212

Homilia św. Grzegorza z Nyssy, biskupa, do Księgi eklezjastesa

,,Jest czas rodzenia i czas umierania" - powiada eklezjastes. Bardzo słusznie na samym początku ukazał ów konieczny związek zestawiając śmierć z narodzinami. Z konieczności bowiem śmierć następuje po narodzinach i wszystko, co powstaje, ulega rozkładowi.

,,Jest czas rodzenia i czas umierania". Oby i mnie dane było narodzić się w odpowiednim czasie i umrzeć w pomyślnym. Jest bowiem rzeczą oczywistą, iż eklezjastes mówi o takim narodzeniu i takiej śmierci, jakie człowiek przeprowadza w sposób zamierzony i świadomy, to znaczy tak, aby mogły się stać prawdziwymł czynami cnoty. Tymczasem narodziny naturalne nie zależą od woli niewiasty ani też śmierć, rozumiana w potocznym znaczeniu, nie podlega wolnemu wyborowi umierającego. To zaś, co od nas nie zależy, nie może być nazywanc wadą ani cnotą. Wypada przeto zostanowić się czym są narodziny w odpowiednim czasie, a czym śmierć w chwili pomyślnej.

Sądzę, iż narodziny są szczęśliwe i w odpowiednim czasie wówczas, kiedy człowiek - jak mówi prerok Izajasz - poczyna swoje zbawienie w bojaźni Bożej i wydaje je na świat w bólach duszy, która rodzi. Jesteśmy zatem -aby tak powiedzieć - sami sobie rodzicami, kiedy dzięki umiłowaniu dobra i z udzialem wolnej woli samych siebie kształtujemy, rodzimy i wydajemy na świat.

Czynimy tak wtedy, kiedy przyjmujemy Boga, stajemy się dziećmi Boga, dziećmi cnoty, dziećmi Najwyższego. Natomiast rodzimy się jako niepełni, niedoskonali, niedojrzali, gdy nie został w nas ukszłałtowany - jak mówi święty Paweł - ,,obraz Chrystusa". A trzeba przecież, aby ,,człowiek Boży był doskonały" i pełny.

Skoro wiadomo już, co znaczy rodzić się w odpowiednim czasie, wiadomo też, co znaczy umierać w czasie odpowiednim. Wiadomo również, w jakim znaczeniu dla świętego Pawła każdy czas był odpowiedni dla dobrej śmierci. Z naciskiem mówi o tym w swoich Pismach:

,,Każdego dnia umieram dla waszej chwały" oraz: Z powodu Ciebie zabijają nas każdego dnia", i wreszcie; w ,, sobie samych nosimy wyrok śmierci".

Widzimy tutaj wyraźnie, w jaki sposób Paweł umiera codziennie. Nie żyje dla grzechu, ustawicznie umartwia ciało, w sobie samym nosi konanie ciała Chrystusa. Nieustannie krzyżowany jest z Chrystusem, nie żyje już dla siebie, ale żyje w nim Chrystus. Sądzę, iż taka właśnie śmierć jest śmiercią pomyślną, która prowadzi ku prawdziwemu życiu.

Pan mówi: Ja zabijam i Ja ożywiam". Mówi, aby pouczyć, iż prawdziwym Bożym darem jest śmierć grzechowi i życie w Duchu. Sprowadził śmierć, dlatego obiecuje ożywić.

 

212