye bannange, tunaakola ki?.... kiki kye tunaabavumirira?... era olowooza enkomerero ki gye balina okuyitamu mu kiseera kino eky’emirembe n’emirembe ekitaliiko kuggwaawo?.... Tetwandisobodde kubakolera kintu kyonna, kubanga mpulira nga njagala okubafaako nga bwe tusobola.... »

Ggwe mukama, Mukama, abatukuvu bonna bajja kukaaba, n’okusingira ddala abaweereza; ggwe mukama, era ojja kukola nga bw’oyagala; naye, okuva bwe mukisaba, tujja kukugamba nti tekirabika nga kituufu gye tuli okubasalira ekibonerezo eky’olubeerera olw’omusango gwa Adamu... Kibadde dda

bingi okubaggyako emirembe gyonna okubeerawo kwo, era kwe kugamba, mu ndowooza yaffe, byonna embalabe gye batanaazibwamu bye bisaanidde....

"Muwummuzza omutima gwange n'okumatiza omukwano gwange olw'ebyo bye mwaakagamba," JC bwe yabategeezezza; Wuliriza olwo bannange, eky’okugonjoola kye nteesa ku mukolo gwabwe, era muddemu okumbuulira ky’olowooza ku kyo: singa waaliwo engeri enkakafu ey’okutaasa waakiri ebitonde bino ebitono ebyavu okuva mu butyobooli bwa Sitaani, akitwala ng’omuyiggo ekyo ekikye, era kigenderera okukikwata mu ddembe; tewandifunye buzibu kukikozesa

?.. Bitonde byo, Mukama, ddamu abatukuvu bonna; nga mukama ow’enkomeredde, olina eddembe eritali lya kuggyibwako ku bo omusambwa ly’atasobola kukaayana naawe, era tukkiriza n’omutima gwaffe byonna amagezi go bye ganaakola okulimba mu bulungi bwabwe okusuubira okw’obukambwe okw’omulabe ono ow’olulyo lw’omuntu...

J.-C. agenda mu maaso n’agamba nti: “N’olwekyo wano, ekyama ekisiimibwa Sitaani yennyini ky’atasuubira: ensi erongooseddwa ey’oku nsi, nga bw’olaba, ejja kuba...

obutuuze mwe, nga tebalina ssanyu lya kumanya oba ery’okunjagala, awatali kwetaba mu ngeri yonna mu nkomerero y’abaalondebwa bange, bajja kunyumirwa emirembe gyonna a

certain natural bliss, which will consist mainly in the exemption from all kinds of pain...... Mu bbanga ttono, olw’amaanyi g’omukono gwange omuyinza w’ebintu byonna nja kusiba enjegere wansi mu bunnya obusungu bwa Sitaani ne banne; Ndissaako akabonero awo nabo ekizikiza kyabwe eky’omu geyena; Nja kuziba ekkubo lyonna erifuluma mu kusula kwabwe okutali kwa ssanyu nnyo ne kiba nti tewali mwoyo gujja kusobola kuva mu bo kujja kubataataaganya mu kifo kyabwe eky’oku nsi.

Bw’atyo, agattako nti, mu kakodyo akafaananako bwe katyo, omukono oguyamba oluusi gwe gumanyi okutaasa ekisibo ekigwira, kye gufaayo olw’ekisa, okuva ku linnyo ery’ettemu ery’ensolo ey’obukambwe, oba nga guziyiza obusungu bwayo, . oba ng’amusibira ye kennyini ekisibo kinyumirwe...

eddembe. Okuva bwe kiri nti sisobola kubeera mulokozi waabwe olw’obwagazi bwange, waakiri nja kwefuula omulamuzi waabwe omulungi, nga mbakuuma nga bwe kisoboka ng’omutonzi waabwe.... Kale, Kitange, ayogera nabo, ng’abatunuulira n’eriiso ery’okusaasira: “Nze mbawonya, n’abagamba nti, mu kizikiza ne mu buwaŋŋanguse mwe mwabbira wansi w’amaanyi ga Sitaani. Tojja kuddamu kusinda mu byuma; mu kifo ky’amakomera gano ag’ekizikiza era agali wansi w’ettaka, ensi eno ey’oku ttaka, erongooseddwa era n’eyooyootebwa amaanyi gange, ejja kuba kifo ky’onoobeeramu emirembe gyonna, nga tosobola kukola kintu kirala kyonna

ebitonde ebirina omusango mu maaso gange: ekitundu kyammwe kye nkizza obuggya, mulyoke musanyuke mu kyo nga bwe musobola, ng’abaana ba Adamu, abasika b’obujeemu bwe era nga baggyibwako embeera yaabwe essanyu lyange okunyumirwa, n’essanyu okumanya kwange n’okwagala kwange kwe bireeta. »

Nga nsanyuse nnyo olw’obulungi bw’omulamuzi waabwe omufuzi gye bali, ndaba ekibinja kino eky’abatono abatalina musango nga beesuula ku maviivi gaabwe, mu maaso ge, ne bavunnama nga amaaso gaabwe gatunudde wansi, nga bagamba nti: Ayi omulamuzi omufuzi ow’abalamu n’abafu , tukusinza. , tukuwa omukisa ng’omutonzi waffe era Katonda waffe omulungi atakoma. Tukuwa okwebaza okw’olubeerera olw’emigaso gy’otutonnyezaamu, awatali mugaso gwonna ku ludda lwaffe, n’olw’okusaasira okutaliiko kkomo kwe mulina

 

(411-415) .

 

kozesa gye tuli: beera mu kyo, Mukama, omukisa n’okugulumizibwa emirembe gyonna abatukuvu bo bonna..... Embuga zonna ez’omu ggulu ewulikika n’okukuba mu ngalo; byonna eby’obutonde bikankana olw’essanyu, era Ekkanisa eyimba ennyimba ez’essanyu eri ekitiibwa ky’Omutonzi... Ekibinja ekitabalika eky’abatono abatalina musango kizuukuka nate  ; era mu ngeri emu oba endala nga basanyufu mu mikisa gyabwe emibi, bajja mu buyinza bw’enkomerero etateekwa kuggwaawo n’ensi ezzibwa obuggya eteekwa okuba omugabo gwabwe emirembe gyonna  ...

Nga Katonda bw’ajja kuba alina okubonereza wadde omwoyo gwabwe, wadde okwagala kwabwe, wadde obusimu bwabwe, okuva bwe kiri nti tewajja kubaawo bujeemu oba obutabanguko, era nga tewali busobozi bwabwe bwonna bujja kuba , wadde ebikozesebwa mu bumenyi bw’amateeka, ajja kubaleka banyumirwa okukkakkana essanyu ery’obutonde omuntu lye yandiwoomye mu mbeera y’obutonde obulongoofu, singa yeekuuma eyo. Ku ludda lwabwe, bajja kuba bawulize nnyo eri okwagala okw’obwakatonda ne kiba nti, ewala n’okufuna okuwakanya kwonna ku kyo, bajja kuba n’okwagala kwokka okukwatagana nakwo mu buli kimu... Nga tebalina kutegeerekeka, wadde engeri endala eza

abo ab’omukisa, emibiri gyabwe gijja kunyumirwa  obusobozi bwonna obw’obutonde era obwetaagisa okukuuma obulamu bwabwe, mu buvubuka obw’amaanyi era mu mbeera esinga okutuukiridde. Bajja kuba ba ddembe okuva mu kwegomba n’obwetaavu obutanyuma obw’obutonde bw’omuntu; okusigala kwabwe, nga kuyooyooteddwa, nga  ffe

nga bwe twagambye, mu butonde kijja kubawa obulamu obw’okukekkereza n’amasanyu gonna  agataliiko musango agagenda nabwo; lijja kuba Jjana ery’oku nsi erya nnamaddala, bwe tuba twagala okukozesa ekigambo kino, abatuuze baayo tebajja kuba na mulimu mulala okuggyako okutendereza mu ngeri yaabwe Katonda olw’ekisa ajja kubaggyako okumanya okufiirwa okwandibafudde abatalina ssanyu n’okubalemesa  okunyumirwa

ekika ky'essanyu eribategekedde....

Bajja kulaba, okwawukana ku ekyo, engeri enkomerero yaabwe gy’eri ey’omugaso: Katonda ajja kutwala obulungi okutuuka okumanyisa abaana b’abasinza ebifaananyi, nti singa baali balamu, bandigoberedde awatali nsobi ensobi n’ebikolobero ebijja okuba nga bikolimiddwa bakitaabwe. Ajja kumanyisa abo b’Abakristaayo nti singa okufa tekwabaggyawo mangu, osanga bandikoze obutali bwesigwa bwe bumu n’ensobi ze zimu ezijja okuvumirira bangi nnyo ku bo mu baana b’Eklezia entuufu. Kiki ekinaaba ku abo enjawukana z’ekuuma mu nsobi?Bajja kumanya nti bandibadde basaana Geyeena nga bo, nga bagoberera okwegomba kwabwe okutabangula n’okukozesa obubi ekisa kye kimu; mu kigambo kimu, nti singa baali bafunye okubatizibwa, mpozzi kyandibadde lwa kusalirwa musango gwabwe ogw’olubeerera kwokka.

Oluvannyuma lw’akatono kano akakwata ku nkomerero y’abaana abaggyibwako ekisa ky’okubatiza, Mwannyinaffe yambuuza kye nnalowooza ku nsonga eno mu maaso ga Katonda; bwe nnalaba mu kyo ekintu kyonna ekikontana n’emisingi gy’okukkiriza; kubanga,’ yagattako nti, ‘tomanyi nneewulira zange ku nsonga eno. Nalowooza nti byonna bye nnaakakugamba nabiraba, mu makulu g’ekitangaala ekitangaaza; Nkyakkiririzaamu; naye okimanyi nti saagala kukkiriza kintu kyonna kikontana butereevu n’enjigiriza oba enzikiriza y’Eklezia, gye nkimanyi ng’ejjinja erya nnamaddala ery’okupima eby’okubudaabudibwa.Mbuulira, olwo, nkwegayiridde, ky’olowooza ku kyo, era bwe kiba tekyandibadde kikontana n’etteeka erimu ery’okukkiriza...

