12

CZĘŚĆ DRUGA MSZY SWIETEJ: Przy ołtarzu ofiary.

Ta część Mszy świętej zawiera Introit, Kyrie, Gloria in excelsis, modlitwę zgromadzenia zwaną Kolektą, List, Psalm, Ewangelię i Credo. Dzisiaj trzeba po psalmie umieścić List, a po Kolekcie pierwsze czytanie: zwykle ze Starego Testamentu. Po Credo zaś powiedzieć o Homilii oraz o Modlitwie zwanej Powszechną. Z tym uzupełnieniem, chodzi nam o wejście w dichowe zrozumienie tego wszystkiego, co nam Liturgia oferuje w tym, co obecnie nazywamy: Liturgią Słowa Bożego, lub Stołem Objawienia Nadżrzyrodzonego. Trzeba nam przyłączyć się do Kościoła, i - według jego instrukcji – uczestniczyć w świętym dialogu Boga ze swoim Ludem. Chwaląc Boga i modląc się razem, trzeba nam wypełnić nasze wnętrze myślami świętych i święte odruchy umysłu i serca wzbudzać w wiernych, aby przeżywać obchody świętych tajemnic Bożych. To wyjaśnienie i rozumienie pochodzi od pierwszych wieków Kościoła. Wszyscy mogli brać udział w tej części Mszy świętej, łącznie z Katechumenami, którzy byli potem wyprowadzani na zewnątrz, i nie mogli brać udziału w części Ofiary Eucharystycznej.Dziś nazywamy tę część Liturgią Eucharystyczną, czy też Stołem Eucharystii, czyli Ciała i Krwi Pańskiej.Wszystko, co działo się dotąd i zostało opisane powyżej, było to tylko przygotowanie do tej pierwszej i drugiej części Mszy świętej, gdzie w samej Mszy świętej, części pierwsza jest też przygotowaniem w pewien sposób do części następnej i najważniejszej, która jest szczytem Tajemnic Bożych. Dotąd przedstawiany był kapłan udający się do ołtarza. Teraz zaczyna on przez tzw. Introit, przygotowywać się jako kapłan i przygotowywać całe zgromadzenie osób do składania Ofiary Boskiej, Ofiary Chrystusa Naszego Pana, w Nim, przez Niego i z Nim, w sposób sakramentalny. Kapłan ucałował ołtarz, i dokonał okadzenia, a teraz, odwrócił się do ołtarza, uczynił znak krzyża, i wypowiada „ Introit, i znów czyni znak krzyża.Tak było dawniej. Dziś jest trochę inaczej. Ale warto o tym pomyśleć i dzisiaj. Jakie znaczenie mają te gesty i słowa, co to wszystko znaczy? Aby nabyć tego samego ducha Liturgii, którą żyje Kościół od samego początku.Wszystkie dawne rzymskie rubryki, jak to czytamy u autorów kościelnych XV wieku, mówiły o przemieszczaniu się czy to na prawą, czy to na lewą stronę ołtarza w czasie tej części Liturgii. Ołtarz, który jest właściwym miejscem samej Ofiary, więc nie jest konieczne, aby to bezpośrednio przy nim odbywała się ta pierwsza część Liturgii Słowa Bożego. Więc i sprawa prawej czy lewej strony zależała od możliwości praktycznych. Chodziło o to, aby asystenci mieli krótszą drogę do zakrystii, przynosząc lub odnosząc taką czy inną rzecz, np. Kadzidło, a także, aby zgromadzenie mogło lepiej usłyszeć modlitwy i słowa celebransa, czy lektora czytającego Pismo święte. Introit w tej części, czyli wejście, zastępowało ewentualnie chór, który mógł ten wstęp śpiewać, gdy kapłan był jescze w drodze pomiędzy zakrystią i ołtarzem. To był czas i miejsce, gdzie na wejście kapłana i ludu, chór wykonywał pieśń i wprowadzenie do modlitwy Mszy świętej. Czasem były dwa chóry śpiewające na przemian zwrotki hymnu złożonych ze słowa Starego Testamentu, jako wyraz wołania i pragnienia starożytnych patriarchów, którzy czekali na przyjście Mesjasza. Na krok następny w Liturgi: Kyrie Eleison, Kapłan, z rękami splecionymi, staje w środku przed ołtarzem, aby powiedzieć na przemian: Kyrie eleison, Chryste eleison, po trzy razy każde wezwanie. Kyrie eleison. Nie zawsze mówiło się Kyrie w środku ołtarza. I liczba, trzy razy, też nie zawsze musiała być taka sama. W obrządku ambrozjańskim mówi się trzy razy: Kyrie eleison, ale po Gloria in excelsis, a nie przed. Przez kilka stuleci, Kyrie, było śpiewane tak długo na przemian z Christe przez śpiewaków, dopóki celebrans nie wskazał, aby się zatrzymać. Bywało tak przez kilka wieków, kiedy lud był bardzo pobożny, że Kyrie lub Christe eleison było mówione lub śpiewane dziewięć dziewięć razy, aby naśladować w ten sposób śpiew aniołów, złożonych z dziewięciu chórów. Albi też tłumaczono, że trzy razy Kyrie jest do Ojca, trzy razy Chryste jest do Syna, i trzy razy Kyrie jest do Ducha Świętego, aby z miłością oddać cześć trzem Osobom Trójcy Świętej.Wyjaśnienie i pochodzenie Kyrie. Kyrie eleison są to dwa greckie słowa: Panie, zmiłuj się. Jest jasne, w ten sposób, że ta modlitwa rozpoczęła się na Wschodzie. W Konstytucji Apostolskiej, która zawiera rubryki większości greckich kościołów z czterech pierwszych wieków chrześcijaństwa, dowiadujemy się, że tę modlitwę odmawiano szczególnie w intencji Katechumenów. Diakon wołał: Módlmy się za katechumenów; i wierni modlili się za nich, mówiąc lub śpiewając: Kyrie eleison, Christe eleison. Diakon przedstawiał różne potrzeby tych katechumebnów: Prośmy Boga, aby raczył ich oświecić światłem Ewangelii, aby raczył ich uwolnić od strachu i lęku, aby raczył ich napełnić miłością do Niego i do sakramentu odrodzenia, aby raczył zmyć każdą plamę ich sumienia, aby raczył uciszyć ich serce, gdzie by zechciał zamieszkać, i pozotać na zawsze itd. Podobnie też było to czynione również dla penitentów, dla tych którzy odbywali czas swej pokuty. Wszystko co Kościół wtedy czynił, było wzywaniem Miłosierdzia Bożego w języku, w którym zostało napisane Objawienie Nowego Testamentu.Ta modlitwa, to błaganie we Mszy świętej, jest najstarszym elementem, najbardziej powszechnym wśród narodów, i najbardziej powtarzającym się pośrednictwem z Ewangelią Chrystusa. 

12