Mwannyinaffe yali yeetaaga okuddibwamu; Najjukira bulungi nnyo ensonga z’ekyo kye nnali nsomye gye buvuddeko ennyo mu muwandiisi omulungi, awakanya ebyo eby’abafirosoofo ab’omulembe guno, nga baddamu ebigambo eby’enjawukana n’abatatya Katonda, abavumirira Ekkanisa y’Abaruumi n’obukambwe obutawulirwa obukambwe obutaliimu kyakulabirako, . ekigenda wala n’okusalira omusango, bagamba , ennimi z’omuliro ezitaggwaawo, ebitonde ebirina omusango gw’ekibi kya Adamu kyokka. Omusawo

katoliki ali mu bulimba era asituka okulwanyisa okuvunaanibwa kuno okw’okuvuma, ng’abalaga gye baatwala nti yali njigiriza ya Klezia y’Abaruumi. Laba, okusinziira ku ye, kye nnaddamu mu mazima:

Mwannyinaze, enjigiriza y’ekibi eky’olubereberye ddala etusalira omusango gw’okubulwa okulaba n’okubeera ne Katonda emirembe gyonna, naye si

ennimi z’omuliro ezitaggwaawo, eziteeberezebwa nti ziva ku bibi byaffe byokka n’eby’obuntu; waakiri, ne nnyongerako, oluvannyuma lwe, Ebyawandiikibwa Ebitukuvu tebirina kye bimugamba; Eklezia tennakisalawo; ba Kitaffe Abatukuvu tebaagumiikiriza kukikakasa, era singa abamu ku bo baakitwala mu maaso, obuyinza bwabwe, ng’obw’abamu

abawandiisi b’abayivu, tebandikoze kintu kyonna okuggyako endowooza entongole, etayinza kukola tteeka lyonna lya kukkiriza. Kale, Mwannyinaze, siraba ku musingi ki omuntu gw’ayinza okugaana ng’ekikontana n’enzikiriza oba enzikiriza y’Eklezia, by’obadde waakaŋŋamba ku nsonga eno ennyuvu, naddala nga kirabika kisinga kukwatagana n’obulungi bwa Katonda olw'ekitonde kye.... Mwannyinaffe teyaddamu kintu kyonna; naye okusirika kwe kwalabika gyendi nga kulangirira nti yali asuubira enkaayana ezimu ku nsonga eno. Tussaawo okugenda mu maaso okutuuka ku kiddako

olukiiko….

 

(416-420) .

 

 

§. VI.

Ekikolimo kya J.-C. ku bavumirira; ekibonerezo kye ekisembayo ku bo, n’okuziikibwa mu geyena.

 

"Mu linnya lya Kitaffe, n'Omwana, n'Omwoyo Omutukuvu, n'ebirala."

Kitange enkomerero y’abaana abato tetuwadde kintu kyonna kitiisa oba ekiruma ennyo obutonde; naye nga scene ya ntiisa nnyo ebategekera!.... Ndaba Sitaani ng’asitula omutwe gwe ogw’amalala n’agamba nti mu butuufu babe, era nti Katonda tayinza kubaggyako awatali butali bwenkanya. Bonna abagobwa n’emisambwa bakoppa obuvumu ne bawagira...

bye bagamba nti omukulembeze waabwe; Ndaba infinity ya infernal monsters ranged okuva ku kibiina kye kimu.... Ndaba emirambo gy’abagobeddwa be njogeddeko awalala, gino

emibiri egy’ekivve n’emirala egy’entiisa emirundi lukumi okuva lwe gyazuukizibwa, ndaba nga bagalamidde mu buwanvu bwabwe obujjuvu, amaaso gaabwe nga gatunudde ku ttaka lye bakuba n’emitwe gyabwe, nga bagezaako ku mirundi egy’enjawulo okusituka ku Katonda, gwe balumiriza obutali bwenkanya gy’ali bo... Bamuvuma olw’obukakali obusukkiridde gye bali era

ekisa ekisukkiridde eri ebibye. Obusungu bwabwe obutagondera bubasuula mu kukonziba okw’entiisa, ne bubasesema okuvvoola n’okuvuma okw’obukambwe....

Bakola kaweefube ow’obwereere okusituka okulwanyisa Katonda, omukono gwe gwe gubazitoowerera n’obuzito bwagwo okwongera okubatabula era kirungi okwesasuza olw’obuvumu bwabwe... J.-C. sacred tribunal reveal to the face of the sky the

ebikolobero bye bataagala kugonjoola nga bayita mu kwenenya. Babavumirira olw’obunnanfuusi bwabwe, ebikolobero byabwe, okwesaddaaka kwabwe, emizizo gyabwe egy’ekyama, emize gyabwe egy’obutabanguko era egy’ensonyi, okutulugunyizibwa kwe bakoze ku ndowooza zaabwe, obutali bwenkanya bwabwe obw’okukaaba, amalala gaabwe ag’omusitaani, empisa zaabwe ez’obusitaani.... Obwenkanya obukakali, Mukama, bonna bakaaba omulundi gumu, bawanguye era bamaliridde okwesasuza ku banaku bano abakyagumiikiriza okukuvvoola....

Olwo omulamuzi omufuzi, ng’abateeka okusirika ku bonna, enfunda n’enfunda ajja kuwa ebikolimo eby’enjawulo ebijja okufaanana ng’okusiibula kungi nnyo ne kiba nti abaagaaniddwa bajja kuwalirizibwa okuwulira okutuusa ku nkomerero, mw’anaaba alagidde okuva mu maaso ge emirembe gyonna n’okwewala okuva gy'ali emirembe gyonna...... Ani ayinza okukugamba Taata, engeri ekiragiro kino gye kizitoowereddwa?

!... . Eggulu eddungi! atayinza kukankana!... Mpulira eddoboozi ly’eddoboozi lye ery’entiisa erisooka okuyogerwako eri Lusifa, omukulembeze w’abaagaaniddwa, ne limugamba mu ddoboozi

asobola okumusaanyaawo, singa yali asobola okuba: Nga, ensolo ey’entiisa, nga, ekisolo ekinene eky’obutali butuukirivu, bw’ogumiikiriza okulowooza okuddamu okujeema oluvannyuma lw’okugwa

ow’entiisa ani yakufubutula okuva waggulu w’eggulu okutuuka mu buziba bw’ebunnya omukono gwange omuyinza w’ebintu byonna gye gujja kulekera awo kukubonereza olw’amalala go ag’obugwenyufu?

Obutabaako musango, naye ng’onyigirizibwa okumyansa kw’Oyo Ali Waggulu Ennyo, olowooza okyatya otya? Genda, nga okolimiddwa Kitange, nkukolimira emirundi lukumi n’olukumi, era ebiva mu kikolimo kino bye nkuwa bijja kusigala ku mutwe gwo ogw’omusango emirembe gyonna......

Ku kubwatuka kuno obutonde bwonna bukankana; ebikondo by’ensi bikankana. Kkooti y’omu ggulu ekwatiddwa okutya; bamalayika batabuse; abatukuvu bakankana; Okubagumya, J.-C. alina okuddamu okwogera nabo: Kubanga mmwe bannange, yabagamba n’empewo ennyogovu era ey’okwagala nti temutya. Si ku ggwe emiggo gy’obusungu bwange gye giteekwa okugwa..... Oweereddwa omukisa Kitange, era omukisa gwange gujja kukuwerekera emirembe gyonna. Jjangu nange nze Kabaka wo, Kitaawo era omukulembeze wo. Mujje, abaana bange abaagalwa, mujje mufune obwakabaka bwe nnabasuubiza era bwe nnabategekera okuva ku ntandikwa y’ensi  .....

Bonna bakkiriza mangu okuyitibwa kuno okw’okwagala, era buli omu alaga obulamu bw’okwegomba kwe n’okumatizibwa kw’omutima gwe olw’ebibye

obwagazi n'empewo ye ey'essanyu.... Ndaba bamalayika nga basitula omusaalaba gw’Omulokozi okutuuka mu kitundu ekiri wakati mu bbanga, okusobola okukulembera okutambula okw’obuwanguzi okw’abalina omukisa bonna. Ekitabo ne minzaani bibula. Eggye ly’abantu ba Katonda eryawangudde lyewanirira mu nsengeka ennungi wansi w’amaaso ga Kabaka waalyo... Bamalayika basituka okutuuka mu bbanga. Bakabona ba J.-C. bamuzingizza ng’abakuumi b’omuntu we omuganzi era omutukuvu. Abalala bajjuza ebifo eby’enjawulo okwetooloola Kabaka ono ow’Ekitiibwa, ku nkomerero nga bawangudde abalabe be bonna.

Ekyuma eky’amalala era eky’ekitalo, ekijja okuleeta okubonyaabonyezebwa okw’olubeerera kw’abo abaagaanibwa; emirundi ebiri nga tebasanyuse, bakyajja kukilaba. Naye, ggwe akaseera ak’akabi! sad and fatal denouement of all the scenes of the world!... Wano waliwo enkyukakyuka esembayo ey’obutonde, okusiibula okw’ennaku,

okwawukana okw’olubeerera okw’omutuukirivu n’omwonoonyi, okw’ekitonde ne Katonda waakyo! Ah! Taata, nga kabi nnyo! era nti kya ntiisa eri ekibiina ky’abatali ba mukisa abateekeddwa

 

(421-425) .

 

ku kkono!... Ndaba nti mu kaseera k’okusimbula J.-C. akyuka n’abatuukako omulundi ogusembayo; never, from now on, will they see his adorable face...... Mujje, abakolimirwa, bwe yabagamba mu ddoboozi ery’entiisa n’obusungu mu maaso ge; genda, nkugoba mu maaso gange, nkutuusa eri abatuukiriza obwenkanya bwange okubanguyiza mu mataba g’ebibi, okuva ku kutondebwa kw’ensi, ebyategekebwa omusambwa n’abo bonna ab’ekibiina kye: okubonyaabonyezebwa okw’entiisa kye wasaanidde olw’ensobi yo awamu n’abo bonna abakolagana nabo mu butali butuukirivu bwo.... Ggyayo, genda mu muliro ogutaggwaawo.... Yee, ggeyeena n’omuliro, wuuno omugabo gwo n’enkomerero ekulinze okunneesasuza emirembe gyonna olw’obusungu bwo!.... Ayi okukonziba okusembayo era okutiisa,  okw’obutonde!

Mu kaseera ke kamu, era nga tannaba kwogera, ensi yagguka, era ekinnya ne kigaziya ekifuba kyayo ekinene okufunira eyo omuwendo kumpi ogutaliiko kkomo ogwa

guilty... Ndaba nga bagwa mu mataba gano ag’ebibi nga basobeddwa, mu bunnya buno obutali wansi era obutaliiko lubalama, ekirowoozo kyokka eky’ekyo ekireetera omuntu okukankana. Zigwamu mu bwangu okusinga ebiwujjo by’omulabe ebisala empewo, ne bikutula ekifuba ky’ekire ekyabikola.... Olw’okugwa kuno okw’amaanyi babbira mu buziba bwa geyena, enzigi zaayo ne ziddamu okuggalwa era amangu ago ne zisibibwa era ne zisibirwa ebisiba eby’amaanyi agatawangulwa ku maanyi gonna agatondeddwa. Okuva kati tezijja kuggulwawo,  n'omukono

wa Omuyinza w’Ebintu Byonna assaako akabonero: Emirembe n’emirembe.... Bwatyo buli kimu kijja kubonerezebwa Katonda, buli kimu kijja kubonerezebwa awatali kulowooza, buli kimu kijja kubonerezebwa awatali kusaasira, buli kimu kijja kubonerezebwa awatali bikozesebwa era nga tewali ssuubi lyonna ery’okudda oba ery’enkyukakyuka yonna ey’omu maaso... Kitange, Mwannyinaffe bw’agamba nze wano, bwe . J.-C. yateeka ekyewuunyo kino eky’entiisa mu maaso gange, nnakitya nnyo ne ndowooza nti nja kufa okuzirika; Nnali njagala waakiri nsobole okulangirira abasajja abalina omusango nga bukyali ensonga ezindeetera okutya, Katonda kye yali omulungi okukikkakkanya

mu muddirirwa, basobole okusangamu ekintu ekikuuma obutyabaga obusinga okuba obw’entiisa mu bubenje bwonna, obusembayo era obusinga okutiibwa emikisa gyonna.... Ekifo omusango we gwayita wansi w’amaaso gange, kyalagibwa nga ku lusozi olunene ennyo, olwawuddwa ku lulala oluwanvu ennyo, olw’ekiwonvu ekizito ennyo ekyali kikutte oludda olwa kkono olw’omulamuzi; Entikko y’olusozi yali ku ddyo we....

Ekibinja ky’abaana abatannabatizibwa kyokka kye kyasigadde mu kifo kino.... Nalaba ekire ekyali kiwanirira entebe y’omulamuzi nga kisituka nga kyolekera eggulu mu kkubo eryali liriko kapeti n’ebimuli, era n’okukwatagana kw’ebivvulu ebisinga okubeera eby’amaloboozi eggye lino lyonna ery’omu ggulu mwe lyajaguza obuwanguzi obw’amaanyi Kabaka w’ekitiibwa bwe yali yaakawangula abalabe be bonna. Awangudde, bakaaba, awangudde okufa, ekibi ne geyena..... Asembyeyo okwesasuza ensonga ye n’ey’abantu be bonna olw’okuwangulwa ddala abalabe be bonna n’abaffe... gy’ali ekitiibwa, ekitiibwa n’ettendo mu byonna emirembe gyonna!...

Ng’alowooza ku ssanyu ly’omutuukirivu n’eriiso ery’obuggya, Mwannyinaffe yagenda mu maaso, bonna awatali kubuusabuusa nga bakankana, Taata, olw’enkomerero y’abaagaaniddwa ab’omukisa omubi. Wandikemeddwa, nkakasa, okubasaasira, era, bwe tuyinza okugamba, okulumiriza obwenkanya bwa Katonda obukakali obusukkiridde era obutakyukakyuka gye bali. Nsaba muwulirize J.-C. bye yangambye ekiro ekikeesezza olwaleero ku mukolo guno.

 

Obulungi bwa Katonda. Obukyayi bwe eri ekibi.

Bwe nnakulaga, muwala wange, gwe nnasalira omusango era gwe nnasiima okusinziira ku muwendo gw’omuwendo gw’omusaayi gwange n’omusango Katonda gwe yagufunamu, tokola

wabula tokkiriza nti nasika obukakafu bw’obwenkanya bwange gye bali

okutuuka we kyandibadde, wadde nti nbonereza bano ab’omukisa omubi nga bwe baali basobola era nga bwe balina okuba wansi w’etteeka lino. Obulungi bw’omusaayi gwange bupimiddwa, kituufu, n’obunene bw’ebikolobero byabwe; naye okusaasira kwange kwali kukyawanirira olumu ku mabbali g’ minzaani katono, n’obutazizitoowerera nnyo n’obuzito bwayo. Wadde nga waaliwo obwenkanya obutaziyizibwa obwali busaba okuliyirira ddala, nnali sisobola kwewala kubawa kintu.

ekintu, nga mbasiima nga bwe nnali nsobodde, wadde nga n’ekirala mulabye mu bino byonna sampuli ntono nnyo yokka ey’obukakanyavu bw’ensala zange. »

N’olwekyo Taata, ng’atwala entunula n’eddoboozi ly’obukyayi bw’alina eri obumenyi bw’amateeka, yagattako nti: “Era abatasiima tebajja kunsiima olw’ebyo bye nkoledde.”

bo... Okwawukana ku ekyo, tebajja kulekera awo kunvuma, nga bwe bavvoola, olw’obukakanyavu obusukkiridde, era bajja kunkolimira nga bwe ndi omutali mwenkanya era

omutyobooli atagumiikiriza.... Kyokka, yayongeddeko nti, ekitiibwa kyange nja kukiggya mu kwewombeeka kuno okusukkiridde abalina omukisa kwe batalekera awo kunwa omukisa emirembe gyonna... Nedda, siri mutyobooli; naye nkyawa nnyo ekisolo ekinyiiza... Kye kikyayi kino ekifa era ekitasobokera ddala eky’ekibi, ekiwaliriza obwenkanya bwange okuvunaana okutuuka ku kkomo n’okubonereza omulabe omukambwe ow’ebitonde bye nnali njagala mu bwesimbu, ow’abasajja be nnali njagala okuddayo musanyufu. Tebaagala kuzikiriza kibi, omulabe wange; era omulabe ono gwe baasiima era eyabayimusa ku nze, aliba

 

(426-430) nga bwe.

 

omutemu waabwe mu mirembe gyonna. Kwe kugisaanyawo, oba waakiri okugibonereza awatali nkomerero, nti sijja kulekera awo kubakuba bennyini, era nti bajja kubonyaabonyezebwa awatali kuwummula. Naye, kyonna kye boogera, ab’omukisa omubi, nja kukyakozesa okusaasira gye bali, era obulungi bwange bujja kukolebwa ne mu...

geyena....

Lowoozaako katono muwala wange, ky’olabye nga nkola ku myoyo egyali gizzizza omusango gwokka ogw’olubereberye: nnanneeyisa ng’omutyobooli? Bayinza okunvunaana okubakyawa era nti nnali njagala okufiirwa kwabwe n’obutaba na ssanyu lyabwe ery’olubeerera? Okwawukana ku ekyo, tebalina nsonga ya kuddamu kumpa mukisa

nga Kitaffe eyabasanyusa nga obwenkanya bwe bwe busobola?... Saabawa mukisa era ne mbaggyako emirembe gyonna okulaba kwange, kituufu; Sijja kubawa mukisa, tebajja kulaba kubeerawo kwange; naye era, olw’ekisa gye bali, nabaggyako okumanya ku bintu bye baggyibwako... Ah! nga kibi nnyo gye bali, singa bamanyi obunene bw’okufiirwa kwabwe, singa bakimanyi nti tebaaweebwangako mukisa gwabwe

Omutonzi! Kyokka abaana abaavu bansinza, bampa omukisa, .

bajja kunsinza era banzisa omukisa obutasalako mu ngeri yaabwe; era omulimu guno ogw’olubeerera gujja kukola essanyu lyonna ery’okubeera kwabwe.....

N’olwekyo okukyawa kwange kwokka okw’ekibi, wadde nga ndi mutima gwange, okugoba ebitonde byange okuva gyendi, okubikutula okuva ku bulungi bwange okubyokya eri obwenkanya bwange, era okunkaka okukozesa omulimu gw’omulamuzi omukambwe, gye nnandibadde okwagala okukola dduyiro wa taata ne mukwano gwokka. Lowooza engeri gye nnina okukyawa n’okukyawa ekisolo ng’ekyo, obusungu bwe, obubi bwe  busaanyaawo n’okuzza emabega enteekateeka zange zonna.... Kale ka tugambe nti: Ggwe ekibi eky’ennaku! omulabe wa Katonda wange, omutemu w’emyoyo, omutemu ow’omusaayi owa J.-C., lwaki sisobola kukufunira lubuto lwa ntiisa zonna z’osaanidde!...  ”

N’olwekyo tuleme kwewuunya Kitange okuwulira abatukuvu bonna ab’Ekkanisa nga basaba obusungu bwa Katonda nga basaba obwenkanya n’okwesasuza eri aboonoonyi abajuliziddwa mu musango gwe. Kiki! ojja kugamba, ebitonde ebisiimibwa ennyo era Katonda by’awadde ekisa ekingi ennyo, saba okufiirwa emirembe gyonna kw’abo be baali babeera nabo era be baali bagatta nabo ennyo ku nsi; gwe baali babanja olw’obuweereza lukumi, mpozzi n’obulamu!... Kino kitegeerekeka mu myoyo emitukuvu, okwagala okusinga obulongoofu okwa Katonda ne muliraanwa gwe kulina okubalamu?...

Ah! Kitange, tuleme kusalawo ku mateeka gano, agakwata ku nteekateeka y’ebintu eriwo kati yokka. Obuzirakisa olwo bujja kubaawo wakati wa bammemba ba J.-C. n’Ekkanisa ye bokka! era aba reprobates ab’omukisa omubi tebakyaliwo. Kino kye kizibu kyabwe ekisinga obunene; tewakyali kusaasira kwonna, kisa oba kusaasira kwonna okusuubirwa gye bali; tewali kisinga kufaanana na batukuvu n’abalonde; ku bo enkolagana y’omusaayi oba ey’omukwano tegikyaliwo; obutonde bufiiriddwa eddembe lyabwo lyonna Embeera embi, ekifo ekisukkiridde! Ayi enkomerero esinga okuggwaamu essuubi!... Nga bamaliridde ddala mu Katonda, ab’omukisa balowooza ku by’ayagala byokka, era tebakyalaba kintu kyonna okuggyako mu nkolagana naye... Tebakyalina bataata, bamaama, baganda baabwe oba bannyinaffe, abafumbo oba mikwano okuggyako mu omu

abaana n’emikwano gya Katonda. Baagala abo bokka abamwagala; era nga bawagira okwetamwa kwe okutawangula ekibi, bakyawa nga ye bonna abasangibwamu ekibi; bwe kityo, olw’endowooza ey’enjawulo ddala, olw’ekikolwa ekirongoofu eky’okwagala kwe bagoberera okutuusa okufa abalabe bonna aba Katonda waabwe. Tuddeyo mu kibinja ky’abalina omukisa, tulekewo ebifumiitiriza bino ebimenya omutima; kubanga, Kitange...”

§. VII.

Obuwanguzi bw’abalonde; okuyingira kwabwe mu Ggulu n’essanyu lyabwe eritayogerekeka.

 

 

Ewandiikiddwa mu lulimi Olutukuvu Malo.

Ku kyewuunyo eky’entiisa ekyanjulwa omusango n’ebivaamu, Katonda ayagala nfuule obuwanguzi eky’okulaba ekisinga obugulumivu mu ngeri zonna, ekisinga obukulu era ekisinga okubudaabuda, nti kisoboka ebirowoozo okulowooza: okutuuka kw’eggye wa ba mukisa mu kusigala kwe balina okusanyuka

emirembe gyonna. Nze nakilaba kyokka, okufaananako ebintu ebirala bingi eby’engeri eno, okukuwa account ku kyo; naye Kitange, nnyinza ntya  okukubuulira ebyaliwo eyo nga sinnatuuka? Engeri y’okwogera naawe ku kintu ekitalina kwolesebwa kwakyo, era ekisukka okugeraageranya kwonna era wadde okutegeera kwonna; okulaga ekyo omutume ky’atasobola kutuusa, era kiki ddala ekisukkulumye ku lulimi lwa bamalayika n’abantu? Tugezeeko nate Taata okugoberera obuwuzi bw’ebirowoozo byange n’obulagirizi bw’ekitangaala ekinkulembera. Sijja kwogera kintu kyonna ku nze kennyini; naye okufuba kwange kwonna okwetegeera ajja kukola kwokka okulaga obutaba na maanyi gange mu nsonga eno.

Eggye lino lye tulabye nga lisituka nga lyolekera eggulu oluvannyuma lw’...

sentensi esembayo ey’omulamuzi, Katonda yanfuula okumugoberera n’amaaso gange okutuuka waggulu ku Ggulu, era n’ansongako embeera zonna ez’okutuuka kwe. Kiki

 

(431-437) .

 

ppampu ennungi ennyo! what a contrast with the reprobate!... Nalaba kabaka w’ekitiibwa nga yeetooloddwa eggye lino eritabalika, ng’ayingira mu kitiibwa era n’obuwanguzi mu bwakabaka bwe obutaggwaawo.... Nga show ki! era eriiso erifa liyinza litya okumuyimirizaawo? atya obutazirika n’okuzitoowererwa ekitangaala ekinene bwe kiti?Ah! Kitange, bwe kiba nti kye nnalabako kirooto kyokka, ddala kye kirooto ekisinga okulabika obulungi omuntu ky’ayinza okuba nabyo, era awatali kubuusabuusa kye kimu ku bisinga okusanyusa mu bulamu bwange; ffenna tulabe era tulabe entuufu yaayo olunaku lumu!...

Yesu Kristo, bwe yayingira, n’agenda mu maaso ng’ayolekera entebe ya Kitaawe; era nga ntudde ku ddyo we, ne mmuyogera ebigambo bino bye nnina mu ngeri ey’enjawulo ennyo

yawulira: “Ku nkomerero, Kitange, byonna biwedde, byonna bituukiridde; emirembe gituukiridde era okuva kati gya lubeerera. Okufa kuwanguddwa, ekibi kizikirizibwa, era mu biseera eby’omu maaso obukulu bwo obw’ekitiibwa tebujja kusinga kunyiiga... Abalabe baffe basobeddwa; oluvannyuma lw’okubawangula olw’obuyinza bwo obw’amaanyi gonna, naakabasibira emirembe gyonna mu makomera gaffe ag’olubeerera okwesasuza okwagala kwaffe okunyoomebwa....

Kati, Kitaffe omutukuvu era omwagalwa, bano be balondeddwa b’olina

eyakwasibwa, era nga tewali n’omu yabula; wuuno Ekkanisa yange yonna gye mbaleetedde: kye bibala by’okutegana kwange, gwe muwendo gw’omusaayi gwange gwe nteka mu ngalo zammwe; bisembayo bitonde byo, manya mu byo abaana bo n’abange. Bagondedde eddoboozi lyo, n’olwekyo deign, Ayi Kitange! okubifuna ng’ebisuubizo byo bwe biri n’okubiyingiza mu ssanyu ery’okukutendereza n’okukufunira emirembe gyonna. Kino, Ayi Kitaffe omutukuvu, kye balina eddembe okusuubira okuva mu kusaasira kwo, obwenkanya n’okwagala kwo...

Embuga yonna ey’omu ggulu ng’eyimiridde okwetooloola Ssaabasajja Katonda, .

Obusatu obw’ekitiibwa era obutategeerekeka, ng’ayanukula okwegayirira okw’amaanyi gonna okw’Omwana we omuganzi, Kitaffe ow’omu ggulu yakyuka n’atunuulira abalonde be bonna n’abagamba n’empewo ey’essanyu era ematiza nti: Mujje mwenna, abaana bange abaagalwa , Nakussaako akabonero n’okwagala okusingawo, nga nkusindika Omwana wange, okusinga bwe nnakussaako akabonero nga nkutonda; kati, kiki kye nnyinza okugaana okusaba kw’omutabaganya ng’oyo, bw’ayogera nange ng’awagira ebitonde eby’omwagalwa ennyo gyendi? era kiki kye sibanja ku bulungibwansi bw’omusaayi gwe yakuyiira?...

Kale mujje, abaagalwa bange, kubanga mu ye mwenna mbawadde omukisa mwenna okuva ku lubereberye, era okuyita mu ye era ku lulwe mbawa omukisa nate mwenna, era omukisa gwange gujja kuba ku mmwe emirembe gyonna.... Nga tomatidde na kunkkiririza mu kigambo kye, mwatuukana n’obutukuvu bw’empisa ze; n’omwegattako; wamutwala nga model yammwe

okulabiriza; era kyonna kye kyakufiiriza, wagezaako okumufaanana ng’okoppa empisa ennungi ez’ekika ekya waggulu ze yali akuwadde ekyokulabirako ekikwata ku mutima mu muntu we... Era y’ensonga lwaki nkutegeera olw’abaana bange era nti nkwagala n’okwagala kuno kwe mmwagala yennyini, era nti olw’okwetabamu, ojja kuba, ng’enkomerero! era ekitonde kiyinza kitya okumala emirembe gyonna?...

Singa tulaga endabirwamu eyaka eri emisinde gy’enjuba ey’omu ttuntu, tujja kulaba, olw’okutunula kw’emisana gyayo, enjuba yennyini ng’esiigiddwa langi mu ndabirwamu, tusobole okukkiriza nti tulaba enjuba bbiri mu kifo ky’okugeraageranya okunafu ku kiki Ndaba, bw’ogeraageranya n’empuliziganya eno Katonda gy’akola ku ye eri abalonde be. Ndaba bonna ab’omukisa nga bassa amaaso gaabwe mu kwagala ku muntu omulungi ennyo ow’omwagalwa waabwe

Omununuzi. Nga ssanyu lingi ! ssanyu ki gye bali okukifumiitiriza mu mukwano gwayo gwonna!..... okweriisa mu biseera eby’eddembe n’obutuukirivu bwakyo obutakoma, ne batasobola wadde akaseera kamu okwawulwa oba okuwugulwa okuva ku kintu eky’okwagala bwe kiti, okuva ku nsibuko eno etaggwaawo eyabwe okuyozaayoza okw'olubeerera!...

Ku lulwe, ndaba J.-C. ng’abatunuulira bonna mu kwagala, era olw’okutunula kuno okubasanyusa asiiga ekifaananyi kye ekiramu era ekirabika obulungi mu buziba bw’omwoyo gwabwe, nga kyalongoofu dda era nga kyakaayakana okusinga kirisitaalo!.... Katonda ! nga kitiibwa nnyo! nga kitiibwa ki! nga kigezi nnyo!.... Enjuba obukadde bumeka!.... Bakatonda bameka nga bakuŋŋaanye!... Kitange, nsonyiwa ebigambo byange; Sisangayo n’emu ekwatagana n’ensonga eyo; Simanyi ngeri gye nnyinza kukutuusa birowoozo byange; Siraba kugeraageranya kwonna kukisemberera, era bwemba njagala okunoonya ekibagulumiza, wadde nga nze kennyini nneefiirwa mu Bwakatonda: Nkiyingira nga bwe kyetaagisa, kubanga ebisigadde byonna biri wansi waakyo, era

nti ye yekka waggulu w’ebintu bye nnina okwogera naawe....

N’olwekyo ndaba, Kitange, obunene bw’engeri ez’obwakatonda eziddibwamu mu buli muntu alina omukisa, era byonna awamu, nddiŋŋana, bikola nga kimu

okukuŋŋaana kwa bakatonda, olukiiko lw’olusuku lwa Katonda, olukiiko lw’emirembe n’emirembe egy’essanyu... Buli omu ku bo ajja kunyumirwa, bwe tuyinza okugamba, obutakoma bw’engeri za Katonda; ajja kulaba mu Katonda, ajja kulowooza mu Katonda, ajja kukola mu Katonda, era ajja kuba n’omukisa gwa Katonda yennyini... Ewala okukwatirwa obuggya enkomerero ya banne b’essanyu lye, ajja kusanyuka mu ssanyu lyabwe

 

(438-442) .

 

nga akiwaayo mu ngeri ye, ng’ayagala munne mu Katonda yekka ne ku lwa Katonda; ajja kufuula essanyu lye okuva mu ssanyu ly’abalala, n’olusuku lwe okuva mu ssanyu lyabwe

eggulu…. N’ekisembayo, nkubuulire ki? Mu kifo kino eky’essanyu, essanyu ery’olukale lijja kukola essanyu ery’enjawulo, kubanga, nga lisumuluddwa era nga lisumuluddwa emirembe gyonna okuva mu nsobi zonna ez’obutonde bw’omuntu, nga tebukyasigaza njawulo yonna ku ezo ez’omuzizo wano wansi eziteeka ebiziyiza bingi nnyo mu kwegatta kwa

emitima, wadde ku kwegomba okwo okutali kwa ssanyu okwonoona empisa ennungi zennyini, emyoyo egyo egy’omukisa gijja kumanya okwagala kwa Katonda ne muliraanwa okusinga okutuukiridde kwokka, era kino okumala ekiseera ekijja okuddamu okutandika, awatali kukoma era tekijja kuggwaawo.... Ah! Kitange, mbawulidde, emyoyo gino egy’omukisa emirembe gyonna, ebitonde bino eby’omuwendo eri Katonda waabwe, era byonna biyaka n’omuliro gw’okwagala kwe okw’obwakatonda; Nawulira nga bakuba enduulu ey’olulimi Olulala olw’Emirembe n’Emirembe nga bassa ekitiibwa mu Katonda ono omutukuvu emirundi esatu; Nawulira ennyimba ez’ekika ekya waggulu, the

ebivvulu ebisikiriza bye bafuula ebiyumba ebitukuvu ebya Yerusaalemi eky’omu ggulu okuwulikika... Ayi Kitange! enkolagana ki ey’obwakatonda eva mu kukuŋŋaana kwabwe

!.... nga ebivvulu byaffe eby’oku nsi biba bitono nnyo, era ng’omuziki gw’abantu mutono bwe  gugeraageranya!... Okusooka bonna bayimba wamu oluyimba, era ne bajaguza obuwanguzi bwalwo obuwuniikiriza ku maanyi gonna ag’ensi n’ag’omu geyena  ....

Ojja kunzikiriza, Kitange, singa nkugamba nti nnategeera ennyiriri ezimu eza Te Deum , nga mu bintu ebirala, nnategeera bulungi nti zaawa Katonda ekitiibwa nga J.-C. olw’omugaso ogutali gwa muwendo ogw’obutonzi , eky’okununulibwa, eky’okutukuzibwa kw’abantu.... Baawa ekitiibwa Omununuzi olw’okusobola okuwangula ekibi kyennyini, okutuuka ku ssa ly’okukikozesa, singa omuntu asobola okugamba bw’atyo, okufuna ekitiibwa ekisinga obunene ekya Kitaawe, n’essanyu erisinga obunene ery’abantu olw’ekisa ekisukkiridde. nti yabunyisa wa ekibi kyali kiyitiridde: abalonde bonna ne basobola okuleekaana, nga boogera ku bujeemu bw'omuntu eyasooka nti: Ai omusango ogw'essanyu! eyatufunira emikisa mingi nnyo, olw’okutugwanidde Omununuzi bw’atyo! Kale nga kitiibwa ki, nga nsonga ya kitiibwa n’okutendereza omuntu omulungi ennyo owa  J.-C.

!....

Wano, Taata, Mwannyinaffe bwe yayongeddeko, nkuwadde account in substance ku Katonda bye yandaba okuteekebwa amangu ddala ku nsonga y’Ekkanisa, okuva ku nsibuko yaayo okutuuka ku nkomerero yaayo kwe tumaliriza okukyogerako. Nakufuula okuwandiika ebintu bingi ebyali biwandiikiddwa mu kusooka; naye era owandiise ebintu bingi ebitannaba kuwandiikibwa, era okuva olwo nebiragiddwa: Nalina endowooza etabuddwatabuddwa nnyo ku byo, natuuka n’okubiraba mu Katonda, bw’oba ​​oyagala; naye amalala gange gaateekamu ebiziyiza bingi nnyo era ebinene ennyo ne kiba nti nnalina okubisuula; so nga bwe kyatuuka ku kuzikunnyonnyola mu bujjuvu, Katonda yazikkiriza okweyanjula n’enteekateeka esingawo nnyo mu birowoozo byange....

Teebereza Kitange, ekiristaayo ekirongoofu eky’amazzi amayonjo ennyo, omuntu alaba bulungi nnyo awo byonna ebiri awo; naye amazzi bwe gafuuka ebire, buli kimu kiba kire, tewali kiyinza kulabibwa mu go okuggyako okutabulwa. Eno y’embeera yange

omuntu ow’omunda n’omwoyo gwange mu bikwatagana ne byonna Katonda bye yandaba okukuwa okumanya ku byo. Mu biseera ebimu eby’obuzibu n’okukemebwa Omusambwa gw’anzuukusa, sikyalaba kintu kirala okuggyako okutabulwa: Nnina omusingi gw’ebirowoozo byokka, okutuusa ng’obuwulize n’okugondera ekisa bibikomyewo .enteekateeka n’obukkakkamu  . Kale, Kitange, omutendera gwonna ogw’ebintu gweyanjula mu birowoozo byange nga Katonda bw’andaba okubiraba; era nja kubagamba nti wadde nga Omusambwa gufubye, emirundi mingi nneewuunya nnyo ebyo ebintuuseeko mu nsonga eno, okuva bwe kiri nti kyali kibuuzo  kya

okuddamu okutandika okuwandiika ebintu bye nnali nfiiriddwa wadde okujjukira. Beekiikirira nga balinga bokka mu kujjukira kwange, ne beeteeka mu butonde mu kifo kye baali bagenda okubeera.

Era naye, Kitange, mpulira engeri gye ndi wala okuva ku kiruubirirwa kyange, era engeri eby’okwolesebwa byange gye biri wansi w’ebirowoozo byange; tugezeeko okukikola, era okusinga byonna tufube n’ekisa okwekuuma bulijjo mu mbeera ey’okumanya ebisingawo ku bino byonna; kubanga ggwe, oba nze, wadde omuntu omulala yenna, tetujja kutegeera bulungi kye nnali njagala okwogera ku nkomerero y’Ekkanisa Entukuvu, wadde ku ssanyu ly’Abatukuvu, okutuusa lwe tunaaddamu okugatta n’ekibinja kyabwe eky’ekitiibwa, era ekyo tujja kukiraba awatali kire amazima gano gonna mu nsibuko yaago yennyini, ge tujja okubeera nabo nga bo mu kiseera kyonna

emirembe gyonna. Eggulu tuwe ekisa! Kale kibeere...

 

 

§. VIII.

ENKOZESA Y'EKkanisa N'ENSI YONNA.

 

 

Okwolesebwa okw’enjawulo okwa Geyeena; okubonyaabonyezebwa okw’entiisa okw’abakolimirwa, naddala oluvannyuma lw’Omusango Ogusembayo n’enkomerero y’ensi.

N’okutuusa kati, Taata, kumpi sirina kye nkugambye ku geyena; a repu-

 

(443-447) nga bwe.

 

amaanyi kumpi agatawangulwa bulijjo ganzizaayo okubalangirira Katonda by’antegeeza; naddala mu nsisinkano bbiri ez’enjawulo. Naye ku nkomerero, tulina okwewaayo ku nsonga eno nga ku ndala; eddoboozi lya Katonda n’ery’omuntu wange ow’omunda, n’okusinga ebiragiro byo, linkaka okwogera naawe ku nsonga eno n’okukulaga okusigala okw’entiisa okw’abaagaanibwa, kwe saasobola kuleeta mu nsonga y’Eklezia, kubanga bano ab’omukisa omubi baggyibwamu emirembe gyonna; ekyo kye kisinga obukambwe mu kubonyaabonyezebwa kwabwe era kye kivaako endwadde zaabwe zonna. Kijja kwetaagisa okwogera naawe ku nsonga eyo, nti tutwala ggeyeena okusinziira ku mbeera ebbiri mwe yalagibwa....

Ekisooka, Kitange, emyaka egisukka mu makumi asatu egiyise nasanga nga ntambuzibwa eyo mu mwoyo ekitangaala ky’Obwakatonda, era kino ekitangaala kino kye kyansongako: okusooka ekituli eky’entiisa ekyayaka olw’obusungu bw’obuyinza bwonna obw’obwakatonda, obwali buyingira okuyita mu bitundu ebisinga okubeera eby’omukwano era ebiwulikika eby’omwoyo ogugaanibwa. Abakolimiddwa bonna muliro munda ne bweru.... Mu bugazi bw’ekiwonvu kino eky’omuliro nnalaba amataba g’ebibi. Eggulu ! ani asobola okubuulira ebitiisa! Teebereza Taata, omugga ogumenye emigogo gyagwo era nga gufubutuka n’amaanyi gaago gonna era nga gulina eddoboozi ery’entiisa ku bantu ab’omukisa omubi gwe gulina

engulf, submerge and devour... Mmaze emyaka egisukka mu kkumi n’etaano nga simanyi ddala byonna omugga guno bye gwali gutegeeza, wadde byonna bye gusobola

okutiisa. Katonda andagidde emirundi egiwerako...

Mu bugazi bw’ekiwonvu kino ekinene ennyo Katonda yandaga ekibinja ekitaliiko kkomo eky’empuku oba ebiwonvu ebizito era eby’entiisa, nga byawuddwa ku birala, era nga bijjudde omuliro ogw’amaanyi ennyo. Mu buli emu ku biwonvu bino mwe muzibiddwa era ne babonyaabonyezebwa abo ab’abakolimirwa mu bulamu bwabwe abeefudde abakolagana mu buzibu bwe bumu, era nga buli omu azzeemu okusika munne mu bunnya bwe bumu, gye baweerezagana ng’abatemu. Nga balina emisango gye gimu, balina okubonerezebwa mu ngeri y’emu, okusinziira wabula ku ddaala ly’obusungu bwa

buli omu ku bo; era nga bwe baagattibwa mu butali butuukirivu, bwe batyo bwe balibeera mu kutegana emirembe gyonna; bajja kugabana ebibonerezo bye bimu, nga bwe baagabana essanyu lye limu ery’obumenyi bw’amateeka. Kye kigendererwa kino Katonda yabatadde wamu mu kika kya geyena ekyetongodde nga bo bennyini be badayimooni, omuntu bw’aba asobola okugamba bw’atyo, kubanga buli omu atta buli omu awo, era balabika nga bakozesebwa bokka.’okubonyaabonyagana, . okukola okuweereza

ng’ebikozesebwa mu kutulugunya kwabwe obwagazi obw’enjawulo bwe

bajja kuba baali baddu mu bulamu bwabwe. Ekitundu ky’omubiri oba obusobozi bw’omwoyo ekijja okuba nga kyakola ng’ekintu eky’amangu oba ekintu ekikozesebwa buli kibi, nakyo kijja kufuna era kijja kuwulira naddala ekibonerezo; naye bino byonna, nziddiŋŋana, mu kigerageranyo n’eddaala ly’obusungu bw’omusango, n’eddaala

obunene bwa buli kibi; kubanga, nga bwe nnagambye edda awalala, Katonda si wa bwenkanya mu bibonerezo bye okusinga mu mpeera ze; era mu geyena nga bwe kiri mu ggulu, buli kimu kikolebwa, buli kimu kigabibwa n’obuzito n’ekipimo, era okusinziira ku mateeka ag’obutuufu obusinga obukakafu. Ensonga yennyini tekola bwe kityo

tetukkiriza kukola ndowooza ndala ku bwenkanya bwa Katonda...

Bwentyo ne ndaba, Taata, ebisolo bino eby’obukambwe nga bikutulagana, nga biryagana ng’embwa enkambwe;... Nawulira okuvumirira kwabyo, okuvvoola kwabwe okw’obukambwe, era okubijjukira kwokka kinziza.

more terror... Ekyokubiri, nalaba emisambwa nga bongera obusungu bwago okubonyaabonya emyoyo gino egy’omukisa omubi, mu kigerageranyo n’ebyo bye baawaayo eri obwagazi bwabwe; era gye kikoma okuba ekirungi okukola okwesasuza okw’obwakatonda, okwenyigira mu kunoonya ebibonerezo eby’enjawulo buli omu eyamatiza obwagazi bye yeetaaga, era

buli musango ogukoleddwa naddala... Ggulu lyokka!... Nkankana!... Nalaba obukadde n’obukadde bwa ggeyeena mu geyena emu, ng’entiisa zaayo tekisoboka kukiikirira....

Abo, ku nsi, abawaddeyo mu bisukkiridde byonna n’ebibi byonna awatali kugaana kintu kyonna eri okwegomba kwabwe okutabangula; bulungi, Kitange, zino ggeyeena nnyingi nnyo gye bali ne baziriisa n’ebikolwa ebibi era ne bazikuuma n’okwegomba; nga bwe kiri

wa geyena nti bakoze ebikolobero... Emisambwa gyesiiga n’obusungu n’obukambwe obutalowoozebwako okwonoona emyoyo gino egy’abaavu, okugikutula n’okugiteeka mu bitundu lukumi n’emitwalo, omuntu bw’aba asobola okukyogera, awatali ekyo basobola okufa bokka omulundi gumu, wadde okusuubira enkomerero yonna oba obuweerero bwonna okuva mu ndwadde zaabwe.. mataba agagwa obutasalako ku mitwe gyabwe egy’omusango okubazitoowerera n’obuzito bwago...

Bawulira mu buziba bw’omuntu waabwe ow’omunda ekiwuka ekibaluma ekibabonyaabonya obutasalako ne kigamba buli omu ku bo nti: Katonda wo ali ludda wa?... Omufiiriddwa okuyita mu nsobi yo era olw’essanyu ery’omukisa omubi ery’akaseera katono, okumala a vile interest... Nga weegaana mu ddembe essanyu ly’okunyumirwa kwayo, weesuula mu bunnya buno obw’ebibi mw’otojja kuva...

 

(448-452) (448-452) nga bwe.

 

Nga bagondera obulumi bwabwe obusukkiridde, ebitonde bino eby’omukisa omubi bibiggyayo ku ggulu n’ensi okubanenya olw’ebibi bye bigumira.... Yee, Taata, abakolimirwa beenyigira mu bikolimo eby’entiisa n’okuvvoola Katonda yennyini, gwe bavuma olw’okuba yabawa okubeera abafuzi b’okwesasuza kwe kwokka  , obukambwe bwe, obutyobooli bwe... Abatali ba mukisa baagala okusobola okumukutulako entebe ye ey’obwakabaka okumusaanyaawo emirembe gyonna. Mu kuggwaamu essuubi okutuuka ku buwanguzi, beewamba mu busungu ku bo bennyini okusaanyaawo waakiri okubeerawo kwabwe; naye bwereere bakola kaweefube waabwe asembayo, Katonda abakuumira wadde nga balina ebimu... Bakaabira ensozi okubawola obuyambi nga bababetenta wansi w’amatongo gaabwe, n’ensozi teziwulira zaabwe eddoboozi….

Okuvumwa okusukkiridde okuva eri Katonda, okwejjusa okuluma okuva mu muntu waabwe ow’omunda, obusungu obw’omu geyena, okuggwaamu essuubi okw’entiisa, okubonyaabonyezebwa emirembe gyonna byonna,

ng’okubwatuka okungi ennyo okwesasuza nga kuva mu mukono gw’Omuyinza w’Ebintu Byonna, mujja wamu okubonyaabonya omuntu ow’omukisa omubi agaanye....

 

Ennyonnyola empya ku geyena.

Yee, Obutaggwaawo n’obuziba bwabwo obw’entiisa, ggeyeena n’omuliro gwabwo

okulya.... guno kati gwe mugabo gwe; tewali kirala kimusuubira... Wano we wali ekitanda ekiruma mw'alina okugololwa kasita Katonda ajja kuba Katonda....

Kyali kyetaagisa okuzaalibwa olw’akabi akanene bwe katyo?... Ah! ebyali bisigadde mu...

tewali!…. oba okusingawo lwaki teyagwanidde nkomerero ndala!... Okwegomba okutaliimu mugaso, okwejjusa okusukkiridde, era okuweereza okumubonyaabonya kwokka... Ebyembi, ajja kulaba obutasalako engule y’ekitiibwa gy’afiiriddwa okuyita mu nkomerero ye yennyini okubonyaabonyezebwa kwe yali agwanidde ... Entambula etayinza kuziyizibwa  ejja kumutwala

bulijjo eri Katonda gw’afiiriddwa; naye obukakanyavu obutakyukakyuka bujja kumugoba awatali kusaasira. Bwe kityo, olw’okwegomba, omuntu akolimirwa ajja kutwala ggeyeena ye buli kiseera okutuuka ku ntikko y’eggulu; naye, olw’okwesasuza okusukkiridde, ajja kuwalirizibwa okuzza obwagazi okuva mu ggulu wansi mu geyena....

Wadde nga kitiisa Kitange, ekifaananyi kino ekisooka ekya ggeyeena, Katonda akyayagala nnyongere ku kyo embeera empya ze yandeetera okulaba eyo mu kiseera ky’okuwandiika kw’abafu, olunaku oluddirira olunaku lw’Abatukuvu Bonna olwasembayo. Oluvannyuma lw’okwogera kwo, nnali bbize nnyo okusabira emyoyo gy’omugenzi, nga bwe wali otukubirizza okukola; Nnali ndowooza ku kubonaabona kwabwe, era nali nnaakakwata Komunio okubanunula, nga ngoberera amagezi go. Wali otutadde mu ppuligatori, Taata, era J.-C. yali ayagala kunteeka mu geyena. Ye

yandabikira ng’ababiikira bali ku Dies irae yaabwe , era, ng’ayogera nange n’eddoboozi lye erya bulijjo n’obukkakkamu, n’ansaba mmugoberere era

okukka wansi... Nkankana mu nze, era ne nkola okuziyiza; naye okwagala okw’obwakatonda kwandeetera okuwulira ekifaananyi kyakyo, nnalina okugondera. Amangu ago nnasanga nga nsibiddwa mu geyena yennyini, naye nnafuna okubudaabudibwa okwerabira awo ne J.-C., eyali ayogera nange okunnyonyola kye nnali nsaanidde okukuwandiikira. Kale wano, Kitange, kye kyankuba amangu ddala nga nnyingira mu kkomera lino ery’omuliro ery’entiisa:

Nakiraba nti yali eggaddwa era ng’eggaddwa ku njuyi zonna n’ebisenge eby’obuwanvu obw’ekitalo, era ng’enzigi zaayo ezitayinza kwokya zaali zisibiddwa mu njuyi zonna n’embaawo ez’ekyuma ezaali zimyufu olw’omuliro gw’ebikomo eby’olubeerera, awamu n’ebizibiti ebinene ennyo ebitayinza kuwangulwa ku maanyi gonna

yatonda... Omulundi gwe nasooka okukka eyo, ggeyeena yali tennalabika nga eggaddwa nnyo gyendi, era ne nvuma okubuuza omukulembeze wange ensonga y’enjawulo eno. "Muwala wange," J.-C. bwe yaddamu, "wasooka kulaba ggeyeena mu."

embeera gy’alimu mu kiseera ky’ensi; wano omulaba mu mbeera gy’alina okuba oluvannyuma lw’okusalirwa omusango, kwe kugamba, mu mbeera etakyukakyuka, etakyukakyuka era ey’olubeerera gy’alina okusigala emirembe gyonna, nga tewali musambwa gwonna oba omukolimirwa yenna asobola kukikola.out, and no ekitonde ekirala kisobola okuyingira..."

Oluvannyuma lw’okuddamu kuno tweyongerayo; era ekintu ekyasooka okweyanjula mu maaso gange, munda mu kkomera ery’omu geyena, gwe mugga ogw’omuliro ogwali gunkubye ennyo mu kwolesebwa okwasooka. Kale nnali nkyalaba omugga gwe gumu ogw’obusungu obw’obwakatonda; naye kyalabika gyendi wano mu ngeri esingako okuba ey’entiisa: ekkubo lyayo lyali lizimba era amaloboozi gaayo ne geeyongera nnyo. Yafubutuka n’obusungu obusingako ennyo ku bonna abaagaanibwa, be yali amanyi okwawula abasinga okuba n’omusango, abo, mu balala, be tunaatera okutuuma Katonda Wange! Nakuba enduulu eri J.-C., omugga guno ogujjula obusungu bwe butyo gutegeeza ki? “Bwe, yanziramu, obusungu bw’obwenkanya bwange bwe ntongoza n’omukono gwange ogw’amaanyi, era obujja okuwangaala emirembe gyonna.... Olaba, yagenda mu maaso, nga bwe kyeyongedde okuva omusango lwe gwasalirwa; kiri nti ensala ey’awamu erina okumaliriza okukubaganya ebirowoozo kwonna, okukomya ebisuubirwa byonna. Okutuusa olwo tusobola okugamba, mu ngeri emu, nti okunenya kwali tekutuukiridde, olw’ensonga eziwerako: 1° omubiri tegwalina kakwate na gwo; kati alina okufuna emirundi ebiri emmeeme gye yabonaabona nga tewali eyiye

 

(453-457) (453-457) nga bwe.

 

okwetabamu; 2°. ekiseera kyalina okulaga engeri ebiva mu mivuyo n’obubi bw’aboonoonyi gye byandibadde bituuse mu bantu, okutuuka

okusalawo ddala omuntu akolimirwa bwe yandibadde abonereza; okusobola okutereeza enkomerero ye mu ngeri etakyuka ku musingi guno, era nti ekisa kyange n’okufa kwange bisaana kwesasuza mu bujjuvu olw’ekibonerezo kye, okuva bwe kiri nti tebyasasuzibwa kwenenya kwe. Obwenkanya bwange tebwamatizibwa mu kiseera, buteekwa okuba nga bwa mirembe gyonna, era obusungu bwange bulindiridde wano abo abaali bagenda okugaana ebiweebwayo by’obulungi bwange..... Ensala ey’awamu yokka yali esobola okusalawo ebibuuzo bino byonna ng’eky’okusembayo era awatali kujulira. Eno y’ensonga lwaki muwala wange, omugga guno gulabika gy’oli gweyongedde nnyo okuva lwe nnakulaga omulundi ogwasooka. »

Ennyinyonnyola eno eweereddwa, J.-C.

ab’omukisa omubi abakoseddwa okwesasuza okw’omu ggulu, era era nnalaba, mu bujjuvu bw’okubonyaabonyezebwa kwabwe, enjawulo ze nnali sisobola kutegeera

ekisooka, okuva emibiri bwe gyali tegigatta na myoyo; mu kifo ky’okubeera wano

emibiri n’emyoyo byonna bibonerezebwa era ne bitulugunyizibwa... Bwentyo nnalaba abagobereddwa nga banyigirizibwa era nga batumbidde mu buli mpuku, ng’amabaati agali mu fumbiro agaazifumba. Nakwatibwa entiisa olw’okulaba waggulu w’ebiwonvu byonna Katonda mw’abonereza ebikolobero by’asinga okukyawa, gamba ng’ettemu, okuwa obutwa, okwewaggula, endagaano n’emisambwa, emizizo n’ebikolobero ku butonde, okukozesa ebintu ebitukuvu olw’obulogo n’obulogo, amalala ga a ekika ekimu, obutali bwenkanya obw’amaanyi, obunnanfuusi, okulya mu nsi olukwe mu baddugavu, okwesasuza, obutaba na ddiini, okutamiira n’ebirala ebisukkiridde ebifaananako bwe bityo, by’atalaba okuggyako ng’anyiize.

Buli kika kyali kinyigiriziddwa wamu, era n’abamenyi b’amateeka abasinga nabo be baali basinga okutulugunyizibwa mu ngeri ey’entiisa era ey’obukambwe. Ebisolo bino eby’entiisa, mu ngeri eyeewuunyisa nga bikoleddwa mu bifaananyi eby’ekitalo era eby’ekivve eby’ebisolo eby’enjawulo, byalabika ng’ebisinga okuva mu ekyo obusungu, obubi oba obukambwe bwe baali basinga, mu kwegomba kwabwe okufuga, okukoppa. Nalaba omuwendo gwazo naddala ku mutwe nga gulina ekintu ekisemberera ente ennume, ensolo, nga yeesasuza, nga ya busungu, ya maanyi era nga ya kwegomba, esobola okutunuulirwa

ng’akabonero k’amalala n’obucaafu.

Emimwa gyabwe eminene ennyo gyayogera emiranga n’okuwuuma okw’entiisa nnyo ne kiba nti obuzibu n’okutabulwa okwali bifugira mu kifo kino eky’ekizikiza byeyongera nnyo.... Kitange, ah! si awatali nsonga nti baleekaana n’okuwuluguma mu ngeri eno... Naye simanyi gye ndi, wadde ekkubo lye nnina okukwata... Ku ludda olumu, mpulira ng’ebirowoozo byange bigobeddwa olw’okulaga okutulugunyizibwa kwabwe; ku luuyi olulala, Katonda ayagala nkondere: Bulungi nnyo, Kitange”, ne bwe nnalina okuyita olw’okuyitirizanga, nja kwogera bye nnalaba; era zisanze oyo aggyamu ensonga enkulu yokka ey’okusalirwa omusango!....

Akankana nti by’anaayita obusirusiru bw’okulowooza okutafugibwa olunaku lumu bijja kulaga nti bya ddala nnyo gy’ali... Teebereza, Taata, ebisolo bino eby’enjawulo bye nnayogerako, ne mbisala era ne mbikuba wansi ku ttaka , nga mbitoolodde, envubu n’ebisolo ebikambwe eby’omu geyena abeesomesa n’obukambwe n’obukambwe, nga ddala bya sitaani mu kuyiiya engeri ezisinga okubeera enzibu era ezitagumiikiriza ez’okubabonaabona naddala olw’ebifo we baayonoona, era nga bikwatagana n’ekika n’eddaala ly’ensobi zaabwe  !

Taata wange......ah! Taata, sikyayinza kugitwala.... Obutonde bugaana, omutima gubonaabona ne gulemererwa.... Ndabika mbalaba nga bakyaliwo; naye nsonyiwa, nneetaaga akaseera okudda engulu okuva mu kutya kuno... (1)

Mu nkomerero, mu ngeri emu eri ye kennyini, Mwannyinaffe, ng’akaaba era ng’asinda nnyo, bw’atyo n’agenda mu maaso n’okunnyonnyola kwe okutiisa.

(1) Mu kaseera kano mwannyinaffe oyo yeewulikika olw’okusinda n’okuwowoggana kwe kwokka; omutima gwali gunywezeddwa; buli kimu ekimukwatako kyalangirira obulumi n’okutya.

Mu nkomerero, oluvannyuma lw’okusangula amaziga ge, yambuuza, nga tannagenda mu maaso, oba nnali mmanyi envubu kye ki . Nnamuddamu, kinyonyi kya mukambwe nnyo era ekirya ennyo.Ah! yee, Taata, n’addamu nti, yee, mukambwe! Nalaba ekisolo kino eky’omu geyena, ndowooza nkyakiraba nga kikutula ebyenda by’abaakosebwa n’omumwa n’emisumaali egy’entiisa. Ssandikkirizza nti mu binyonyi mwalimu ebisolo ebikambwe ng’ebyo; era olw’okuba nnali simanyi linnya lye nnina okugituuma, J.-C. yang’amba nti nnina okugiyita  envubu .

 

Buli emu ku dayimooni erina ofiisi yaayo ey’okugibonyaabonya, era enkima zino ez’omu geyena tezirema kuyuza n’okulya omuyiggo gwazo. Nga bwe kiri ku bafudde abaakamala okwokebwa, nnalaba ng’embuto zisaliddwa; baajjula emibiri gyabwe ng’egy’ebisolo, oluvannyuma lw’okusalako amalusu g’ebitundu byabwe eby’omubiri ebikuba: ne baggyayo ebyenda ebibuguma, bye baayuza ne basika ku kibangirizi... Oluvannyuma lw’ekyo, Taata, nnalaba nti envubu esinga obukambwe wadde ng’endala yayingira mu mubiri gw’omunaku ono eyagaanibwa, nti n’atwalayo obutuuze bwe, era nti omulimu gwe emirembe gyonna gwali gwa kuluma, kusika n’okukutula omutima gw’omunaku ono

nti twamuleka mu bugenderevu nga tetulina kwekendeeza, wadde okuwulira obulumi bwe nga bukendedde wadde akaseera katono...... Eno ye nvunyu eluma etagenda kufa....... Sala omusango katono, wange

 

(458-462)

 

Taata, bwe kiba nga kisoboka okulowooza ku mbeera ey’entiisa bwetyo nga tokoseddwa mu ngeri ya magezi!.... Naye Katonda bw’aba alina okumpagira okukubuulira kyokka, kyandibadde kitya okukiwulira n’okubeera omulamwa gwakyo ggwe kennyini?...

Ah!..... ah! Taata, singa aboonoonyi bonna ku nsi baali bakirabye nga nze, kyandisoboka okuba nga basobola okusangibwa abamala?

abazibe b’amaaso okuddamu okwebikkula ku kyo mu ddembe lyabwe olw’okufaayo okw’omusingi oba okumatizibwa okutono! Lwaki sirina maanyi gamala kwewulirwa okuva ku nkomerero y’ensi emu okutuuka ku ndala! Nga bwe muli bazibe, nandibakaabirira nti, mmwe mwenna abakola obutali butuukirivu, abeewaayo eri ekibi kya Katonda wammwe, kiki kye mweyanjula nga mukola ebibi? Laba era ofumiitirize ku bye byasaasaanyizza, bye bisaasaanyizza kati, bye binaasaasaanyizza emirembe gyonna eri oyo abagaaniddwa okuba nga yabikola, olw’enneeyisa y’emu gy’okwata

KAAKATI !…. Era ogenda mu maaso n'okugikwata?.... Tewasobola kugumiikiriza kulaba kubonyaabonyezebwa kwabwe okumala essaawa emu, era okkiriza buli  lunaku okubonaabona emirembe gyonna! Nga buzibe bw’amaaso!..... Nga musunguwavu nnyo ku mmwe!... Ekirowoozo kyokka kibazitoowerera era ekituufu tekibawuniikiriza! Tegeera, bw’oba ​​osobola, omusajja ow’ekitalo  ng’oyo

okukaluba!...

Ensigo eno etakkuta bwe yali eriisa omutima guno ogwazaalibwa omulundi ogw’okubiri era ogutafa, nnalaba emisambwa emirala, mu ngeri ez’enjawulo, nga buli emu ya ntiisa okusinga munne, nga yeewaayo okumubonyaabonya mu bitundu by’omubiri gwe ebirala byonna; abamu ne bakaka okuggulawo akamwa ate abalala ne basika mu byenda ebyaka eby’enkima bye byali bigikutuddemu, oluvannyuma lw’okugitabulamu ebintu eby’omuzizo, ebikaawa n’ebiwunya, era kino okuzireetera okuddamu okuvaayo ne ziyingira nga tezirina

okutaataaganyizibwa...

Naddala nga babonyaabonya abo abakoze endagaano, okuloga n’okutyoboola, Emisambwa gibawa enduulu n’okusekererwa okuyitiridde, nga babajjukiza nti babigondera mu bulamu; nti batuukirizza  obukwakkulizo bwonna obw’endagaano; nti babadde beesigwa mu kuweereza okwegomba kwabwe, naye nti kya bwenkanya ebintu okukyuka era buli omu abeere n’ekiseera kye okugondera n’okulagira: nti ekyabwe kituuse, era nti  tebasuubira

obutaba na kuwummula.... Kitange, ku kino gattako okutulugunyizibwa kwonna okwa ggeyeena esooka, era oddemu ombuulire bwe tuba tetusobola kuzitowa  buzito

ennene ennyo n’obutaggwaawo obw’okuggwaamu essuubi era obw’entiisa bwe butyo! Omuntu asobola n'okukirowoozaako nga omutima tegulemye?.... Era naye ekyo si  kye kyokka....

Ku mabbali ga bano ab’omukisa omubi era bajjudde abo, nga tebannaba kukola ndagaano ntongole ne sitaani, wadde kiri kityo, abamuweerezza n’obwesigwa olw’obunnanfuusi n’okusaddaaka ebyakola byokka okubikka ensonyi z’empisa ez’omuzizo okulya mu nsi olukwe, amalala gaabwe ag’ekyama, obucaafu bwabwe

ebikwese, emirimu gyabwe emibi.... Ennimi zaabwe, emimiro gyazo, ebyenda byabwe ekika ekitukuziddwa gye bifunye, bijja kuyulika emirembe gyonna envubu ezitakkuta; era okutulugunyizibwa kwabwe kujja kuba n’akakwate kanene n’abo abaasooka nga bwe kinaaba nga bwe kinaaba wakati w’ebikolobero byabwe....

Kijja kuba bwe kityo mu kussa ekitiibwa mu buli kibi ekigere. Amalala, okugeza, naddala ekika ekyo eky’amalala kye twogeddeko, era nga kiringa empisa ez’enjawulo ez’omulabe wa Kristo n’ez’abo bonna abatatya Katonda; bulungi! Kitange, amalala gano agagaggya ku Katonda, gajja kwesanga mu ngeri ey’entiisa

okuswazibwa. Abenyumiriza mu kika kino bateekebwa wansi w’abalala, era

obucaafu n’obucaafu ebisinga okuwunya, eby’omuzizo n’obucaafu bimansira ku mitwe gyabwe egy’ekitalo, okubonereza ebiwoomerera eby’okwegomba kwabwe, mu kiseera kye kimu n’okuswaza obugulumivu bw’amalala gaabwe...

Wano, Taata, embeera gye tulina okwegendereza ennyo. Nabalaba nga basiru era nga tebatambula ng’ebibumbe; Ssaawulira kwemulugunya wadde okusinda nga kuva mu kamwa kaabwe. Nalabika nga neewuunya, era J.-C. n’annyonyola obutonde n’ensonga eziviirako okubonyaabonyezebwa kuno okutagumiikiriza gye bali. "Kinva ku nze."

yagamba, mu kwenyumiriza mu kwogera okwo okw’ekitalo kwe baali bazannyirako edda n’eddiini yange n’okutuuka ku bwakatonda bwange, nga basendasenda abantu abaangu n’enkola ez’obuyiiya n’enkola z’obutali ddiini n’obuseegu. Baakozesa bubi ensonga okulumba okukkiriza, nga beekwasa obufirosoofo; era okubabonereza olw’okuvvoola okw’entiisa kwe baasesema, Katonda yasalira emimwa gyabwe omusango gw’okusirika emirembe gyonna, nga gye bali okubonyaabonyezebwa okusinga obutagumiikiriza... Obwenkanya obw’obwakatonda bubakuuma bwe batyo nga banyigirizibwa era nga baziyira, nga bw’olaba. Bawulira obukakanyavu bw’obulumi n’okuvumibwa emisambwa gye babakola era

abo be basikambula mu bunnya; naye, okufaananako n’eddubu lingi nnyo eririko emimwa era erisiddwako kkufulu, zisunguwala olw’okunyiiga, nga tezisobola kwogera kigambo na kimu, wadde okukola akabonero konna, wadde eddoboozi lyonna okwewa obujulizi oba okwemulugunya; balinga abaziyiziddwa olw’obuzito bw’obutatya Katonda bwabwe, bwe bawulira, naye era

 

(463-467) .

 

oluvannyuma, obuvumu bwonna eri Katonda, obusiru bwonna, okuyitirizanga kwonna, obutonotono bwonna, nga tolina ddembe kukijulira mu ngeri yonna. Bayitibwa nnyo naddala abakoseddwa obwenkanya bwa Katonda; era J.-C. angamba nti kye kifo omulabe wa Kristo n’ebibye

abawagizi basuubirwa....

Era mbeera mu geyena y’abo abaliwo olw’ekibi kimu kyokka ekifa. Yawukana nnyo ku balala; era ekisaanye okwetegereza kiri nti omuliro ogubyokya guweebwa okutegeera okutegeerekeka ennyo wakati w’obuzibu obusinga oba obutono; ekintu eky’awamu eri abazzi b’emisango bonna. Waliwo e

omunaku ensobi ze zaali zimala okuzifiirwa. Mu butuufu siyinza kukubuulira oba bafuna ekintu ekirala kyonna okuggyako obulumi obw’okwonooneka; ekikakafu kiri nti badayimooni tebeefuula nti bakitegedde, era nti ennimi z’omuliro zirabika nga zibakwatako katono; ekitalemesa mbeera yaabwe kuba ya kusaasira nnyo, okuva bwe kiri nti okufiirwa Katonda kwokka, .

obuzito obujjuvu bwe bategeera n’obuzito obujjuvu bwe bawulira, bumala okubafuula abatalina ssanyu eritaliiko kkomo...

Buli mwonoonyi n’olwekyo abonerezebwa okusinziira ku muwendo n’obunene bw’ensobi ze: abo abakoze ensobi bbiri ezifa, bonna benkanankana ku ludda lw’obukulu, babonerezebwa emirundi ebiri bw’ogeraageranya n’oyo akoze emu yokka.; abo abakoze ekkumi oba kkumi n’ebiri, basinga emirundi kkumi oba kkumi n’ebiri, ng’abalala; era mu bino byonna obwenkanya obw’obwakatonda bukolebwa n’obuzito n’ekipimo mu butuufu obukakali era obutakyukakyuka, awatali kufaayo, awatali kusaasira, awatali kulowooza kwonna.... Abo abeekakanyaza Katonda n’etteeka lye okumatiza obwagazi bwabwe, wadde ng’omuntu waabwe ow’omunda yali yejjusa, kati bategeera era baatula engeri gye baali bakyamu

okulowooza nti tekyasasula ssente nnyingi okubeera omubi ddala, atatya Katonda era omubi okusinga okubeera ekitundu kyokka, wansi w’ensonga ey’obulimba era ey’obulimba nti omuntu tavumibwa nnyo olw’ebibi lukumi okusinga ku kimu, era nti ekivaamu kiri nga bingi ebisaanira okumatiza obwagazi bw’omuntu ddala nga bwe si

ekitundu kimatiza. Nga kifuulannenge ekitta!... Kituufu, naye, nti okukolimirwa okuyitibwa obulungi bwe kutyo kwenkana eri bonna; naye nga njawulo nnyo mu bulumi bw’amakulu!... Ah! enjawulo eno ey’ebibonerezo ebaleetera okuwulira obulungi engeri ensala yaabwe gye yali enkyamu, nga babawaliriza okukkaanya ku bwenkanya bw’emisango gya Katonda...

Wakati mu bitiisa bingi nnyo bye twali twetooloddwa, wakati mu kutulugunyizibwa okw’entiisa era okw’entiisa bwe kuti, nnalaba emirembe egy’amaanyi ennyo, obukkakkamu obusinga okutuukiridde, obutebenkevu obusinga obunene ku maaso ne mu byonna

amaaso g’Omulokozi. Nneewuunya nnyo ne sisobola kwewala kubuuza lwaki. Nga, Ayi Katonda wange! osobola okusirika bw’otyo mu geyena? Namubuuza, ggwe alina omutima omulungi ennyo era omuwulize ennyo ku nkomerero y’abo be wali onunula ku ssente ennyingi bwe zityo?...... Oluvannyuma lw’okwagala ennyo, omuntu ayinza atya okulaga obutafaayo bungi bwe butyo?....»

J.-C. obwenkanya bwange, kijja kuba kirungi okunnyonnyola ensonga lwaki enneeyisa etategeerekeka, era nga, okufaananako n’ebyama byonna, erina okulabika ng’ekontana, wadde nga tewali kukontana.

Kale, muwala wange, manya nti mu bitonde byange nsobola okweyisa ng’omusajja oba nga Katonda, nga bwe ndi mu nze, oba nga bwe nfuuse eri omuntu; kubanga nnina engeri ez’ebweru, n’engeri ez’omunda ezizaalibwa mu Bwakatonda bwange era nga zikozesebwa munda mu nze kennyini...”

Ku kino, Kitange, yantegeera nti bwe ndaba mu ye entambula zino ez’okwagala oba obusungu, si kirala okuggyako ekikolwa ekitegeerekeka eky’engeri ze ez’ebweru, mw’ayita okweyoleka eri abantu n’ateeka mu buyinza bwabwe, eri bategeere era bagoberere by’ayagala. "Kubanga," yagattako, "omunda mu Bwakatonda bwange tegufugibwa nkyukakyuka zino wadde ku zino."

enkyukakyuka eziva mu butabeera mu ntebenkevu bw’ekitonde era ezandirabise ng’ezigabana obutali butuukirivu bwakyo... Obutakyuka kitundu kyange, era emirimu gyonna egy’ekintu kyange eky’omunda gyetaagisa nga nze, egitakyuka nga nze, egitakoma nga nze , egy’olubeerera nga nze; ze nze, okuva bwe kiri nti ze mpisa zange enkulu. Eno y’ensonga lwaki nja kuba emirembe gyonna kye ndi, nga sifunyeeko wadde enkyukakyuka oba

enkyukakyuka, wadde okukyusakyusa...Emirembe gyonna nja kukyawa obumenyi bw’amateeka, emirembe gyonna nja kwagala empisa ennungi, buli kiseera nja kusasula omu, era buli kiseera nja kubonereza munne...

Bwentyo sijja kusaasira wadde okusaasira abagobeddwa;  Ku

okwawukana ku ekyo, bulijjo nja kubalaba nga balina enneewulira y’emu ey’obusungu, kubanga embeera yaabwe ng’enywedde mu bubi ne mu kibi, kyetaagisa  omutima gwange okuba nga tegukyukakyuka ku bikwata ku bo; era omuntu bw’aba asobola okwogera bw’atyo,  nze

yandibadde asinga okulekera awo okubeera

 

(468-472)

 

Katonda, okusinga okulekera awo okubakyawa n’okubabonereza, n’okutuuka n’okubasaasira. »

Eggulu eddungi ! nga enkomerero era nga tewali ssuubi!.... nga bwe kisukkiridde

perspective!... nga enkomerero ya ntiisa!... Nnyinza ntya okugumira okujjukira kwokka!... Sikyayinza kugumiikiriza.... Kitange, ka tumalirize, nkwegayiridde, ebifumiitiriza bino ebinakuwaza era eby’ettemu!... ka tuve mu kifo ekizikiza era eky’omukisa omubi eky’abaagaaniddwa.... tuve mu geyena; era yandiyagadde Katonda ow’ekisa eyankulemberayo okukuuma abantu okuva mu kyo kyokka; eyandeetera okukka eyo yokka okubatangira okugwa awo, nti tweyambisa omukisa gw’ekyewuunyo kino ekitiisa kye yampa, obutaddayo!.... N’olwekyo, Kitaffe, tufube nnyo ku kino era tubalire ku kisa Katonda ky’agaana omuntu yenna olw’ekigendererwa kino... Nga ssaddaaka esinga okubeera ey’ebbeeyi, nga okwenenya okukaluba, okulowooza okuyinza okukomya emmeeme ekubwa ekibi kino eky’entiisa is for her okwewala ebinene n’eby...

ekisembayo ku mikisa emibi!... Ah! singa mmanyi omusajja atali muwulize bulungi, .

okusuulibwa ekimala Katonda, obutakwatibwako, nnandimutwala ng’abuze. Naye singa yali tannaba kwegaana kutegeera kwonna okw’obulamu bwe, nnandimugambye nti: Omusajja atalina ssanyu, mpulira; bw’oba ​​totya Katonda, waakiri

okutya ggeyeena... Bw’oba ​​okkiririza nti eggulu terisaanidde kuligwanidde olw’obwesigwa eri amateeka, lowooza ku ngeri endala eteewalika, ey’okubonyaabonyezebwa okutaggwaawo era okutakoma okujja okugoberera okumenya amateeka gaayo; kubanga tewali kifo kya wakati wakati w’omu n’omulala. Fumiitiriza ku nkomerero yo ey’olubeerera, ng’obudde  bukyali; yimirirako katono ku mabbali g’olusenyi nga tonnagwa eyo emirembe gyonna, era, nkwegayiridde! tomaliriza mutendera ogutasobola kukyusibwa ogulina okumalawo okugaana kwo.

Enkomerero y’ekitundu ekisooka eky’Ebibikkulirwa bya Mwannyinaffe ow’Okuzaalibwa kwo, n’omuzingo ogusooka.

EBINTU EBIRI MU MUTINDO OGUSOOKERA DDAALA.

 

 

 

 

 

 

 

Okwogera Okusooka

sipiidi, n’embeera ezikwata ku ye

Okubikkulirwa 15

Enteekateeka eziddako Katonda z’asaba Mwannyinaffe w’Amazaalibwa, okuba nga yawandiika

by’amutegeeza  ... 165

Ekitundu I. Eky’omusingi gwa Katonda, eky’engeri ze

emisolo n’okwolesebwa  kwagyo  ... 170

Ekitundu II. Ow’okufuuka omuntu kw’Ekigambo, n’okwa

ebivaamu 216

Ekitundu III.  Okuva mu Klezia... 245

§. I. Obulungi bw’Ekkanisa Militant. Ebifaananyi bye eby'obwakatonda Ibid .

§. II. Okuyigganyizibwa okusembayo okw’Eklezia.

Ebivaako n’ebivaamu  260

§. III. Okwemulugunya kwa J.-C. ku bubenje obugenda okusaanyawo Obwakabaka bwonna obw’Abakatuliki, n’okusingira ddala Bufalansa. Sikaani-

dales za  bakabona ababi 269

Omuliro mu Faubourg Roger, gwaloopebwa wano oluusi n’oluusi. Ennyumba entono ekuumibwa wakati

ennimi  z’omuliro eziwuuma  282

§. IV. Ebikulu ebiviirako ebibiina by’eddiini okusaanyaawo. Okwegatta ku nsi ne ku muntu yennyini. Okumenya amateeka gaayo

ayagala 286

§. V. Ebirala ebivaako okuyigganyizibwa kw’eddiini n’okutabuka kw’eggwanga mu kika ky’okwewaggula kw’abaana b’Eklezia; omwoyo ogw’okukkiriza guzikizibwa mu bo, era Katonda agukoleeza mu mitima gy’abaavu.

abantu abatakkiriza  294

Akawaayiro IV. Ebiseera Ebisembayo  mu  Nsi...310

§. I. Ennyanjula n’ebirango bya ave- .

Omwaka gwa AD  311 _ . 

§. II. Obufuzi bw’Omulabe  wa  Kristo... 318

§. III. Okubudaabuda n’obuyambi obw’ekitalo Katonda bw’agenderera Ekkanisa ye mu

enlwana ze  ezisembyeyo  330

§. IV. Okubeerawo okusembayo okw’abaana b’Ekkanisa: engeri y’obulamu bwabwe; okubudaabudibwa kwabwe;

ennaku zaabwe; obulumi bwabwe;  okufa kwabwe  ... 343

Akawaayiro V. Ensala ey’awamu.—

§. I. Okuzza obuggya Eggulu n’Ensi

erongooseddwa  omuliro  ... 366

§. II. Enkomerero ya Puligatoliyo. Okwongera okubonaabona kw’emyoyo emyaka mitono

nga  tebannanunulibwa  ... 370

§. III. Okuzuukira okwa bulijjo okw’abalungi n’aba...

ababi 375

§. IV. akka mu kitiibwa okusalawo

ensi. Okwolesebwa  kw’Okutegeera  384

§. V. Ensala y’Abaagaanibwa; enkomerero y’en-

abaana abawere abafudde  nga  tebaabatiziddwa... 397

§. VI. Ekikolimo kya J.-C. ku bavumirira; ekibonerezo kye ekyasembayo ku bo, .

n’okuziikibwa kwabwe mu  nsi  ey’abafu 416

§. VII. Obuwanguzi bw’abalonde; okuyingira kwabwe mu

Eggulu n’essanyu lyabwe  eritayogerekeka  ... 429

§. VIII. Enkomerero y’Ekkanisa n’Ensi yonna. Okwolesebwa okw’enjawulo okwa Geyeena; Okubonyaabonyezebwa okw’entiisa okw’abakolimirwa naddala oluvannyuma lw’omulamuzi-

ment esembayo n’enkomerero  y’ensi  ... 442

Enkomerero y’Emmeeza y’omuzingo ogusooka.